Book Title: Agam Sutra Satik 12 Auppatik UpangSutra 01
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
View full book text
________________
१५२
औपपातिकउपाङ्गसूत्रम्-३४
'उक्कंचणयाए वंचणयाए 'त्ति उत्कञ्चनता मुग्धवञ्चनप्रवृत्तस्य समीपवर्तिदविदग्धचित्तरक्षार्थं क्षणव्यापारतयाऽवस्थानं वञ्चनता-प्रतारणं 'पगइभद्दयाए 'त्ति प्रकृतिभद्रकता स्वभावत् एवापरोपतापिता 'साणुक्कोसयाए 'त्ति सानुक्रोशता - सदयता 'तमाइक्खइ' त्ति तं धर्ममाख्यातीति धर्मकथानिगमनम् । मू. (३५)
मू. (३६)
पू. (३७)
जह नरगा गम्मंति जे नरगा जा य वेयणा नरए । सारीरमाणसाई दुखाइं तिरिक्खजोणीए । माणुस्सं च अनिच्चं वाहिजरामरणवेयणापउरं । देवे अ देवलोए देविड्ढि देवसोक्खाई ।। नरगं तिरिक्खजोणिं माणुसभावं च देवलोअं च । सिद्धे अ सिद्धवसहि छज्जीवणियं परिकहेइ । जह जीवा बज्झति मुच्चंति जह य परिकिलिस्संति । जह दुक्खाणं अंत करंति केई अपडिबद्धा ॥ अट्टदुहट्टियचित्ता जह जीवा दुक्खसागरमुविंति । जह वेरग्गमुवगया कम्मसमुग्गं बिहाडंति ॥
मू. (३८)
पू. (३९)
वृ. अथोक्तधर्मदेशनामेव सविशेषां दर्शयन्नाह - 'जह नरगा गम्मन्ती' त्यादिगाथापञ्चकं, व्यक्तं, नवरं यथा नरका गम्यन्ते तथा परिकथयतीति सर्वत्र क्रियायोगः, 'नरगं चे 'त्यादि गाथा उक्तसङ्ग्राहिकेति, तथा 'अट्टा अट्टियचित्ता' इति आर्ता - शरीरतो दुःखिता आर्तितचित्ताःशोकादिपीडिताः आर्ताद्वा-ध्यानविशेषादार्तिचित्ता इति, 'अट्टणियट्टियचित्त' त्ति पाठान्तरं तत्र आर्तेन नितरामर्दितम्-अनुगतं चित्तं येषां ते तथा, 'अदुहट्टियचित्ते' त्ति वा आर्तेन दुःखार्दितं चित्तं येषां ते तथा ।
मू. (४०) जहा रागेण कडाणं कम्माणं पावगो फलविवागो जह य परिहीणकम्मा सिद्धा सिद्धालयमुविति, तमेव धम्मं दुविहं आइक्खड़, तंजहा - अगारधम्मं अनगारधम्मं च ।
अनगारधम्मो ताव इह खलु सव्वओ सव्वत्ताए मुंडे भवित्ता अगारातो अनगारियं पव्वयइ सव्वाओ पाणाइवायाओ वेरमणं मुसावाय० अदिन्नादाण० मेहुण० परिग्गह० राईभोयणाउ वेरमणं अयमाउसो ! अनगारसामइए धम्मे पन्नत्ते ।
एअस्स धम्मस्स सिक्खाए उबठ्ठिए निग्गंथे वा निग्गंधी वा विहरमाणे आणाए आराहए भवति ।
वृ. वाचनान्तरे गाथाः क्रमान्तरेणाधीयन्ते, तदन्ते च ' एवं खलु जीवा निस्सीले' त्याद्यधीयते, तत्र शीलं - महाव्रतरूपं समाधानमात्रं वा 'निव्वय'त्ति व्रतानि - अनुव्रतानि 'निग्गुण 'त्ति गुणा - गुणव्रतानि 'निम्मेर'त्ति निर्मर्यादा मर्यादा च-गम्यागम्यादिव्यवसथा 'निप्पञ्चक्खाणपोसहोववासा' तत्र प्रत्याख्यानं - पौरुष्यादि पौषधः - अष्टम्यादिपर्वदिनं तत्रोपवसनं पौषधोपवासः, 'अक्कोह' त्ति क्रोधोदयाभावात् 'निक्कहा' उदयप्राप्तक्रधस्य विफलताकरणात्, अत एव 'छीनक्कहा' क्षपितक्रोधाः एवं मानाद्यभिलापका अपि 'अनुपुव्वेणं' अनमिच्छमीसम्म मित्यादिना क्रमेण । अथाधिकृत वाचना - 'इह खलु' इहैव मर्त्यलोके 'सव्वओ सव्वत्ताए' त्ति सर्वतो द्रव्यतो भावतश्चेत्यर्थ, सर्वात्मना – सर्वान् क्रोधादीनात्मपरिणामानाश्रित्येत्यर्थः, एते च मुण्डो भूत्वेत्यस्य
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150