Book Title: Agam Sutra Satik 05 Bhagavati AngSutra 05
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
View full book text
________________
४४४
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) २५/-/७/९६५ प्रतिपद्यते, चियत्तोवगरणसाइजणय'त्ति चियत्तस्सत्तिलक्षणोपेततया संयतस्यैव साइजणय'त्ति स्वदनता परिभोजनमिति, चूां तूक्तं-'जंवत्थाइ धारेइतमिविममत्तं नत्थि, जइ कोइमग्गइ तस्स देइ'त्ति ।
_ 'अप्पकोहे'त्ति अल्पक्रोधः पुरुषोऽवमोदरिको भवत्यभेदोपचारादिति ‘अप्पसद्दे'त्ति अल्पशब्दो रात्र्यादावसंयतजागरणभयात् 'अप्पझंझेत्तिइह झञ्झा विप्रकीकोपविशेषाद्वचनपद्धत्तिः, चूर्ध्या तूक्तं - 'झंझा अनत्थयबहुप्पलावितं' 'अप्पतुभंतुमे'त्ति तुमन्तुमो-हृदयस्थः कोपविशेष एव
दव्वाभिग्गचरए'त्ति भिक्षाचर्यायास्तद्वतचाभेदविवक्षणाद्रव्याभिग्रहचरको भिक्षाचयेत्युच्यते, द्रव्याभिग्रहाश्च लेपकृतादिद्रव्यविषयाः 'जहा उववाइए'ति, अनेनेदं सूचितं खेत्ताभिग्गहचरए कालाभिग्गहचरएभावाभिग्गहचरए' इत्यादि, 'सुद्धेसणिएत्ति शुद्धैषणाशङ्कितादिदोषपरिहारतः पिण्डग्रहस्तद्वांश्च शुद्धैषणिकः 'संखादत्तिए'त्ति सङ्ख्याप्रधानाः पञ्चषादयो दत्तयोभिक्षाविशेषायस्य स तथा, 'जहा उववाइए'त्तिअनेनेदं सूचितम्-'आयंबिलिए आयामसित्थभोई अरसाहारे'इत्यादि।
'ठाणाइए'त्ति स्थानं-कायोत्सर्गादिकमतिशयेन ददाति गच्छतीति वा स्थानातिदः स्थानातिगोवा, 'जहा उववाइए'त्ति, अनेनेदं सूचितं-'पडिमट्ठाई वीरासणिए नेसज्जिए' इत्यादि, इह च प्रतिमाः-मासिक्यादयः, वीरासनं च-सिंहासननिविष्टस्यभून्यस्तपादस्य सिंहासनेऽपनीते याशमवस्थान, निषद्या च-पुताभ्यां भूमावुपवेशनं, “सोइंदियविसयप्पयारनिरोहोव'त्ति श्रोत्रेन्द्रियस्ययो विषयेषु–इष्टानिष्टशब्देषुप्रचार:-श्रवणलक्षणा प्रवृत्तिस्तस्ययो निरोधो-निषेधः सतथा शब्दानां श्रवणवर्जनमित्यर्थः 'सोइंदियविसए'इत्यादि श्रोत्रेन्द्रियविषयेषु प्राप्तेषुच 'अर्थेषु' इष्टानिष्टशब्देषु रागद्वेषविनिग्रहो-रागद्वेषनिरोधः।।
___'मणस्स वाएगत्तीभावकरण मनसो वा एगत्त'त्ति विशिष्टकाग्रत्वेनैकता तद्रूपस्य भावस्य करणमेकताभावकरणं, आत्मना वासहयैकता-निरालम्बनत्वंतद्रूपोभावस्तस्य करणं यत्तत्तथा 'वईए वाएगत्तीभावकरणं'ति वाचो वा विशिष्टैकाग्रत्वनैकतारूपभावकरणमिति 'सुसमाहियपसंतसाहरियपाणिपाए ति सुष्ठुसमाहितः-समाधिप्राप्तो बहिर्वृत्या स चासौ प्रशान्तश्चान्तकृत्या यः सतथा संहृतं-अविक्षिप्ततयाधृतंपाणिपादयेनसतथाततः कर्मधारयः 'कुम्मोइव गुत्तिदिए'त्ति गुप्तेन्द्रियो गुप्त इत्यर्थः, क इव ? कूर्म इव, कस्यामवस्थायामित्यत एवाह-'अल्लीणे पल्लीणे'त्ति आलीनः-ईषल्लीनः पूर्वं प्रलीनः पश्चात्प्रकर्षेणलीनस्ततः कर्मधारः, सोमिलुद्देसए'त्तिअष्टादशशतस्य दशमोद्देशके, एतेन च यत्सूचितं तत्तत एवावधार्यम् । 'पायच्छित्ते'त्ति इह प्रायश्चित्तशब्देनापराधशुद्धिरुच्यते, 'वेयावच्चंति वैयावृत्यं-भक्तपाना-दिभिरुपष्टम्भः।
___'नाणविनए'त्ति ज्ञानविनयो-मत्यादिज्ञानानां श्रद्धानभक्तिबहुमानतदष्टार्थभावनाविधिग्रहणाभ्यासरूपः 'दंसनविणए'त्ति दर्शनविनयः-सम्यग्दर्शनगुणाधिकेषु शुश्रूषादिरूपः 'चरित्त विनए'त्ति सामायिकादिचारित्राणांसम्यक्श्रद्धानकरणप्ररूपणानि 'लोगोवयारविनए'त्ति लोकानामुपचारो-व्यवहारः पूजा वातद्रूपोयो विनयः सतथा सुस्सूसणाविनए'त्ति शुश्रूषणा-सेवा सैव विनयः शुश्रूषणाविनयः 'अनन्चासायणाविनए'त्ति अत्याशातना-आशातना तन्निषेधरूपो arnational
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096