Agam Sutra Satik 05 Bhagavati AngSutra 05

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 1076

शतकं.४१, वर्गः-, उद्देशकः-१६९/१९६
५०९ मू. (१०७९) भगवंगोयमे समणं भगवं महावीरं तिखुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेइ२ ता वंदति नमंसति वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी-एवमेयं भंते ! तहमेयं भंते ! अवितहमेयं भंते असंदिद्धमेयं भंते! इच्छियमेयं भंते! पडिच्छियमेयं भंते! इच्छियपडिच्छियमेयं भंते ! सच्चे णं एसमढे जे णं तुझे वदहत्तिकट्ट, अपूतिययणा खलु अरिहंता भगवंतो, समणं भगवं महावीरं वंदति नमंसति वंदित्ता नमंसित्ता संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरइ।।
____ सव्वाए भगवईए अद्वतीसं सतं सयाणं १३८ उद्देसगाणं १९२४ ।
वृ. 'रासीजुम्मत्ति युग्मशब्दो युगलवाचकोऽप्यस्त्यतोऽसाविह राशिशब्देन विशेष्यते ततो राशिरूपाणि युग्मानिनतु द्वितयरूपाणीति राशियुग्मानि, ‘रासीजुम्मकडजुम्मनेरइय'त्ति राशियुग्माना भेदभूतेन कृतयुग्मेन ये प्रतिमास्ते राशियुग्मकृतयुग्मास्ते च ते नैरयिकाश्चेति समासोऽतस्ते ० 'अनुसमय'मित्यादि, पदत्रयमेकार्थम् ।।
'आयजसेणं ति आत्मनः सम्बन्धि यशो यशोहेतुत्वाद्यशः-संयमः आत्मयशस्तेन, 'आयजसं उवजीवंति'त्ति 'आत्मयशः' आत्मसंयमम् ‘उपजीवन्ति' आश्रयन्ति विदधतीत्यर्थः, इह च सर्वेषामेवात्मायशसैवोत्पत्ति उत्पत्ती सर्वेषामप्यविरतत्वादिति ।
इह च शतपरिमाणमिदम्-आधानि द्वात्रिंशच्छतान्यविद्यमानावान्तरशतानि ३२ त्रयशिादिषुतुसप्तसु प्रत्येकमवान्तरशतानि द्वादश ८४ चत्वारिंशे त्वेकविंशति २१ एकचत्वारिंशे तु नास्त्यवान्तरशतम् १, एतेषां च सर्वेषां मीलनेऽष्टत्रिंशदधिकं शतानां शतं भवति।
एवमुद्देशकपरिमाणमपि सर्वं शास्त्रमवलोक्यावसेयं तच्चैकोनविंशतिशतानि पञ्चविंशत्यधिकानि।
इहशतेषुकियत्स्वपिवृत्तिकां, विहितवानहमस्मिसुशङ्कितः ।विवृतिचूर्णिगिरांविरहाद्विष्टक, कथमशङ्कमियय॑थवा पथि ।
शतकं-४१ समाप्तम् अथ भगवत्या व्याख्याप्रज्ञप्त्याः परिमाणाभिधित्सया गाथामाहमू. (१०८०) चुलसीयसयसहस्सा पदाण पवरवरणाणदंसीहिं ।
भावाभावमनंता पन्नत्ता एत्थमंगमि।। वृ. 'चुलसी'त्यादि, चतुरशीति शतसहस्राणि पदानामनाङ्गे इति सम्बन्धः, पदानि च विशिष्टसम्प्रदायगम्यानि, प्रवराणां वरंयज्ज्ञानंतेन पश्यन्तीत्येवंशीला येते प्रवरज्ञानदर्शिनस्तैः केवलिभिरित्यथः प्रज्ञप्तानीति योगः, इदमस्य सूत्रस्य स्वरूपमुक्तमथार्थस्वरूपमाह--
_ 'भावाभावमनंत त्ति भावा-जीवादयः' पदार्थाअभावाश्च-तएवान्यापेक्षया भावाभावाः, अथवा भावा-विधयोऽभावा-निषेधाः प्राकृतत्वाचेत्थंनिर्देशः अनन्ताः' अफरिमाणाः अथवा भावाभावैर्विषयभूतैरनन्तानि भावाभावानन्तानिचतुरशीतिशतसहस्राणि प्रज्ञप्तानि अत्र' प्रत्यक्षे पञ्चमे इत्यर्थ 'अङ्गे प्रवचन परमपुरुषावयव इति गाथार्थः ।
अथान्त्यमङ्गलार्थं संघं समुद्ररूपकेण स्तुवन्नाह--