Agam Satik Part 12 Bhagavati Sutra Gujarati Anuwad 4

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 66

૧૫/-I-I૬૫૫ થી ૬૫૩
૧૧૭ ચર્મપક્ષી, રોમપક્ષી, સમુગકપક્ષી, વિતતપક્ષી, તેમાં અનેક લાખ વખત મરી-મરી તેમાં જ વારંવાર જન્મ લેશે. બધે જ શા dધથી દાહdદનાપૂર્વક કાળમાણે કાળ કરીને – .. જે આ મુજ રિસર્પના ભેદોમાં ઉપજશે. જેમકે - ગોધ, નકુલ ઈત્યાદિ “પ્રજ્ઞાપના' સૂત્રમાં કહ્યા મુજબ ચાવત્ ાહકાદિ. ત્યાં અનેક લાખ વાર યાવતુ ખેચાવતું બધું કહેવું ચાવતું ત્યાંથી મરીને જે આ ઉર પરિસના ભેદો છે, જેમકે - સર્પ, અજગર, આશાલિક, મહોરમ આદિમાં અનેક લાખ વાર ઉપજશે યાવતુ મરીને જે આ ચતુષ્પદના ભેદો છે - જેમકે - એકખુર, દ્વિર, ગંડીપદ, સનખ પદાદિ તેમાં અનેક લાખ વાર ઉપજશે યાવતું મરીને જે આ જલચરના ભેદો છે . જેમકે - મત્સ્ય, કચ્છભ રાવત સંસુમાર તેમાં અનેક લાખ વખત ઉપજશે. યાવત તેમાં મરીને
- જે આ ચતુરિન્દ્રિયના ભેદો છે. જેમકે : અધિક, પૌત્રકાદિ જેમ ઝવણા પદમાં કહા છે યાવતુ ગોમયકીડો, તેમાં અનેક લાખ ભવોમાં ઉપજી યાવતુ મરીને જે આ વેઈન્દ્રિયના ભેદો છે જેમકે - ઉપચિત યાવતુ હસ્તિસૌs, તેમાં અનેક લાખ ભવ કરી યાવતુ જે આ બેઈન્દ્રિયના ભેદો છે, જેમકે - પુલાકૃમિ યાવતુ સમુદ્રવિ, તેમાં અનેક લાખ ભવ કરીને વાવતું મરીને -
- જે આ વનસ્પતિકાયના ભેદો છે. જેમકે વૃક્ષ, ગુછ યાdd કુહગ, તેમાં અનેક લાખ ભવ કરીને યાવત મરીને પછી વિશેષ કરુ રસવાળ વૃક્ષો અને વેલોમાં ઉપજશે. બધે જ શાdધથી યાવતું મરીને જે આ વાઉકાયિકના ભેદો છે. જેમકે : પૂર્વવાયુ વાવત શુદ્ધ વાયુ, તેમાં અનેક લાખ ભવો કરીને યાવતું મરીને, જે આ તેઉકાયિકના ભેદો છે, જેમકે - અંગાર વાવતુ સૂકિાંતમણિ નિઃસૃત નિ આદિમાં અનેક લાખ ભવો કરીને ચાવતું મરશે. પછી જે આ આપકાસિકના ભેદો છે, જેમકે ઓય યાવત ખાઈનું પાણી, તેમાં અનેક લાખ ભવો કરશે યાવતુ (મરી મરીને ફરી) જન્મ-વિશેષતયા ખારા પાણી તથા ખાઈના પાણીમાં ઉત્પન્ન થશે. બધે જ શરૂાવધથી યાવતુ મરીને, જે આ પૃવીકાયિકના ભેદો છે, જેમકે - પૃeતી, શર્કરા, ચાવ4 સૂર્યકાંત મણિ, તેમાં અનેક લાખ વખત યાવતુ ફરી ફરીને જન્મશે. વિશેષતયા તે ખર-ભાદર પૃવીકાયિકમાં જન્મશે. બધે જ શઅવધથી ચાવતું મરણ પામીને -
રાજગૃહનગર બહાર વેચાયે ઉત્પન્ન થશે. ત્યાં પણ શસ્ત્રાવધાની રાવતું મરણ પામીને બીજી વખત રાજગૃહનગરની અંદર વેશ્યાપણે ઉપજશે. ત્યાં પણ શસ્ત્રવધથી યાવતું મરણ પામશે.
• વિવેચન-૬૫૮ :
સથવષ - શરૂચી વધ થઈને દાહ ઉત્પત્તિથી કાળ કરે છે. અહીં ચોક્ત ક્રમથી અસંજ્ઞી આદિ રત્નપ્રભાદિમાં જે ઉત્પન્ન થાય છે. તે આ ઉત્પાદિત છે. કહ્યું છે કે અસંજ્ઞી પહેલી નરકમાં, સરિસૃપ બીજીમાં, પક્ષી ત્રીજીમાં, સીંહો ચોથીમાં, ઉપરિસર્પ પાંચમીમાં, સ્ત્રીઓ છઠ્ઠીમાં, મય અને મનુષ્યો સાતમી તક પૃથ્વીમાં (જઈ શકે).
વિજ્ઞાન - ભેદો. ઘHવરણી - વભુલી આદિ, નામપવનથી - હંસ આદિ,
૧૧૮
ભગવતી-અંગસૂત્ર સટીકઅનુવાદ/૪ HTTITURT - સમુગકાકાર પાંખવાળા મનુષ્ય ક્ષેત્રની બહાર રહેલા, વિયપવન - વિસ્તારિત પાંખોવાળા સમયોગ બહાર રહેલા. માર્ચ ઈત્યાદિ જે કહ્યું, તે આંતર જ જાણવું, નિરંતર પંચેન્દ્રિયવ પામેલને ઉકઈથી આઠ ભવ પ્રમાણ જ. • x • નદi વUTTU - પ્રજ્ઞાપનાના પહેલા પદમાં છે • • મધુર - અશ્વાદિ, શુર - ગાય આદિ, ડીપ - હાથી આદિ, સVIEUવ - સિંહાદિ નખવાળા.
છમ આદિથી ગ્રાહ, મગર, પોત્તિક લેવા. ના પત્રવUTT વડે આમ સૂચવે છે. - મસ્યાદિ. યુવાન આદિ શબ્દથી રોહિણિય, કંથ, પિપિલિકા ઈત્યાદિ. પુનાવિકfમાં અહીં યાવત્ શબ્દથી કુક્ષિકૃમિ, ગંડોલક, ગોલોમ આદિ લેવા. વૃક્ષોમાં એકાસ્થિક, બહુબીજક ભેદથી બે ભેદ, તેમાં એકાસ્થિક તે નિંબ, આમ આદિ, જાદુન થી અસ્થિક, નિંદુકાદિ લેવા, કુછ - વૃતાકી આદિ, ચાવત્ શબ્દથી ગુલ્મ, લતા, વલ્લી, ૫ર્વક, તૃણ, વલય, હરિત, ઔષધિ, જલરુહ લેવા. તેમાં ગુભ-નવમાલિકા આદિ, લતા - પાલતા આદિ, વલ્લી-પુપલી આદિ, પવક-શેરડી આદિ, તૃણ-દર્ભ, કુશ આદિ, વલય-તાલ, તમાલાદિ, હરિત-અધ્યારોહક, તંદુલીયકાદિ, ઔષધિ-શાલિ, ઘઉં આદિ, જલરુહ-કુમુદાદિ જાણવા.
IT - આકાય વગેરે ભૂમિ ફોડા. ૩ન્ન - બહુલતાની, પાર્શવાય - પૂર્વ વાયુ ચાવત્ શબ્દથી પડીણવાયુ, દક્ષિણવાયુ ઈત્યાદિ, સુદ્ધવાયા - મંદ સ્તિમિત વાયુ, TITન - અંગારા, અહીં યાવત્ શબ્દથી જવાલા, મુમુર, અર્લી: ઈત્યાદિ. તેમાં વાલા - પવન સંબદ્ધ સ્વરૂપ, મુર્મુ-કુંકુમાદિમાં મકૃણ અનિરૂપ, અર્ચિ - વાયુ પ્રતિબદ્ધ જ્વાલા મોસાળ • સકિ જલ, અહીં ચાવતું શGદથી હિમ, મહિકાદિ લેવા. Tો - ભૂમિમાં જે જળ છે તે, પુર્તાવ માટી, શર્કરાદિ. યાવતું શબ્દથી વાલુકા, ઉપલ લેવું, મૂત - મણિ વિશેષ, વાર્દિ વેત્તા - નગર બહારવર્તી વેશ્યાપણે- * *
• સૂગ-૬૫૯ -
આ જ જંબુદ્વીપના ભરત ક્ષેત્રમાં વિંધ્યગિરિની તળેટીમાં બેભેલ સંનિવેશમાં બ્રાહ્મણ કુળમાં બાલિકારૂપે જન્મશે. ત્યારે તે બાલિકા બાલ્યભાવ છોડીને યૌવનને પ્રાપ્ત કરશે, ત્યારે તેના માતા-પિતા ઉચિત શુલ્ક અને ઉચિત વિનય દ્વારા પ્રતિરૂપ પતિને પનીરૂપે આપશે.
તેણી તેની પત્ની થશે, તે (પતિને) ઈષ્ટ, કાંત, યાવતુ અનુમત ભાંડ કરંડક સમાન, રનના પટાસ સમાન સુરક્ષિત, વસ્ત્રોની પેટી સમાન સુસંપરિગ્રહ, રત્નરંડક સમાન સારક્ષિત, સુસંગોપિત, શીત કે ઉષ્ણ ચાવતુ પરીષહોપસર્ગ તેને ન અર્થે. (એ રીતે રાખી) ત્યારે તે બાલિકા અન્ય કોઈ દિવસે ગર્ભિણી થઈ શર કૂળથી પીયર જતી એવી માર્ગમાં દાવાનિની જવાલાથી પીડિત થઈ કાળમાસે કાળ કરીને દક્ષિણદિશાના અગ્નિકુમાર દેવોમાં દેવપણે થશે.
તે દેવ ત્યાંથી અનંતર અવીને મનુષ્ય શરીરને પામશે ત્યાં કેવલ બોધિને પામશે, પામીને મુંડ થઈને ઘર છોડીને અણગર પdજ્યા લેશે. ત્યાં પણ શામય વિરાધી કાળમાસે કાળ માસે કાળ કરી દક્ષિણના અસુકુમાર દેવોમાં દેવપણે ઉપજશે. તે ત્યાંથી પાવતુ ઉદ્ધતીને મનુષ્ય શરીર પામીને, પૂવવવ યાવતુ ત્યાં