Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra

Author(s): Samaysundar, Haribhadrasuri,
Publisher: Shravak Bhimsinh Manek

Page 720

- दशवकालिके वितीया चूलिका। --- ६ए.
श्री हरिजप्रसूरि विरचित टीकोपसंहारः॥ .. यमुक्तं नियुक्तिकृता प्राक् । येन वा यंवा प्रतीत्येति । तत्र येन कृतं तमतवक्तव्यतामाह ॥ सेङनवं गणहरं जिणपडिमादसणेण पडिबुझं ॥ मणगपिअरं दसका-लिअस्स निकाहगं वंदे ॥ १॥ ॥ अस्या व्याख्या ॥ शय्यंजवमनुत्तरझानादिधर्मगणं धारयतीति गणधरस्तं प्रतिबुद्धं मिथ्यात्वाविरत्यज्ञाननितापगमेन सम्यक्त्व विकाशं प्राप्तं पूर्वगतोकृतार्थ विरचनाकर्तारं वन्दे स्तौमीति गाथादारार्थः । जावार्थस्तु कथानकादवसेयः । श्रीसुधर्म शिष्यो हि जम्बूस्तस्य श्रीप्रनवस्तस्य शय्यंजवः । मनकपितरं दशवैकालिकळतं तं वन्दे चेति ॥ १॥ ॥ मणगं पडुच्च सिडनवेण निलू-हियाद सतयणा ॥ वेआलिया विश्रा तम्हा दसकालिअं णाम ॥२॥म्याख्या॥ मनकं प्रतीत्य मनकाख्यमपत्यमाश्रित्य शय्यंजवेन नियूंढानि पूर्वगतामुत्य विरचितानि दश अध्ययनानि सुमपुष्पिकादीनि सनिवध्ययनप्रा. न्तानि । विगतः कालो विकालः । विकलनं वा विकालः । सकलः खण्मश्चेति तस्मिन् विकाले निर्वृत्तं दशाध्ययननिर्माणं च इदं वैकालिकम् ॥२॥ ॥ प्रतीत्य कृतं तक्तव्यतामाह ॥ बहिं मासेहिं अहीअं, अनयणमिणं तु अजमणगेण ॥ उम्मासा परिश्रा, श्रह कालगसमाहीए ॥३॥ ॥ अस्या व्याख्या ॥ षड्भिर्मासैरधीतं पवितमध्ययन मिदं त्वधीयत इत्यध्ययनम् । इदमेव दशवैकालिकाख्यं शास्त्रम् । केनाधीतमित्याह । आर्यमणकेन । नावाराधनयोगात् श्राराद्यातः सर्वहेयधमैन्य इत्यार्यः । आर्यश्चासौ मणकश्चेति विग्रहस्तेन । षएमासाः पर्याय इति । तस्यार्यमणकस्य षएमासा एव प्रव्रज्याकालः अल्पजीवितत्वात् । अत एवाह । श्रथ कालगतः समाधिनेति । यथोक्तशास्त्राध्ययनपर्यायानन्तरं कालगत आगमोक्तेन विधिना मृतः । समाधिना शुजलेश्याध्यानयोगेनेति गाथार्थः ॥३॥ ॥ अत्र चैवं वृद्धवादः । यथा तेनैतावता श्रुतेनाराधितमेवमन्येऽप्येतदध्ययनानुष्ठानत आराधका नवन्त्विति ॥ आणंदशंसुपाय, कासी सिर्जनवा तहिं थेरा ॥ जसजस्स य पुछा, कहणाअ विश्रालणा संघे ॥४॥ ॥अस्या व्याख्या ।आनन्दाश्रुपातमहो श्राराधितमनेनेति हर्षाश्रुमोदणमकार्षः कृतवन्तः शय्यंजवाः प्राग्व्याख्यातस्वरूपास्तत्र तस्मिन् कालगते स्थविराः श्रुतपर्यायवृद्धाः प्रवचनगुरवः । पूजार्थं बहुवचन मिति । यशोनजस्य च शय्यंजवप्रधान शिष्यस्य गुर्वश्रुपातदर्शनेन किमेतदाश्चर्यमिति विस्मितस्य सतः पृडा। जगवन् किमेतदकृतपूर्वमित्येवंजूता। कथना च जगवतः संसारस्नेह ईदृशः।सुतोममायमित्येवंरूपा। चशब्दादनुतापश्च यशोजजादीनाम् । श्रहो गुराविव गुरुपुत्रके वर्तितव्यमिति।
८८