________________
કે અમારે ત્યાં એક પણ કેસ ફેઈલ નથી. તમારે ત્યાં ઘણા ફેઈલ છે. અનંતજ્ઞાનીઓના કીધા મુજબ જેઓએ સાધના કરી તે બધા જ મોક્ષે ગયા. જ્યારે ડોકટરના કહ્યા મુજબ દવા લેનારા ઘણા સાજા નથી થયા. તમારે ત્યાં ધંધો કરનાર કમાશે - એની ખાતરી છે કે ગુમાવે પણ ખરા ? આપણે મોક્ષમાં જવું હશે તો કૃપણતા ટાળીને ઉદારતા કેળવવી જ પડશે.
ત્યાર બાદ લાભમાં રતિની વાત કરી. આપણું નામ ગાજતું થાય તેમાં આનંદ થાય - એ લાભમાં રતિ છે. આપણે લાભમાં રતિ નથી કરવી. આ દુનિયામાં કોઈ પણ ચીજ પુણ્યથી મળે અને પુણ્યથી મળનારી ચીજ મોક્ષસાધક નથી, મોક્ષબાધક છે, તો તેમાં રતિ શા માટે કરવી ?
સવ ધર્મસામગ્રી તો પુણ્યથી મળે ને ? ધર્મસામગ્રી પુણ્યથી મળે કે ક્ષયોપશમભાવથી ? સવ દેવગુરુ તો પુણ્યથી મળે ને ?
દેવગુરુ પુણ્યથી મળે, પણ ઓળખાય છે ક્ષયોપશમભાવથી ને ? જે મળ્યા પછી ઓળખાય નહિ તે શું કામનું ? કિંમતી વસ્તુ મળ્યા પછી તેની કિંમત ન સમજાય તો તે મળ્યું કહેવાય ? દેવગુરુની ઓળખાણ થાય એ જ તેમની પ્રાપ્તિ છે. દેવગુરની પ્રાપ્તિ યોગાવંચક યોગથી થાય છે, એ પ્રમાણે શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે. તેથી દેવગુરની તાત્વિક પ્રાપ્તિ તો ક્ષયોપશમભાવથી જ થાય.
સ0 પુણ્ય અને ક્ષયોપશમની વ્યાખ્યા ?
પુણ્ય ઔદયિક ભાવનું છે. જે સુખનો અનુભવ કરાવે, સુખનાં સાધન આપે તેને પુણ્ય કહેવાય. જે સુખને ઉપાદેય ન મનાવે, સુખને હેય મનાવે
તેનું નામ ક્ષયોપશમભાવ પુણ્યની જરૂર સંસારમાં રહેવા માટે છે, ક્ષયોપશમભાવની જરૂર સંસારથી છૂટવા માટે છે.
સવ સુખ ઉપાદેય ન લાગે અને હેય લાગે બંન્ને એક જ ને ?
ના, બંન્નેમાં ફરક છે. સુખ ઉપાદેય ન લાગે તો સુખ માટે દોડધામ ન કરે એટલું બને. જ્યારે સુખને હેય માને તે તો સાધુ થયા વિના ન રહે. આત્માના જ્ઞાનાદિ ગુણો યોપશમભાવના છે. યોપશમભાવમાં મિથ્યાત્વમોહનીયનો કે ચારિત્રમોહનીયનો ક્ષયોપશમ મુખ્ય છે. એ બે હોય તો બાકીનાનો ક્ષયપામ પેદા થાય છે. જેને જ્ઞાન હોય તે સુખ ભોગવવા મહેનત ન કરે, સુખ છોડવા માટે કરે. જે સુખ છોડવા કામ ન લાગે તેને જ્ઞાન જ ન કહેવાય. જે કામ કરે તેને વસ્તુ કહેવાય. રસ્તે ચાલે તેને ગાડી કહેવાય ને ? જ્ઞાનનું ફળ તો વિરતિ છે. જે અવિરતિને છોડવા ન દે તેને જ્ઞાન ન કહેવાય, જે વિરતિ અપાવે તે જ્ઞાન.
દીનતા પણ લાભમાં રતિના કારણે થાય છે. જેને ન મળે તો ચાલે એવું છે, તે દીન શા માટે બને ? દીનતા પછી માત્સર્ય બતાવ્યું છે. માત્સર્ય એટલે ઈષ્યાં. પોતાના લાભમાં રાજી થાય અને બીજાના લાભમાં બળ્યા કરે તે જીવો ભવાભિનંદી હોય. બીજાનું સારું ન ખમાય તે માત્સર્ય છે. આ માત્સર્ય પણ પોતાની સમાન કક્ષામાં થાય. બહેનો ચઢિયાતાં વસ્ત્રો પહેરે તોપણ તમને ઈર્ષ્યા ન આવે ને ? તમે કરોડો કમાઓ તોપણ અમને ઈષ્ય ન થાય. પણ મારી સાથે ભણનારો આગળ વધે, સહુદીક્ષિત આચાર્ય કે પંન્યાસ થાય તો અમને ઈર્ષ્યા આવે. જે વસ્તુ મોક્ષસાધક નથી તેની ઈર્ષ્યા શા માટે કરવી છે ? આચાર્યપદ કે પંન્યાસપદ વિના મોક્ષે જવાય ને ? મોક્ષમાં ગયેલાની સંખ્યા બતાવે તો આટલા મુનિઓ કે સાધુઓ મોક્ષે ગયા -
૨૦ % % % % % % % ok sk &
અધ્યાત્મ- મહિમા
અધ્યાત્મ-મહિમા
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
૨૧
