________________
બે માલિકની સેવા! ? કોઈપણ માણસ બે માલિકની સેવા નહિ છે કરી શકે. તે કાં તો એકને ધિકકારશે અને બીજાને કે
ચાહશે, અથવા એકને વળગી રહેશે અને બીજાની
અવગણના કરશે. તમે પરમેશ્વરને અને પૈસાને એકી { સાથે સેવી નહિ શકે.
અવા એ રાજમહેલના જીવન કરતાં ઝૂંપડાનું સાદું પણ શાંત જીવન સારું છે.
એટલે કવિઓને કહેવું પડ્યું કે મેં ને વનવાલ: | વનવાસ સારે. પણ કેવી રીતે ? સારા માણસોને સંસર્ગ હોય, સારા માણસની વાતો હાય, જીવન ઘડે એવા કોઈ બે–ચાર વિચારો હોય, તે રામને વનવાસ પણ સારે છે અને રાવણને લંકા નિવાસ પણ નકામો છે. કારણ એ છે કે જે લંકાને પ્રાસાદ છે તે લંકાના પ્રાસાદમાં વિષયની ભૂખ છે, કામને તરફડાટ છે, પ્રેમના પ્રકાશને બદલે પશુતાની પરવશતા છે. એ સેનાની લંકામાં શું ધૂળ છે?
એટલા માટે તમે જિંદગીમાં સત્ર નક્કી કરે કે જેથી દુઃખ ઉત્પન્ન થતું હોય, અશાંતિ મળતી હોય એવા કરોડોની કિંમતના સાધનો હોય તે પણ જતા કરવા, પણ સહન કરીને અશાંતિમાં દિવસો ન કાઢવા. - જેની ખાતર કજિયો થતો હોય એ વસ્તુ ફેંકી દેવી. કારણ કે કજિયા કરતાં સંગીત એ બહુ ઊંચી વસ્તુ છે, અને એ શાંતિના સંગીત ખાતર તો મોટાં મોટાં ચિંતકોએ રાજ્ય અને વૈભવોને પણ જતા કર્યા છે. કોઈ એ કહ્યું કે પૈસો તો કહે લઈ જાઓ, કેઈએ કહ્યું કે પ્રસિદ્ધિ તો કહે લઈ જાઓ, રાજ્ય તો કહે લઈ જાઓ પણ અમને શાંતિના સંગીતમાં મસ્તીથી જીવવા દે, અમારી શાંતિ disturb કરશે નહિ. જીવનને સુબ્ધ કરશે નહિ. અમને “જીવન” જીવવા દો.
- રોજ સવારે ઉઠતા એક વિચાર કરે. આજને મારો દિવસ ભારે સરસ રીતે પસાર કરે છે અને એ રીતે પસાર કરવામાં જે વસ્તુ અંતરાય કરતી હોય એ વસ્તુને ફેંકી દેતા શીખો પછી તે પૈસો હોય કે પ્રસિદ્ધિ હેય. શાંતિ મુખ્ય છે અને તેને ટકાવી રાખવાની છે.
એટલા જ માટે તો રામચંદ્રજીએ આખી અયોધ્યા છોડી દીધી. એને થયું કે આ અયોધ્યાથી કૈકયીના મનમાં દુઃખ હોય અને મારા જીવનનું સંગીત લૂંટાઈ જતું હોય તો મારે ન જોઈએ
છે એટલે હું તમને કહું છું કે શું ખાઈશું, શું ? કે પીશું એમ જીવનની ચિંતા ન કરશો–તમે શું પહેરશું
એમ શરીરની પણ ચિંતા ન કરશે–અન્ન કરતાં કે જીવનની, અને લગ્ન કરતાં શરીરની કિંમત વધારે છે નથી શું? આકાર માંના પંખીઓ જુઓ ! તેઓ નથી વાવતા કે નથી લણતા કે નથી કોઠારમાં ભેગુ કરતાં. છતાંયે તમારા પરમપિતા તેમનું પાલન કરે છે. એમના કરતાં તમારી કિંમત વધારે નથી શું? તમારામાંથી છે કેણ ચિંતા કરી કરીને પોતાના આવરદામાં એક | ક્ષણનોયે ઉમેરે કરી શકે એમ છે? અને તેમ વસ્ત્રોની ! 4 ચિંતા શા માટે કરો છો ? વગડાનાં ફૂલે નિહાળો. કેવાં ;
ખીલે છે! નથી એ મહેનત કરતાં કે નથી કાંતતાં છે અને છતાં હું તમને ખાતરીથી કહું છું કે સુલેમાને ? પણ, પોતાના વૈભવને શિખરે હશે ત્યારેય, એમના
જેવો પોશાક પહેર્યો નહિ હોય ! એટલે આજે છે છે અને કાલે ચૂલામાં હોમાઈ જાય છે એવા ઘાસને જે 3 ઈશ્વર આટલું સજાવે છે તો તે અલ્પવિશ્વાસીઓ! કે તમને એથીયે રૂડી પેરે સજાવશે એમાં શંકા શી ?
અમે શું ખાઈશું, શું પીશું કે શું પહેરીશું ? એની ચિંતા કરશે નહિ. એ બધી વસ્તુઓ
પાછળ તો નાસ્તિકે જ પડે. તમારા પરમપિતાને ૬ ખબર છે કે તમારે આ બધી વસ્તુઓની { જરૂર છે. એટલે તમે સૌથી પહેલા ઈશ્વરના રાજ્યની ? અને એને ગ્ય ધર્માચરણની પાછળ પડે. એટલે આ બધી વસ્તુઓ તમને આપોઆપ આવી મળશે. આથી તમે આવતી કાલની ચિંતા કરશો નહિ. આવતી કાલ પિતાનું ફોડી લેશે. રોજને ત્રાસ રાજને માટે પૂરતો છે.
