________________
- આ નક જીવનશૈલી - લોરીનન્સી રહેલ
દાન કરનારા કરવા, પડયું. સીમિત વેપારમાં સ્પર્ધા અસીમિત થઈ જવાથી|. મોટા પ્રસંગે ઝાંપે.ચૂંદડી' કે ધુમાડાબંધ હોય, જુના ડી સાધર્મિકોને પોતાની દુકાનોને પણ તાળા મારી દેતા હવા. સંઘના ૮૦ વર્ષ જૂના ચોપડા હાથમાં આવ્યાં ત્યારે ખબર મોટે ભાગે સાધર્મિકોને બે જ ધંધા હતા, રાફી અને પડી કે આજના જેવી પૈસાની છાકમછોળ. એ જમાનામાં વેપાર, બેય ભાંગી જવાથી લાચાર થઈ ગામ છોડવું નહોતી, પણ દેરાસરની પ્રતિષ્ઠા વખતે ૨૧ દિવસ તા. પડવું, જેનામાં તેવડ હતી તેઓ શહેરોમાં આવી પસંવાદના સવાર સાંજની નવકારશીં, થયેલ, એમાંયે વિધવા હશો કે વિધામાં માલેતુજાર થઈ. શિયા અને શેષ બહંમતી બે તો જમવા જમવા જાય નહિ એટલે તેમના માટે ઘરે 'ટાટીયા ભેગા કરવા ભારથી ચર્ચગેટ અને ધાણાથી | ભાણું આવે: ભાણે મોકલનાર પાછો એવો ઉદાર હોય છે વિરારની ટ્રેનોમાં લટકતી થઈ ગઈ. પૈસે ટકે જેમ પૂરાં થઈ | મીઠાઈ બીજા બે દા'ડાયાલો એટલી મૂકે. હવે કહો, એ
જવાયું તેમ ગામડાં છોડવાથી ધર્મનું દેવાળું નીકળી ગયું. ડોશીઓનો રસોનું ખર્ચ કેટલો આર્વ ગરીબમાં ગરીબ ' ગામડાનો મેલોધેલો શેઠનો દીકરો'પરા મુંબઈ આવી એમટીવી સાધર્મિકને પ વર્ષમાં છૂટાછવાયાં થઈને ૩૮-૪૦ અને ઝીટીવીની ફિલ્મોમાં, ડિસ્કો દાંડિયાની ધમાલમાં. અને જમણવારોમાં ચોખા ધી, ગોળ અને મીઠાઈનું પોષણ ખાણીપીણીની મહેફિલમાં ધર્મને કયાંય. વિસરી વાયો. | એટલું મળી રહે છે બાકીનાં દિવસો કદાચ લુખ્ય રોટલા, ન્યાયનીતિને નેવે મૂકી ગમે તે રસ્તે કમાઈને ભોગવાય! અને મરચાંથી ચલાવવું પડે તો પણ અપોષણની બીમારીના તેટલું ભોગવી લેવું તેનો ધરમ બની ગયો.. . .. • | ભોગ બનવું ન ઉડે. વળી પાછું, જમણવારની પગતમાં . સાધર્મિકોની આર્થિક અને ધાર્ષિક બેંઠાલાનું આ છે કરોડપતિ શ્રીમંત ને તેનો મહેતાજી બંને બાજુમાં બેસીને તદન ટૂંકું પણ વાસ્તવિક ચિત્ર. સાધર્મિકોની અવદશા કરનાર | જમે એટલે સાધક તરીકે એનું ગૌરવ અકબંધ રહે. છૂપો દુશ્મન જ્યાં સુધી પરખાય પણ નહિ ત્યાં સુધી ટીપ- તમારા ફંડફાળા અને ટીપ-ટોરાંમાં તો સાધર્મિક ભક્તિ , ટપોરી કે કડ-ફાળા દ્વારા સાધર્મિકના ઉત્કર્ષનો. સંતોષ નહિ, કમબખ્તી કરી નાખવામાં આવે છે. ગરીબ સાધર્મિકોને માનંવો.એ જાતને ઠગવા માટે ઠીd છે બાકી એનું કોઈ આવકના ધોરણે રેશનિંગ કાર્ડ આપીને દર મહિને રાતા ઝાઝું મૂલ્ય નથી: સાધર્મિકોને ઝૂંપડપટ્ટીમાં ઠલવનાર કો'ક દરે"અનાજ, તેલ અને ધી વહેંચવામાં એની ગરીબાઈનું , બીજુ જ હોય અને વારતહેવારે દેરાસરોને અને ભાન સતત જાગ્રત રાખવામાં આવે છે. જ્યારે પ્રજાંગે થતી નવકારશીઓને, ઉજમણાં અને ઉપઘાનોને, રાંધો અને અઠ્ઠાઈ , તાંબા-પિત્તળનાં વાસણોની લહાણી તો શ્રીમંત કે ગરીબ ઓચ્છવોને ગાળો ભાંડવામાં આવે એમાં તો નજરે ચઢયો. સૌના ઘેર જતી હોવાથી તેના સ્વમાનને જરા સરખીયે ઠેર એને ફાંસીએ ચડાવી દેવાનો ન્યાય છે. પેટ દુઃખતું હોય તો | પહોંચતી નથી. આજે પણ મારવાડમાં થતી મા લાણી પેટનો દુખાવો મટાડનારી દવા કરવી જોઈએ, માથું કૂટવાથી| પ્રથાના પુણ્ય તો સામાન્ય માણસને દરવખરીનો પાઈ પૈસો તો ઉપરથી માથાનો દુખાવો ઘર ઘાલી જાય અને પેટ પેટને પણ ખર્ચવો પડતો નથી, જમણવારો અને લહાણીના રસ્તે ઠેકાણે રહે. મેલેરિયાની દવાથી ટાઈફોઈડ મટાડનારો કોઈ | શ્રીમંતોનો પૈસો વેચ્છાએ ગરીબોનાં પેટ અને ઘર સુધી ડૉકટર હજી પૃથ્વીના પાટલે કભ્યો નથી. દુનિયાભરના જતો. તમારા નહેરુના બનાવટી સમાજવાદ કરતાં ભગવાન તમામ દેરાસના દાગીના વેચી નાખો તથા ઉજમણાં, મહાવીરનો આ, સ્વૈચ્છિક સમાજવાદ લાખગણો બહાર ઉપધાન, રાંઘો માને ગાદાઈ ઓચ્છવોને વીર વર્ષની કેદની | હતો. તેમાં ગરીબ ઓશિયાળો હોતો બાતો અને આપારા, સજા ફટકારી દો તો પણ રોગના મૂળ કારણને દૂર કર્યા1 અભિમાની નહોતો બનતો. તે સિવાય સાધર્મિકની બેહાલી દૂર કરી શકાય એમ નથી. પરંતુ આજે તો' જમણવારો અને નવકારશીનું નામ ' સાધર્ષિકનું દુઃખ જોઈને આંખમાં આંસુ આવી જવા એ એક પડે ત્યાં કેટલાકને તાવ આવી જાય છે. સાધર્મિક વાત્સલ્ય : વાત છે અને તેનાં મૂળ કારણો જાણી તેને દૂર કરવાની સામે ઝેર ઓકતી તેમની કલમોમાં તમને વીંછીના ડંખની
દિશામાં લાંબાગાળાના પ્રયત્નો શરૂ કરવા એ બીજી વાતઃ| વેદનાનાં દર્શન થશે (એમના અંજ સાહેબોએ હિદુરતાની ' છે. જો પશુ સારવાથી જ રોગ દૂર થઈ જતો હોય તો તો સમાજ વ્યવસ્થાની જમણવારોની પ્રથા સામે નાક મચકોડયું * દુનિયાની તમામ હોસ્પિટલમાં બહેનોને ડૉકટર બનાવવું હતું એટલે તેમાં પણ મચકોડવું જ પડે એ ઢાળ .) એ . દેવામાં આવી હોત. ' . . ' ' ' . . . . . લોકોનો જમણવારોમાં પૈસાનો ધુમાડો દેખાય છે. એક માણસ ' મારા ગુરુજી કે'તા કે એમના જમાનામાં મહિને પંદર | એકલપેટો થઈ. ઘરના ખૂણે પેટ ભરવાના બદલે પોતાના
રૂપિયાની વ્યાજની આવક ઉપર પણ વિધવા ડોશીઓ મજેથી| સમાનશીલ વ્યક્તિઓના સમૂહને જમાડી સાથે જમે તેનું નામ , -જીવન પૂરું કરતી. કારણ, વર્ષમાં ચાર મહિના તો જમણવાર | ધનનો ધુમાડા? જમણવાર તો અમારુસોશિયલાઈઝેશનનું ચાલતો હોય. કોક'દિ લગનનું જમણ હોય તો કોક'દિ માનું. પ્રતીક સોશિયલ સેન્ટર હતું. હિન્દુસ્તાનીઓ જ્યારે કલબોર્ન આજે સંઘનવકારશી હોય તો કાલે નાતનો જમણવાર હોય. અને જિમખાનાંના રવાડે "હોતા ચડયા ત્યારે આવા
www.jainelibrary.org
For Personal Private Use Only
Jain Education International
