Book Title: Aadhunik Jivan shailee Lohi Tarsi Chudel Author(s): Hitruchivijay Publisher: Viniyog ParivarPage 34
________________ ૧ થી 8 કે 1 4 જ કે તમારા નહેરુના બનાવટી સમાજવાદ કરતાં ભરાવાન મહાવીરનો સમાજવાઈ લાખાણો બહેતર હતો. આ અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય અને અપરિગ્રહ એટલે જાતભાઈની જોડાજોડ બેસી ભર્યુંભાણું આરોગવાની જાનવૃત્તિનું. ધર્મ. આવા ધરમને આચરે તે ધર્મી. આ ધરમ જેનો સ્વભાવ નિવાર સાધર્મિક વાત્સલ્યથી થાય છે.' A બની ગયો હોય, જેના વાણી, વર્તન અને વિચારમાં આ| . જો કે એક જમાનામાં તો સૌ પોતપોતાના ગામમાં, - પાંચેયની ઝલક જણાતી હોય તેવા સઘળા સહયાત્રી. એ બાપીકા ધંધાઓમાં સ્થિર હોવાથી બે ટંકના રોંટલાનો, - સમાનધર્મી. આ જ શબ્દનું રૂપ જરા જુદી રીતે કરીએ તો અંગ ઢાંકવા કપડાનો અને માથે છાપરાનોં સવાલ સરળતાથી શબ્દ બને સાધર્મિક. આવા સાધર્મિક સુખદુઃખમાં સહભાગી | ઊકલી જતો. પરંતુ ઔદ્યોગિક ક્રાંતિએ ફેંકેલાં યંત્રવાદનાં. . બનવું, તેના માટે ઘસાઈ છૂટઢામાં જાતને સૌલાગી.માનવી| વાવાઝોડાએ સૌના બાપીકા ધંધા બદ્ધમૂલ વડલાને . " તે સાધર્મિક વાત્સલ્ય. આ પાંચે વતો નો સ્વીકાર અંશથી ભોંયભેગો કરી નાખ્યો. શરાફીના ધંધાથી સમગ્ર દેશનાં પણ જેના જીવનમાં હોય પણા દિલમાં જો તલસાટ એનો | નાણાં વ્યવહારનું કેન્દ્રબિંદુ બની અધી રાતે પણ ગામના જ હોય તો તે પણ સાધર્મિકની વ્યાખ્યામાં હક્કનું સ્થાન | જરૂરતમંદની ભીડ ભાંગનાશાહુકારની ફેડ બેંકોના જાળા ધરાવે છે. પાંચેય વ્રતોનાં દેશ (અંશથી પાલનનો પ્રખ| દ્વારા ભાંગી નાખવામાં આવી. આ દેશના અર્થકારણ, એને પૂછાય તો એની ‘હા' હોવી એ જરૂરી નથી, પણ રાજકારણ, વિઘાકાર અને ધર્મકારણ પર પકડ મેળવવામાં એની “નામાં પણ એક વ્યથા હોવી જોઈએ. તે શાહુકારો; દેશી રાજાઓ, વિદ્વાન બ્રાહ્મણો અને' ખાખી . આવા સાધર્મિકને પણ રાહતનું , ભીખનો, મદદનો સંતો અંગ્રેજ રાજને મન મોટો અવરોધ હતા. રાજાને ટુકડો ફેંકી દેવાનો નથી. એ કોઈ લાચાર, અસહાય અસ્તિત્વ વેસ્ટમિન્સ્ટર મૉડેલની લોકશાહી દ્વારા બ્રાહ્મણોને મકાલેની •ાથી, જેને ઉપકારના ભાર તો ચગદી નાખવાનું હોય. એજયુકેશન સિસ્ટમ દ્વારા અને સંતોને ભોગવાદી સંસ્કૃતિના - સાધર્મિક વાત્સલ્ય, નામના સામાસિક પદનું ઉત્તરપદે પરા| ડમ્પિ દ્વારા ફેંકી દેવાયા તો શાહુકારોના અર્થતંને તોડી', એટલું જ અગત્યનું છે. વાત્સલ્ય સાધર્મિકનું જ હોય, તો ફોડી નાખવા યંત્રવાદ ઉપરાંત બેંકોનો પંજો'ઉગામ્યો. આ સાધર્મિકનું પણ વાત્સલ્ય જ હો, મદદ કે રાહત નહીં. દેશના શાહુકારને મન હાથમાં લીધેલા પાણીની કિંમત ગામ-પરગામ અને દેશ-પરદેશ વસતા, જુદી જુંદો લાખ રૂપિયાના સ્ટેમ્પ પેપર કરતાં વધુ હતી. એની ઉપરનો • ભાષા અને બોલીઓ બોલતા, ચિરપરિચિત કે રસાવ અજાણ્યા | અ વિકાસ તોડી તેને ઉખેડી નાખવાનું એટલું સહેલું નહોતું આવા સાધકનો સમૂહ એ જ સંઘ; "ાના કે મોટા, એદલે ગોબેલ્સનો તરીકો અપનાવ્યો. પાંચ-પંદર ટકા - ગરીબ કે તવંગર, ભણેલા કે અભણ રાધળાયે સાધર્મિકો | શપુકારોની વ્યાજખાઉ અપ્રામાણિકતાને આગળ કરી આખી - “ તો સંઘપુરુપનાં અંગત-પ્રસંગો છે. સંધદેહના એક પણ'' શરાફીને વગોવી નાખવામાં આવી. કૂતરાને મારી નાખવા • અંગને નાની સરખી પણ પીડા કોય અને સમગ્ર શરીરને તેને હડકાયો જાહેર કરવો જરૂરી હતો. “સત્તર પચા પંચાર'ના એનું રામસંવેદન ન થાય એ ત્રિકાળમાં ન બને. કાન દુઃખતોં ! જૂઠ્ઠા પાઠ વહેતા મુકાયા. વિધવા કેશીનાં ઘરેણાં જબાનની '. હોઉં અને આંખ ૨૭યા વગર રહે એ બને? જે અંગને બીજા સાખ સાચવનારા અને જરૂર પડયે અર્ધી રાતે પણ ગાંઠનાં અંગ: પીડા અટકે અને રામજવું કે પોતે ખોટું પડી|નમાં ધીરનાર શરાફો-ની સામે પોતાના પૈસા ઉઠાવવા માટે ગયેલું, જૂઠું પડી ગયેલું અંગ છે. તે શરીરમાં લટકતું હોય | પી. શનિવારની બપોરે મોડા ૫.૫ હોઈએ.તો સોમવારની છે એટલું જ, બાકી એને ને શરીરને કાંઈ લેવા દેવા હોતી] સવારનાં વાયદો આપનાર બે કોને મજબૂત કરવા ઋણ. નથી. માની વત્સલતાથી સમાનધર્મીની આંખનાં આંસુ લૂછવાં, રસકતધારાનો ઉપયોગ થયો. માથે દેવું હોય ત્યાં સુધી સંયોગોએ એને ધર્મથી દૂર ફેંકી દીધો હોય તો તેના ઉપામાં 1 ભજનમાં ચપટી ધૂળ નાખીને જમનાર દેશમાં દેવાળું એ ધર્મની પુન:પ્રતિષ્ઠા કરવી ઍનું નામ સાધર્મિક-વાત્સલ્ય | કૂવી પુરવાની નહીં, મજાની વાત બની ગઈ. બધી રીતે અથવા તો રાધર્મિકભાઈ•ી ભક્તિ. પપના કર્તવ્યપંચકમાં | સાલામાં લેવાયેલો શાહુકાર ગામ છોડી જવા મજબૂર 'અમારપ્રવર્તન પછી રસીધું આ સાધર્મિક ભક્તિનું સ્થાન છે.| બન્યો. બાકીના જે અનાજ, કરિયાણા કે કાપડની નાની અમાદિ પ્રવર્તન એ શ્રેષની ગાંઠોને ફૂટતી અટકાવે છે તો | મોટી/હાટડીઓ ધંધા હતા તેમને પૂરા કરવાનું કામ પત્રવાદ સાધર્મિક વાત્સલ્ય એ નિજ સ્નેહના અંકુશનું ઉદ્ગમસ્થાન કર્યું.' ફેકટરીની રાંસ્કૃતિએ અઢારે વરના બધા ખતમ કયાં છે. વાપ, વરૂ અને ચિત્તાની હિંસકતા દૂર કરવાનું કામ જો હોવાથી માર્જિનલાઈંગડ થયેલા મોચી, પાંચી, વણકર, કુંભાર, સામાજિપ્રવર્ત કરે છે, તો પારકું ઝૂંટવી લેવાની અને ભુખ્યા ! રાજાર, લુહાર સુધી ખેડૂત ભાઈઓએ પણ વેપારમાં પ્રવેંશનું ---..... ------- ---------૩૦) For Personal & Private Use Only Jain Education Interational www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 ... 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68