Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org varSa 2] jaina satya prakAza jaina tattvajJAna, jaina sAhitya, jaina kaLA ane jaina itihAsanA viSaya catu, zrI samitinuM pratikAra viSayaka jainadhamasa prakAzaka mAsika mAsika mukhapatra. tatro : zAha cImanalAla geAkaLadAsa kramAMka 24 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only [aMka 12
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza ( mAsika patra ) viSaya-darzana 1 zrI puMDarIka dvAtriMzikA : gA-vArya grahRAAna zrImad vinAmUrilI : 591 2 di maMbaranI utpatti : AcArya mahArAja zrI mata sAgarAta'dasUrijI : 598 3 prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna : AcArya mahArAja zrImada vijayalabdhisUri) : 597! 4 namuhurNa ne aMge : zrIyuta che. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA : pa99 5 samyagdarzana : AcArya mahArAja zrI mada vijayapAsUrijI : 6 03 digaMbara zAstra kase bane munirAja zrI darzanavijayajI che paramAta mahAkavi dhanapAla : munirAja zrI suzIlAvajayajI 8 gujarAtanI jainAzrita kaLA : zrIyuta sArAbhAI maNa lAla navAba 9 purAtana itihAsa ane sthApatya (1) pra cI lekha saMgraha : munirAja zrI jayaMtavija) : 6 15 (2) mAMDavagaDha saMbaMdhI lekha : zrIyuta naMdalAlajI loDhA : 618 10 saMtrATa akabarane dhama-mata : munirAja zrI jJAna vajayajI : 62 1. 11 do aitihAsika rAsoM kA sAra : zrIyuta agaracandajI nAhaTA : 62 6. vArSika viSayadazana : sa - cAra : vArSika lavAja maH sthAnika 1-8-7 bahAragAmanuM e : vijJApta 3. je pUjya munirAjone " zrI jana satya prakAza" mekalavAmAM Ave che, teoe potAnA vihArAdikanA kAraNe badalAtuM saranAmuM dareka mahinAnI sudI trIja pahelAM amane lakhI jaNAvavA kRpA karavI, jethI mAsika geravalle na jatAM, vakhatasara maLI zake. joie che - zrI jena satya prakAza' nA prathama varSanA 2, 3, 7, 8, a phanI jarUra che. jemAM te ekalaze tenA sAbhAra svIkAra karIne badalAmAM teTalA ane ke majare ApavAmAM Avaze. 2-7 chuTaka aMka mudraka ane prakAzaka : cImanalAla gokaLadAsa zAhu, ma Na mudraNAlaya, - kALupura, khajurInI pALa, amadAvAda, prakAzana sthAna : zrI jainadharma satyapakAzaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda, For Private And Personal use only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Namo tthu NaM bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayaramajjhe samIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiyameyaM bhavvANa maggayaM visayaM // 1 // ga zrI jaina satya prakAza Bl aNNANaggahadosagatthamaiNA kubvaMti je dhammie, akkheve khalu tesimAgamagayaM dAuM visiTuttaraM / / souM tiththayarAgamatthavisae ce bhe'hilAsA tayA, vAijA ppavaraM pasiddhajaiNaM saccappayAsaM muyA // 2 // pustaka 2 aMka 11 vikrama saMvata 1993 : aSADha zukalA paMcamI vIra saMvata 2463 somavAra :sana 1837 julAI 12 zrI puMDarIka dvAtriMzikA kartA-AcArya mahArAja zrImad vijayapadmasUrijI [ AryAvRttam ] siriabbuyatityapahU, thuNea paramovayAriguruNemi / / siripuMDarIyagaNiNo, thuttaM viraemi bhattibharo // 1 // bhavbaraviMdadiNesaM, cauNANipahANabhAvapaDivaNNaM // guNarayaNarohaNaNagaM, vaMde siripuMDarIyamahaM // 2 // jassa caNaNamaNeNaM, sigdhaM sijhaMti savvasajjhAI / taM sattuMjayatitthaM, jayau sayA kAmakuMbhanihaM // 3 // sirisiddhatyanivasuyA, vIrajiNiMdA paNa?soyapayA // vimalAyalajattAe, samAgayA bhAvakaruNaDDhA // 4 // suravaiNA tattha kayaM, gaDhatigaparimaMDiyaM samosaraNaM // tisalANaMdaNaNAhA, tattha ThiyA desaNaM dinti // 5 // Beeeeeeeeeeeeeeeeeeeeereaderstay For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19ra aSADa zrI jaina satya prakAza sirisettuMjavAhiya-sayaNAmAyaNNaNappasaMgaMmi // varapuMDarIyaNAma, NisuyaM sakkeNa saMpuDhe // 6 // keNa NibaMdhaNeNaM, eyaM NAmaM payaTTiyaM bhuvaNe // sAsaNaNAhA heuM, vayaMti bhaviyANa bohaDheM // 7 // . siriusahatitthavaiNo, AsI bharaho suo mahAcakkI // tattaNaya usahaseNo, NAmaMtarapuMDarIotti // 8 // sAraiyamehasarisaM, jIviya miha saMpayA tahA cavalA // bhogA kiMpAgasamA, mamayA eemu No kujjA // 9 // viNNA hiyayaracaraNaM, sevittA pAviUNa saMtisuhaM // pattasivA hoti tao, tumbhe'vi tahA kuNaha harisA // 10 // AyaNNiUNa evaM, uvaesa bhAvimahura mullAsA / paDivajjiUNa dikkha, saMjAo gaNaharo paDhamo // 11 // tivaIsavaNANaMtara-ppaNIyasuMdaraduvAlasaMgasuo // viharai bhavve'Nege, paDibohei ppamoeNaM // 12 // so gAmANuggAma, viharaMto samaNapaMcakoDIe // pariyario saMpatto, vimalAyalatitthasiharaMmi // 13 // so puMDarIyasAmI, saMpatto NivvuiM saparivAro // cittassa puNNimAe, tA NAmaM puMDarIyaMti // 14 // eyammi vAsare jo, posahadANacaNaM tavajavAi // pakuNai so'NNadiNehi, paNakoDiguNaM phalaM lahae // 15 // majjhimaphalavavahArA, pUyAivihAyago ya bhavapaNage / NiyamA pAvai murti, aMtamuhutte jahaNNeNaM // 16 // ukkiTThabhAvajogA, jhANANaladaDDhasavvakammamalA // kevalaNANaviyAsA, siddhasilAmaMDaNA hojjA // 17 // pUyA paMcapayArA, varavihivihiyA payacchae nANaM // hiTThA sakiMdAI, socA varapuNNimA mahimaM // 18 // siripuMDarIyatitthe, jAyA varabhattibhAviyA keI // suhapuNimAtavaMmi, paNNarasahappamANaMmi // 19 // jIe caMdasirIe, paiviraho kArio viyArA tA // For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 193 www.kobatirth.org " zrI pu'DarIka dvAtri zikA pattaM visakaNNattaM, laggAvasare mao bhattA // 20 // tIe sisuvihavAe, eyatavArAhaNANubhAveNaM || pattA sohama riddhI, mahAvidehe sukacchaMmi / / 21 / pAvasa paramapayaM, ayarAmararogasogaparihINaM || evaM agabhavvA, siddhA pumi kAlaMmi || 22 || siripuMDarIyasAmI, patto paramaM payaM muyA jattha || dasarahaputto bharaho, kaNhaMgayasaMbapajjuNNA || 23 || suyamuNiselayapaMthaga- navanArayarAmapAMDavappamuhA | siddhA tattha ThiyaM taM vaMde siripuMDarImahaM || 24 || avvAbAhamaNataM, NimmalavaranANadaMsaNAbhogaM // NimmamajoisarUvaM vaMde siripuMDarImahaM | 25 || saMsAraMbuhipoyaM, sacANaMdaSpamoyaparikaliyaM // sohiyaparamajjhANaM, vaMde siripuMDarIyamahaM / / 26 / / rittisammabhAvaM bhavaseDhIbaddhapAvaNAsayaraM || niyaguNata simeyaM, vaMde siripuMDarIyamahaM // 27 // dhaNNA rA pahAe, jogAvaMcaNa sahAvasaMpuNNA || siripuMDarIyacaraNaM, hiyae ThAve muttidayaM // 28 // dhaNNo haM kayapuNNo, jammaM maha satyayaM tuha tthavaNA // siripuMDarIyagaNahara ! jAo kammakhaullAso / / 29 // siripuMDarIyamaggaM, saggapavaggAidAyagaM gaccA || ArAhiUNa bhAvA, bhavvA ! pAventu siddhimuhaM // 30 // kammalayAkaravAlaM, gaNahara siripuMDarIyavarasaraNaM // 1 sAhiyamApaM mama milau bhave bhave NiccaM // 31 // thutamiNaM paDhaNAya - NaNataprabhavvabhAvabhaviyANaM || lahu de buddhiriddhI, roguvasagge paNAse // 32 // tavagaNarAyaNa divAyara - guruvara siriNe misra risIseNaM // vAyagagaNipommeNaM-jaiNaurIrAyaNayaraMmi // 33 // NaNaMdaNihiMdusame, siriNe majidijammapabca diNe | siripuMDarIyathuttaM raiyaM varabhattirAgeNaM // 34 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only 53
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digaMbaronI utpatti EEEEEEEEEEE lekhaka : AcArya mahArAja zrImata sAgarAnaMdasUrijI (gatAMkathI cAlu) digambaranuM upakaraNAdinuM uthApakapaNuM : zvetAmbara jaine e jyAre kudevanA lakSaNa tarIke moha,mithyAtva, ajJAna vagere deSa - ke je ghAtI karmanA udayathI ja hoya che tene-mAnyA ane tevA ghAtI karmanA udayathI thavAvALA dene abhAva sudevamAM hoya ema mAnyuM ke jethI temanuM kudevatva nathI ema nakkI thAya, chatAM digambarabhAIoe phakata saMyamanAM upakaraNane upakaraNa tarIke na mAnavAnI khAtara strIne nagnapaNuM na ja hoya ema nizcaya mAnI, strIne cAritrane abhAva mA, temaja te cAritra nahi hevAne lIdhe kevalajJAna ane mokSane paNa strIne mATe niSedha karyo. ane te ja saMyamanA upakaraNane upakaraNa tarIke na mAnavAnA pratApe nagnapaNane Agraha rAkha paDyo ane e nagnapaNanA Agrahane lIdhe ja anya tirthika ane gRhiliMgInI zAstrakAroe mAnelI siddhi uThAvavI paDI. te anyaliMga ane gRhiliMganI siddhi nahi mAnavAthI je jainazAsana bAhyaliMga ane bAhyatyAgane mATe anekAntika hatuM ane mAtra bhAvaliMgane mATe ekAntika hatuM tenI jage para A digambarabhAIene mAtra dravyaliMga ane dravyatyAgane ja ekAntikapaNe mAnavuM paDayuM. e hisAbe, digambarabhAIeAnI apekSAe, dravyaliMga hoya tyAM ja bhAvaliMga hoya ane bhAvaliMga hoya tyAM ja dravyaliMga hAya evI rIte dravyaliMga ane bhAvaliMganuM samavyApakapaNuM thaI jAya ane tethI dravyaliMga ane bhAvaliMga evA bhede saheje zAstrakAroe jaNAvyA che te judApaNe rahe ja nahi. vaLI AvI rIte saMyamanAM upakaraNe je pAtra vagere hoya che, tene paNa digambarabhAIone upakaraNa tarIke na mAnavAnuM thayuM ane tethI tatvArtha vagere sUtrakAroe "vaiyAvRtya" vagere je sAdhuonA guNe jaNAvyA che te paNa te lokone mAnavAnA rahyA ja nahi. teonA mate AcArya, upAdhyAya, tapasvI, bALa, glAna, vagere keIne paNa kaI paNa avasthAmAM azana-pAna vagere lAvI ApavAnuM rahetuM ja nathI. upara jaNAvyA pramANe upakaraNanA utthApanathI je aneka anartho digambara bhAIone uThAvavA paDyA che tevI ja rIte pAtrAdika For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digaMbaranI utpatti 595 na mAnavAne lIdhe ja kevalimahArAjane paNa keI AhAra-pANI na lAvI de e svAbhAvika che ane tIrthakara kevalI jevAone kevalI avasthAmAM gocarI mATe pharavuM na thAya e nizcayathI sarva kevalIone AhAra-pANIne vega thaI zake nahi ema banyuM. ane tethI kevalIne AhArane niSedha mAnavAnI pharaja paDI. zuM kSudhA-tRSAdinA abhAva mAtrathI devanuM lakSaNa thAya: kevalinA AhAra mAnavAnA niSedhanI pharaja eTalI badhI AgaLa vadhI ke devapaNAnA daramAM sacitta acitta vastune abhAva guNa tarIke na mAnyo, AzrayamAM avasthAnanA abhAvane guNa tarIke na mAnya, mRSAvAda, adattAdAna, ke hiMsA vagere jevAM laukika ane lokottara banne mArgamAM moTAmAM moTAM pApa rUpa che tenA abhAvane lakSaNa tarIke na mAnyu, kaMcana ane kAminInA saMyoganA abhAvane sudevatvanuM lakSaNa na mAnyuM, paNa devatvanAM lakSaNo karatAM kSudhA ane tRSAnA abhAvane sudevatvanA lakSaNa tarIke mAnyuM ane temAM paNa aDhAre denA abhAvane jaNAvatAM, pahelA naMbare kSudhA ane tRSAnA doSanA abhAvane sthAna ApyuM. sujJa manuSya saheje samajI zakaze ke - zretAmbaroe kevali mahArAjAone tattvArthasUtra vagere aneka zAstronA AdhAre kSudhA ane tRSAnA pariSaha mAnyA ane tene ja hisAbe kevalione AhAra pANu mAnyAM, paNa AhAra ane pANI e devanA lakSaNa tarIke te nathI ja rAkhyAM! zuM janmane abhAva te devanuM lakSaNa kahevAya: yI rIte digambaree devanA lakSaNamAM sudhA ane tRSAnA abhAvane guseDyo che tevI ja rIte teoe janmanA abhAvane paNa devanA lakSaNamAM guseDyo che. te janmanA abhAvane aMge ApaNe sAmAnya vicAra karI gayA ke teo vartamAna janmanA abhAvane aMge lakSaNa rAkhe che ke bhaviSya janmanA abhAvane aMge lakSaNa rAkhe che? vartamAna janmane abhAva digambarathI kaI paNa rIte kahI zakAya tema nathI, kAraNa ke sAmAnya kevalI ane tIrthakara kevalI e badhAnAM mAtApitAnuM janmasthAna vagere digambarabhAIo mAne che, eTaluM ja nahi paNa zrI tIrthaMkara bhagavAnane aMge te janmanuM kalyANaka ane abhiSeka paNa mAne che. te je vastu kalyANakamAM gaNI ane jene aMge abhiSeka mAnyA te janmane doSarUpa te vartamAna janmanI apekSAe digambaro je mAne te pachI digambaranA hisAbe kalyANane abhAva e ja devapaNAnuM lakSaNa thaI jAya. ane bhaviSyat janmanA abhAve devapaNAnA lakSaNa tarIke gaNe te te kaI paNa prakAre baMdha besI zake tema nathI, kAraNa ke digambara bhAIe paNa e vAta te kabula kare che ke - janmathI mithyAtvI hoya agara For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 591 zrI jaina satya prakAza aSADa navuM mithyAtva pAmela hoya to paNa evA paNa kaMika mithyAtvI ja hoya che ke jeo A janmanI bAla, madhya ke vRddha e traNa dazAmAMthI keI paNa dazAmAM kevalajJAna pAmI zake ane janma, mRtyu AdithI rahita evI padavIne pAmI zake. te pachI zuM te digambarabhAIe tevA badhA miththAtvIone devanA lakSaNavALA mAnavA taiyAra che? je kadAca digambara bhAIo ema kahe ke ekalA bhaviSyat janmano abhAva ja amAre devanA lakSaNa tarIke nathI paNa sudhA, tRSAdikanA abhAvathI yukta e bhaviSyata janmane abhAva te lakSaNa tarIke che. AvuM temanuM kathana paNa cAlI zake tema nathI, kAraNa ke prathama te devatva vartamAna kALamAM levuM che ane bhaviSyam janmane abhAva bhaviSyanta kAlamAM le che te pachI lakSaNa na ja rahe eTaluM ja nahi paNa bhaviSyanta kAlamAM te adeha-avApha ne amana paNa thavAnAM che, te adehAdikane paNa lakSaNa tarIke nahi rAkhavAmAM te digambarabhAIoe te bhUla ja karI ema mAnavuM joIe. madhyastha samajadAra manuSya samajI zakaze ke-jyAre kSudhA ane tRSAne abhAva mA to jabha levAne abhAva te ApoApa ja AvI jAya, kemake digambarabhAIonA keI paNa zAstramAM kaI paNa AcArya koI paNa jaga para janma lenArA aNuhAri ja hoya che ema jagAveluM ke mAneluM nathI. temaja AhAra lenArA janma vagaranA hoya che tevuM paNa kaI paNa jago para digambara zAstrakAroe mAneluM nathI. te pachI sudhA-tRSAnA abhAvane guNa tarIke mAnyA pachI janmanA abhAvane guNa tarIke mAnavAnuM rahetuM ja nathI. eTale kahevuM joIe ke sudhA-tRSAne abhAva lakSaNa tarIke mAnya te kalpita che ane janmane abhAva mA te paNa kalpita ja che. sudhAdi doSone abhAva devavizeSamAM mAnavAthI anya mAne thato vyavaccheda AvI rIte sudhA, tRSA ane janmanA abhAvane sAmAnya devanA lakSaNa tarIke kevala Agrahane lIdhe mAnavAmAM digambaroe thApa ja khAdhI che. kadAca deva vizeSanA lakSaNa tarIke sudhA-tRSA AdikanA abhAvane jaNAvyo hota te siddharUpI deva vizeSanI aMdara te badhAno abhAva khuzIthI besI zakata ane tethI ja anyamatavALAoe mAnelA sine vyava cheda karavAne mATe zaktimAna thaI zakata, paNa digambarabhAIone te vAstavika vastu na mAnatAM mAtra kevalinA AhArane uThAva hatuM tethI koI paNa prakAre saMbhavita na thaI zake tevI rIte saMsAramAM rahelA kevali mahArAjAone aMge kSudhA-tRSAdikanA de ghaDI kADhayA. (juo pRSTha 598) For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kakkakakakakakakakakakakakakaka ke prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna jarU ja lekhaka-AcArya mahArAja zrImad vijayalabdhisUrijI 1)kakakakakakakakakakakkakA (kramAMka 21thI cAlu) ApaNe AgaLanA lekhamAM joI gayA te rIte prabhu zrI mahAvIranA pravacanathI virUddha kalpanAo karanAranA mArge kaMTakathI bharapura che. eka mahAvIra prabhune ja batAvela mArga suMdara, niSphaTaka, syAdvAdamaya zobhI rahyo che. emAM samaya ane saptabhaMgInI evI suMdara racanA che ke te mArgamAM cAlanArane koI paNa prakArano vAMdho Avato nathI. anya vAMcanArane kadAca evI kalpanA thaze ke lekhaka mAtra svapaMthane utkarSa gAI rahyA che, paraMtu ema nathI. keI paNa jainetara darzanavALo, svadarzanIya rAgane dUra karI, zrI mahAvIranA suramya tattvajJAnane pUrNa paricaya kare to te paNa mukta kaMThe prazaMsA karyA vinA rahe nahi. jemake zrIharisatya bhaTTAcArya ema. e. bI. ela. baMgAlI mahAzaya pitAnA eka mAsikanA lekhamAM lakhe che ke - sAmAnyataH bhAratavarSanA dArzanika matavAdamAM jainadarzana sAruM, mAnavanuM sthAna bhogave che, ane khAsa karIne jainadarzana eka saMpUrNa darzana che. tattvavidyAnA badhA aMga emAM maLe che. vedAnamAM tarkavidyAno upadeza nathI. vaizeSika karmAkarma ane dharmAdharma viSe kAMI pheDa pADatuM nathI. jenadarzanamAM te nyAya vidyA che, taravavicAra che, dharmanIti che, paramAtma tattva che, ane bIjuM paNa ghaNuM che. prAcIna yuganA tattva cittananuM kharekhara ja je koI eka amUlya phaLa hoya to te jainadarzana che. jainadarzanane bAda karIne je tame bhAratIya darzananI AlocanA kare che te apUrNa ja rahI javAnI." lagabhaga paccIzathI adhika varSa uparAnta, ITAvAnA eka Arya samAjIsTa, jaina dharmanA khaMDananA mATe, jainadharmane abhyAsa karavA lAgyA. be traNa varSanA TUMkA abhyAsathI paNa teone jainadarzana upara eTalo badho anurAga vadhI gayo ke temaNe jainadharmane hajAre jana samakSa, mukta kaMThe prazaMsA karavApUrvaka, svIkAra karyo. hAla temanuM nAma kumAra digavijayasiMha che. teo hAla paMjAba dezamAM jainadharmanA tatvane pUrNa paricaya karAve che, ane ThekANe ThekANe jaina tavanA sAcA siddhAMtanI puSTi karI tenI jayapatAkA pheravI rahyA che. AnuM kAraNa mAtra eka ja che ke prabhu zrI mahAvIre uMcA prakAranA cAritrane pAlana karI, kevaLajJAna pragaTAvI, jaina darzananI prarUpaNe karI che. have ApaNe prabhu mahAvIra kathita tenA paricaya karatAM pahelAM prabhu darzananuM nAma jena darzana che te upara vicAra karIe - naiyAyika darzana nyAya zabda uparathI nIkaLeluM che. ane nyAya e sAcI vastunuM nAma che. paraMtu jyAM sudhI rAgadveSanI chAyA hoya tyAM sudhI anyAyane paNa nyAya kahetAM ane nyAyane anyAya kahetAM vAra lAgatI nathI. sAMkhya darzanano artha jJAna zabda uparathI For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSADa 598 zrI jaina satya prakAza pravarte che paraMtu te rAgadveSa rahitanuM hoya te ja samyaka jJAna kahevAya che. bAkInuM mithyA jJAna che. eTale uparyukta be darzane nAma mAtrathI paNa cittane AkarSI zakatAM nathI. mImAMsaka darzanane artha vicAraka thAya che. paNa vicAraka rAgI ke hepI hoya te te eka taraphI vicAra karI zake. ane tevA eka taraphI vicAro AtmAnuM adhaHpatana kare che. buddhathI utpanna thayelAnuM nAma boddha darzana che. te paNa sAce buddha ja na hoya ane nAma mAtrathI je buddha kahevAto hoya to tenA darzanane paNa mahattva na ja apAya, ane jainadarzana eTale vItarAganuM darzana, ane te darzana eTale vitarAgota hevAthI taddana satya, nirmaLa, cittane AkarSI zake tevuM, ane anya darzananAM nAmothI pitAnA nAmathI mahattA bhogavI rahyuM che. A te mAtra tenA nAmane vicAra karyo che. eTalA mAtrathI paNa enI uttamatA spaSTa mAlama paDI Ave che. jenadarzananAM mULa to saMbaMdhI vicAra have pachI ApaNe karIzuM. apUrNa (pRSTha 56 thI cAlu) vRddhatvanI vyAkhyA sAthe tene guNarUpa mAnavAne nirAsa: jevI rIte A janma nAmane deSa sAmAnya devane aMge digambarabhAIothI kahI zakAya nahi chatAM kahe che, tevI ja rIte teoe vRddhatvane paNa devanA deSa tarIke jaNAvela che. vRddhatva doSane aMge prathama te e prazna thAya che ke digambarabhAIe vRddhatva kone kahe che? sAmAnya rIte zAstrakAroe kezanuM dhaLA thavuM, dAMtanuM paDavuM, iMdriyonuM sAmarthya ghaTavuM vagere laukika cinhA jaNAvyAM che, paNa vAstavika rIte nathI to te lakSaNonI vRddhatvanI sAthe vyApti ke nathI te tene niyamita kArya-kAraNa bhAva, ane tethI ja zAstrakAroe dIkSAnA adhikAramAM vRddhapaNuM tene ja mAnyuM che ke jenI je uMmara hoya tene pAchalo traNa dazAMza bhAga vRddhapaNuM gaNAya ane tethI ja so varSanI uMmaravALAne sittera varSanI uMmara thayA pachI dIkSAne mATe vRddha gaNIne agya mAne che. e hisAbe kreDa pUrvanA AyuSya vakhate sittera lAkha pUrva varSanuM AyuSya thaI gayA pachI vRddha gaNavo joIe, to te hisAbe to bhagavAn trASabhadevAdi tIrthakaronI dIkSA ja vRddhapaNAmAM thayelI gaNAya ane tethI temane vRddhatva hatuM ja nahi ema kahI zakAya ja nahi. evI rIte anya jIve paNa evA hoya che ke jeone dAMtapatana Adi vRddhapaNAnA cinho vRddha thatAM paNa nathI hotAM, te zuM tevA jIne vRddha umara thayA chatAM digambarabhAIe avRddha mAnaze. cAhe tema he paNa vRddhapaNuM zAstrakAro ane vyAvahArika puruSe jyAre pariNati ane pravRttine aMge guNarUpa mAne che tyAre A digambarabhAIene koNa jANe zA kAraNathI deSarUpa mAnavAnI jarUra paDe ? (apUrNa) For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir namutthaNane aMge lekhaka zrIyuta prohIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA, ema. e. pratikramaNa sUtranAM pustakamAM sthAna apAyelA anyAnya sU viSe savizeSa paryAlacananI AvazyakatA viSe huM "pratikramaNa sUtranuM locana" e lekhamAM vicAra karI gayo chuM. tadanusAra atra namutyunuM e sUtra viSe yathAsAdhana UhApoha karavA prerAuM chuM. - nAma --ApaNuM ghaNAM kharAM sUtronAM viziSTa nAma nathI, kintu je zabdothI ene prAraMbha thAya che te uparathI enuM nAma pADavAmAM AvyuM che. eTale ke aNuogadArasutta (anugadvArasUtra)nA 130mA sUtramAM je nAmanA daza prakAro sUcavAyA che temAMnA AdAnapada " nAmanA prakArano atre upayoga karAyo che. ramAthI A sUtrane namutthaNuM ke pAThAMtarane lakSamAM letA "natthaNuM' tarIke oLakhAvAya che. vaLI saudharma devakanA iMdra zake prabhunI stuti karatAM A sUtramAM upalabdha thatA amuka bhAgane upayoga karela hovAnI mAnyatA che, e anusAra enuM zakrastava (sathaya) evuM paNa nAma paDayuM che. vaLI yogazAstra (pra0 3, lo. 124)nI pajJa vRttinA 216 A patramAM temaja 223 e patramAM Ane "praNipAtadaMDaka" tarIke ullekha Ape che. utpatti-pajajusaNAka5 (kalpasUtra)mAM sUcavAyA mujaba zake zramaNa bhagavAna mahAvIrasvAmIne devAnaMdA brAhmaNInI kukSimAM avatarelA joI namutthaNuM sUtra vaDe temanI stuti karI che. A uparathI ema anumanAya che ke A sUtrano namo jiNANuM jiyabhayArNa sudhInA amuka bhAganI adhikatAvALo pATha vartamAna tIrtha sthapAyA pUrvene che. ane e pachI belAtI "je e aIyA siddhAvALI gAthA pAchaLanI che. A gAthA koNe ane kyAre ane kema dAkhala karI te saMbaMdhamAM keI nizcayAtmaka ullekha jovA jANavAmAM nathI, bAkI yogazAstranI svopaNa vRttinA 223 A patramAM je nIce mujabanI - "praNipAtadaNDakAnantaraM cAtItAnAgatavartamAna jinavandanArtha kecidetAM gAthAM paThanti" 1. A lekha jaina patranA 23-2-36nA aMkamAM temaja janadharmaprakAza va0 nA 12mAM aMkamAM paNa prasiddha thayelo che. 2, uttarajaNasutta (uttarAdhyayanasUtronA trIjA, cothA, sAtamA, dazamA ane 26mA adhyayananAM nAma paNa "AdAnapadanAM udAharaNa pUruM pADe che. 3. A saMbaMdhamAM juo "bhaktAmara-kalcaNimaMdira-namiNastotratrayama"nI mArI saMskRta bhUmikA temaja enI gujarAtI prastAvanA (pR. 11-12). 4. " jIvadayANa' pachI bAdiyANa temaja "dhammavaramAuraMtacakravaTTINuM' pachI 'dItANuM saraNuM ga' paDhA" e baMne pAThane pracalita "namutthaNuM'mAM prAya: samAveza karAta nathI. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSA zrI jaina satya prakAza neMdha che, e uparathI kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrasUrinA samayamAM e gAthA belAtI hovAnuM pratIta thAya che. zrI vardhamAnasUrikRta AmAradinakaranA 266 ba patramAM nIce mujabane ullekha che - "agrato gAthA ca gItArthamunibhiH proktA kathyate" A uparathI A gAthA keI gItArtha munie racI hevAno praSa hoya ema samajAya che. bhASA-jema jainonAM mULa sutra prAyaH ardhamAgadhI bhASAmAM che tema namulyaNuM paNuM ardhamAgadhI bhASAmAM racAyeluM jaNAya che. saMpadA ane AlApaka zakastavamAM vizrAmabhUmirUpa nava saMpadA che ane tetrIsa- AlApaka che. yogazAstranI svopajJa vRttinA 216 ba pavagata nimnilikhita avataraNa A vAtanI sAkSI pUre che - " do tia caura ti paMcA donni a cauro ya hunti tinne y| sakkathae nava saMpaya tittIsaM honti AlAvA // " A uparathI samajAya che ke be, traNa, cAra, pAMca, pAMca, pAMca, be, cAra, ane traNa ema anukrame AlApa bhegA letAM nava saMpadA thAya che. enAM nAma gazAstranI paNa vRttimAM sUcavavAmAM AvyAM che. zrAvaka bhImasiMha mANeke zrI paMcapratikramaNusUtramAM nIce mujaba nava saMpadA gaNAvI che - (1) stotavyasaMpadA, (2) sAmAnya hetusaMpadA, (3) vizeSahetusaMpadA, (4) upayogasaMpadA, (5) upayogane viSe hetusaMpadA, (6) stavyasaMpadAne viSe vizeSa yogasaMpadA, (7) svarUpahetusaMpadA, (8) nijasamaphaladasaMpadA ane (9) mekSasaMpadA. AcAradinakaranA 267 mA patramAM zakrastavamAM daza saMpadA che evo ullekha che, jo ke tyAM avataraNarUpe ApelI nIce mujaba gAthAmAM nava gaNAvela che - "arihaM 1 Aiga 2. purise 3 logo 4 bhaya 5 dhamma 6 appa 7 jiNa 8 savvA 9 / sikkathayasaMpayANaM paDhamulliMgapayA neyaa||" viSaya-pracalita zakrastava parvatanA pAThane viSaya vividha vizeSaNathI vibhUSita evI bhAva-arihaMta prabhunI stuti che. ane enI pachInI gAthA dravya-arihaMtanI temaja bhAva-arihaMtanI vaMdanArUpa che. upaga-pajajusaNAkapa anusAra zake ene upayoga karyo che. A sUtrane caityavaMdanamAM sthAna apAyeluM hoI e kriyA karatI veLA eno upayoga karAya che. 5. lalitavistarAmAM 32 AlApakane ullekha hoya ema hure che. pustaka sAme nahi hovAthI eno nirNaya karavo bAkI rahe che. 1. mudrita AvRttimAM "kacchaya" pATha che. te azuddha che eTale ahIM e sudhAryo che. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir = 1993 601 namutthaNane aMge ulalekha ane vivaraNa-uvavAIyasutta (aupapAtikasUtra)ne vIsamAM sUtramAM zakrastavano pATha che ane zrImalayagirisUrikRta TIkAmAM enuM vivaraNa che. pajusaNuka5mAM A ja zakrastavane pATha che ane e pajusaNakampanA vivaraNarUpa sAhityamAM enuM vivaraNa upalabdha thAya che. vizeSamAM zrI yAkinImahArAnA dharmanuM tarIke suvikhyAta zrI haribhadrasurikRta lalitavistarAmAM, yogazAstranI paNa vRttimAM, AcAra dinakaranA 26 thI 26 daba sudhInA patramAM enuM vivaraNa che. zakrastavanI saMskRta chAyA paMcapratikramaNusUtranI keTalIka copaDIomAM che. e uparAMta "gAyakavADa paurvAtya graMthamALA' taraphathI prasiddha thayela triSaSTizalAkApuruSacaritranA prathama parvanA aMgrejI bhASAMtara (pR. 127)mAM pAdanoMdha tarIke e chAyA romana (aMgrejI) lipimAM upalabdha thAya che. vizeSamAM enA A bhASAMtaramAM ene aMgrejI anuvAda paNa che. pajusaNakapanA pro0 harmaNa yakebIe karelA bhASAMtaramAM paNa e anuvAda che. zrI siddhasena divAkare racela manAtA ane jinasahastranAmathI paNa paricita banela zakastavamAM prastuta zakrastavane bhAva jovAya che. vaLI zakrastavano saMskRtamAM bhASA-anuvAda triSaSTizalAkA puruSacaritra (5. 10, sa. 2, le. 71-76)mAM najare paDe che. gujarAtI anuvAda paMcapratikamaNusUtronI copaDIomAM upalabdha thAya che, ane hiMdI anuvAda AgrAthI prasiddha thayelI copaDImAM che. mukA-caityavaMdana karatI veLA amuka amuka sUtra bolatAM amuka amuka mudrA hevI joIe, e pramANe namutthaNuM belatAM kaI mudrA rAkhavI te saMbaMdhamAM mahAnisIthasutta (mahAnizIthasUtra) nA trIjA adhyayanamAM, lalitavistarAmAM ane cogazAstranI pattavRttinA patramAM yogamudrA' ne 10 nirdeza che. A pramANene ullekha hovA chatAM keTalAka anya prarUpaNuM ane pravRtti karatAM jovAya che. teo DAo jAnu UMce rAkhIne ane jamaNo jAnu bhUmine lagADIne zakrastava balavuM evuM vidhAna kare che. Ama karavAmAM teo paja gusaNAka5gata nimnalikhita "vAmajANu accheha dAhiNajANu dharaNitalasikaTThai" pAThane AdhArabhUta gaNatA hoya to e temanI bhUla che ema kahevAya che.12 vAte 7. juo "bhaktAmara-kalyANamaMdira-namiNastotratrayam "nI mArI AvRtti (5 242-245) 8. hAlamAM zrIrAyaNaIyasattane 50 becaradAsa jIvarAja dozIe je anuvAda karyo che ane je pUjya zrIlAdhAsvAmIjI smAraka graMthamALAnA 24mAM maNukA tarIke prasiddha thayo che tenA agyAramA pRSThamAM zakrastAvane gujarAtImAM anuvAda che. 9 jAo zrAvaka bhImasiMha mANeke chapAvelI zrI pratikamaNusUtra (pR. 61), 10. be hI caNa bhUmi upara lagADI baMne hAthanI AMgaLIo mAMhamAMhe bheravI DADAnA AkAre be hAtha karI peTa para hAthanI koNI rAkhavI te "yogamudrA' kahevAya che, AnA citra mATe jIe Ahata jIvana jyotinA pAMcamAM vibhAgarUpe pAMcamI kiraNAvalI. 11. juo thoDA vakhata upara bahAra paDela "paDAvakasUvANi." 12. jAo jainadharmaprakAza (va. a, pR.). For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 302 zrI jaina satya prakAza ceAgamudrAe zakrastava na khelavuM, paraMtu anya muddApUrvaka ja e teo mAnatA hoya to potAnI mAnyatAnI siddhimAM je zakAya tema heAya te spaSTarUpe raju karavA mArI temane sAdara vijJapti che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAyAdhammakahA ( jJAtAdha`kathA ) mAM zrIdharuci anagAra aMtima ArAdhanA karatI veLA pa kAsane namukSuNuM khelyA hatA e vAta kharI che, paraMtu tema karavAmAM zarIramAM viSa vyApI javAthI udbhavelI azaktine kAraNa gaNavAmAM Ave che? aSADha khelavuM joI e ema jo kAI pramANa raju karI pAbheda--namrutyuM sUtra satra eka sarakhu khelAtuM jovAtuM nathI, arthAt emAM pADabheda che. jemake 'namrutyu Nu' ne badale 'methu chu" ane bahiyANa'ne badale 'jIvadayANuM". lalitavistarAvALI mudrita pratimAM nameAthu chuM ane diyANuM e pADa che eTalu' ja nahi, paNa mediyANa e pAThanI ja vyAkhyA che, nahi ke jIvadayANanI, sumeAdhikAsahitanI pannusAkalpa ( kalpasUtra ) nI AtmAnaMda sabhA taraphathI chapAyelI pratimAM 'namrutyu " ane 'jIvadayANu' ema pADe che, ane sukheAdhikAmAM kheAhidayANanA pAThAMtara tarIke ullekha karI tene arthe apAye che A uparAMta A pratimAM 'dIvAttANuM saraNa gaI parNA' evA pADe paDiyasAsaNa pUrve apAyela che temaja su>>AdhikAmAM ene a karAyA che, jyAre A pATha lalitavistarAvALI pratimAM nathI temaja tyAM enI vyAkhyA paNa maLatI nathI. jainadharma prasAraka sabhA taraphathI chapAela samRttika yogazAstranI pratimAM namAthu Nu ane e hadayANuM ema pATha che. vaLI tyAM paNa lalitavistarAvALI mudrita pratimAMnI peThe dIvAttANuM saraNuM gaI parmA ' e pATha temaja enI vyAkhyA paNa nathI. AnuM zuM kAraNa haze e sabaMdhamAM tajjJAne peAtAnuM vaktavya raju karavA mArI sAdara vijJapti che. zrI rAyapaseyasuttanA pUrvokta anuvAdavALA pustakanA aMtamAM apAyelAM TippaNAmAM pa'. becaradAse 173mA pRSThamAM nIce mujaba ullekha karyAM cheH-- * A uparAMta e zakrastavamAM bIjA aneka pAThabhedo che." " zakrastavamAM vA bhagavAnane paricaya ApatA vaSa~kamAM ghaNA pADabhede mAlUma paDe che. keTaleka sthaLe 'jiSNu' pachI 'jAvaya' zabda Ave che tyAre kyAMya kayAMya 'jAya'te badale 'jANaya' pada dekhAya che. vizeSa vicAra karatAM 'jAya'ne badale 'jAva' pADa vadhAre susaMgata che. tinnANuM tArayANuM ' vagere vizeSaNe jotAM 'jAvayANa' paDe ja " barAbara che. For Private And Personal Use Only A pramANe sAdhanAdi anusAra 'namrutyu" viSe me' je atra udgApAThu karyAM che temAM kAI skhalanA jaNAya ke kAI hakIkata umeravA jevI jaNAtI hAya teA te sUcavavA tajJAne sAdara vinavatA huM viramuM chuM.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samyagdarzana lekhaka AcArya mahArAja zrImad vijayadrasUrijI (gatAMkathI cAlu) samyagdarzana pAmavAnI saMkSipta praNAlikA-paddhati prathama samyagdarzana pAmanArA bhavya ja pariNAma arthavALAM traNa karo kare che 1 yathApravRttikaraNa, 2 apUrvakaraNa ane 3 anivRtti karazuM. temAM yathApravRttikaraNanuM svarUpa TuMkAmAM A pramANe samajavuM - janma, ghaDapaNa, ane maraNa tathA saMsAranI vividha upAdhiyorUpI jala taraMgothI bharelA evA bhayaMkara apAra saMsArarUpI samudramAM mithyAtva mehanIyAdika karmonI preraNAthI, anaMta pudgalaparAvartakAla sudhI, avyavahAra rAzi sUkSma nigodanA bhAvomAM ghaNAM zArIrika ane mAnasika asahya duHkhone bhegavatAM bhagavatAM akAma nirjarAdi hetuonA pratApe vyavahAra rAzimAM dAkhala thayelA jIvane, dravya, kSetra, kAla, bhAva ane bhava A pAMca kAraNomAMnA koI paNa kAraNane laIne tathA bhavyatva dazAne paripAka thavAthI je adhyavasAya prakaTa thAya te yathApravRttikaraNa kahevAya che. A karaNane pAmelA jIvo ghaNAM sAgaropama keDIkeDI pramANa lAMbI karmonI vividha sthitione alpa kAlamAM nAza kare che. eTale pAMcamA AyuSyakarma sivAya jJAnAvaraNIya vagere sAta karmo pikI dareka karmane palyopamanA asaMkhyatamA bhAge karI nyUna (ochA evA) eka koDAkoDI sAgaropama pramANa sthitivAlA kare che. eTale bAkInI judA judA prakAranI lAMbI sthitiono nAza karI sAte karmonI paNa antaH kaDAkoDI sAgaropama pramANu sthiti karavI, e A yathApravRttikaraNanuM kArya (phala) che. bIjA graMthomAM ema paNa kahyuM che ke-aMtarmuhUrtA pramANa sthitivALA je uttama adhyavasAyo te yathApravRttikaraNa kahevAya. ane AmAM AgaLa AgaLanA samayamAM pAchaLa pAchaLanA samayamAM thayelA nirmala adhyavasAya karatAM vadhAre sArA adhyavasAye prakaTe, e A karaNanuM phala samajavuM. jo ke bhUla dRSTie vicAra karatAM DhAMkavA lAyaka mUla (mukhya) guNe ATha hovAthI mUla karmo ATha che, chatAM AyuSyanI, bIjA karmonI sthitinI apekSAe, alpa sthiti hovAthI A prastAve te (AyuSya)nuM varjana karI sAta karmo lIdhAM che. tathA upara jaNAvyA mujaba vividha sthitione nAza (ghaTADo karavAnuM kAraNa e che ke-jema lugaDAnI upara ghIne DAgha lAgyo hoya to tenI upara cIkAzane laIne ghaNI dhULa ceTavAthI te DAdha joI zakAya nahIM, dhULa je khase to ja DAgha dekhAya, tevI rIte vividha, lAMbI karma sthitio (rUpI dhULa) A karaNathI jyAre dUra khase (nAza pAme), tyAre bhaviSyamAM bIjA apUrvakaraNathI bhedavA lAyaka (evI) graMthi (rUpa DAgha) spaSTa joI zakAya che. tAtparya e ke jaima vijayane cAhanAra subhaTa zatrune joyAbAda haNIne vijaya meLave che, tema anivRttikaraNane cAhanAre jIva prathama koNe karI graMthine joyA bAda haNIne anivRttikaraNa pAme che. For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir alAha zrI jana satya prakAza prazna-je karma (30 kaDAkaDI sAgaropama vagere ) jeTalI sthitivALuM bAMdhyuM hoya, te karma kharI rIte teTalA kAla sudhI bhogavavuM joIe, ane pahelAM to ema kahyuM ke-aMtarmuhUrta pramANu adhyavasAyonA samUha svarUpa yathApravRttikaraNe karI lAMbI sthitione nAza thAya. e bIne kevI rIte ghaTI (saMbhavI) zake? ane jo tema ghaTe to bAMdhela sthiti pramANe te karma teTalA TAIma sudhI anubhavAtuM (bhogavAtuM) nahi hovAthI pahelo tArA nAmano deSa lAgu paDaze. ane ochI sthiti (kALa) vALuM to te karma bAMdhyuM nathI, chatAM thoDA TAImamAM bhegave che tethI saMskRtAma nAma paNa doSa lAgu paDaze, te A be dene uddhAra kaI rIte karavo joIe? uttara-A praznano javAba zrIjainendra-Agama pramANadinA AdhAre A pramANe jANo: zrIgaNadhara bhagavaMtoe tripuTIzuddha pavitra aMgomAM adhyavasAyanI evI apUrva tAkata varNavI che ke-jene laIne azubha (kharAba) adhyavasAya vadhatA pramANamAM hoya, to aMtarmuhUrta jevA thoDA TAImamAM paNa keTalAeka cha sAtamI narakane lAyaka paNa karmalike ekaThAM kare che. A bAbata sugRhItanAmadheya prAtaHsmaraNIya zrI prasannacaMdra rAjarSinuM daSTAMta pariziSTa parvathI jANI levuM. tathA je sArA adhyavasAyo hoya to thoDA TAImamAM parama pada paNa meLavI zake che. juo daSTAMta zrI kalpasUtramAM kaheluM-zrI marUdevAmAtA vagerenuM. e ja AzayathI nyAyAcArya mahopAdhyAya zrI yazovijayajI gaNIzvare paNa kahyuM che ke "mana parva manuSyAnuM kAraNa dhaMdhanakSayoH" (manuSyane baMdha ane mekSanuM kAraNa mana ja che.) eja adhyavasAya vizeSathI prAye anikAcita (zithila baMdhavALA) evA ghaNaye karmonA sthitirasanI apavartAnA (ghaTADo) thAya che. tathA jJAnapUrvaka kSamApradhAna tIvra (dhyAnAdisvarU5) tapazcaryA karavAthI nikAcita (majabUta) baMdhavAlAM karmonI sthitirasane paNa ghaTADo thaI zake che. juo A bAbatane purA- savvapagaINamevaM, pariNAma vasAdu(u)vakkamo hAjjA / / pAyamanikAiyANaM, tavasAo nikAiyANaMpi // 1 // artha-- ghaNuM karIne anikAcita baMdhavAlI tamAma karmaprakRti (nA sthitirasa ne e pramANe pariNAmanA yoge ghaTADo (eAchAza) thaI zake che. tAtparya e ke-jema ghaNuM vakhata sudhI cAle teTaluM puSkala anAja paNa bhasmaka (eka jAtane kSaya) rogavALo kaI mANasa thoDA TAImamAM khAI jAya, tethI te dhAnyanI cAlu sthitine nAza thato nathI, paraMtu roganA jorathI puSkale anAja thoDA vakhatamAM khavAI gayuM, tevI ja rIte ghaNAM mAgaropama jevA lAMbA vakhata sudhI bhegavavA lAyaka karmo paNa, sArI bhAvanAnA pratApe, thoDA samayamAM bhagavAya che. tathA jema AMbAnAM phala (kerI) vagerene khADAmAM nAMkhI upara ( bhAga ) ghAsa vagerethI DhAMkI rAkhiye, te te phala vagere DAM ja TAImamAM pAkI jAya che, tevI rIte tevA prakAranAM anakAcita karmo paNa adhyavasAya (vagere sAdhano)nA saMbaMdhathI ala" kAlamAM bhagavAya emAM koI paNa jAtane deva (virodha) saMbhave ja nahI. AvA aneka vizAla Azayone dhyAnamAM laIne ja pUjya zrI caMdramahattara For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 193 samyagdarzana Adi bhagavatee paNa karmapravAdapUrvane anusarIne banAvelA zrI paMcasaMgraha vagere apUrva karma tattvajJAnanA aneka graMthamAM jaghanya ane utkRSTa ema be prakAre abAdhA kAlanuM ane udayAvalikAmAM AvatA vividha karmonI niSekaracanAnuM savistara varNana karyuM che. karmone bhogavavAnA saMbaMdhamAM e paNa samajavuM ja joIe ke sAMsArika jIva vaDe mithyAtvAdi hetuonI madadathI je karAya te karma kahevAya. juo. "jIda kapa defuM jene to mA " A karmanA cAra bhedo che: 1 prakRti, 2 sthiti, 3 rasa ane 4 pradeza [ juo-paripavlA taM ST] temAM dareka karmanA daliyAo to jarUra bhogavavA ja joIe ane e ja AzayathI kahyuM paNa che ke - avazyameva bhoktavyaM, kRtaM karma zubhAzubham // nAbhuktaM kSIyate karma, kalpakoTIzatairapi // 1 // artha-bAMdhelAM sArAM athavA kharAba karmo (pradezonI apekSAe) jarUra bhegavavAM ja joIe, paraMtu so karoDa kalpa (dIrdhakAla vizeSa) jevA lAMbA kAle paNa bhogavyA sivAya karmone kSaya thAya nahi. ane zrI kamaprakRti vagere zAstramAM je apavartanA kahI che, te karma dalikAmAM rahelA rasanI ane rasAdhIna sthitinI apekSAo jANavI. AvA ja AzayathI sarasvatInuM varadAna meLavanAra ane vyavahArAdi sUtranI TIkAo banAvanArA AcArya zrI malayagirijI mahArAjAe zrI samavAyAMga sUtranA upAMga zrI prajJApanA sUtranI TIkAmAM kahyuM che keH be rIte karma bhogavAya che. eka to pradezathI ane bIjI rIte rasathI. temAM pradeza (karma) nI apekSAe dareka karma avazya bhogavavuM paDe che, ane rasanI apekSAe vikalpa karma bhagavAya che. eTale karmane rasa nikAcita hoya to bhagavAya, ane anikAcita hoya te na paNa bhogavAya, kAraNake nirmala adhyavasAyanA pratApe te te karmanA rasanI apavartAnA (ghaTADo) thAya che. vastusthiti AvI hovAthI zubha pariNAmathI sthitirasanI apavartana thAya, temAM kRtanAzAdi deSa (virodha) kahI zakAya ja nahi. kAraNake tevA prakAranA nirmala adhyavasAyonA pratApe rasano kSaya (nAza) thAya to temAM geravyAjabIpaNuM che ja nahi. jevI rIte sUryanAM kiraNone tApa lAgavAthI zelaDImAM rahelo rasa sUkAI (naSTa-kSINa thaI) jAya che, temAM kRtanAza ane akRtAgama nAmanA doSo hoya ja nahi, tevI rIte upara jaNAvyA mujaba rasano kSaya thAya temAM paNa baMne doSomAM eka paNa ghaTI zake ja nahi tathA dareka karmanI sthiti paNa karma dalikAmAM jeTalA pramANamAM rasa hoya, tene anusAre ja niyamita hovAthI zAstrakAra bhagavaMte rasAdhIna sthiti kahI, te vyAjabI ja che. mATe ja anubhavadhArA spaSTa zabdomAM, pUchanArane kahI devuM joIe ke rasanA nAzathI sthitino avazya nAza thAya, temAM koI paNa jAtane virodha hoI zake ja nahi. vaLI samajavA jevI bInA e che ke--je karma jevI rIte (jeTalI sthitinuM) bAdhyuM hoya te karma tevI rIte ja (teTalA TAIma sudhI ja) bhogavavuM joIe, e niyama syAdvAdazailI pramANe hoI zake ja nahi. jo tema hoya to prabhunI pUjA karavI, vividha tapazcaryA karavI, vagere uttama anuSThAne azubha (pApa) karmono kSaya karavAmAM asamartha nIvaDaze, jethI pUjA vagere vyartha thaI jAya. paraMtu prabhudevanuM parama pavitra For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza aSADa pravacana tema kahetuM ja nathI. te to ema kahe che ke-prabhu pUjAdi anuSThAne lAMbI sthitivALAM karmone paNa alpakALamAM haThAvI zake che, mATe tevI kriyA karyA vinA AtmAnuM kalyANa che ja nahi. vaLI bAMdhyA pramANe karma bhogavAya ja, ema mAnavAmAM bIjo paNa aniSTa virodha e Avaze ke-te bhavamAM muktigAmI jIvone paNa pUrva karmo te te vipAkodaya svarUpe bhogavatAM bhogavatAM paNa, samaye samaye ghaNuM navAM navAM karmo baMdhAtAM hovAthI, temanI mukti na thavI joIe, paNa tema te che ja nahi. tevA taddabhava muktigAmI chavI te anaMtA pUrva kAlamAM DAkAlamAM karmone khapAvI mukti pada pAmyA che. vartamAnamAM cothA ArAnA sukhavALA mahAvideha kSetramAM pAme che ane bhaviSyamAM paNa zrI padmanAbhAdi tIrthakaronA zAsanamAM parama pada pAmaze ema Agama, yukti ane anubhavagamya vastusthitine jANakAra pakSakAra jarUra samajaze ke-keDikeDI sAgaropama pramANe lAMbI sthitivALAM karmo paNa thoDA TAImamAM nIrasapaNe pradezathI bhagavAya che. te ja kAraNathI asaMkhyAtA bhavomAM tevA prakAranA vicitra adhyavasAyothI judI judI gatimAM rajhaLAvanArAM, bAMdhelAM karmo te (vartamAna-chellA) bhavamAM paNa sattAmAM hoya, chatAM prabala nirbala adhyavasAyanA pratApe te bAMdhelAM badhAM karmono kSaya thaI zake che. tathA je karma, bAMdhavAnA TAIme, tevA prakAranI rasApattanAne lAyaka je bAMdhyuM hoya to te karma tevI rIte nIrasa bhogavAya, emAM lagAra paNa Azcarya nathI, kAraNa ke dravya, kSetra kAla, bhAva ane bhava, A pAMca (kSayopazamAdinAM) kAraNomAMnA kaI paNa kAraNathI thatA karmonA kSaya, pazama ane upazama jevI rIte judI judI jAtanA hoya che, tevI rIte jemanI madadathI karmo baMdhAya che tevA adhyavasAya sthAna judI judI jAtanAM hovAthI sthiti ane rasano upakrama (ghaTADo) karAvI zake che. tAtparya e ke-asaMkhyAtA lokAkAzanA pradezonI jeTalAM, te upara jaNAvelAM adhyavasAya sthAnakamAM keTalAMeka adhyavasAya sthAnake (jemAM sthitirasane ghaTADo thaI zake evAM) sopakrama karma baMdhamAM kAraNa che, ane keTalAeka adhyavasAya sthAnake nirUpakrama (jenA sthitirasano ghaTADe na thaI zake evAM) karmabaMdhane utpanna karanAra che. mATe je karma jevA adhyavasAya (pariNAma)thI bAMdhyuM hoya te karma tevI rIte bhagavAya. ( anubhavAya ) A pramANe vastusthiti hevAthI kRtanAza ane akRtAgama de sthiti baMdhamAM kahI zakAya ja nahi. A prasaMge e paNa vicAra na ja bhUlavo joIe ke eka bAbatamAM jo kAraNo judAM judAM hoya te kAlabheda dekhAya che. jema ghaNA ziSyo eka ja zAstrano sAthe abhyAsa karatAM hoya, chatAM paNa buddhinI taratamatAthI keTalAeka tIvra buddhizAlI ziSyo thoDA TAImamAM e zAstra bhaNI zake che ane sAmAnya buddhivAlA ziSyone te ja zAstra bhaNatAM ghaNo TAIma lAge che. jema ahIM kAlabheda dekhAya che, tevI ja rIte ghaNAM jIvoe eka sarakhI sthitivALuM karma bAMdhyuM hoya, temAM pariNAmanI taratamatAthI anubhavakAla judA judA dekhAya che. eTale zrI vItarAga prabhue kahelA pavitra saMyamAdi anuSThAna sAdhavAthI jeo sArA adhyavasAyavALA hoya, teo lAMbI sthitivALAM karmone thoDA TAImamAM bhagave che, ane hiMsAdimAM Asakta hovAthI azubha pariNAmavALA cho tevA lAMbI rithativALAM karmone ghaNe TAIme bhogave che. (apUrNa) For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org digambara zAstra kaise bane ? lekhaka - munirAja zrI darzanavijayajI gatAMka se kramazaH ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prakaraNa 13 - bha0 akalaMkadeva digambara sAhitya meM ullekha hai ki AcArya arhadubali ne yugapratikramaNa (AThavAM pratikramaNa ) meM 100 yojana kSetra ke munioM ko sammilita karake cAra gaccha vibhAga kiye (suakhaMdho, gA0 77; zrutAvatAra, zloka 84; harivaMza purANa, sarga 66, zloka 25; nItisAra, zloka 6; zravaNabelagola zilAlekha naM0 105 [254 ] ) / jaba ki zravaNabelagola zilAlekha naM0 108 meM utkIrNa hai ki tasmin gate svargabhuvaM maharSI, divaH yatInnantu ( 2 ) miva prakRSTAn // tadanvayodabhUta munIzvarANAM babhUvuritthaM bhuvi saMghabhedAH // 19 // zra0 be0 zi0 108 ( racanA zaka saMvat 1355 ) se patA calatA hai ki akalaMkasUrijI ne munisaMgha ko milAkara naMdi, sena Adi 4 gacchavibhAga kiye / - svAmI samaMtabhadra, pR0 181 A0 akalaMkadeva vikrama kI AThavIM zatAbdI ke uttarArdhakAlIna digambara vidvAn haiM / prasiddha vidvAn DA0 satIzacandra vidyAbhUSaNa prabhRti ne ApakA samaya zakAbda 750 arthAt vi0 saM0 807 kA nirNIta kiyA hai / zrIyuta nAthUrAmajI premI ke kathanAnusAra A0 akalaMkadeva, * mAnyakheTa ( mAnakheDA) ke rAjA sAhasatuMga ke maMtrI puruSottama ke putra haiN| ApakA samaya vikrama kI AThavIM zatAbdI kA uttarArdha hai / Apake ziSya, prabhAcandra aura vidyAnaMdI the / - vidvadvatnamAlA, pR0 23, 24 ApakI graMtha-sRSTi nimna prakAra hai : aSTazatI (Apta mImAMsA kA bhASya ), rAjavArtika ( tattvArtha sUtra - sarvArthasiddhi kI 16000 zloka pramANa TIkA), laghIyastrayI ( nyAya cUlikA vagairaha 3 grantha), bRhattrayI (1 siddhivinizcaya, 2 nyAyavinizcaya aura 3 pramANa saMgraha ), akalaMkastotra, akalaMka prAyazcitta ( upAsakadharma prAyazcitta zloka 88 ) aura akalaMka pratiSThApATha vagairaha / * digambara samAjameM Apake nAma ke aneka AcArya hue haiM : 1 bha0 akkalaMkadeva (zra0 be0 zi0 naM0 40, 105, 108), 2 paMDita akalaMka ( zi0 naM0 169), 3 vAdIbhasiMha akalaMka (zi0 naM0 414) / For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSADa zrI jaina satya prakAza purAtattva ke jJAtA vidvAnoM kA mantavya hai ki Apane rAjavArtika kI racanA meM zvetAmbara jaina Agama kA kAphI sahArA liyA hai / * paM0 gajAdharalAlajI kA mata hai ki stotra, prAyazcitta aura pratiSThA A0 akalaMkadeva ke nAma para caDhe hue grantha haiN| -tattvArtha rAjavArtika, prastAvanA, pR0 7 zrIyuta paM0 jugalakizorajI mukhtAra "akalaMka-pratiSThApATha" kI jAMca paDatAla karate haiM :-" natIjA isa sampUrNa kathana kA yaha hai ki vivAdastha pratiSThApATha, rAjavArtika ke kartA bhaTTAkalaMkadeva kA banAyA huA nahIM hai aura na vikrama kI 16vIM zatAbdI ke pahale kA hI banA huA hai / balki usakI racanA vikrama kI solahavIM zatAbdI yA satrahavIM zatAbdI ke prAyaH pUrvArdha meM huI hai| athavA yoM kahiye ki vaha vi0 saM0 1501 aura 1665 ke madhyavartI kisI samaya kA banA huA hai|" ........"athavA isakA nirmANa kisI aise vyakti ne kiyA hai jo isa grantha ke dvArA apane kisI kriyAkAMDa yA mantavya ke samarthanAdi rUpa koI iSTa prayojana siddha karanA cAhate ho aura isalie usane svayaM hI isa grantha ko banAkara use bhaTTAkalaMkadeva ke nAma se prasiddha kiyA ho aura isa taraha para yaha grantha bhI eka jAlI grantha banA ho| parantu kucha bhI ho, isameM sandeha nahIM ki yaha grantha koI mahattva kA grantha nahIM hai|" -granthaparIkSA, bhAga 3rA ___ akalaMka prAyazcitta ke liye zrIyuta nAthUrAmajI premI ne jAhira kiyA hai ki "ye tattvArtha rAjavArtika vagairaha mahAn granthoM ke kartA akalaMkadeva se bhinna koI dUsare hI vidvAn hoMge aura Azcarya nahIM yadi akalaMka pratiSThApATha ke kartA ho isake racayitA he / yaha nizcaya ho cukA hai ki akalaMka pratiSThApATha ke kartA 15vIM zatAbdI ke bAda hue haiN| (akalaMka pratiSThApATha meM AdipurANa, jJAnArNava, ekasandhi-saMhitA, sAgAradharmAmRta, AzAdhara pratiSThApATha, brahmasUri trivarNAcAra aura nemicandra ke pramANa uddhRta kiye gaye haiN|) -mA0di jai00 prakAzita naM018, prAyazcittasaMgraha, prastAvanA pR0 9 / (kramazaH) * evaM hi vyAkhyAprajJaptidaNDakeSUktam , vijayAdiSu devA manuSyabhavamAskandantaH kiyatIgatyAgatIH kurvanti ? iti gautamaprazne bhagavatoktaM jaghanyenaiko bhavaH AgatyA utkarSeNa gatyAgatibhyAM dvau bhavauM / - sanAtana jaina granthamAlAmudrita "rAjavArtika" pR0 175 / isa pATha se uparyukta kalpanA sapramANa mAlUma hotI hai / sUtromAM gautamanA prazna ane bhagavAna mahAvIranA uttare evI zailI ghaTamAna nathI. ethI evI zailIvALAM sUtro digambara saMpradAya sammata nathI. -4.2|72mst, mokSamAgapraza. [ A akalaMkadeva bhagavAna mahAvIrasvAmInA praznottara thayAnuM svIkAre che. paM. TeDaramalajI e zailIne niSedhe che. A digambara paMDitanI balihArI ja che nA?] . --paM0 bahecaradAsa jI0 dozI sampAdita, gujarAtI bhagavatIsUtra bhA0 4 kI prastAvanA, pR0 11 For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paramAhaMta mahAkavi zrI dhanapAlanuM Adarza jIvana lekhaka munirAja zrI suzIlavijayajI sarvazaM surapUjyamAptapravaraM saMsAravicchedakaM, zrIsiddhArthanRpAGgajaM zubhakaraM vIraM praNamyojjvalam / dhArAdhIzasabhAmaNe: kavimaNerlInasya cAhanmate, __ vacmi zrIdhanapAlanAmakakavezcitraM caritraM mude // 1 // mAnava jIvananI dariyAyI sapATanA kinAre, jagatanA vividha vividha prasaMge, aneka chaLo AvIne athaDAya che, ane bIjI paLe te mahAna samudranI aMdara vilIna thaI jAya che. jANe chaLa te ja samudra ane samudra te ja choLa? e mahAna samudranI aMdara evuM koI paNa sthAna nathI ke jyAMthI kAI navInatAnuM tattva na jaDe. jIvanamAM evAM sthAno ane evI koI vIrala paLa bhAgye ja Ave che ke jenA sparzamAtrathI bhUta ane bhaviSyanI madhurI smRtionuM digdarzana thAya! kALanI gahana gati che ke eka vakhatanA bane zatruo, ke jene sAmasAmuM jotAM ja daSTinI aMdara kera varase che, te mitra banI jAya che. eka vakhate kaI paNa vastu pratye aruci hoya chatAM paNa kALAMtare te ja vastu para ruci thAya che. ema AkhI duniyAnAM AndolanamAM, kALanA paripAkane laIne, kSaNavAramAM parivartana thatAM vAra lAgatI nathI. kavi zrI dhanapALa je eka vakhata mithyAtvarUpI gADha aMdhakArathI vyApta hatA, mithyAtvanA gADha aMdhakArane laIne jenA hRdayakamaLamAM samyakatva sUryane prakAza thaye na hato, ane je "hitanA tAharAmAnofpa ja chejonamarin" evuM bolanAra hatA te paNa je vakhate potAnA saMsArIpaNAnA bhAtR zebhanamuninA paricayamAM AvyA, ane jyAre anantA tIrthakara bhagavanta, gaNadharo, kevaLI bhagavanto, yugapradhAne, bahuzrutadhara ane zAsananA mahAna dhuraMdhara pUrvAcAryoe pratipAdana karela jainadarzananA ucA tattvajJAnathI vAkepha banyA, tyAre temaNe potAnI vicAra zreNine kSaNavAramAM palaTAvI nAkhI. zAsananI prabhAvanA jevuM kAI atula puNya nathI. ane te prabhAvanA karanAra mahAnubhAvone prabhAvaka tarIke zAstronI aMdara varNavelA che. zAstrakAra bhagavatee prabhAvakanA ATha bheda pratipAdana karelA che, jemAM AThamA prabhAvaka tarIke kaviziromaNi, zAstrapAragAmI ane zrI vikramakRpapratibaMdhaka zrI siddhasena divAkara vagerene varNavelA che. 1. pAvayaNI dhammakahI, vAI nemittio tavassI ya / viz2Asiddho ya kavI, aheva pabhAvagA bhaNiyA // 648 // prava. dvAra 23 pravacanika [ vartamAnakRtanA jJAtA ], dharmakayika [ naNi ], vAdI [mallavAdI ], naimittika bAhusvAmI], tapasvI [ utkRSTa tapakaranAra ], vidyAmatravALA [vajasvAmI ], aMjanasiddha [ kAlikasUri ] ane kavi [siddhasena divAkara ]: A AThe zAsananA prajAvaka kahelA che. For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 10 zrI jaina satya prakAza aSADa zAstro siddhAMtAnI aMdara--ane aitihAsika aneka graMthAnI aMdara evA mahApuSAnI yazAgAthA muktaka The prazaMsAya che. aneka guNagaNAlaMkRta, paramapUjya, aneka granthapraNetA, bAlabrahmacArI, vyAkaraNavAcaspati, zAstravizArada, kaviratna zrImad gururAja vijayalAvaNyasUrIzvarajI racita dharmaparIkSA uparanI vAna nAmanI navIna TIkA jotAM mArA hRdayanI aMdara paramA ta mahAkavi zrI dhanapAlanuM jIvanacaritra lakhavAnI bhAvanA jAgrata thaI. "C Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paramAhata mahAkavi dhanapALa paNa vItarAga darzananA prabhAvaka hatA, bhAratabhUminA cakamatA hIrA hatA, temanA acaLa vizvAsa para sarasatI pathya (hitakara) vacana preratI hatI, mithyAtvarUpa viSane dUra karavAmAM temanI buddhi siddhAnnArUpa hatI ane te siddhasArasvata kavi hatA, eTaluM ja nahi paNa sazAstramAM niSNAta hatA. teo bhojarAjAnI rAjasabhAnA eka zaNagArarUpa hatA. tilaka maMjarI vagere aneka mahAna graMthAnA teo praNetA hatA. kalikAla sarvajJa bhagavAn hemacaMdrasUri mahArAje paNa eka vakhate mahArAjA kumArapALanI samakSa temanI prazaMsA karI hatI, eTaluM ja nahIM paNa potAnA mahAna kAzanI TIkAmAM vyutpattirdhanapAta " evuM nIderdezI te mahAkavinI vidvattAnuM gAna karyuM" hatuM.nyAyAcArya, nyAyavizArad zrImAn upAdhyAyajI yAvijayajIe paNa dha`parIkSAnI andara " paramazrAvaNa dhanapajainadhyum " e pramANe kahIne mahAkavi zrI dhanapAlanuM paramazrAvakapaNuM vakhANyuM hatuM. kavitA samaya--mahAkavi dhanapAla muMja ane bhAjarAjanA samakAlIna hatA. zrI muMjatA rAjyakALa I. sa. 975 thI 1022 sudhI eTale vikrama saMvat 1031 thI 1078 sudhI hatA. saMvata 1018nAra mahAzuda ne ravivAre zrI. bhAjate rAjyAbhiSeka thayeA. bhAjarAja saMskRta sAhityane atyaMta premI hatA ane tenI sabhAmAM AryAvarttanA sarva sthAnemAMthI kavi ane vidvAne AvatA. rAjA yAgya puruSone satkAratA ane AdarapUrNAMka sanmAna ApatA. tenA Azraya nIce saMkhyAbaMdha paDatA rahetA ane sAhityanI sevA--vRddhi karatA. paramAta mahAvi dhanapAla tenI pariSadmA vimAnya pramukha ane rAjAne pragADha mitra hatA. bAlyAvasthAthI ja mahArAjA bhAja ane mahAkavi dhanapAla paraspara parama snehIo hatA. ane bhAjarAjanI preraNAthI ja kavi dhanapAle tilakamaMjarInI racanA karI hatI.3 ( jue pRSTha 614 ) . samasyamayAmAtta "siddhattAzrvataH viH " / pra0 ma0 pra0 . 2. * saMvat 1018mAM bhAja gAdIe AvyA" ( prANalAla TI. sunazI ). 3. niHzeSavAGmayavido'pi jinAgamoktAH, zrotuM kathAH samupajAta kutUhalasya || tasyAvadAtacaritasya vinoda heto rAjJaH sphuTAdbhutarasA racitA katheyam // 50 // tilakamaJjarI For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gujarAtanI jainAzita kaLA lekhaka-zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAba (gatAMkathI cAlu) prAcIna citronuM kalAtattva-prAcIna citrakArone "samaya" samajavA temanI kRtio jovI jarUrI che; paNa teno ukela karavA te citrakAranAM dhyeya kevAM hatAM, te kevo AsvAda ApavA IcchatA hatA, konI prazaMsA IcchatA hatA, kone khuza karavA IcchatA hatA, temanAM sAdhane kevAM hatAM ane teno te kevI rIte upayoga karatA hatA Adi jANavAnI jarUra che. AvA jJAnathI sajaja thaI citranuM nirIkSaNa karavAmAM Ave tyAre ja yogya parIkSaNa thaI zake. AvA jJAnanA abhAvane laIne A kSetramAM thayeluM ghaNuM kAma pharI karavAnI jarUra jaNAya che, kAraNa ke pUratI sAmagrInA abhAve apAyelA ghaNuM abhiprAyo bhrAmaka dekhAya che. A spaSTIkaraNa ApavAnuM kAraNa e che ke nipuNa manAtA citravivecakone paNa A citrakaLA samajavAmAM vidane naDyAM che. temAM mukhya vidma A citrakAronA lakSyanuM ajJAna che. A saMbaMdhamAM eka ja dAkhalo ApIne mArA nibaMdhanuM kArya samApta karavAmAM Ave to te asthAne nahi gaNAya. bhAratIya citrakalAnA vivecaka tarIke prakhyAti pAmela mi. nAnAlAla mahetA diri Gujarati Painting in the Fifteenth Century: A Further Essay on Vasant Vilasa' nAmanA graMthamAM caudamA ane paMdaramA saikAnI gujarAtanI kalAne nIcenA zabdomAM oLakhAve che: * bAramI gujarAtI sAhitya pariSada taraphathI svIkArAyele nibaMdha. 1. rA. rasikalAla choTAlAla parIkha. R. 'In estimating the Gujarati art of the fourteenth and fifteenth centuries it must not be forgotten that we are dealing with an extraordinarily interesting phase of popular bourgeois art. What the contemporary art at the magnificent courts of Ahmedabad, and earlier of Patan, was like, we have no means of judging. But if it was at all of the kind and standard of the magnificent remains of the time of Sidharai Jayasimh ( A. D. 1094-1143) and Kumarpal ( A. D. 1!43-1174 ), it must have been in the epic style of the fresco paintings of Ajanta and Bagh, We have a few portraits of the period - one of Kumarpal and another of a Gujarati poet Bhalan (A D. 1439-1539 ) - which are interesting as specimens showing the gulf between the highly cultivated art of the court and the work produced for the wealthy middle classes. The art of the Kalpa Sutras and Vasant Vilas is by no stretch of imagination "the most spiritual" or "the most accomplished in technique;" it is the final stage of decadence before its revival under the Mughals. It is marked by good paper, plenty of gold illumination, but it is poor in qualities of For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 12 zrI jaina satya prakAza caudamI ane paMdaramI sadInI ' gujarAtI kaLA'nuM mUlyAMkana karatI vakhate e bhUlAvuM na joie ke ApaNe vyApaka citrakaLAnA asAdhAraNa rasika svarUpanA saMparkamAM chIe, te vakhate amadAvAdanA agAunA pATaNunA bhavya darabArAmAM kaI kaLA hatI te nakkI karavA ApaNI pAse sAdhana nathI. paNa jo te siddharAja jayasiMha ane gUjarezvara kumArapAlanA bhavya avazeSonA dhAraNanI hoya to e ajaMtA ane bAganAM bhitticitrAta mahAna zailInI hAvI joI e. ApaNane te samayanI gheADIeka chatra maLI Ave che eka kumArapAlanI, bIjI gUrjara kavi bhAlaNanI --je ucca vikAsa pAmelI darabArI kalA ane zrImaMta madhyama vargane mATe banAvelI kRti vaccenA bheda darzAvanArA rasika namUnA che." www.kobatirth.org "" k Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " kalpasUtreA ane vasaMtavilAsanI kaLAne, kalpanAne game teTalI laMbAvIe teA paNa ati AdhyAtmika ' agara ' ati siddhavidhAna ' kaLA kahI zakAya tema nathI. megala samayamAM thaelA utthAna pahelAMnI paDatInI chelle bhUmikAnI kaLA che. sArA kAgaLa ane puSkaLa sAnerI sajAvaTa e enAM lakSaNA che, paraMtu bhAvadarzIna, calana ane vidhAnanAM lakSaNeAmAM hIna che ane sAmAnyatayA suMdaratA ane AkaSaNavidyANI che. e bhAvadarzInanI sahRdayatA ane calana sAmarthyanA guNethI epanuM prAthamika svarUpa nathI paNa kalpanAvihANA, puNyanI vAMchanAvALA ane peAtAnI rIte kaLA ane vidyAne Azraya ApanArA ane paisAnA mUlyane na bhUlanArAthI poSAyelI ane uttejAelI kaLA che : me prajAvAdanA bhArAtA, anizcita rAjakIya sthitinA, dhArmika praznAvalinA, ane sAmAnya azAMtine yuga hatA ke je eka sadI pachI mogalAnA mahAn yazarUpa vistRta svarUpanA bhAratIya saskRtinA utthAnamAM pariNamyA." zrIyuta mahetA jevA prakhyAta kalA--mImAMsaka cakramA ane ' gujarAtI kaLA'te mATe pUrepUrI tapAsa karyA vinA uparanA zabdone pUrvagraha mAtra raju kare che. uparAMkta graMthanA pAnA 33 upara teo saMkhyAbaMdha sacitra jaina granthA ane vasavilAsanAM mane lAge che ke Do. kumArasvAmIe meAgala pUrvenI abhinaMdana ApyAM che tene te yeAgya nathI. mane bahu AdhyAtmika agara kalAtmaka ApADa For Private And Personal Use Only paMdaramA saikAnI upayeAga karIne jaNAve che ke : jUnA kalpasUtreA, citrAnA bArIka abhyAsa pachI bhAratIya citrakaLAnA svarUpane je kalpasUtranAM suMdara sacitra granthAnAM citrAmAM lakSaNA jaNAyAM nathI, ulaTu citra ane expression, movement and representation and generally lacking in elegance and charm. It is not so much a "primitive' phase, characterized by vigour of movement and sincerity of expression, as one maintained and inspired by an unimaginative clientele who wanted religious merit, and patronized art and learning in their own way, but who never forgot the value of money. It was a time of democratic ferment, unsettled political conditions, religious questionings, and general unrest, which culminated a century later in that great resurgence of Indian culture in its widest aspect which was the greatest glory of the Mughlas.' ~Gujarati Painting in the fifteenth century, Pp. 36-37
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 113 zI ' gujarAtanI jainAzita kaLA lakhANamAMnA vadhu paDatA sonAnA upayogathI cokkasa ane siddhakalAvidhAnanI dInatAnuM pradarzana thAya che! teo jaNAve che ke "saMkhyAbaMdha sacitra jaina graMtho tathA vasaMtavilAsanAM citronA bArIka abhyAsa pachI mane lAge che ke Do. kumArasvAmIe mogala pUrvenI bhAratIya citrakaLAne je abhinaMdana ApyAM che tene te yogya nathI.' paraMtu A tabakake ApaNe teozrIne pUchI zakIe chIe ke ApaNuM potAnA vatana amadAvAdanA ja jaina granthabhaMDAre paikInA ujamAInI dharmazALAnA bhaMDAranI tADapatranI hastalikhita pratanA suMdara kalAvidhAna darzAvatAM citro tathA anupama kArIgarIvALI, devasAnA pADAnA bhaMDAranI kalpasUtranI suMdara kAgaLanI prata ke jemAMnA thoDA namUnAo meM mArA "jainacitrakalpadruma" nAmanA granthamAM jAheranI jANa mATe rajU karyA che te tathA vaDodarAnA jJAnamaMdiranI mogala pUrvenI kalpasUtranI suMdara suzobhanovALI prata, choNInA bhaMDAranI devIonAM citrovALI tADapatranI pratanAM suMdara citro joyAM che ke pazvimAtya vidvAnoe je pramANe vacano uccAryA tenuM anukaraNa ja mAtra karyuM che? vaLI A caudamAM ane paMdaramA saikAnI "gujarAtI kaLA nuM mUlyAMkana karavA mATe saMvat 1294 (I.sa. 1237)nI eka chabI kumArapAlanA nAmathI oLakhAtI-bIjI paMdaramA saikAmAM thayelA jainetara kavi bhAlaNanI pratikRtinA nAme oLakhAtI, chabIono nideza karIne A kaLA vaccenA bheda darzAvavA je prayatna karyA che te avAstavika che jenA purAvA nIce mujaba cheH (1) kumArapAlanA nAmathI oLakhAtI chabIne teoe agAunA pATaNanA bhavya darabAranI kaLA tarIke mAnI lIdhI che, paraMtu meM mArA graMthamAM jaNAvyuM che tema A chabI vAstavika rIte kumArapAlanI nahi, paNa kumArapAlana vi. saM. 1230 (I. sa. 1173)mAM svargavAsa thayA bAda cosaTha varSe dizAmAla jJAtinI zrIdevI nAmanI eka zrAvikAe lakhAvelI "triSaSTizalAkApuruSacaritra'nA dazamA parvanA chellA patra upara teNInA keAI svajananI che. (2) bIjI chabI paMdaramA saikAmAM thaelA jainetara kavi bhAlaNanI pratikRti tarIke je teoe eLakhAvI che te pahelAM to eka citra nathI paNa cAMdInAM patarAM upara kaI zIkhAu kArIgare TAMkaNathI kerI kADhelI eka sAmAnya AkRti mAtra che, te patarAM 3. After a careful study of the old Kalpa Sutras and a large number of illustrated Jaina MSS. and the pictures of the Vasant Vilas, I do not think that this pre-Mughal phase of Indian painting deserves the tribute that Dr. Coomarswamy paid to it. I have not been able to see much spiritual or aesthetic merit in the pictures of the beautifully illuminated MSS. of the Kalpa Sutras. On the contrary, the excessive use of gold illumination in pictures and writing strikipgly exhibits the poverty of sure and accomplished craftsmanship;' - Gujarati Painting in the fifteenth century, Pp. 33. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSADa 614 zrI jaina satya prakAza upara nathI te kavi bhAlaNanuM nAma, ke nathI AkRti taiyAra karyAnI tArIkha ke noMdha. patarAM upara to che phakta "puruSottama mahArAjanuM nAma, vidvAnonI mAnyatA che ke kavi bhAlaNa pachIthI - vRddhAvasthAmAM A nAmathI oLakhAtA hatA. teo pite ja jaNAve che ke saMkhyAbaMdha jainagraMthonA abhyAsa pachI A mata pote uccAre che te saMkhyAbaMdha sacitra graMthomaMthI eka paNa citra teozrI kumArapAlanA nAmathI oLakhAtI pratikRti sAthenI sarakhAmaNI mATe na meLavI zakyA ke tene bAjue rahevA daIne eka sAmAnya cAMdInA patarA upara karI kADhelI jainetara kavi bhAlaNanI sAmAnya kRti sAthe sarakhAmaNI karIne A kaLAnuM mUlyAMkana karavA mATe teozrI tatpara thayA. vaLI A kaLAne "bhAvadarzana, calana ane vidyAnanAM lakSaNomAM dIna ane suMdaratA tathA AkarSaNa viheNI' tathA tenA poSakAne paNa 'kalpanAvihoNa, puNyanI vAMchanAvALA ane paisAnA mUlyane na bhUlanArA' tarIke oLakhAve che ! A kalAnI bhAvadarzanatA, vidhAnanA lakSaNomAM saMpUrNatA, AkarSakatA vagerenA purAvAo mArA granthamAM raju karelAM citro ja raju karaze, paraMtu bhayaMkara yavanavilavanA pradIpta agnimAM je samaye samasta bhAratavarSanA graMtharatno baLIne bhasmibhUta thaI rahyA hatA, te samaye je kemanA zrImAnae apUrva kunehabAjI ane aDhaLaka saMpattino vyaya karIne A kaLAnA mahAmUlya avazeSo sAcavI rAkhyA ane taka maLe kaLAkArone piSIne saMkhyAbaMdha citro cItarAvyAM, asaMkhya devAlo ubhA karyA te komanA zrImAnene 'ka9panAvihoNA, puNyanI vAMchanAvALA ane paisAnA mUlyane na bhUlanArA' tarIke eALakhAvatAM A kaLAnA piSakone bhayaMkara anyAya thato hoya ema lAge che. aMtamAM, mArA A kSudra prayatnathI gujarAtI prajA, pitAnA nAza pAmatA kimatI kaLAnA avazeSo sAcavavA kaTibaddha thaIne pUrve thaI gayelA mahApuruSonI amUlya kRtionuM saMrakSaNa tathA tene pracAra karavA ujamALa thaze te mArI tathA mArA sAthIdAronI A saMgraha pragaTa karavAnI mahenata saphaLa thaI mAnIza. mArA A prayatnanI saphaLatA-asaphaLatAno AdhAra tene gujarAtI prajA taraphathI maLatA AvakAra upara rahela che. (saMpUrNa) (610mAM pAnAthI cAlu) dhanapAlanA pAMDitya upara mugdha thaI muMjarAje tene kUrcAlasarasvatInuM mahattvasUcaka birUda ApyuM hatuM. A rIte muMja ane bhoja baMnene te bahu mAnya hato. kavi dhanapAlano rAjasabhAmAM paricaya, pAIelacchIe nAmamALA e nAmano prAkRta zabdakoza banAvyA pachI be varasa para gAdI para AvanAra muMjarAjanA samayathI zarU thayo ane bhojanA samayamAM saMpUrNa kaLAe pahoMcyo. A rIte dhanapAlane sattAsamaya 11mA saikAnA prathama pAdathI zarU thaze. (apUrNa) 2. zrImujena "sarasvatIti" sadasi kSoNIbhRtA vyAhRtaH // 12 // ti0ma0 kAti viyaM setu " zIrvATararata" | ra72 // 50 40 For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir purAtana itihAsa ane sthApatya (1)prAcIna lekha saMgraha (cAra lekhe ) munirAja zrI jayantavijayajI saMpAdaka :- - (48)41 AUM|| saMvat 1352 vaizAkha sudi 4 zrIbAhaDamerau mahArAjakula zrI sAmaMtasiMhadeva kalyANavijayarAjye tanniyukta zrIrakaraNe maM0 vIrA sela[0]velA tula[0 bhAMga 41. lekhAMka 48 thI 51 sudhInA lekho, "jUnA gAmanA "navataraNIyuM maMdira" nAmanA jinAlayanA khaMDiyeranA navacekIonA judA judA staMbha para dAyelA che. temAMno pahelo lekha le paMktione, bIjo lekha 7 paMktiono, trIjo lekha 8 paMktiono ane cotho lekha 5 paMktione che. prathamanA traNa lekhonA akSara moTA ane suMdara che. atyAre paNa bahu sArI rIte vaMcAI zake che. cothA lekhanA akSaro kharAba che. A sivAya pAMcame eka lekha saM. 1656 no che, paNa temAM salATa-mIstrIonAM phakta nAmo ja ApelAM che, tethI te lekha ahIM ApavAmAM Avyo nathI. A "junA gAma, jodhapura sTeTanI bADamera(bAramera) hakumatamAM AvelA (J. R. relvenA) jasAI sTezanathI agni khuNAmAM cAra mAIla dUra AveluM che. sAva pahADonI vacce che. rasto paNa pahADI ane vikaTa che. gADArasto nathI, paNa pagadaMDI sArI che. uMTa, baLado vagere jaI zake che. bADamerathI jasAI dasa mAIla thAya che. yadyapi bADamerathI sidhA "jUnA jaI zakAya che ane te rIte bADamerathI jUnA 10-11 mAIla thatuM haze, paraMtu te raste ghaNo ja vikaTa ane kharAba hovAnuM sAMbhaLyuM che. mATe jasAI thaIne jUnA" javuM ThIka che. A "jUnA atyAre sAva ujajaDa che. tyAM gAmanI vacce zrI AdinAtha bhagavAnanA uMcA, vizAla ane suMdara kAraNavALA bhavya maMdiranuM khaMDiyera vidyamAna che. A maMdira "navataraNIyuM maMdira " e nAmathI oLakhAya che, ane te jarA lAlAzavALA sapheda raMganA khArA pattharathI baneluM che. gukhkhajo ane temAM lagabhaga Abu-delavADAnAM maMdira jevI suMdara keraNI karelI che. AvA bhavya maMdirano vikarAla kAlanA paribalathI nAza thaI gayA, e ghaNuM khedano viSaya che. A maMdirane ghaNe bhAga paDI gayo che, ane ghaNo bhAga haju ubhe che. AnI joDe ja eka bIjA nAnA jaina maMdiranuM khaMDiyera che, temAM lekho nathI, tenI AsapAsamAM lokeAnAM gharo ane keTa vagerenAM aneka khaMDere paDyAM che. A "jUnA" e prathama bAhaDameru(bADamera) nAmathI prasiddha hatuM. kALakrame koI kAraNasara tyAMnA saradAre--jAgIradAre ane zAhukAro vagere, jUnAbADameruthI lagabhaga 10 mAIlanI dUrI para AvelA "bApaDAu' gAmamAM jaIne vasyA. tyArathI te "bApaDA,' 'bADamera ' nAmathI prasiddha thayuM ane jUnuM bADamera jUnA nAmathI oLakhAvA lAgyuM. For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSADa zrI jana satya prakAza gigana prabhRtayo* dharmAkSarANi prayacchaMti ythaa| zrI AdinAthamadhye saMti*ThamAna zrI vighnamardanakSetrapAla zrI cauMDarAja devayo*ubhayamAgrI(ggI) yasamAyAtasArtha uSTra 10 vRSa 20 ubhayAdapi UrdhvaM sArtha prati dvayordevayoH pAilApade bhImapriya daza vizopakA0 * aorddhana grahItavyAH / asau lAgA mahAjanena ma(mA)nitA // yathoktaM* bahubhirvasudhA bhuktA rAjabhiH sagarAdibhiH / carcA cA cA mU0 (iniH) tA tA tA thaI zake che . saM0 13para nA vaizAkha sudi 4ne divase, zrI bAhaDamera(bADamera) nagaramAM, tyAra pachI jUnAmAM kheDuto ane bhille vagerenI vastI hatI, te paNa keI kAraNathI sATheka varSa thayAM tyAMthI be mAIla dUra khullA medAnamAM AvIne rahI, tyArathI te gAma navAjUnA" nAmathI ane jUnuM bADamera, jUnA" athavA "jAnA jUnA nAmathI oLakhAvA lAgyAM. kharatara garachanI eka hastalikhita pratinA bAramA patramAM lakhyuM che ke UdharaNamaMtrI sakuTuMbaH kharataragacchoyazrAvakazca (saM. 1223) babhUva tasya ca kuladharanAmA putro jAtaH, yena bAhaDamerunagare uttuMgatoraNaprAsAdaH kaaritH|| A uparathI jUnA bADameranuM A bhavya "nava taraNayuM maMdira, kharatara gacchIya zrAvaka UdharaNa maMtrInA putra kuladhare teramI zatAbdInA utarArdhamAM be - varAvyuM hoya ema jaNAya che. A maMdiranA adhiSThAyaka zAsanarakSaka kSetrapAla bahu camatkArika ane bhaktinAM vidhrone dUra karanAra hovAthI e kSetrapAladevanuM vighamardana nAma paDayuM haze, ane e ja kAraNathI rAjyanA amaladAroe maLIne e devanI pUjA Adi kharca mATe sArvajanika kAyamI lAga lagAvI Apyo hato ane tamAma vepArIoe tene mAnya rAkhyo hato. zrI bADameru (bADamera)nuM A maMdira prAcIna ane ghaNuM mane hara hovAthI, tathI vighamardana kSetrapAla bahu camatkArika hovAthI, bADamera tIrtha gaNAtuM haze ane tethI dUradUranA loko ahIM yAtrA karavA mATe AvatA haze ema lAge che. dAkhalA tarIke lekhAMka 51 mo juo. lekhAMka 48, 49 ane 50 nA lekhomAM vacce vacce kule ApyAM che te, asala zilAlekhomAM navI paMkti zarU thayAnI nizAnI mATe ApelAM che. 42. A bAhaDameru (bAramera) jodhapura sTeTanI eka moTI hakumatanuM gAma che. tyAM hAmeka sAheba rahe che. pilisa thANuM, heppItAla, sTezana, pisTa oNphIsa, tAra ophIsa, iMglIza-hiMdI skUlo vagere che. pahADanI taLeTImAM-UMcANumAM be bhavya jinAlayo AvelAM che. te sivAya bIjA 2-3 maMdire, 2-3 ghara derAsara, 4-5 dharmazAlA ane upAzrayo ane zrAvakanAM Azare 400 ghara che. temAM ghaNo bhAga aMcala gacchIya ane kharatara gachIya zrAvakeno che. zrAvake bhaktivALA che. jUnA bAhaDameru saMbaMdhI svargastha munirAja zrI himAMzuvijayajIne eka lekha, mahArAvala(mahArAjA) zrI sAmaMtasiMha devakalyANanA vijayavaMtA rAjyakALamAM, temaNe For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1993 purAtana itihAsa ane sthApatya 317 rAjyanA samasta kArabhAra mATe niyukta karelA maMtrI vIrA, selatha43 velA ane tulahArI44 bhaMDArI gigana vagere dharmAkSare| Ape che -- dharmAMkA mATe AjJA kare che ke-- zrI AdinAtha (RSabhadeva ) bhagavAnanA maMdiramAM virAjita zrI viSramana kSetrapAla tathA ( anyatra sthita ) zrI cauDarAja(cAmuMDarAja), e banne devanI pUjA vagere kharca mATe banne 5 mArgethI AvatA, 10 Ta athavA 20 baLadathI vadhAre saMkhyAnA TA athavA baLadovALA dareka sAvAha ( vyApArI-vaNajhArA ) pAsethI ( pAlI athavA pavAlAne lAgeA haze tene badale?) bhImapriya46 dasa dasa vize|pakAne lAge! levA, ane te Avaka banne devanA kAya vAhakAe aradheA aradha vaheMcI levI. A lAgA mahAjana leAkAe kabula rAkheleA che. pachI, je dAna kare tene ja tenuM phaLa maLe che. AvI matalabanA eka zloka lakhelo che. jema ke -- " sagara cakravatti Adi dhaNA rAjA-mahArAjAee A pRthvI bhAgavI che. paNa je vakhate potAnA tAbAnI bhUminuM je je mANasA dAna kare che, te mANasone tenuM phaLa maLe che." AgaLanA samayamAM dAnapatronI pAchaLa AvA kSeAkeA ApavAnA khUba rivAja hato. (49) OM // saMvat 1356 kArtikyAM zrAyugAdidevavidhicaitye zrIjinaprabodhasUripadyAlaMkAra zrIjinacaMdrasUri sugurUpadezena sA0 gAlhaNa suta sA0 nAgapAla zrAvaNa sA0 gahaNAdi putra parivRtena madhyacatuSkikA sva0 putra sA0 mUladeva zreyorthaM sarvasaMghapramodArthaM kAritA / / AvavA, maMttAt / / jIma // ' zrI 'jaina satya prakAza "nA 21-22 mA akAmAM ane " jaina " patramAM paNa pragaTa thaI cUkyA che. temaNe navA bADamera (hAlanA bAramera ) nA viSayamAM paNa eka lekha lakhI rAkhyA hatA. te " jaina " ane " jaina jyoti " mAM cAlu mAsamAM pragaTa thayeA che. jUnA ane navA bADamera saMbadhI vizeSa hakIkata jANavAnI cchA rAkhanArAone ukta banne lekhAmAMthI ghaNuM jANavAnuM maLaze. 43. selahatha eTale rAjA athavA jAgIradAranA hAtha nIcene jene jamInanI pedAzamAMthI rAjabhAga udharAvavAnuM kAma soMpavAmAM badalAmAM te upajamAMthI amuka hisso tene apAtA. eka kama cArI, ke AvatuM ane tenA 44. tulahArI eTale khaLAMmAM Avela anAja, kapAsa vagere cIjonA tAla-mApa karavA-karAvavAnA adhikAravALA eka karmacArI. tene paNa e cIjomAMthI tAlAmaNI tarIke amuka hissA apAtA hatA. 45. kadAca siMdha ane mAravADa, e banne dezanA mArgonI apekSAthI 3macamAnIya lakhyuM haze, ema lAge che. kemake tyAM-bADameranI pAse jalamAnI saMbhAvanA nathI. For Private And Personal Use Only 46. gujarAtanA mahArAjA ( pahelA athavA khIjA ) bhImadevanA vakhatamAM cAlatuM athavA temanA samayamAM pragaTa thayeluM ' bhImapriya ' nAmathI oLakhAtuM haze. vijJopA eTale eka jAtanuM nANuM. * nANuM
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118 aSADa zrI jaina satya prakAza saM. 1356 nA kArataka sudi pUnamane divase, zrI AdIzvara bhagavAnanA maMdiramAM, zrIjinaprabodhasUrijInA paTTadhara zrIjinacaMdrasUrijInA upadezathI, zAha gAlhaNanA putra, (pitAnA putra gahaNa vagerethI yukta) zAha nAgapAla nAmanA zrAvake pitAnA svargastha putra mUladevanA kalyANa mATe ane samasta saMghanA AnaMdane mATe (A maMdiranI navacokIomAMnI) vacalI cokI karAvI. te sUrya-caMdra vidyamAna rahe tyAM sudhI vidyamAna raho. (50) AUM|| saMvat 1356 kArtisyAM zrIyugAdidevavidhicaitye zrIjinaprabodhasUripaTTAlaMkAra zrIjinacaMdrasUrisugurUpadena sA0 AlhaNa suta sA0 rAjadeva satputreNa sA0 salaSaNa zrAvakeNa sA0 mokalasiMha tihUNasiMha parivRtena svamAtuH sA0 paumiNi suzrAvikAyAH zreyothai sarvasaMghapramodAtha pArzvavarticatuSkikAdvayaM kAritaM // AcaMdrArka naMdatAt / / zubhamastu zrIjinaprabodhasUrinA paTTadhara zrIjinacaMdrasUri gurunA sadupadezathI, zrI AdIzvara bhagavAnanA maMdiramAM, saMvata 13 56nA kArataka sudi pUnamane divase, zAha AlhaNanA putra zAha rAjadevanA suputra, (zAha mokalasiMha ane tidUNasiMhathI yukata evA) zAha salaSaNa nAmanA zrAvake pitAnI mAtA suzrAvikA padamiNInA kalyANa mATe tathA samasta zrIsaMghanA AnaMdane mATe, (A maMdiranI navacekIomAMnI) bane paDakhAnI be cokIo karAvI. te sUrya-caMdra vidyamAna rahe tyAM sudhI vidyamAna raho. (41) saMvat 1693 varSe maga(mArga0)suda(di) 10 Sa(kha)rataragacche paM0 gaNanaMdanagaNibhiH paM0 sIrarAjamuni paM0 girarAjamuni paM0 hIrANaM(na)da pramukhasAdhusahitairyAtrA kRtA saMtaMthAnadhAkAri (?) saM. 1693 nA mAgazara sudi 10 ne divase, kharatara gacchIya paM. gaNunaMdana gaNie; 5. sIrarAjamuni, paM. girarAja muni tathA paM. hIrAnaMda Adi sAdhuo sahita A tIrthanI yAtrA karI. saMgrAhaka (2) mAMDavagaDha saMbaMdhI lekha nandalAlajI loDhA, badanAvara (mAlavA) (15) 1. saMvata 1518 varSe jyeSTha sudI 15 gurau zrI ozavaMza aMgAra suzrAvaka so0 sAMgaNa suta so0 padama su0 so0 zUrA su0 so0 gharamA su0 so (0) varasiMga bhA0 manakU su0 vitUdi su0-- 2. so0 zrInaradeva so0 dhanA so0 naradeva bhA0 sonAIsuta jagata vizrAma biradala kula baMda choDa parastro bAMdha(va) samyaktva mUla dvAdaza vRta pratipAlaka zrI pAtasAha datta nAma nagadula muluka rAjyAdhikAra bhAra bhaMDAra mudrApradhAna zrI mAlavadeza zrI maMDapadurga maMDana so0 zrI saMgrAmakena bhA0 gurAI ratnAI pramukha putra pautrAdi kuTuMba yute For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 1993 purAtana itihAsa ane sthApatya 3. na svazreyase zrI ajitanAthabiMbaM kAritaM / zrI vRddhatapApakSe zrI ratnasiMhasUri paTTe vijayamAna bha0 udayavallabhasUribhi ( : ) pratiSTitaM paM0 udaya soma 4. gaNInAM pra.. mUrti ke agra bhAga kI pATalI ke Upara laMgoTa ke AsapAsa ' zrI ajitaM -- so 0 saMgrAma' likhA hai / ujjayinI nagarI ke deharA khiDakI muhalle meM zrI candraprabhu ke vetAmbara jaina maMdira meM zrI ajitanAtha prabhu ke zveta pASANa ke biMba ke pRSTha bhAga meM likhe huve isa lekha kI nakala tA. 17 mArca sana 1906 I. ko yatijI' ne utArI aura lekha va mUrti ke phoTo tA0 15-11-1916 ko zrIdhara vinAyaka pitre phoTogrAphara ujjaina ke dvArA liye gaye / yaha mUrti padmAsanavAlI hokara 20 iMca UMcI hai| isake pRSTha bhAga kA lekha laMbA 21 iMca aura 4 paMktiyoM kA hai / isa mUrti ko vikrama saMvat 1983 meM grAma badanAvara, sTeTa dhAra ke zrI AdinAtha jaina zvetAmbara maMdira meM le jAkara sthApana kI aura saM0 1984 ke mArgazira zukla 6 ko pratiSThA dvArA mUlanAyakajI sthApana kiye | kucha varSa bAda mUrti calita ho jAne se saM0 1993 ke maiMne ukta zilAlekha kI nakala apanI DAyarI meM utArI / pustaka ke pRSTha 70 meM ukta zilAlekha kI nakala dekhane meM AI usase saMzodhana karake prakAzita kii| isako jagata prasiddha saMgrAma sonIne bharavAI va usakI pratiSThA kI hai / (16) saMvat 1547 varSe mAha sudI 13 ravau zrI maMDaNa sonI jJAtiya zreSTha arjuna suta zre0 govalabhAryA harSu / suta pAriSa mAMDaNa bhAryA zrAvikA tIlI so. madarAja bhAryAdA vivhAde dvi0 bhAlalatAde / putra 2 so0 ToDaramalla sonI kRSNadAsa putrI bAI harSAI parivAra sa / yaha lekha zAMtinAtha bhagavAna kI dhAtu kI pratimA ke pRSTha bhAga meM tIna paMktiyoM Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only 19 Aso kRSNa 14 ko tatpazcAt yatijI kRta 1. zrImAn yativarya mAnakacaMdajI jagarUpajI indaura nivAsIne, mAMDavagaDha va maksI tIrtha meM tAmbarI ke Upara digambariyoM kI ora se koToM meM pharyAda huI usa vakta sana 1900 ke lagabhaga purAve ke liye zilAlekhoM, pustakoM, zAstroM vagairaha ke AdhAroM se vastuoM ko saMgRhIta kI aura usako pustaka rUpa se prakAzita karane kA vicAra kiyA / kArya zuru hone ke pazcAt ve svargastha huve aura vaha kArya pUrNa nahIM huvA / jitanA presa meM chapA thA usameM kI eka kaoNpI zrIyuta kAzInAtha lele dhAravAle ko milI aura vaha pustaka isa vakta zrIyuta vizvanAtha zarmA itihAsa premI ke pAsa hone se usa pustaka ke AdhAra para hamane bahuta zilAlekha va itihAsa kA varNana utArA hai| aphasosa ke sAtha likhanA paDatA hai ki svargastha yatijIne jaina samAja ke liye jo sevA kI thI usako pUrNa rUpa se prakAzita karane ke peztara hI ve sidhAra gaye / vAcakoM se vinaMtI hai ukta yatijI kRta pustaka kahIM para dekhI ho kRpA kara mujhe avazya sUcanA kare /
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120 aSADa zrI jaina satya prakAza meM likhA huvA hai| mUrti ke agra bhAga kI pATalI para laMgoTa (kaupIna ) do iMca cauDA hai aura laMgoTa kA zirA jaMgAyuga meM se nikala kara tIna iMca bahAra pATalI para laTakA huvA hai| isa lekha kI nakala tA. 15 jUna sana 1902 I0 ko prAtaHkAla 10 baje lii| yatikRta pRSTha 82 / isa mUrti ke badale digambarIya logoM ne dhArasTeTa meM zu0 di0 mu0 naM0 11 sana 1902 meM dAvA zvetAmbara logoM ke viruddha kiyA thA jisakA unake viruddha phaisalA huvA / yatikRta pRSTha 95-96 lekha naM. 5 / yaha mUrti mAMDavagaDha ke zvetAmbara maMdira meM mUla nAyaka tarIke sthApana hai aura padmAsanavAlI hokara karIba 24 iMca UMcI aura pItavarNa kI ati sundara hai| isa mUrti ke liye daMtakathA sunane meM AtI hai ki mAMDavagaDha meM sarakArI rAmajI maMdira ke pAsa eka bheyare meM se rAma, lakSmaNa, sItA, aura zAMtinAtha kI pratimA karIba eka sau varSa ke pestara nikalI thii| usameM tIna pratimA vaiSNava saMpradAya ko hone se dhArasTeTa tarapha se bhAyare ke najadIka hI zikharabaMda maMdira banavA kara usameM sthApana kI gaI aura usake sevA pUjA vagairaha ke nibhAva kharca ke liye sTeTane kAphI jAgora kara dii| vaha rAmajI maMdira ke nAma se prasiddha hokara mahaMtajI ke vahIvaTa meM hai / aura zAMtinAtha kI pratimA jaina hone se nagaraseTha agaracandajI dhanajI dhAravAle ne prAcIna jaina zve. maMdira mAMDavagaDha meM mUla nAyakas thApana kiye| isa jaina maMdira ke nibhAva kharca ke liye sTeTa tarapha se kucha bhI jAgIra nahIM dI gaI hai| (17) svastI zrIH // zrI maMDapa mahAdurge // saMvat 1555 varSe jyeSTha zudI 3 some zrI zrI vatsa sonI zrI mAMDaNa bhAryA suzrAvikA tolA suta so (0) zrI nAgarAja suzrAvakeNa bhAryA zrA0 melAde putra sonI zrI varddhamAna so0 pAsadatta dvitIya bhAryA zrAvikA vimalAde putra sonI zrI jiNadatta putrI zrAvikA gudAI vRddha putrI zrA0 padmAI kuTuMba sahitena svazreyase // zrI aMcelagaccheza zrI siddhAMtasAgarasUrI gAmupadezena // zrI zAMtinAtha biMbaM kAritaM // pratiSThitaM zrI saMghena // zrI : / / yaha lekha pItavarNa dhAtu kI 30 iMca UMcI padmAsanastha zrI zAMtinAtha prabhu kI mUrti ke pRSTha bhAga meM likhA hai| aura vaha mUrti dhArAnagarI (dhAra ) ke banIyevADI ke jUne maMdira meM birAjita hai| isakA lekha yatIjI ne tA. 21 jUna sana 1902 I. ko utArA thA / yatIjIkRta pustaka pRSTha 83 va 96 / noTa-naM. 15-16-17 ke lekha se sonI gotra ke vaMzajoM ne mAMDavagaDha meM hI pratimA bharAI va pratiSThA kI hai aura naM. 16 va 17 ke lekha se mAMdarAja aura nAgarAja donoM bhAI heAMge aisA anumAna hotA hai| mAMDavagaDha meM sonagaDha kilA prasiddha hai vaha unhI sonI vaMzajo ne banAyA ho isakA ullekha phira kabhI kareMge / For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org samrAT akbarano dharma-mata Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anuvAdaka--munirAja zrI jJAnavijayajI bhAratavarSa samA ati vizALa sAmrAjya upara saphaLa rIte zAsana calAvavAnI sAthe sAthe je je rAjAo ane samrAToe peAtAnA samakAlIna dharmo upara mathana karyu che ane sarva dharmo pratye samabhAva keLavavAnA stutya prayAsa karyo che, temAMnA samrAT akbara paNa eka hatA. paradharmasahiSNutAnA suMdara sighdhAMtane apanAvatA A yugamAM samrAT akbaranA dharma-mata saMbaMdhI lekhane anuvAda ApavA asthAne nahi gaNAya ! - anuvAdaka akabarane dharmAMta tAravaveA te ghaNuM kaThIna kAryAM che. akAranI dhArmika mAnyatAe aneka palaTAe lIdhA che. te zarUmAM kaTTara sUtrI musalamAna hatA, temaja zIyA musalamAna ane amusalamAnane ghRNAnI najare jotA hatA (I. sa. 1576 sudhI ). tyArapachI tene, sudhAraka musalamAnarUpe, islAma dharmImAM saMdeha thavA lAgyA ( I.sa. 1576 thI 1582 ). aMte teNe zariyata-sammata islAma dharmane choDI bhinna bhinna dharmanAM mULa tattvAne laI navA dharma sthApyA ane tenA pravartaka tarIke peAtAne jAhera karI. (I. sa. 1582 thI 1605). IslAma pratyenuM prAraMbhanuM vartana : akabara nAnI vayamAM mAtA hamIdA>>gama, dhAImAtA mAhatmyanAga tathA phAI gulabadana begamane anusaratA hatA. ane temanA ja Adarza tathA upadezamAM AkarSAI, sannIyAda sammata niyamAne anusAre, IslAma dharma pALatA hatA. te dIlhI, ajamera tatha musalamAna eliyAnAM samAdhi sthAnAmAM yAtrA karavA jatA hatA. te seyimacIstI ane khAjAmanaUddInacIstInA pradhAna bhakta hatA. peAtAnI mAtA tathA khInna viDalA haja karavA jAya te temane te bahu ja sarasa sagavaDa karI ApatA. teNe jAhera paNa karyuM hatuM ke-haja karavA janArane rAja-bhaMDAramAMthI dareka rIte madada ApavAmAM Avaze. A sagavaDane lAbha ghaNAoe lIdhA hatA. dhama sabaMdhI vicAraNA : maneAma'na : I. sa. 1576 pachI akabarane dharmAMmAM zaMkA paDI ane tyArathI te dharmavicAraNAmAM adhika sacita banyA. krame krame tene vahema vadhatA gayA. badAunI kahe che ke -- te ekalA ekadama savAre ni`na sthAnamAM besI jIvananI aneka rahasyamaya vicAraNA karatA hatA. te ja samayanA lekhaka nUralahakU kahe che ke ; -- satya anusanmAna karatAM, tenA hRdayamAM tIvra pipAsA jAgI hatI. jUgajUnI gaMbhIra, rahasyamaya vANIthI uDatA " sAcu zuM ! ane For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 122 zrI jaina satya prakAza e kathAM che'' e prazne tenA lAMbA kALathI caMcaLa, tarkavAdI ane lAgaNIpradhAna hRdayane vyasta karI mUkayuM hatuM. te kaI nirNaya karI zako nahiM, manuSyAnA dharmAMgata ane janmagata bheTThAthI tenA AtmA kaLakaLI uThayo. sAmyatA, maitrI ane nItinA mUrti'maMta svarUpa jevA IslAma dharmomAM paNa zIyA tathA sUtrinA vibhAga ane jhagaDAe tenA hRdayane pIDavA lAgyA, abhimAnI tema ja anudAra maulAnAnI johukamI tene asahya lAgI. teNe A atigata tathA dharmAMgata bhedo ukhADI nAkhI darekane ekatAmAM joDavAnI icchA keLavI. A mATe teNe judA judA dharmanAM tattvone abhyAsa karavA mAMDayo. piraNAme peAtAnA dharmAMmatamAM parAvartana thatAM, sa dharmonA sahakAra rUpe, teNe navA dhama-mata sthApyA, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aSADa navA dhama pravartAvavAnI bhAvanA : A dharmoMmatanA palaTAmAM keTalAMeka kAraNe paNa hatAM. akabare bhAratavamAM potAnA sAmarthyathI eka vizALa sAmrAjyanI sthApanA karI hatI. AvA meTA rAjyamAM judA judA dharmavALI aneka jJAtie hatI. te A dareka pratye udAratA na dAkhave te tenA rAjyanI majabUtAI ke sthiratA TakI zake nahi. teNe aneka hindU kanyAo sAthe lagna karyuM. teonA sahavAsa ane prabhAve akabaranA dharmamAM ane jIvanamAM mahu parivartana karyuM. Akhare zekha mAra tathA tenA jagaprasiddha putra! amUla jala ane phaijhI tenA darabAramAM AvatAM tathA tenI sAthe dhArmika vArtAlApa thatAM akabaranI te udAratA adhika vikasavA lAgI. tee sudhI matanA hatA, temaja dharmanAM satya ane gUDha tattvA zeAdhavAnI icchAthI IslAma dharma mAM nUdI zAkhA kADhavAnI bhAvanAvALA hatA. tee dharmAMnI khAdya kriyAne badale AdhyAtmika tattvA grahaNa karavAM te, dharmapipAsuone mATe zreSTa mArgI che ema mAnatA hatA. akabarane suprImata pasaMda paDayo ane te mata teNe AgrahapUrNAMka grahaNa karyAM -- svIkAryAM. tyAre te samayanA dilhInA sudhI-matavAdI tAjauddIne paN akabara upara vizeSa prabhAva pADayo hatA. pariNAme akabara zariyat sammata islAma dharmathI jUdo paDayo, ekhAdatakhAnAnI ceojanA: samaya jatAM akabaranI dharma-pipAsA vadhavA lAgI, satya prAptinI pravRtti paNa sajIva khatI. tene ebAdatakhAnuM banAvI temAM te te prakAranA dharmAMna puruSonA mukhe dharmAMnAM durgaMdha rahasyA tathA abrAnta AlocanA sAMbhaLavAnI icchAo janmI, ane akabare te ja pramANe phatehapura sIkrImAM itihAsa prasiddha ebAdatakhAnuM taiyAra karAvyuM. ( i. sa. 1582 ) For Private And Personal Use Only ebAdatakhAnAmAM prAraMbhamAM musalamAna dharmInA netAne ja nimaMtraNa karavAmAM AvatuM. akabara temene 1-zekha, ra-saiyada, 3-Alena saMpradAya ane 4-amIragaNa ema cAra vibhAgamAM vaheMcI yeAgya Asane besArI svayaM sabhApati aneteA hateA, A adhivezana guruvAranI sakhyAthI zukravAnI apeAra sudhI bharAtuM hatuM, jemAM aneka vidha vicAraNA thatI hatI.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 23 1993 samrATa akabarane dharmA-bhata ebAdatakhAnAnI A carcA ane vicAraNA tIvrapaNe cAlatI hatI, temaja judA judA matavAdIo ekabIjAne buddhithI harAvavA mATe AkarAmAM AkarA upAyo letA hatA. teo keTalIkavAra dharyahIna temaja asthira banI asaMyata bhASAne paNa vyavahAra karI letA hatA. sUtrIdalanA pratinidhio zekha makhadUma-Ula-mUka tathA zekha AdUna nabI hatA, jyAre svAdhIna matavAdIonA pratinidhio zekha mobAraka abUlaphajala tathA phrajhI hatA. badAunI AnI kaTAkSabharI AlocanA karatAM kahe che ke - "teo carcAmAM jihu mAtra vaDe bhISaNa yuddha khelatA hatA temaja sAmAM mahajaba (saMpradAya) sAme zatrutA eTalI hade vadhI jatI ke sAmAne "mUrkha kahI upahAsa karatA hatA." anya dharmAnuyAyIo sAthenI carcA: tyArabAda akabare anyAnya dharmAcAryone paNa ebAdatakhAnAmAM AmaMcyA. e ja rIte hiMdu zAstrIoe akabarane potAnA dharmanA mULa maMtro samanavyAM. vedavido ane brAhmaNe tenI sAthe vizadabhAva hiMdudharmanI vicAraNa karatA hatA. jemAM purUSottama ane devI e pradhAna che. devI e hiMdudharmanuM Adima tattva che. purANo, mUrtipUjAnAM asalI kAraNe, sUrya, tetrIzakaroDa deva, brahmA, viSNu, maheza, zrIkRSNa, mahAmAyAnI upAsanAnuM kAraNa, vagere rIta rivAjenI carcA thatI hatI. janadharmanA AcAryone samrA upara prabhAva: jainadharmanA AcAryoe paNa te ja prakAranA sanmAnathI padhArI, potAno dharma kahI saMbhaLAvyo hato. jemAM hIravijayasUri. vijayasenasUri, bhAnacaMdra upAdhyAya tathA jinacaMdra akabara upara sacoTa chApa pADI hatI. I. sa. 1578 pachI to eka jainadharmopadeSTA akabaranA rAjyamAM kAyamane mATe rahetA hatA. kahevAmAM Ave che ke "jinacaMdra akabarane jainadharmanI dIkSA (jainatva) ApI hatI." kintu jema jesura dharmayAjakagaNa akabarane krizciyana thavAnI khoTI vAto calAve che tema A kathana paNa sarvathA asatya che. chatAM jarUra hIravijaya (sUri)e akabarane, pAMjarAmAM purelA pakSione cheDavAne tathA amuka divasomAM prANihatyA baMdha karavAne upadeza Apyo hato (I.sa. 1282). teNe potAnA dharmAvalaMbIo mATe ghaNI anukULatA meLavI hatI. akabare mAMsAhAra choDaDyo ane prANihatyA nivArI te hIravijayasUri vagerenA prabhAve ja banyuM che, -banavA pAmyuM che jarathosta dharmane prabhAva: agnipUjaka pArasI tathA jarathostIo paNa tenuM sanmAna pAmyA hatA ane ebAdatakhAnAmAM pitAnA dharmanI vyAkhyA karavAne sammati meLavI zakyA hatA. badAunI kahe che ke - akabara teo pratye e AkarSAyo ke teNe prAcIna pArasI dharmanI ghaNI saMjJA ane niyamonuM zikSaNa meLavyuM, temaja abulaphajalane AjJA karI ke - teonA niyama pramANe darabAranA divase niraMtara agni prajvalita rAkhavAnI vyavasthA karavI. dastUra maherajI rANAe jarathostI mata akabarane sArI rIte samajAvyo hatA ane sanmAna tarIke baso vIghA jamInanI jAgIradArI meLavI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org kara4 zrI jaina satya prakAza aSADa akabare vRkSa vagere sajIva padArthonA jIvanarUpa ane dareka agninA mULarUpe sUryanI pUjA cAlu karI. bIrabala A sabaMdhamAM tene adhika utsAhita karatA hatA. krizciyana dhama sAthenA prasa'ga : te samaye gAvAnA poTu gIja samAje vyavasthita rIte krizcayana dhA pracAra cAlu karyAM hatA. akabare te dharmanuM nAma sAMbhaLI AgrahapUrvaka jeTa dha yAjaka gaNune sanmAnapUrvaka netar. kintu te bahu kajIyAkhAra hatA, ane kurAna tathA hajarata mahammada mATe evA kaDaka akathya zabdo vAparatA hatA ke jenA pariNAme phAdhara khaDalephane ekavAra jIvana-maraNanA prazna AvI bhe, krizciyanadharma -pracArakAnA netAe phAdhara ekUyAbhibhAane phAdhara manasAreTa hatA. DaoN. smIthe potAnA "8 akabara "mAM sagabhAve lakhyu' che je " akabare tenA upadezathI islAmadhama cheDayo ane tenI dharmAMlAcanAne ebAdatakhAnAmAM viziSTa sthAna ApyuM." A badhuM pAyA vagaranuM ane bhramapUrNa che. kharI vAta e che ke akabara tenI gU`DAgIrIthI nArAja thayA hatA temaja asaOyamI zabdothI khaLabhaLI uThela sUtrI sa`pradAyanA krodhathI temane akabare bacAvI lIdhA hatA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zikhaSama pratyenuM vartana: akabara zikha-guruone paNa bahu bhaktibhAvathI mAnatA hatA. teNe ekavAra eka zikha gunA anurethI pAbanI prajAne eka varSa sudhI kara mApha karyo hato. te zikhAnA dhaxpustaka " grantha sAhebane dareka sanmAnane yogya grantha " kahI sanmAna ">
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samrA akabarane dharma-mata tarIke jAhera karI mojatAhedanuM uMcuM Asana lIdhuM. have pachI dharmanI viSamatAomAM tene ja mata satya rUpe mAnava, koI e zAsanakAryamAM ke dharma-karmamAM tenI AjJAnuM ullaMghana karavuM nahIM !.... dInaIlAhInuM pravartana : astu. akabaranuM satyaveSI hRdaya AthI paNa saMtoSAyuM nahIM. te pelI juga jUnI gUDha rahasyavALI "satya zuM ane kayAM che. " vANIne uttara meLavI zakyo nahi. bIjI bAjU tene Adarza bhinna bhinna matavALA agaNita prajA siMdhamAM meLa karavAmAM saphaLa na nIvaDayo. aMte teNe ghaNI zedha ane vicAra pachI potAnA "dInaIlAhI " matane pracAra karyo. teNe A dharmavAdathI samagra prajAne eka baMdhanamAM bAMdhavAno saMkalpa karyo. abulaphajala ane phrejhI potAnA pustakamAM "dInaIlAhI "nA niyamo ane pAlana-rItinuM vizada varNana kare che A matavALA ekabIjAne " alAha-akabUra " ke "jallA-jAlAlU dU" kahI sakAratA hatA - saMbodhana karatA hatA. A matanA pravartaka tarIke akabarane mAnavo ane tenA mATe jIvana, lakSmI, sanmAna tathA dharma (dIna) ne tyAga karavo, te Avazyaka manAtuM hatuM. dayA-dAkSiNyatA rAkhavI, janmotsava ujave, mAMsabhakSaNa choDavuM, mAMsAhArI ke pazughAtakanI sAthe bhojana sabaMdha TALa; dInaIlAhI dharma pALanArAonA A Avazyaka kAryo hato akabare neve mata calAve khare, kintu teNe pracAranuM sthAna lIdhuM nahIM. teNe svayaM pracAraka tarIke rahIne keIne bIka ke dabANathI te dharmane mAnanAre banAvyo na hato. tenI khAsa mAnyatA hatI ke jenuM dila AkarSAze te A matamAM Avaze. eTale teNe sAdhAraNa janatAnI viveka buddhi tathA dilane AkarSavAnuM ucita dhAyuM che, lobha ke bhayathI bIjAne AkarSavAnuM tene pasaMda na hatuM. badAunI jaNAve che ke rAjA bhagavAnadAsa ane rAjA mAnasiMhe A matane svIkAravAno InkAra karyo paraMtu akabare teone A mata mATe pharIvAra kaMI paNa kahyuM nahIM. A sivAya, tenA dharmamAM dAkhala thaela manuSyonI saMkhyA bahu ochI pramANamAM hatI. yadi akabarane pradhAna udeza "dIna-IlAhI " matamAM mAnava saMkhyA vadhAravAno hota to te mATe akabara bahu ja yukti tathA lakSmIthI te kAryane jaladI sAdhI zakata. * baMgALI bhASAnA prasiddha mAsika patra "pravAsI"nA varSa 33, khaMDa 2, aMka 5mAM abadula makadama nAmanA mahAzaye lakhela lekhane anuvAda. sUcanA parama pUjya AcArya mahArAja zrI vijayalAvaNyasUrijI mahArAjanI samIkSAtramAviSyaraLa zIrSaka cAlu lekha A aMkamAM Avyo nathI. For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir do aitihAsika rAsoM kA sAra __ lekhaka-zrImAn agaracaMdajI nAhaTA, bIkAnera janoM kA aitihAsika sAhitya bahuta vizAla hai| saikaDoM hI nahIM hajAroM kI saMkhyA meM aitihAsika rAsa, chaMda, gIta, gahuMlI, tArthamAlAe~, caitya paripAToaiM evaM stavana stotra stuti Adi upalabdha haiN| unameM prakAzita kAvyoM kI saMkhyA to ati alpa hai| khoja zodha ke abhAva se hajArAM kAvya to ajJAta avasthA meM bhaMDAroM meM hI paDe haiN| hamane aise karIba 200 aitihAsika kAvyoM kA eka saMgraha-grantha hAla hI meM sampAdita kiyA hai, jo nikaTa bhaviSya meM zIghra hI prakAzita honevAlA hai| prastuta grantha meM hamane 12 vIM zatAbdI se lagAkara lagabhaga 20 vIM zatAbdI taka ke (800 varSoM ke bhinna bhinna sabhI zatAbdIyoM ke) kAvyoM ko sthAna diyA hai| phira bhI unake atirikta saikaDoM aise stavana, gIta, gahu~lI Adi hamAre saMgraha meM aprakAzita paDe haiN| aura jyoM jyoM khojazodha kA kArya calatA rahatA hai, nirantara anekAM kAvya nirIkSaNa va saMgraha meM Ate rahate haiN| isase aitihAsika jaina kAvyoM kI pracuratA kA kAphI anubhava ho sakatA hai| hamAre samAna anya sAhitya sevI vidvAnoM ke pAsa bhI aise anekoM kAvya upalabdha hogeM va bhaMDAroM meM bhI bahu saMkhyaka kAvya surakSita haiN| una saba ko susampAdita kara prakAzita karanA 5-10 vidvAnoM kA kAma nahIM aura na itanI dravya pracaratA hI hai| ataH mere vicAra meM jina jina ke pAsa jo jo aitihAsika rAsAdi sAdhana hAM unakA saMkSipta aitihAsika sAra prasiddha jaina sAhityika patroM meM prakAzita kiyA jAtA rahe to thoDe samaya meM jaina itihAsa kI sundara rUparekhA taiyAra kI jA sakatI hai| mUla kAvya alaMkArika aura varNanAtmaka hone se bar3e hote haiM, unake prakAzana meM kAphI samaya, sAdhana aura sthAna kI AvazyakatA rahatI hai / para unake aitihAsika sAra meM kArya bahuta zIghra aura sundara ho sakatA hai / isI dRSTi se prastuta lekha meM do tapAgacchIya rAsoM kA yaha sAra prakAzita kiyA jAtA hai / AzA hai sAhityapremI vidvAnoM ko yaha upayogI pratIta hogA aura merI namra vijJapti va yojanAnusAra ve bhI apane ko prApta aitihAsika kAvyoM kA sAra likhakara prakAzita karane kI kRpA kareMge / __ aitihAsika kAvyoM ke prakAzana kA mahattva pUrNa kArya (mohanalAla dalIcaMda desAI sampAdita) jainayuga mAsika patra dvArA bahuta sundara huA thaa| Aja taka avicchinna For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir de aitihAsika rA kA sAra 127 usI rUpa se yadi vaha patra desAI ke taMtrItva meM pragaTa hotA rahatA to na mAlUma kitane kAvya pragaTa ho kara itihAsa lekhana meM parama sahAyaka hote / para prastuta patra kevala 5 varSa taka hI mAsika rUpa se unake saMpAdakatva meM prakAzita huaa| maiM jaina zvetAmbara konpharensa ke adhikAriyoM se punaH sAdara sAgraha vijJapti karatA hUM ki jainayuga ko pahale kI taraha mAsika rUpa se dezAI ke sampAdakatva meM prakAzita karane kA vicAra kreN| tapAgacchIya bhAnucandra ziSya devacandra-rAsa kA aitihAsika sAra ahimmanagara ke osavAla, aMbAIyA gotraja riMDo zAha kI bhAryA varabAI kI kukSi se ApakA janma huA thaa| ApakA janmanAma gopAla thaa| jaba Apako 9 varSa kI avasthA huI to Apake pitA kA svargavAsa hogayA / zrI vijayasenasUri kA upadeza zravaNa karane se gopAlakuMvara ko vairAgya utpanna huaa| aura mAtA ko samajhA kara apane bhAI va mAtA ke sAtha paM0 raMgacaMdra ke samIpa vrata grahaNa kiyA / ApakA nAma devacaMdra aura Apake bhAI kA dIkSita nAma vivekacaMdra rakhA gayA / vA0 bhAnucaMdra ke pAsa Apane vidyAdhyayana kiyA (aura unhIM ke ziSyarUpa se prasiddha hue)| zrI vijayasenasUri ne saM0 1665 meM devalabADe meM devacaMdra ko paMDitapada pradAna kiyaa| paMDitapada prApti ke anantara Apane yAvajjIva ekAzana aura gaMThasI ke pratyAkhyAna kA niyama liyA / Apane mAravADa, mAlavA, mevADa, soraTha, savAlakSa, kuMkaga, lATa, kAnhaDa, vAgaDa, gujarAtAdi dezoM meM vihAra kara aneka bhaktoM ko pratibodha kara dharmapracAra kiyA thaa| Apane sAta dravyoM kA parihAra kiyA thA : sAlaNDa nIlu nahIM lete the; trasa prANI ke vadha hone para Ambila kiyA karate the; talIDaM guliDaM kA tyAga kiyA karate the; mahIne meM 6 upavAsa kiyA karate the| isa prakAra vihAra karate hue saM0 1697 meM Apa sarotarA padhAre, vahAM cAturmAsa kiyaa| 53 varSa kI AyuSya meM vaizAkha zuklA 3 ko anazana uccAraNa kara vaizAkha zuklA 8 ke prabhAta samaya meM Apa svarga sidhAre / zrAvakoM ne mAMDavIracanAdi mahotsaba se antyeSTi kriyA kI / Apake bandhu viveka ( caMdra ) ne prastuta rAsa (gA0 103) kI racanA kii| ___ -(patra 5 hamAre saMgraha meM naM0 2572) 1. AtmAnanda janma zatAbdI aMka meM zrI mohanalAla dalIcaMda desAI kA lekha dekhiye / For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 128 aSAha zrI jaina satya prakAza vizeSa :-- uparyukta devacaMdrajI kRta 1 jinazataka (patra 5), 2 vicAraSaTtriMzikA (patra 4), 3 pRthvIcaMdra rAsa (1696), 4 navatattva, 5 zatrujaya caityaparipATIstavana (gA0 118), 6 mahAvIra 27 bhavastavana (gA0 88), 7 posInApArzvastavana (gA0 61), 8 zaMkhezvarastavana, 9 pArzva, nemi, AdinAtha stavanAdi yahAM ke jayacaMdra bhaMDAra meM upalabdha haiN| saubhAgyavijayanirvANa rAsa kA aitihAsika sAra meDatA ke zAha narapAla kI patnI indrANI kI kukSi se ApakA janma huA thA / ApakA janmanAma sAvaladAsa rakhA gayA / zrI vijayasenamUri ke pAdasevI vAvaka kamalavijaya ke ziSya satyavijaya ke pAsa saM0 1719 meM Apane dIkSA grahaNa kii| Apane saM0 1762 kA caumAsA dakSiNa deza ke avaraMgAbAda meM kiyA aura kArtika kRSNA 7 zanivAra puSya nakSatra raviyoga ko prathama prahara meM 84 lakSa jIvAyoni se kSamatakSAmaNA kara Apa svarga sidhAre / zrAvakoM ne dehasaMskAra bar3e mahotsava ke sAtha kiyA / __aMtarikSa prabhu ke prasAda se, avaraMgAbAda meM tapAgacchIya zrI vijayaratnasUri padapaMphajasevI paM0 somavimala sevaka yugalavimala ke ziSya rAmavimala ne prastuta nirvANarAsa (gA0 63) kI racanA kii| -(patra 6 kI prati bokAnera bRhat jJAnabhaMDAra meM hai|) vizeSa :-- uparyukta saubhAgyavijayakRta tIrthamAlAstavana (saM0 1750) upalabdha hai| prastuta tIrthamAlA meM saM0 1746 ke caturmAsa ke pUrNa hone ke pazcAt vijayaprabhasUri kI AjJA se yAtrA Arambha kI gaI / sammetazikhAjo kI yAtrA kara paTanA meM caumAsA kara AsapAsa ke tIrthoM kI yAtrA kI / isa rAsa meM una sabakA evaM gujarAta, kAThiyAvADa aura mAravADa ke tIrthoM kA aitihAsika varNana hai| grAhaka bhAIone je bhAIonuM lavAjama A aMke pUrNa thatuM hoya teone AvatA aMka bahAra paDe te agAu pitAnA lavAjamanA be rUpiyA moklI ApavA vinaMtI che. je bhAIo taraphathI AvI rIte lavAjamanI rakama nahIM maLe te teone Avato - trIjA varSane prathama - aMka vI. pI. thI mokalavAmAM Avaze. For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jaina satya prakArAnuM dvitIya vArSika viSaya-darzana Pin pratikAra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir digaMbaronI utpatti (cAlu lekhamALA): AcArya mahArAja zrI sAgarAnaMdasUrijI. 4,48,88,354,393,462,474.575,594 ( cAlu ) samIkSAbhramAviSkaraNa ( cAlu lekhamALA ) : bhAcArya mahArAja zrI vijayalAvaNyasUrijI . 8,52,92,467,481,513 (cAlu) digaMbara zAstra kaise bane ( kramaza : lekhamAlA) : munirAja zrI darzanavijayajI 15,57,99, 38 1,406,491,517,552,607 (maza:) Ananda zrAvaka kA abhigraha : AcArya mahArAja zrI jinaharisAgarasUrijI jaina darzana " ne uttaraH AcAya mahArAja zrI sAgarAnaMdasUrijI tattvajJAna : 499 : 135 prabhupUjA, gurusevA: zrI uttarAdhyayanasUtra anekAMtavAda : zrI haMsarAjajI zarmA zra. bha. mahAvIra mahArAjAe vistArelu' tattvajJAna : AcArya mahArAja zrI sAgarAna dasUrijI : 301 : 317 : 325 sArvasiddhAMtanI jaDa : zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA zrIkSamApazamabhAva: pa. zrI dharmAMvijajI prabhu zrI mahAvIranuM tattvajJAna (cAlu lekhamALA) AcArya mahArAja zrI vijayalAndhasUrijI 359,398,432,479,597 ( cAlu ) : 519 sarvamAnya dharma : AcArya mahArAja zrI sAgarAnaMdasUrijI samyagdarzana ( cAlu lekhamALA ): A, ma. zrI vijayapadmasUrijI: 556,603 ( cAlu ) sAhitya zrutadevatAne age zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA AratI ane maMgaLadIyA : : 3. H 63 ,, jainAnI ahiMsA ane DanAyaka AbhU: zrI mAhanalAla dIpacaMda cAkasI : 108 vasa'vilAsa : zrI sArAbhAI maNilAla navAba : 114 : 258 : 263 : 373,444 bhagavAna mahAvIra : yugapravartaka tarIke: munirAja zrI vidyAvijayajI zrI mahAvIra nirvANa : zrI sArAbhAI maNilAla navAba jainapurInAM jinamaMdironI apUrva kaLAH For Private And Personal Use Only .. : 1 : 45
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ApaNuM vivaraNAtmaka sAhityanuM saMkSipta avalena: zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA : 412 tatvArthasUtranI prastAvanA: munirAja zrI jJAnavijayajI : 418 vasaMtavilAsa (kAvya ) : zrI sArAbhAI maNilAla navAba : 414 hastalikhita pratiya ane sUcipatraH zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDIyA : 449,487 gujarAtI janAzrita kaLA (cAlu lekhamALA): zrI sArAbhAI maNilAla navAba : 531,56 1,611 (pUrNa) namutthaNane aMge : zrI hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA ItihAsa, zilpa, sthApatya. hIravihArastava : munirAja zrI vidyAvijayajI : 11,96 caMdrAvatI: munirAja zrI nyAyavijayajI : 24,81 sarasvatI pUjA ane jeno : zrI sArAbhAI maNilAla navAba : 26,69 prAcIna lekha saMgraha (cAlu lekhamALA ): munirAja zrI jayaMtavijayajI 33, 65,112,385,447,506,543,582,615 (cAlu) mUrtipUjAnA prAcIna purAvAH zrI ratilAla bhIkhAbhAI : 43,74 sAdhumaryAdA paTTaka: munirAja zrI jayaMtavijayajI : 75 sAdhumaryAdA paTTaka : zrI agaracaMdajI nAhaTA / ': 112 mahAvIra caritra mImAMsA: munirAja zrI kalyANavijayajI : 133 mathurAne kaMkAlI TIlo ane bha. mahAvIranA jIvananAM be viziSTa prasaMge munirAja zrI darzanavijayajI : 179 vIra nirvANa saMvat : zrI gaurIzaMkara hIrAcaMda ojhA zUlapANi yakSano upasarga ane bha, mahAvIranAM daza svapna: - mu. zrI. himAMzuvijayajI : rara9 bha. mahAvIra ke bhakta jaina bhUpati : munirAja zrI jJAnasuMdarajI mahAvI-svAmI pAse dIkSita thanArA thoDAka anagArone paricaya : mu zrI, vidyAvijayajI : 282 satyapura-sAcora tIrtha : munirAja zrI yaMtavijyajI : 338 mahAtIrtha muMDasthalaH munirAja zrI jJAnavijayajI : 342 maMkhalIputra gozAla (cAlu lekhamALA): mu. zrI vidyAvijayajI : 363,42,435 (pUrNa) palIvAla maTha ane tenA kuTuMbanAM dharmakArya : mu. zrI. jayaMtavijayajI : 368 yatimaryAdA paTTaka : mahopAdhyAya zrI yatIndravijayajI : 378 mahAvIra jina zrAddha kulaka : mahopAdhyAya zrI yatIndravijayajI : 388 mAMDavagaDha saMbaMdhI lekha (kramaza : lekhamAlA) : zrI naMdalAlajI loDhA : 420,51,180,6 18 ( kamarA ) zaripura tIrtha : munirAja zrI dazanavijayajI : 45ra : 275 For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI hemacaMdrAcAryanI dIkSAno samaya ane sthAnaH mu. zrI himAMzuvijayajI : 465 bahADameruH munirAja zrI himAMzuvijayajI : 496,526 saradhanAnA zilAlekho zrI nagInadAsa manasukharAma (vIreza) : 508 saheTamaheTa: munirAja zrI jJAnavijayajI : 527 luptaprAya : jaina graMthoM kI sUci : zrI agaracaMdajI nAhaTA : 547,567 paramahaMta mahAkavi dhanapAlanuM Adarza jIvana: munirAja zrI suzIla vijyajI : 609 akabarane dharma-mata : munirAja zrI jJAnavijayajI : 621 do aitihAsika rAsoM kA sAra : zrI agaracandajI nAhaTA caritra-kathA-varNana zrI staMbhanapAnAtha AcArya mahArAja zrI vijayapadrasUrijI : 47,78 aAdhyAnagarI : 119 agiyAra gaNadhare : 289 zrI kezAMbI nagarI : 376 caMpApurI mahimA : 438,485 akSaya tRtIyA .: 539 prabhu zrI mahAvIranI mahattA : AcArya mahArAja zrI vijayalabdhisUrijI : 161 bha. mahAvIranA pUrvabhava yAne kamika vikAsa mu. zrI nyAyavijayajI : 165 sattAvIza bhavaH munirAja zrI suzalavijyajI : 175 mahAvIra jIvana tiH munirAja zrI dakSavijayajI : 184 sugamUrti mahAvIra : zrI ratAza ema. ThAkora : 195 Observation on Life-incidents of Lord Mahavir: Muni Raj Shri Ratnaprabhavijasaji : 160 bha. mahAvIra kA divya jIvana : zrI IzvaralAlajI jaina : 238 zrI mahAvIradeva ane maMkhalIputra: zrI mohanalAla dIpacaMda cokasI : 242 bha. mahAvIra ke upasarga : zrI rAjamalajI loDhA jagadupakArI vardhamAna ane hAlika: kramATI : 2para atyaMta rAgI upara nIrAgIH zrI kuMvarajI ANaMdajI zeTha : 256 taraMgavatInI kathAH munirAja zrI nyAyavijayajI : 584 stuti-stotrAdi ajitanAtha stotra AcArya mahArAja zrI vijayapadmasUrijI neminAtha stotra jIvatsvAmI dvAtriMzikA satyadeva stotra rArA 5 stotra : 46,85 : 347 : 351,39ii : 431 For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org saMpAdakIya vaktavya taMtrI sthAnethI 4 AcArya mahArAja zrI vijayapadmasUrijI zadvAtriMzikA sarasvatI viMzikA puMDarIka dvAtriMzikA prabhu zrI vIrane vana . zrI mahAvIra prabhunI ananyatA: zrI prabhudAsa becaradAsa pArekha mahAvIra stava : zrI agaracaMdajI nAhaTA zaMkhezvara pArzvanAtha stotra : munirAja zrI vAcaspativijayajI jinaprabhasUrikRta caityavaMdana: zrI amRtalAla mohanalAla saMghavI sa MpAdakIya "" "" Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakArAnuM khIjA varSanu ati mahattvanuM prakAzana zrI mahAvIra nirvANu vizeSAMka A aMkamAM prabhu zrI mahAvIradevanA jIvana saMbaMdhI judA judA vidvAnAe judA judA dRSTiiMduthI lakhelA aneka lekhAnA sagraha ApavAmAM Avye che. A aMka mATe ghaNA sArA abhiprAyA maLyA che. pratyeka jainanA gharamAM A eka avazya hAvA joI e. 228 pRSTha, UMcA kAgaLA, suMdara chapAI chatAM mUlya TapAla kharca sAthe mAtra tera AnA, For Private And Personal Use Only : 471 : 511,551 citra 1. cadrAvatImAM maLelI mUrtinAM traNa citrAH prathama aMkamAM, 2. AmalaDI krIDAnAM mathurAmAMthI maLelAM patthara uparanAM traNa citrA : ceAtheA-pAMcamA aMka. 3. mahAtI suMDasthalanuM jinamadiraH ceAthe-pAMcamA aka. : 591 : 125 : 164 : 336 : 516 : 564 : 36 : 126
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAcAra pratiSThA : jeTha suda terasanA divase dhAnerAnA jinamaMdiranI pratiSThA karavAmAM AvI ane zrI ajitanAtha bhagavAnanuM biMba mUlanAyaka tarIke pratiSThita karavAmAM AvyuM.' tathA bIjA nava biMbe paNa sthApavAmAM AvyAM. A prasaMge pUjya munirAja zrI caMdravijayUjI mahArAja vagere tyAM padhAryA hatA.' - vajAropaNu : lagabhaga bAra varSa pachI, meraTha ji9lA mAMno bInaulI gAmamAM pUjya munirAja zrI dazanavijayajI mahArAja AdinI upasthitimAM, jeTha sudI chaThanA divase, pharIthI dhvajAropaNa paNa karavAmAM AvyuM.. | dIkSA : nAgAra (mAravADa) mukAme pUjya AcArya zrI jinaharisAgarasUrijIe jeTha ! sudI terasane divase ciraMjIlAla nAmaka eka agravAla sagRhasthane dIkSA ApI. dIkSitanuM nAma munirAja na-janasAgarajI rAkhavAmAM AvyuM. - kALadhama : amadAvAdamAM ujamaphAInI dharmazALAmAM, pUjaya AcArya mahArAja zrI vijayalA bhasUrijInA ziSya upAdhyAya zrI premavija ya jI jeTha suda cothane zanivAranA divase kALadharma pAmyA. - pratimAjI nIka nyAM : alavara rAjya mAM aDAlI gAmamAM lagabhaga sAta mAsa upara zrI pArzvanAtha bhagavAnanI eka hAtha ucI pratimA nIkaLI hatI, te eka brAhmaNabhAI e potAne tyAM rAkhI che. haju sudhI jaina saMghe te prati nAjI ne jaina derAsaramAM padharAvavA prayAsa karyo nathI. - agrejI jaina saptAhika : madrAsa mukAmethI tArikha pahelI julAIthI sI. esa. mallInAthanA taMtrI paNa nIce " jaina herAlDa " nAmanuM sAptAhika patra nIkaLavAnA samAcAra maLyA che. - AkIkAmAM jena upAzraya : mebAsAmAM rUpiyA paMcAvana hajAranA kharcathI eka jaina upAzraya bAMdhavAmAM AvyA hatA. tenI uddaghATana kriyA tA. 6-6-37nA divase karavAmAM AvI. jana be'ka : 'kAlahApuramAM dasa lAkhanI mULa muDIthI zrI mahAvIra koopareTIva beMka lImITeDa nAmanI jaina be'kanI sthApanA karavAmAM AvI che. A beMkanA badhA DAyarekaTara jaina raheze. ' jena zrave mU . kaoNnpharansanI zikSaNa pracAranI yojanA : jaina kenipharansane potAnI zikSaNa pracAranI yeAjanA mATe je rUA. 2 50 00 nI rakama maLI hatI tene upayoga prAthamika, mAdhyamika, audyogita keLavaNIne aMge tathA gAmaDAmAM zikSaNa pracArane mATe karavAnuM nakkI thayuM che. - TrasTa rajisTrezana ekaTa : muMbaI sarakAre pasAra karela dhamadA DenA rajisTrezananA kAyadAno amala cAlu julAi mAsathI zarU thayA che. A kAyado jaina kuMDAne paNa lAgu karavAmAM AvyeA che - brahmadezamAM jIvadayAdina : brahmadeza mAM tyAMnI jIvadayA pracAriNI sabhA taraphathI Thera Thera sabhAo vagere dvArA ujavavAmAM AvelA jIvadayAdinanA prasaMge hajAra mANasAe mAMsAhAra nahIM karavAnI pratijJA karI hatI. A dinanI ujavaNInA upalakSamAM keTalAMya katalakhAnAo baMdha rAkhavAmAM aAvyAM hatAM. For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Regd. No. B. 3801 navuM" varSa !] zrI [ navo a'ka ! jena satya prakAza. AvatA A ke trIjA varSanA prathama aka tarIke A bahAra paDaze ! zrI rAjanagara ( amadAvAda)mAM maLela akhila bhAratavarSIya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka munisa'melananA 2maraNurUpa zrI jaina satya prakAza mAsika gayA be varSa daramyAna aneka prakAranuM DhAhitya pragaTa karyuM che dareka jainanA gharamAM A mAsika avazya vaMcAvuM joI e . [vArSika lavAjama mAtra be rUpiyA ] navA varSe grAhaka thavA mATe tarata ja lakhe : zrI jainadhama satya prakAzaka samiti reriAgabhAInI vADI, ghIkAMTA amadAvAda (gujarAta ) For Private And Personal Use Only