Diksha Yogadi Vidhi

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005161/1

Page #1

sopose
દીક્ષા-યોગાદિ-વિધિ
સંકલન કર્તા : મુનિ દીપરત્ન સાગર

Page #2

[૨]
પૃ. ૧૪
પૃ. ૬૫
ع
અનુક્રમણિકા) (૧) દીક્ષા વિધિ
પૃ. ૩ | (૨) યોગ વિધિ (૩) અનુયોગ વિધિ
પૃ. ૩૪ | (૪) વડી દીક્ષા વિધિ (૫) પદ પ્રદાન (આચાર્ય - ઉપાધ્યાય - પંન્યાસ - ગણી) વિધિ (૧) દીક્ષાવિધિ - (સંપૂર્ણ)
(૧૦) યોગ યંત્ર જુદીજુદી ક્રિયા સમયે જુદુ જુદુ
(૧૧) સાંજની ક્રિયાની વિધિ બોલવાની નોંધ.
(૧૨) નિક્ષેપ વિધિ યોગવિધિ
(૧૩) નિક્ષેપ દિવસનું પયણું યોગ પ્રવેશ વિધિ
(૧૪) માંડલીના સાત આયંબિલની વિધિ પ્રવેશ નંદી
(૧૫) પાલી પલટવાની વિધિ પ્રવેશ અનુષ્ઠાન વિધિ
(૧) ક્રિયામાં આવતા કાઉસ્સગ્નની વિધિ જોગ પ્રવેશ દિવસનું પણ
(૧૭) અનુયોગ વિધિ (સંપૂર્ણ સૂત્ર સાથે) યોગ અધ્યયન ક્રિયા
(૧૮) વડી દીક્ષાની વિધિ યોગ પ્રવેશના દિવસ સિવાયના
(૧૯) પદ પ્રદાન વિધિ (સંપૂર્ણ) દિવસની પવેયણાવિધિ
પૃ. ૨૭
છે
ع
પૃ. ૨૮ પૃ. ૨૯ પૃ. ૨૯ પૃ. ૩૧ પૃ. ૩૧ પૃ. ૩૨ પૃ. ૩૩
ع
કે ર
ع
છે
ع
ع
ع
પૃ. ૫ પૃ. ૭૩
Jain Education Intemational

Page #3

દીક્ષાવિધિ શ્રી જીરાવલાપાર્શ્વનાથાય નમઃ
શ્રી ચિંતામણિપાર્શ્વનાથાય નમ:
શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ શ્રી આનંદસાગરસૂરીશ્વરેભ્યો નમઃ
દીક્ષાવિધિ
• નાણમાં ચાર દિશા સન્મુખ ચાર પ્રતિમાજી પધરાવવા. ૦ નાણ નીચે ચોખાનો સાથીઓ કરી શ્રીફળ પધરાવવું.
નાણની ચારે દિશાએ ચોખાના સાથીઓ કરી ચાર શ્રીફળ પધરાવવા. રૂપાનાણું મૂકવું. ચાર દીપક મૂકવા. એક દીપક વધારાનો પણ રાખવો. ધૂપ રાખવો. ક્રિયાના સ્થળથી ચારે બાજુ ૧૦૦-૧૦૦ ડગલાં વસતિ જોવી. • ભાવિક દીક્ષાર્થી સચિત્તમાળા કાઢી નાંખી, હાથમાં શ્રીફળ લઈ, નાણની ચારે દિશાએ પ્રતિમાજી સન્મુખ એક એક
નવકાર ગણતાં ત્રણ પ્રદક્ષિણા દે. (બાર નવકાર થાય) ત્યાર પછી તે શ્રીફળ નાણમાં પધરાવી દે. • દીક્ષાર્થી હાથમાં ચરવળો મુહપત્તિ લે, જમીન પૂંજીને કટાસણું પાથરે.
દીક્ષાની ક્રિયા માટે ગુરૂની જમણી બાજુ પરૂપે અને ડાબી બાજુ સ્ત્રીએ ઊભા રહેવું. • દીક્ષા વિગેરે નંદિની ક્રિયા મહાનિશીથના યોગ કર્યા હોય તે કરાવી શકે. • નંદિ અનુયોગના યોગ કર્યા હોય તે નંદિના સૂત્ર બોલી શકે.

Page #4

દીક્ષાચોગાદિ વિધિ
ખમાસમણ દઈ ઈરિયાવહિયં પડિક્કમી, એક લોગસ્સનો ચંદે નિમ્મલયારા સુધી કાઉસ્સગ્ગ કરે. પારી, સંપૂર્ણ લોગસ્સ કહી, ખમા દઈ, ઈચ્છા સંદિસહ ભગવન્! વસહિ પવેલ? (ગુરૂ) પવેઓ
શિ. ઈચ્છે કહી ખમા દઈ, ભગવનું સુદ્ધાવસતિ (ગુ.) તહત્તિ (કહે) ખમા દઇ, ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવન્! મુહપત્તિ પડિલેવું. (ગુ.) પડિલેહેહ શિષ્ય ઈચ્છે. કહી મુહપત્તિ પડિલેહે મુહપત્તિ પડિલેહ્યા પછી ખમા દે, (જે વખતે જે ક્રિયા હોય તેના આદેશો બોલવા)
ઈચ્છકારિ ભગવન, તપે અરૂં સમ્યકત્વ સામાયિક-શ્વત સામાયિક-દેશવિરતિ સામાયિક સર્વવિરતિ સામાયિક આરોવાવણી-નંદિ કરાવણી-વાસનિક્ષેપ કરેહ. (ગ) કરેમિ.
શિ. ઈચ્છે (સૂરિમંત્ર અથવા વર્ધમાનવિદ્યાથી અભિમંત્રિત વાસક્ષેપ હાથમાં લઈ ૩ વાર નવકાર ગણવા પૂર્વક ગુરુ આ પ્રમાણે બોલે) ગુ. સમ્યકત્વ સામા) શ્રત સામા દેશવિરતિ સામાo સર્વવિરતિ સામા6 આરોવાવણી નંદિ પવત્તેહ. કહી નિત્યારગપારગાહોહ કહેતાં વાસક્ષેપ કરે. (શિષ્ય) તહત્તિ કહે.
ખમા દેઈ ઈચ્છકારિ ભગવાન તુમ્હ અરૂં સમ્યકત્વ સામા૦ શ્રત સામા૦ દેશવિરતિ સામાo સર્વવિરતિ સામા આરોવાવણી નંદિ કરાવણી, વાસનિક્ષેપ કરાવણી દેવ વંદાવહ. (ગુ) વંદામિ. - શિવ ઈચ્છે કહે દીક્ષા આપનાર ગુરૂ દીક્ષા લેનારને આઠ થોયના દેવવંદન કરાવે. (પુરૂષને પોતાના જમણા હાથે અને સ્ત્રીને પોતાના ડાબે હાથે રાખે).
Jain Education Intemational

Page #5

દીક્ષાવિધિ
દેવવંદનની વિધિ)
(ખમા દઈ, ઈચ્છાકા, સંદિસહ ભગવન્! ચૈત્યવંદન કરૂં? (ગુ.) કરેહ, (શિ.) ઈચ્છે કહે,
વડીલ શ્રી પાર્શ્વનાથનું ચૈત્યવંદન બોલે :ૐ નમ: પાર્શ્વનાથાય, વિશ્વચિન્તામણીયતે ી ધરણેન્દ્ર વૈરોચ્યા પદ્માદેવી યુતાયતે | ૧ | શાંતિ તુષ્ટિ મહાપુષ્ટિ, ધૃતિ કીર્તિ વિધાયિને 1 ૐ હ્રીં દ્વિડુ વ્યાલ વૈતાલ સવધિ વ્યાધિનાશિને || ૨ | જયાડજિતાડડખ્યા વિજ્યાડડખ્યાડપરાજિતયાન્વિતઃ દિશાં પાલૈJહૈયેહૈ, વિદ્યાદેવીભિરન્વિતઃ | ૩ | ૐ અસિઆઉસા નમસ્તત્ર રૈલોક્ય નાથતામ્ ચતુઃષષ્ઠિ સુરેન્દ્રાસ્તે, ભાસત્તે છત્ર ચામરઃ || ૪ |. શ્રી શંખેશ્વર મંડણ ! પાર્શ્વજિન ! પ્રણત કલ્પતરૂ કલ્પ ! ચૂરય દુવ્રત, પૂરય મે વાંછિત નાથ ! | ૫ | - પછી અંકિંચિ૦ નમુસ્કુર્ણ, અરિહંત ચેઈયાણં વંદણવત્તિઓએ અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારનો કાઉ૦ કરે. કરી, પારી, નમોહતુ કહી પછી નીચેની થોય કહેવી. અસ્તનોતુ સ શ્રેયઃ શ્રિયં યુદ્ધમાનતો નરઃા અર્મેન્દ્રી સકલાડસૈહિ, રેહસા સહ સૌમ્યત /૧/ - પછી લોગસ્સ સવ્વલોએ અરિહંત) વંદણવત્તિ અન્નત્ય કહી એક નવકારનો કાઉ૦ કરી, પારી બીજી થોય કહે. ઓમિતિ મત્તા યચ્છાસનસ્ય નન્તા સદાય દીક્ષા આશ્રીયતે શ્રિયાતે, ભવતો ભવતો જિનાઃ પાનુ રા - પછી પુખરવરદી, સુઅસ્મભગવઓ૦ વંદણવત્તિ અન્નત્ય, એક નવકારનો કાઉ. કરી, પારી ત્રીજી થોય કહે. નવતત્ત્વતા ત્રિપદીશ્રિતા, રુચિજ્ઞાનપુણ્ય શક્તિમતા વરધર્મકીર્તિ વિદ્યાડડનન્દાડડસ્ચાર્જીનગીર્જીયાત lal - પછી સિદ્ધાણંબુદ્ધાણં કહી, શ્રી શાંતિનાથજી આરાધનાથે કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. વંદણ) અન્નત્થ૦ કહી એક લોગસ્સ
Jain Education Intemational

Page #6

દિક્ષાયોગાદિ વિધિ (સાગરવરગંભીરા સુધી) નો કાઉ૦ કરી, પારી નમોડત, કહી ચોથી થોય કહેવી.
શ્રી શાંતિઃ શ્રતશાન્તિઃ પ્રશાન્તિકોહસાવશાન્તિમુખશાન્તિમ્ નયતુ સદા યસ્ય પદાઃ સુશાન્તિદાઃ સખ્ત સન્તિ જો જો.
- પછી શ્રી દ્વાદશાંગી આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ વંદણ) અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારનો કાઉ૦ કરી, પારી નમોડતું કહી પાંચમી થોય કહેવી. સકલાર્થ સિદ્ધિસાધન બીજો પાડગા સદા ફુરદુપાલા ! ભવાદનુપહત મહા-તમોડપા દ્વાદશાલી વ://પા. - પછી શ્રી શ્રુતદેવતા આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉ0 અન્નત્થ૦ કહી એક નવ૦ કાઉ૦ કરી, પારી નમોડર્ણત કહી છઠ્ઠી થાય. વધવદતિ ન વાગ્વાદિનિ ! ભગવતિ ! ક: શ્રુતસરસ્વતિ ગમેરાત્તરમતિ વર-તરણિરૂભ્ય નમ ઈતીહ II - પછી શ્રી શાસનદેવતા આરાધનાથે કરેમિ કાઉ૦ અન્નત્થ૦ કહી એક નવ૦ કાઉ૦ કરી, પારી નમો કહી સાતમી થાય. ઉપસર્ગવલય વિલયનનિરતા. જિનશાસનાવનૈકરતા ! દ્વતહિ સમીતિકતે , શાસનદેવતા ભવતામુ /થી. -- પછી સમસ્ત વૈયાવચ્ચગરાણ, સંતિગરાણું, સમ્મદિઠ્ઠી સમાહિગરાણ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. અન્નત્થ૦ કહી, એક નવ૦ કાઉસ્સગ્ન કરી, પારી નમોઃહતુ કહી આઠમી થોય કહેવી.
સંઘેડયે ગુરુગુણૌઘનિધેસુલૈયા -નૃત્યાદિકૃત્યકરબૈક નિબદ્ધકક્ષાઃ | તે શાન્તયે સહ ભવન્તુ સુરાઃ સુરભિઃ સદદ્રયો નિખિલવિM વિઘાતકક્ષાઃ III -> પછી એક નવકાર પ્રગટ બોલીને, બેસીને નમુત્યુસંતુ કહી જવંતિ) ખમા જવંત કહી, નમોડર્ણ કહી પછી પંચપરમેષ્ઠિ સ્તવન બોલવું.
ઓમિતિ નમો ભગવઓ, અરિહંત સિદ્ધાડડયરિય ઉવઝાયા વરસવ્વસાહુમુખિસંઘ, ધમ્મતિથપવયણસ્સ /૧// સપ્પણવ નમો તહ ભગવઇ, સુયદેવયાઈ સુહયાએ I સિવસંતિ દેવયાણ, સિવાવયણ દેવયાણં ચ ||રા ઈન્દાગણિ જમ નેઈય, વરૂણ વાઉ કુબેર ઈસાણા | બન્મોનાગુત્તિ દસહમવિ ય સુદિસાણ પાલાણે ill
Jain Education Intemational

Page #7

દીક્ષાવિધિ
સોમ યમ વરૂણ વેસમણ. વાસવાણું તહેવ પંચė | તહ લોગ પાલયાણું, સૂરાઈ ગહાણ ય નવ ́ ॥૪॥ સાહંતસ્સ સમક્ખ, મઋમિણું ચેવ ધમ્મણુક્રાણું । સિદ્ધિમવિગ્ધ ગચ્છઉ, જિણાઈ નવકારઓ ધણિય॥૫॥
→ પછી હાથ જોડી જયવીય૨ાય૦ સંપૂર્ણ કહેવા. પછી નાણને પડદો કરાવી ખુલ્લા સ્થાપનાજી સામે બે વાંદણા દેવડાવવાં. પછી પડદો લેવડાવી પ્રભુ સામે ખમા દેઈ. (સ્થાપનાજી હોય તો ખમા૦ ની જરૂર નથી) ઈચ્છકારિ ભગવન્ ! તુમ્હે અહં સમ્યકત્વ સામાયિક શ્રુત સામાયિક દેશવિરતિ સામાયિક સર્વવિરતિ સામા૦ આરોવાવણી નંદિક૨ાવણી વાસનિક્ષેપ ક૨ાવણી દેવ વૃંદાવણી નંદિસૂત્ર સંભળાવણી નંદિસૂત્ર કઢાવણી કાઉસ્સગ્ગ કરૂ ?
(શિ) ઈચ્છે. સમ્યકત્વ સામા૦ શ્રુત સામા દેશશિવરિત સામા૦ સર્વવરિત સામા૦ આરોવાવણી, નંદિ કરાવણી વાસનિક્ષેપ ક૨ાવણી દેવ વંદાવણી નંદિસૂત્ર સંભળાવણી, નંદિસૂત્ર કઢાવણી કરેમિ કાઉ∞ અન્નત્થ૰ (ગુરૂ શિષ્ય બંને) સાગરવરગંભીરા સુધી એક લોગસ્સનો કાઉ કરે. પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહે,
ખમા૰ દેઈ ઈચ્છકાર ભગવન્ ! પસાય કરી નંદસૂત્ર સંભળાવોજી. (શિષ્ય બે હાથ જોડી, બે હાથની બબ્બે આંગળી નીચે રહે અને બે આંગળી ઊપર રહે તે રીતે મુહપત્તિ રાખી, ભગવાન સન્મુખ મસ્તક નમાવી ઊભા રહી નંદિસૂત્ર સાંભળે)
(ગુરુ) ખમા૦ દેઇ ઇચ્છાકા સંદિ॰ ભગ૦ શ્રી નંદિસૂત્ર કહું ? કહી નવકાર ગણવાપૂર્વક:- (શક્યતાએ ઊભા થવું.) ઈમં પુણ પઢવાં પડુચ્ચ ભવ્યાએ સમ્યક્ત્વ સામા૦ શ્રુતસામા૦ દેશવિરતિ સામા૰ સર્વવિરતિ સામા૰ આરોવીય નંદિ પવત્તેહ. નિત્યારગપારગાહોહ. (એ પાઠ બોલે) શિ, તહત્તિ કહે. આ રીતે ત્રણ વખત નવકાર ગણવાપૂર્વક ત્રણ વાર નંદિ સંભળાવે, તે ત્રણે વખત અલગ અલગ ત્રણવાર વાસક્ષેપ પણ કરે.
પછી ખમા૦ દેવડાવી, ઈચ્છકાર ભગવન્ ! મમ મુંડાવેહ, મમ પવ્વાવેહ ! મમ વેસં સમ્પૂહ ! આ પાઠ શિષ્ય પાસે ત્રણ વાર બોલાવે. અને ચરવળો નીચે મૂકાવે.
દીક્ષાર્થીના કુટુંબી છાબમાંથી ઓધો મુહપત્તિ ગુરૂ મહારાજને આપે (મુહપત્તિ ઓઘાના દોરે બાંધેલી રાખવી)
(ગુરૂ ઊભા થઈ) ગુરૂમહા૦ મંત્રથી ઓઘો સાત વખત મંત્રિત કરવા પૂર્વક વાસક્ષેપ કરી, એક નવકાર ગણી, શિષ્યની

Page #8

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
८
જમણી બાજુ ઓઘાની દશી રહે તે રીતે રાખી, શિષ્યનું મુખ ઈશાનખુણા સન્મુખ રાખી, ઓઘો આપતાં ‘સુપરિન્ગહીયં કરેહ’' - વાક્ય બોલે. શિ૰ ઓઘો લઈ આનંદથી નાચે. ભગવાનને ત્રણ પ્રદક્ષિણા દે. પછી સાધુ વેશ પહેરવા જાય.
ઈશાન ખૂણા તરફ બેસીને ત્રણ ચપટી લેવાય તેટલા વાળ રાખી મુંડન કરાવે, પછી સ્નાન કરી, ઈશાન ખૂણા સન્મુખ ઉભા રાખી સાધુ વેશ પહેરાવી પછી ગુરૂ મ૦ ની પાસે વાજતે ગાજતે આવી. મત્થએણ વંદામિ (કહે)
ખમા૰ દેઈ, ઈરિયાવહી પડિક્કમે, ખમા૦ દઈ શિવ પાસે ગુરૂમ૰ આ રીતે બોલાવે. ઈચ્છકારિ ભગવન્ મમ મુંડાવેહ, મમ પવ્વાવેહ, મમ સવ્વુવિરઈ સામાઈયં આરોવેહ (ગુ૦) આરોવેમિ-કહે
પછી ખમા૰ દેઈ ઈચ્છા0 સંદિ૰ ભગત મુહપત્તિ પડિલેહું (ગુરુ) પડિલેહેહ (શિ) ઈચ્છું કહી મુહપત્તિ પડિલેહે.
નાણને પડદો કરાવી સ્થાપનાચાર્ય સન્મુખ બે વાંદણા દેવડાવે, પછી પડદો લેવડાવી ભગવાન સન્મુખ ખમા દેઈ, ઈચ્છાકારેણ ભગવન્ ! તુમ્હે અહં સમ્યકત્વ સામા૦ શ્રુત સામા૰ દેશવિરતિ સામા૰ સર્વવિરતિ સામાયિક આરોવાવણી કાઉસ્સગ્ગ, કરાવેહ (ગુ.) કરેમિ કરાવેમિ (શિ.) ઈચ્છે, સમ્યકત્વ સામા૦ શ્રુત સામા૦ દેશવિરતિ સામા૦ સર્વવિરતિ સામા૦ આરોવાવણી કરેમિ કરાવેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્ય કહી, ગુરુ-શિષ્ય બંને એક લોગસ્સ સાગરવરગંભીરા સુધીનો કાઉ∞ કરે, પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહે,
શુભ લગ્નવેળાએ (મુહૂર્ત અવસરે) ઉંચા શ્વાસે ત્રણ નવકાર ગણવાપૂર્વક ગુરૂ શિષ્યના માથેથી ત્રણ ચપટી (લોચ કરે) કેશ લે. કેશલેતાં (લોચ સમયે) શિષ્યની ચારે બાજુ પડદો કરે.
પહેલા નાણ ન ફર્યા હોય તો સમ્યકત્વનો આલાવો ઉચ્ચરાવવો. તે આ પ્રમાણે :- ખમા દેઈ, ઈચ્છકારિ ભગવન્ ! પસાય કરી સમ્યકત્વ આલાપક ઉચ્ચરાવોજી । ત્રણ વખત નવકાર ગણવાપૂર્વક સમ્યકત્વનો આલાવો ત્રણ વાર ઉચ્ચરાવે.
સમ્યકત્વનો આલાવો :- અહનં ભંતે તુમ્હાણું સમીવે મિચ્છત્તાઓ પડિક્કમામિ, સમ્મત્ત ઉવસંપામિ, તં જહા, દવઓ, ખિત્તઓ, કાલઓ, ભાવઓ તત્વ દવઓ ણં મિચ્છત્ત કારણાઈ પચ્ચક્ખામિ સમ્મત્ત કારણાઈ ઉવસંપામિ, નો મે

Page #9

દીક્ષાવિધિ કમ્પઈ અજ્જપભિઈ અન્નઉર્થીિએ વા અન્નકત્વિઅદેવયાણિ વા, અન્નઉર્થીિએ પરિગ્રહિઆણિ વા અરિહંત ચેઈઆણિ, વંદિત્તએ વા, નમંત્તિએ વા, પુથ્વિ અણાલવિત્તએણ આલવિત્તએ વા. સંલવિત્તએ વા તેસિં અસણં વા, પાણે વા, ખાઈમ વા. સાઈમ વા, દાઉં વા, અણુપ્તદાઉં વા, ખિત્તઓણ ઇલ્થ વા, અન્નત્યં વા, કાલઓ શું જાવજીવાએ, ભાવઓ ણં જવ ગહેણું ન ગહિન્જમિ, જવ છલેણ ન છલિmમિ, જવ સંનિવાએણે નાભિભવિક્લમિ, જવ અનેણ વા કેણે વિ રોગાયંકાઈણા કારણેણે એસપરિણામો ન પરિવડઈ તાવ મે એય સમ્મ દંસણું નન્નત્ય રાજ્યાભિયોગેણં, ગણાભિયોગેણં, બલાભિયોગેણં, દેવાભિયોગેણં, ગુરૂનિગ્રહણં વિત્તિકંતારેણં વોસિરામિ.
અરિહંતો મહદેવો, જાવજીવે સુસાણો ગુરૂણો જિણપન્નત તત્ત, ઈએ સમ્મત્ત મએ ગહિય. (ગુ) નિત્યારગપારગાહોહ (બોલે) શિ. તહત્તિ (બોલે.)
ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાય કરી, સર્વવિરતિ સામાયિક ઉચ્ચરાહા (ગુ) નવકાર ગણવાપૂર્વક કરેમિ ભંતે ત્રણ વાર ઉચ્ચરાવે. કરેમિ ભંતે ! સામાઈયં સર્વે સાવજ્જ જોગં પચ્ચખામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણં, મણેણં, વાયાએ, કાએણં, ન કરેમિ, ન કારવેમિ, કરંત પિ અને ન સમણmણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ, નિંદામિ, ગરિહામિ, અપ્પાણે વોસિણમિ. ગુરુ (કહે) નિત્યારગપારગાહોહ. (શિવ) તહત્તિ કહે. ત્રણે વખત વાસક્ષેપ કરે.
(૧) ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અહં સમ્યકત્વ સામાયિક શ્રુતસામાયિક દેશવિરતિ સામાયિક સર્વવિરતિ સામાયિક આરોહ. ગુરુ આરોમિ. (કહે) શિ. ઈચ્છે (કહે)
(૨) ખમા દઈ, સંદિસહ કિં ભણામિ? ગુરુ વંદિત્તા પવેહ (શિ.) ઈચ્છે (કહે)
(૩) ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં સમ્યકત્વ સામા૦ શ્રુત સામા દેસવિરતિ સામા૦ સર્વવિરતિ સામા આરોવિયં ઈચ્છામો અણુસદ્દી
-ગુર (કહે) આરોવિયં આરોવિયં ખમાસમણાણે હજેણે સુત્તેણં અત્થણે તદુભાયેણે સમ્મ ધારિજ્જહિ અનૈર્સિ ચ
Jain Education Intemational

Page #10

૧૦
દીક્ષા યોગાદિ વિધિ પવન્તરિ ગુરુગુણહિં વઢિmહિ નિત્યારગપારગાહોહ. (શિ.) તહત્તિ (કહે).
(૪) ખમા દઈ, તુમ્હાણ પવેઈએ સંદિસહ સાહૂણં પવેએમિ. (ગુ.) પહ. (કહે) શિ. ઈચ્છે (કહે). અહીં સંઘમાં પહેલાં ચોખા વહેંચી દેવા. (મંત્રિત વાસક્ષેપ વાળા ચોખાને થાળ પહેલેથી તૈયાર કરી રાખવો.).
(૫) ખમા દઈ, ચારે દિશામાં નાણને ફરતાં ભગવાન સન્મુખ એક એક નવકાર ગણતાં ત્રણ પ્રદક્ષિણા દે. તેની શરૂઆતમાં ગુરૂમ, વાસક્ષેપ નાંખે. પછી શ્રી સંઘ વાસક્ષેપ નાંખે. દરેક પ્રદક્ષિણા સમયે બધા વાસક્ષેપ નાંખે.
(૬) ખમાતુ દઈ તુમ્હાણ પવેઈયં સાહૂણં પવઈયં સંદિસહ કાઉસ્સગ્ન કરેમિ. (ગુ.) કરેહ. (કહે) શિ. ઈચ્છે (કહે).
(૭) ખમા દઈ ઈચ્છાકા, સંદિભગવનું ! સર્વવિરતિ સામા સ્થિરીકરણાર્થ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. અન્નત્થ૦ એક લોગસ્સનો કાઉ૦ (સાગરવર ગંભીરા સુધી) કરી. પારી, પ્રગટ લોગસ્સ કહી નાણને પડદો કરાવી સ્થાપનાજી સમક્ષ બે વાંદણા દેવડાવવા. પડદો લેવડાવી ભગવાન સન્મુખ ખમા દઈ, ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસાહુ? (ગુ0) સંદિસહ (કહે) શિ. ઈચ્છે (કહે.)
ખમા દઈ ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ. બેસણે ઠાઉં? (ગુ.) ઠાવેહo (કહે) શિ. ઈચ્છે (કહે). ખમા દઈ, અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડ (કહે.)
ખમા દઈ. ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! મમ નામ ઠવણ કરેહ. (નામ થાપે.) તે સમયે દિબંધન આચાર્ય ઉપાધ્યાદિ પરંપરાનું નામ બોલવું તે આ પ્રમાણે કહે
ગુરૂ મ0 નવકાર ગણવાપૂર્વક-કોટિગણ, વયરી શાખા ચાંદ્રકુલ, આચાર્ય...ઉપાધ્યાય....તમારા ગુરૂનું નામ.... તમારું નામ.....નિત્યાગપારગાહોહ...(અહીં જે આચાર્ય આદિ હોય તેનું નામ બોલવું) શિ. તહત્તિ. (કહે) આમ ત્રણ વાર નામ બોલે. ત્રણ વાર વાસક્ષેપ નાંખે.
નાણને પડદો કરાવી. શિવ ખમાસમણ દઈ, ઈચ્છાકા, સંદિ, ભગવનું ! સક્ઝાય કરું? (ગુ.) કરેહ. (શિ.) ઈછું કહી
Jain Education Intemational

Page #11

દીક્ષાવિધિ
સજ્ઝાય કરે. એક નવકાર અને ધમ્મોમંગલની પાંચ ગાથા બોલે.
ઈચ્છાકા સંદિ. ભગ. ઉપયોગ કરૂં ? (ગુ.) કરેષ્ઠ. (શિ) ઈચ્છું (કહે) ઈચ્છાકાત સંદ. ભગ. ઉપયોગ ક૨ાવણી કાઉસ્સગ્ગ કરૂં ? (ગુ) કરેહ (શિ.) ઈચ્છું (કહે) ઉપયોગ કરાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્યંત કહી એક નવકારનો કાઉસ્સગ્ગ કરે. પછી પ્રગટ નવકાર બોલે.
શિ (કહે) ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ? ગુ૦ લાભ. (કહે) શિ૰ (કહે) કહંલેશુંજી ? ગુરુ (કહે) જાગહિયં પુવ્વસૂરિહિં. શિ (કહે) આવસિઆએ ગુરુ જસ્સોગો (શિ) શિસજ્ઝાતરનું ઘર. (ગુરૂમહારાજ કરે તે...)
ખમા દઈ. ઈચ્છકારિ ભગવન્ પસાય કરી પચ્ચક્ખાણ કરાવોજી. (શિષ્ય) પચ્ચક્ખાણ કરે.
ખમા૰ દેઈ ઇચ્છકા૰ સંદિ∞ ભગત બહુવેલ સંદસાહું ? ગુ૦ (કહે) સંદિસાવેહ. (શિ) ઇચ્છું.
ઇચ્છકા૰ સંદિ∞ ભગ૦ બહુવેલ કરશું ? ગુ૦ (કહે) કરેહ. ગુરૂ મ૦ ને વંદન કરે.
ખમા૦ દઈ. ઈચ્છકારી ભગત પસાય કરી હિતશિક્ષા પ્રસાદ કરાવશોજી. ગુરુ મ૦ હિતશિક્ષા આપે.
પછી દેરાસરે દર્શન કરવા જવું, ચૈત્યવંદન કરવું. મુકામમાં આવી અચિત્ત રજ ઓહડાવણત્થ કાઉસ્સગ્ગ કરૂં ? ઈચ્છે અચિત્ત રજ ઓહડાવણë કરેમિ કાઉ∞ અન્નત્થ૦ ચાર લોગસ્સ (સાગ૨વ૨ ગંભીરા સુધી) કાઉ∞ કરી, પારી, પ્રગટ લોગસ્સ કહી, ઈશાનખૂણા સન્મુખ બેસી નવકાર મંત્રની બાંધી એક નવકારવાળી ગણાવવી.

દીક્ષા વિધિ સંપૂર્ણા
૧૧

.

Page #12

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
જુદી જુદી ક્રિયાના સમયે જુદુ જુદુ બોલવાની નોંધ 1
(૧) ક્રિયામાં ઉદેશ અને શ્રુતસ્કંધના આદેશ માંગતા પુલિંગ પ્રયોગ કરવો. (૨) અધ્યયનમાં નપુસંકલિંગ નો પ્રયોગ કરવો. (૩) ચૂલિકામાં સ્ત્રીલિંગ નો પ્રયોગ કરવો. શ્રુતસ્કંધો ઉઠિો , અધ્યયન ઉદ્િઠ, ચુલિકા ઉક્રિટઠા... એ પ્રમાણે બોલવું - દરેક યોગમાં દર સાત દિવસે એક દિવસ વૃદ્ધિનો ભરવો પડે. ૧ તીર્થમાળામાં શ્રતસામાયિક સમ્યકત્વ સામાયિક તીર્થમાળા આરોવાવણી.
૨. વ્રત ઉચ્ચરાવતાં જે જે વ્રત હોય તે તે વ્રત, તીર્થમાળા આરોવાવણીની જગા પર બોલવા (કોઈ પણ વખત નાણ ફરી કોઈ વ્રત ન લીધા હોય તો શ્રુત સામાયિક સમ્યકત્વ સામાયિક બોલી જે વ્રત હોય તે વ્રત લેવું.
૩. ઉપધાનમાં જે ઉપધાન હોય તે નામ બોલવું. જેમકે :- શ્રત સાવ સમ્ય) સા. પંચમંગલમહાશ્રુતસ્કંધ, પ્રતિક્રમણ શ્રુતસ્કંધ શક્રસ્તવાધ્યયન, ચૈત્યસ્તવાધ્યયન, નામસ્તવાધ્યયન. શ્રુતસ્તવાધ્યયન. સિદ્ધરૂવાધ્યયન. ઉદેશાવણી વાસ નિક્ષેપ કરેહ
૪. ઉપસ્થાપના (વડી દીક્ષા) પંચ મહલ્વયં રાઈભોયણવિરમણ છૐ આરોવાવણી નંદિ કરાવણી વાસ નિલેપ કરેહ. ૫. ભગવાઈ અંગે અણુજાણાવણી નંદિ કરાવણી વાસ નિક્ષેપ કરેહ. ૬. પંન્યાસ પદ આરોવાવણી નંદિ. કરાવણી વાસ નિક્ષેપ કરેહ, ૭. ઉપાધ્યાય પદ - વાચકપદ - આરોવાવણી નંદિ કરાવણી વાસ નિક્ષેપ કરેહ.

Jain Education Intemational

Page #13

સૂચના
અન્ય સૂચના છે
આઠ થાયથી દેવવંદન સાથે નંદિ બધામાં એકસરખી છે.
નંદિસૂત્ર સંભળાવ્યા પછી જો વ્રત ઉચ્ચરવાના હોય તો ખમા દેવડાવી, ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાય કરી....વ્રતનું નામ લેવું અને નવકાર ગણવાપૂર્વક ત્રણ વખત તે તે વ્રત ઉચ્ચરાવવું.
મહાવ્રત ઉચ્ચરવાના હોય તો યોગવિધિમાં બતાવ્યા પ્રમાણે મહાવ્રત ઉચ્ચરાવવા એટલે ખમા દઈ ગુઢ મ0 ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાય કરી પંચમહāય રાઈભોયણવિરમણ છઠ્ઠ આરોહ. ગુ. આરોવેમિ કહે
શિ૦ કનિષ્ઠા એટલે છેલ્લી આંગળી પર બંને બાજુએ મુહપત્તિ લટકતી રહે અને કમ્મર પર બન્ને હાથની કોણી રહે તેમ રાખી મસ્તક નમાવી મહાવ્રતોના આલાવા સાંભળે.
ગુરૂ મ0 એક એક મહાવ્રતે નવકાર ગણવાપૂર્વક ત્રણ વખત એક એક આલાવો ઉચ્ચરાવે. લગ્નવેળાએ “ઈએઈયાઈ” એ ગાથા શિષ્ય પાસે પણ ત્રણ વખત બોલાવે. પછી વાસક્ષેપ કરે.
—-X——X—X—
Jain Education Intemational

Page #14

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
યોગ વિધિ)
શ્રી જીરાવલા પાર્શ્વનાથાય નમઃ
શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથાય નમઃ
શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ
ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગત નૌમિ સૂરિમાનન્દ સાગરમેં પૂ. ગચ્છા આ૦ હેમસાગરસૂરીભ્યો નમઃ
પૂ. આ. કંચનસાગરસૂરીભ્યો નમ:
(
યોગપ્રવેશવિધિ :-)
* (યોગના પ્રથમ દિવસે યોગમાં પ્રવેશ થાય ત્યારે કરાવવા માટે આ વિધિ આપી છે. તેમાં પ્રથમ દિવસની સમગ્ર ક્રિયા છે.)
યોગ કરવા ઈચ્છુક શિષ્ય પ્રથમ નાણની અથવા ખુલ્લા મૂકેલા સ્થાપનાજી હોય તેની ચારે બાજુ એક એક નવકાર ગણતાં, ગુરુને નમસ્કાર કરી “મFએણ વંદામિ' કહેતાં ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપે.
પછી ખમા દઈ, ઈરિયાવહીયે પડિક્કમી એક લોગસ્સનો ચંદેસુ નિમ્મલયર સુધી કાઉસ્સગ્ન ગુ. શિ. બંને કરે પછી પ્રગટ, સંપૂર્ણ લોગસ્સ કહે.
ખમા દઈ, ઈચ્છાકાસંદિ. ભગવન્! વસહિ પવેલું (ગુ)-પઓ) (શિષ્ય) ઈચ્છે, ખમા દઈ ભગવન્! સુધ્ધા વસતિ (ગુ)-તહત્તિ (શિપ્ય) ઇચ્છે.
Jain Education Intemational

Page #15

યોગ પ્રવેશ વિધિ
ખમા દઈ ઈચ્છાકાળ સંદિ. ભગવન્! મુહપત્તિ પડિલેહું (ગુ)-પડિલેહેહ (શિ.) ઈચ્છું કહી મુહપત્તિ પડિલેહી ખમા૦ દઈ. ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં શ્રી યોગે ઉખેવો? (ગુ.) ઉખેવામિ (શિષ્ય) ઇચ્છે કહી,
ખમા દઈ ઇચ્છાકારિ ભગવન્! તુમહે અરૂં શ્રી યોગ ઉખેવાવણિ નંદિકરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરો ? (ગુ-કરેમિ) એમ કહી ત્રણ નવકારપૂર્વક વાસક્ષેપ નાંખતા યોગ ઉખેવ, નંદિ પવત્તેહ નિત્થારપારગાહોહ એમ બોલે, શિષ્ય તહત્તિ કહે.
પછી ખમા દઈ. ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુપે અરૂં શ્રી યોગ ઉખેવાવણિ નંદિ કરવાણી વાસનિક્ષેપ કરાવણિ દેવ વંદાવો ? (ગુ-વંદામિ) એમ કહે. શિષ્ય ઈચ્છે કહે.
ખમા દઈ. ઈચ્છાકાળ સંદિ, ભગ0 ચૈત્યવંદન કરું ? એમ ગુરુ આદેશ માંગે. પછી પાર્શ્વનાથનું ચૈત્યવંદન ગુરુ બોલે, ૐ નમ: પાર્શ્વનાથાય. વિશ્વચિંતામણીયતે હૈં ધરણેન્દ્ર વૈરોચ્યા પદ્માદેવી યુતાયત //// શાંતિતુષ્ટિ મહાપુષ્ટિ, ધૃતિકીર્તિવિધાયિને ૐ હ્રીં દ્વિવ્યાલવૈતાલ, સર્વાધિવ્યાધિનાશિને ||૨|| જયાડજિતાખ્યા વિજયાખ્યાડપરાજિતયાન્વિતઃ દિશાંપાર્લરૈહૈયેહૈં, ર્વિદ્યાદેવીભિરન્વિતઃ |all ઉૐ અસિઆઉસા નમસ્તત્ર રૈલોક્યનાથતામ્ ચતુઃષષ્ઠિ: સુરેન્દ્રાસ્તે ભાસત્તે છત્ર ચામરેઃ ||૪|| શ્રી શંખેશ્વર મંડણ ! પાર્શ્વજિન ! પ્રણત કલ્પ તરુકલ્પ ! ચૂરય દુવ્રત પૂરય મે વાંછિત નાથ ! //પી - ચૈત્ય કહી, જૈકિંચિ૦ નમુથુણં૦ જાવંતિ) ખમા, જાવંત) નમોડર્ણ૦ ઉવસગ્ગહરંતુ જયવીયરાય કહી,
- પછી પ્રતિમાજી હોય તો નાણને પડદો કરાવી સ્થાપનાજી સન્મુખ બે વાંદણા દેવડાવે. પડદો લેવડાવી, શિપ્ય ખમાળ દઈ-ઊભા રહે, ઈચ્છકારિ ભગવન્ ! તુહે અરૂં શ્રી યોગ ઉખેવાવણી, નંદિ કરાવણી વાસનિક્ષેપ કરાવણી, દેવ વંદાવલિ કાઉસ્સગ્ન કરાવો (ગુ-કરેહ) શિષ્ય૦ ઈચ્છે, કહે.
શ્રી યોગ ઉખેવાવણી નંદિ, વાસ, દેવ૦ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, અન્નત્થ૦ એક લોગસ્સનો સાગરવરગંભીરા સુધી કાઉ૦ કરી, પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહી

Page #16

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ પછી બે વાંદણા અથવા તિવિહેણ ખમાવ પૂર્વક ઈચ્છા, સંદિo ભગ0 બેસણે સંદિસાહું? (ગુ.) સંદિસહ (શિ.) ઇચ્છે ખમાળ ઈચ્છા સંદિo ભગ0 બેસણે ઠાઉં? ગ.) ઠાએહ (શિ.) ઈછું કહી અવિધિશાતના મિચ્છામિ દુક્કડ (નિક્ષેપ કરતી વખતે ઉખેવના બદલે નિક્ષેપ શબ્દ બોલાવો, વિધિ ઉપર પ્રમાણે જ, નિખેવ પછી વસ્તી ફરી જેવડાવવી)
નંદિવિધિ :જોગનો જે પ્રવેશ હોય તો પ્રવેશ કરાવ્યા પછી નાણને અથવા ઠવણીને ચારે બાજુ એક એક નવકાર ગણતાં અને ગુરુને મર્થીએણ વંદામિ કહેતા, ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપે. ખમા દઈ ઈરિયાવહીયં પડિક્કમી એક લોગસ્સનો ચંદેસુ નિમ્મલયરા સુધી કાઉ૦ કરી, પારી લોગસ્સ કહી,
ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! તસહિ પવેલું? (ગુ-) પવેહ (શિ.) ઈચ્છે કહી, ખમા દઈ ભગવન્! સુદ્ધાવસહિ (ગુ.) તહત્તિ
(આ બે આદેશ પૂર્વે માંગેલા હોય તો ફરી માંગવાની જરુર નથી). - ખમા દઈ ઈચ્છા, સંદિ0 ભગ0 મુહપત્તિ પડિલેવું? (ગુ-) પડિલેહેહ (શિવ) ઈચ્છે કહી, મુહપત્તિ પડિલેહી ખમા દઈ
છકારિ ભગવન્! તુણ્ડ અ ગ્રી : “શ્યક શ્રુતસ્કંધ (જે સૂત્ર હોય તે) ઉદ્દેસાવણિ, નંદિ કરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરેહ? (ગુ.) કરેમિ) ગુરુ ત્રણવાર નવકાર ગણવાપૂર્વક એકવાર વાસનિક્ષેપ કરે
તે વખતે આવ૦ શ્રતઅંધ ઉદ્દેશ નંદિપવત્તેહ નિત્યાગપારગાહોલ બોલે, શિષ્ય તહત્તિ કહે.
પછી ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુપે અરૂં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ ઉદ્દેશાવણી નંદિ કરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરાવણિ દેવ વંદાવો? (ગુ.) વંદામિ (શિષ્ય) તહત્તિ કહે.
ખમા દઈ, ઈશ્ક કા સંદિસહ ભગવન્! ચૈત્યવંદન કરૂં. (ગુ.) કરેહ, (શિ.) ઈચ્છે કહે.

Page #17

યોગ પ્રવેશ વિધિ
વડીલ શ્રી પાર્શ્વનાથનું ચૈત્યવંદન બોલે :ૐ નમઃ પાર્શ્વનાથાય, વિશ્વચિન્તામણીયતે I હ્રીં ધરણેન્દ્ર વૈરોચ્યા પદ્માદેવી યુતાયતે ||૧|| શાંતિ તુષ્ટિ મહાપુષ્ટિ, ધૃતિ કીર્તિ વિધાયિને 1 ૐ હ્રીં દ્વિ વ્યાલવૈતાલ સર્વાધિ વ્યાધિનાશિને પુરા જયાડજિતાડડખ્યા વિજ્યાડડખ્યાડપરાજિતયાન્વિતઃ | દિશા પાલૈર્ગëર્યક્ષેઃ, વિદ્યાદેવીભિરન્વિતઃ ૩ 3ૐ અસિઆઉસા નમસ્તત્ર રૈલોક્ય નાથતામ્ ચતુઃ ષષ્ઠિ સુરેન્દ્રાસ્તે, ભાસત્તે છત્ર ચામરઃ ૪ો શ્રી શંખેશ્વર મંડણ ! પાર્શ્વજિન ! પ્રણત કલ્પતરૂકલ્પનું ચૂરય દુશ્તાત, પૂરય મે વાંછિત નાથ ! //પી.
– પછી જંકિંચિ૦ નમુ0 અરિહંત ચેઈયાણં વંદણવરિઆએ અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારનો કાઉ૦ કરી, પારી, નમો હેતુ. કહી નીચેની થોય કહેવી.
અસ્તનોત સ શ્રેયઃ શ્રિયં યુદ્ધમાનતો નરેઃ | અર્મેન્દ્રી સકલાડઐહિ, રહસા સહ સૌમ્મત ||૧| > પછી લોગસ્સ સલૂલોએ વંદણવત્તિ અન્નત્ય કહી એક નવકારનો કાઉ. કરી, પારી બીજી થોય કહેવી. ઓમિતિ મત્તા યચ્છાસનસ્ય નન્તા સદાય દંડ્રીંક્ષા આશ્રીયતે શ્રિયાતે, ભવતો ભવતો જિનાઃ પાનુ રા
– પછી પુખરવરદી, સુઅસ્સભગવઓ, વંદણવત્તિઅન્નત્થ૦ કહી, એક નવકારનો કાઉ૦ કરી, પારી ત્રીજી થાય કહેવી.
નવતત્ત્વયુતા ત્રિપદી શ્રિતા, રુચિજ્ઞાનપુણ્ય શક્તિમતા વરધર્મકીર્તિ વિદ્યાડડનન્દાડડસ્ચાર્જનગીર્જીયાત Ilal
- પછી સિદ્ધાણંબુદ્ધાણં કહી, શ્રી શાંતિનાથ આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણ૦ અન્નત્થ૦ કહી એક લોગસ્સ (સાગરવર ગંભીરા સુધીનો કાઉ૦, કરી, પારી નમોડ કહી ચોથી થોય કહેવી.
શ્રી શાંતિઃ શ્રુતશાન્તિઃ પ્રશાન્તિકોડસાવશાન્તિમુપશાન્તિમ્ ! નયતુ સદા યસ્ય પદાઃ સુશાન્તિદાઃ સખ્ત સન્તિ જન જા. - શ્રી દ્વાદશાંગી આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ વંદણ૦ અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારનો કાઉo કરી, પારી નમોડર્તત કહી

Page #18

૧૮
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
પાંચમી થોય કહેવી.
સકલાર્થ સિદ્ધિસાધન બીજેપાળા સદા ફુરદુપાકા ! ભવાદનુપહિતમહા તમોડપા દ્વાદશાશી વ: //પા - શ્રી શ્રુતદેવતા આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉ0 અન્નત્થ૦ કહી એક નવ૦ કાઉ૦ કરી, પારી નમો કહી છઠ્ઠી થોય કહેવી. વદવદતિ ન વાગ્વાદિનિ ! ભગવતિ! ક: શ્રુતસરસ્વતિ ગમેચ્છઃ / રત્તરમતિવર તરણિતુભ્ય નમ ઈતીહ ઘા
- શ્રી શાસનદેવતા આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉ૦ અન્નત્થ૦ કહી એક નવ૦ કાઉ૦ કરી, પારી નમો. કહી સાતમી થાય કહેવી.
ઉપસર્ગવલયવિલયનનિરતા જિન શાસનવનૈકરતાઃા દ્રતહિ સમીતિક સુદ, શાસનદેવતા ભવતા //ળી
– સમસ્ત વેયાવચ્ચગરાણ, સંતિગરાણ, સમ્મદિઠ્ઠી સમાહિગરાણ કરેમિ કાઉસ્સ. અન્નત્થ૦ કહી, એક નવ કાઉસ્સગ્ગ કરી, પારી, નમોડહંતુ કહી આઠમી થોય કહેવી.
સંઘેડત્ર યે ગુરુગુણૌઘનિધે સુવૈયા-નૃત્યાદિકૃત્યકરઐક નિબદ્ધકક્ષાઃ | તે શાન્તયે સહ ભવન્તુ સુરાઃ સુરભિઃ સદડ્રષ્ટયો નિખિલવિન વિધાતદલાઃ //૮
- એક નવકાર પ્રગટ બોલીને, બેસીને, નમુત્થણું કહી જાવંતિ) ખમા જાવંત કહી, નમોડતુ કહી પછી પંચપરમેષ્ઠિ સ્તવન બોલવું.
ઓમિતિ નમો ભગવઓ, અરિહંત સિદ્ધાડડયેરિય વિઝાય ! વરસવ્વસાહુમણિસંઘ, ધમ્મતિ–પવયણસ્સ ||૧|| સપ્પણવ નમો તહ ભગવઈ, સુયદેવયાઈ સુહયાએ I સિવસંતિ દેવયાણ, સિવ૫વયણ દેવયાણં ચ liરી ઈન્દાગણિજમનેઈય, વરૂણ વાઉ કુબેર ઈસાણા બભ્યોનાગુત્તિ દસહમવિ ય સુદિસાણ પાલાણું Hall સોમ યમ વરૂણ સમણ. વાસવાણ તહેવ પંચહા તહ લોગ પાલયાણ, સૂરાઈ ગહાણ ય નવરહ ||૪ll. સાહંતસ્સ સમખં, મર્ઝામિણે ચેવ ધમ્મણુક્રાણું ! સિદ્ધિવિશ્થ ગચ્છઉં, જિણાઈ નવકારઓ ધણિયે પડી.

Page #19

યોગ પ્રવેશ વિધિ
-બે હાથ જોડી (અંજલી કરી) જયવીયરાય સંપૂર્ણ કહેવા.
ગુરુ. ૨૦ તથા શિષ્ય ખમા દે. ત્યાર પછી ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ ઉદેસાણી, નંદિકરાવણી, વાસનિક્ષેપકરાવણી, દેવવંદાવણી, નંદિસૂત્રસંભળાવણી, નંદિસૂત્રકઢાવણી કાઉસ્સગ્ગ કરાવે? (ગુ. કરેહ) શિષ્ય ઈચ્છે કહે.
ગુરુ શિષ્ય બને ખમા દઈ ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ ઉદેસાવણી નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપ કરાવણી, દેવવંદાવણી, નંદિસૂત્રસંભળાવણી, નંદિસૂત્ર કઢાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણ૦ અન્નત્થ૦ એક લોગસ્સનો સાગરવરગંભીરા સુધી ગુરુશિષ્ય બન્ને કાઉ૦ કરે. પારે, પ્રગટ લોગસ્સ કહે,
પછી શિષ્ય ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવનું ! પસાય કરી નંદિસૂત્ર સંભળાવો (ગ) સાંભળો શિષ્ય (બે હાથની ચાર આંગળી નીચે રહે અને ચાર આંગળીઓ ઉપર રહે તેવી રીતે વાળેલી મુહપતિ રાખી) હાથ જોડી માથું નમાવી સાંભળે
પછી ગુરુ ખમા દઈ. ઈચ્છા, સંદિસહ ભગવન્! શ્રી નંદિસૂત્ર કયું? કહી એક નવકાર અને નીચેનો પાઠ એ પ્રમાણે ત્રણ વાર બોલે (જે કોઈ ગૃહસ્થને વ્રતવિગેરેની નંદિ હોય તો સામાન્યથી ત્રણ નવકાર ગણવા રુપ નંદિસૂત્ર કહેવું)
નાણું પંચવિહં પન્નાં તં જહા - આભિનિબોરિયનાણું સુયનાણું ઓહિનાણું મણપwવનારું કેવલનાણું તત્ય ચત્તારી નાણાઈ ઠપ્પાઈ-ઠવણિજ્જઈ નો ઉિિસક્યુંતિ, નો સમુદ્રિસિજ઼તિ, નો અણુનવિષંતિ સુયનાણસ્સ ઉદ્દેશો સમુદેશો અણુન્ના અણુગો પવત્તઈ ઈમે પણ પઢવણ પહુચ્ચ મુની સાગરસ્સ/વિજયસ્સ સાહૂણી.... સિરિએ સિરિઆવર્સીગ સુઅખંધસ્ય ઉદેસ નંદિ પવત્તઈ નિત્યારગપારગાહોદ (એમ ત્રણ વાર નંદિસૂત્રનો પાઠ સંભળાવી વાસનિક્ષેપ કરે.) ગુરુ નિત્યારગપારગાહોદ, બોલે ત્યારે શિષ્ય તહત્તિ કહે :
હવે અનુષ્ઠાનવિધિઃ- (૧) ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુમ્હ અર્પ શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ ઉદિસહ ! (ગુરુ) ઉદિસામિ (શિષ્ય.) ઈચ્છે કહે
Jain Education Intemational

Page #20

૨૦
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ (૨) ખમા દઈ સંદિસહ કિં ભણામિ? (ગુ.) વંદિત્તા પÒહ (શિષ્ય) ઈચ્છું કહી
(૩) ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન ! તમો અમાં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ ઉદિકો ઈચ્છામો અણસર્કિં? (ગુરુ) ઉદિડ્યો ઉદિટ્ટો ખમાસમણાણે હત્યેણે સુણ અર્થેણં તદુભાયેણે જોગં કરિાહિ? (શિષ્ય.) તહત્તિ.
(૪) ખમા દઈ તુમહાર્ણ પવેઈઅં સંદિસહ સાહૂણં પવેએમિ? (ગુ-) પવે (શિષ્ય.) ઈચ્છે કહે. (૫) ખમા દઈ એક એક નવકાર ગણવા પૂર્વક ત્રણ પ્રદક્ષિણા દેવી. (દરેક નંદિમાં) વાસક્ષેપ લેતાં જવું (૬) ખમા તુમ્હાણે પવઈએ સાહૂણં પેવેઈ સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ ? (ગુ.) કરેહ (શિષ્ય.) ઈચ્છે.
(૭) ખમા ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ ઉદેસાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણ૦ અન્નત્થ૦ એક લોગસ્સનો કાઉ૦ સાગરવરગંભીરા સુધી, કરી, પારી પ્રગટ લોગસ્સ સંપૂર્ણ કહે.
ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયન ઉદિસહ ? (ગુ) ઉદિસામિ (શિ.) ઈચ્છે (દશવૈકાલિક હોય ત્યારે દશ૦ શ્રુત પ્ર૦ અ૦ ઉ૦ એમ બોલવું)
ખમાસંદિસહ કિં ભણામિ? (ગુ.) વંદિતા પÒહ (શિ.) ઈચ્છે. શિ.
ખમાળ ઈચ્છકારિ ભગવન! તમો અમાં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયન ઉદિä ઈચ્છામો અણસઢિ (ગુરુ.) ઉદિકે ઉદિડું ખમાસમણાર્ણ હત્યેણે સુત્તેણં અત્થણે તદુભાયેણે જોગં કરિન્નહિ (શિષ્ય.) તહત્તિ.
ખમા તુમ્હારૂં પવેઈએ સંદિસહ સાહૂણં પવેએ?િ (ગુ.) પવેહ (શિ.) ઈચ્છે કહે. ખમાતુ નવકાર એક ગણાવો. ખમા તુમહાર્ણ પવેઈએ સાહૂણં પવેઈએ સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છે.
ખમા ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયન ઉદેસાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. અન્નત્યંત કાઉસ્સગ્ન (સાગરવર ગંભીરા સુધી) કરી, પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો.
Jain Education Intemational

www.ainelibrary.org

Page #21

યોગ પ્રવેશ વિધિ
૨૧ ખમાત્ર ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુણ્ડ અમ્પં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયન સમુદિસહ? (ગુ.) સમુદિસામિ (શિ.) ઇચ્છે.
ખમાસંદિસહ કિં ભણામિ? (ગુ) વંદિતા પવૅહ (શિ.) ઈચ્છે
ખમા ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયન સમુદિä ઇચ્છમો અણુટિં? (ગુ.) સમુદિઠું સમુદિઢ ખમાસમણાણે હત્યેણે સુત્તેણં અત્થણે તદુભાયેણે થિરપરિચિય કરિાહિ (શિષ્ય.) તહત્તિ કહે.
ખમા તુમ્હાણું પવેઈએ સંદિસહ સાણં પવેએમિ ? (ગુ.) પહ (શિ.) ઇચ્છે. ખમા૦ એક નવકાર ગણી ખમા દઈ તુમ્હાણ પવેઈએ સાહૂણં પવઈયં સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ ? (ગુ.) કરેહ (શિવ) ઈચ્છે
ખમા ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયન સમુદેસાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૦ કાઉસગ્ન (સાગરવર ગંભીરા સુધી) કરી - પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહે,
ઈચ્છામિ ખમાસમણો વંદિઉં જવણિજ્જાએ નીસીરિયાએ (ગુરુ)-તિવિહેણ-(શિષ્ય) મત્યેણ વંદામિ. ઈચ્છા સંદિભગ. વાયણા સંદિસાઉં? (ગુ.) સંદિસાહ (શિષ્ય.) ઈચ્છે ખમાઈચ્છાકા, સંદિ0 ભગવન્! વાયણા લેસું? (ગુ.) જવસિરિ લે (શિષ્ય) ઈચ્છે ઈચ્છામિ ખમાસમણો વંદિઉં જવણિયે નીસિહિયાએ (ગુરુ) તિવિહેણ (શિષ્ય) મત્યેણ વંદામિ. ઈચ્છકા સંદિ0 ભગવન! બેસણે સંદિસાહુ? (ગુ.) સંદિસાહ (શિ.) ઇચ્છે. ખમા દઈ ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! બેસણે ઠાઉં (ગુ.) ઠાએહ (શિ.) ઈચ્છે ખમાઅવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુકí...

Page #22

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
પછી બે વાંદણા દેવા પૂર્વક અનુજ્ઞાના ૭ ખમાસમણાં :- ખમા ઈચ્છકાર ભગવન્ ! તુમ્હે અમાં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમં અધ્યયન અણુજાણહ (ગુ.) અણુજાણામિ (શિ.) ઈચ્છું.
ખમા૦ સંદિસહ કિં ભણામિ ? (ગુ.) વંદિતા પર્વ્યહ (શિ.) ઈચ્છું.
ખમા૦ ઈચ્છકારિ ભગવન્ ! તુમ્હે અહં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમં અધ્યયન અણુન્નાયં ઈચ્છામો અણુસäિ (ગુરુ.) અણુન્નાયં અણુન્નાયં ખમાસમણાણું હસ્થેણં સુત્તેણં અત્યંણું તદ્દભયેણં સમ્મ ધારિાહિ અર્સિ ચ પવહિં ગુરુગુણેહિં વુઠ્ઠીજ્જાહિ નિત્થારગપારગાહોહ (શિષ્ય.) તહત્તિ. કહે
ખમા૦ તુમ્હાણું પવેઇઅં સંદિસહ સાહૂણં પવેએમિ ? (ગુ.) પવેહ (શિ.) ઈચ્છું.
ખમા૰ એક નવકાર ગણે
૨૨
ખમા તુમ્હાણું પવેઈયં સાહૂણં પવેઇયં સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છ
ખમા૰ ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ! શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયનં અણુજાણાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, અન્નત્થ કાઉસ્સગ્ગ (સાગ૨વરગંભીરા સુધી) કરી, પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો. પછી બે વાંદણા આપી ઊભા ઊભા ઈચ્છા સંદિસહ ભગવન્ ! બેસણે સંદિસાહું (ગુ.) સંદિસાવેહ (શિ.) ઈચ્છું
ખમા૦ ઈચ્છાકા૦ સંદિસહ ભગવન્ ! બેસણે ઠાઉં (ગુ.) ઠાએહ (શિ.) ઈચ્છું ખમા૰ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ
દુક્કડં
જોગ પ્રવેશના દિવસનું પવેયણું
--
(વસતિ જોઈને સ્થાપનાજી ખુલ્લા રાખી ઈરિયાવહી પડિક્કમે-) (ચાલુ ક્રિયા વખતે પવેયણાની ક્રિયામાં સ્થાપનાજી ખુલ્લા હશે જ) ખમા૦ ઇચ્છાકા૰ સંદિ. ભગ. વસહિ પવેઉં ? (ગુ.) પર્વઓ (શિ.) ઈચ્છું
ખમા૰ ભગવન્ સુધ્ધાવસહિ (ગુ.) તત્તિ

Page #23

યોગ પ્રવેશ વિધિ
૨૩
ખમા૰ દઈ ઈચ્છાકા૦ સંદિ. ભગ. પવેયણા મહુપત્તિ પડિલેહું ? (ગુ.) પડિલેહેહ (શિ.) ઈચ્છું કહી મુહપત્તિ પડિલેહી પછી બે વાંદણા દઈ.
ઊભા ઊભા ઈચ્છાકા સંદિ. ભગવન્ ! પવેયણા પવેઉં (ગુ.) પર્વઓ (શિ.) ઈચ્છું.
ખમા૦ દઈ. ઈચ્છકારિ ભગવન્ ! તુમ્હે અમાં યોગ ઉછેૢવાવણી નંદિક૨ાવણી, વાસનિક્ષેપકરાવણી. દેવવંદાવણી કાઉસ્સગ્ગ ક૨ાવણી (તથા) આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ ઉદ્દેસાવણી. નંદિકરાવણી, વાસનિક્ષેપકરાવણી, દેવવંદાવણી, નંદિ સૂત્ર સંભળાવણી. નંદિસૂત્ર કઢાવણી, કાઉસ્સગ્ગ કરાવણી, આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે પ્રથમ અધ્યયનં ઉદ્દેશાવણીસ, સમુદ્દેશાવણી, અણુજાણાવણી કાઉસ્સગ્ગ કરાવણી, વાયણા સંદિસાવણી વાયણા લેવડાવણી. જોગદિનપેસરાવણી પાલી તપ કરશુંજી ?
(ગુ.) કરજો શિ. ઈચ્છું (કહે)
ખમા૦ દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્ ! પસાય કરી પચ્ચક્ખાણનો આદેશ દેશોજી. પછી પચ્ચખ્ખાણ કરી, બે વાંદણા દઈ. ઈચ્છાકા૦ સંદિ. ભગવન્ ! બેસણે સંદિસાઉં ? (ગુ.) સંદિસાવેહ (શિ.) ઈચ્છું
ખમા૦ દઈ ઈચ્છાકા૦ સંદિ∞ ભગવન્ ! બેસણે ઠાઉં ? (ગુરુ) ઠાએહ (શિ.) ઈચ્છે
ખમા૰ દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડં
પછી રોજની સજઝાય ક૨વી. ખમા૰ દેઇ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ! સજ્ઝાય કરું ? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છું એક નવકાર-ધમ્મોમંગલની પાંચ ગાથા. (બોલે)
ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ! ઉપયોગ કરું ? (ગુ.) કરેહ. (શિ.) ઇ ં, ઈચ્છકારેણ સંદિસંહ ભગવન્ ! ઉપયોગ કરાવણિ કાઉસ્સગ્ગ કરું ? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છું ઉપયોગ કરાવણ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્યં એક નવકારનો કાઉસ્સગ્ગ કાઉટ કરી, પારી પ્રગટ નવકાર બોલે.
(શિ.) ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ! (ગુ.) લાભ. (શિ.)

કહં લેશુંજી. (ગુ.) જહાગહિઅં પૂવ્વસૂરિહિં.

Page #24

૨૪
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ (શિ.) આવસ્સિયાએ (ગ.) જલ્સ જેગો. (શિ.) સઝાતરનું ઘર ? (તમારા ગુરુજી કરે તે.). પછી ગુવંદન. વડીલને ક્રિયાકારકને અને સ્વગુરુને વંદન કરવું.
યોગ:- અધ્યયનક્રિયા: નોંધ:આયોગ-અધ્યયન ક્રિયા-પૃ. ૨૪ થી ૨૮ યોગ યંત્ર સુધી રોજેરોજ ક્રિયા કરાવવા માટે ઉપયોગી હોવાથી અલગ આપી છે.
પ્રથમ સ્થાપનાચાર્ય ખોલી - ઈરિયાવહી પડિક્કમિ, ખમા દઈ, ઇચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! વસહિપવેલું? (ગુ) પરેઓ (શિ.) ઇચ્છે.
ખમા૦ દઈ ભગવન્! શુદ્ધાવસતિ (ગુ.) તહત્તિખમા દેઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવનું મુહપત્તિ પડિલેહું? (ગુ0) પડિલેહેહ. મહુપત્તિ પડેલહી, બે વાંદણા દઈ, ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અડું આવશ્યક શ્રુતસ્કંધ...અધ્યયન-ઉદિસહ (ગુ) (કહે) ઉદિસામિ. (શિવ) ઇચ્છે. ખેમા દેઇ સંદિહસહ કિં ભણામિ (ગુ) વંદિત્તાપÒહ (શિo) ઇચ્છે .
ખમા દેઈ ઇચ્છકારિ ભગ0 તુહે અમાં આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે....અધ્યયન ઉષ્ઠિ, ઈચ્છામો અણુસદ્ધિ (ગુ0) કહે ઉઠિ ઉદિä ખમાસમણા હત્યેણે સુત્તેણં અત્થણે તદુભાયેણં કરિન્જહિ-(શિષ્ય)-તહત્તિ કહે.
ખમા દેઈ તુમ્હાણ પવેઈએ સંદિસહ સાહૂણં પવેએમિ? (ગુરુ)-પદ (શિ.) ઇચ્છ
ખમા દેઈ બે હાથ જોડી એક નવકારગણે ખમા , દેઈ તુમ્હાણ પવેઈયું સાહુર્ણ પવઈએ સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ ? (ગુ) કરેહ. (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દેઈ... ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે... અધ્યયન ઉદ્દેશાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણ૦ અન્નત્થ૦ એક લોગસ્સ0 સાગરવરગંભીરા સુધી કાઉo કરી, પારી,

Page #25

યોગ અધ્યયન ક્રિયા
ખમા દેઈ ઇચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અમડું આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે...અધ્યયન સમુદિશ (ગુ) સમુદિશામિ. (શિ.) ઈચ્છે ખમા, સંદિસહ કિં ભણામિ (ગુ.) વંદિત્તા પવેહ. (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દેઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અડું આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે... અધ્યયન સમુદિઢ ઇચ્છામો અણસદ્ધિ (ગુ.) સમુદિä ખમાસમણાણે હત્યેણે સુતેણે અત્થણે તદૂભયેણે થિરપરિચિયે કરિન્જહિ (શિ.) તહત્તિ
ખમા દેઈ તુમાણપવેઇએ સંદિસહ સાહૂણં પવેએમિ (ગુ.) પવેદ (શિ.) ઇચ્છે, ખમા દેઈ એક નવકાર૦ બોલે ખમા દેઈ સુહાણ પવેઈએ સાહૂણં પવેઈએ સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ ? (ગુ) કરેહ (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દેઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવતુ શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે... અધ્યયન સમુદેશાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણ૦ અન્નત્થ૦ લોગ૦ (સાગરવરગંભીરા સુધી) કાઉ૦ કરે, પારે. પ્રગટ લોગસ કહે.
ઈચ્છામિ ખમાસમણો વંદિઉં જાવણિજ્જાએ નીસિહિઆએ... (ગુરુ) તિવિહેણ કહે) શિષ્ય-મયૂએણ વંદામિ.
ઈચ્છાકારેણ (સમુદેસ એકલો કરવાનો હોય તો તિવિહેણને બદલે-બે વાંદણા દેવા.) સંદિસહ ભગવનું ! વાયણા સંદિસાહુ? (ગુરુ) સંદિસાહ (શિ.) ઈચ્છે.
ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! વાયણા લેશું? (ગુરુ) જવસિરિ લેજે, (શિ.) ઈચ્છે ઈચ્છામિ ખમાસમણો વંદિઉં-જાવણિક્તએ નીસીરિઆએ ગુરુ-તિવિહેણ, શિષ્ય મયૂએણ વંદામિ. ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! બેસણે સંદિસાહુ? (ગુ0) સંદિસહ. (શિ.) ઈચ્છે પમા દેઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! બેસણે ઠાઉં ! (ગ) ઠાએહ (શિ.) ઇચ્છે ખમા દેઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડ.
Jain Education Intemational

Page #26

૨૬
દીક્ષા યોગાદિ વિધિ
અનુજ્ઞા :પછી બે વાંદણા દેવા પૂર્વક અનુજ્ઞાના ૭ ખમાસમણા આ રીતે :- ખમાસમણ દઈ, ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે... અધ્યયન અણુજાણહ? (ગુ0) અણુજાણામિ (શિ.) ઈચ્છે.
ખમા દેઈ સંદિસહ કિં ભણામિ ! (ગુ-) વંદિત્તા પવેહ. (શિ.) ઈચ્છે.
ખમા દેઈ ઈચ્છકારિ ભગવન ! તુઓ અમર્પ શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે... અધ્યયન અણુન્નાયં ઈચ્છામો અણુસર્ફિં(ગુ.) અણુન્નાયે અણુનાય ખમાસમણાણે હત્થણ સુત્તેણં અત્થણે તદુભાયણ સમ્મ ધારિહિ અનેસિં ચ પવહિ ગુરુગુણહિં વુદ્ધિજ્જાહિ નિત્યારગપારગાહોદ. (શિષ્ય) તહત્તિ કહે.
ખમા દેઈ તુમહાર્ણ પવેઈએ સંદીસહ સાહૂણં પવેએમિ? (ગુ0) પહ (શિ.) ઈચ્છે કહે. ખમા૦ નવકાર ગણી, ખમા તુમ્હાણે પવેઈએ સાહુર્ણ પવઈયં સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ ? (ગુ) કરેહ (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દેઈ ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! શ્રી આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે. અધ્યયન અણુજાણાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. વંદણ) અન્નત્થ૦ કાઉસ્સગ્ન એક લોગસ્સ-સાગરવરંગભીરા સુધી કરી પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહી. બે વાંદણા આપે.
ઈચ્છાકારેણ સંદિ. ભગવન્! બેસણે સંદિસાહુ? (ગુ0) સંદિસાહ. (શિ.) ઈચ્છે. ખમાળ ઈચ્છાકારેણ સંદિ. ભગવન્! બેસણે ઠાઉ? (ગુ0) ઠાએહ (શિ.) ઇચ્છે. ખમા અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડં
Jain Education Intemational

Page #27

પવેયણાની વિધિ
યોગપ્રવેશના દિવસ સિવાય અન્ય દિવસોમાં કરાવવાની
પવેયણાની વિધિ ખમા દેઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! પવેયણા મહુપત્તિ પડિલેહું? (ગુ) પડિલેહો. (શિવ) ઈછું કહી મુહપત્તિ પડિલેહી બે વાંદણા દેવા
ઊભા ઊભા દેશ માંગવો. ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! પવેયણા પવેલું? (ગુ0) પવહ (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દેઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અમાં આવશ્યક શ્રુતસ્કંધે... અધ્યયન ઉદ્દેશાવણી સમુદ્શાવણી અણજણાવણી, કાઉસ્સગ્ન કરાવણી, વાયણા સંદિસાવણી વાયણા લેવરાવણી જોગદિન પેસરાવણી પાલી ત૫ (પારણું) કરશું. (ગુરુ) કરજે. ઈચ્છે. ખમા દેઈ ઇચ્છાકારિ ભગવન્! પસાય કરી પચ્ચખાણનો આદેશ દેશોજી (.) પચ્ચખ્ખણ આપે પછી બે વાંદણા.
ઈચ્છાકારેણ સંદિ0 ભગવનું ! બેસણે સંદિસાહું? ગુ) સંદિસાહ. (શિ.) ઇચ્છે ખમા દેઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! બેસણે ઠા? (ગુ) ઠાવહ (શિ.) ઈચ્છે. ખમા દેઈ - અવિધિ આશાતના મિચ્છામિદુક્કડમ્
(ખમા. દેઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! સજ્ય કરું? (ગુરુ) કરેહ (શિવ) ઈચ્છે કુહી એક નવકાર બોલી - ધમ્મોમંગલની પાંચ ગાથા ગણે.
ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ઉપયોગ કરું ?(ગુ) કરેહ. શિવ ઈચ્છે, ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ઉપયોગ કરાવણિ કાઉસ્સગ્ન કરું ? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઇચ્છે ઉપયોગ કરાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગઅન્નત્થ૦ એક નવકારનો કાઉસ્સગ કાઉ0 પારી. પ્રગટ નવકાર
(શિવ) ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવનું ! (ગુ) લાભ૦ (શિષ્ય) કહું લેશુંજી. (ગુ0) જહા ગહિએ પૂવ્વસાહૂહિ. (શિવ) આવસ્સિયાએ (ગુ) જલ્સ ગો. (શિ.) સક્ઝાતરનું ઘર? (તમારા ગુરુજી કરે તે.)

Page #28

દીક્ષાચોગાદિ વિધિ
(યોગ-યંત્ર) શ્રી આવશ્યક શ્રત સ્કંધે દિન - ૮. નંદિ - ૨.
૨
|
૩
૫
|
ક
|
શ્ર.સ. |
શ્ર.અ.નં.
અધ્યયન | ઋ.ઉ. નં.-૧ | ૨ | કાઉસ્સગ્ગ | તપ-૪* | ૩ |
૩
|
૩
|
૩
|
૩
|
ત૫.૧ |
ત૫.૧
| “ શ્રુતસ્કંધ ઉદેશનો નંદિમાં કાઉસ્સગ્ગ ૧, પછી પ્રથમ અધ્યયનના ઉદેશ, સમુદેશ અને અનુશાના કાઉસ્સગ ત્રણ એવં કાઉસ્સગ્ગ ૪
કાલગ્રહણ સિવાયના જેગોમાં અનુજ્ઞા તોગદિન પૂરા થયા પછી) ઇચ્છ) ભગ0 તુહે અરૂં અમુકસૂત્ર (જે સૂત્ર હોય તેનું નામ બોલવું) વિધિ અવિધિ દિન પેસરાવણી, પાલી તપ કે પારણું કરશું? એમ કહેવું.
શ્રી દશ વૈકાલિક શ્રુતસ્કંધે દિન - ૧૫ નંદિ - ૨.. | ૧ | ૨ | ૩ | ૪ | | | ૭ | ૮ | ૯ |૧૦/૧૧ | ૧૨ [૧૩૧૪ | ૧૫ અધ્યનન ઉ. | ૨ | ૩ | ૪ | ૫ | | ૭ | ૮ | ૯ ૯ ૧૦ ૧૧ ૧૨ શ્રુ.સ નં.-૧
પ્ર.ચુ.| દ્રિ.ચુ. | ઉદેશા | ૦ ૦ | 0 | 0 | ૧/૨ ૦ | ૦ | ૦ ૧/૨ ૩૪ ૦ ૧ ૦ ૦ | 0 | 0 | | કાઉસ્સગ્ન | તપ-૪|૩|૩૩ | ૯ |૩|૩| ૩| ૭ | ૮] ૩| ૩ | ૩ | તપ૧ તપ૧
દિન

Page #29

યોગ-ક્રિયાવિધિ
૨૯ - સાંજની ક્રિયાની વિધિ :- પ્રથમ સો ડગલા વસતિ જોઈ. ગુરુવંદન કરી, સ્થાપનાજી ખુલ્લા રાખી, ઈરિયાવહીયે પડિક્કમવી, ખમા દઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! વસતિ પવે? (ગુ.) પહેઓ (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દઈ, ભગવન્! સુધ્ધાવસતિ (ગુરુ.) તહત્તિ
ખમા૦ દઈ ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગવન્! મુહપત્તિ પડિલેહું? ગુ.) પડિલેહેહ (શિ.) ઈચ્છું કહી મુહપત્તિ પડિલેહી, બે વાંદણા આપે પછી (ઉપવાસી વાંદણા ન આપે પરંતુ ખમા દઈ પચ્ચ૦ કરે).
ઊભા ઊભા ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાય કરી પચ્ચખાણનો આદેસ દેશોજી, પચ્ચખાણ કરી, પછી બે વાંદણા દઈ ઊભા ઊભા ઇચ્છાકારેણ, સંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસાહું? (ગુ.) સંદિસહ. (શિ.) ઇચ્છે કહી ખમા દઈ ઈચ્છાકા, સંદિo ભગ0 બેસણે ઠાઉં? (ગુ.) ઠાએહ (શિ.) ઈચ્છે ખમા દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિદુક્કડ
- પછી ખમા દઈ, સાધુને ઈચ્છાકાળ સંદિ. ભગ0 ચંડિલ પડિલેહું? (ગુ.) પડિલેહે (શિ.) ઇચ્છે. - સાધ્વીને ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 Úડિલ શુદ્ધિ કરશું? (ગુ.) કરો (શિ.) ઈચ્છે. ખમા દઈ ઈચ્છાકા સંદિ0 ભગ0 દિશિ પ્રમાણું ? (ગુ.) પ્રમાર્ચે
નિક્ષેપવિધિ (યોગમાંથી કાઢવાની વિધિ) :- પ્રથમ સો ડગલા વસતિ જોઈ-આવીને પછી, શિષ્ય નાણ અથવા તો સ્થાપના ચાર્ય ખુલ્લા મૂક્યા હોય તેની ચારે બાજુ એક એક નવકાર ગણતાં ગુરુને નમસ્કાર કરી, “મન્થઅણ વંદામિ' કહેતા. ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપે.
પછી ખમા દઈ, ઈરિયાવહીયે પડિક્કમી એક લોગસ્સનો ચંદેસુ નિમ્મલયર સુધી કાઉસ્સગ્ન કરી યાવતુ સંપૂર્ણ લોગસ્સ કહે, ઈચ્છા સંદિ. ભગ0 વસહિ પડે? (ગુ.) પઓ (
શિષ્ય) ભગવ7 સુધ્ધાવસતિ (ગુ.) તહત્તિ શિષ્ય ખમાત્ર ઈચ્છાકા, સંદિ0 ભગ0 મહુપત્તિ પડેલહું? (ગુ.) પડિલેહેહ શિષ્ય ઈચ્છે કહી મુહપત્તિ પડિલેહે.
Jain Education Interational

Page #30

૩૦
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ ખમાળ દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં શ્રી યોગ નિખેવો ? (ગુ.) નિખેવામિ (શિષ્ય) ઈચ્છું કહી
ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! શ્રી યોગ નિખેવાવણી નંદિકરાવણી, વાસનિક્ષેપ કરેહ (ગુ.) કરેમિ એમ કહી ત્રણ નવકાર ગણવાપૂર્વક વાસક્ષેપ નાંખતા, યોગનિખેવ નંદિ પવત્તેહ નિત્યારગપારગાહોહ એમ (ગુ.) બોલે (
શિષ્ય) તહત્તિ કહે. ખમા દઈ. ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુમ્હ અહં શ્રી યોગ નિકખેવાવણી નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપ કરાવણી દેવે વંદાવો (ગુ. વંદામિ) એમ કહે. (શિષ્ય) ઈચ્છે. કહે પછી ખમા દઈ ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 ચૈત્યવંદન કરું? એમ ગુરુ બોલે. બાદ શ્રી પાર્શ્વનાથનું ચૈત્યવંદન કહે.
ૐ નમઃ પાર્શ્વનાથાય, વિશ્વચિન્તામણીયતે હૂીં ધરણેન્દ્ર વૈરોયા પદ્માવતી દેવી યુતાયતે |૧|| શાંતિ તુષ્ટિ મહાપુષ્ટિ ધૃતિ કીર્તિ વિધાયિને ૐ હ દ્વિડુ લાલ વૈતાલ સર્વાધિ વ્યાધિનાશિને ||૨|| જયાડજિતાડડખ્યા વિજ્યાડડખ્યાડપરાજિતયાન્વિતઃા દિશા પાલૈગૃહૈર્યક્ષઃ, વિદ્યાદેવીભિરન્વિતઃ Hall ૐ અસિઆઉસા નમસ્તત્ર રૈલોક્ય નાથતામુ 1 ચતુઃષષ્ઠિ સુરેન્દ્રાસ્તે, ભાસત્તે છત્ર ચામરઃ શ્રી શંખેશ્વર મંડણ ! પાર્શ્વજિન ! પ્રણત કલ્પ તરૂકલ્પ ! ચૂરય દુશ્તાત, પૂરય મે વાંછિત નાથ ! પી.
- ચૈત્યવંદન બોલી, જંકિંચિ૦ નમુત્યુસંજાવંતિ) ખમા જાવંતનમોડહંતુ ઉવસગ્ગહરંતુ જયવીયરાય (સંપૂર્ણ). કહી પછી પ્રતિમાજી હોય તો નાણને પડદો કરાવી વાંદણા દેવડાવી
પછી પડદો લેવડાવી શિષ્ય ખમા દઈ ઊભો રહે, ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અમહં શ્રી યોગ નિકખેવાવણી, નંદિ કરાઇ વાસનિક્ષેપકરાવણી, દેવ વંદાવણી કાઉસ્સગ્ગ કરાવો ? (ગુ.) કરેહ (શિષ્ય) ઈચ્છે યોગ નિકખે નંદિ, વાસ, દેવ૦ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. અન્નત્થ૦ એક લોગસ્સનો સાગરવરગંભીરા સુધી કાઉસ્સગું કરી, પારી, પ્રગટ લોગસ્સ કહી બે વાંદણા દેવા
અથવા તિવિહેણ માહ પૂર્વક ઈચ્છાકાળ સંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસાહે? (ગુ.) સંદિસહ (શિ) ઈચ્છે. ખમા દઈ ઈચ્છાકા, સંદિo ભગ0 બેસણે ઠાંઉ? (ગુ.) ઠાએહ (શિ.) ઈચ્છે ખમા દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડં.
Jain Education Intemational

Page #31

૩૧
નિક્ષેપ વિધિ
પણું (નિક્ષેપના દિવસે કરાવવાનું) - ખમા દઈ ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! પવેયણા મુહપત્તિ પડિલેહું? (ગુ.) પડિલેહેહ (શિ.) ઈ કહી મુહપત્તિ પડી લેહણ કરે.
બે વાંદણા દઈ ઈચ્છાકાસંદિ0 ભગ0 પવેયણા પdઉં? (ગુ.) પdઓ (શિ.) ઈચ્છે.
ખમા દઈ ઈચ્છાકારિ ભગવન્! તુહે અર્પ યોગ નિષ્ણવાવણી નંદિકરાવણી, વાસનિક્ષેપકરાવણી પરિમિત વિગઈ વિસર્જવણી પાલી પારણું કરશુંજી (.) કરજો, ખમા દઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિ. ભગવન્! પરિમિત વિગઈ વિસર્જ?
ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુમ્હ અહં પરિમિત વિગઈ વિસર્જવણી કાઉસ્સગ્ન કરાવે? (ગુ.) કરાવેમિ (શિ.) ઈચ્છે પરિમિત વિગઈ વિસર્જવણી કરેમિ કાઉસગ્ગ અન્નત્થ૦ કહી નવકારનો કાઉસ્સગ્ન કરી, પ્રગટ એક નવકાર કહેવો.
પછી ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાથે કરી પચ્ચખ્ખાણનો આદેશ દેશોજી (બિયાસણાનું પચ્ચખાણ કરી) બે વાંદણા દેવા
પછી ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગ0 બેસણે સંદિસાઉં? (ગુ.) સંદિ સહ-(શિ.) ઈચ્છે કહી ખમા દેઈ ઇચ્છાકાળ સંદિ. ભગ. બેસણે ઠાઉં? (ગુ.) ઠાએહ ખમા દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિદુક્કડં.
પછી ખમા દઈ ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગ0 સઝાય કરું? (ગુ.) કરેહ. (શિ.) ઈચ્છે. કહી સઝાય કરે એક નવકાર, ધમ્મો મંગલ ની પાંચ ગાથા બોલે.
પછી ઈચ્છાકા, સંદિo ભગળ ઉપયોગ કરું ? (ગ) કરેહ. (શિ) ઈચ્છે. ઈચ્છાકાળ સંદિo ભગ0 ઉપયોગ કરાઇ કાઉસગ્ગ. કરું? (ગુ.) કરે. (શિ.) ઈચ્છે. ઉપયોગ કરાઇ કરેમિ કાઉ. અન્ન, એક નવ. કાઉ. કરે. પ્રગટ નવકાર બોલે,
(શિ.) ઈચ્છાકારેણ. સંદિ. ભગવે? (ગુ.) લાભ. (શિ.) કઈ લેશું? (ગુ.) જગહિયં પૂવ્વસૂરિહિં શિ. આવસ્સિયાએ ગુજલ્સ જેગો.શિ.સઝાતરનું ઘર ? તમારા ગુરુજી કરે તે (ક્રિયા પછી વસતિ બીજી વાર જોવડાવવી.) (પછી દેરાસર જાય.)
ન આયંબિલની ક્રિયા કરવાની વિધિ :- રોજ સવાર સાંજ વસતિ જોઈ, ઈરિયાવહી પડિક્કમી ગુસ્વંદન કરી, સવારે આયંબિલનું અને સાંજે પાણહારનું પચ્ચખાણ કરે

Page #32

૩૨
દીક્ષા-યોગાદિવિધિ સાતમે દિવસે સાંજે જોગમાં કરાવે તે મુજબ સાંજની ક્રિયા કર્યા પછી, અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડ કીધા પછી ઈચ્છામિ ખમાઇ વંદિઉં, જવ૦ નીસિવ (ગુરુ. તિવિહેણ) મયૂએણ વંદામિ. ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ૦ (૧) સૂર માંડલી સંદિસાઉં? (ગુ.) સંદિસાહ (શિષ્ય) ઈચ્છે કહી ખમા દઈ ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 સૂત્ર માડલી ઠાઉં? (ગુરુ.) ઠાજો (શિ.) ઈચ્છે ખમા અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડે એવી રીતે દરેક માંડલીના ત્રણ ત્રણ ખમાસમણા દેવડાવવા,
સઘળે પ્રથમ ખમાસમણામાં તિવિહેણ કહેવડાવવું
સાત માંડલીના નામ (૧) સૂત્ર માંડલી (૨) અર્થ માંડલી (૩) ભોજન માંડલી (૪) કાલ માંડલી (૫) આવશ્યક માંડલી (૬) સઝાય માંડલી (૭) સંથારા માંડલી.
૨૧ ખમાસમણ દીધા પછી ખમા દઈ, ઈચ્છાકાળ સંદિ. ભગ0 Úડિલ પડિલેહુ? (ગુ.) પડિલેહેહ (શિ.) ઈચ્છે બીજે ઉપાશ્રયે જનાર સાધુ હોય તો સ્પંડિલ પડિલેહશું? એમ આદેશ માંગે (ગુ. પડિલેહજો કહે.) શિ. ઇચ્છે કહે
સાધ્વી હોય તો ચંડિલ શુદ્ધિ કરશું? (ગુ.) કરજે (શિ.) ઈચ્છે ખમા દઈ. સંદિ. ભગ0 દિશિ પ્રમાણું (ગુ.) પ્રમાર્જે (શિ.) ઈચ્છે કહી પોતાના ઉપાશ્રયે જઈ ચંડિલ માંડલા કરે.
-: પાલી પલટવાની વિધિ :- પdયણ મુહપત્તિ પડિલીધા પછી, બે વાંદણા દઈ, ઈચ્છાકાળ સંદિo ભo પવેયણાં પવેલું? (ગ.) પરેઓ (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તમયે અહં શ્રી દશવૈકાલિક શ્રુતસ્કંધે... અમુક અધ્યયને, જગદિન પેસરાવણી, પાલી પાલટી પારણું કરશુંજી? (ગુ.) કરજો (શિ.) ઈચ્છે
ખમા દઈ ઈચ્છાકાળ સંદિo ભાગ. પાલી પાલટું? (ગુ.) પાલટો (શિ.) ઈચ્છે. ખમા દઈ ઈચ્છાકા, સંદિo ભગવ પાલી પાલટી પારણું કરશું (ગુ.) કરો
ખમા દઈ ઈચ્છકારિ. ભગવ પસાય કરી પચ્ચકખાણનો આદેશ દેશોજી. પછી પચ્ચ૦ લઈ બે વાંદણા દેવા, ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસાઉં (ગુ) સંદિસાહ (શિ.) ઈચ્છે, ખમાતુ દઈ ઈચ્છાકાળ સંદિ. ભગo બેસણે ઠાઉં?
Jain Education Intemational

Page #33

પાલી પલટવાની વિધિ
૩૩ ગ.શિ.) ઈચ્છું ઠાજો ખમા દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડે કહી,---
પછી રોજની સઝાય કરવી પછી ગુરુવંદન. ખમાત્ર ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! સઝાય કરું? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છે એક નવકાર - ધમ્મોમંગલની પાંચ ગાથા. ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ઉપયોગ કરું? (ગુ.) કરેહ. (શિ.ઈચ્છે, ઇચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ઉપયોગ કરાવણિ કાઉસ્સગ્ન કરું ? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છે ઉપયોગ કરાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૦ એક નવકારનો કાઉસ્સગ્ગ. કાઉ0 પારી પ્રગટ નવકાર
| (શિ.) ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્! (ગુ.) લાભ. (શિપ્ય) કહું લેશુંજી. (ગુ.) જગહિએ પૂવસૂરિહિં. (શિ.) આવસ્સિયાએ (ગુ.) જલ્સ જેગો. (શિ.) સક્ઝાતરનું ઘર ?(તમારા ગુરુજી કરે તે.).
- ક્રિયામાં આવતા જુદા જુદા કાઉસ્સગ્ગની સમજ કાઉ|૧| શ્રત રૂંઘ કે શતકનો એકલો સમુદેસ કે અનુજ્ઞાનો-૧કાઉ|૨|શ્રુતસ્કંધનાં સમુદેસ નો-૧- અને અનુજ્ઞાનો-૧કાઉ|૩|અધ્યયનના ઉદ્દેસાનો-૧, સમુદેસનો-૧-, અનુજ્ઞાનો-૧| કાઉ૦[૪ શ્રુતસ્કંધના ઉદ્દેસાનો-૧-, અધ્યયનના ઉદ્દેસાનો-૧- સમુદેસનો-૧- અને અનુજ્ઞાનો-૧કાઉ|૫|ઉદેસાના ઉદેસાનો-૧-, સમુદેસાનો-૧-, અનુજ્ઞાનો-૧-, અધ્યયનના સમુદેસનો-૧-, અનુજ્ઞાનો-૧કાઉ||ઉદ્દેસાના ઉદેસાના-૨, સમુદેસના-૨-, અનુજ્ઞાના-૨કાઉ|૭|અધ્યયના ઉદેસાનો-૧, બે ઉદ્દેસાના-૨, ઉદેસાના સમુદેસના-૨-, ઉદેસાની અનુજ્ઞાના-૨ | કાઉ૦૮બે ઉદ્દેસાના ઉદેસાના-૨, સમુદેસાના-૨, અનુજ્ઞાના-૨-, અધ્યયનનો સમુદેસ-૧, અનુજ્ઞા-૧, કાઉ|૯|અધ્યયનના ઉદેસાનો-૧ ઉદ્દેસાના ઉદ્દેસાના-૨,સમુદેસના-૨-, અનુજ્ઞાના-૨,અધ્યયનના સમુદેસાનો-૧-.અનુજ્ઞાનો-૧-.

Page #34

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
શ્રી અનુયોગ વિધિ
શ્રી ચિંતામણિપાર્શ્વનાથાય નમઃ
શ્રી જીરાવલા પાર્શ્વનાથાય નમ:
શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ
પક શ્રી ગૌતમગણધરાય નમઃ પ.પૂ.ગચ્છાધિપતિ હમસાગરસૂરીભ્યો નમઃ ૫.પૂ.ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગત, નૌમિ સૂરિમાનંદ સાગરમેં
પ.પૂ.આચાર્ય શ્રી કંચનસાગર સૂરિભ્યો નમઃ
ઉપસ્થાપના (વડી દીક્ષા) સમયે કરાતી
અનુયોગવિધિ
(૧) અનુયોગ-વડી દીક્ષાના આગલે દિવસે સાંજે પાણી ચુકાવીને સાંભળવાનો હોય છે. (૨) સાંજે ન સંભળાવી શકાય તો વડી દીક્ષાના દિવસે અનુયોગ સંભળાવાય, અનુયોગ સાંભળ્યા બાદ વડી દીક્ષાની ક્રિયા થાય
ત્યાં સુધી વડી નીતિ ન જવાય. (૩) વડીદીક્ષાના પહેલે દીવસે સાંજે પાણી ચુકાવી સો ડગલામાં વસતિ શુદ્ધ કરવી, કાજે લેવો, મહનિશિથ યોગ વાળા પાસે
અનુયોગ સાંભળવો. મહાનિશીથ યોગવાળાએ પડિલેહણ કરેલા સ્થાપનાજી ઉપયોગમાં લેવા : વસતિ જોઈ શિષ્ય ભગવન્ સુધ્ધા વસહિ કહે.

Page #35

અનુયોગ વિધિ
૩૫
(૪) અનુયોગક્રિયા : સ્થાપનાજી ખુલ્લા રાખી ઈરિયાવહિ પડિક્કમિ એક લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ ચંદેસુ નિમ્મલયા સુધી કરી, પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો,
ખમા૰ દઈ ઈચ્છકારેણ સંદિ ભગ૰ વસહિ પવેઉં ? (ગુ) પવેઓ, (શિ) ભગવન્ ! સુધ્ધા વસહિ ? (ગુ) તત્તિ
ખમા૦ ઈચ્છાકારેણ સંદિ∞ ભગવન્ મુહપતિ પડિલહુ ? (ગુ) પડિલેહેહ, મુહપત્તિ પડીલેહી બે વાંદણા દેવા,
ઈચ્છાકા સંદિ ભગત અનુયોગ આઢવું (ગુ) આઢવો, (શિ) ઈ ં ખમા ઈચ્છકા૰ સંદિ૰ ભગ૰ અનુયોગ આઢવાવણી કાઉસ્સગ્ગ કરું ? (ગુ) કરેહ (શિ) ઈચ્છું, અનુયોગ આઢવાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૰ કહી એક નવકારનો કાઉસ્સગ્ગ ક૨વો, પછી પ્રગટ નવકાર ગણી ખમા દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિદુક્કડં.
ગુરૂ પણ અનુયોગ આઢવે (શિ) ઈચ્છામિ ખમા વંદિત જાવ૰ નિસિહિયાએ (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મત્થએણ વંદામિ, ઈચ્છાકા૦ સંદિ૰ ભગ૰ વાયણા સંદિસાઉં ? (ગુ) સંદિસાવેહ (શિ) ઈચ્છે, ખમા૰ દેઈ ઈચ્છાકા સંદિ૰ ભગ૰ વાયણા લેશું ? (ગુ) લેજો (શિ) ઈચ્છે
ખમા૰ દેઈ ઈચ્છકાર ભગવત્ પસાયકરી વાયણા પસાય કરાવોજી ગુરૂ નવકાર ગણવા પૂર્વક નીચે પ્રમાણે બોલે, નાણું પંચવિહં પન્નાં જહા, આભિનિબોહિયનાણું, સુયનાણું, ઓહિનાણું, મણપજજવનાણું, કેવલનાણું, તત્થ ચત્તારિ અણુઓગદારા પન્તત્તા, તંજહા ઉવક્કમો, નિખેવો, અણુગમો, નઓ અ,
(શિ) ઈચ્છામિ ખમા૦ વંદિ૰ જાવ૰ નિસિહિ૰ (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મત્થએણ વંદામિ, ઈચ્છાકા સંદિ∞ ભગ૰ બેસણે સંદિસાઉં ? (ગુ) સંદિસાવેહ (શિ) ઈચ્છે, ખમા દેઈ, ઈચ્છાકા સંદિ૰ ભગત બેસણે ઠાઉં ? (ગુ) ઠાવેહ ઈચ્છું કહી શિષ્ય આસન ઉપર બેસે પછી ગુરૂ પ્રથમ નવકાર તથા કરેમિભંતે, સૂત્રનોઅર્થ સંભળાવે
(નોંધઃ- હાલમાં દરેકના મૂળપાઠ સંભળાવવામાં આવે છે. પછી સમય હોય તો અર્થ પણ સંભળાવે) (૧) નમો અરિહંતાણં, નમો સિધ્ધાણં, નમો આયરિયાણં નમો ઉવજ્ઝાયાણં, નમો લોએ સવ્વસાહૂણં, એસો પંચ નમુક્કારો, સવ્વ પાવપ્પણાસણો, મંગલાણં ચ સન્વેસિં, પઢમં હવઈ મંગલં,

Page #36

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ કરેમિ ભંતે સૂત્ર કરેમિ ભંતે ! સામાઈયં સવૅ સાવજજે જોગં પચ્ચખામિ, નવજીવાએ, તિવિહં, તિવિહેણં, મહેણું, વાયાએ, કાએણે, મિ, ન કારવેમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ. (શિ) ખમા દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડમ્ કહે ઈતિ પ્રથમ અધિકાર (૨) શિવ ઈચ્છામિ ખમા વંદિ0 જવ નિસિહિ૦ (ગુ.) તિવિહેણ (શિ) મFણ વંદામિ
(શિ) ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગવ વાયણા સંદિસાઉ? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ઈચ્છકાળ સંદિo ભગo વાયણા લેશું (ગુ.) લેજો (શિવ) ઈચ્છે, ઈચ્છા, ખમા વંદિ0ાવ નિસિહિo (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મયૂએણ વંદામિ,
| (શિ) ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસાઉ? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાત્ર ઈચ્છાકા, સંદિo ભગo બેસણું ઠાઉં? (ગુ) ઠાવહ (શિ) આસન ઉપર બેસે. ગુરુ લોગસ્સ સૂત્ર સંભળાવે.
લોગસ્સ ઉmઅગરે; ધમ્મ તિર્થીયરે જિણે, અરિહંતે કિન્નઈમ્સ, ચઉવીસ પિ કેવલી, ૧// ઉસભામજિ ચ વંદે સંભવમભિસંદણ ચ, સમુઈ ચ પહેમપ્રહ સુપાસ, જિર્ણ ચ ચંદખ વંદે. તેરા સુવિહિં ચ પુષ્કૃદંત સીયલ સિજર્જસ વાસુપૂજજે ચ, વિમલમહંત ચ જિર્ણ, ધર્મો સંતિ ચ વંદામિ, ૩. કંથું અરે ૨ મલ્લિ, વંદે મુણિસુવયં, નમિનિણં ચ વંદામિ રિનેમિ, પાસ તહ વદ્ધમાણે ચ ||૪|| એવં મએ અભિથુઆ, વિહય રય મલા પહણ જામરણા, ચકવીસંપિ જિણવરા તિથયરા મે પસીયંતુ //પણી વિત્તિય વંદિય મહિયા, જે એ લોગસ્સ ઉત્તમ સિધ્ધા, આરૂષ્ણ બોરિલાભ, સમાવિર મુત્તમ દિતુ. | ચંદેસુ નિમ્મલયરા, આઈએસ અહિય પયાસયરા, સાગરવર ગંભીરા, સિધ્ધા સિદ્ધિ મમ દિસંત liા.
સવ્ય લોએ અરિહંત ચેઈયાણ કરેમિ કાસ્સગ્ગ : (શિ) ખમા દઈ. અવિધિ આશાતને મિચ્છામિ દુક્કડું આપે. ઈતિ દ્વિતીય અધિકારી

Page #37

અનુયોગવિધિ
૩૭ (૩) (શિ) ઈચ્છામિ ખમા વંદિ0 જવ નિસિહિ૦ (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મર્થીએણ વંદામિ, (શિ) ઈચ્છાકા, સંદિ0 ભગ0 વાયણા સંદિરા (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાતુ ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવે વાયણા લેશું (ગુ) લેજો – ઇચ્છા, ખમાત્ર વંદિ0 જવ (ગુ.) તિવિહેણ (શિ.) મયૂએણ વંદામિ
(શિ) ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગ બેસણે સંદિસાઉં? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમા ઈચ્છકાસંદિભગ0 બેસણે ઠાઉં? (ગુ) ઠાવહ (શિષ્ય) “ઇચ્છ''-કહી આસન ઉપર બેસે. વાંદણા - સૂત્ર - સંભળાવે
વંદનક સૂત્ર ઈચ્છામિ ખમાસમણો વંદિઉં જવણિજ્જાએ નિસીહિઆએ અણુજાણહ મે મિઉગ્રુહ નિસીહિ, અહો-કાય, કાય-સંપાસ, ખમણિજો બે કિલામો, અપ્રકિલતાણું બહસુભેણ-ભે રાઈઓ (દિવસો) વઈkતો જત્તા બે જવણિજ્જ ચ ભે ખામેમિ ખમાસમણો રાઈ (દવસીય) વઈક્કમૅ આવસ્સિયાએ પડિક્કમામિ ખમાસમણાણે, રાઈઓએ (દેવસિયાએ) આસાયણાએ, તિત્તીસન્નયારાએ, અંકિચિ મિચ્છાએ, મણદુક્કડાએ, વયદુક્કડાએ કાયદુક્કડાએ, કોહાએ, માણાએ, માયાએ, લોભાએ, સબકાલિઆએ, સબમિચ્છોયારાએ, સબૂધમ્માઈક્રમણાએ, આસાયણાએ જો રાઈઓ (દવસિઓ) અઈઆરો કઓ, તસ્ય ખમાસમણો પડિક્રમામિ, નિંદામિ, ગરિયામિ, અખાણ વોસિરામિ. ખમા દેઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડં. (બોલે) ઈતિ તૃતીય અધિકાર
શિવ ઈચ્છામિ ખમાઇ વંદિ0 જાવ નિસિહિo () તિવિહેણ (શિવ) મયૂએણ વંદામિ. ઈચ્છાક સંદિ0 ભગ0 વાયણા સંદિસાઉં ? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે ખમાત્ર ઈચ્છાકા, સંદિ0 ભગ0 વાયણા લેશું (ગુ) લેજો (શિ) ઈચ્છે,
ખમાઇ વંદિ0 જવ નિસિહિ૦ (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મન્થણ વંદામિ (શિ) ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસાઉ? (ગુ.) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાત્ર ઈચ્છાકાળ સંદિ૦ ભગ0 બેસણે ઠાઉં? (ગુ) કાજે (શિષ્ય) ઈચ્છ-કહી આસન ઉપર બેસે.
Jain Education Intemational

Page #38

૩૮
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ ઈરિયાવહીયા - સૂત્ર ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવતુ ઈરિયાવહીયે પડિક્કમામિ ? ઈચ્છે, ઈચ્છામિ પડિક્કમિઉં, ઈરિયાવહીયાએ વિરાણાએ, ગમણાગમણે, પાણક્કમણે બીય%મણે, હરિય%મણે ઓસા ઉનિંગ પણગ - દગ - મટ્ટી – મક્કડા - સંતાણા - સંકમાણે, - જે મે જવા વિરાહિયા, એગિંદિયા, બેઈદિયા, તેઈદિયા, ચઉરિદિઆ, પંચિંદિયા, અભિયા, -વત્તિયા - લેસિયા - સંઘાઈયા - સંઘક્રિયા - પરિયાવિયા - કિલામિયા - ઉવિયા - ઠાણાઓ ઠાણ સંકામિયા - જીવિયાઓ વવરોવિયા તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
તસ્સ ઉત્તરી - સૂત્ર” તસ્ય ઉત્તરીકરણેણં, પાયચ્છિત્તકરણેણં, વિસાહીકરણેણં, વિસલ્લીકરણેણં, પાવાણું કમ્માણ નિષ્પાયઠ્ઠાએ, કામિ કાઉસ્સગ્ગી
“જગચિંતામણિ - સૂત્ર” જગચિંતામણિ જગનાહ, જગગુરૂ જગરકખણ, જગબંધવ, જગસત્યવાહ, જગભાવવિઅખણ, અઠ્ઠાવય સંવિયરૂવ, કમ્મવિણાસણ, ચકવીસ પિ જીણવર જયંતુ, અપ્પડિહયસાસણ ૧
કમ્મભૂમિહિં કમ્મભૂમિહિ પઢમ સંઘયણિ, ઉક્કોસય સત્તરિસય જીણવરણ વિહરત લબ્બઈ નવકોડિહિ કેવલીણ કોડિસહસ્સ નવસાહુ ગમ્મઈ સંપઈ જીણવર વીસ મુણિ બિહું કોડિહિ વરનાણ સમણહ કોડિસહસ્સદુબ, યુણિજજઈ નિચ્ચ વિહાણી- રા જયઉ સામિય જયઉ સામિય, રિસહસતુંજી ઉક્ઝિતિ પહુ નેમિmણ જય વીર સચ્ચઉરિમંડણ ભરૂઅચ્છહિં મુણિસુવ્રય મુહરિ પાસ દુહદુરિઅ ખંડણ અવર વિદેહિ તિવૈયરા, ચિહું દિસિ વિદિસિ જિ કેવિ તીઆણાગયસંપઈએ, વંદું જીણ સવૅ વિ૩િ.
સત્તાણવઈ સહસ્સા, લખા છપન્ન અઢ કોડિઓ, બત્તિમય બાસિયાઈ તિઅ લોએ ચેઈએ વંદે પન્નરસ કોડીયાઈ, કોડી બાયોલ લષ્ણ અડવન્ના, છત્તીસ સહસ્સ અસિઈ, સાસય બિંબાઈ પણમામિ જો
Jain Education Intemational

Page #39

અનયોગ વિધિ
જંકિચિ સૂત્ર” જંકિંચિ નામ તિ, સગ્યે પાયાલિ માણસે લોએ, જાઈ જિણ બિંબઈ, તાઈ સવાઈ વંદામિા
નમુત્થણે - સૂત્ર” નમુત્થણે અરિહંતાણં ભગવંતાણ, આઈગરાણે તિસ્થયરાણે સયસંબુધ્ધાણં, પુરિસુત્તમાર્ણ પુરિસસિહાણ પરિવર પુંડરીઆણું પરિવરગંધહન્દીર્ણ, લગુત્તરમાણે લોગનાહાણ લોગડિઆણે લોગપઈવાણ લોગજ્જઅગરાણ, અભયદયાણે ચખુદયાણં મમ્મદયાણ સરણદયાણ બોડિદયાણ, ધમ્મદયાણ ધમ્મદેસાણે ધમ્મનાયગાણે ધમ્મસાર હીણ ધમ્મવર ચારિત-ચક્રવટ્ટીણ, અપ્પડિહયવરનાણદંસણધરાણે વિઅક્છઉમાણે, જિણાણે જાવયાણ તિજ્ઞાણે તારયયાણે બુધ્ધાણં બોયાણ મુત્તાણું મોઅગાણં, સવ્વનૂણે, સવદરિસીણં, - સિવ - મયલ - મરૂઅ મહંત મમ્મય મવાબાહ – પુણરાવિત્તિ સિધ્ધિગઈનામધેય ઠાણે સંપત્તાણં નમો જીણારૂં જીઅભયાણ, જેઅ અઈઆ સિધ્ધા, જેઅ ભવિસ્તૃતિણાગયે કાલે, સંપઈ અ વટ્ટમાણા, સવ્વ તિવિહેણ વંદામિ.
અરિહંત ચેઈયાણં-સૂત્ર અરિહંત ચેઈયાણ, કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણવત્તિયાએ પૂઅણવત્તિયાએ સક્કારવત્તિયાએ સમ્માણવત્તિયાએ બોટિલાભવત્તિયાએ નિરૂવસગ્ગવત્તિયાએ સધ્ધાએ મેહાએ ધિઈએ ધારણાએ અણુપેહાએ વઢમાણીએ ઠામિ કાઉસ્સગ્ગ
પુષ્પરવરદીવઠું - સૂત્ર પુખરવરદીવઢે ધાયઈસંડે અ જંબુદી અ ભરપેરવયવિદેહે ધમ્માઈગરે નમંસામિ ||૧|| તમતિમિર૫ડલવિદ્ધ-સણસ્સ સુરગણનરિંદ મહિયમ્સ, સીમાધરસ્ત વંદે, પમ્હોડિઆ – મોહપાલસ્સ Iરી જઇ જરા મરણસોગપણાસણમ્સ, કલ્યાણપુખલવિસાલ સુહાસહસ્સ, કો દેવ દાણવ નરિંદ ગણચ્ચિઅસ્સ, ધમ્મસ્સ સારમુવલમ્ભ કરે પમાય ? | all
Jain Education Intemational

Page #40

દીક્ષા ગાદિ વિધિ
||૪||
સિધ્ધ ભો ! પયઓ નમો જીણમએ, નંદીસયા સંજમે, દેવં નાગસુવન્ન કિન્નરગણસ્મભૂઅભાવચ્ચિએ લોગો જલ્થ ઈઢિઓ જગમિણે તેલુકકમસ્યાસુર ધમ્મો વઉ સાસઓ વિજયઓ ધમુત્તર વલ સુઅસ્સે ભગવઓ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગા
| સિધ્ધાણં બુધ્ધાણં સૂત્ર સિધ્ધાણં બુધ્ધાણં પારગમાણે પરંપરાગયાણ ! લોઅગ્નમુવગયાણં નમો સયા સવૅસિધ્ધાણં, જે દેવાણ વિ દેવો જ દેવા પંજલિ નમસંતિા દેવદેવ મહિઅં, સિરસા વંદે મહાવીર ઈક્કોવિ નમુક્કારો જીણવરવસહસ્સ, વધ્ધમાણસ સંસારસાગરાઓ તાઈ નર વ નારી વા ઉર્જીત સેલ સિહરે દિખા નાણે નિસીહિઆ જલ્સ તે ધમ્મચક્રવટ્ટિ અરિઢ નેમિ નમંસામિ, ચત્તારિ અટ્ટ દસ દોય, વંદિયા જીણવરા ચઉવ્વીસ, પરમટ્ટનિક્રિઅઢા સિધ્ધા સિદ્ધિ મમ દિસંતુ વેયાવચ્ચગરાણું સંતિગરાણં, સમ્મદિઢિ સમાહિગરાણ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ.
જાવંતિ ચેઈઆઈ. જવંતિ ચેઈઆઈ, ઉઠે અ અ અ, તિરિયલોએ અ, સવ્વાઈ તાઈ વંદે, ઈહ સંતો તત્થ સંતાઈ ! ઈચ્છામિ ખમાસમણો | વંદિઉં જવણિmએ નિસીરિઆએ મયૂએણ વંદામિન
જાવંત કે વિ સાહૂ જાવંત કે વિ સાહૂ ભરફેરવય મહાવિદેહ અ, સલૅસિં તેસિં પણ તિવિહેણ તિદંડ વિરયાણું !
નમોડહંતુ સિધ્ધાચાર્યોપાધ્યાય સર્વ સાધુભ્યઃ
|૧||
રા ||all //૪ |પો

Page #41

અનુયોગ વિધિ
“ઉવસગ્ગહરં સૂત્ર” ઉવસગ્ગહરે પાસ પાસે વંદામિ કમ્મઘણ મુકં વિસર વિસ નિનામું, મંગલકલ્યાણ આવાસ, વિસહરલિંગમંત, કંઠે ધારેઈ જે સયા મણુઓ, તસ્સ ગહરોગમારી, દુદ્ધ જરા જંતિ ઉવસામે, ચિઢઉ દૂરે મતો, તુજઝ પણામો વિ બહુફલો હોઈ, નરતિરિએ સુ વિ જીવા, પાવંતિ ન દુષ્પ દોગચ્ચે, તુહ સમ્મત્તે લધ્ધ, ચિંતામણિ કણ્ડપાયવભૂહિએ પાવંતિ અવિધેણં, જીવા અયરામ ઠાણે ૪) ઈઅ સંઘુઓ મહાયસ ભત્તિબ્બરનિર્ભરેણ હિયએણ, તા દેવ દિજજ બોહિં, ભવે ભવે પાસ જિણચદ. (૫)
જયવીયરાય - સૂત્ર” જયવીયરાય | જગગુરૂ હોઉ મર્મ તુહ પભાવઓ ભયd, ભવનિબેઓ મગ્ગાણુસારિઆ ઇક્રફલ સિધ્ધિ, લોગ વિરૂધ્ધચ્ચાઓ, ગુરૂજણ પૂઆ પરFકરણં ચ, સુહગુરૂ ગો તÖયણ સેવણા આભવમખંડા વારિજજઈ જઈવિ નિઆણ, બંધણું, વીયરાયા તુહ સમએ, તકવિ મમ હુજન સેવા, ભવે ભવે તુચ્છ ચલણાણે દુખખ્ખઓ કમ્મુ-ક્તઓ, સમાહિમરણં ચ બહિલાભો અ, સંપજજ મહ એએ, તુહ નાહ! પણામ કરણેણં, સર્વ મંગલ માંગલ્ય, સર્વકલ્યાણકારણે, પ્રધાનાં સર્વ ધર્માણાં, જૈન જયતિ શાસનમ્.
“સંસારદાવા - સ્તુતિ” સંસા૨દાવાનલદાહનીર, સંમોહ ધૂલી હરણે સમીરે, માયારસદારણસારસીરે, નમામિ વીરે ગિરિસારધીરે
ભાવાવનામસુરદાનવ માનવેન ચૂલાવિલોલકમલાવતિ માલિતાનિ, સંપૂરિતાભિનતલોસમીહિતાનિ, કામ નમામિ જીનરાજ પદાનિ તાનિ,
(૪)
૧/l.
૨ll
Jain Education Interational

Page #42

૪૨
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ બોધાગાધ સુપદપદવી-નીરપુરાભિરામ, જીવહિંસા વિરલ લહરી - સંગમાગાહદેહ,
ચૂલાવેલ ગુરૂગમમણી, સંકુલ દૂરપાર, સાર વીરાગમ જલનિધેિ સાદર સાધુ સેવે, Hall આમૂલાલોલધૂલી બહુલ પરિમલાલીઢલોલાલિમાલા, ઝંકારારાવસારામલદલ કમલા ગારભૂમિનિવાસે, છાયાસંભાવસારે વરકમલકરે તારહારાભિરામે, વાણીસંદોહદેહે ભવવિરહ વર દેહિ મે દેવિ સારમું fl૪ો
અતિચારની ગાથા” ૦ સયાણાસણન્નપાણે ચેઈય જઈ સિજજ કાય ઉચ્ચારે, સમિઈ ભાવણા ગુત્તી, વિતહાયરણે ય અઈયારો...(૧) ૦ અહો જિર્ણહિં અસાવા, વિત્તી સાહૂણ દેસિયા મુમ્મસાહણ હેલ્સિ, સાહુદહસ્સ ધારણા...(૨)
દેવસિએ (...આદિ) આલોચના સૂત્ર ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! દેવસિએ (રાઈઅં-પમ્બિય-ચઉમાસિય-સંવત્સરિય) આલોઉં?
ઈચ્છ, આલોએમિ જે મે દેવસિઓ. (રાઈઓ, પમ્પો, ચઉમાસીઓ, સંવત્સરિઓ) અઈયારો કઓ કાઈઓ વાઈઓ માણસિઓ, ઉસ્મત્તો ઉમગ્ગો અકપ્પો અકરણિજો દુક્ઝાઓ દુધ્વિચિંતિઓ અપાયારો અણિચ્છિઅવ્વો અસમણપાઉગ્યો, નાણે દંસણે ચરિતે, સુએ, સામાઈએ, તિહ ગુત્તીર્ણ, ચહિં કસાયાણ, પંચાઈ મહલ્વયાણ, છહ જીવનિકાયાણું, સત્તાં પિંડેસરાણ, અઢણહ પવયણમાઉણ, નવટું બંભર્ચરગુત્તીર્ણ, દસવિહે સમણધર્મો, સમણાણું ગાણું, જે ખંડિયું, જે વિરાહિયે, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડ
દેવસિક અતિચાર” ઠાણે કમણે ચંકમણે આઉત્તે અણઉત્તે, હરિ કાયસંઘટ્ટ બીયકાયસંઘટ્ટ ત્રસકાયસંઘટ્ટ થાવરકાયસંઘ છપ્પઈયા સંઘટ્ટ, ઠાણાઓ ઠાણે સંકામિયા, દેહરે ગોચરી બાહિરભૂમિ માર્ગે જતાં આવતાં સ્ત્રીતિર્યંચતણા સંઘટ્ટ પરિતાપ ઉપદ્રવ હુઆ,
Jain Education Intemational

Page #43

અનુયોગવિધિ
૪૩ દિવસમાંહિ ચારવાર સઝાય સાતવાર ચૈત્યવંદન કીધાં નહિ, પ્રતિલેખના આધી-પાછી ભણાવી-અસ્તવ્યસ્ત કીધી, આર્તધ્યાન રૌદ્રધ્યાન ધ્યાયાં, ધર્મધ્યાન શુક્લધ્યાન ધ્યાયાં નહિં ગોચરીતણા બેંતાલીશ દોષ ઉપજતા જોયા નહીં, પાંચ દોષ માંડલિતણા ટાળ્યા નહીં, માગું અણપુંજે લીધું અણપુંજી ભૂમિકાએ પાઠવ્યું-પરઠવતાં અણજાણહ જસુગ્રહો કીધો નહીં. પરઠવ્યા પેઠે વાર ત્રણ વોસિરે વોસિરે કીધો નહીં, દેહરા ઉપાશ્રયમાંહિ પેસતાં નિસહી નિસરતાં આવસ્યતિ કહેવી વિસારી, જિનભવને ચોરાશી આશાતના, ગુરૂ પ્રત્યે તેત્રિસ આશાતના, અનેરો દિવસ સંબંધી જે કોઈ પાપદોષ લાગ્યો હોય, તે સવિ હું મન વચન કાયાએ કરી તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડ
“રાત્રિક અરિચાર” સંથારાવિટ્ટણકી પરિયડ્ડણકી આઉટણથી પસારણકી છપ્પાઈયસંધટ્ટણકી અબ્દુ વિસય હુઓ સંથારો ઉત્તરપટ્ટો ટાળી અધિકો ઉપગરણ વાપર્યો, શરીર અણપડિલેહ્યું હલાવ્યું, માગું અણપુંજ્યુ લીધું અણપુંજી ભૂમિએ પરઠવ્યું-પરઠવતાં અણજાણહ જલ્સગ્ગહો કીધો નહિ-પરાઠવ્યા પુંઠે વાર ત્રણ વોસિરે વોસિરે કીધો નહીં, સંથારાપોરિસિ ભણવી વિસારી, પોરિસિ ભણાવ્યા વિના સૂતા, કુસ્વપ્ન દુઃખ લાધ્યાં, સુપનાંતરમાંહિ શીયળની વિરાધના હુઈ, આહટ્ટ દોહટ્ટ ચિંતવ્યું, સંકલ્પ વિકલ્પ કીધો, અનેરો રાત્રિ સંબંધી જે કોઈ પાપદોષ લાગ્યો હોય, તે સવિ હું મન વચન કાયાએ કરી તસ્સ મિચ્છામિદુક્કડ
સવ્વસ વિ-સૂત્ર” સવ્વસવિ દેવસિય (રાઈઅ) દુશ્ચિતિય દુભાસિય દુચ્ચિઢિય, ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવનું? ઈચ્છે તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડમ્ |
પગામ સજઝાય” નમો અરિહંતાણં, નમો સિદ્ધાણં, નમો આયરિયાણં નમો ઉવઝાયાણં, નમો લોએ સવ્વસાહૂણં એસો પંચ નમુક્કારો સવ્ય પાવપ્પણાસણો | મંગલાણં ચ સવ્વર્સિ, પઢમં હવઈ મંગલં |
Jain Education Intemational

Page #44

४४
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
કરેમિ ભંતે સામાઈયં સવૅ સાવજ્જ જેગે પચ્ચખામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણં, મણેણં વાયાએ કાએણં, ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતં પિ અન્ન, ન સમણુણામિ, તસ્મ ભંતે પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્રાણ વોસિરામિ.
ચત્તારિ મંગલ, અરિહંતા મંગલં, સિદ્ધા મંગલં, સાહૂ મંગલ, કેવલિ પન્નતો ધમ્મો મંગલ / ચત્તારિ લોગુત્તમાં, અરિહંતા લાગુત્તમા, સિદ્ધા લોગુત્તમા સાહૂ લાગુત્તમા, કેવલિ પન્નતો ધમ્મો લાગુત્તમો //
ચત્તારિ સરણે પવામિ, અરિહંતે સરણે પવન્સમિ, સિદ્ધ સરણે પવન્તમિ, સાહુ સરણે પવમિ કેવલિ પન્નત ધમૅ સરણે પવન્નમિ
ઈચ્છામિ પડિક્કમિ જે મે દેવસિઓ (રાઈઓ) અઈઆરો કઓ કાઈઓ વાઈઓ માણસિઓ, ઉસ્મત્તો ઉમગ્ગો, અકષ્પો અકરણિજો, દુક્ઝાઓ દુવિચિંતિઓ અણાયારો, અણિચ્છિઅવ્વો અસમણપાઉગ્ગો નાણે દંસણે ચરિતે સુએ સામાઈએ, તિહું ગુત્તીર્ણ ચલણ કસાયાણં પંચપ્યું મહāયાણું છહ જીવનિકાયાણં સત્તહં પિંડેસણાર્ણ અઢણહં પવયણમાલણ નવહ બંભર્ચરગુત્તીર્ણ દસવિહે સમણધર્મો સમણાણું જોગાણે જે ખંડિયું, જે વિરાહિયં તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
ઈચ્છામિ પડિક્કમિઉં ઈરિયાવહિયાએ વિરાણાએ, ગમણાગમણે, પાણક્કમણે બીય%મણે હરિય%મણે ઓસા-ઉનિંગ-૫ણગ-દગ-મટ્ટી-મક્કડા સંતાણા સંકમાણે, જે મે જીવા વિરાહિયા, એગિદિયા બેઈદિયા તેઈદિયા ચઉરિંદિયા પંચિદિયા, અભિહયા વત્તિયા લેસિયા સંઘાઈયા, સંઘટ્ટિયા પરિયાવિયા કિલામિયા ઉદવિયા ઠાણાઓ ઠાણે સંકામિયા જીવિયાઓ વવરોવિયા તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડ
ઈચ્છામિ પડિક્કમિઉં પગામસિાએ નિગામસિજ્જએ સંથારા ઉવણાએ પરિઅટ્ટણાએ આઉટણાએ પસારણાએ છપ્પઈ સંઘાએ કૂઈએ કક્કરાઈએ છીએ ભાઈએ આમોસે સસરખ્ખામોસે આઉલમાફલાએ સોઅણવત્તિઓએ ઈન્જીવિપૂરિઆસિઆએ દિદ્રવિપૂરિઆસિઆએ મણવિપૂરિઆસિઆએ પાણભોઅણવિપૂરિઆસિઆએ જે મે દેવસિઓ (રાઈઓ) અઈઆરો કઓ, તસ્સ મિચ્છા મિ દુક્કડી

Page #45

અનુયોગવિધિ
પડિક્કમામિ ગોઅરચરિઆએ ભિખાયરિઆએ ઉગ્વાડ-કવાડ-ઉગ્વાડણાએ, સાણા-વચ્છા-દારા સંઘટ્ટણાએ, મંડીપાહડિઆએ, બલિપાફડિઆએ, ઠવણાપાટુડિઆએ, સંકિએ, સહસાગારિએ, અણેસણાએ, પાણેસણાએ, પાણભોઅણાએ, બીઅભોઅણાએ, હરિઅભોઅણાએ, પચ્છકમ્યુિઆએ, પુરે કમ્યુિઆએ, અદિઢહડાએ, દગસંસઢહડાએ, રયસંસઢહડાએ, પારિસાડણિઆએ, પારિદ્રાવણિઆએ, ઓહાસણભિખાએ જે ઉગ્નમેણું ઉષ્માયણેસણાએ અપરિશુદ્ધ પડિગ્નહિઅં પરિભુત્ત વા જે ન પરિદૃવિએ તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં //
પડિક્કમામિ ચાઉક્કાલ સક્ઝાયમ્સ અકરણયાએ ઉભકાલે ભંડોવગરણસ્સ અપ્પડિલેહણાએ દુપ્પડિલેહણાએ અપ્પમજ્જણાએ દુપ્પમજ્જણાએ અઈક્રમે વઈક્રમે આઈઆરે અણાયારે જો મે દેવસિઓ (રાઈઓ) અઈયારો કઓ, તસ્ય મિચ્છામિ દુક્કડં .
પડિક્કમામિ એગવિહે-અસંજમે પડિદોહિં બંધPહિ-રાગબંધણેણે દોસબંધણેણં, પડિ) તિહિં દંડેહિ-મણદંડેણ વયદંડેણ કાયદડેણ, પડિo તિહિંગુત્તીહિ-મણગુત્તીએ વયગુરીએ કાયગુત્તીએ, પડિ) તિહિ સલૅહિ-માયાસલેણે, નિયાણસલેણે મિચ્છાદંસણસલેણે, પડિ) તિહિં ગારવેહિ ઈઢીગારવેણં, રસગારવેણ, રાયાગારેણં, પડિo તિહિ વિરાણાહિનાણવિરાણાએ દસણવિરાણાએ ચરિત્તવિરાણાએ, પડિo ચઉહિ કસાએહિ-કોહકસાએણે માણકસાએ માયાકસાએણે લોકસાએણ, પડિ ચઉહિં સન્નાહિ-આહારસનાએ ભયસન્નાએ મેહુણસન્નાએ પરિગ્રહસન્નાએ, પડિo ચઉહિં વિકતાહિ-ઈન્ધિકહાએ ભત્તકહાએ દસકહાએ રામકહાએ, પડિ) ચઉહિ ઝાણેહિ-અણંઝાણેણે રૂદ્દેણંઝાણેણં ધમેણંઝાણેણં સુષેણંઝાણેણં, પડિo પંચહિં કિરિઆહિં કાઈઆએ અહિગરણિઆએ પાઉસિઆએ પારિતાવણિઆએ પાણાઈવાયકિરિઆએ, પડિo પંચહિં કામગુણહિ-સદેણે રૂવેણે રસેણે ગધેણે ફાસેણે પડિ) પંચહિં મહધ્વએ હિં-પાણાઈવાયાઓ વેરમણ મુસાવાયાઓવેરમણે અદિનાદાણાઓવેરમણ મેહુણાઓવેરમણ પરિગ્રહાઓવેરમણ, પડિટ પંચહિં સમિઈહિ-ઈરિયાસમિઈએ ભાસાસમિઈએ એસણાસમિઈએ આયાણભંડમત્તનિખેવણાસમિઈએ ઉચ્ચાર-પાસવણ-ખેલ-જલ્લ-સિંધાણ પારિઢાવણિઆસમિઈએ, પડિo છહિં જવનિકાએહિ – પુઢવિકાએણે આઉકાએણે તેઉકાએણે વાઉકાએણે વણસ્સઈકાએણે તસકાએણં, For Private & Personal use only

Jain Education Intemational

Page #46

૪
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
પડિ છહિં લેસાહિ કિલ્હલેસાએ નીલલેસાએ કાઉલેસાએ તેઊલેસાએ પમ્હલેસાએ સુક્કલેસાએ, પડિ સત્તહિં ભયઠાણેહિં, અક્રહિં મયઠાણેહિં, નવહિં બંચચે૨ગુત્તીર્દિ, દસવિષે સમણધમ્મે, ઈગારસહિં ઉવાસગપડિમાહિં, બારસહિં ભિક્ષુપડિમાહિ તેરસહિં કિરિઆઠાણેહિં ચઉદસહિં ભૂઅગામેહિં પન્નરસહિં પરમાહમ્નિએહિં, સોલસહિં ગાહાસોલસએહિં, સત્તરસવિહે અસંજમે, અઢારસવિષે અખંભે, એગૂણવીસાએ નાયજ્જીયણેહિં, વીસાએ અસમાહિકાણેહિં, ઈક્કવીસાએ સબલેહિં, બાવીસાએ પરિસહેર્દિ, તેવીસાએ સુઅગડયણેહિં ચવીસાએ દેવેહિં, પણવીસાએ ભાવણાહિં, છવ્વીસાએ દસાકલ્પવવહારાણ ઉદ્દેસણકાલેહિં, સત્તાવીસાએ અણગારગુણેહિં, અઠ્ઠાવીસાએ આયારQકમ્પેહિં, એગૂણતીસાએ પાવસુઅપ્પસંગેહિં, તીસાએ મોહણીયકાણેહિં ઈગતીસાએ સિદ્ધાઈગુણેહિં, બત્તીસાએ જોગ સંગહેહિં
તિત્તીસાએ આસાયણાહિ- અરિહંતાણં આસાયણાએ સિદ્ધાણં-આ૦ આયરિઆણં-આ૦ ઉવજ્ઝાયાણં-આ સાહૂણં-આ સાહુણીણં-આ૦ સાવયાણું-આ૦ સાવિયાણ-આ૦ દેવાણું-આ દેવીણં-આ૦ ઈહલોગસ્સ-આ૦ ૫૨લોગસ્સ-આ કેવલિપન્નતસ્સ ધમ્મસ-આ૦ સદેવમણુઆ સુ૨સ્સ લોગસ્સ-આ૦ સવ્વપાણભૂઅજીવ સત્તાણું-આ૦ કાલમ્સ-આ૦ સુઅસ્સ-આ સુઅદેવયાએ-આ૦. વાયણાયરિઅસ્સ-આ૰ જે વાઈન્દ્રે વચ્ચેામેલિઅં હીણખર અચ્ચક્ખર પયહીણું વિણયહીણ ઘોસહીણું જોગહીણ સુદ્ઘદિનં દુટ્ટુપડિચ્છિઅં અકાલે કઓ સજ્જાઓ, કાલે ન કઓ સાઓ, અસજ્ઝાએ સજ્જાઈઅં, સજ્ઝાએ ન સજ્જાઈએ, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં
નમો ચઉવીસાએ તિત્થય૨ાણં ઉસભાઈ મહાવીર પજ્જવસાણાણું ઈણમેવ નિગૂંથું પાવયણં, સચ્ચ અણુત્તર કેવલિઅં પડિપુનૂં નેઆઉઅં સંસુદ્ધ સલ્લગત્તર્ણ સિદ્ધિમગ્ગ મુક્ત્તિમર્ગ નિઝાણમગં નિવ્વાણમગ્યું અવિતહમવિસંધિ સદુમ્ભપહીણમગ્યું, ઈત્યં ઠિઆ જીવા સિઝંતિ બુજ્યંતિ મુઅંતિ પરિનિઘ્વાયંતિ, સવ્વદુક્ખાણમંત કરંતિ, તે ધમ્મ સદ્દહામિ પત્તિઆમિ રોએમિ ફાસેમિ પાલેમિ અણુપાલેમિ, તં ધમ્મ સદ્દહંતો પત્તિઅંતો રોઅંતો ફાસંતો પાલતો અણુપાલંતો
તસ્સ ધમ્મસ કેવલિપન્નત્તસ્સ અબ્બુદ્ઘિઓમિ આરાહણાએ, વિરઓ મિ વિરાહણાએ
અસંજયં પરિઆણામિ સંજમેં ઉવસંપામિ, અબંભંપરિઆણામિ બંભ ઉવસંપામિ, અકü પરિઆણામિ કરૂં

Page #47

અનુયોગ વિધિ
૪૭
ઉવસંપમિ, અન્નાણું પરિઆણામિ નાણું ઉવસંપમિ, અકિરિઅં પરિઆણામિ, કિરિö ઉવસંામ, મિચ્છi પરિઆણામિ, સમ્મત્ત ઉવસંપમિ, અબોહિં પરિઆણામિ, બોહિં ઉવસંપમિ, અમગ્ગ પરિઆણામિ, મળ્યું ઉવસંપજ્જામિ, જં સંભરામિ, જં ચ ન સંભરામિ, જું પડિક્કમામિ, જં ચં ન પડિક્કમામિ, તસ્સ સવ્વસ દેવસિઅસ્સ અઈઆરમ્સ પડિક્કમામિ, સમણો હં, સંજય વિરય પહિય પચ્ચક્ખાય પાવકર્મો, અનિયાણો દિદ્ધિસંપન્નો માયામોસવિવજિજઓ,
અઠ્ઠાઈજ્જેસુ દીવસમુદ્દેસુ પન્નરસસુ કમ્મભૂમિસ, જાવંત કેવિ સાહુ, રયહરણગુચ્છ પડિગ્ગહ ધારા, પંચમહવ્વયધારા, અઢારસ સહસ્સસીલંગધારા, અખ઼ુયાયારચરિત્તા, તે સવ્વ સિરસા મણસા મત્થએણ વંદામિ
ખામેમિ સવ્વજીવે, સવ્વજીવા ખરંતુ મે; મિત્તી મે સવ્વભૂએસુ, વેરું મજ્જ ન કેણઈ
||૧||
એવમહં આલોઈઅ, નિંદિઅ ગરહિઅ દુગંછિઅં સમ્મ; તિવિહેણ પડિકંતો, વંદામિ જિણે ચઉંવીસં ॥૨॥
અમ્મુઢિઓ-સૂત્ર
ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ! અભુઢિઓમિ અભિતર દેવસિસ્ટં (રાઈઅં) ખામેઉં ? ઈચ્છે, ખામેમિ દેવસિઅં, (રાઈઅં) જંકિંચિ અપત્તિઅં, ૫૨૫ત્તિઅં, ભત્તે, પાણે, વિણએ, વેયાવચ્ચે, આલાવે, સંલાવે, ઉચ્ચાસણે, સમાસણે, અંતરભાસાએ, ઉવિરભાસાએ, જંકિંચિ, મજ્જ, વિભ્રય પરિહિણં, સુહુમ વા બાયરું વા તુબ્સે જાણહ, અહં ન જાણામિ, તસ મિચ્છામિ દુક્કડં,
આયરિય ઉવજ્ઝાએ સૂત્ર
આયરિય ઉવજ્ઝાએ, સીસે સામ્મિએ કુલ ગણે અ, જે મે કેઇ કસાયા સવ્વ તિવિહેણ ખામેમિ. સવ્વસ સમણસંઘસ, ભગવઓ અંજલિ કરિઅ સીસે, સર્વાં ખમાવઈત્તા, ખમામિ સવ્વસ અહયંપિ સવ્વસ્ટ જીવરાસિસ્ટ, ભાવઓ ધમ્મ નિહિઞ નિયચિત્તો, સર્વાં ખમાવઈત્તા, ખમામિ સવ્વસ અહયંપિ,

||૧||
॥૨॥
11311

Page #48

૪૮
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
॥ શ્રુતદેવતા-આદિની સ્તુતિ ॥ સુઅદેવયા ભગવઈ, નાણાવરણીય કમ્મસંઘાય તેસિં ખવેઉ સયયં, જેસિ સુઅસાયરે ભત્તી. જીસે ખિત્તે સાહૂ દંસણ નાણેહિં ચરણસહિએહિં, સા ંત્તિ મુક્ષ્મમગ્યું, સા દેવી હ૨૩ દુરિઆઈ જ્ઞાનાદિગુણયુતાનાં, નિત્યં સ્વાધ્યાય સંયમરતાનામ્ । વિદધાતુ ભવનદેવિ, શિવં સદા સર્વસાધૂનામ્ યસ્યાઃ ક્ષેત્ર સમાશ્રિત્ય, સાધુભિઃ સાધ્યતે ક્રિયા । સા ક્ષેત્ર દેવતા નિત્યું, ભૂયાન્નઃ, સુખદાયિની
(સાo) કમલ દલ વિપુલ નયના, કમલ મુખી કમલ ગર્ભ સમ ગૌરી કમલે સ્થિતા ભગવતી, દદાતુ શ્રુત દેવતા સિદ્ધિમ્ નમોડસ્તુ પુરુષોએ બોલવાનું
નમોડસ્તુ વર્ધમાનાય, સ્પર્ધમાનાય કર્મણા તજ્જયાવાપ્ત મોક્ષાય, પરોક્ષાય કુતીર્થીનામ્ ॥૧॥ યેષાં વિકચાર વિન્દરાજ્યા, જયાયઃ ક્રમ કમલાવલિ દધત્યા, સર્વગૈરતિ સંગતં પ્રશસ્યું, કથિત સન્તુ શિવાય તે જીનેન્દ્રાઃ ॥૨॥ કષાયતાપાર્દિત જંતુનિવૃત્તિ, કરોતિ યો જૈનમુખામ્બુદોદ્ગતઃ, સ શુક્રમાસોદ્ભવવૃષ્ટિસન્નિભો, દધાતુ તુષ્ટિ મયિ વિસ્તરો ગિરાં,
11311
॥૧॥
॥૨॥ 11911
વિશાલ-લોચન-દલ
વિશાલલોચનદલ, પ્રોઘદન્તાંશુ કેસરમ્ । પ્રાતવ્વર જીનેન્દ્રસ્ય, મુખપદમં પુનાતુ વઃ
11911
યેષામભિષેક કર્મકૃત્વા, મત્તા હર્ષભરાત્ સુખં સુરેન્દ્રાઃ તૃણમપિ ગણયન્તિ નૈવનાકં, પ્રાતઃ સન્તુ શિવાય તે જિનેન્દ્રાઃ ॥૨॥ કલંક નિર્યુક્તમુક્ત પૂર્ણતં, કુર્તકરાહુગ્રસનું સદોદયમ્ અપૂર્વ ચંદ્ર જિનચંદ્ર ભાષિત, દિનાગમે નૌમિ બુધૈ નમસ્કૃતમ્ IIII સંસારદાવાની થોય

સંસારદાવાનલ દાહનીર, સંમોહલીહરણે સમીમ્ માયા૨સાદારણસારસી૨મ્, નમામિ વીર ગિરિસાર ધીરખ્ ॥૧॥ ભાવાવનામસુરદાનવ માનવેન, ચૂલાવિલોલકમલાવલિ માલિતાનિ, સંપૂરિતાભિનતલોકસમીહિતાનિ, કામં નમામિ જિનરાજ પદાનિ તાનિ ॥૨॥

Page #49

૪૯
અનુયોગ વિધિ બોધાગાર્ધ સુપદ પદવી નીરપુરાભિરામ જીવાહિંસા વિરલ લહરિ સંગમાગાહદેહમ્ ચૂલાવેલ ગુરૂગમમણી સંકુલ દુરપારમ્ સાર વીરાગજલનિધેિ સાદરે સાધુ સેવે ૩.
વરકનકશખવિદ્રુમ-મરકતઘનનિભે વિગતમોહમ્ સપ્તતિશત જિનાનાં, સર્વાભરપૂજિતં વંદે, ૧૫
ચઉક્કસાય પડિમલ્લલ્લુરણુ, દુઝયમયણબાણ મુસુમૂરણ સરસપિઅંગુવ—ગયગામિઉ. જયઉ પાસુ ભુવણgયસામિલ/૧ જસુતણુકંતિકડપ્પ સિદ્ધિઉં, સોહઈ ફણિ મણિ કિરણાલિદ્ધ; નવજલહરતડિલ્સયલંછિઉં, સો જિષ્ણુ પાસુ પયચ્છઉ વંછિલ
-: સંથારા પોરિસિ સૂત્ર :નિસિહિ નિસીહિ નિસીહિ નમો ખમાસમણાણે ગોયમાણે મહામુણીર્ણ
નો પાઠ અને નવકાર તથા કરેમિ ભંતે ત્રણવાર કહેવું. પછી સંથારાપોરિસિ સૂત્ર બોલવું.) અણુજાણહ જિઢિજ્જા અણુઅણહ પરમગુરૂ ગુરૂ ગુણરયણેહિ મંડીસરીરા બહુપડિપુના પોરિસિ રાઈસંથારએ ઠામિ ૧ અણુજાણહ સંથાર, બાહુવહાણેણ વામપાસેણ, કુક્કડિ પાયપસારણ, અત્તરંત પમજ્જએ ભૂમિ
|૨|| સંકોઈઅસંડાસા વિદ્યુતે અ કાય પડીલેહ, દબાઈ ઉવઓગં ઉસાસ નિર્ભણા લોએ જઈ ને હુજ્જ પમાઓ, ઈમસ્ત દેહસ્સિમાઈ રમણીએ; આહારમુહિદેહ, સવ્વ તિવિહેણ વોસિરિ
II૪ ચત્તાકર મંગલ, અરિહંતા. મંગલ, સિધ્ધા મંગલ, સાહુ મંગલ, કેવલિપન્નરો ધમ્મો મંગલ
પો ચત્તારિ લોગુત્તમા, અરિહેતા લોગુત્તમા, સિધ્ધા લગુત્તમાં, સાહુ લાગુત્તમા કેવલી પત્નત્તો ધમ્મો લાગુત્તમો ||ો ! ચત્તારિ સરણે પવમિ-અરિહંતે સરણે પવન્સમિ, સિધ્ધ સરણે પવામિ, સાહુ સરણે પવામિ કેવલિપન્મત્ત ધમ્મ સરખું પવામિ
||all
Jain Education Intemational

Page #50

૫૦
પાણાઈવાયમલિઅં, ચોરિક્કે મેહૂણં દવિણમુચ્છ, કોહં મારૂં માયં, લોભં પિજ્યું તહા દોસં કલહં અભક્ખાણું, પેસુન્ન ૨ઈ અ૨ઈ સમાઉત્ત, ૫૨પરિવાયું, માયામોસ મિચ્છત્તસલ્લું ચ વોસિરિસ ઈમાઈ, મુક્ષ્મમગ્ગસંસગવિશ્વભૂઆઈ; દુર્ગાઈ નિબંધણાઈ, અઢારસપાવઠાણાઈ એગો હું નત્થિ મે કોઈ નાહમન્નસ કસ્સઈ; એવં અદીણમણસો, અપ્પાણમણુસાસએ એગો મે સાસઓ અપ્પા નાણદંસણસંજુઓ સેસા મે બાહિ૨ભાવા, સવ્વ સંજોગલક્ખણા સંજોગમૂલા જીવેણ, પત્તા દુખ્ખ૫રં૫રા; તમ્હા સંજોગસંબંધ, સર્વાં તિવિહેણ વોસિરિઅં અરિહંતો મહદેવો, જાવજીવં સુસાહુણો ગુરૂણો; જિણપનાં તત્ત્ત, ઈઅ સમ્મત્ત મએ ગહિઅં → આ ગાથા ત્રણવાર કહેવી,

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
←
ખમા૦ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિદુક્કડમ્ -
ઈતિ ચતુર્થ અધિકાર
(શિ) ઇચ્છા૰ ખમા૦ વંદિ જાવ નિસીહી (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મત્થએણ વંદામિ, ઈચ્છાકા૦ સંદિ૰ ભગ૰ વાયણા સદિસાહું ? (ગુ) સંદિસાવેહ । (શિ) ખમા૰ દેઈ. ઈચ્છાકા૰ સંદિ૰ ભગ૰ વાયણા લેશું ? (ગુ) લેજો । (શિ) ઈચ્છવ
તિવિહેણપૂર્વક ખમા૰ દેઈ ઈચ્છાકા સંદિ૰ ભગ૰ બેસણે સંદિસાહુ (ગુ) સંદિસાવેહ । (શિ) ઈચ્છે, ખમા દેઈ ઈચ્છાકા સંદિ૰ ભગ૰ બેસણે ઠાઉં ? (ગુ) ઠાએહ. (શિ) ઇચ્છું કહી આસન પર બેસે । (ગુ) તસઉત્તરી તથા અન્નત્થ સૂત્ર સંભળાવે તસ્સ ઉત્તરીકરણેણં પાયચ્છિત્તકરણેણં વિસોહીકરણેણં વિસલ્લીકરણેણં પાવાણું કમ્માણં નિગ્ધાયણઢાએ હામિ કાઉસ્સગ્ગ |॥૧॥ અન્નત્થ ઉસસિએણે નીસસિએણે ખાસિએણે છીએણે જંભાઈએણં ઉડ્ડએણં વાયનિસગ્ગેણં, ભમલીએ, પિત્તમુચ્છએ ॥૧॥ સુહુમેહિં અંગસંચાલેહિં સુહુમેહિં ખેલસંચાલેહિં, સુહુમેહિં દિઢિ સંચાલેહિં એવમાઈએહિં આગારેહિં અભગ્ગો, અવિરાહિઓ હજ્જ મે કાઉસ્સગ્ગો
રી
રાણા

ዘረዘ
net
॥૧૦॥
||૧૧||
||૧||
॥૧૩॥
119811

Page #51

અનુયોગ વિધિ
જવ અરિહંતાણે, ભગવંતાણં નમુક્કારેણે ન પારેમિ તાવ કાર્ય, ઠાણેણં મોણેણં, ઝાણેણં, અખાણ વોસિરામિ
પો ઈચ્છામિ ખમા વંદિ0 જવ નિસિપી મત્ય, વંદામિ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડમ. ઈતિ પંચમ અધિકાર
(શિ) ઈચ્છા) ખમા વંદિ0 જવ નિસિડી. (ગ) તિવિહેણ (શિ) મF૦ વંદામિા (શિ) ખમા દેઈ. ઈચ્છાકા, સંદિo ભગ0 વાયણા સંદિસાહું? (ગુ) સંદિસાહા (શિ) ખમા દેઈ ઈચ્છાકા સંદિ. ભગ0 વાયણા લેશું? (ગુ) લેજો (શિ) ઈચ્છે
તિવિહેણ પૂર્વક ખમા દેઈ ઈચ્છાકા, સંદિભગ0 બેસણે સંદિસાહું ? (ગ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમા દેઈ ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે ઠાઉં? (ગુ) ઠાએહ (શિ) ઇચ્છે કહીં આસન પર બેસે . પચ્ચખાણ સંભળાવે.
નમુક્કારસહિઅં નું પચ્ચખાણ ઉગ્ગએ સૂરે નમુક્કારસહિએ મુક્રિસહિઅં પચ્ચખ્ખાઈ (પચ્ચખ્ખામિ) ચઉવ્વિલંપિ આહાર અસણં પાણે ખાઈમ સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાહિત્તિઓગારેણં વોસિરઈ (વોસિરામિ)
પોરિસિ-સાઢપોરિસીનું પચ્ચખ્ખાણ ઉગ્ગએ સૂરે નમુક્કારસહિએ પોરિસી સાઢપોરિસી (સૂરે ઉગ્ગએ પુરિમષ્ઠ અવઢ) મુક્રિસહિઅં પચ્ચખ્ખાઈ (પચ્ચખામિ) (ઉગ્ગએ સૂરે) ચઉવિલંપિ આહાર-અસણં-પાણે-ખાઈમ-સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણે સહસાગારેણે પચ્છન્નકાલેણે દિસામોહેણું સાહવયણેણં મહત્તરાગારેણ સવ્વ સમાવિત્તિઓગારેણં વોસિરઈ (વોસિરામિ).
* એકાસણું-બિઆસણું-એકલઠાણાનું પચ્ચખ્ખાણ * ઉગએ સૂરે નમુક્કારસહિએ પરિસી સાઢપોરિસી મુક્રિસહિઅં પચ્ચખાઈ (પચ્યખામિ) ઉગ્ગએ સૂરે ચઉવિલંપિ આહાર અસણં પાણું ખાઈમ સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં પચ્છનૂકાલેણે દિસામોહેણું સાહુવયણેણં મહત્તરાગારેણું સવ્વસમાવિત્તિઓગારેણં વિગઈઓ (નેવિગઈઓ) પચ્ચખાઈ (પચ્ચખામિ) અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં લેવાલેવેણું
Jain Education Intemational

Page #52

૫ર
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ ગિહત્યસંસદેણે ઉખિત્તવિવેગેણં પહુચમખિએણે પારિદ્વાવણી આગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાહિત્તિઓગારેણં એગાસણં-બિઆસર્ણ એગલઠાણે પચ્ચખાઈ (પચ્ચખ્ખામિ) તિવિપિ આહારે ચઉવિલંપિ આહાર અસણં-પાણે ખાઈમ-સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણ આઉટણ પસારેણે ગુરૂ અભુટ્ટાણેણં પારિદ્વાવણી આગારેણં મહત્તરાગારેણે સવસમાવિત્તિઓગારેણં પાણસ્સ લેવેણ વા અલેવેણ વા અચ્છેણ વા બહલેણ વા સસિત્થણ વા અસિત્થણ વા વોસિરાઈ (વોસિરામિ)
* આયંબિલનું પચ્ચખાણ * | ઉગ્ગએ સૂરે નમુક્કારસહિએ પોરિસી સાઢપોરિસી મુક્રિસહિએ પચ્ચખ્ખાઈ, (પચ્ચખ્ખામિ) ઉગ્ગએ સૂરે ચઉવિલંપિ આહાર અસણં પાણે ખાઈએ સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં પચ્છન્નકાલેણે દિસામોહેણ સાહુવયણેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમરિવત્તિઓગારેણં આયંબિલ પચ્ચખાઈ (પચ્ચકખામિ) અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં લેવાલેવેણું ગિહત્યસંસદૃષ્ણ ઉખિત્તવિવેગેણં પારિદ્વાવણી આગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાહિત્તિઓગારેણં અગાસણ પચ્ચકખાઈ (પચ્ચકખામિ) તિવિહંપિ ચઉવિલંપિ આહાર અસણં પાણે ખાઈમ સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં સાગારિઆગારેણં આઉટર્ણ પસારેણં ગુરૂઅભુટ્ટાણેણં પારિદ્વાવણીગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાહિત્તિઓગારેણં પાણસ્સ લેવેણ વા અલેવેણ વા અચ્છેણ વા બહલેણવા સસિત્થણ વા અસિત્થણ વા વોસિરઈ (વોસિરામિ.).
* તિવિહાર ઉપવાસનું પચ્ચખ્ખાણ * સૂરે ઉગ્ગએ અભ્યત્તત્રં પચ્ચખાઈ (પચ્ચખામિ) તિવિલંપિ આહાર અસણં ખાઈમ સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં પારિદ્રાવણિગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાવિત્તિઓગારેણં પાણહાર પોરિસી સાઢપોરિસી મુક્રિસહિઅં પચ્ચખ્ખાઈ (પચ્ચખામિ) અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણે પચ્છન્નકાલેણે દિસામોહેણ સાહુવણે મહત્તરાગારેણ સવસમાવિત્તિઓગારેણં પાણસ્સ લેવેણ વા અલેવેણવા અચ્છેણ વા બહલેણવા સસિત્થણ વા અસિત્થણ વા વોસિરાઈ (વોસિરામિ.)
Jain Education Intemational

Page #53

અનુયોગ વિધિ
* ચઉવિહાર ઉપવાસનું પચ્ચખાણ * સૂરે ઉગ્ગએ અલ્પત્તä પચ્ચખાઈ ચઉવિલંપિ આહાર અસણં પાણે ખાઈમ સાઈમ અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં પારિદ્રાવણી આગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાવિત્તિઓગારેણં વોસિરઈ (વોસિરામિ.)
અભિગ્રહ (ધારણા)નું પચ્ચખાણ-ધારણા અભિગ્રહ પચ્ચખાઈ (પચ્ચકખામિ) અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણે મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાવિત્તિઓગારેણં વોસિરઈ (વોસિરામિ).
વિગઈનું પચ્ચખ્ખાણ-વિગઈઓ પચ્ચખ્ખાઈ (પચ્ચખામિ) અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં લેવાલેવેણું ગિહત્ય સંસર્ણ ઉમ્મિત્ત વિવેગેણં પહુચ્ચમખિએણે પારિદ્રાવણિયાગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાવિત્તિઓગારેણં વોસિરઈ (વોસિરામિ)
ચઉવિહાર-તિવિહારનું પચ્ચખાણ :- દિવસચરિમં પચ્ચખ્ખાઈ (પચ્ચખ્ખામિ) ચઉવિહંપિ તિવિલંપિ આહાર અસણં પાછું ખાઈમ સાઈમં અન્નથાભોગેણં સહસાગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાવિત્તિઓગારેણં વોસિરઈ (વોસિરામિ).
પાણહારનું પચ્ચકખાણ-પાણહાર દિવસચરિમં પચ્ચખાઈ (પચ્ચક્ઝામિ) અન્નત્થણાભોગેણં સહસાગારેણં મહત્તરાગારેણં સવ્વસમાવિત્તિઓગારેણં વોસિરઈ વોસિરામિ) પાળવાનું પચ્ચખાણ :- ફાસિય-પાલિએ-સોહિયં-તીરિયં-કટ્ટિય આરાહિયે જે ચ ન આરાહિએ તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડમ્
| (સર્વ પચ્ચખાણનો અર્થ કહેવો) બે-વાંદણા ઈચ્છામિ ખમાસમણો ! વંદિઉં જાવણિmએ નિસીરિઆએ અણુજાણહ મે મિઉમ્મહ નિસહિ, અ...હો, કા...યં કા...ય સંફાસે, ખમણિજો, ભે, કિલામો, અપ્પકિલતાણે, બહુસુભેણ બે ! દિવસો (રાઈઓ) વઈઝંતો ! જરાભે ! જવણિજ્જ ચ ભે ? ખામેમિ, ખમાસમણો ! દેવસિએ (રાઈ) વઈક્કમૅ ! આવસ્સિયાએ પડિક્કમામિ, ખમાસમણાણે, દેવસિઆએ (રાઈઆએ) આસાયણાએ, તિરસન્નયારાએ, જંકિંચિ મિચ્છાએ મણદુક્કડાએ, વયદુક્કડાએ, કાયદુક્કડાએ, કોહાએ, માણાએ, માયાએ, લોભાએ, સવ્વકાલિયાએ, સબમિચ્છોયારાએ, સર્વાધમ્માઈક્કમણાએ આસાયણાએ, જે મે અઈઆરો કઓ, તસ્સ ખમાસમણો ! પડિક્કમામિ, નિંદામિ, ગરિયામિ, અખાણં વોસિરામિ.
Jain Education Intemational

Page #54

૫૪
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ ઈચ્છામિ ખમાસમણો ! વંદિઉં જવણિજ્જએ નિસીહિઆએ અણુજાણહ મે મિઉગ્નહે નિસીહિ, આ હો-કા યં- ક ય-સંફાસ ખમણિજો બે ! કિલામો, અપ્પકિલતાણું બહસભેણ બે દિવસો (રાઈઓ) વઈkતો ! જરા ભે ! વણિર્જ ચ ભે ! ખામેમિ ખમાસમણો ! દેવસિએ (રાઈ) વઈક્રમે. પડિમામિ ખમાસમણાણું, દેવસિઆએ આસાયણાએ તિત્તીસગ્નયરાએ, જંકિંચિ મિચ્છાએ, મણદુક્કડાએ, વયદુક્કડાએ, કાયદુક્કડાએ, કોહાએ, માણાએ, માયાએ, લોભાએ, સવ કાલિયાએ, સવ્વમિચ્છોડયારાએ, સબૂધમ્માઈક્રમણાએ, આસાયણાએ જે મે અઈઆરો કઓ, તસ્સ ખમાસમણો ! પડિક્કમામિ, નિંદામિ, ગરિહામિ, અપ્રાણં વોસિરામિ.
ખમા દેઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડમ્. ઈતિ-છઠ્ઠો અધિકાર (શિ) ખમા દેઈ ઈચ્છાકા, સંદિo ભ૦ મુહપત્તિ પડિલેહું? (ગુ.) પડિલેહ (શિ) મુહપત્તિ પડિલેહે. પછી બે-વાંદણા.
(૧) ઈચ્છામિ ખમાસમણો ! વંદિઉં જવણિજ્જાએ નિસીહિઆએ અણુજણ મે મિલગ્નઈ નિસીહિ, અ...હો, કા...યું કા.. એય સંપાસ, ખમણિજો બે ! કિલામો, અપ્પકિલતાણે, બહુસુભેણ બે ! દિવસો (રાઈઓ) વઈkતો ! જરા જે ! જવણિકજં ચ ભે! ખામેમિ, ખમાસમણો ! દેવસિએ (રાઈ) વઈક્કમૅ ! આવર્સિઆએ પડિક્કમામિ, ખમાસમણાણું, દેવસિઆએ (રાઈએ) આસાયણાએ, તિત્તીસગ્નયરાએઅંકિચિ મિચ્છાએ, મણદુક્કડાએ, વયદુક્કડાએ, કાયદુક્કડાએ, કોહાએ, માણાએ, માયાએ, લોભાએ, સવકાલિયાએ, સવ્વમિચ્છોયારાએ, સબૂધમ્માઈક્રમણાએ આસાયણાએ, જે મે અઈઆરો કઓ, તસ્સ ખમાસમણો ! પડિક્કમામિ, નિંદામિ, ગરિયામિ, અપ્પાણે વોસિરામિ.
(૨) ઈચ્છામિ ખમાસમણો ! વંદિઉં જાવણિક્તએ નિસીરિઆએ અણુજાણહ મે મિઉગ્યાં. નિશીહિ, અ હો- કાચું કા, ય-સંફાસ ખમણિજો બે ! કિલામો, અપ્પકિલતાણું બહુસુભેણ બે દિવસો (રાઈઓ) વઈkતો ! જરા ભે ! જવણિર્જ ચ ભે ? ખામેમિ ખમાસમણો ! દેવસિએ (રાઈ) વઈક્કમૅ પડિક્કમામિ ખમાસમણાણું, દેવસિઆએ (રાઈઆએ) આસાયણાએ તિત્તીસગ્નયાએ, જે કિચિ મિચ્છાએ મણદુક્કડાએ વયદુક્કડાએ કાયદુક્કડાએ, કોહાએ, માણાએ, માયાએ, લોભાએ, સવ્વકાલિયાએ, સવ્વમિચ્છોયારાએ, સબૂધમ્માઈક્રમણાએ, આસાયણાએ જે મે અઈઆરો કઓ, તસ્સ
ખમાસમણો ! પડિક્કમામિ, નિંદામિ, ગરિહામિ, અધ્ધાણં વોસિરામિ. Jain Education Intemational

બિયાએ, લોકાપડિકમામિ
નિસાહિએ (રાઈઓ) વીર દેવસિઆએ માયાએ,

Page #55

અનુયોગ વિધિ
૫૫ (શિ) ઈચ્છા, ખમા વંદિ0 જવ નિસિડી. (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મયૂએણ વંદામિ. (શિ.) ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ૭. વાયણા સંદિસાઉં? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાળ ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગ0 વાયણા લેશુ (ગુ) લેજો (શિ) ઈચ્છે, ખમાત્ર દેઈ ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગવ પસાય કરી વાયણા પસાય કરશોજી,
(ગુ) નવકાર ગણવા પૂર્વક નાણે પંચવિહં પત્નત્ત તે જહા, આભિનિબોઠિયનાણું, સુયનાણું, ઓહિનાણું, મણપજ્જવનારું, કેવલનાણું, તત્વ ચત્તારિ અનુગદારા પત્નત્ત, તે જહા વિક્રમો નિષ્ણવો અણગમો નઓ અ. | (શિ.) ઈચ્છામિ ખમા વંદિ0ાવ નિસિહિયાએ, (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મFએણ વંદામિ. ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવન! બેસણે સંદિસાહું? (ગ) સંદિસાહ, (શિ) ઈચ્છે. ખમાતુ ઈચ્છકાસંદિ. ભગવન્! બેસણે ઠાઉં? (ગુ) ઠાએહ. (શિ) ઈચ્છે કહી શિષ્ય આસન ઉપર બેસે. પહેલું અધ્યયન - ધમ્મો મંગલમુકિä અહિંસા સંજમો તવો, દેવાવિ ત નમસંતિ, જલ્સ ધમ્મ સયા મણો
જહા દુમસ્ત પુચ્છેસુ ભમરો આવિયઈ રસ નય પુરૂં કિલામેઈ, સો અ પિણેઈ અપ્પય. એમે એ સમણા મુત્તા જે લોએ સંતિ સાહૂણો વિહંગમાં વ પુણ્ડસુ, દાણભત્તેણે રયા. વયં ચ વિત્તિ લબ્બામો, ન ય કોઈ ઉવહમ્મઈ: અહાગડેસુ રીયંતે, પુચ્છેસુ ભમરા જહા. મહુગારસમા બુદ્ધા, જે ભવંતિ અણિસ્સિયા નાણાપિંડરયા દંતા, તેણ વઐતિ સાહૂણો રિબેમિ. (૫)
ખમા દેઈ અવિધિ આશાતના-મિચ્છામિ દુક્કડમ્ ઈતિ સપ્તમ અધિકાર. (શિ) ઈચ્છા ખભાઇ વંદિo જાવ નિસિડી. (ગ) તિવિહેણ (શિ) મયૂએણ વંદામિ. (શિ) ઈચ્છાકા, સંદિ0 ભગવ વાયણા સંદિસાઉં? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાત્ર ઈચ્છાકા, સંદિ૦ ભગવે વાયણા લેશુ (ગુ) લેજે
શિ. તિવિહેણ પૂર્વક ખમા દેઈ (શિ) ઈચ્છાકા, સંદિo ભગ0 બેસણે સંદિસાઉં? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાત્ર ઈચ્છાકા૦ સંદિ. ભગ0 બેસણે ઠાઉં (ગુ) ઠાજે (શિ.) ઇચ્છે કહી આસન ઉપર બેસે.
Jain Education Intemational

Page #56

દીક્ષા યોગાદિ વિધિ અથ શ્રામસ્યપૂર્વિકાધ્યયનમ્ કહું ને કુક્લ સામનં જે કામે ન નિવારએ, પએ પએ વિસીમંતો, સંકષ્પક્સ વસે ગઓ. વસ્થગંધલંકાર, ઈન્થીઓ સયણાણિ અ, અજીંદા જે ન ભુજંતિ, ન સે ચાઈનિ વચ્ચઈ જે એ કંતે પિએ-ભોએ લધ્ધ વિ પિઢિ કુવ્વઈ, સાહીણે ચયઈ ભોએ, સે હુ ચાઈક્તિ વચ્ચઈ.
(૩) સમાઈ પહાઈ પરિવવંતો, સિઆમણો નિસ્સરઈ બહિધ્ધા,ન સા માં નોવિ અહંપિ તીસે,ઈચ્ચેવ તાઓ વિણઈજ્જ રાગ. (૪) આયાવયાહી ચય સોગમલું, કામે કમાણી કમિથું ખુ દુખે, છિદાહિ દોસ વિસઈજ્જ રાગે, એવં સુધી હોહિસિ સંપરાએ. (૫) પખંદે જલિયં જોઈ, ધૂમકેઉં દુરાસયું, નેચ્છતિ વંતયં ભોતું, કુલે જાયા અગંધણે. ધિરત્યુ એડજસોકામી, તે જીવિય કારણા, વંત ઈચ્છસિ આવેલું, સેય તે મરણં ભવે અહં ચ ભોગરાયમ્સ, તં ચ સિ અંધગવહિણો, મા કુલે ગંધણા હોમો, સંજમં નિહુઓ ચર. જઈ તે કાહિસિ ભાવે, જા જા દિચ્છસિ નારીઓ વાયા વિધુવ હડો, અક્રિઅપ્પા ભવિસ્યસિ. તીસે સો વયણે સોચ્ચા, સંજયાઈ સુભાસિય. અંકુસેશ જહા નાગો, ધમ્મ સંપડિવાઈઓ. એવં કરંતિ સંબુદ્ધા પંડિઆ પવિઅખૂણા, વિણિઅદ્ગતિ ભોગેસુ, જહા સે પુરિસુત્તમો, રિબમિ.
(૧૧). સામન્નપુત્રિયઅન્ઝયણે સંમત્ત. (૨) ખમા દેઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિદુક્કડમ્ ઈતિ-અષ્ટમ અધિકાર
(શિ) ઈચ્છા) ખમા વંદિ0 જવ નિસિહી(ગુ) તિવિહેણ (શિ) મયૂએણ વંદામિ. (શિ) ઈચ્છાકા) સંદિ. ભગ0 વાયણા સંદિસાઉં? (ગ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાળ ઈચ્છાકાળ સંદિ0 ભગ0 વાયણા લેશું ? (ગ) લેજો (શિ) ઈચ્છે,
ખમા વંદિ0 જાવ નિસિપિ (ગ) તિવિહેણ (શિ) મયૂએણ વંદામિ (શિ) ઈચ્છાકા, સંદિ૦ ભગ બેસણે સંદિસાઉં? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમાત્ર ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે ઠાઉં? (ગુ) ઠાજે (શિ) ઇચ્છે, કહી શિષ્યઆસન ઉપર
બેસે.

Page #57

અનુયોગ વિધિ
||૧|| //રા Ill Il૪ll
//પી
Isll lણી
અથ ક્ષુલ્લકાચારાધ્યયનમ્ સંજમે સુટ્રિઅપ્પાણ, વિપ્નમુક્કાણ તાઈપ્સ, તેસિયેઅમણાઈનું, નિગૂંથાણ મહેસિડ્યું. ઉદેસિ કીયગડ નિયાગમ ભિડાણિ ય, રાઈભત્તે સિણાણે ય, ગંધ મલ્લે ય, વીયણે. સંનિધી ગિહિમત્તે ય, રાયપિંડે કિમિચ્છએ, સંવાહણા દંતપોયણા અ, સંપુચ્છણા દેહપલોયણા અ. અઠ્ઠાવએ ય, નાલીએ, છત્તસ્સ ય ધારણઢાએ, તેગિચ્છ પાણાપાએ, સમારંભ ચ જોઈણો. સિજ્જયરપિંડં ચ, આનંદી પલિઅંકએ, ગિહંતર નિસિજ્જ ય, ગાયત્સુવટ્ટણાણિ ય, ગિહિણો વેઆવડિએ, ા ય આજીવવરિઆ, તત્તાનિવ્વડભોઈત્ત, આઉરસ્મરણાણિ ય. મૂલએ સિંગબેરે ય, ઉચ્છખંડે અનિવ્રુડે, કંદે મૂલે ય સચ્ચિત્તે, ફલે બીએ ય આમએ. સોવચ્ચલે સિંધવે લોણે, રોમાલોણે ય આમએ, સામુદ્દે પંસુખારે ય, કાલાલોણે ય, આમએ. ધુવણેત્તિ વમણે અ, વત્થીક... વિરેયણે, અંજણે દંતવણે અ, ગાયબભંગ વિભૂસણે. સવમેયમાઈન્ન, નિગૂંથાણ મહેસિણં, સંજમંમિ એ જુત્તાણું, લહુભૂયવિહારિણું. પંચાસવપરિન્નાયા તિગુત્તા છસુ સંજ્યા, પંચનિષ્ણહણાધીરા નિગૂંથા ઉજુદંસિણો. આયાવયંતિ ગિહેસુ, હેમંતસુ અવાઉડા, વાસાસુ પડિસંલીણા, સંજયા સુમાહિએ પરિસહરિઉદંતા, ધૂઅમોટા જિઈદિઆ, સવ્વદુ—પીણા, પક્કમંતિ મહેસિણો દુરાઈ કરિત્તાણું દુસ્સહાઈ સહેતુ ય, કે ઈન્થ દેવલોએ સુ, કેઈ સિઝંતિ નીરઆ. ખવિત્તા પુવકમ્માઈ, સંજમેણ તણય, સિધ્યિમગ્નમણુપત્તા તાઈણો પરિનિવ્રુડે-ત્તિબેમિ
ખમા અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડમ્ | ઈતિ નવમો અધિકાર છે.
HIT
૧oll ||૧૧|| ||૧૨| |૧૩ I/૧૪ I/૧૫ll
Jain Education Intemational

Page #58

૫૮
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ (શિ) ઈચ્છા) ખમા વંદિ0 જાવ નિસિપી (ગુ) તિવિહેણ (શિ) મત્ય, વંદામિ, (શિ) ખમા દેઈ ઈચ્છાકા, સંદિ0. ભગ0 વાયણા સંદિસાવું? (ગ) સંદિસાહ (શિ) ખમા દેઈ ઈચ્છાકા૦ સંદિભગ0 વાયણા લેશુ. ? (ગુ) લેજે
(શિ) ઈચ્છે,
તિવિહેણ પૂર્વક ખમા દેઈ ઈચ્છાકાસંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસાહું? (ગુ) સંદિસાહ (શિ) ઈચ્છે, ખમા દઈ ઈચ્છાકા સંદિ. ભગ0 બેસણે ઠાઉં ! (ગુ) ઠાએહ (શિ) ઇચ્છે કહી આસન પર બેસે ! ચોથું અધ્યયન સંભળાવે.
અથ ષડૂજીવનિકાયાધ્યયનમુ. સુએ મે આઉસ તેણે ભગવયા એવમખ્ખાય, ઈહ ખલુ છજ્જવણિઆ નામઝયણ, સમણેણં ભગવયા મહાવીરેણું કાસણં, પવેઈઆ સુઅકખાયા સુપત્નત્તા, સે મે અહિન્જિઉં અઝયણ ધમ્મપત્નત્તી,
કયરા ખલુ સા છજીવણિઆ નામન્ઝયણે સમણેણં ભગવયા મહાવીરેણું કાસણં પવેઈઆ સુઅક્ઝાયા સુન્નત્તા સે મે અહિન્જિઉં અન્ઝયણ ધમ્મપત્નની. ઈમા ખલુ સા છજીવણિઆ નામઝયણ સમણેણં ભગવયા મહાવીરેણં કાસવેણ પવેઈઆ સુઅકખાયા સંપન્નત્તા, સેએ મે અહિન્જિઉં અન્ઝયણ ધમ્મપત્તી.
તે જહા, ગુઢવીકાઈઆ આઉકાઈ તેઉકાઈઆ વાઉકાઈઆ વણસ્સઈકાઈઆ તસકાઈ, પુઢવી ચિત્તમંતખ્ખાયા અખેગજીવા પુઢોસત્તા અન્નત્થ સત્ય પરિણએણં, આ ચિત્તમતમખ્ખાયા અમેગજીવા પુઢોસત્તા અન્ન સત્ય પરિણએણે. તે ચિત્તમતમખ્ખાયા અણગજીવા પુઢોસત્તા અન્નત્ય સત્યપરિણએણં, વાઉ ચિત્તમંતખ્ખાયો અણગજીવા પુઢોસત્તા અન્નત્ય સત્યપરિણએણે, વણસ્સઈ ચિત્તમતમખ્ખાયા અeગજીવા પઢોસત્તા અન્નત્ય સત્યપરિણએણે.
જહા અગ્નબીઆ મૂલબીઆ પોરબીઆ બંધબીઆ બીઅરૂહા સંમુચ્છિમાં તણાયા વણસ્સઈકાઈઆ સબીઆ ચ્ચિત્તમતમખ્ખાયા અખેગજીવા પુઢોસત્તા અન્નત્ય સત્યપરિણએણે..
સે જે પણ ઈમે અણગે બહવે તસા પાણા તે જહા અંડયા પોયા જરાઉયા રસયા સંસેઈમા સમુચ્છિમા ઉક્લિઆ ઉવવાઈ જેસિં કે સિંચિ પાણાણું અભિન્ડંત પડિક્કત સંકચિએ પસારિઅ રૂએ ભંત તમિઅં પલાઈએ આગઈગઈવિનાયા જે
Jain Education Interational

Page #59

અનુયોગ વિધિ
પ૯ અ કીડપથંગા, જ ય કંથપિપીલિઆ સવૅ બેઈદિઆ સÒ તેદિઆ સબે ચઉરિદિઆ સબે પંચિદિઆ સવ્વ તિરિષ્પણિ સલ્વે નેરઈઆ સબે મણુઓ સ દેવા, સવ્વ પાણા પરમાહસ્મિઆ એસો ખલુ છઠ્ઠો જીવનિકાઓ તસકાઓત્તિ પવચ્ચઈ.
ઈગ્રેસિં છણાં જીવનિકાયાણ નેવ સય દંડ સમારંભિા નેવનેહિ દંડ સમારંભાવિ દંડ સમારંભંતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુજણામિ તસ્ય ભંતે ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અખાણું વોસિરામિ.
પઢમે ભંતે ! મહબૂએ પાણાઈવાયાઓ વેરમણ સવ્વ ભંતે ! પાણાઈવાયં પચ્ચખામિ સે સુહમે વા બાયર વા તરું વા થાવર વા નેવ સયં પાણે અઈવાઈજ્જા, નેવનેહિં પાણે અઈવાયાવિક્ત, પાણે અઈવાયતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણ મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્રાણ વોસિરામિ, પઢમે ભંતે ! મહબૂએ વિઢિઓમિ સવ્વાઓ પાણાઈવાયાઓ વેરમણે. ૧નિત્યારગ પારગાહોહ
અહાવરે દોચ્ચે અંતે ! મહબૂએ મુસાવાયાઓ વેરમણં, સવ્વ ભંતે ! મુસાવાયં પચ્ચખામિ, સે કોહો વા, લોહા વા ભયા વા, હાસા વા નેવ સયં મુસં વએજ્જા, નેવનેહિ મુસં વાયાવિક્ત, મુસં વયતે વિ અને ન સમણૂાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મહેણ વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતં પિ અને ન સમણુજાણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્રાણ વોસિરામિ, દોચ્ચે ભંતે ! મહબૂએ ઉવઢિઓમિ સવ્વાઓ મુસાવાયાઓ વેરમણં. //રા નિત્યારગ પારગાહોહા
અહાવરે તચ્ચે ભંતે ! મહબૂએ અદિનાદાણાઓ વેરમણં, સવ્વ ભંતે ! અદિનાદાણું પચ્ચખ્ખામિ, સે ગામે વા નગરે અરણે વા અપ્પ વા બહું વા અણું વા થુલ વા ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સયં અદિનું ગિણિહm, નેવનેહિ અદિનું ગિહાવિ, અદિનું ગિહત વિ અને ન સમણુજાણામિ, નવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણ મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ
ન કારવેમિ કરતં પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્રાણ વોસિરામિ, વચ્ચે અંતે !

Page #60

૬૦
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ મહવએ ઉવઢિઓમિ સવ્હાઓ અદિનાદાણાઓ વેરમણે. ૩l નિત્યારગ પારગાહોહી
અહાવરે ચઉલ્થ ભંતે ! મહÖએ મેહુણાઓ વેરમણં, સવ્વ ભંતે ! મેહુર્ણ પચ્ચક્ઝામિ સે દિવ્વ વા માણસ વા તિરિખજેણિએ વા નેવ સય મેહુર્ણ સેવિક્સ, નેવનેહિ મેહુર્ણ સેવાવિક્ત, મેહુર્ણ સેવંતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, જવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતં પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્પાણે વોસિરામિ, ચઉલ્થ ભંતે ! મહબૂએ વિઢિઓમિ સવ્વાઓ મેહુણાઓ વેરમણે ૪ નિત્થારપારગાહોદ
અહાવરે પંચમે ભંતે ! મહબૂએ પરિગ્રહાઓ વેરમણં, સવં ભંતે ! પરિગ્રહ પચ્ચખામિ સે અપ્પ વા બહું વા અણું વા થુલ વા ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા, નેવ સયં પરિગ્સહ પરિગિણિહા, નેવનેહિ પરિગ્રહ પરિગિહાવિ, પરિશ્માં પરિગિહત વિ અને ન સમણુજાણામિ નવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મહેણું વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિમામિ અખાણું વોસિરામિ, પંચમે ભંતે ! મહબૂએ વિઠ્ઠિઓમિ સવ્વાઓ પરિગ્ગાઓ વેરમણ. //પી નિત્યારપારગાહોહા
અહાવરે છà ભંતે ! વએ રાઈભોઅણાઓ વેરમણં, સવ્વ ભંતે ! રાઈભોઅણું પચ્ચખામિ, સે અસણં વા પાણે વા ખાઈમ વા સાઈમ વા નેવે સયં રાઈ ભુજિ, નેવનેહિ રાઈ ભુંજવિા , રાઈ ભુજંતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણે વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતં પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્રાણ વોસિરામિ, છà ભંતે ! વએ ઉવઢિઓમિ સવ્વાઓ રાઈભોઅણાઓ વેરમણ. Itી. નિત્યારગ પારગાહોહ
ઈચ્ચેઈયાઈ પંચ મહāયાઈ, રાઈભોઅણ વેરમણ છઠ્ઠાઈ, અત્તહિ અઢયાએ, ઉવસંપજ્જિત્તાણું વિહરામિ.
સે ભિખુ વા ભિષ્મણી વા સંજય વિરય પડિહય પચ્ચખાય પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા સુત્તે વા જાગરમાણે વા, સે પુઢવિ વા ભિત્તિ વા સિલ વા લેલું વા સસરખે વા કાય, સસરખે વા વë, હસ્થેણ વા પાએશ વા
Jain Education Intemational

Page #61

આ તસ ભંતે ! પડિક્કમ
પશ્ચન્મય પાવકમ્મદ
સદ્વોદગ વા ઉદ્ધોદન 3વિલિજ્જા
અનુયોગવિધિ
- ૧ કટ્ટણ વા કિલિચેણ વા અંગુલિઆએ વા સિલા એ વા સિલાહભેંણે વા ન આલિહિm, ન વિલિહિm, ન ઘટ્ટિક્સ, ન બિંદિm, અન્ન ન આલિહાવિ, ન વિલિહાવિજ્જ, ન ઘટ્ટાવિન્ન, ન બિંદાવિ, અન્ન આલિત વા વિલિહંત વા ઘટ્ટત વા બિંદત વા ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતે પિ અને ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્રાણ વોસિરામિ. (૧).
સે ભિખ્ખ વા ભિખ્ખણી વા સંજય વિરય પડિહય પચ્ચખ્ખાય પાવકર્મે દિઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા સુત્તે વા નગરમાણે વો સે ઉદગં વા ઓસે વા હિમ વા મહિએ વા કરગ વા હરિતણુગ વા સુદ્ધોદાં વા ઉદ્ધોદગં વા ઉદઉલ્લં વા કાય, ઉદઉલ્લંવા, વલ્થ, સસિણિદ્ધવા કાયે, સસિણિદ્ધવા વત્યં, ન આમુસિજ્જ ન સંકુસિજ્જા ન આવિલિજ્જ ન પવિલિજ્જ ન અખ્ખોડિm ન પખોડિા, ન આયાવિા ન પયાવિજ્જા અન્ન ન આમુસાવિજ્જા ન સકૂસાવિ. ન આવિલાવિ, ન પવીલાવિક્ય ન અખ્ખોડાવિ ન પખોડાવિ ન આયાવિક્સ ન પયાવિક્સ અન્ન આમુસંત વા સંકુસંત વા આવીયંત પવિલંતવા. અખ્ખોડંતવા, પકોડેતવા, આયાવંતેવા વા પયાવંત વા ન સમણુજાણામિ જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મeણું વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેગિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્પાણે વોસિરામિ. (૨)..
સે ભિખુ વા ભિખુણી વા સંજય વિરય પડિહય પચ્ચખ્ખાય પાવકર્મે દિઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા સુજો વા જાગરમાણે વા સે અગણિ વા ઈગાલ વ મુમ્મર વા અગ્ઝિ વા જલ વા અલાય વા સુદ્ધાગર્ણિ વા ઉ વા ન ઉજેજ્જા ન ઘા (ન બિંદે) ન ઉmલા (ન પાલે) ન નિવાવે અન્ન ન ઉજવેક્સ ન ઘટ્ટાવક્સ (ન બિંદાવેજ્જા). ન ઉજ્જાલાવેક્સ (ન પmલાવેક્સ) ન નિવાવેજો, અન્ન ઉજત વા ઘટ્ટત વા (ભિદંત વા) ઉજ્જાલંત વા (
પલંત વા) નિવાવંત વા ન સમણુજણામિ ાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મeણે વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતે પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અય્યાણ વોસિરામિ. (૩).
સે ભિખુ વા ભિખ્ખણી વા સંજય વિરય પડિહય પચ્ચખ્ખાય પાવકર્મે દિઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા
Jain Education Intemational

Page #62

૬૨
દીક્ષા યોગાદિ વિધિ
સુતે વા જાગરમાણે વા સે સિએણ વા વિહુયણેણ વા તાલિટેણ વા પત્તેણ વા પત્તભંગણ વા સાહાએ વા સાહાભંગણ વા પિફણેણ વા પિહુણહત્યેણ વા ચેલેણ વા ચેલકર્ણોણ વા હસ્થેણ વા મહેણ વા અપ્પણો વા કાય, બાહિરે વા વિ પુગ્ગલ ન કુમે ન વીએક્સ અન્ન ન કુમાવેજ્જા ન વીઅવેન્જ અન્ન કુમંત વા વીઅંતે વા ન સમણુજરામિ ાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેગિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુજણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્રાણ વોસિરામિ. (૪)
સે ભિખુ વા ભિખુણી વા સંજય વિરય પડિહય પચ્ચખ્ખાય પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા સુરે વા જાગરમાણે વો સે બીએસુ વા બીઅપઈસુ વા રૂઢે સુ વા રૂઢપઈસુવા જાએ સુ વા જયપઈસુ વા હરિએસુ વા હરિઅપઈસુ વા છિન્નેસુ વા છિન્નપઈસુ વા સચિત્તેસુ વા સચિત્તકોલપડિનિશ્મિએસ વા, ન ગચ્છા ન ચિજ્જ ન નિસીએજ્જા ન તુઅટેક્સ અન્ન ન ગચ્છાવેજ્જ ન ચિઠ્ઠાવેજ્જ ન નિસીઆવેજ્જા ન તુઅટ્ટાવેજ્જ, અન્ન ગચ્છત વા ચિઠ્ઠત વા નિસીમંત વા તુઅદ્વૈત વા ન સમણજણામિ જવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ્મ ભંતે ! પક્કિમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અખ્ખાણ વોસિરામિ. (૫).
સે ભિખુ વા ભિખ્ખણી વા સંજય વિરય પડિહય પચ્ચખ્ખાય પાવકર્મે દિઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા સુત્તે વા નગરમાણે વા સે કીડું વા પયંગ વા કુંથું વા પિપીલિએ વા, હત્યંસિ વા, પાયસિ વા, બાહુંસિ વા, ઉરૂંસિ વા, ઉદસિ વા, સસંસિ વા, વયંસિ વા, પડિગહંસિ વા, કંબંલંસિ વા, પાયપુંછણંસિ વા, રયહરણંસિ વા, ગોસ્ડગંસિ વા ઉડાંસિ વા દંડગંસિ વા પીઢગંસિ વા ફલાંસિ વા સેક્લેસિ વા, સંથારસંસિ વા, અન્નયરંસિ વા, તહપ્પગારે, ઉવગરણજાએ તેઓ સંજયામેવ પડિલેકિઅ પડિલેકિઅ પમસ્જિઅ પમસ્જિઅ એગંતમવર્ણજ્જા નો શું સંધાયમાવજ્જm. ().
અજય ચરમાણો કે, પાણભૂઆઈ હિંસઈ, બંધઈ પાવયં કમ્મ, તે સે હોઈ કડુએ ફલ અજય ચિઠ્ઠમાણો ઉં, પાણભૂઆઈ હિંસઈ, બંધઈ પાવય કર્મો, તે સે હોઈ કડુએ ફલે અજય આસમાણો કે, પાણભૂઆઈ હિંસઈ, બંધઈ પાવયં કમ્મ, તે સે હોઈ કડુએ ફલ
(૨)
Jain Education Intemational

Page #63

૬૩
અનુયોગ વિધિ
અજય સયમાણો ઉં, પાણભૂઆઈ હિંસઈ, બંધઈ પાવયં કર્મો, સે હોઈ કડુએ ફલે અજયં ભુજમણો ઉં, પાણભૂઆઈ હિંસઈ, બંધઈ પાવયં કમ્મ, તં સે હોઈ કડુએ ફલ અજય ભાસમાણો ઉં, પાણભૂઆઈ હિંસઈ, બંધઈ પાવયં કર્મો, તે સે હોઈ કડુએ ફલ કિંઠ ચરે કહં ચિટ્ટે કહમાસે કહે એ કહે ભુંજતો ભાસતો, પાવ કર્મો ન બંધઈ. જય ચરે જય ચિટ્ટ, જયપાસે જયં સએ, જય મુંજતો ભાસંતો, પાવ કર્મો ન બંધઈ. સવ્વભૂઅપ્પભૂઅસ્ત, સમ્મ ભૂઆઈ પાસઓ, પિહિઆસવમ્સ દંતસ્સ, પાવ કર્મ ન બંધઈ. પઢમં નાણું તઓ દયા, એવં ચિઠ્ઠઈ સવૅસંજએ, અનાણી કિં કાહી, કિં વા નાહિઈ સેઅ પાવગં? સોચ્ચા જાણઈ કલ્યાણે, સોચ્ચા જાણઈ પાવર્ગ, ઉભય પિ જાણઈ સોચ્ચા, જે સેએ તે સમાયરે. જો જીવ વિ ન થાણેઈ, અજીવે વિ ન થાણેઈ, જીવાજીવે અયાણતો, કહે સો નાહીઈ સંજમં. જે જીવે વિ વિયાણઈ, અજીવે વિ વિયાણઈ, જીવાજીવે વિણાયતો, સો હું નાહીઈ સંજમં. જયા જીવમ ય દો વિ એએ વિઆણઈ, તયા ગઈ બહુવિહં, સવ્વજીવાણ જાણઈ જયા ગઈ બહુવિહં, સવજીવાણ જાણઈ, તયા પુનું ચ પાવં ચ, બંધ મુખે ચ જાણઈ. જયા પુનું ચ પાવ ચ, બંધ મુખે ચ જાણઈ. તયા નિશ્વિદએ ભોએ, જે દિવ્યે જે માણસે. જયા નિવિંદએ ભોએ, જે દિવ્યે જે માણસે તયા ચયઈ સંજોગ, સર્ભિતર બાહિર જયા ચ ઈ સંજોગ, સન્મિતારબાહિરે તયા મુંડે ભવિરાણ, પવઈએ અણગારિઅં. જયા મુંડે ભવિજ્ઞાણ, પવઈએ અણગારિએ, તયા સંવરમુક્કિä ધમ્મ ફાસે અનુત્તર. જયા સંવરમુક્કિä, ધમ્મ ફાસે અનુત્તર, તયા ધુણઈ કમ્મરચું, અબોટિકલસ કોં. જયા ધુણઈ કમ્મરચું, અબોહિકલુસ કરું, તયા સબત્તગં નાણું દેસણું ચાભિગ૭ઈ.
(૧૦) (૧૧) (૧૨) (૧૩) (૧૪) (૧૫) (૧૬) (૧૭)
(૧૮)
(૧૯) (૨૦) (૨૧)
Jain Education Intemational

Page #64

૬૪
દીક્ષા યોગાદિ વિધિ જયા સવત્તગં નાણું દંસણું ચાભિગ૭ઈ, તયા લોગમલોગ ચ, જિણો જાણઈ કેવલી.
(૨૨) જયા લોગમલોગ ચ, જિણો જાણઈ કેવલી, તયા જેગે નિરંભિતા, સેલેર્સિ પડિવજઈ.
(૨૩) જયા જોગે નિરંભિત્તા, સેલેસિં પડિવર્જઈ, તયા કર્મો ખવિજ્ઞાણે, સિદ્ધિ ગચ્છઈ નીરઓ.
(૨૪) જયા કર્મો ખવિરાણ, સિદ્ધિ ગ૭ઈ નીરઓ, તયા લોગમસ્થયત્વો, સિદ્ધો હવઈ સાસઓ.
(૨૫) સુહસાયગલ્સ સમસ્સ, સાયાઉલમ્સ નિગામસાઈલ્સ, ઉચ્છોલણાપતોઅસ્સ, દુલ્લહાસુગઈ તારિસગલ્સ. (૨) તવોગુણપહાણસ્મ, ઉજ્જુમઈખંતિસંજમરયમ્સ, પરિસહે જિસંતસ્ય, સુલહા સુગઈ તારિસગલ્સ. (૨૭) પચ્છા વિ તે પાયા, ખિપ્પ ગચ્છતિ અમરવિણાઈ, જેસિ પિઓ તવો સંજમો અ, ખંતી ચ બંભચેર ચ. (૨૮) ઈએએ છજીવણિબં, સમ્મદિઠ્ઠી સયા જએ, દુલહં લહિતું સામર્ન, કમ્મુણા ન વિરાહિmસિ, રિબેમિ. (૨૯)
બે વાંદણા દેઇ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડમ્ ઈતિ ચઉલ્થ છજીવણિઆણામન્ઝયણે સમ્મત્ત || - ઇતિ દશમો અધિકાર
-: અનુયોગ વિધિ સંપૂર્ણા -
Jain Education Intemational

Page #65

વડી દીક્ષા વિધિ
૬૫
શ્રી જીરાવલા પાર્શ્વનાથાય નમઃ
શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથાય નમઃ
શ્રીશંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ
શ્રી ગૌતમસ્વામિને નમઃ ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગત નૌમિ, સૂરિમાનન્દસાગરમ્
વડી દીક્ષાની વિધિ
વડી દીક્ષા માટે પૂર્વ કે ઉત્તર દિશાનો ઉપયોગ કરવો. નાણમાં ચારે દિશા સન્મુખ ચાર પ્રતિમાજી પધરાવવા. નાણ નીચે ચોખાનો સાથીઓ કરી શ્રીફળ પધરાવવું. નાણની ચારે દિશાએ ચોખાના સાથીઓ કરી ચાર શ્રીફળ પધરાવવા. ચાર દીપક મૂકવા. એક દીપક વધારનો પણ રાખવો. ધૂપ રાખવો. ક્રિયાના સ્થળથી ચારે બાજુ ૧૦૦-૧૦૦ ડગલા વસતિ જેવી.
, ચારે દિશાએ પ્રતિમાજી સન્મુખ એક એક નવકાર ગણતા ત્રણ પ્રદક્ષિણા દેવી (બાર નવકાર થાય) ગુરૂને દરેક પ્રદક્ષિણાએ નમસ્કાર (મથએણ વંદામિ) કરવા.
ગુરૂની જમણી બાજુએ સાધુએ અને ડાબી બાજુએ સાધ્વીએ ઊભા રહેવું.
ગુ. શિ. બેઉ ખમા દેઈ ઈરિયાવહી પડિ) એક લોગસ્સનો (ચંદેસુ નિમ્મલયરા સુધી) કાઉ0 કરી, પારી, સંપૂર્ણ લોગસ્સ કહેવો ખમા દઈ ઈચ્છાકાળ સંદિસહ ભગવન્! વસહિ પડે? (ગુ.) પઓ (શિ.) ઈચ્છે.
ખમા દઈ ભગવન્! શુદ્ધાવસતિ (ગુ.) તહત્તિ,
Jain Education Intemational

Page #66

၄၄
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
ખમા દઈ. ઈચ્છાકાળ સંદિo ભગ૦ મુહપત્તિ પડિલેહું ! (ગુ.) પડિલેહેહ (શિ.) ઈચછું કહી મુહપત્તિ પડિલેહે.
ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુમ્હ અરૂં પંચ મહલ્વયં, રાઈભોયણવિરમણછઠ્ઠ આરોવાવણિ નંદિ કરાવલિ વાસનિક્ષેપ કરેહ (ગુ.) કરેમિ (શિ.) ઈચ્છે. ગુરૂ મ0 સૂરિમંત્ર અથવા વર્ધમાનવિઘાથી અભિમંત્રિત વાસક્ષેપ હાથમાં લઈ નવકાર ગણવા પૂર્વક આ પ્રમાણે બોલે. “પંચ મહાવ્રય રાઈભોયણવિરમણ છઠ્ઠ આરોવાવણિ નંદિ પવત્તેહ (નિત્થરગપારગાહોહ) કહી ૩ વાર વાસક્ષેપ કરે. (શિ.) તહત્તિ કહે.
પછી ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં પંચમહવ્વયં, રાઈભોયણ વિરમણ છઠ્ઠ આરોવાવણિ નંદિ કરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરાવણિ દેવ વંદાવહ (ગુ.) વંદામિ (શિવ) ઈચ્છે.
પછી ખમા ! ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! ચૈત્યવંદન કરૂં ? (ગુ.) કરેહ, (શિ.) ઈચ્છે કહે. વડીલ શ્રી પાર્શ્વનાથનું ચૈત્યવંદન બોલે :
ૐ નમ: પાર્શ્વનાથાય, વિશ્વચિન્તામણીયતા ડ્રીં ધરણેન્દ્ર વૈરોચ્યા પદ્માદેવી યુતાયતે | ||૧il. શાંતિ તુષ્ટિ મહાપુષ્ટિ, ધૃતિ કા વિધાયિને ૐ હ્રીં દ્વિ વ્યાલ વૈતાલ સર્વાધિવ્યાધિનાશિને જયાડજિતાડડખ્યા વિજ્યાખ્યા રાજિતયાન્વિતઃ | દિશાં પાલૈગૃહૈર્યક્ષે, વિદ્યાદેવીભિરન્વિતઃ Hal ૐ અસિઆઉસા નમસ્તત્ર રૈલોક્ય નાથતામ્ ચતુઃષષ્ઠિ સુરેન્દ્રાસ્તે, ભાસત્તે છત્ર ચામરેઃ _I/૪ શ્રી શંખેશ્વર મંડણ ! પાર્શ્વજિન ! પ્રણત કલ્પ તરૂકલ્પ નું ચૂરય દુદ્વાd, પૂરય મે વાંછિત નાથ ! પી.
- પછી જંકિંચિ૦ નમુસ્કુર્ણઅરિહંત વંદણવરિઆએ અન્નત્ય કહી એક નવકારનો કાઉ૦ કરી. પારી, નમોડર્વત) કહી થાય કહેવી. અસ્તિનોતુ સ શ્રેય : શ્રિયં યુદ્ધયાનતો નરેઃ | અર્મેન્દ્રી સકલાડàહિ, રંહસા સહ સૌથ્થત ૧II
- પછી લોગસ્સવ સવ્વલોએ અરિહંત વંદણવત્તિ, અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારનો કાઉ0 કરી, પારી. બીજી થાય. ઓમિતિ મત્તા યચ્છાસનસ્ય નત્તા સદાયઇડ્રીંશ્ચ / આશ્રીયતે શ્રીયાતે, ભવતો ભવતો જિના: પાનું |૨
Jain Education Intemational

Page #67

મારી ત્રીજી થાય,
રાધનાથે કરશે કાકડસ્ચાર્જની
વડી દીક્ષા વિધિ
૬૭. - પછી પુખરવરદી, સુઅસ્મભગવઓ૦ વંદણવત્તિઅન્નત્ય કહી, એક નવકારનો કાઉ૦ કરી, પારી ત્રીજી થોય. નવતત્ત્વયુતા ત્રિપદીશ્રિતા, રુચિજ્ઞાનપુણ્ય શક્તિમતા| વરધર્મકીર્તિ વિદ્યાડડનન્દાડડસ્ચાર્જનગીર્જીયાતુ lal.
- પછી સિદ્ધાણંબુદ્ધાણં. કહી, શ્રી શાંતિનાથજી આરાધનાથે કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, વંદણ૦ અન્નત્ય કહી એક લોગસ્સ (સાગરવર ગંભીરા સુધી) નો કાઉ૦ કરી, પારી નમોડઈતુ કહી ચોથી થાય કહેવી. શ્રી શાંતિઃ શ્રુતશાન્તિઃ પ્રશાન્તિકોડસા,વશાન્તિમુખશાન્તિી નયત સદા યસ્ય પદાઃ સુશાન્તિદાઃ સખ્ત સન્તિ અને II૪ll.
- શ્રી દ્વાદશાંગી આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ વંદણ) અન્નત્થ૦ કહી એક નવકારનો કાઉ૦ કરી, પારી નમો પાંચમી થોય કહેવી. સકલાર્થ સિદ્ધિસાધન બીજેપાના સદા ખુરદુપાશા | ભવાદનુપહત મહા તમોડપા દ્વાદશાની વ: //પી.
શ્રી શ્રુતદેવતા આરાધનાર્થ કરેમિ કાઉ૦ અન્નત્ય કહી એક નવ૦ કાઉ૦ કરી, પારી, નમોડતુ કહી છઠ્ઠી થાય. વદવદતિ ન વાગ્વાદિનિ ! ભગવતિ ! કઃ શ્રુતસરસ્વતિ ગમેÚ: રત્તર, મતિવરતરણિસ્તુત્યે નમ ઈતીહ દા
- શ્રી શાસનદેવતા આરાધનાથે કરેમિ કાઉ0 અન્નત્થર એક નવ૦ કાઉ૦ કરી, પારી. નમોડઈ. કહી સાતમી થોય. ઉપસર્ગવ વિલયનનિરતા. જિન શાસનવનૈકરતાઃ I દ્રતહિ સમીતિકૃતે સુ:, શાસનદેવતા ભવતામ્ //૭ી.
– સમસ્ત વેયાવચ્ચગરાણે સંતિગરાણું સમ્મદિઠ્ઠી સમાહિગરાણ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. અન્નત્થ૦ કહી, એક નવ કાઉસ્સગ્ન કરી, પારી નમોહહતુ કહી આઠમી હોય કહેવી. સંધેડત્ર યે ગુરુગુણૌઘનિધે, સુવૈયા નૃત્યાદિકૃત્યકરર્થક નિબધ્ધકક્ષાઃ | તે શાન્તયે સહ ભવન્તુ સુરાઃ સુરભિઃ સદુદ્રયો નિખિલવિM વિઘાતદક્ષા: //૮
- એક નવકાર પ્રગટ બોલીને, બેસીને નમુત્યુર્ણ કહી જાવંતિ, ખમાવ, જાવંત) કહી, નમો- પંચપરમેષ્ઠિ સ્તવન. ઓમિતિ નમો ભગવઓ, અરિહંત સિદ્ધાડડયરિય ઉવજઝાય ! વરસવ્વસાહુમુસિંઘ, ધમ્મતિથપવયણસ્સ ||૧|| સપ્પણવ નમો તહ ભગવઈ. સુયદેવયાઈ સુહયાએ 1 સિવસંતિ દેવયાણ, સિવાવયણ દેવયાણં ચ
Jain Education Intemational

Page #68

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
||૩||
॥૪॥
e
ઈન્દા ગણિ જમ નેરઈય, વરૂણ વાઉ કુબેર ઈસાણા । બમ્ભોનાગુત્તિ દસણ્યમવિ ય સુદિસાણ પાલાશં સોમ યમ વરૂણ વેસમણ, વાસવાણું તહેવ પંચહું । તહ લોગ પાલયાણં, સૂરાઈ ગહાણ ય નવર્ષાં સહંતસ્સ સમક્ખ, મઋમિત્રં ચૈવ ધમ્મણુક્રાણું । સિદ્ધિમવિગ્ધ ગચ્છઉ, જિણાઈ નવકા૨ઓ ધણિય
॥૫॥
-
પછી હાથ જોડી જયવીયરાય સંપૂર્ણ કહેવા. નાણને પડદો કરાવી ખુલ્લા સ્થાપનાજી સામે બે વાંદણા દેવડાવવાં. પછી પડદો લેવડાવી પ્રભુ સામે ખમા દેઈ. (સ્થાપનાજી હોય તો ખમા૦ ની જરૂર નથી)
પછી ઈચ્છકારિ ભગવન્ ! તુમ્હે અહં પંચમહવ્વયં રાઈભોયણું વિરમણં છઠ્ઠું આરોવાણિ નંદિ કરાવણિ, વાસનિક્ષેપ કરાવણિ, દેવવંદાવણિ, નંદિસૂત્ર સંભળાવણિ નંદિ સૂત્ર કઢાવણિ કાઉસ્સગ્ગ કરાવેહ (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છું કહી
ખમા દઈ ઈચ્છાકા૦ સંદિ∞ ભગવન્ ! પંચ મહત્વયં, રાઈભોયણું વિરમણં છઠ્ઠું આરોવાવણિ નંદિ ક૨ાવણી વાસ નિક્ષેપ કરાવણી દેવવંદાવણિ, નંદિસૂત્ર સંભળાવણિ નંદિ સૂત્ર કઢાવણિ કાઉસ્સગ્ગ કરુ ? ઈચ્છે,
પંચ મહવ્વયં, રાઈભોયણું વિરમણં છઠ્ઠ, આરોવાવણી નંદિ કરાત વાસનિક્ષેપ કરા, દેવ0 નંદિ સૂત્રસંભ૰, નંદિસૂત્રકા કરેમિ કાઉ∞ અન્નત્થ૦ (ગુ. શિ. બેઉ) સાગરવરગંભીરા સુધી એક લોગસ્સનો કાઉ∞ કરે. પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહે.
(શિ.) ખમા૰ દેઈ ઈચ્છકાર ભગવન્ ! પસાય કરી નંદિસૂત્ર સંભલાવોજી (શિ.) બે હાથ જોડી મુહપત્તિ બે હાથની બબ્બે આંગળી નીચે રહે અને બે બે આંગળી ઉપર રહે તે રીતે મુહપત્તિ રાખી ભગવાન સન્મુખ મસ્તક નમાવી ઊભા રહી નંદિસૂત્ર સાંભળે
ગુ. ખમા દઈ ઈચ્છાકા૦ સંદિ∞ ભગવન્ ! નંદિસૂત્ર કહું ? કહી એક નવકાર અને નીચેનો પાઠ ત્રણ વાર બોલે :- નાણું પંચવિહં પન્નાં તંજહા - આભિનિબોહિયનાણું, સુયનાણું, ઓહિનાણું, મણપજ્જવનાણું, કેવલનાણું તત્વ ચત્તારિ નાણાઈ ઠપ્પાઈ વણિજ્જાઈ નો ઉદ્દિસિજ્જીતિ, નો સમુદ્દિસિજ્જીતિ, નો અણુન્નવિજ્યંતિ, સુયનાણસ્સ ઉદ્દેસો સમુદ્દેસો અણુન્ના અણુઓગો પવત્તઈ, ઈમં પુણ પદ્મવર્ણ પદ્મશ્ચ મુનિ. અમુગસ, સાહુણી અમુગસ પંચ મહવ્વયં રાઈભોયણું વિરમણં છઠ્ઠું આરોવાવણી નંદિ પવત્તેહ. નિત્થારગપારગાહોહ. એમ ત્રણ વાર નંદીસૂત્રનો પાઠ સંભળાવી વાસનિક્ષેપ કરે (શિ.) તહત્તિ.

Page #69

વડીદીક્ષા વિધિ
Fe
(શિ.) ખમા૰ દઈ ઈચ્છકાર ભગવન્ ! પસાય કરી મહાવ્રતદંડક ઉચ્ચરાવેહ. (ગુ.) ઉચ્ચરાવેમિ) (શિ.) ઈચ્છું. કહી મુહપત્તિ ટચલી આંગળી અને તેની જોડેની આંગળી વચ્ચે લાંબી બન્ને છેડા લટકતા રાખી તથા ઓઘો હાથમાં રાખી હાથ બે દંતશૂળની પેઠે કરી બે કોણી પેટ ઉપર રાખી મસ્તક નમાવે પછી એકેક મહાવ્રત ત્રણ વાર નવકાર ગણવાપૂર્વક ગુરૂ શિષ્યને ઉચ્ચરાવે.
પ્રથમ નવકાર બોલી :
(૧) પઢમે ભંતે ! મહત્વએ પાણાઈવાયાઓ વે૨મણં સર્વાં ભંતે પાણાઈવાયં પચ્ચક્ખામિ સે સુક્ષ્મ વા બાયર વા તસં વા થાવર વા નેવ સયં પાણે અઈવાઈજ્જા, નેવત્ત્તહિં પાણે અઈવાયાવિા પાણે અઈવાયંતેવિ અનેં ન સમણુજાણામિ જાવજ્જીવાએ તિવિહં તિવિહેણે મણેણં વાયાએ કાએણં ન કરેમિ ન કારવેમિ, કરંત પિ અનેં ન સમજાણામિ તસ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણં વોસિરામિ. પઢમે ભંતે મહવ્વએ ઉવઢિઓમિ સવ્વાઓ પાણાઈવાયાઓ વેરમાં. નિત્યારગ પારગાહોહ. (શિ.) તહત્તિ કહે
(૨) અહાવરે દોચ્ચે ભંતે ! મહત્વએ મુસાવાયાઓ વે૨માં સર્વાં ભંતે મુસાવાયં પચ્ચક્ખામિ, સે કોહા વા, લોહા વા, ભયા વા, હાસા વા, નેવ સયં મુસં વઈ. નેવન્નેહિં મુસં વાયાવિા. મુસં વયંતે વિ અન્ન ન સમણુજાણામિ જાવજ્જીવાએ તિવિહં તિવિહેણે મણેણં વાયાએ કાએણં ન કરેમિ, ન કારવેમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્પાણં વોસિરામિ, દોચ્ચે ભંતે ! મહત્વએ ઉવઢિઓમિ સવ્વાઓ મુસાવાયાઓ વે૨મણં, નિત્યારગપારગાહોહ (શિ.) તત્તિ. - કહે
(૩) અહાવરે તચ્ચે ભંતે ? મહત્વએ અદિન્નાદાણાઓ વે૨માં સર્વાં ભંતે ! અદિન્નાદાણં પચ્ચક્ખામિ, સે ગામે વા, નગરે વા, અરણે વા, અપ્પે વા, બહું વા, અણું વા, થુલં વા, ચિત્તમંત વા, અચિત્તમંત વા, નેવ સયં અદિનં ગિšિા. નેવત્ત્તહિં અદિનં ગિઝ્હાવિજ્જા, અદિનં ગિ ંતે વિ અનેં ન સમણુજાણામિ જાવજ્જીવાએ તિવિહં તિવિહેણે મણેણં, વાયાએ કાએણં ન કરેમિ ન કારવેમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણું

Page #70

૭૦
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ વોસિરામિ. વચ્ચે અંતે ! મહબૂએ વિઢિઓમિ સવ્વાઓ અદિનાદાણાઓ વેરમણ. નિત્યારગ પારગાહોહ (શિ) તહત્તિ -
(૪) અહાવરે ચઉલ્થ ભંતે ! મહબૂએ મેહુણાઓ વેરમણે સવૅ ભંતે ! મેહુર્ણ પચ્ચખ્ખામિ સે દિવ્યં વા, માણસ વા, તિરિખmણિએ વા, નેવ સય મેહુર્ણ સેવિન્સ, નેવનેહિ મેહુર્ણ સેવાવિન્સ, મેહુર્ણ સેવંતે વિ અન્ન ન સમણુણામિ જવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણ મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરેત પિ અન્ન ન સમણજણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અખાણ વોસિરામિ ચઉત્થ ભંતે ! મહબૂએ વિદિઓમિ સવ્વાઓ મેહુણાઓ વેરમણે. નિત્થારગપારગાહોહ (શિ.) તહત્તિ - (કહે).
(૫) અહાવરે પંચમે ભંતે? મહબૂએ પરિગ્રહાઓ વેરમણે સળં ભંતે પરિગ્ગહં પચ્ચખામિ સે અખં વા બહું વા અણું વા થુલે વા ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સયં પરિગ્રહ પરિગહિહિન્જ, નેવનેહિ પરિગ્રહ પરિગિહાવિા , પરિગ્રહ પરિગિહત વિ અન્ન ન સમણુજાણામિ જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મeણે વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરંત પિ અન્ન ન સમણુણામિ તસ્મ ભંતે ? પડિક્રમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અખ્ખાણ વોસિરામિ, પંચમે ભંતે ! મહબૂએ ઉવકિમિ સવાઓ પરિગ્રહાઓ વેરમણ. નિત્થરગપારગાહોહ (શિ) તહત્તિ. - (કહે)
() અહાવરે છદ્દે ભંતે ! એ રાઈભોયણાઓ વેરમણ સવં ભંતે ! રાઈભોયણે પચ્ચક્ઝામિ સે અસણં વા પાણે વા ખાઈમ વા સાઈમ વા નેવસયં રાઈ ભુજિજm, નેવનેહિં રાઈ ભુંજવિા , રાઈ ભુંજતે વિ અને ન સમણુણામિ નવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરેત પિ અને ન સમણાણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અખ્ખાણ વોસિરામિ, છઠે અંતે ! વએ ઉવઢિઓમિ સવ્વાઓ રાઈભોયણાઓ વે૨મણે નિત્યારે પારગાહોહ (શિ.) તહત્તિ. કહે, આ રીતે પાંચ મહાવ્રત અને છઠ્ઠું રાત્રિભોજન વિરમણ વ્રત આદિના દરેક આલાવા મૂહર્તવેળાથી પહેલા ત્રણ-ત્રણવાર ઉચ્ચરાવવા. પછી એક નવકાર ગણવાપૂર્વક
“ “ઈએઈયાઈ, પંચમહબૂયાઈ, રાઈભોયણ વેરમણ છઠ્ઠાઈ અત્તહિ અયાએ ઉવસંપજ્જિત્તાણું વિહરામિ.” આ ગાથા શિષ્ય પાસે નવકાર ગણવાપૂર્વક ત્રણ વાર બોલાવવી. એનો અર્થ પણ કહેવો. વાસક્ષેપ નાંખવો. નિત્યારગપારગાહોહ કહેવું.
Jain Education Interational

Page #71

૭૧
વડી દીક્ષા વિધિ (શિ.) તહત્તિ (કહે) સંઘમાં વાસક્ષેપ ચોખા વહેંચવા.
(૧) ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં પંચ મહલ્વયં રાઈભોયણ વિરમણે છૐ આરોહ? (ગુ.) આરોમિ (શિ.-કહે) ઈચ્છે.
(૨) ખમા સંદિસહ કિં ભણામિ? (ગુ.) વંદિત્તા પવહ (શિ. કહે) ઈચ્છે
(૩) ખમા ઈચ્છકારિ ભગ0 તુહે અરૂં પંચમહલ્વયં રાઈભોયણું વિરમણ છૐ આરોવિયં ઈચ્છામો અણુસટિં? (ગુ.) આરોવિયં આરોવિયં ખમાસમણાણે હત્યેણે સુણ અર્થેણે તદુભાયેણે સમ્મ ધારિજ્જહિ અનેસિં ચ પવન્નહિ ગુરુગુણહિ વઢિાહિ. નિત્યારગપારગાહોહ (શિ.) તહત્તિ - (કહે)
(૪) ખમા તુમ્હાણ પવઈયં સંદિસહ સાણં પવેએમિ ? (ગુ.) પહ, (શિ.-કહે) ઈચ્છે
(૫) ખમા એક નવકાર ચારે બાજુ ગણતા બાર નવકાર થાય, ગુરુને નમસ્કાર કરતા ત્રણ પ્રદિણા ફરે ગુરૂ વાસક્ષેપ કરે (ત્રણ પ્રદક્ષિણા વખતે આખો સંઘ વાસક્ષેપ ત્રણવાર કરે).
(૬) ખમા તુમ્હાણ પવઈયં સાહુર્ણ પવઈયં સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છે | (૭) ખમાળ ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવન્! પંચ મહલ્વય રાઈભોયણ વિરમણ છઠ્ઠ આરોવાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૦ એક લોગ0 સાગરવરગંભીરા સુધી કાઉ૦ કરી, પારી, સંપૂર્ણ લોગસ્સ કહેવો. બે વાંદણા (ભગવાનને પડદો નાંખીને) સ્થાપનાજી સમક્ષ દેવા.
બાદ ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે સંદિસહું? (ગુ.) સંદિસહ. (શિ.) ઇચ્છ, ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 બેસણે ઠાઉં? (ગુ.) ઠાએહ. (શિ.)- ઇચ્છે ખમા દઈ અવિધિ આશાતના મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
ખ ૪૦ દઈ. ઈચ્છકારિ. ભગ. પસાય કરી દિગબંધ કરાવોજી. ગુ. મ. નવકાર ગણવાપૂર્વક-(બોલે) કોટિગણ, વયરી શાખા, ચાંદ્રકુલ આચાર્ય....ઉપાધ્યાય.......તમારા ગુરૂનું નામ.....તમારું નામ........ (જે-જે નામ હોય તે બોલે)
Jain Education Intemational

Page #72

લીગ કરું? (ગુ.) ૩.
૭૨
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ નિત્યારગપારગાહોદ. (શિ.) તહત્તિ. આમ એક એક નવકાર ગણવાપૂર્વક ત્રણ વાર નામ બોલે ત્રણે વાર વાસક્ષેપ નાખે.
ખમા દઈ, અવિધિ શાતના મિચ્છામિ દુક્કડમ્. –ચાલુ જોગમાં વડીદીક્ષા હોય તો પવેયણાની ક્રિયા કરાવવી. (યોગમાં ન હોય તો પણ ન કરાવે).
-નાણને પડદો કરાવી સ્થાપનાજી સન્મુખ શિવ ખમા દેઈ ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવન્! સઝાય કરું? (ગુ.) કરેહ. (શિ.) ઈચ્છે કહી સઝાય કરે. એક નવકાર અને ધમ્મો મંગલની પાંચ ગાથા બોલે
પછી ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવનું ! ઉપયોગ કરું? (ગુ.) કરેહ. (શિ.) ઈચ્છે. ઈચ્છાકાળ સંદિ. ભગ૭ ઉપયોગ કરાવણી કાઉસ્સગ્ન કરું? (ગુ.) કરેહ. (શિ.) ઈચ્છે. ઉપયોગ કરાવણી કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્ય કહી એક નવકારનો કાઉસ્સગ્ન કરે. પછી પ્રગટ નવકાર બોલે. | (શિ.) ઈચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવદ્ (ગુ.) લાભ (શિ.) કહે લેશુંજી ? (ગુ.) જહગહિયં પુલ્વસૂરિહિં (શિ.) આવસ્લેિઆએ (ગુ.) જલ્સજેગો (શિ.) સજઝાતરનું ઘર (ગુરૂ મહારાજ કરે તે).
ગુરૂ મ૦ ને વંદન કરે ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાય કરી પચ્ચખાણનો આદેશ દેશોજી. પચ્ચખ્ખાણ કરે, ખમા દઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાય કરી હિતશિક્ષા પ્રસાદ કરાવશોજી...ગુ. મ૦ હિતશિક્ષા આપે.
દેરાસરે દર્શન કરવા જવું. ચૈત્યવંદન કરવું. મુકામમાં આવીને અચિત્તરજ ઓહડાવણë કાઉસ્સગ્ન કરૂં? ઈચ્છે અચિત્તરજ ઓહ કરેમિ કાઉસગ્ગ. અન્નત્ય કહી ચાર લોગસ્સ સાગરવરગંભીરા સુધી કાઉ૦ કરી, પારી, પ્રગટ લોગસ્સ કહે
ઈશાનખૂણા સન્મુખ બેસીને નવકારમંત્રની બાંધી નવકારવાળી ગણવી.
શિ) કરેહ. (શિ3
કરે. પછી એ
વડી દીક્ષા વિધિ - સંપૂર્ણ
Jain Education Intemational

Page #73

૭૩
પદપ્રદાનવિધિ શ્રી જીરાવલા પાર્શ્વનાથાય નમઃ પૂ.આ.હેમસાગરસૂરીભ્યો નમઃ
શ્રીશંખેશ્વર પાર્શ્વનાથાય નમઃ પૂ.આ.આનંદસાગરસૂરીભ્યો નમઃ
શ્રી ચિંતામણિ પાર્શ્વનાથાય નમઃ પૂ.આ. કંચનસાગરસૂરીભ્યો નમઃ
ની પદપ્રદાન વિધિ
આત્મરક્ષા || વજપંજર સ્તોત્ર |
ૐ પરમેષ્ઠિ નમસ્કાર સારે નવપદાત્મકી આત્મરક્ષા - કરે વજ - પંજરામં સ્મરામ્ય
I૧. ૐનમો અરિહંતાણં શિરસ્કે શિરસિ સ્થિત! ૐ નમો સવસિદ્ધાણં મુખે મુખ - પતંવરનું
||૨|| ૐ નમો આયરિયાણં, અંગરક્ષાતિશાયિની ! ૐ નમો ઉવઝાયાણં, આયુધં હસ્તયો - દ્રઢ
૩. ૐ નમો લોએ સવાસાહૂણં, મોચકે પાડયો: શુભે 1 એસો પંચ નમુક્કારો, શીલા - વજમયીતલે
I૪ો. સવ્વપાવપ્પણાસણો, વકો વજમયો બહિઃ | મંગલાણં ચ સવ્વર્સિ, ખાદિરાંગારખાતિકા :
|પો. સ્વાહાન્ત ચ પદે જોય, પઢમં હવઈ મંગલ પ્રોપરિ વજમાં પિધાન દેહ – રક્ષણે
IIII મહાપ્રભાવ રક્ષય, શુદ્રોપદ્રવનાશિની પરમેષ્ઠિ – પદોદુભૂતા, કથિતા પૂર્વસૂરિભિઃ યૌવં કરતે રક્ષા, પરમેષ્ઠિપદૈઃ સદા તસ્ય ન સ્યાદ્ ભય, વ્યાધિ રાધિશ્ચાપિ કદાચન l૮.
શ્રી પદવી પ્રસંગનો પૂર્વવિધિ” (૧) પદવીના પૂર્વદિવસે સાંજે વસતિ શુદ્ધિ કરવી. (૨) નોતરા દેવા (૩) પ્રભાત સમયે “પભાઈ” કાલગ્રહણ લેવું પછી વસતિ જોવી. (૪) સવારે કાલપ્રવેદન બાદ સઝાય પઠાવવી. (નોતરા દેવા, કાલગ્રહણ-કાલપ્રવેદન, -સઝાય પઠાવવી
Jain Education Intemational

Page #74

દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ વિ. પ્રસંગે પદદાયક તથા પદગ્રાહકે અવશ્ય ઉપસ્થિત રહેવું) * જે તે વિધિ આદિ આ સાથે છે. છતાં વિધિ, વિધિમપા તથા ધર્મસંગ્રહમાંથી પણ વાંચી લેવી.
પદપ્રદાન દિને : (૧) પદપ્રદાન સ્થળે વસતિ શુદ્ધ કરવી. (૨) નાણમાં ચઉમુખ પ્રતિમાજી પધરાવવા (૩) પાંચ સાથીયા, પાંચદીપક, પાંચ શ્રીફળ, વિ. લાવવું (૪) આત્મરક્ષા સ્તોત્ર બોલી બન્નેએ આત્મરક્ષા કરવી. આત્મરક્ષા કરતાં પહેલા દિબંધ કરવો. દિબંધ
દશાદિપાલસ્થાપના
અ. અં અઃ અ | આ હ /
અં અઃ ઇન્દ્રાય | સ્વાહા
અગ્નેય ઇશાનાય બ્રહ્મણે સ્વાહ
સ્વાહા
સ્વાહી
એમાય સ્વાહા
દ.
કુબેરાય સ્વાહા
નૈઋત્યે સ્વાહા
ઓ/ વા.
ઉ| ઊ
૫.
એ
વાયવ્યાય સ્વાહા ,
વા
ઐ ને
નાગાયસ્વાહા વરુણાય'સ્વાહા
૫.
Jain Education Intemational

Page #75

પદપ્રદાનવિધિ
૦ નાણની ચારે દિશાથે પ્રભુજી પર વાસક્ષેપ કરવો. ૦ નાણને વિધિકારક ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઈ ખમા દઈ અરિહંત ચેઈયાણ કરી ૧ નવકારનો કાઉસ્સગ - કલ્યાણકંદ થાય
૦ પછી સ્થાપનાચાર્ય ખોલવાં અનુજ્ઞાચાર્ય જ (દીક્ષા - વડી દીક્ષા - પદવી આદિ ક્રિયામાં) અણુણહમે ભયવં બોલે.
પદગ્રાહકે ત્રણ પ્રદક્ષિણામાં બાર નવકાર ગણવા, ખમા દેવાપૂર્વક ઈરિયાવહિયં કરે ખમાત્ર ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગ0 વસતિ પવેલું? (ગુ) પહ. (શિ) ઈચ્છે, ખમા ભગવન્, શુદ્ધા વસહિ, (ગુ.) તહત્તિ.
ખમાઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવે મુહપત્તિ પડિલેહું? (ગુ) પડિલેહેહ. શિષ્ય ઈચ્છે કહી મુહપત્તિ પડિલેહે. (૧) આચાર્યપદ ખમાત્ર દેઈ ઈચ્છકારિ ભગવનું ? તુહે અડું દધ્વગુણ પક્ઝહિ અણુયોગ અણુજાવણë
સૂરિપદારોહણë નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપ કરેહ (ગુ) કરેમિ. (ગુ.) દધ્વગુણ પન્કવેહિ અણુયોગ અણુજાણાવણી
સૂરિપદઆરોવાવણી નંદિ પવત્તેહ. નિત્યારગપારગા હોઠ. (શિ) તહત્તિ. ૦ (૨) વાચકપદ ઇચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અરૂં વાચકપદ આરોવાવણી નંદિકરવાવણી વાસનિક્ષેપ કરેહ?
(ગુ.) કરેમિ. વાચકપદ આરોવાવણી નંદિ પવત્તેહ નિત્યારગપારના હોઠ. (શિ) તહત્તિ. (કહે) * (૩) પંન્યાસપદ ખમા દેઈ ઇચ્છકારિ ભગવન્! તુમ્હ અહં સવ્વાનુયોગ અણુજણાવણી પંન્યાસ પદે આરોવાવણી નંદિ
કરાવણી વાસનિક્ષેપ કરેહ (ગુ.) કરેમિ. (ગુ) સવ્વાનુયોગ અણુજણાવણી - પંન્યાસ પદે આરોવાવણી નંદિ પવત્તેહ.
નિત્યારપારા હોઠ. (શિ) તહત્તિ. (૪) ભગવતીયોગ તથા ગણિપદ ખમા દેઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અહં ભગવતીયોગ અણુજાણાવણી ગણિપદ
આરોવાવણી નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપ કરેહ. (ગુ) કરેમિ. ત્રણ નવકાર ગણવા પૂર્વક ગુરુમહારાજ સૂરિમંત્રથી મંત્રીને વાસક્ષેપ કરે... (ગુ) ભગવતીયોગ અણુણાવણી ગણિપદ આરોવાવણી નંદિ પવત્તેહ. નિત્યારપારગી
Jain Education Intemational

Page #76

56
હોહ. (શિ) તહત્તિ. (કહે)
E (૧) આ. પદ ખમા ઈચ્છકાર ભગવન્ ! તુમ્હે અમાંં દવગુણ પજ્જવેહિં અણુયોગ અણુાવણë નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપક૨ાવણી દેવે વંદાવેહ (ગુ) વંદાવેમિ.
૦ (૨) વા. પદ ખમા૰ ઇચ્છકારિ ભગવન્ ! તુમ્હે અમાં વાચક પદ આરોવાવણી. નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપક૨ાવણી દેવે વંદાવેહ (ગુ.) વંદાવેમિ.
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
.
* (૩) પં. પદ ખમા. ઇચ્છકાર ભગવન્ ! તુમ્હે અમાં સવ્વાનુયોગં અણુજાણાવણી . પં. પદ આરોવાવણી નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપક૨ાવણી દેવે વંદાવેહ. (ગુ.) વંદાવેમિ.
(૪) ભગવતીયોગ. ગ. પદ ખમા. ઇચ્છકારિ ભગવન્ ! તુમ્હે અહં ભગવતી યોગ અણુજાણાવણી. ગણિપદં આરોવાવણી નંદિકરાવણી વાસનિક્ષેપક૨ાવણી દેવે વંદાવેહ. (ગુ.) વંદાવેમિ.
→ ખમા૦ દઈ ઇચ્છાકા૦ સંદિસહ ભગવન્ ચૈત્ય૦ કરૂં ? (ગુ) કરેહ (શિ.) ઇચ્છું કહે. વડીલ શ્રીપાર્શ્વનાથનું ચૈત્ય બોલે :
ૐૐ નમઃ પાર્શ્વનાથાય, વિશ્વચિન્તામણીયતે; હ્રીં ધરણેન્દ્ર વૈરોટ્યા, પદ્માદેવીયુતાય તે
॥૧॥
॥૨॥
11311
શાંતિ તુષ્ટિ મહાપુષ્ટિ, ધૃતિકીર્તિ વિધાયિને ૐ હ્રીં દ્વિફ્ વ્યાલ વૈતાલ, સર્વાધિ વ્યાધિનાશિને જયાઽજિતાખ્યા વિજયાડડખ્યા પરાજિતયાન્વિતઃ । દિશાં પાલૈહૈૌર્વિદ્યાદેવીભિરન્વિતઃ
||૪||
ૐૐ અ સિ આ ઉ સા નમસ્તત્ર ત્રૈલોક્યનાથતામ્। ચતુઃષ્ટિઃ સુરેન્દ્રાસ્તે, ભાસન્ને છત્ર ચામરૈઃ શ્રી શંખેશ્વર મંડન ! પાર્શ્વજિન ! પ્રણતકલ્પ તરૂકલ્પ ! ચૂરય દુષ્ટપ્રાતં, પૂરય મે વાંછિત નાથ ?
11411
+
→ જેકિચિત્ નમુન્થુણં અરિહંત વંદણવત્તિઆએ૦ અન્નત્થત કહી એકનવ કાઉ. કરી, પારી, નમોડર્હત્ કહી પહેલી થોય. અહઁસ્તનોતુ સ શ્રેયઃ- શ્રિયં યદ્ ધ્યાનતો નરૈઃ અટૈન્દ્રિય સકલાડઐહિ, રંહસા સહસૌચ્ચત પછી લોગસ્સ૦ સવ્વલોએ૦ અ૨િ૦ વંદણ૦ અન્નત્યં૦ કહી એક નવ. કાઉ કરી, પારી બીજી થોય
11911

-

Page #77

પદપ્રદાન વિધિ
ઓમિતિ મત્તા યચ્છાસનસ્ય નંતા સદાયદંહીંશ્ચ । આશ્રીયતે શ્રિયા તે, ભવતો ભવતો જિનાઃ પાન્તુ → પછી પુખ્ખ૨૦ સુઅ૦ વંદણ૦ અન્નત્યંત કહી એક નવ૦ કાઉ. કરી, પાર્ટી ત્રીજી થોય કેવી. નવતત્ત્વયુતા ત્રિપદી શ્રિતા રુચિજ્ઞાનપુણ્ય શક્તિમતા । વરધર્મકીર્તિ વિદ્યાડડન્દાડઽસ્ય.
ગીર્જીયાત્
11311
->
પછી સિદ્ધાણં કહી શ્રીશાંતિનાથજી આરાધનાર્થે કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્ય કહી એક લોગસ્સ (સાવગ૨વર ગંભીરા સુધી)નો કાઉ∞ કરી, પારી, નમોડર્હત્ કહી નીચેની ચોથી થોય બોલવી.
શ્રી શાન્તિઃ શ્રુતશાન્તિઃ પ્રશાન્તિકોડસાવશાન્તિમુપશાંતિમ્ । નયતુ સદા યસ્ય પદાઃ સુશાન્તિદા સંતુસન્તિજને ॥૪॥ → પછી શ્રી દ્વાદશાંગી આરાધનાર્થે કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. વંદણ૰ અન્નત્યં એક નવકારનો કાઉ∞ કરી, પારી, નમોડર્હત્ કહી પાંચમી થોય કહેવી.
સકલાર્થ સિદ્ધિસાધન બીજોપાઙ્ગા, સદા સ્ફુરદુપાઙ્ગા । ભવતાદનુપહતમહાતમોઽપણા દ્વાદશાઙી વઃ
પછી શ્રુતદેવતા આરાધનાર્થે કરેમિ કાઉં∞ અન્નત્યં એક નવ૦ કાઉ નમો૰ છઠ્ઠી થોય કહેવી.
॥૨॥
॥॥

વદવદતિ ન વાગ્વાદિનિ । ભગવતિ ! કઃ શ્રુત સરસ્વતિ ગમેફ્ળઃ ૨૧ત્તરજ્ઞ મતિવરતરણિસ્તુભ્યે નમ ઈતીહ 11911 શ્રી શાસનદેવતા આરાધનાર્થે કરેમિ કાઉંટ અન્નત્થવ એક નવ૦ કાઉ નમો કહી સાતમી થોય કહેવી. ઉપસર્ગ વલય વિલયન નિરતા, જિનશાસનાવનૈકરતાઃ । દ્રુતમિહ સમીહિત કૃતે સ્યુઃ શાસનદેવતા ભવતામ્ ॥૭॥ → સમસ્ત વેયાચ્યગરાણં સંતિગરાણં સમ્મદિકિ સમાહિગરાણે કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્યં એક નવ૦ કાઉ∞ આઠમી થોય. સÛડત્ર યે ગુરુ ગુણૌઘનિધે સુરૈયા-નૃત્યાદિ કૃત્યકરણૈક નિબદ્ધ કક્ષાઃ ।
તે શાન્તયે સહ ભવન્તુ સુરાઃ સુરીભિા સત્કૃષ્ટયો નિખિલ વિઘ્ન વિદ્યાત દક્ષાઃ
->
પછી એક નવકાર પ્રગટ બોલીને બેસીને નમ્રુત્યુણ જાવંતિ ખમા જાવંત૦ નમો૦ ૫૨મેષ્ઠીસ્તવ.
ઓમિતિ નમો ભગવઓ અરિહન્ત સિદ્ધાડડયરિય ઉવજ્ઝાય । વરસવ્વસાહુ મુણિસંઘ ધમ્મતિત્થપવયણસ્સ 11911

66
॥૮॥

Page #78

૭૮
||૨||
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ સપ્પણવ નમો તહ ભગવઈ, સુયદેવયાઈ સુયાએ આ સિવસંતિ દેવયાણ, સિવાવયણદેવયાણં ચ ઈન્દાગણિજનેરઈય વરુણ વાઉ કુબેર ઈસાણા બશ્નોનાગુત્તિ દસહમવિ ય સુદિસાણ પાલાણું સોમયમવરુણ સમણ વાસવાણં તહેવ પંચાઈ તકલોગમાલયાણું, સૂરાઈગહાણ ય નવયું
l/૪ સાહંતસ્સસમખં મઝમિણે ચેવ ધમ્મણુક્રાણ I સિદ્ધિવિગ્ધ ગચ્છઉં, જિણાઈ નવકારઓ ધણિયે | |પણી પછી જયવીરાય સંપૂર્ણ કહેવા. ભગવાનને પડદો કરી ગુરુ સન્મુખ બે વાંદણા પડદો લઈ (ગુ. શિ.) ખમા દેવું.
g (૧) આ. પદ ઇચ્છકારિ ભગવનું ! અરૂં દવગુણપજ્યહિં અણુયોગ અણુજવણë સૂરિપદારહાર્થે નંદિકરાવણિ વાસનિક્ષેપકરાવણિ દેવવંદાવણિ નંદિસૂત્ર સંભળાવણ નંદિસૂત્ર કઢાવણિ કાઉસ્સગ કરાવેલ. કરૂ] (ગ) કરાવેમિ (શિ.) ઇચ્છ. (ગુ.) કરેનિ, ઇચ્છે (ગુ.) (શિ) (ઉભય) ખમા દઈ ઇચ્છાકારેણ સંદિ0 ભગવદ્ ! દિવ્યગુણ પન્કવેહિ અણુયોગ અણુનાવણë નંદિકરાવ િવાસનિક્ષેપ કરાવણિ દેવં વંદાણિ નંદિસૂત્ર સંભળાવણી નંદિ કઢાવણિ કરેમિ કાઉસગ્ગ અન્નત્ય એક લોગ0 સાગરવા ગંભીરા સુધી કરી, પારી, પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો.
૦ (૨) વા. પદ, ગુ. શિ. (બને) ખમા દેઈ ઇરછ કારિ ભગવન્! તુનો અખ્ત વાચકપદ આરોવાવલિ નંદિકરાવણિ વાસનિક્ષેપકરાવણિ દેવંદાવણિ નંદિસૂત્ર સંભળાવણિ, નંદિમુ. કઢાવણિ, કાઉસ્સગ્ન કરાવેહ [કરૂ] (ગુ.) કરાવેમિ (શિ.) ઈચ્છે, [(ગુ.) કરેમિ.] ખમાત્ર ઈચ્છાકારેણ સંદિર ભગવન્! વાચકપદ આરોવાવણિ નંદિકરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરાવણિ દેવવંદાવણિ નંદિમૂત્ર સંભળાવણિ નંદિસૂત્ર કઢાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ, અન્નત્થ૦ એક લોગ0 સાગરવા ગંભીરા. સુધી કરી, પારી પ્રગટ લોગસ્સવ કહેવો
* (૩) પં. પદ ગુરુ શિ૦ (બંને) ખમા ઈચ્છકારિ ભગવનું ! તુમડે અમાં સવ્વાનુયોગ અણુજાણાવલિ પંન્યાસ પદ આરોવાવણિ નંદિ કરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરાવણિ દેવવંદાવણિ નંદિસૂત્ર સંભળાવણિ દિસૂત્ર કઢાવણિ કાઉસ્સગ્ન કરાવેહ [ક]] (ગુ.) કરાવેમિ. (શિ.) ઈચ્છે. [(ગુ.) કરેમિ] ગુ. શિ. ઉભય ખમાર દઈ ઈરરકારેણ સંદિઇ ભગવનું ! સવ્વાનુયોગ
Jain Education Intemational

Page #79

પદપ્રદાન વિધિ
૭૯
અણુજાણાવણિ પં. પદં આરોવાવણિ નંદિકરાવણિ વાસનિક્ષેપં કરાવણિ દેવવંદાણિ નંદિસૂત્ર સંભળાવણિ નંદિસૂત્ર કઢાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૦ એક લોગ૦ સાગરવર ગંભીરા સુધી. કરવો, પારી, પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો.
i (૪) ભગવતીયોગ. ગ. પદ. ગુ. શિ. ખમા૰ ઈચ્છકાર ભગવન્ ! તુમ્હે અહં ભગવતી યોગ અણુજાણાવણિ ગણિપદ આરોવાણિ નંદિ કરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરાણિ દેવવંદાણિ નંદિસૂત્ર સંભળાવણિ નંદિસૂત્ર કઢાવણિ કાઉસ્સગ્ગ કરાવેહ [કરૂં] (ગુ.) કરાવેમિ (શિ.) ઇચ્છું [(ગુ.) કરેમિ.] ગુ. શિ. ઉભય ખમા૰ ઈચ્છાકારેણં સંદિ૰ ભગવન્ ! ભગવતી યોગ અણુજાણાવણિ ગણિપદ આરોવાવણિ નંદિકરાવણિ વાસનિક્ષેપ કરાવિણ દેવવંદાવિણ નંદસૂત્ર સંભળાવણિ નંદિસૂત્ર કઢાવવણ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૦ એક લોગસ્સ૦ કાઉસ્સગ્ગ સાગરવરગંભીરા સુધી કરવો. પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો.
ખમા૰ ઇચ્છકાર ભગવન્ ! પસાય કરી નંદિસૂત્ર સંભળાવોજી (ગુ.) સંભળાવેમિ (શિ.) ઈચ્છું. (ગુ.) ખમા૦ ઈચ્છકારેણ સંદિ૰ ભગવન્ ! નંદિસૂત્ર કહું ? (શિ.) ઇચ્છ (ગુ.) ત્રણ નવકાર ગણવા પૂર્વક સાતસોશ્લોક પ્રમાણ નંદિસૂત્ર સંભળાવે. (જે સંભળાવી શકે તે ગુરુની આજ્ઞાથી નંદિસૂત્ર આખુ બોલે,)
પદગ્રાહક બે આંગળી ઉપર રહે અને બે આંગળી નીચે રહે તે રીતે વચમાં મુહપત્તિ રાખીને મસ્તક નમાવવા પૂર્વક ઉભા ઉભા નંદિસૂત્ર સાંભળે. સમસ્ત નંદિસૂત્ર પૂરું થયા બાદ (ગુ.) નિત્થરગપારગા હોઠ કહે (શિ.)તહત્તિ ઇચ્છામો અણુદ્ધિં કહે.
ગુ. શિ. ના મસ્તકે હાથ મુકી ઈમ પુર્ણ પઢવણું પડુચ્ચ (પદવી લેનારનું નામ બોલવું.)
D. આ પદે દધ્વગુણ પજ્જવેહિં અણુયોગાન્ અણુજણાવણિ સૂરિપદઆરોવાવદ્ધિ નંદિપવત્તેઈ (આ પ્રમાણે ત્રણ વખત બોલે અને ત્રણે વખત) નિત્યારગપારગા હોઠ કહે. પછી આ પ્રમાણે કહે ૐ નમો આયરિયાણં ભગવંતાણં નાણીણં દસણીણં ચરિત્તીણ પંચવિહાયાર સુક્રિયામાંં ઈહ ભગવંતો આયરિયા અવતરંતુ સારૂં સાહૂણી સાવય સાવિયા કર્યું પૂર્ય પડિચ્છન્તુ, સવ્વસિદ્ધિ દિસંતુ સ્વાહા ।
૦ (૨) વાચકપદ આરોવાવણિ નંદિપવત્તેઈ (આ પ્રમાણે ૩ વખત બોલે અને ૩ વખત) નિત્યારગપારગા હોઇ કહે

Page #80

૮૦
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ (શિ.) તહરિ કહે.
(૩) સવાનુયોગ અણુજણાવણિ પંન્યાસ પદ આરોવાવણી નંદિપવલ્લેઈ (આ પ્રમાણે ત્રણ વખત બોલે અને ત્રણે વખત) નિત્યારગપારગા હોઠ કહે. (શિ.) તહત્તિ કહે.
ક (૪) ભગવતીયોગ અણુજાણાવણિ ગણિ પદ. આરોવવણિ નંદિ પવન્ટેઈ નિત્યારગપારગા હોય આ પ્રમાણે ત્રણ વખત બોલે) (શિ.) તહત્તિ કહે.
સાત ખમાસમણા : Tu n (૧) આયાર્ચ પદ : પદગ્રાહક ખમાતુ ઈચ્છકારિ ભગવનું ! તુહે અમઈ દવગુણ પક્ઝવેહિ અણુયોગ અણુણહ. (ગુ.) અણુણામિ. (શિ.) ઇચ્છે કહે. | () વાચક પદ. ઈચ્છકારિ ભગવનું ! તુહે અહે વાચકપદે અણજાણહ આરોહ, (ગ) અણજણામિ. આરોમિ. (શિ.) ઇચ્છે.
1 a) પંન્યાસ પદ, ખમા ઈચ્છકારિ ભગવનું ! તુહે એમડું સવાનુયોગ અણજાણહ, પંન્યાસ ૫દે આરોહ, (ગ) અણુજણામિ આરો]મિ. (શિ) ઇચ્છે કહે.
પ્ત (૪) ભગવતી યોગ. ગણિ પદ. ખમા ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અહં ભગવતી યોગ અણુણહ, ગણિપદ આરોવેહ. (ગ.) અણુાણામિ આરોએમિ. (શિ) ઇચ્છે કહે
[2] ખમા સંદિસહ કિં ભણામિ ? (ગુ.) વદિતા પહ. (શિ.) ઈચ્છે
[3] D (૧) આચાર્ય પદ ખમા ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુમ્મ અહં દધ્વગુણપન્કવેહિ અણુયોગ અણુનાય ઈચ્છામો અણસદ્ધિ, ગ.) અન્નાયે અણુન્નાયે ખમાસમણાણે હત્યેણે સુત્તેણં અત્થણે તદુભાયણ સમ્મ ધારિજહિ દધ્વગુણપજ્જવહિ અનૈર્સિ ચ પવન્નહિ ગુરુગુણેહિ વક્રિાહિ નિત્યારગપારગા હોઠ. (શિ.) તહત્તિ (કહે).

Page #81

૮૧
પદપ્રદાનવિધિ
૦ (૨) વાચક પદ. ખમા ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુહે અહં વાચકપદે આરોવિયં ઈચ્છામો અણુસદ્ધિ (ગુ.) આરોવિય આરોવિયું ખમાસમણાણે હત્યેણે સુત્તેણં અત્યેણે તદુભાયણ સમ્મ ધારિહિ અનૈર્સિ ચ પવન્નહિ ગુરુગુણેહિ વૃદિmહિ નિત્યારગપારગા હોઠ. (શિ) તહત્તિ. (કહે)
* (૩) પંન્યાસ પદ ઈચ્છકારિ ભગવનું તુહે અહેસવાનુયોગ અણુન્નાયે પં૦ પદ આરોવિયં ઈચ્છામો અણુસદ્ધિ, (ગુ.) અણુન્નાયે અણુન્નાયે આરોવિયં આરોવિયં ખમાસમણાણે હત્યેણે સુત્તેણં અર્થેણે તદુભયેણે સમ્મ ધારિહિ અનૈર્સિ ચ પવન્નહિ ગુરુગુણેહિ વઢિmહિ નિત્યારગપારના હોઠ. (શિ.) તહત્તિ. (કહે)
- 5 (૪) ભગવતી યોગ ગણિ પદ ખમા ઈચ્છકારિ ભગવન્! અહં ભગવતીયોગ અણુન્નાયું ગણિપદં આરોવિયું ઈચ્છામો અણુસäિ (ગુ.) અણુન્નાયે અણુન્નાયે આરોવિયં આરોવિયં ખસામણાણે હત્યેણે સુત્તેણં અત્યેણે તદુભાયણ સમ્મ ધારિજ્જાહિ અનેસિ ચ પાહિ ગુરુગુણહિ વક્લિહિ નિત્યારગપારગા હોય. શિ. તહત્તિ. (કહે).
[4] ખમા તુમ્હાણે પવઈયં સંદિસહ સાહૂણં પવેએમિ ? (ગુ.) પવેહ (શિ.) ઈચ્છે
[5] ખમા (સંઘને ચોખા આપવા) ભગવાન સન્મુખ ચારે દિશાએ નવકાર ગણવા પૂર્વક ત્રણ પ્રદક્ષિણા દે એટલે ૧૨ નવકાર થાય. તેમાં પ્રથમ વાસક્ષેપ ગુ.મ. પાસે નખાવીને ત્રણ પ્રદક્ષિણા પૂર્ણ કરે ત્રણે વખત શ્રી સંઘ ચોખાથી વધારે.
[6] ખમા (શિ.) તુમ્હાણ પવઈયં સાહૂણં પવઈયં સંદિસહ કાઉસ્સગ્ગ કરેમિ? (ગુ) કરેહ (શિ.) ઈચ્છે.
[7] (૧) આચાર્ય પદ ખમા. ઈચ્છાકાળ સંદિભગવન ! દધ્વગુણ પજવેહિ અણુયોગ અણુજણાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. અન્નત્થ૦ ૧. લોગ. સાગરવા ગંભીરા સુધી કરી, પારી પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો.
૦ (૨) વાચક ૫૦ ખમાળ ઇચ્છાકા, સંદિ. ભગવન્! વાચકપદ આરોવાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ. અન્નત્થ૦ ૧. લોગ) સાગરવા ગંભીરા. સુધી પાણી પ્રગટ લોગ. કહેવો.
* (૩) પંન્યાસ પદ ખમા ઈચછા સંદિ ભગવન્! સવાનુયોગ અણુણાવણિ ૫૦ પદ આરોવાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ
Jain Education Intemational

Page #82

૮૨
અન્નત્થ૦ ૧. લોગ૦ સાગરવા ગંભીરા સુધી કરી, પારી પ્રગટ લોગ૦ કહેવો
TM (૪) ભગવતીયોગ ગણિપદ ખમા૦ ઈચ્છાકાળ સંદિ∞ ભગવન્ ! ભગવતી યોગ અણુજાણાવણિ ગણિપદં આરોવાવણિ કરેમિ કાઉસ્સગ્ગ અન્નત્થ૦ ૧ લોગસ્સનો કાઉસ્સગ્ગ સાગરવર ગંભીરા સુધી કરી, પૌરી પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો.
નાણને પડદો કરી. સ્થાપનાજી સન્મુખ બે વાંદણા દેવા પછી પડદો દૂર કરાવી ભગવાન સન્મુખ ખમાસમણ દેવું. ઈચ્છકારેણ સંદિસહ ભગવન્ ! કાલમાંડલા દિસાહું ? (ગુ.) સંદિસાવેહ (શિ.) ઈચ્છ ખમા૦ ઈચ્છાકા૦ સંદિ∞ ભગત કાલામાંડલા ડિલેહશું ? (ગુ.) પડિલેહજો. (શિ.) ઈચ્છું ખમા૦ ઈચ્છાકા સંદિ∞ ભગત સજ્ઝાયપડિક્કમશું. (ગુ.) પડિક્કમજો. (શિ.) ઈચ્છું. ખમા ઈચ્છકા૰ સંદિ∞ ભગ૦ પભાઈકાલ પડિક્કમશું ? (ગુ) પડિક્કમજો. (શિ.) ઈચ્છું ભગવાનને પડદો કરી સ્થાપનાજી સન્મુખ બે વાંદણા. પડદો. દૂર કરી
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
ખમા૦ ઈચ્છાકા૦ સંદિ∞ ભગત બેસણે સંદિસાહુ ? સંદિસાવેહ. (શિ.) ઇચ્છું. કહી
ખમા॰ દેઈ ઈચ્છાકા સંદિ૰ ભગત બેસણે ઠાઉ ? (ગુ.) ઠાવેહ (શિ.) ઈચ્છકા૰ ખમા દઈ અવિધિ અશાતના મિચ્છામિદુક્કડં કહેવું.
બોલી બોલાવવી
D (૧) આ. પદ. ૧ નિષદ્યા, ૨ સૂરિપટ, ૩ મંત્રપોથી, ૪. માળા ૫ ચોખા (થાળીમાં), ૬ ૮૨ વાડકોમાં, ૭ સ્થાપનાચાર્ય, ૮ કામળ, ૯ નૂનન આચાર્યહસ્તે પ્રથમ વાસક્ષેપ,.
૦ (૨) વા. પદ ૧ નિપદ્યા, ૨ મંત્રપોથી, ૩ મંત્રપટ, ૪. માળા ૫ પ્રથમવાસક્ષેપ, ૬ કામળ.

Page #83

પદપ્રદાનવિધિ
* (૩) પં પદં ૧ નિષદ્યા, ૨ મંત્રપોથી, ૩ મંત્રપટ, ૪. માળા ૫. પ્રથમવાસક્ષેપ, ૬. કામળ.
(૪) ગ. પદ. ૧-મંત્રપટ, ૨-મંત્રપોથી, ૩-માળા ૪-કમળ, પ-પ્રથમ વાસક્ષેપ
(૧) આચાર્યપદ, (૨) વાચક પદ, (૩) પંન્યાસપદ લેનારને (ગુ.) ખમા દેવડાવે (શિ.) ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવન્! તુઓ અમર્ડ નિસજ્જ સમખેહ (બોલી બોલનાર પદદાયક ગમ. ને. નિષદ્યા પ્રથમ આપે) (ગુ.) વાસક્ષેપ કરે પછી નિષદ્યા શિ. ને આપે, શિષ્ય નિષઘા ડાબા હાથ પર રાખી સમવરસણ તથા ગુ. મ. ને ત્રણ પ્રદક્ષિણા દઈ ગુડ મ. ની જમણી બાજુ નવી નિષદ્યા પર બેશે (બોલી બોલનાર કેસરની વાડકી ગુ. મ. ને વહોરાવે.)
(૧) આચાર્ય થનાર શિ. ને જમણા કાને કેશરથી કુંડલ આલેખે. જમણા હાથે કાંડા પર કડુ આલેખે અને ભુજા પર બાજુબંધ આલેખે પછી વાસક્ષેપ કરી ગુ0 મ૦ નૂતન આચાર્યને લગ્ન સમય (મુહૂર્ત) ધ્યાનમાં રાખી ચારપીઠ સંભળાવે. લગ્ન સમયે પાંચમી પીઠ સંભળાવે.
૦ (૨) વાચક-(ઉપા.) * (૩) પંન્યાસ, ક (૪) ગણિને કાન પર વાસક્ષેપ કરી કાનમાં મંત્ર સંભળાવે (ગુ. વાસક્ષેપ ત્રણવાર કરે.).
I m (૧) આચાર્ય થનાર ખમા દઈ ઈચ્છકારી ભગવન્! તુઓ અર્હ (મમ) અખે સમર્પોહ (ગુ.) સમપૅમિ. (શિ.) ઇચ્છે.
નૂતન આ૦ પદ માટે નૂતન આ૦ ને બન્ને હથેળીમાં કેશરનો સાથીઓ કરી. હથેળીમાં વર્ધમાન (વધતી ત્રણ મુઠ્ઠી ચોખા મૂકે. (બોલી બોલનાર ચોખાનો થાળ તથા સ્થાપનાચાર્ય ગુ0 મ૦ ને આપે) (મંત્રપટ બોલી બોલનાર ગ. મ. ને આપે) ગુ. મ0 શિ. ને સ્થાપનાચાર્ય તથા મંત્રપટ અર્પણ કરે.
સ્થાપનાચાર્ય મંત્રપટ તથા મંત્રપોથી હાથમાં લઈ નૂતન આચાર્ય સમવસરણને એક પ્રદક્ષિણા દે. પછી આચાર્ય- ઉપા- પંન્યાસ-ગણિ ખમા ઈચ્છકારિ ભગવન્! પસાય કરી મમ નામ... ઠવણે કરેહ. ગુ. કરેમિ
Jain Education Intemational

Page #84

८४
દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ
વાસક્ષેપ કરી નામસ્થાપના આ પ્રમાણે કરવી.
કોટીગણ વયરી શાખા ચાન્દ્રકુળ આગમોધ્ધારક આચાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી તત્પટ્ટ પ્રતિષ્ઠિત ગચ્છાધિપતિ આ. શ્રી. માણિકસાગર સૂરીશ્વરજી તદત્તર પૂ. ગચ્છાધિપતિ આ૦ હેમસા. સૂ. પૂ. ગચ્છાધિપતિ આ. દેવેન્દ્રસા.સ્. પૂ. ગચ્છાધિપતિ આ. ચિદાનંદ સા.સ્. પૂ. ગચ્છાધિપતિ આ દર્શનસાગરસૂ, પૂ. વર્તમાન ગચ્છાધિપતિ આ૦ સૂર્યોદય સાગરસૂરિજી (એવું. પૂ. આ. કંચન સાગર સૂરિ આદિ) ઉપાધ્યાય સકલચંદ્રજી, ઉપાઠ ક્ષમાસાગરજી. ઉપાટ ધર્મસાગરજી વર્તમાન ઉપા. હિમાંશુસાગરજી આદિ તમારા ગુરુનું નામ...તમારું નામ આ. શ્રી...ઉ. શ્રી...પં. શ્રી....ગ. - શ્રી...નિત્યારગપારગ હોય. (શિ.) તહત્તિ. ( આ પ્રમાણે ત્રણ વખત નવકાર ગણવા પૂર્વક નામસ્થાપન કરવું. વાસક્ષેપ કરવો. બીરાજમાન આચાર્યઆદિ પાસે વાસક્ષેપ કરાવવો. (શિ.) તહત્તિ કહે.
પછી શિ) ખમા દેઈ ઈચ્છાકારેણ સંદિ. ભગવન્! પવેયણા મુહપત્તિ પડેલહું? (ગુ.) પડિલેહ (શિવ) મુહપત્તિ પડિલેહી. બે વાંદણા આપે. (નાણને પડદો કરવો)
ઈચ્છાકારેણ સંદિ ભગવન્! પવેયણા પવેલ? (ગુ.) પહ. (શિ.) ઈચ્છે ખમાં, કહી દેઈ ઈચ્છકારિ ભગવન્! તુમ્હ અહં
(૧) આ. ૧ દબૅગુણપજ્જવેહિસવાનુયોગે અણજાણાવણિ ૦ (૨) વા. પદ ૧ વાચકપદ અણુંજાણાવણિ * (૩) ૫ પદ ૧ સવ્વાનુયોગ અણુજણાવણિ પંપદ આરોવાવણિ.
(૪) ભગવતી યોગ. ગ. પદ ૧ ભગવતી યોગ અણુજણાવણિ ગણિપદ આરોવાવણિ નંદિસૂત્ર કઢાવણિ નંદિ કરાવણિ નંદિસૂત્ર સંભળાવણિ | વાસનિક્ષેપ કરાવણિ, દેવવંદાવણિ કાઉસ્સગ્ન કરાવણિ
Jain Education Intemational

Page #85

૮૫
પદપ્રદાન વિધિ કાલમાંડલા સંદિસાવણિ કાલમાંડલા પડિક્કમાવણિ સઝાય પડિક્કમાવણિ, પભાઈકાલ પડિક્કમાવણિ પાલીતપ કરશું? (ગુ.) કરજે.
ખમા ઈચ્છકારિ ભગવ પસાય કરી પચ્ચખાણનો આદેશ દેશોજી પચ્ચ. કરી ભગ. ને પડદો બે વાદણાં દઈ પડદો લઈ ઈચ્છા સંદિ, ભગવનુ બેસણે સંદિસાઈ? (ગ.) સંદિસાવહ (શિ.) ઈચ્છે ખમા. ઈચ્છાકા. સંદિ. ભગ. બેસણે ઠાઉં? (ગુ.) ઠાવહ (શિ.), ઈચ્છે ખમા. અવિધિ અશાતના - મિચ્છામિ દુક્કડું
પછી શિ. ખમા. દેઈ ઈચ્છાકા. સંદિ. ભગ. અનુયોગ વિસજ્જવણë કાઉસ્સગ્ન કરું? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છ, અનુયોગ વિસાવણë કરેમિ કાઉં. અન્નત્થ. એક લોગસ્સ સાગરવરગંભીરા સુધી, પારી, પ્રગટ લોગસ્સ કહેવો, ખમાત્ર ઈચ્છાકા સંવ ભ૦ સઝાય કરુ? (ગુ.) કરેહ (શિ.) ઈચ્છ, નવકાર ધમ્મો મંગલ. ની પાંચ ગાથા
દ0 ભગ0 ઉપયોગ કરું? (ગુ.) કરેહ (શિ) ઈચ્છ, ઇચ્છાકા સંદિ. ભગવે ઉપયોગ કરાવણિ કાઉ. કરું? (ગુ.) કરેહ. (શિ.) ઉપયોગ કરાવણિ કરેમિ કાઉ. અન્નત્થ. ૧ નવકારનો કાઉ કરી પારી પ્રગટાવકાર.
ઈચ્છાકા૦ સંવ ભ૦ (ગુ) લાભ, (શિ.) .... કઈ લેશું (ગુ.મહાગહિયં પુત્ર સૂરિહિં. (શિ) આવસિઆએ (ગુ.) જલ્સ જેગો શિ. શય્યાતરનું ઘર ? (પછી નૂતન આચાર્ય - વડીલ આચાર્યને દ્વાદશાવર્ત વંદન કરે).
નૂ૦ આ પૂર્વે પાથરેલ નિષઘા પર બેસે ત્યાર બાદ નૂતન આચાર્યને પદદાયક આચાર્ય ભગવંત પાટથી નીચે ઉતરી સકળ સંઘ સાથે દ્વાદશાવર્ત વંદન કરે પછી નૂ૦ આ૦ ને વ્યાખ્યાન માટે વિનંતી કરે નૂતન આચાર્ય વ્યાખ્યાન આપે
- ગુરુવંદન, પછી બે સઝાય પઠાવવી તથા ત્રણ પાટલી કરવી
- પછી દર્શન કરવા જવું. ચૈત્યવંદન દેરાસરમાં કરી. મુકામમાં આવી, ઈરિયાવ પડિક્કમી ઈચ્છાકા, સંદિ. ભગવ અચિત્તરજ ઓહડાવણë કાઉ૦ કરુ ? ઈચ્છે અચિત્તરજ ઓહ કરેમિ કાઉ0 અન્નત્ય કહી ચાર લોગસ્સ સાગરવર ગંભીરા
Jain Education Intemational

Page #86
86 દીક્ષા-યોગાદિ વિધિ સુધી, કરી, પારી, પ્રગટ લોગસ કહે - ત્યારબાદ ઈશાન ખુણા સન્મુખ બેસી નવકાર મંત્રની બાંધી નવકારવાળી ગણવી. જૈનમુનિ દીપરત્નસાગરજી “આરાધના ભવન” મંગલદીપ સોસાયટી, ધોળેશ્વર પ્લોટ સામેની ગલીમાં, પોસ્ટ-થાનગઢ, જીલ્લો-સુરેન્દ્રનગર 038 259 67 397 fobiye ત્રિવિધ - ત્રિવિધે મિચ્છામિ દુક્કડમ્ સહ Jain Education Intemational