Book Title: Dan Ane Shil
Author(s): Nagindas Girdharlal Sheth
Publisher: Jain Siddhant Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023341/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainasiddhAMta graMthamALA, maNa ke pa6 me dAna ane zILa. dANaM sIlaM ca tavo bhAvo evaM caubviho dhmmo| saca jiNehi bhaNio tahA duhAsuacarite hiN|| dAna, zILa, tapa ane bhAvanA e cAra prakAranA dharma sava tIrthakarAe kaheluM che. zruta ane cAritranA bhedathI dharmanA be prakAra paNa ka he lA che. -saptatizata sthAna prakaraNa gA. 96 lekhaka-saMpAdaka nagInadAsa giradaralAla zeTha Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina siddhAMta graMthamALA, maNake pa6 me dAna ane dANaM sIlaM ca tavo bhAvo evaM cauvviho dhmmo| savva jiNehiM bhaNio tahA duhAsuacarite hiM // dAna, zILa, tapa ane bhAvanA e cAra prakArane dharma sarva tIrthaMkarae kahelo che. zruta ane cAritranA bhedathI dharmanA be prakAra paNa kahelA che. - saptatizata sthAna prakaraNa gA. 96 lekhaka - saMpAdaka nagInadAsa giradharalAla zeTha Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka zrI jaina siddhAMta sabhA (rajIsTarDa)nI vatI Do. DI. e sa. saMghavI, zAMti sadana, 259, lemiMTana roDa. muMbaI 7. W.B. AvRtti pahelI mArca 1965 phAgaNa 2021 vIra saM. 2481 kiMmata rUA. 5 mudraka saurASTra TrasTa vatI, snAbahena zukala, pratApa" pri. presa, nANAvaTa, pratApa sadana; surata. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA AtmAne anAdi kALathI saMsAramAM rakhaDAvanAra AhAra saMjJA, bhayasaMjJA, maithuna saMjJA ane parigraha saMjJA e cAra saMjJAo che. e cAra saMjJAonI bhUkha bhAMgavAno asAdhAraNa ane uttama upAya e dAna, zILa, tapa ane bhAvanAno che. mATe ja bhagavAne dharmanA cAra prakAra tarIke varNavI tene upadeza karyo che. kaI saMjJAno nAza dharmanA kayA prakArathI thaI zake che te joIe(1) dAna-dAna ApavAthI parigraha saMjJAno nAza thAya che. kIrti, mAna ke prazaMsA mATe dAna ApavAnuM nathI paNa lebha ane mehano nAza karavA mATe dAna ApavAnuM che. lobha ane mohane nAza thayo eTale parigrahano nAza thayo ja jANo. (2) zILa-zaLadharmanI ArAdhanA karavAthI maithuna saMjJAne kSaya thAya che. (3) tapa-tapa karavAthI AhArajJAno nAza che. (4) bhAvanA-cAra dharma bhAvanA tathA bAra vairAgya bhAvanA bhAvavAthI dharmabhAva daDha thAya che. ane bhayasaMjJAne nAza thAya che. - A cAreya saMjJAomAM paNa pahelI ane mukhya to AhAra saMjJA che. eka AhArajJA ghaTe ane AhArasaMjJA kAbumAM Ave to pachI bAkInI traNa saMjJAone kAbumAM levA mATe vadhAre parizrama karavAnI jarUra rahetI nathI. - je vyakitamAM AhArajJAnuM prabaLapaNuM vartatuM hoya tene maithuna Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMjJA prAyaH joradAra hoya che. ane AhAra tathA maithuna saMjJAnuM jyAM prabaLapaNuM hoya tyAM parigraha sajJAnuM jora paNa avazya hoya ja. kAraNa ke parigraha arthAt dhana sivAya maithunasaMjJA tathA AhAra saMjJAne piSaNa maLatuM nathI. AhAra saMjJA tathA maithuna saMjJAnA poSaNa mATe AjIva game tevA pApa karIne paNa dhana meLavavAno prayatna kare che. bhega sukhanuM sAdhana dhana meLavavA mATe mana, vANI ane kAyAnI doDadhAma tenuM nAma bhayasaMjJA che. mana vANI ane kAyAnI caMcaLatA tenuM nAma bhayasaMjJA che. AhAra saMjJAnI prabaLatAthI maithuna saMjJA vadhe. maithuna saMjJAnI prabaLatAthI parigraha saMjJA vadhe ane parigraha saMjJA vadhavAthI bhayasaMjJA vRddhi pAmatI jAya tema tema karmabaMdhana paNa vRddhi pAmatuM jAya. AhArasAne ghaTADe ane nAza karavA mATe mukhya sAdhana tapa che. AhAra kara e AtmAno svabhAva nathI. AtmAno svabhAva anAhArI che. anAdi kALathI A saMsArI jIpane AhAranI bhUkha, viSayanI bhUkha ane dhananI bhUkha vaLagelI che. tene mATe ja A ajJAnI jIve atyAra sudhI AMkho mIMcIne khuba doTa mUkI che. paNa pariNAme bhUkha bhAMgavAne badale bhUkha vadhatI ja gaI che. e bhUkha bhAMgavAne mATe, ene nAza karavA mATe bhagavAne dAna, zILa, tapa ane bhAvanAnA cAra rastA batAvela che. e raste sugamatAthI jaI zakAya teTalA mATe e cAre prakAranuM vistRta varNana ApavAnuM meM vicAryuM hatuM. temAMthI "bhAvanAnuM pustaka tathA "tapa ane yoga"nuM pustaka ema be pustako amArA taraphathI pragaTa thaI cUkyA che. bAkInA benuM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A saMyukta pustaka pragaTa thAya che. e rIte dharmanA cAra prakAranuM varNana thaI gayuM che. zIlamAM bAravratanuM paNa vistRta varNana ApavA dhAreluM hatuM. paNa te haju taiyAra thaI zakela nathI. tethI te judA pustaka rUpe pragaTa karIzuM. dAna zILa saMbaMdhInuM mAruM vivecana aneka sUtro tathA graMtho uparathI taiyAra karavAmAM Avela che tethI te sarva graMthanA lekhakono AbhAra mAnuM chuM. tema ja e viSayane lagatA lekho anya munio tathA gRhasthonA paNa upayogI hoI teno paNa A pustakamAM saMgraha karavAmAM Avyo che, te sarva lekhakone paNa AbhAra mAnuM chuM. A pramANene A saMgraha vAMcakone sArI rIte upayogI thaI paDaze ema AzA rAkhuM chuM. -zeTha nagInadAsa giradharalAla Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA 5 .. 10 prastAvanA anukramaNikA mAMgalika namaskAra dAnazILanuM mAhAmya manuSya bhavanI durlabhatA | bhAga 1 le mukhapRSTa maMgaLa namaskAra dAnanuM svarUpa dAnanuM phaLa 1. dAna (nagInadAsa gi. zeTha ) 23 X 26 27 pR2 37 41 41 41 43 43 dharmanA prakAra kIrtidAna dAna ... 28 laukika dAna dAna zA mATe? ... 30 ucita dAna dAna zenuM karavuM ? anukaMpA dAna dAnanA prakAra jJAnadAna jJAnadAna abhayadAna dhanadAna ... 34 dharmadAna bhAvanA pramANe dAna... 35 dAna kone devuM ? . sUtra pramANe dAnanA dAnanuM phaLa zuM ? - daza prakAra ... 36 dAna ApatAM saMbhALavAnuM... digaMbara mata pramANe dAnanA prakAra 2, dAna (muni zrI jayavijayajI) 3, dAna ane udAratA (A. zrI vijayarAmacaMdrasUri) ... paS 64 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 127 ... 142 4. abhayadAna (muni zrI gabulAlajI) 5. abhayadAna (munizrI jayavijayajI) 6. anukaMpAdAna 7. supAtradAna 8. sAcuM dAna (sva. zrI. vijayarAmacaMdra sUrijI) bhAga 2 je mukhapRSTha jJAna ane cAritra 1, zILa (nagInadAsa gi. zeTha) manuSyomAM vikAsanI bhinnatA be vikAsa zreNi gRhasthane dezavirati dharma niyamanI AvazyakatA gRhasthadharmanA be prakAra sAmAnyagRhastha dharma (mArgo. 35 bela) digaMbara mate zrAvakanA cauda guNa gRhasthanAM lakSaNa gRhasthane vizeSa dharma zrAvakanA ekavIza guNa digaMbara mati zrAvakanA ekavIza guNa zrAvakadharma pALavAnuM phaLa zrAvakanI agiAra pratimA pahelI darzana pratimA ATha mULa guNa pAMca labdhi samyagdarzananuM svarUpa cha lesyA ... 148 ... 150 ... 151 ... 151 .. 15ra ... 15ra ... 154 *. 155 .. 156 ... 158 .. 163 *. 164 ... 166 ... 167 .. 168 ... 173 . 173 ... 177 ... 178 ... 180 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTa .. 182 183 .. 14 *. 15 . 17 - * 18 - 20 0 ... 204 bIjI vrata pratimA trIjI sAmAyika pratimA cethI pauSadha pratimA pAMcamI rAtribhejana tyAga pratimA chaThThI sacitta tyAga pratimA sAtamI brahmacarya pratimA AThamI AraMbha tyAga pratimA navamI parigraha tyAga pratimA dazamI anumati tyAga pratimA agIAramI uddiSTa tyAga pratimA 2, paMcalabdhi (bra. zrI mULazaMkara desAI) brA. paM. zrI zItaLa prasAdajInA lekhe 3. zrAvakanI agIAra pratimA 4. dezanA labdhi pa. prAyogya labdhi 6. karaNalabdhi 7. samyaktva upazama samyaphavA kSayopazama samaphatva kSAyika samyaktva pariziSTa pariziSTa 1. rAtribhojana tyAga (IlAla zAstrI) 2. dAna, zILa tapamAM bhAvanI jarUra | (A. zrI vijayarAmacaMdra sUrijI) 3. bhAvanA (munizrI jayavijayajI) * 218 - 253 . 280 286 283 23 27 28 ., 333 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAMgalika namasakAra namo arihaMtANaM namo siddhANaM namo AyariyANaM namo uvajjhAyANaM no e sarava, sAduLa arihaMta bhagavAna mekSamArga batAve che. siddhanA guNane jANune jIva mekSa mATe prayatna kare che. AcArya pAsethI bhavya jIva AcAranuM jJAna prApta karIne te pramANe AcaraNa kare che. upAdhyAya pAse bhavyAtmA vinayanI ArAdhanA kare che. sAdhu mokSamArganI sAdhanAmAM sahAyaka hAya che. e pramANe e pAMceya pada mekSa prAptinA heturUpa che. tethI huM e paMca parameSThIne namaskAra karuM chuM. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnazILanuM mahAbhya vasaMtatilakA dAnAya yasya na dhanaM na vapurvatAya. naivaM zrutaM ca paramopazamAya nityam ! . tajjanma kevalamalaM maraNAya bhari saMsAraduHkhamRtijAtinibandhanAya // jenuM dhana dAnamAM vaparAtuM nathI, jenuM zarIra vratonA ArAdhanamAM vaparAtuM nathI ane jenuM zrutajJAna paramazAMti upajAvatuM nathI tene janmaphakta saMsAranA dukhe bhegavavAne mATe, janmamaraNa vadhAravAne mATe ja che. arthAt je mANasa dAna karatuM nathI, ghatArAdhana karatuM nathI ane kapAyane upazamAvavAmAM pitAnA jJAnano upayoga karatA nathI te mANasa tenuM bhavabhramaNa vadhArI saMsAranA aneka duHkho bhegavyA ja kare che. -munIzrI nyAya vijyajI mahArAja, Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyabhavanI durlabhatA , bhagavAne kahyuM che ke manuSyabhava maLa bahu durlabha che. ghaNA ghaNuM puNe karIne manuSyabhavanI prApti thAya che. mATe atyAre A manuSyabhava maLyo che tyAre dharmArAdhanathI AtmAnuM kalyANa karI levuM joIe. vaLI mokSanI prApti manuSyabhavamAM ja thaI zake che. mATe atyAre jyAre A durlabha manuSyabhava maLe che tyAre mokSanA upAyarUpa dharmArAdhane utkRSTa bhAvathI karI levuM joIe. pUrvAcAryoe zAstrIya kathAomAMthI manuSyabhavanI durlabhatA batAvanArA kathAnako cUMTI kADhelA che ane te dareka kathAnaka athavA dRSTAMtano eka eka loka banAve che. ema manuSyabhavanI durlabhatAnA dazadaSTAMta banAvelA che. te daza loko tathA tenA artha vivaraNarUpe te daza daSTAMto athavA kathAnakone atre ApelA che ke jethI vAMcakane manuSyabhavanI samaja paDe. vipraH prArthitavAn prasannamanasaH zrI brhmdttaatpur|, semina aravi prati me monanuM vAvaya ! : iththaM labdhavarotha teSvapi kadApyabhAtyaho dviH sa ceda, bhraSTo martya bhavAttathApya sukRti bhUyastamApnoti na // 1 // bhAvArtha-brahmarAjAne putra brahmadatta be varasanI vayane hate tyAre te rAjA maraNa pAme. AthI rAjakArya dIrya nAmanA maMtrIne soMpavAmAM AvyuM. A maMtrI sAthe haMmezanA paricayathI brahmarAjAnI rANI culIne sneha sabaMdha baMdhAI gayo ane teo marajI mujaba vartavA lAgyA. brahmadatta kaMvara uMmara lAyaka thatAM, tene maMtrI ane mAtAnA saMbaMdhanI khabara jANavAmAM AvI tethI temane A duSTa saMyoga toDI nakhAvavA ADakatarI rIte prayAsa karyo, paNa A bAbatanI tenI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 dAna ane zILa mAtAne khabara paDatAM teNe putrane mArI nAkhavA mATe eka lAkhanuM makAna banAvarAvyuM ane kuMvara paraNIne AvatAM te navA makAnamAM tene utAro apAvarAvyo, ane rAtre te makAnane Aga lagADI devAnI goThavaNa karI rAkhI. A duSTa banAvanI khabara rAjAnA jUnA maMtrInA jANavAmAM AvI javAthI teNe chAnI rIte kuMvarane bahAra kADhI lIdho ane bahAragAma ravAnA karI dIdhA. jaMgalamAM cAlyA jatA kuMvarane eka vaTemArgu brAhmaNa maLI gayo, teNe tene madada karI tethI kuMvare tene pitAne rAjya maLe banatI madada karavAnuM vacana ApI ravAnA karyo. vakhata jatAM brahmadattane kapilapuranuM rAjya maLyuM ane te cha khaMDa pRthvI sAdhI cakravartI thaze. jaMgalamAM tene madadarUpa thayela brAhmaNa pharato pharato te gAmamAM Avyo ane brahmadattane ghaNI muzkelIo maLyo. potAne upakAra karanAra jANI marajI mujaba mAgI levAnuM kahyuM. vicAra karI mAMgavAnuM kahI, brAhmaNa ghera AvyA ane pitAnI strIne A bAbata jaNAvI. strIe vicAryuM ke, je rAjA pAse gAmagarAsa mAgaze to tenA vahIvaTanI khaTapaTamAM paDI jaze ane paisAne aMge navI strI lAvI mAro tyAga karaze, AthI teNIe te brAhmaNane evI sUcanA karI ke, ApaNA kuTuMbane dararoja eka eka ghera khAvAnuM maLe ane eka eka mahora dakSiNa maLe evuM mAgI le, ane strInI marajI mujaba brAhmaNe te pramANe mAgavAthI rAjAne tenI buddhi mATe kheda to thayo chatAM kabUla rAkhyuM. pahele divase pitAne ja rasoDe te brAhmaNa kuTuMbane jamavA AvavAnuM kahevAmAM AvyuM. tyAM jamI sonA mahora lIdhI. ane e pramANe harahaMmeza bIjI rANIone tyAM jamavAnuM ane mahera levAnuM cAlu rAkhyuM. paNa pahele divase brahmadaranA potAnA rasoDe jamavAmAM Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 manuSyabhavanI durlabhatA je mIThAza AvI hatI te pharI bIje kyAMya AvI nahi ane haMmezA te divasa yAda karyA kare. A pramANe varadAna prApta karela brAhmaNa kadAca pahele divase karela bhojana rAjAnI kRpAthI bIjI vAra meLave paNa je kamanasIba prANa manuSyabhava pAmI hArI jAya che te pharI vAra tene prApta karI zakato nathI. staMbhAnA hi sahasramaSTa sahitaM pratyeka maSTottaraM, koNAnaM zatameSu tAnapi jyan dyUtetha tatsaMkhyayA; sAmrAjyaM janakAtsuH sa labhate syAccedidaM durghaTa, bhraSTo martyabhavAttathApya sukRtI bhUyastamApnoti na // 2 // bhAvArtha :-eka rAjA vRddha umarane thayo paNa maraNa pAme nahi; tene moTI umarano putra rAjA maraNa pAme to gAdI para besavAne mATe taiyAra thaI rahyo hato paNa rAjAne mota AvatuM nahi, tethI eka divasa pitAne mArI nAkhIne rAjya laI levuM evo putrane vicAra tho. - vRddha rAjAne A bAbatanI khabara paDavAthI teNe eka yukti karI. rAjasabhAmAM ekaso ne ATha thAMbhalA hatA. ane pratyeka thAMbhale ekaso ne ATha hAMse hatI. rAjAe putrane kahyuM ke, bhAI! huM vRddha thaye chuM, mArAthI rAjya kArya banI zakatuM nathI tethI have mAre tene rAjya soMpI devuM che, paNa ApaNAM kuLano evo rIvAja che ke, putre rAjya levA pahelAM pitA sAthe dhata ramavuM ane dhUtamAM eka vAra jIte tyAre eka hAMsa jItI gaNAya ane tevI rIte ekaso ATha staMbhanI hAMso ekaso AThavAra jIte tyAre eka staMbha cha gaNAya.' ramatAM ramatAM vacce eka vAra hArI jAya te agAu jItela sarva chata vyartha jAya ane neve nAme pahelI hAMsathI zarU karavuM paDe. A Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 dAna ane zIla vAta putre kabUla karI ane dhUta ramavA mAMDayuM. Ama ramatAM ramatAM keTalIka vAra chate ane vaLI hArI jAya, paNa saMpUrNa te koI kALe thAya ja nahi. AvI rIte jIta meLavI rAjya levuM durdhaTe te che ja, paNa kadApi tema banI Ave, paNa je kamanasIba prANI manuSyabhava pAmI hArI jAya che te pharI vAra tene prApta karI zakato nathI. vRddhA kApi purA samastabharatakSetrasya dhAnyAvaliM, piMDIkRtya ca tatra sarvapakaNAn kSiptvADhakenonmitAn ; pratyekaM hi prathakkaroti kilasA sarvANi cAnnAniceda, bhraSTho martyabhavA tathApya sukRtI bhUyastamApnoti na // 3 // bhAvArtha -eka rAjAe bharatakSetramAM utpanna thatAM sarva prakAranAM dhAnyo kautuka mATe ekaThAM karAvyA ane temAM eka pAlI sarasavanA dANa nakhAvyA; pachI eka vRddha DozImAne bolAvI te dhAnyanA DhagalAmAMthI sarasavanA sarva dANu chUTA pADI ApavA AjJA karI. vRddha DozImA A dANA judA pADavAnuM kyAre karI zake? chatAMya mAno ke, kALe karI te judA pADe. paNa je kamanazIba prANI manuSyabhava pAmI hArI jAya che. te pharIvAra tene prApta karI zakato nathI. siddhadyUtakalAvalAddhanijanaM jitvAtha hemnAM bharaizvANAkyena nRpasya kozanivahaH pUrNIkRto helayA / daivA dADhya janena tena sa punarjIyeta maMtrI kvacit , bhraSTo matyabhavAttathApya sukRtI bhUyastamApnoti na // bhAvArtha-cANakya nAmane brAhmaNaputra naMda rAjAnI sabhAmAM Avyo ane siMhAsana upara besI gaye. rAjA te vakhate tyAM nahi havAthI dAsIe tene, tiraskAra karI bahAra kADhI mUkyo. AthI cANakya Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyabhavanI durlabhatA 15 te vakhate ghora pratijJA karI ke je huM khare cANakya houM to naMda rAjAne samULa umULa karI nAkhuM. rAjya yogya kuMvarane zodhatAM eka vakhata te eka mayUra piSakanI dIkarI pAse gayo, tene caMdrapAna karavAne dehada thayo hato. cANakaye janmatAM ja putrane seMpI devAnI zarata karI yuktithI teno dehada pUrNa karyo. te evI rIte ke, eka chidrayukata tRNanuM ghara karAvyuM ane eka mANasane uparanuM chidra DhAMkavA mATe upara besADyo. eka thALamAM khIra bharI chidra nIce te . thALa mukyo ane putrIne caMdranuM pAna karavA kahyuM. strI pAna karatI jAya che ane chAparA upara beThelo mANasa chidra DhAMkato jAya che. AvI rIte tene dohada pUro karyo. saMpUrNa kALe putrane janma thayo ne tenuM nAma caMdragupta pADyuM. caMdragupta bALavayathI ja rAjA thavAnA lakSaNa batAvavA lAgyo. nAnA bALakonI sabhAo karI temAM pite rAjA thAya, nyAya cUkave, gAmagarAsa bheTa Ape, sajAo kare ane yuddha paNa kare. cANakaya ane caMdragupta aneka siddhio sAdhI pADalIpurane ghero nAkhIne paDyA. - naMdarAjA laDavA Avyo ane cANakyanA sainyamAM bhaMgANu paDyuM. cANakya bhAgyo ane tene mAravA mArA mekalyA caMdraguptane kuvAmAM saMtADI pote bAvAno veza karI kAMThe beThe ane mArAone kahyuM ke caMdragupta aMdara saMtAI gayo che. mArAo hathIyAra bahAra mUkI aMdara utaravA gayA ke laghu lAghavI kaLAthI teonAM zastrathI ja teone mArI nAkhyA. AvI rIte caMdraguptane bacAvyuM ane pote paNa ba. cANakya nItizAstramAM bahu haziyAra hato ane yukti kema karavI, jALa kema pAtharavI ane game tevA pratikULa saMgamAM paNa pAnAnuM kArya kevI rIte sAdhavuM e te bahu sArI rIte samajato-hartA. eka vAra teNe parvata nAmanA rAjAne pitAne karI naMdarAjA Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zIla upara pharI AkramaNa karyuM. paNa A vakhate pADalIpura upara sIdhe ghero na ghAlatAM AsapAsanA gAmone sara karavA mAMDyAM. AthI naMdarAjA mAryo gayo ane caMdragupta siMhAsanArUDha thaye, parvata rAjA viSa kanyAnA saMyogathI marI gayo ane tethI vaccethI phAsa gaI pADalIpuranA lokone kara bahu Apavo paDe tethI prajA asaMtoSI banI gaI ane caMdraguptanI pAse pharIyAda karavA AvI. cANAme vicAryuM ke, loko asaMtoSI banaze to ucALA bharI cAlyA jaze, AthI teNe lokone kara rahita ryA. paisA prApta karavAno eka bIjo upAya ciMtavatAM teNe deva pAsethI ajeya pAsA meLavyA. gAmanA AgevAna zeThIyAone bolAvI teo sAthe dhUta ramavA mAMDayuM ane temAM pote moTI bITa mUke ane te te pramANamAM bahu ochI vastu le. AvI rIte hoDa karatAM paNa sarva loko tenI sAthe ramatAM hArI jatA paNa cANakya koI divasa hArato nahi. AvI rIte siddhanI pAsethI meLavela jugAra ramavAnA pAsAnA upayogathI aneka lokone chatIne cANakya ramata mAtramAM rAjAno bhaMDAra sonAthI bharI dIdho. kadAca deva kRpAthI gAmane zeThIyA lake te maMtrIne jItI le, paNa je kamanazIba prANu manuSyabhava hArI jAya che te pharI vAra tene prApta karI zakto nathI. ratnAnyADhaya sutairhitIrya vaNijAM dezAMtarAdIyukhAM, pazcAttApavazena tAni punarAdAtuM kRtopakramai; / labhyate nikhilAni hurghaTamidaM daivAd ghaTettatkavacit , bhraSTo martyabhavAttathApyasukRtI bhUyastamApnoti na // 5 / / bhAvArtha - vasaMtapura nagaramAM dhanno nAme eka zeTha raheto hato. tene pAMca putro hatA. A zeTha ratnanI parIkSAmAM bahu kAbela hovAthI tene ratna parIkSaka'nA nAmathI sarva oLakhatA hatA. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyabhavanI durlabhatA 17 zeThanI evI eka prakRti paDI hatI ke bahu mUlyavALAM je je ratna Ave te pote kharIdI laI saMgrahI rAkhe, paNa vece nahi. putro vAraMvAra kahe ke, bamaNuM tamaNA dAma Ave che chatAM zA mATe vecatA nathI? A pramANe vAraMvAra kahyA kare paNa zeTha to vecavAnI vAta kare ja nahi. eka vakhata zeTha bahAragAma gayA ane keTalAka divasa pachI pAchA AvyA tyAre mAluma paDayuM ke, potAnA putroe sarva ratno paradezI mANasone vecI nAkhyAM che. AthI zeThe chekarAone ghara bahAra kADhI mUkyA ane vecelA ratno pAchA laIne AvavAnuM kahyuM. chokarAo bahAra nIkaLI cAlyA, paNa vecelA e ja ratna pAchA kevI rIte meLavI zake? paNa kadAca devanI sahAyathI te ja ratno meLavI zake, paNa je kamanazIba prANa manuSyabhava hArI jAya te pharIvAra tene prApta karI zakato nathI. svapne kAryaTikena rAtri vigame zrI. mUladevena ca prekSye duM sakala kunirNayavazAdalpaM phalaM prApya ca / svapnastena punaH sa tatra zayitenA lokayate kutracit , bhraSTo martyabhavattathApvA sukRto bhUnastamApnoti na // 6 // bhAvArtha - ujjayiNa nagarImAM eka mULadeva nAmano rAjaputra raheto hato ane te devadattA vezyA upara rAgAsakata hato. AthI gharanA lokonI itarAjIthI te padeiza cAlyo gayo. rastAmAM aneka prakAranA sRSTi vaibhava jete te eka vakhata eka maThamAM rAtre suto hato tevAmAM teNe svapnamAM joyuM ke, caMdra pitAnA moDhAmAM praveza kare che. A joI jAgI gayuM ane zAstrano jANa hovAthI maThamAMthI bahAra nIkaLI phaLa phUlAdika laI zAstrokta vidhi pramANe svapna pAThaka pAse te mUkI, tene svapna vicAra pU. AthI svapna pAThake kahyuM ke, "tamane rAjaya maLaze.' Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 dAna ane zIla mULadeve svapna pAThakanuM vacana mAnya karyuM, ane gAmamAMthI sIdhuMsAmAna lAvI bhojana taiyAra karyuM, tevAmAM eka mAsanA upavAsI sAdhu tyAM padhAratAM teNe ullAsathI bhojana vahorAvyuM. AthI deva tuSTamAna thatAM, hajAra hAthI baMdhAya tevuM rAjya devadattA gaNikA sahita eka vacanamAM mAgI lIdhuM. sAta divasa pachI, eka aputra rAjA maraNa pAmatAM te gAmamAM praveza karatAM paMcadivya pragaTa thayA ane mULadevane rAjya maLyuM. A vakhate eka guMsAinA celAne paNa mULadevanA jevuM ja svapna AvatAM, teNe jAgI gurune vAta karI. tethI gurue kahyuM ke, Aje tane ghI-khAMDa sahita bhojana maLaze ane bahAra jatAM te pramANe bhojana maLyuM. baMnene eka ja jAtanuM svapna Avela ane phaLa jUduM maLyuM tethI guMsAInA ziSyane A hakIkata jANI kheda thayo. AthI te darareja maThamAM jaI suve ane pharI vAra tevuM svapna jovAnI IcchA rAkhavA lAgyo, paNa te svapna dekhAyuM nahi, kadAca devagathI tevuM svapna pharI vAra Ave, paNa je kamanazIba prANI manuSyabhava hArI jAya che, te pharIvAra tene prApta karI zakato nathI. rAdhAyA vadanAdadhaH kramavazAccakrANi catvAryapi, nAmyantIha viparyayeNi tabdho dhanvI sthito'vAGmukhaH tasyA vAma kanInikAmiSu mukhenevAzu vidhyattya ho, bhaSTo martyabhavattathApya sukRtI bhUyastalApnoti na // 7 // bhAvArtha-Idrapura nagaramAM Indradata rAjA vase che. tene bAvIza rANIothI thayelA bAvIza putra che. chatAM rAjA pitAnA maMtrInI putrIne para ne trevIsamI rANI karI, paNa thoDA vakhatamAM te trevIsamI rANI sAthe aNabanAva thatAM te pitAnA pitAnA ghera cAlI gaI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyabhavanI durlabhatA 19 eka divasa rAjA bahAra pharavA nIkaLela che te vakhate A maMtrInI putrIne geAkhamAM beThelI joI tenA para Asakata thayA, paNa tene oLakhI nahi. rAjA tenA hAvabhAvathI upara gayA te rAtri tyAM ja rahyo ane tenA sayega khaLathI te ja rAtre te maMtrI putrIne garbha rahyo, matrIe A bAbatanuM lakhANa karI rAkhyuM. vakhata Avye te putrIne putra avataryA. tene LAcA pAse bhaNavA mUkayA, tethI te vidvAna ane dhanuviMdhAmAM nipuNa maMtrI putrInA putranuM nAma surendradatta pADavAmAM Avyu hatu. thayA. have mathurA nagarInA jItazatru rAjAnI nivRtti nAmanI putrI rUpayauvanasa panna thaI che, te eka divasa zaNagAra sajI pitA pAse AvI tyAre svayaMvarathI vara varavA pitAe icchA batAvI, tyAre putrIe paNa rAdhAvedha sAdhanArane paraNavAnI icchA batAvI. rAjA UMcA kuTumbemAM icchAvara varavAnA niyama pUrvakALamAM hatA, jethI rAjAe sarva dezeAmAMthI rAjaputrAne kheAlAvyA. IMdradatta paNa putra sahita AvyeA. matrI tathA surendradatta paNa sAthe che. svayaMvara maMDapanI racanA adbhuta karI hatI. maMDapanI vacce staMbha ubhA karyA hatA, tenI upara cAra cAra cakra maDAvyA. eka eka cakramAM bahuArA karyA ane dareka cakrane evI rIte sa Mca karI gALyu ke eka jamaNI bAju phare ane eka DAbI bAju kre. e sta MbhanI upara eka putaLI mAMDI ane tenuM mukha adhe karAvyuM. nIce mATI telanI kaDhAI mAMDI. teno bAjumAM te kanyA paMcavarNI phUlanI mALA hAthamAM laIne UbhI rahI. nIce kaDhAImAM najara nAkhI upara ATha cakramAM pasAra karI rAdhAnI DAbI AMkhane vIMdhe evI rIte rAjaputra bANu ma:re tene varavuM evI tenI pratijJA hatI. rAjaputrAe kArya zarU karyuM. keTalAka te potAnI jagyA parathI UThayA ja nahi, keTalAka kaDhAI sudhI jaI ne pAchA AvyA, keTalAka Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 dAna ane zIla dhanuSya paDatu mukI pAchA vaLyA, evI rIte sarva naSTa bhraSTa thayA. Indratta rAjAnA bAvIse putrAnA paNa e ja hAla thayA tyAre te rAjA ahu khinna thaI gayA. matrIe pachI trevIzamA putranI hakIkata kahI rAjAne jAgrata karyA. rAjAne te badhI bAbata yAda AvI, ane tyAM beThela surendradattane kA karavA rAjAe AjJA karI, tethI te UThayA, cAlye, dhanuSya hAthamAM lIdhu, nIcI dRSTi karI, dhanuSya vALyu, ANunA yAga karyo ane sarva caMdro jyAre amuka sthitimAM AvyA tyAre khANa cheDyuM, jeNe ATha cakronI vacce thaI kAI paNa ArAne sparza karyA vagara rAdhAnI DAmI AMkhane vIMdhI. kuMvarIe turata ja kuvaranA gaLAmAM varamALA Are paNa karI. A upara vicAra karatAM kahevAmAM Ave che ke, rAdhAnA mukha nIce ATha cakro anukrame ekabIjAnI viruddha dizAmAM tenI nIce dhanurdhara puruSa nIcu mukha karIne ubhA bhAgyavaMta nipuNa te putaLInI DAbI AMkha bANuthI vIMdhI zake, paNa je kamanazIba prANI manuSyabhava hArI jAya che te pharIvAra tene prApta karI zakatA nathI. bhramaNa kare che ane rahyo che, kadAca koI dRSTavA kopi hi kacchapo hRdamukhe pUrNendu muditaH kuTuMbamiha taM draSTuM sevAle milite kadApi ca punazcaMdraM bhraSTo martyabhavAttathApya sukRtI bhUyastamApnoti na // 8 // sevAlabaMghacyute, samAnItavAn; samAlokate, bhAvA--eka bahu meTA draha hatA, temAM eka kAco rahete hatA. teNe eka vakhata uparanI sevALa tUTavAthI se| zuda 15 nI rAtre AkAza maMDapamAM sakaLa kalAsapUrNa, nayanAnadakArI, samagra nakSatre birAjamAna caMdramA dIThA. AthI tene bahu Anada thayA. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyabhavanI du bhatA 21 A kudaratI dekhAva peAtAnA kuTuMbIone batAvavA mATe te DUbakI mArI pANImAM gA ane kuTuMbane laine upara AvyeA tyAM teA sevA bhegI thaI gaI hatI. AthI caMdradarzana karyA vinA ja tenA kuTuMbane pAchu karavu paDyuM. have pUrNimAnI rAtri, sevALanu jUdA paDavuM ane potAnI hAjarI; e sarvayeAga pharIvAra maLavA muzkela che, chatAM kadAca tema baMne paNa je kamanazIba prANI manuSyabhava pAmI hArI jAya che te pharI vAra tene prApta karI zakatA nathI. zamyA pUrvapayAnidhau nipatitA bhraSTaM yugaM pazcimAM, bhodhau durdharavIcibhizca sucirAtsaMyojitaM tadvayam / sA zamyA pravizedyUgasya vivare tasya svayaM kavApicet, bhraSTho matyaMbhavAttathApya sukRtA bhUyastamApnoti na // 9 // bAdha bhAvArtha: ApanI DAka para nAkheluM dhAMsarU te yuga ane temAM jotara khAMdhavA mATe nAkhelI khalI te zamI kahevAya che. asaMkhyAtA dvIpa samudra mUkayA pachI chellA svayaMbhU ramaraNu samudra adha rAja pramANe Ave che, tene pazcima cheDe yuga hoya ane bIjI bAjunA pUrva cheDe zamI hAya, samudramAM mahAna jaLataragane laI, e tene pheNa jema thAya nahi, tema je kamanazIba prANI manuSyabhava hArI jAya che. te pharI vAra prApta karI zakatA nathI. 10 cUrNIkRtya parAkramAnM maNimayaM staMbhaM suraH krIDayA, bherau sannalikA samIravazataH kSiptvA rajo dikSu ceta / staMbha taiH paramANubhiH sumilitaiH kuryAtsa ceta pUrvavat, bhraSTA martyabhavAttathApya sukRtA bhUyastamApnoti na // 10 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 dAna ane zIla - bhAvArtha:-devoe krIDA karatAM karatAM eka pASANanA staMbhanA vajavaDe cUrecUrA karI nAkhyA ane pachI merU parvata upara UbhA rahI eka naLImAM te sarva paramANuM ekaThAM karI kuMka mArI cAre dizAmAM uDADI dIdhA. have te paramANuone banAvelo staMbha pharI vAra te kadI taiyAra kare paNa je kamanazIba prANI manuSyabhava pAmI hArI jAya che. te pharI vAra tene prApta karI zakato nathI. 10 || A pramANe dareka dAMta manana karI samajavA jevuM che. manuSyabhavanI durlabhatA bahu vicAravA yogya che. dRSTAMtanI satyatA karatAM temAMthI prakAza thato bhAva bahu jANavA lAyaka che.. devakRta maMtra, camatkAra ke bIjI bAbata sthULavAdanA A jamAnAmAM gaLe na utare te tenI sAme vicAra karavAnI agatya nathI, paraMtu dareka dRSTAMtamAM eka abhuta bhAva che ane te e che ke, A manuSyabhava mahAkaSTa maLyo che, te pharI maLavuM muzkela che. dharmasAmagrI mukhyatve manuSyabhavamAM ja maLI zake che. mATe kaSAyane tajI, pAMce IndriyonA trevIza viSayane khAsa karIne jItI laI tenA upara vijaya meLavavo emAM ja zreya ane AtmakalyANa che. astu Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa--bhAga 1 dAna judA judA lekheAnA sagraha dAnanA prakAra tenuM svarUpa dAnanA pAtra dAnanA phaLa lekhaka - saMpAkka nagInadAsa giradharalAla roDa Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma gaLa namaskAra vasaMtatilakA jIyAjino jagati nAbhinarendrasUnuH zreyoM bhUpaca kurugotragRha pradIpaH / yAbhyAM vabhUvaturiha batadAnatIrthe sArakrame paramadharmarathastha cakre // zrI nAbhirAjAnA putra zrI RSabhadeva bhagavAna A lekamAM sadA jyavaMta raho. tathA kurugAtra rUpI gRhane prakAza karavAvALA zrI zreyAMsa rAjA paNa A lokamAM sadA jayavaMta rahe. e banne mahAtmAonI phapAthI paramadharma rUpI rathanAM cakra (paiDAM) jevAM sAra karmakara sahita vrata tIrtha tathA dAna tIrthanI utpatti thaI tethI te bannene namaskAra ho. cothA ArAnI zarUAtamAM sauthI pahelAM vrata tIrthanI pravRtti bhagavAna vabhadeve karI hatI tathA bhagavAnane IzuM rasanuM dAna daI zreyAMsa rAjAe sauthI pahelAM dAnanI pravRtti karI hatI. tethI A dAnanA adhikAramAM sauthI pahelAM e banne mahAtmAonuM smaraNa karavAmAM Avela che. AcAryazrI padmanaMdI mahArAja Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnanuM svarUpa vasaMtatilakA kAntAtmajadraviNa mukhya padArtha sArtha . protthApti ghora ghana moha mahA sasudre / potAyate gRhiNI sarvaguNAdhikatvAt dAnaM paraM paramasAtvika bhAva yuktam // - strI, putra, dhana Adi mukhya padArthonA samUhathI utpanna thayelA ghara pracUra mohavALA gRhasthAzrama rUpI samudrane pAra karavA mATe sarva guNemAM utkRSTa evuM sAtvika bhAvathI dIdheluM dAna ja jahAja (sTImara) rUpa thAya che. - dhanakuTuMba AdimAM ugra mAhavALe gRhasthAzrama jIvane saMsAra samudramAM DubADe che (bhavabhramaNa vadhAre che) paNa gRhasthAzramInuM supAtradAna tene DUbavA detuM nathI. tethI bhavya jIvone sarva guNemAM mukhya evuM dAna daIne gRhasthAzrama saphaLa karavuM joIe. ki te guNAH kimiha tatsukhamasti loke ... sA ki vibhUtiratha yA na vazaM prayAti / dAnavratAdijanito.... yadi mAnavasya dharmoM jagattrayavazIkaraNaikamantraH // jagatane vaza karavAvALA maMtrarUpa tathA dAnavrata AdithI utpanna thayelo dharma jenI pAse mojuda che tenI pAse sarvottama guNe, sukha tathA ezvarya sarva ApoApa AvIne tene AdhIna thaI jAya che. mATe uttama guNonA abhilASI gRhastha dAnavatarU5 dharmanuM avazya sevana karavuM joIe. pAnaMdI paMcaviMzatikA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnanuM phaLa dullahA hu muhAdAI muhAjIvI vi dullahA / muhAdAI muhAjIvI do vI gacchaMti suggaiM // badalAnI AzA vinA niHsvArtha buddhithI dAna devAvALA durlabha che. nispRha bhAvathI dAna lenArA paNa durlabha che. niHsvArthabhAvathI dAna devAvALA temaja niHspRhabhAvathI dAna levAvALAM e banne sugati prApta kare che. -zrI dazavaikAlika sUtra. 5-1-100 dhamma sarUve pariNayai, cAu vi pattahaM diNNu / sAiyajalu sithihiM gayau muttiu hoi khaNNu // chIpamAM svAti-jaLa paDIne te ramaNIya metI banI jAya che tema supAtrane dIdheluM dAna dharmarUpe pariName che. -sAvayadhama dohA gAthA. . Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna dharmanA prakAra sarvajJa zrI tIrthakara bhagavAnane jJAna-darzana, cAritra e ratnatrayane dharma kahela che. ane tethI zrI umAsvAti svAmIe temanA tattvArthAdhigama satramAM zarUAtamAM ja kahyuM che ke saMsthAna jJAnacAritrALa mokSamArkaH eTale samyaga darzana, jJAna ane cAritra e ja mokSa mAga che. eTale e ja dharma che. zrI dazavaikAlika sUtranA pahelA adhyayananI pahelI gAthAmAM dhammo maMgalamukki ahiMsA saMjamo, tavo / devAvi taM namasaMti, jassa dhamme sayAmaNoM // artha--ahiMsA, saMyama ane tapa rUpI dharma utkRSTa maMgaLa che, jeo e dharmamAM rata rahe che temane devo paNa namana kare che. eTale ahiMsA, saMyama ane tapa ema dharmanA traNa prakAra paNa hyA che, paraMtu e traNeya cAritranA bhAga gaNI zakAya. kAraNa ke cAritramAM ahiMsA, saMyama ane tapa keLavavAnA che. cAritranA pAMca mahAvratamAM paheluM vrata ahiMsAnuM che ane mumukSa jIve sarva pravRtti-ahiMsAmaya (yatanAmaya) karavAnI che. tethI vaLI dharmane eka ja zabdamAM varNavatAM dharmane ahiMsA tarIke oLakhAvela che. mardinA para gharma: ahiMsA e parama dharma che evuM sUtra paNa kahevAmAM Ave che. paNa te ardha satya kahevAya. kAraNa te apekSAe ja satya che, ane khAsa karIne vaidika dharmIo e sUtra uccAre che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAna ' 28 dAna ane zILa bhagavAne cAritranA be-prakAra kahyA che-(1 ) sarvavirati ane (2) dezavirati. sAdhuonuM sarvavirati cAritra che. paraMtu je manuSya saMyama levA jeTalI ucca koTie pahoMcelA nathI temane mATe dezavirati cAritra che. ane temAM zrAvakanA bAra vratane samAveza thAya che. gRharatha zrAvakone mokSamArgamAM AgaLa vadhavAnI tAlima ApavA mATe dharmanA jUdI rIte cAra prakAra paNa batAvelA che. te A pramANe- dAnaM zIlaM ca tavo bhAvo, evaM caunviho dhammo / sabve jiNehiM bhaNio, tahA duhA sutacarite hiN|| arthadAna, zILa, tapa ane bhAvanA e cAra prakArano dharma sarva jinezvarae kahelo che, tema ja zrata ane cAritra ema be prakArathI paNa dharma kahela che. (saptati zata sthAna prakaraNa gAthA 86) anAdi kALathI manuSyane jIva sAMsArika padArthonA bhogopabhogamAM rAcI rahelo che tene tyAgamArge laI javAnuM ane tyAganI tAlima ApavAne pahelo prakAra dAnane batAvelo che. dAnathI manane kuNuM banAvI zILa-cAritramAM AgaLa vadhavAnuM che. ahIMyA cAritra eTale gRhastha jIvana samajavAnuM che. kAraNa ahIMyA gRhastha dharmanI vAta thAya che. cAritramAM AgaLa vadhI, pUrvakarmone bALavA mATe tapa AdaravAno che. ane dAna, zILa ane tapane AcaratAM mananI bhAvanA hamezAM ucca rAkhavAnI che, ke jethI sarvavirati cAritra levAnI lAyakAta AvI jAya. che. A pramANe gRhasthane mATe dAna e dharmane pahelo prakAra che, tethI ApaNe dAna viSe vizeSa vicAra karIe. dAna . . . gRhastha mATe dharmanA cAra prakAramAM dAnane paheluM sthAna ApavAmAM AvyuM che eTale dAnane dharmanuM pravezadvAra gaNavAmAM AvyuM che ema kahI zakAya. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 te ti sAnaH athavA jo taddAnam eTale ke devuM tenuM nAma dAna. arthAt ApaNuM pAse je hoya temAMthI vadhatuM ochuM kAMI paNa anyane ApavuM tenuM nAma dAna ApavuM eTale pitAnI vastune tyAga karavo, A TuMkI vyAkhyA che. koI paNa jAtanA badalAnI AzA vinA, mUccha-Asakti vinA niHsvArtha bhAvathI kareluM dAna e ja sAcuM dAna che. e ja dharma che. zrI dazavaikAlika sUtramAM kahyuM che ke, dullahA hu muhAdAI, muhAjovI, vi dullahA / muhAdAI muhAjIvI, dovi gacchaMti suggaI / / artha-niHsvArtha bhAvathI dAna denAra durlabha che tema ja niHspRha bhAvathI dAna lenAra paNa durlabha che, niHsvArthe denAra ane niHspRha bhAve lenAra bane sArI gatimAM jAya che. mukti e dharmano hetu che. ApaNuM aMtima lakSya che. saMsAramAMthI mukta thavAne saMpUrNa tyAganI jarUra che. paraMtu aneka janmonA adhyavasAyathI jIva ekadama saMpUrNa tyAgI banI zakato nathI. tethI tyAgamAM pravRtta thavA mATe dAnane rasto batAvavAmAM Avyo che. dAnathI tyAga bhAvanA khIle che. mATe dAnane pravezadvAra gaNavAmAM Avela che. jIvane saMsAramAM rakhaDAvanAra cAra kaSAyo che--krodha, mAna, mAyA ane lobha. temAM lobhane jItavA mATe dAna karavAnuM batAveluM che. kAraNa dAnathI dhanano moha ocho thAya che ane udAratA vadhe che. niHspRha rIte dAna karavAthI lAbhane chatAya che. eTale lobhano tyAga e ja sAcuM dAna che. athavA lebhavRtti ane mohabhAva rAkhyA vinA ApeluM hoya te ja kharUM dAna che. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 kAna ane zILa * dAnathI tyAga ane aparigrahanI tAlima maLe che. ane e tAlimathI chavane adhyAtmamAM (AdhyAtmika rIte) UMce caDavAnI zakti prApta thAya che. dAna zA mATe? dAnanI vAta thatAM ja manuSyane pahelo vicAra e Ave che ke A badhuM mAruM meLaveluM che, A badhuM mArI mahenatathI meM meLaveluM che, A sarvane huM mAlika chuM. tyAre A mArI mahenatanA phaLa tarIke maLela dhana huM bIjA koIne zA mATe ApuM? saue pitAnI meLe kamAIne pitAne jIvananirvAha calAvavo joIe. bIjAnI madada upara keIe nabhavuM na joIe vagere vicAra Ave che. tyAre manuSya mukhya vAta ja bhUlI jAya che ke manuSya tenA janmathI mAMDIne tenA mRtyu sudhI koIne koI rIte bIjAnI sahAya leto ja Avyo che. anyanI sahAya lIdhA vinA manuSya pitAnuM jIvana TakAvI zake ja nahi, TakAvI zakato nathI. A saMbaMdhamAM sva. zrI. vA. mo. zAhe lakhela che te yathArtha hovAthI atre utArI lauM chuM. manuSya janme che te vakhatathI ja ene sahAya", "dayA', 'dAnanI garaja paDe che. kudarata ene havA ane prakAzanI sahAya Ape che. mAtA ene dudhanuM dAna kare che, enuM lAlanapAlana kare che. pitA ene vastrAdi pUrAM pADI dayA batAve che. svajano ene bolatAM cAlatAM zIkhave che. mAbApa tathA gurUjana tene vidhAdAna, jJAnadAna Ape che. sahAya, dayA, dAna vagara mANasa jIvI zake ja nahi. je tatva mANasa bIjAo pAsethI meLavIne ja jIvI zake che te tava bIjAne ApyA vagara jIvavuM e zuM mANasAI che ? eka kSaNa paNa bIjAnI madada vagara jIvI na zake e upakRta anya manuSya pratye anudAra rahe, mAtra potAnI icchAonI tRptimAM ja racyopacce rahe e zuM ochuM asahya che ? ochI pAzavavRtti che? Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 dAna. prakaraNa 1 manuSyapaNAnuM pahelAmAM paheluM koI lakSaNa hoya, to te dharmane pahelAmAM pahelo mULa siddhAMta "dAna " athavA kAryamAM mUkAtI "dayA " athavA vyavahAramAM mUkAtI sahRdayatA ja che. jyAM AvI sahadayatA nathI, jyAM AvI AdratA nathI, jyAM hadayanuM audArya nathI, jyAM dAna nathI tyAM dharmano aMza nathI, tyAM manuSyatvane chAMTo paNa nathI ema khule avAje kahevuM joIe. jyAM pAyo nathI tyAM ImAratanI vAta ja zI karavI ? jyAM hRdaya ja nathI tyAM hRdayabhUmie ja vasatA devanA darzananI AzA zI karavI ? jyAM svArthanI ja saMkucita hada lokhaMDI sAMkaLethI baMdhAyelI che tyAM amaryAdita devane nivAsa kevI rIte thaI zake ? jyAM pAzavavRttionuM ja raTaNa thayA kare che tyAM devI prakRti dekhA zI rIte daI zake ? TUMkAmAM, jyAM AdratA, dayA, lAgaNuM, sahAya karavAno umaMga, eka athavA bIjA rUpamAM ullAsathI thatuM dAna nathI tyAM dharma ke manuSyatva saMbhave ja nahi. zrI umAsvAti svAmIe paNa kahyuM che ke varasapApa jIvAnAm chane paraspara upakAra thato rahe che, manuSyo eka bIjAne sahAyaka thatA rahe che. manuSya jIvana ekabIjAnI sahAya upara avalaMbe che. mATe dareka mANase bIjAne sahAyaka thavuM joIe. sahAyaka thavuM eTale dAna devuM e darekanuM kartavya che. A uparathI samajI zakAze ke dAna karavuM e manuSya mAtranI Avazyaka pharaja che. ' dAna zenuM karavuM? Aje ghaNuMkharA mANasomAM eka khoTI mAnyatA pesI gaI che ke dAna to pesA ke nANAMnuM ja hoya ane tethI dAna to dhanavAna mANasa ja karI zake, A taddana khoTI mAnyatA che. sAmA mANasane je vastunI jarUriAta hoya te vastu tene pUrI pADavI te ja Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 dAna ane zILa dAna che. mANasanI jarUriAta aneka jAtanI judI judI heya che. ke jemAMnI ghaNI jarUriAtamAM dhananI jarUra ja na hoya. eTale sAmAnya mANasa paNa evA ghaNA prakAranI dAna karI zake che. dhana sivAya paNa mANasa tanathI, manathI tema ja vacanathI aneka rIte sAmA manuSyane sahAya karI zake che, manuSyanI sevA karI zake che. manuSyane yogya salAha ApI zake che. ane e sahAya, sevA, salAha, vagere jUdA jUdA zabdo dAnanA paryAya jevA ja che. dAnanA prakAra dareka mANasa traNa prakAre dAna karI zake che-(1) tanathI, (2) dhanathI ane (3) vacanathI. - tanathI thatA dAnane ApaNe zramadAna athavA sevA evuM nAma ApI zakIe, vacanathI thatA dAnane ApaNe jJAnadAnanuM nAma ApI zakIe. ane dhanathI karavAmAM AvatA dAnane dhanavAna evuM nAma ApI zakIe, eTale manuSyanI zakti pramANe traNa prakAranA dAna thAya (1) zramadAna, (2) jJAnadAna, (3) dhanadAna. zramadAna dAnanA A prakAramAM regInI sevA, atithi sevA, bhUlelAne mArga batAvo vagere manuSya anya manuSyanI potAnA zarIra mAraphata aneka jAtanI sevA karI zake te sarvano samAveza thAya che. - regInI sevAmAM phakta gharanA mANasa ke kuTuMbanI mAMdagImAM sevA karavI eTalo ja artha nathI thato. paraMtu bIjo koI paNa manuSya mAM hoya ane tene sevAnI jarUra hoya tenI paNa sevA karavI : Ie. eTaluM ja nahi paNa rastAmAM cAlyA jatAM koI mANasa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 koI paNa daradathI pIDAtA hoya, koI paNa daradane lIdhe duHkhI hoya, paDIne bebhAna thaI gayo hoya vagere koI paNa jAtanA duHkhadaradamAM sahAya karavI te paNa zramadAna ja che. atithi ghera Avela hoya tene bhejanapANI tathA suvAnI sagavaDa ApavI eTalethI ja atithi sevA patI jatI nathI. paraMtu atithi ajA hoya tene rastAnI mAhitI ApavI, eTaluM ja nahi paNa jarUra pramANe tenI sAthe jaIne tene makAna, rasto batAva, tema ja tenuM bIju je kAMI kAma hoya te karI ApavuM te sarvane atithi sevAmAM samAveza thAya che. te ja pramANe raste jatAM koI ajANyo amuka rasto ke makAna kyAM AvyuM te pUche te tenI sAthe jaI tene te raste ke makAna batAvavuM te zramadAna che. e pramANe koI paNa manuSyane jarUra hoya te pramANenI tene jAtamahenatathI sahAya ApavI te zramadAna che: jJAnadAna koIne paNa vidyA bhaNAvavI, jJAna ApavuM te jJAnadAna che. jJAna paNa be prakAranA che-(1) sAMsArika athavA vyavahArika ane (2) dhArmika. nizALa, vidyApITha (koleja)mAMnuM jJAna te saMsArika athavA vyavahArika jJAna che. ane dharmatattvonuM, siddhAMtanuM, AdhyAtmika jJAna ApavuM te dhArmikajJAna che. saMsAranA aneka jAtanA vyavahAranuM jJAna ke vyavahAramAM upayogI thatuM jJAna te vyavahAra jJAna che. atyAranI nizALamAM tathA judI judI kolejo jevI ke ArTasa koleja, le koleja, sAyansa koleja, ejInIarIMga koleja, meDIkala koleja vagere kolejomAM apAtuM jJAna te vyavahAra jJAna che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 dAna ane zILa guru, zikSaka ke adhyApaka tarIke zikhaDAvavuM te jJAnadAna che. eTale vyavahArika jJAna ApavuM te jJAnadAna che. jJAnadAtAne sahAya karavI, vidyArthIne chAtravRtti (skarazIpa) ApavI, pAThyapustako ApavA, vidyArthIne bhaNavAmAM je kaMI muzkelI naDatI hoya te dUra karavI, tene abhyAsa vadhe tevI sagavaDa karI ApavI vagere vyavahAra jJAnadAnanA prakAra che. vyavahAra jJAnadAna paudagalika sukha ApI zake tyAre ghamajJAnanuM dAna pAramArthika lAbha Ape che, Atmika sukha Ape che, AtmAnuM kalyANakArI bane che. eTale vyavahAra jJAnadAnanuM phaLa bahu sAmAnya ke navuM che paNa dharmajJAna dAnanuM ghaNuM utkRSTa phaLa maLe che. dharmajJAna dAnanI vigata AgaLa dharmadAnanA mathALA nIce ApI che. A uparAMta muzkelImAM AvI paDanAra mANasane tenI muzkelI TaLe tenI salAhasUcanA ApavI, bekArane yogya dhaMdhe caDavA mATe salAhasUcanA ApavI, pitAnI bhalAmaNathI koInuM bhaluM thatuM hoya, dhaMdhe nokarIe caDI zakato hoya te tevI bhalAmaNa karavI vagere vyavahArika jJAnadAnanA prakAra che. temaja kumArge vaLI gayelAne upadezathI samajAvIne sanmArge lAva, ajJAnathI aparAdhI banelAne samajaNa ApI sanmArge caDAvo, mAnasika vyAdhithI pIDitane karmano siddhAMta samajAvI tenA manane zAMti ApavI, dharmamAM zithila thayelAne bodha ApI dharmamAM daDha karavA vagere dhArmika jJAnadAnanA prakAra che. dhanadAna dhanathI tema ja dhanathI kharIda karI zakAya tevI vastu ke vastuonuM dAna karavuM te dhanadAna che eTale atra, pANI, vastra, davA, pharanIcara, makAna vagere dAnane dhanadAnamAM samAveza thAya che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 35 karajadArane joItI dhananI madada ApI karajamukta karAva, baMdhana pAmelAne jarUrI daMDa mATenuM nANuM ApI baMdhanamukta karAve, bekArane joItI dhananI madada ApI tene dhaMdhe lagADa, anyAyathI pIDAtA mANasonuM dhanavaDe rakSaNa karavuM vagere dhanadAnanA prakAra che. davAkhAnA, seneTorIama, Arogyabhuvana, sthAnaka vagerenuM dAna karavuM te paNa dhanadAna che. dhanavAnoe, lakSmIvAnoe khAsa samajavA jevI ane dhyAnamAM rAkhavA jevI vAta e che ke dhana meLavavAmAM ja aneka jAtanA pApa karavA paDyA che tethI AtmA bhAre thayo che. uparAMta dhana upara moha rAkhI lobha ane parigrahane Azraya karI dhanane saMgrahI rAkhavAthI paNa te kAyama tamArI pAse rahevAnI khAtrI nathI. kAraNa ke dhanane agnithI nAza thavAno saMbhava che, cerAI javAno saMbhava che. vyApAramAM nukasAna thavAno saMbhava che. leNuM DUbI javAno saMbhava che, ema aneka rIte lakSmIno nAza thavAno saMbhava che. tyAre lobha ane parigrahane vadhArI lakSmIno saMgraha karI AtmAne zA mATe vadhAre bhAre kare? AtmA bhAre thavAthI AvatA bhavamAM duHkhamaya jIvana maLavAnuM te cekakasa che. tyAre vadhArAnA dhananuM satpAtre dAna devAthI, niHspRhatAthI dAna devAthI azubha karmanI nirjarA thAya che ane mokSanI najIka pahoMcAya che, tema ja AvatA bhavamAM sukhamaya saMjogo prApta thAya che. mATe sAcI samaja e ja kahevAya ke banI zake teTaluM niHspRhatAthI satpAtrane dAna karavuM. bhAvanA pramANe traNa prakAranAM dAna kahyuM che ke-mana gva manuSThAnAM jANe thaMka mokSayoH mANasanuM mana ja tenA baMdha athavA mokSanuM kAraNa che. eTale mANasanA Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 dAna ane zILa mananI vRtti athavA bhAvanA pramANe dAnanA jUdA jUdA prakAra paDI jAya che. tene ApaNe mukhyatve traNa bhAgamAM vaheMcI zakIe. ( 1 ) sAMsArika bhAvanAvaLA dAna. ( 2 ) dhyAbhAvavALA dAna. ( 3 ) nispRhabhAvanAvALA dAna. A traNe bhAvanAnA dAnane ApaNe jUdA jUdA prakAramAM vaheMcI zakIe chIe. A traNe jAtanA dAnane nIce pramANenA peTAvibhAgamAM vaheMcI zakAya che. 1. sAMsArika bhAvavALA dvAna-- ( 1 ) kIrtidAna. ( 2 ) laukikadAna. ( 3 ) ucitadAna. 3. ni:spRhabhAvavALA dAna-- 2. yA bhAvavALA ( 1 ) abhayadAna. ( 2 ) dharmadAna -1913 4. pAtrAnusAra dAna ( 1) supAtradAna. (2) kupAtradAna. (3) apAtradAna. A pramANe bhAvanA anusAra dAnanA daza prakAra thAya che. sUtra pramANe yAnA deza prakAra ( 1 ) anuka MpAdAna. ( jIvadayA ) ( 2 ) jJAnadAna. A sthAnAMga sUtramAM dAnanA dA bheda batAvyA che te praNANe che-- (1) anukaMpAdAna khIjAne du:khI anAtha ke pIDita anuka MpAthI, dayAthI ke kRpAthI devAtu dAna. joI te Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 37 (2) saMgrahuDhDhAna--ApattimAM ke abhyudayamAM sahAya karavA mATe apAtuM dAna. (3) bhayadAna--rAjA ke polIsa vagere adhikArInA DarathI Apavu paDatuM dAna. (4) kAruNyadAna--zAkathI eTale mAtApitA putrAdi kuTubIjananA viyeAgane kAraNe temanI pAchaLa devAmAM AvatuM dAna. (5) lajjAdAna--icchA na hovA chatAM samAjanI ke sabadhI mANaseAnI zaramane khAtara ApavuM paDatuM dAna. (6) gauravadAna--peAtAnI yaza, kIrti, pratiSThA mATe apAtuM dAna. garvathI (7) adharma dAna--adharmI jone dAna ApavuM te. (8) dharmAdAna--supAtrane dAna Apavu te. (9) AzAdAna sArA phaLanI AzAthI dAna ApavuM te. (10) pradyupakAra dvAna--peAtAnA upara kAI e karelA upakArane khalA vALavA mATe dAna ApavuM te. AmAMthI anuka MpAdAna tathA dharmadAna uparanA bIjA tathA trIjA bhAvavALA vibhAgamAM AvI jAya che. gauravadAna e upara ApelA kIrtidAnanuM bIju nAma che. bAkInA sAta upara batAvelA laukikadAnanA prakAza che. have ApaNe e prakAreAne vigatathI tapAsIe. kIrtidAna mAna, pratiSThA, kIrti mATe apAtu dAna te kIrtidAna che. athavA gauravadAna che. Aje lagabhaga navANuM TakA kIrti dAna ja apAya che. nAmanAnI khAtara, mAnapratiSThAnI khAtara mANasa zAkhA rUpI ApI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 dAna ane zILa de che tyAre te ja mANasa dayAthI garIbane eka paiso paNa ApavAnI cekakhI nA pADe che kAraNa ke garIbane ApavAthI samAjane tenI khabara paDatI nathI ane tethI tenI kIrti vadhatI nathI. mATe kIrti na vadhe evuM ke mAnapratiSThA na vadhe evuM dAna kaI karatuM nathI. khedanI vAta e che ke Aje upAzrayamAM paNa ane temAMya sAdhu munirAjenI rUbarUmAM kIrtidAnanI ja gheSaNa karavAmAM Ave che. upAzraya mATe, davAkhAnA mATe ke bIjA koI kAma mATe makAna baMdhAvavuM hoya to amuka rakama Ape te dAtAnuM nAma te makAna sAthe joDavAmAM Avaze, amuka rakama ApavAthI te makAnamAMnA eka oraDAmAM te dAtAnA nAmanI takhatI eDavAmAM Avaze vagere vagere rIte mANasone kIrtidAna tarapha vALavAmAM Ave che, chatAM khedanI vAta e che ke sAdhu munirAje eTaluM paNa samajAvatA nathI ke A kIrtidAnanuM dAtAnA AtmAne kazuM sAruM phaLa maLavAnuM nathI. mAna, pratiSThA, kIrti, e sAMsArika bhAvanA che ane e bhAvanA saMsAra vadhAranAra che, saMsAra ocho karanAra nathI. tyAre mANasanuM lakSya saMsAramukata thavAnuM che athavA hovuM joIe. ane saMsAramukta thavAmAM madadarUpa thAya te dAna ja sAcuM dAna gaNAya. kIrtidAna saMsAra vadhAranAra hoI te zubhaphaLa ApanAra eTale AtmAbhe kalyANakArI dAna nathI. vaLI bIjI vAta e che ke Aje nItithI, prAmANikatAthI dhana kamAnAra te bhAgye ja maLaze. Aje dhanavAna dekhAtA dareka mANasanA jIvananI tapAsa karazo te mAluma paDaze ke te dareka dhanavAna anItithI, kALAbajArathI, luccAIthI kamAyela hoya che. banAvaTI mAla upara jANItuM nAma coDI devuM, dezI mAlane paradezI ke vilAyatI kArakhAnAvALAnuM nAma ApavuM, sAro mAla dekhADI halake mAla Apa Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 39 vajanamAM, mApamAM, gaNatarImAM Achu Apavu, khATA lebaleA taiyAra karavA, dANaceArI karavI, dANacArInA upAyA yeAjavA vagere vagere anItimaya yuktiethI ja Ne bhAge dhanavAna thayA hAya che ane thAya che. ane e anItinA pApamAMthI chUTavAne pAtAnI kamANInA ekAda TukaDA, nAnI sarakhI rakama dAnamAM Ape che, paraMtu A rIte anItinuM pApa dhovAtuM nathI e vAta e lokAne sAdhu munirAjoe samajAvavAnI khAsa jarUra che. mArgAnusArInA guNamAM nItithI dhaneApAna karavAnuM khAsa kahevAmAM AvyuM che. paraMtu Aje dhaNA leAkeA kahe che ke nItithI neApArjana thai zake ja nahi mATe humAM te game tema dhanapAna karI le. pachI temAMthI theADu dharmAdAmAM vAparazu eTale dhane pArjananuM pApa dhAvAI jaze ane vaLI kIrti paNa maLaze. A lekA karma-nazInI pUrvabhave sArUM kama karela haze teA thaI zakaze. ane A leAkeAne zrI haribhadrasUrie eka dRSTAMtathI bahu sAre javAba ApyA che. sUrajI kahe che ke-- jAya che ke temaNe paNa dhanApArjana dharmAM yasya vittehA tasyAnIhA garIyasI / prakSAlanAskri pasya dvAdasparzana varam // adharmArthe dhana meLavavAnI icchA karavI tenA karatAM icchA ja na karavI te uttama che. kAdavane mela lAgyA pachI tene dheAI te sAk karavAM karatAM dUrathI kAdavane sparza na ja karavA e vadhu sArUM che. vAta ja bhUlI nItithI cAlatAM rastAmAM kAdavakIcaDa paDyo che. musAphara vicAre che ke bAju karIne jatAM te vakhata lAge tenA karatAM kAdava sAMsarA jaI te pachI paga dhA nAMkhazuM! A leAkAnI paNa tenA jevI ja vAta che. kAdavama Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa paDavAthI paga ja bagaDaze ke kapaDAM paNa bagaDaze ane kAdava keTalo UDe che tenI kAMI khabara nathI te tevuM jokhama levA karatAM bAjumAM thaIne javuM zuM khoTuM ? pahelAM paga bagADIne pachI paga dhovA mATe pANI tathA vakhata zA mATe bagADavo? ' anItithI dhanopArjana karanAra bhUlI jAya che ke kamAyelA dhanamAMthI thoDuM dhana dharmAdAmAM ApatAM je puNya thAya tenA karatAM anItinuM pApa ghaNuM vadhI jAya che. eTale teo puNyano phAyado levAne badale nukasAna ja vahere che! tenAM karatAM nItithI dhanopArjana karavAmAM ja sAro phAyado thAya che. ghaNA loko vaLI pitAnA mRtyu pAmelA mAbApanA nAmathI ke koI marI gayelA kuTuMbInA nAmathI dAna kare che. A loko paNa e ja pramANe khoTI bhramaNAmAM bhame che. marI gayelAnA nAmathI ApelA dAnane lAbha marI gayelAne te maLatuM ja nathI e ekkasa che. ane potAnA nAme ApeluM dAna kIrtidAna kahevAya tethI mAbApanA nAme dAna ApI teo mAbApanA bhakta putra tarIke vizeSa mAna pratiSThA ane kIrti meLavavAnI yukti kare che. tenuM dAna paNa upara pramANe ja sArUM phaLadAyaka thatuM nathI. eTaluM ja nahi paNa teo samAjane tema ja potAnA AtmAne chetaravAnuM navuM pApa vahAre che. - nItithI meLavelA dhanamAMthI ApeluM kIrtidAna paNa sAruM phaLa ApanArUM nathI te bhUlavuM nahi. vartamAnapatromAM dAtAnuM nAma chapAya. saMsthAnA ripamAM dAtAnuM nAma chapAya, upAzraya, ispitAla, Arogya bhuvana vagerenA nAmamAM dAtAnuM nAma joDAya athavA tenA makAnamAM dAtAnA nAmanI takatIo ceDAya, dhArmika saMsthAnA nAma sAthe dAtAnuM nAma joDAya evI evI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 rIte nAmanI khyAti meLavavA mATe karelAM sarva dAna kIrtidAna che. ane te sAMsArika dAna hoI zubha phaLadAyaka nathI. laukikAna mAnava jAtanI jeTalA prakAranI jarUriyAta che teTalA bheda laukika dAnanA thaI zake che. bhIkhArIne anna devuM, pANI devuM, vastra devAM, muzkelImAM paDelAnI muzkelI dUra karavAno prayatna kare vagere aneka jAtanI mAnavInI jarUriyAta pUrI pADavAno prayatna kare vagere phakta laukika AcArane anusarIne karavA te laukika dAna che. te uparAMta vyavahArika rItarivAjane anusarIne athavA vyavahArika saMbaMdhanI zaramane laIne je dAna karavAmAM Ave te laukika dAna che. upara batAvelA saMgrahadAna, bhayadAna, kAruNyadAna, lajajAdAna, adharmadAna, AzAdAna ane pratyupakAradAna e sAteya dAna A laukika dAnanA ja judA judA prakAro che. . ucitadAna kare, sagAsaMbaMdhI, nAtajAta, kuTuMbakabIlA vagerene yathAyogya jarUrIAta pramANe ApavuM ke bheTa ApavI te ucitadAna che. nokara, sagA saMbaMdhI vigere nikaTanA saMbaMdhamAM AvanAra heIne temanI jarUriAta pUrI pADavI te mANasanI pahelI pharaja che. anukaMpAdAna anukaMpA, dayA, sahAyanI lAgaNuthI prANIonAM duHkha dUra karavA mATe je dAna karavAmAM Ave te anukaMpA dAna che. duHkhI, bhUkhyA, dIna, anAtha, asahAya, nirbaLa jIvonA duHkha dUra karavAnA vicArathI dAna ApavAmAM Ave te anukaMpAdAna che. athavA tenuM bIjuM nAma dayAdAna che. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zIla Aje yAdAnane badale jIvadayAnuM nAma belavAmAM Ave che. ane temAM cakalAMne caNa, pArevAne jAra, pazune ghAsa, vagere uparAMta kasAIkhAnethI pazune choDAvavA tene jIvadayA kahevAmAM Ave che. paraMtu emAM manuSya mATenI dayAne bAtala rAkhavAmAM Ave che ! - sarva jIvomAM manuSya janma sauthI uttama che. te pramANe, pazupakSI karatAM paNa manuSya jIvananI mahattA vadhAre che. tethI manuSyatA duHkha dUra karavA mATenuM dayAdAna athavA anukaMpAdAna AjanA kahevAtA jIvadayAnA dAna karatAM ghaNuM uttama che. mAnavajAtanAM jeTalAM duHkhe teTalAM anukaMpAdAnanA prakAra kahI zakAya. anukaMpAdAnano zreSTha dakhalo tIrthakara zrI zAMtinAtha bhagavAnano che. temanA AgalA bhavamAM eTale megharatha rAjAnA bhAvamAM pArevAne jIva bacAvavA mATe pitAnA prANa ApavA paNa taiyAra thaI gayA hatA, e utkRSTa anukaMpAne dAkhale che. Aje dAna kema meLavAya che te paNa jarA vicArIe. dhanavAna pAsethI dhana meLavavA mATe saMghanA traNacAra AgevAne dhanavAna zeTha pAse jAya che. tenI khuzAmata karI tenA guNagAna kare che. te eTale sudhI ke ghaNIvAra tenA dezane paNa guNa tarIke oLakhAve che. khuzAmata saune priya lAge che. khuzAmatathI zeThane khuza karI dAnanI vAta kADhe che. koI vAra te ja vakhate joItI rakama maLI jAya che. nahitara vaLI koI moTA meLAvaDAnI yojanA karavAmAM Ave che. tyAM dhanavAna zeThane pramukhapade belAvI jAheramAM khuzAmatathI guNagAna karavAmAM Ave che. ane e rIte tenI pAsethI dhAryuM dAna meLavAya che, paraMtu AvuM dAna te sAcuM anukaMpAdAna nathI. bhalene te rakama dayAnA kAma mATe ApavAmAM AvI hoya paNa dAtAe te rakama hRdayanI AdratAthI ApI nathI. tethI jo ke tenI IcchA tRpta thaI. te paNa tene anukaMpAnuM sAcuM phaLa maLI zake nahi. hRdayanI Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 43 maLatAthI, sAcI dayAthI je dAna ApavAmAM Ave te ja kharUM phaLadAyaka che. jJAnadAna jJAnadAnanuM svarUpa upara batAvAI gayuM che. jJAnadAnanI ghaNI mahattA che. vyavahArika jJAnathI manuSya saMsAramAM sArI uMcI sthitie Ave che tyAre dhArmika jJAnathI manuSya tenA AtmAnuM kalyANa karI zake che. zrI dazavaikAlika sUtra 4-1mAM kahyuM che kepddhmN nANaM tao dayA evaM cihai savvasaMjae / annANI kiM kAhI ? kiMvA nAhii seyapAvagaM ? / / artha-prathama jJAna ane pachI dayA e saMyamI purUSanI sthiti che. je ajJAnI che te zuM karavAno ho? kAraNa te kalyANakArI zuM che ane pApakArI zuM che te kevI rIte jANe ? bhagavAne kahyuM che ke varSa nA to TrA paheluM jJAna ane pachI dayA. jIvanA sarva duHkhanuM mULa ajJAna-mithyAtva che. ajJAna TaLe ane sabhya jJAna Ave tyAre te mokSamArga tarapha, AtmakalyANanA mArga tarapha vaLI zake che. ane jJAnathI AgaLa vadhatAM vadhatAM saMpUrNa jJAna meLavI mokSa prApta karI zake che. eTale jJAnadAna ghaNuM ja upayogI, ghaNuM ja mahatvapUrNa che. abhayadAna zrI sarakRtAMga satra 6-13mAM kahyuM che ke - dANANa sehaM abhayappayANaM eTale-sarva dAnamAM abhayadAna zreSTha che. prANInA prANanI rakSA karavI tenuM nAma abhayadAna che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ in dAna ane zIla badhA jIvone vedanA thAya che ane badhA ja maraNanA bhayathI DaranArA che. prANInuM maraNa taddana pAse haya, je maravAnI taiyArImAM ja hoya tene kaI AkhI ya pRthvI dAnamAM ApI de te paNa tene jeTalo saMtoSa nathI thate teTalo satiSa eTale ghaNuM vadhAre satiSa tenA pitAnA bacI javAthI tene thAya che. tene abhayadAna maLavAthI bhAre moTA saMtoSa thAya che. mRtyunA bhayathI kaMpatA prANIo potAnA kuLanA AcAranI paNa avajJA kare che, koInI gulAmI kare che, gabharAIne dInatApUrvaka karagare che, paDe che, vegathI bhAge che, maraNanA bhayathI kAyara banI gayelA prANuo bacavA mATe zuM zuM nathI karatA? mATe ja evA bhayabhItanuM rakSaNa karavuM e uttama dharma che. abhayadAnanA svarUpa saMbaMdhI samAjamAM ghaNuM ja gerasamajutI pravarte che. jIvadayAne Aje abhayadAna tarIke oLakhI levAmAM Ave che. kasAIkhAne athavA katala khAnAmAMthI amuka prANIone choDAvavA tene zreSTha jIvadayAnuM kArya gaNavAmAM Ave che. ane te jIvadayAne abhayadAna tarIke samajavAmAM Ave che. tyAre kharI rIte e jAtanuM dAna te sAmAnya anukaMpA dAna che. abhaya eTale bhayarahita. prANI mAtrane sauthI moTo bhaya mRtyune che. tethI kasAIkhAnethI maratA jharane choDAvavAmAM abhayadAna che. paraMtu sAcuM abhayadAna e che ke jethI prANune hamezAne te mATe mRtyune bhaya maTI jAya. tyAre ja prANu (jIva) kharI rIte abhaya banI jAya. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna, prakaraNa 1 45 mANasane jyAre AtmajJAna thAya tyAre ja tenAmAMthI mRtyune Dara, bhaya nIkaLI jAya che. jyAre mANasa AtmaramaNatAmAM lAgI jAya che tyAre tene pachI mRtyunI kazI bIka rahetI nathI. te sAce abhaya banI jAya che. ane e ja sAcuM abhayadAna che. sUtrakRtAMga sUtramAM kahyuM che ke rAdhAja sedra samayathA sarva dAnamAM abhayadAna zreSTha che. A uparathI ja vAMcaka abhayadAnanI mahattA samajI zakaze. je bIjAne abhaya banAvI zake te pote paNa abhaya banelo ja hoya ema ApaNe samajI zakIe. A pramANe abhayadAna zreSTha dAna che. dharmadAna dharma e koI paudgalika vastu nathI ke je hAthamAM laIne ApI zakAya. dharma e te AtmAnI vastu che. dharma e to AtmAe mane dvArA grahaNa karavAnI vastu che. eTale ke samajavAnI vastu che. tethI dharmadAna e dharmanA jJAnathI ApI zakAya che. tethI dharmadAnamAM dharma jJAnanA dAnano samAveza thAya che. AtmAnA svarUpane samajAvanAruM ane sva-paranA svabhAvane oLakhAvanArUM jJAna phakta eka dharmajJAna ja che. tethI dharmajJAnane mahimA, prabhAva apUrva gaNAya che. mATe sauthI pahelAM dharmajJAna phelAvavAmAM athavA dharmajJAnanA dAnamAM udyamavaMta thavuM joIe. badhA dAnomAM sauthI paheluM jJAnadAna kahevuM che. kAraNa ke bhagavAne paNa pada nALa to rayA kahIne jJAnane prAdhAnya ApeluM che. paheluM jJAna pachI dayA ema kaheluM che. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 dAna ane zILa jJAna lenAra manuSya baMdha ane meAkSanA svarUpane barAbara jANI zake che. tema ja puNya ane pApane barAbara oLakhI zake che. eTale te pramANe puNyakaraNI athavA zubhakaraNI tarapha anurAgavALA thAya che. jJAna pAmelA prANI pApanA parihAra kare che. puNyanuM upArjana karavA udyama kare che ane jJAnarUpa prakAzanI kRpA vaDe A leAka ane paraleAka ema banne lekamAM sukhI thAya che. jJAna devA chatAM paNu niratara vadhyA kare che. jenu dAna devAya che te vastu khUTI jAya che evA sAdhAraNa niyama che. paraMtu jJAna te jema vadhAre devAya tema tema vadhyA ja kare che. jJAnananI e khAsa khUbI che. dharmadAna sarvotkRSTa dha dAnanA dAtA teA tIrthaMkara bhagavAna tathA gaNadhara mahArAja ja che. tethI ja temane mokSamAiya netAramU meAkSAmAnA netA kahevAmAM Ave che. cakravartI vagere mATA meDhA rAjAe bIjI jAtanAM ghaNA moTA dAna ApyA hatA. paNa tenuM atyAre nAmanizAna paNa rahelu nathI. tyAre tIrthaMkara bhagavAne dharmopadeza rUpI je dAna ApeluM hatu te upadeza Aje paNa sUtranI aMdara upalabdha che. tIrthaMkaranA upadezathI dhaNA have teA teja bhave mekSa pAmyA hatA. ane atyAra sudhImAM te aneka veAe teno lAbha lIdho che, laI rahyA che ane bhaviSyamAM paNa leze. abhayadAnanI zreSThatA dharmanA kAraNe ja che. mANasa dharmanA siddhAMta samaje, AtmA ane kanu svarUpa samaje tyAre ja jIva bhayamukta bane. eTale sazreSTha dAna tA dhAna ja che. paraMtu sAcuM dhana te tIrthaMkara bhagavAna ja ApI zake che. bhagavAne batAvelA meAkSamArge cAlanArA sAdhu munirAjo ApaNune bhagavAnane upadeza samajAve che tethI teo teTlA pramANumAM dharmadAtA kahI zakAya. paraMtu sAdhu munirAja * zrAvaka game te hoya paNa te adhyAtma jJAnI hoya te ja abhayadAna Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna prakaraNa 1 47. ApI zake. kAraNa ke teo ja AtmAnuM ane karmanuM svarUpa yathAzakti samajAvI za. adhyApake athavA upAdhyAye pite bhaNelA gaMbhIra arthavALA pustake vaMcAvavA, tenuM vivecana karI batAvavuM athavA te pustakonA artha viSe zotAnA mananuM samAdhAna karI ApavuM, jarUra hoya te te pustake bhaNavA mATe ApavA vagere dharmazAna dAnanA prakAre che. jJAna lenAranI agavaDatAo maTADavI ane tene jJAna levAnI ucita sagavaDatA karI ApavI e khAnadAnanuM moTAmAM moTuM lakSaNa che. kAraNa ke je manuSya pote jJAna ApI na zake te paNa jJAna lenArane joItI vastu pUrI pADI tene bhaNavAmAM utsAha prere te paNa paramArthathI jJAnane dAtA ja che. vaLI dhArmika pustakanuM prakAzana karI jijJAsu janemAM tene vahecavA, dharmiSTha ane dharmanA jijJAsu janemAM dhArmika pustakonI kahANI karavI, parIkSAmAM uttIrNa thayela vidhArthIone inAma ApavA vagere paNa dharmajJAnadAnanA prakAre che. dharmiSTha, dharmaparAyaNa manuSyone sahAyaka thAya evuM dAna vizeSa ISTa che. mokSArthe pravRtti karanArA tyAgI sAdhusAdhvIne vastra, pAtra, e, rajeharaNa, auSadha, raheThANa, saMthArA-pathArI, anna, pANu, sUtra, zAstra, pustako vagere pUrA pADavA te paNa dharmadAnanA prakAre che. kAraNa ke tethI sAdhusAdhvIo svAdhyAya, dhyAna, tapa vagere saMyama piSaka pravRttione sukhapUrvaka AcarI zake che. annapAna vagerenA sAdhana vagarane deha mokSane anukULa kaI pravRtti karI zakato nathI. mATe sAdhu sAdhvIne Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 dvAna ane zILa vajrapAtra vagere jarUrIAtanI vastunuM dAna ApanAra gRhastha sAdhusAdhvInA sayama dharmane uttejana Ape che ane tethI te gRhastha nirjarAnA bhAgI thAya che arthAt tenA kanI nirjarA thAya che evA dhadAnanA prabhAva che. tevI ja rIte dharmArAdhana karanArA zrAvaka zrAvikAone dharmanA upakaraNA jevA ke muhapatti, AdhA, rajoharaNu, Asana, sUtrazAstra, tathA khIjA dhArmika pustakA vagere je kaI vastunI dharmArAdhanamAM jarUra hAya te pUrI pADavI te paNa dhadAna ane dharmajJAnadAnanA prakAra che. : sAdharmIne AyaMbila karAvavI, upavAsanAM pAraNAM karAvavAM vagere paNa dharmadAnamAM AvI zake kAraNa ke ethI dharmanI anumAnA karavAmAM Ave che. sAdhusAdhvIne dAna ApatI vakhate dhyAnamAM rAkhavuM ke mIThuM, agni, ThaMDuM pANI vagere saceta vastune sparzI thavA devA nahi. tema ja e cIjo khAsa sAdhunA mATeja banAvelI na hovI joI e. ane sAdhune ApyA pachI bIjI banAvavI paDe tema na hovuM joI e. dAna kone devu? have dAna kAne devuM tene paNa vicAra karavA joI e. dAna lenAra pAtra pramANe te dAnanA traNa prakAra thAya--(1) supAtra (2) kupAtra, (3) apAtra, pAtra eTale dAna lenAra mANusa athavA jIva. jagatamAM mANasA paNa aneka prakAranA hoya che. vaLI manuSyanI zakita eTalI badhI parimita hAya che ke te jarUriAtavALA jagatanA sava Ane dAna ApI zake Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna, prakaraNa 1 nahi tethI teNe dAna ApavAmAM viveka rAkhavo joIe. ane tenI zakita pramANe sArAmAM sArI rIte dAna karavuM joIe. . tethI tene pahelo ja e vicAra Ave che ke dAna kone devuM ? mANase te ghaNA prakAranA hoya che paraMtu samuccaye temanA traNa vibhAga pADI zakAya-(1) supAtra (2) kupAtra ane (3) apAtra, je upara jaNAvI gayA chIe. supAtra eTale sadAcArI, nItimAna, dharmiSTha ane kupAtra tathA apAtra eTale durAcArI, anAcArI athavA anItimAna ane adharmo. supAtra ke kupAtra dareka mANasa duHkhI hoya che. te duHkhI kupAtra eTale durAcArI duHkhI hoya tenA karatAM sadAcArIne dAna mATe pasaMda karavAnuM kAraNa e che ke jema retALa bhUmimAM bInuM vAvetara niSphaLa jAya che tema durAcArane ApeluM dAna niSphaLa jAya che. kAraNa ke durAcArI mANasa tene maLelA dAna, sahAyano upayoga durAcAranA kAmamAM ja kare che eTale durAcArI potAnuM pApa vadhAryo jAya che tethI dAna ApatI vakhate pAtra jevAnI khAsa jarUra che. * paraMtu ahiMyA eka vAta spaSTa karavAnI ke kupAtra paNa regI ke bhUkhyo hoya to tenA tarapha dayA lAvI tene te vakhate anna ke davA ApI tenI bhUkha ane rega maTADavA teTaluM dayA bhAvathI karI zakAya ane tema karavuM yogya che. paraMtu durAcArI tene maLelA dAnane durUpayoga na kare eTale ke pApakArI kAma na kare tevI rIte dAna ApavuM joIe. supAtra, kupAtra ane apAtranI vizeSa vigata nIce mujaba che. apAtra-kuliMgI sAdhu, maMtrAdi karavAvALA gRhastha ane haTha Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 dAna ane zIla karI, bhaya batAvI baLAtkAre paisA kaDhAvanArA--e sarva adhama ne mAge janArA hAI temane dAna ApavAthI adhama ne uttejana apAya che. eTale evA dAnathI pApa lAge che ane tevuM phaLa naraka nigeAnuM paNa Ave che. mATe e teA sarvathA tyAjya che. kupAtra--jina liMga dhArI paNa dravyaliMgI muni tathA jainAbhAsI zrAvaka, bAhya AcAravALA paNu azraddhALu zrAvaka e kupAtra che. temane gurumuddhithI dAna denAra mithyAtvane uttejana ApanAra bane che. athavA pApane anumedana ApanAra ane che. paraMtu anuka MpAthI tene dAna ApI zakAya. supAtrajJAna apAtra ane kupAtrane samajAvavAthI have supAtranI kiMmata samajAI jaze. supAtra mANusa tene maLelA dAnathI satkarmanI vRddhi kare che eTale dAtA satkarmanA bhAgI thAya che. jaina dharma e zreSTha dharma che, eTale jaina dharma pALanAra mANusA eTale jainAne ApaNe supAtra gaNI zakIe. temAM paNu sthiti anusAra traNa bheda pADI zakIe-- ( 1 ) paMcamahAvratadhArI sAdhu sAdhvI. ( 2 ) aNuvratadhArI zrAvaka zrAvikA. ( 3 ) azrvatI paNa sadAcArI (samakitI) zrAvaka zrAvikA. vAMcaka joI zakaze ke AcAranI dRSTie athavA AdhyAtmika sthiti anusAra uparanA bhAga pADelA che. ane te kramAnusAra supAtradAna paNu uttama, madhyama ane kaniSTha ema traNa prakAranAM che. eTale mahAvratadhArI sAdhu sAdhvIne ApeluM supAtradAna ane trIje naMbare avrutIne Apelu supAtradAna che. dAnanuM phaLa zuM? adhA dAnAmAM nAnadAna, anukaMpAdAna, abhayadAna, dharmadAna ane supAtradrAna e ja kharI rIte zubha phaLa ApanArAM che. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhana prakaraNa 1 51 dAna ApanAranI vRtti athavA bhAvanA upara dAnanA phaLanA khAsa AdhAra che. ane tethI ja ApaNe bhAvanA anusAra dAnanA bhAga pADelA hatA. dAna ApatI vakhate traNa jAtanI bhAvanA thAya che-- (1) vyavahArika bhAvanA. saMsAra vyavahAranA kAma mATenA koI paNa dAna ApatAM vyavahArika lAbhane khyAla rAkhavAmAM Ave che. eTale te svArthI bhAvanA hAI ne tenuM khAsa koI zubha phaLa maLatuM nathI. (2) yA bhAvanA--yA bhAvathI ApelAM phaLadAyI che. ane bhAvanAnI utkRSTatA pramANe mULanI sarva dAna zubha utkRSTatA hoya che. (3) nispRha bhAvanA. phaLanI AAMkSA rAkhyA vinA ta AtmakalyANa mATe bhakitabhAvathI, dharmabhAvanAthI athavA meAkSamAganI bhAvanAthI je dAna karavAmAM Ave te zreSTha dAna che ane tenu mULa paNa sarvottama maLe che. A uparathI ema samajavAnuM che ke niHspRha bhAvanAvALA dAtA te zreSTha dAtA che. tenAthI halakA bIje naMbare yAbhAvavALA dAtA che ane trIje naMbare sAMsArika athavA vyavahArika bhAvanAthI dAna karavAvALA Ave che. je lagya AtmA peAtAnA nItipUrvaka dAna ApavAmAM upayoga kare che te Ana ja anItithI upArjana karelA dAnamAMthI nAne bhale dAnamAM vAparavAmAM Ave paNa tethI nIvaDatu nathI eTale ke tenA dAnathI tenI zakatuM nathI. upArjana karelA dhananA phaLa ApanArUM thAya che. sarakhA ke najIve bhAga tene te dAna phrAyadAkAraka anItinuM pApa vAI dharmAtmA samyagdaSTi puruSanuM dAna zraddhA, bhakita ane bhAvapUrvaka karavAmAM Ave che tethI te dAna uttama kuLa ApanAra bane che. dAtA jaina dharmI bhale hoya paNa te je pAtra apAtrane Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para dAna ane zILa vicAra karyA vinA mAna, meTAI ke kItine mATe tema ja mithA matanI vRddhine mATe dAna Ape to te dAna saMsAranuM ja kAraNa bane che. vivekajJAna vinA uttama pAtramAM uttama dAna thaI zakatuM nathI. je je kAraNathI jaina dharmane hAsa thAya, deva, guru, dharma tathA zAstranA avarthavAda bolAya tathA cAritrano lopa thAya tevA kAraNomAM dAna devuM ne saMsAra vRddhinuM ja kAraNa che. dAna ApatA saMbhALavAnuM * dAna ApatI vakhate satkArapUrvaka dAna ApavuM. dAna lenArane apamAna lAge tevI rIte bolavuM ke vartavuM nahi, dAna ApatAM mana bagADavuM nahi, saMkocavuM nahi. dAna pitAne hAthe ja ApavuM paNa dAna ApavA mATe bIjAne hukama karavo nahi. kAraNake tethI ahaMkAranI bhAvanA AvI javAthI dAnanuM phaLa ochuM thaI jAya che. dAna ApyA pachI phaLanI zaMkA karavI nahi. kAraNa zaMkAthI svArthabhAvanA AvI jAya che tethI paNa phaLa ochuM thaI jAya che. ane lAbhanI AzAthI dAna ApavAthI joIe tevuM zubha phaLa maLatuM nathI. vaLI dArU, madha, mAMsa, kAmadIpaka vastuo, hathiyAra, jhera vagere hiMsAkArI vastuomAMthI koI paNa vastunuM dAna ApavuM nahi, kAraNa ke hiMsAkArI vastunuM dAna pApaphaLadAyI che. digaMbara mata pramANe dAnanA prakAra digaMbara saMpradAya mANasanI jarUrIAta pramANe dAnanA cAra prakAra pADe che (1) AhAradAna (3) zAstradAna. (2) auSadhadAna (4) abhayadAna. vara Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakarajI 1 53. mIjI rIte cAra prakAra AmAM paNa matabheda che. ane keTalAke cAra prakAra kahe che tenI vigata nIce pramANe che-- 1. yAdvAna--sarva prANIne abhayadAna ApavuM te. eTale A abhayadAna ja che. 2. pAtraDhAna--suni Adine dAna ApavuM te. eTale A ta supAtradAna che. 3. samakriyAdAna--gRhasyane dAna ApavuM te. eTale A laukika dAna che. 4. anvayadAna--putrAddhine dhana vagere ApavuM te. eTale A ucitadAna che. A cAre ya dAnanuM vivecana AgaLa apAi gayu che. digaMbarAmAM mukhyatve te upara pahelA kahelA cAra prakAra vizeSa rIte mAnya hAya ema lAge che. vaLI temAM (1) nizcaya ane (2) vyavahArathI ema darekanA babbe vibhAga pADe che. nizcayathI dAnanA cAra prakAra nizcayathI cAra prakAranI vigata teo nIce pramANe batAve che = (1) nizcaya AhAra dAna vedanIya kane| nAza karIne peAtAnA ane paranA AtmAmAM evA avyAbAdha guNu pragaTa karavA ke tethI kSudhA lAge ja nahi. eTale bhUkhane zamAvavA mATe AhAranI AvazyakatA rahe nahi. e nizcaya AhAra dAna che.. (2) nizcaya auSadhi jJAna--janma jarA mRtyu e traNa Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAna ane zILa regathI sva-paranA AtmAne lAvIne avinAzI akhaMDa sukha prApta karAvavuM e nizcaya auSadha dAna che. (3) nizcaya zAstra dAna-va-paranA AtmAmAM samaga jJAnazaktine vikAsa karavo te nizcayazAstra dAna che. (4) nizcaya abhayadAna-sva-paranA AtmAne viSaya kaSAyarUpa pabaLa verIothI bacAvavA te nizcaya abhayadAna che. vyavahArathI hAnanA cAra prakAra vyavahArathI AhAradAna ane oSadhidAna te laukikadAnanA bhAga jevA che. AhAradAnanA mukhyatve traNa prakAra paDe che -(1) janetarane, (2) zrAvakane ane (3) munine AhAradAna. pahelo prakAra anukaMpAdAnamAM AvI jAya che. bIjA prakAramAM anukaMpAdAna tathA svAmIvAtsalyane samAveza thAya che. trIjo prakAra supAtradAnamAM AvI jAya che. A prakAra khAsa mahatvanuM che kAraNa ke te mahApuNyanA lAbhanuM kAraNa che. supAtramunine AhAra devAnuM bhAgya bahu thoDAne prApta thAya che. supAtramunine bhakitathI apAyelA AhAradAnathI dAtAne samati maLe che, eTaluM ja nahi paNa mokSamArgamAM AgaLa vadhavAnI tene saraLatA ane sulabhatA prApta thAya che. auSadhidAna saMbaMdhamAM khAsa kahevA jevuM e che ke hAlanA vakhatamAM ghaNu nasaMghe temanA taraphathI ispitAlo, davAkhAnAo khole che. ane te sarva davAkhAnAM phakta elopathI vaidakazAstrane anusaranArA ja hoya che. elopathImAM ghaNI kharI davAo Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema prakaraNa 1 55 prANI hiMsAthI ja banelI hoya che. ane strI sAvadha davAo saMghanA dharmAdA davAkhAnAmAM vaparAya che. A ghaNuM ghaNuM ja aghaTita kArya thAya che. jenA davAkhAnAmAM hiMsAthI utpanna karelI sAvadya davAo vaparAya te ghaNuM ja zocanIya che. jenonA davAkhAnAmAM dezI nirvadha davAo kema vAparavAmAM nathI AvatI ane dezI vaidyone tyAM kema rAkhavAmAM nathI AvatA te samajAtuM nathI. uparAMta hemIyopethInI davAo paNa nirvadha heya che, sastI heya che ane ghaNuMkharuM jaldI asara karanArI hoya che. chatAM homopethInA DokaTarane jaina davAkhAnAmAM rokavAmAM nathI AvatA ke homIopethInI davA vAparavAmAM nathI AvatI e paNa ghaNuM ja zornIya che. vaLI keTalAka zaheromAM te jene pAsethI jene mATenA davAkhAnA kholavA mATe nANAM ugharAvIne ane nAma paNa jena davAkhAnAnuM rAkhIne piNAthI paNa vadhAre pramANamAM to jenetarone lAbha ApavAmAM Ave che. evA jaina davAkhAnAonI vyavasthA ja evI hoya che ke jene tene lAbha maLI zakato nathI eTale bahu ja thoDA jeno lAbha laI zake che. AvI sthiti paNa jainene mATe jarAya zobhAspada nathI. dAna denArAoe paNa AvI rItanI khoTI vyavasthA na thAya te mATe dhyAna rAkhavuM joIe. astu. zAstradAna e dharmadAnane eka prakAra che ane abhayadAnanI vigata AgaLa apAI gaI che te pramANe ja che. bhAva pramANe cAra prakAra A uparAMta vaLI digaMbare bhAva pramANe dAnavA cAra bhAga A pramANe pADe che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa (1) bhaktidAna.. (3) samadAna. (2) karUNAdAne. (4) kIrtidAna. paheluM bhakitadAna e supAtradAnano ja prakAra che. kAraNa ke pitAnAthI adhika guNavALAne ghana karavuM te bhaktidAna ema vyAkhyA karavAmAM AvI che. guNIjanane bhaktibhAvathI dAna karavAmAM Ave che. eTale guNIjanane supAtra gaNavAmAM Ave che. eTale bhaktidAna e supAtra dAnanuM ja bIjuM nAma che. bIju karUNAdAna e anukaMpAdAnanuM bIjuM nAma che. tenuM vivecana AgaLa apAI gayuM che. trIjuM samadAna che te ucita dAnanuM bIjuM nAma che. ane cothuM kIrtidAna che. e baMnenI vigata paNa AgaLa apAI gaI che, . Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna lekhaka munizrI jayavijayajI eraNanI cArI kare, sAyanu kare dAna, uMce caDhI nIrakhatA, tyAre Ave vimAna, e kahevata pramANe anIti tathA asatyanA mArge cAlI kuDa, kapaTa ane prapaMceAnI bAjI khelI lAkhA rUpIA kamAnArA pAMca pacIza hajAranuM dharmasthAnaka baMdhAve ke neAkArazI svAmI vAtsalyanA jamaNavAra kare ke bIjA koI dharmAdA kAyamAM kharce tApaNa temane ahiMsA parame| dhama 'nA anuyAyI gaNI zakAya nahi. ' tattvajJAna athavA paramArtha mArga pAmavAnI tIvra icchA karanArane jijJAsu ke mumukSu kahe che. ane je jijJAsu jIva mArganI sanmukha thAya tyAre tenAmAM mArgAnusArInA pAMtrIza guNA hovA ja joI e. prathama guNusthAnamAM paramA mA sanmukha thayela AtmajJAna pAmavAne pAtra thayela tattvajJAna pAmavAnI bhUmikAmAM rahela, paramArthanA umedapaNAnI dazAmAM A guNusthAnaka heAya che, jemAM pAMtrIza ( 35 ) guNu pragaTa thAya che. temAM prathama guNa * nyAyasevana vimavaH nyAyathI ja paisA meLavavA. khIjo guNa ziSTAcAra prazaMsA eTale sadguNA tathA sadAcaraNa pratye ja prIta rAkhavI. A pAMtrIza guNAmAM gRha vyavahAra, kuTuMba vyavahAra, AhAra vyavahAra, dudaMpatI vyavahAra, lagna tathA vivAha vyavahAra ane dhama vyavahAra vagere AkhA gRhasthAzramanA jIvananI rUparekhAne citAra AvI jAya che. 4 , Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 dAna ane zILa have mULa dazAno vicAra karIe ke- cArlapana vimaH" e te ekaDe ekanI mAphaka prathama ja guNa che. pAyA vinA jema mahela nirarthaka che, tema satya ane nyAya vinA dAna pUNya sarva nirarthaka che arthAt mekSa mArga ApanAra nathI, paNa saMsAra phaLa ApanAra che. bIja, bhUmi tathA varasAda e traNe prakAranI saMpUrNatA hoya te ja phaLanI paNa vizeSa vRddhi thAya che ane traNamAM boja baLela hoya, varasAda na hoya athavA bhUmi kSArayukta hoya ema e traNamAMthI ekanI paNa khAmI hoya to A phaLane abhAva thAya che ane traNamAM jeTalI maMdatA hoya teTalI phaLanI nyUnatA hoya che. - te ja daSTAMte dAna, punya, vagere dharmakriyAo karavA chatAM Amennati thatI jaNAtI nathI, karyAvaraNanI kSINatA thatI jaNAtI nathI, kaSAya viSayAdi deze, AzA, tRSNa tathA mAyAnI maMdatA thatI nathI, tenuM kAraNa anIti ane asatya deSathI salphaLano nAza thata jaNAya che. maNa dUdhapAkamAM jema alpa jhera paDavAthI badhe dUdhapAka kaDa thAya che, tema satiyAmAM anIti tathA asatyarUpa jhera paDavAthI kriyA niSphaLa thAya che. zAlibhadrane pUrva bhavana jIva pate rabArI kuLamAM garIba sthitimAM hato. pUrvanA divase pADozInA ghare miSTAnna joI te ghera mAtA pAse tevA svAdiSTa khorAkane mATe rovA lAgyo. garIba mAtA pAse paisAnuM sAdhana na hovAthI chokarAne tevI haTha na karavA samajAvyo, paNa ajJa bALaka samajo nahi ane vadhAre rahevA tathA tephAna karavA lAgyo. eTale pADozIne dayA AvatAM koIe dUdha, koIe sAkara ane koIe cekhA ApavAthI tenI mAtAe khIra banAvI. . . mahA muzIbata ane rUdanathI kheda karI khIra meLavanAra bALakane khIra upara tIvra prIti chatAM saMskArabaLane laI tenA aMtaramAM svAbhAvika gurUbhaktinI raphuraNa thaI ke, "je tapasvI sAdhu mahAtmA Ave, te Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 59 tenI bhakti karI tene bhikSA ApI bhajana karuM." "bhAvanA sadazI siddhi: " te bALakanI nirmaLa bhAvanAthI tarata mAsopavAsI sAdhu pAraNArthe te garIbane ghera bhikSA levA AvyA. divya mUrti sAdhune dekhatAM ja tenA romeromamAM AnaMda vyApI rahyo. tarata ja harSathI ubhA thaI prasanna cittathI muninA pavitra caraNamAM zira namAvI be hAtha joDI saprema vaMdana karI kSIranI bhikSA ApavA taiyAra thayo. - dharmazAstramAM jaNAvyuM che ke paudgalika padArtho karatAM pAramArthika sannimitto upara jene utkRSTa prema hoya te paramArtha nimittone joI prasanna cittavALa hoya che, tevA paramArtha-nimitta pratye prema karanAra puNyAnubaMdhI puNya bAMdhe che ane te alpabhavI ja hoya che." A pharamAna mujaba te gepabALakanI paNa tevI ja prIti arthAt kheda rUdanathI kaSTa meLavela khIramAM potAnI tIvra lAlasA chatAM saumyamUrti sAdhune nirakhatAM ja kSIra pratyenI utkRSTa lAlasA maMdatAne pAmI ane mahAtmA pratye prItinI utkRSTatA thaI. eTale tarata kSIranA vAsaNane upADI munine ApavA pahelAM kSIra pratyenI priti je ke maMda thaI che, tathApi sarvathA te kSIra pratyeno moha kSINa thayo nathI, tethI adha kSIra munine ApavAne manamAM saMkalpa thayo. eTale kSIranI ardha bhAganI khabara paDe mATe kSIranI vacce, lITa tA, paraMtu paramArtha mArganA dAtA evA saMpurUSa pratyenI prItimAM dehAdhyAsa buddhi ane jagadAkAra vRttino laya thaI gayela hato, saMtamaya vRttinI ekAgratA na thAya te parAbhakti ja nathI ane tenI sAcI utkRSTa bhakita vinA mokSa paNa nathI. - ahA ! mAre garvIbane ghera jaMgama kalpavRkSa ! ahA ! mAre tyAM saMta bhagavAnanAM pagalAM! Aje mAro divasa ane janma saphaLa thayo." evI gurUbhakitanI utkRSTa dhArAmAM aMtaHkaraNa ullasita thatAM premabhakitanA prabaLa vegamAM pite gurumAM ekamaya thaI javAthI "A mArI kSIra che Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa ane huM ene ApuM chuM tathA A mArA guru che ane kSIra le che, A saMta mahAtmAne ATalI kSIra ApIza ane ATalI mArA mATe rAkhIza, evI dehAdhyAsa ane jagadAkAravRtti rU5 iMbhAvane vaMsa thavAthI gurunA pAtramAM badhI kSIra paDI gaI, tyAM sudhI paNa kSIra pratye lakSya ja na rahyuM. tema ja guru paNa samayajJa mahAtmA hatA. A garIbanA gharanI badhI zIra potAnA uMdaranuM piSaNa karavA temane eka romamAM aNumAtra paNa bhAvanA na hatI, paraMtu kSIranA dAnathI mahAtmAnI utkRSTa sevA bhakitae caDela aMtaHkaraNane kSIra gheDI nAkhavA athavA "have nAkhIza nahi" evA zabdothI khalanA thatAM Atmasiddhi thavAmAM mArA zabda tenA utkRSTa bhAvane khalita karI aMtarAyarUpa thaze ema jANI nirUpAye mahAtmAne mauna dhAraNa karavAnI AvazyakatA jaNAI hatI. A kSIranA alpa dAnathI paNa te AtmA zAlibhadrane janma pAmI RddhisaMpanna thayA ane savArthasiddha vimAnamAM sukha bhogavI eka bhavamAM mekSe jaze. arimardana nAmanA rAjA eka sAdhu mahArAjane eka ja vastra vahorAvavAthI te ja bhave anaMta karyAvaraNane laya karI avyAbAdha evA paramapadane pAmyA. zAstramAM paNa citta (nirmaLa bhAva) vitta (nyAyasaMpanna) pAtra (sadgura) e traNenA samanvaya yogathI ja siddhi thavAnuM jaNAvyuM che. zaMkharAjA ane tenI rANuM munine mAtra drAkSajaLanA dAnathI navame bhave nemanAtha tIrthakara ane rAjematIne janma pAmI mekSe gayA. balabhadra munine lukhe AhAra ApanAra sutAra ekAvanArI thaI meNe jaze. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAtuM. pravu R jyAre vastra A uparathI ApaNune vicAravAnu che ke eka ja mahAtmAne mAtra eka ja vakhata AhAra, pANI, vastrAdi sAmAnya vastunA dAnathI eka evA traNa ke te ja bhave meAkSapadane pAmyA tathA pAmavAnA hajAra| dRSTAMtA zAstramAM meAjuda che. atyAre ApaNe seMkaDa munaone hArA uMcA uMcA svAdiSTa khArAkA, pAtra, vagere hajArAnA kimatI dAna ApyA che ane mAgyA gharanI kSIra ApanAra athavA zera pANI ApanAra jeTalI aMtara nirmaLatA vA Atmasiddhi thaI vA thatI jaNAya che ke nahi ? are ! tenA jeTalI nimaLatA ke zreyatA thavI te| dUra rahI; paraMtu tenAthI alpAMze paNa nirmaLatA jAya ke nahi? jo tema na jaNAtu hoya te zuM samajavu ? teA dhIrA bhakatanI kahevata pramANe-- ApIe chIe; chatAM tr kAMtA guru khAvaLIe maLIyA, kAMtA chava tuM pApI; dharma prayAsa anaMtA karatAM, kajALa navI kApI phe. ' A pramANe kAM to geApabALakanI kSAra lenAra niSkAmI parApAkarI sata nahi ane kAM teA geApAlaka jeTalI cittanI prasannatA utkarSa tA nirmAMLatA nathI, nahi tA sekaDA sAdhuone hajArAnuM dAna karanAra tathA hajAre rUpiyA dharma mArge kharacanArAnA AtmAnI utkRSTatA, nirmaLatA thayA vinA rahe ja kema ? kadAca ahIM kAI bacAva karaze ke ame Apela dAnanI hamaNA zu khabara paDe ? e te AvatA athavA pachInA kAI bhavamAM tenu N phaLa jaNAze.' teA uttaramAM jaNAvIza ke, 'phaLanI icchA karanArane dAnathI paramA mA maLateA nathI, paNa saMsAranI ja vRddhi thAya che. niSkAma karma e ja meAkSanuM parama sAdhana che. jethI tame Apela dAnanuM mULa bhaviSyamAM be cAra ke pacIza bhatre tamane bhale maLe, tamArA Apela dAnathI bhaviSyamAM tamane dhanADhayapaNu ke rAjApaNu Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 dAna ane zILa maLe tenI sAthe amAre saMbaMdha nathI athavA phaLamAM ame bhAga levA IcchatA ja nathI. tamane bhaviSyamAM phaLa maLe ke na maLe athavA tarata maLe ke hajAra bhava pachI maLe, teno ahIM saMbaMdha nathI. ahIM to ATaluM ja jaNAvavAnuM che ke, tame sAdhu mahAtmAonI bhakti karI dAna punyamAM hajAro vAparyA pahelAM tamArA hRdayamAM je AzA tRSNa mAyAdi doSa hatA, kaSAya viSayAdinuM je baLa hatuM, strI, dhana, kuTuMba tathA deha pratyena je. moha hato, te hajAronuM dAna karatAM tamArA hRdayamAMthI kSINa keTalA thayA ?, moha mUrchA keTalI ochI thaI ? chaLa prapaMcamAMthI keTalAka mukata thayA ? anIti asatyathI keTalA chUTayA ? dayA, zAMti, paropakAra aikyatA, nIti, satya, kSamA vagere saguNenI keTalI vRddhi thaI ? je deza pravRttine nAza ane sadgaNanI vRddhi dAna ApyA pahelanA karatAM dAna ApyA pachI na thaI hoI te tame karela pravRtti te vAstavika sAcI nathI, paNa temAM kAMIka jhera paDI gayuM che. jaina zAstramAMthI koI paNa vidvAna sAdhu ke zrAvaka evuM siddha karI Apaze ke, kuDa kapaTa, chaLa prapaMca, anIti ke asatyanA mahApApathI lAkha rUpiyA kamAI hajAranuM dAna karI upAzraya caNavI, dharmazALA ke pAThazALA baMdhAvI, ujamaNuM ke mahotsava karI, deva guru dharmanA nimitte kaleza kusaMpa vadhArI; vaira virodha bAMdhI keTe hajAre rUpiyA kharacI, hajAronuM dAna karI, anIti vA asatya paisAnI kamANInuM dAna karI koI paNa kSe gayo hoya tevo eka paNa dAkhalo jaina zAstromAM che ja nahi. ' mATe atyAre lAkha rUpiyAnuM dAna samAjamAM je varSovarSa thAya che, chatAM samAjanI hareka prakAre paDatI thavAnuM kAraNa e ja che ke, anIti tathA asatyanA lAkha rUpiyA meLavI hajAranuM dAna karI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 dharmanI bhraSTatA thaI gaI che. satya nItithI kamAyela paisAnuM satpAtramAM niSkAmapaNe a5 paNa dAna karavAthI ja AtmAnI siddhi che, paNa anIti, asatya ane sakAma bhAvanAe lAkhe rUpiyA dAna karanArane paramArtha mArgane aMza paNa maLI zake tema tathI, e vAta nirvivAda satya che. zAstromAM anIti, asatya tathA sakAmapaNuthI thatI dharmakaraNIne AtmaghAtI kriyA karI che. A loka paralokanI vAMchanAe, dhana, dhAnya, strI, kuTuMba ke rAjyanI IcchAe, paugalika sukhanI icchAe, mAna pUjA meLavavAnI lAlasAone garala kriyA tathA viSa kriyA (garala vA jheranI mAphaka AtmAno ghAta karanArI ) kahI che, jethI paramArtha mArgano ghAta thAya che ane saMsAranI vRddhi thAya che. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 dAna ane udAratA pravacanakAra : AcAya zrI vijayarAmacaMdrasUrijI * udAratA e ja sadAcAra rUpI vRkSanu bIja che. mAnavajIvanamAM uttamAttamatAnI ane adhamAdhamatAnI paNa zakayatA mAnavajIvananI mahattA sadAcArane AbhArI che. sadAcArAnu sundaramAM sundara kAgi AcaraNa eka mAtra manuSyathI ja zakaya che. sarvottama kATinA sadAcaraNavALuM jIvana te mAtra mANasA ja jIvI zake che; nathI evuM jIvana nArakanA jIve khvI zakatA, nathI evuM jIvana tiya canA jIvA vI zakatA ke nathI evuM jIvana devaleAkanA chA paNa jIvI zakatA ! ane ethI ja tattvajJAnI mahApuruSAe A manuSyajanmanI mahattA gAI che. anya gatinA javAnAM jIvatA karatAM manuSyagatinA jvAnAM jIvatAnI A meTAmAM meATI viziSTatA che, parantu A manuSyajanma e moTAmAM moTuM bhayasthAna paNa che. adhamAdhama AcaraNeAnI paNa je zakayatA A manuSyagatimAM che, tevI zakayatA anya gatimAM nathI. A jIvana evu che ke Ane adhamAdhama prakAre paNa jIvI zakAya. Ama chatAM paNu, A jIvanamAM uttamAttama prakAranAM sadAcaraNathI jIvavAnI zakayatA hAI ne ja tattvajJAnIoe A jIvananI mahattA gAI che. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaSNu 3 15 'mArUM jIvana adhamAdhama kArTinuM paNa banI zake che. ' e vAtane khyAla rAkhIne, mANase khUba sAvaceta banI javu joie ane ' mArUM jIvana uttameAttama kATinuM paNa khanI zake che e vAtane khyAla rAkhIne mANase peAtAnA jIvanane sarvottama kATinA gaNAya tevA sadAcaraNuthI samalaMkRta karavAnA prayatnamAM lAgI javuM joi e. nArakA, tiya cA ane devatAo paNa je na karI zake, te mArAthI zakaya che e vicArathI AtmAmAM joma pedA karavu joIe ane kema mArU jIvana sadAcaraNumaya ane ' e lakSyathI badhA prayAseA karavA joI e. " jyAMthI vadhumAM vadhu nIcI gatimAM pahoMcI zakAya ane jyAMthI uttamAttama sthAne paNa paheAMcI zakAya evuM A manuSyagatinuM jIvana che. A kALamAM A kSetramAMthI mANasA eTale badhe nIce ke eTale badhe uMce pahoMcI zakatA nathI, chatAM paNa uttamAttama sthAne pahoMcavAnA prayAseA te anya gatienA jIve na karI zake tevA karI zake che. ApaNe AvA manuSyajIvanane pAmyA chIe, eTale ja ApaNane tattvajJAnI mahApuruSA e ja eka preraNA karyA kare che ke AtmAne oLakhA ane AtmAnA bhalAne mATe sadAcaraNuzIla banavAnA thAya teTale prayatna kare. dAnezvarI udAra ja hAya eNvA niyama nahi jeNe peAtAnA jIvanane sudara prakAre sadAcaraNuzIla banAvavuM hoya teNe sauthI pahelAM udAratA guNune keLavavA joIe. udAratA vinA sadAcAramaya jIvana jIvI zakAya e zakaya nathI. sadAcAra rUpa vRkSa mATe udAratA khIjanI garaja sAre che. dAnezvarIpaNuM e ja udAratA che ema nathI. dAnezvarIpaNuM e paNa udAratAnuM eka phaLa che ema kahI zakAya, paNu-dAnezvarI udAra ja hoya evA niyama nahi. dAna ghaNuM dainAza paNa udAratAthI dAna na detA hoya ane kAI ne kAI prakAranI dunyavI svArthathI dAna detA Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * dAna ane zILa hAya e azakaya nathI. udAra hoya te zakaya hoya te dAnamAM bhaMDArAnA paNa dAnamAM bhaMDArAnA bhaMDAro daI bhaMDArA daI de emAM nA nahi. nArA ya udAra na hoya e zakya che. udghAratA hRdayanI vizALatA mAge che. peAtAnA sukhanA bheLe paNa parAyA sukhanI vAMchA ane te paNa pAtAnA kAI paNa prakAranA dunyavI svArtha vinA ja, e udAratA che. jenAmAM AvI udAratA hAya, te zakaza hoya te pare pakAra mATe sarvasvane tajavAnI taiyArI batAvyA vinA rahe ja nahi. ApI zake te ja udAra ema nahi, paNa niHsvArthIpaNuM ApavAnI vRttivALA ja udAra. anta:karaNanI vastu uddAratA dAnAnika enuM phaLa che. dAna karavA mATe sAmagrI joi e ane e teA puNyanA yAga vinA maLe nahi. tyAre jete puNyanA yAge ge ghaNI sAsathI maLI hoya, te ja udAra banI zake ? nA, echAmAM echI sAmagrIvALe! paNa udAra banI zake. je kAI khIjAne daI zake nahiM te udAra nahi ema nathI, paraMtu jene kazA paNa dunyavI svArtha vinA devAnuM mana thAya che te udAra che. peAtAnA ja sukhane vicAra karanAramAM udAratA Ave nahi. AvI sthUla udAratAnuM zikSaNu, e AdezamAM navAI tA viSaya gAya nahi. A dezanI sundara saMskRtimAM ucharelAene teA udAratAnuM zikSaNa bALapaNamAMthI maLe. mAtA, pitA Adi vaDile tema ja zikSaNudAtAonuM vartana ja evuM hAya ke khALA upara udAratAnA saskArA sIMcAyA kare. ene ema thayA ja kare ke ApaNe te duHkha veThI laI te paNa khIjA duHkhIenA du:khane nivAravAne upAya karavA joI e. A dezamAM vilAnA AcaraNa dvArA paNa e saskAra maLe ane bhaNatara paNa evu heAya ke enA dvArA e ja saskArI pASAyA Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna prakaraNa 3 kare. vartamAnanI tamArI raheNI-karaNI ane atyAranI zikSaNapaddhati lagabhaga evA prakAranI che ke game tema karIne paNa mAre ja sukhI thavuM, evA saMskAra bALakomAM rUDha thavA pAme ! . je mANasa kevaLa pitAnA sukhane ja vicAra kare, tenAmAM udAratA Ave nahi, bIjAonA sukhane vicAra AvyA vinA, udAratA Ave ja zI rIte ? bIjA paNa sukhI thAya to ThIka, evI bhAvanA Ave to bIjA sukhI thAya e mATe huM kAMIka karuM ? evI udAratAnI thoDI paNa vRtti pragaTe. " * Aje te pitAnA sukhamAM mazagUla banyA rahevAnI vRtti keLavAtI jAya che ane ethI je udAratAne pragaTAvavAnuM dvAra che, te baMdha thatuM jAya che. udAratAM tyAga mAge che, jyAre Aje moTe bhAge vRtti tyAganI nathI, paNa bheganI che. tame bhogamAM ja mazagUla che ane bIjAonA sukhane vicAra karavA jeTalI taiyArI paNa tamArAmAM na hoya, te vyAkhyAna sAMbhaLavA mAtrathI udAratA thoDI ja AvI javAnI che? ahIM tamArI pAse mUkAtI vAtone tame vicAra karo ane nirNaya kare ke koInA ya tarapha joyA vinA mAre to udAra banavuM ja che, to tamane jarUra lAbha thAya. ' bhogane badale tyAgane vicAranI pradhAnatA AvavI joIe. ema thavuM joIe ke "janAvaramAM paNa pitAnA sukhane vicAra hoya che, jyAre huM te mANasa chuM. manuSya thaIne huM mArA sukhane ja vicAra karUM te vyAjabI nathI. mArA nimitta mArI pAsenAM sAdhano dvArA bIjAonA duHkhanuM nivAraNa thAya, bIjAonA sukhamAM huM nimitta banuM, emAM ja mArI mANasAI che." , udAratAnA pege thate guNavikAsa * sAcI udAratA krame karIne mANasane e kakSAe paNa pahoMcADe che ke ene sArA ya jagatanA chAnuM duHkha jAya ane sau koI sukhI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAna ane zILa bane evo vicAra Ave. e vicAra Ave eTaluM ja nahi paNa e vicArane amalamAM mUkavAne paNa addabhuta koTine utsAha pragaTe. udAratAnA yoge jema anya jIvonA Aleka saMbaMdhI hitane vicAra Ave che, tema temanA paralokasaMbaMdhI hitano vicAra paNa Ave che ane e vicAra vadhate vadhate e kakSAe pahoMce che ke sArA ya saMsAranA cha mukitane pAme. sArA ya saMsAranA cha muktine pAme eTale ja vicAra nahi, paNa evI ya bhAvanA pragaTe ke kyAre mArAmAM evI zakita Ave, ke jenA vege huM sArA ya saMsAranA saghaLA jene anya sarva vastuonI rasikatAthI mukta banAvI dauM ane eka mAtra mokSamArganI ja rasikatAmAM magna banAvI dauM ! udAratA krame karI mANasane eTalI badhI ucca kakSAe ane sarvottama kakSAe paNa pahoMcADI de che, e udAratAnI jevI tevI mahattA nathI. eTalI UMcI agara sarvottama kakSAe pahoMcavAne mATe bIjA ghaNA guNene apanAvavA paDe che, paraMtu je kevaLa pitAnA ja sukhane vicAra hoya ane bIjAonA duHkhanuM nivAraNa karavAne ke temane sukhI karavAno vicAra na hoya, to tevA mANasamAM mANasane ucca agara sarvottama kakSAe pahoMcADanArA guNe pragaTI zakatA ja nathI. A kAraNe, mAnavajIvanane sArthaka karavAne mATe, udAratA e sauthI prathama Avazyaka vastu che. koInA ya sukhane zreSa nahi jenAmAM udAratA guNuM pragaTe che, te pite game teTalo duHkhI heya te chatAM paNa bIjAonA sukhanI tene IrSA AvatI nathI. koInA ya sukhamAM pathare ADe nAkhavAnI ke koIne ya sukhane lUMTI levAnI vRtti, enA aMtaHkaraNamAM pragaTatI nathI. bIjAne sukhI joIne duHkhI thAya evuM enuM haiyuM hetuM nathI, paNa bIjAne sukhI joIne prasanna thAya evuM enuM haiyuM hoya che. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na. prakaraNa 3 tame mAge te chatAM ya sukhI mANasa kadAca tamane tamArI mAgelI varatu na Ape, to paNa enA sukha pratye tamane TheSa to na ja Ave, enI dayA ja Ave, bicAro pUrvabhavanuM puNya khalAsa karI rahyo che ane navuM puNya upArja nathI tathA bhogAdikamAM ja rakta rahe che, eTale pitAnA sukhane pote ja nAza karI rahyo che, evA vicArathI enI dayA Ave. dIna, hIna Adine A Apato nathI, te para bhavamAM pAro zuM ? evI dayA Ave. enA puNe e pAme che ane tamArA pApanA udayathI tamane maLatuM nathI, temAM sukhI mANasanA sukhane deSa karavAne kAraNa zuM che? paNa pitAnuM nahi ApeluM ane bIjAe potAnA puyoge meLaveluM sukha paNa, jeomAM udAratA nathI hotI, temanAthI khamI zakAtuM nathI. sukhI mANasenA sukha pratyenA dveSamAMthI to Aje anekavidha anarthakAraka caLavaLo UbhI thavA pAmI che. - keInA ya duHkhane TALavAne mathavAno svabhAva jenAmAM udAratA guNa pragaTe che, te jema bIjAne sukhI joIne duHkhI thatuM nathI, tema te bIjAne duHkhI joIne duHkhI thayA vinA paNa rahI zakato nathI. potAne du:kha karatAM paNa bIjAnA du:khanI asara tene jhaDapathI thAya che, ane pitAnA duHkhanA nivAraNane gauNa banAvIne paNa bIjAnA duHkhanuM nivAraNa karavAnuM mana thaI jAya che. Aje tamane A vAta ghaNuM kaThaNa lAgavAno saMbhava che, paNa udAratA guNane pAmelAmAM te e vastu svabhAvarUpa hoya che. e mANasa pitAnI pAse je kAMI zakita-sAmagrI hoya, tenAthI bIjAonA duHkhanuM nivAraNa karavAno prayatna kare che. enI dayA vADiyAnI dayA hotI nathI. vAtaDAhyAo dayAnI vAta to moTI moTI kare, paNa duHkhI mANasane joIne "bicAre duHkhI che" ema kahIne cAlatA thAya. bIjAnuM duHkha ene aDe-AbhaDe nahiudAratA guNuM pragaTa heya te evuM bane nahi. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 dvAna ane zILa udAratAmAMthI thatu sadAcAranuM sarjana jenAmAM udAratA guNu pragaTe che, te jema khIjAnA sukhathI Anada anubhave che ane khIjAnA duHkhane peAtAnuM duHkha banAvI le che, tema tene ema paNa thAya che ke keAInuM sukha jAya ane ethI .mane sukha maLe evuM sukha mAre nahi joI e; kAI nA paNa du:khamAM huM nimitta banuM nahi, tenI mAre kALajI rAkhavI joI e... koI ne ya huM duHkhI teA karuM nahi. paNa mArA nimitte kAI du:khI thAya ema paNa banavu joI e nahi. Avu hradaya udAratA guNane pAmelAnuM bane che. L mArA nimitte kAI jIva du:khI thavA joI e nahi. AvI vRtti jenAmAM pragaTe, tene dharmanI jarUra paDe ja. ene lAge ke mAre sUkSmamAM sUkSma jIvanI hiMsAthI paNa bacavuM joI e. hiMsAnA tyAga mATe asatyane tyAga paNa karavA paDe, cArIne tyAga paNa karavA paDe. abrahma tyAga paNa karavA paDe, dhanAdikanI mUrcchA paNa tyAga karavA paDe, ra. tribheAjanAdinA tyAga paNa karavA paDe ane kreAdha-mAna- mAyA-lAbha Adi AMtarazatruone tyAga paNa karavA paDe. vaLI iMdriyAne nigraha sAdhavA sAthe ane zarIrane paNa khUba kasATImAM mUkavu paDe. eka udAratA guNa Ave ane e guNa suvikasita ane, te saMsArasukhanAM saghaLAM ya khAdya sAdhanene tajavAnI vRtti janme. mana tathA iMdriyo upara kAbU meLavavAnuM mana thAya ane A zarIranA mAha pazu prayatnapUrvaka tajavA jevA lAge. mANasa pAtAnI pAse evuM kAMI rAkhe nahi, ke jenI rakSA mATe paNa potAnI udAra bhAvanAne hAni paheAMce ane zarIranu pravana paNa evA prakAre kare ke enA hissA bIjA jIvAnA rakSaNAdimAM ja hoya. udAra paramAtmA ane paramAtmAnA mArgata zAthe udAratA guNa jo sAcA vizeSa suMdara pariNAma AvyA vinA rahe nahi. ene svarUpamAM vikasita bane, te mAre kAI paNa jIvanI hiMsAdimAM nimitta banavu AnAthI pazu ema thAya ke nathI, te mAre Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAne. prakaraNa 3. 71 jInA prakArane paNa jANavA ja joIe. jo zAmAM che ane zAmAM nathI, e jANyA vinA ke enAM jANakArane Azraya lIdhA vinA hiMsAdithI bacAya nahi. te mATe e jIvane jJAnI puruSanI zodhamAM paDavuM paDe. ene evA jJAnI puruSane Azraya levo paDe, ke je jJAnI puruSane A carmacakSuthI na dekhAya evA paNa dehadhArI chanAM saghaNuM ya sthAnenuM jJAna hoya. vaLI udAra hRdayanA mANasane ema paNa thAya ke mAre jIvavAne mATe khAnapAna AdinI jarUra paDe che. eTale ja annanI hiMsAmAM ajANatAM paNa nimitta banavAthI huM paripUrNa paNe bacI zakato nathI. paNa jo mAre A zarIra na hoya to mane khAnapAnanI jarUra paDe ja nahi.' zarIranA baMdhanamAM huM zAthI paDyo chuM? karmonA vegathI ! karmonA yogathI sarvathA mukata banI jAuM, to ja mArI udAra bhAvanA pUrepUrI saphala bane. ahIM paNa tene jJAnI puruSanI jarUra paDe, kema ke karmanA yogathI sarvathA mukta banavAno mArga to karmo kema baMdhAya che, kema udayamAM Ave che ane e karmone kevA prakAre AtmAthI alaga pADI zakAya che, e to anantajJAnI ja svataMtrapaNe batAvI zake, aMza mAtre ya rAga na hoya, aMza mAtre ya dveSa na hoya ane aMza mA ya ajJAna na hoya, evA jJAnI puruSane mArga ja evA udAra hRdayanA mANasane joIe. Ama e paramAtmAnA viSayamAM sunizcita banI jAya. je vItarAga ane sarvajJa na hoya, te paramAtmA ja na kahevAya. . . . Aje evA vItarAga ane sarvajJa paramAtmA sadehe na maLe, te kayo dharmamArga evA paramAtmAe upadezele che, enI zodha paNa evA udAra hRdayane banela mAnavI kare. sAce dharmamArga agara mekSamArga te ja, ke je zrI vItarAga ane sarva kahelo hoya.. AvuM nakkI karIne, evA mArganuM ja pAlana ane ene ja pracAra karanArA sAdhusaMtonI. e Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 dAna ane zILa zodha kare. Ama udAratA-guNane pAmIne tenA suMdara vikAsane pAmelo AtmA keTalI badhI pragati sAdhI zake ! udAratA guNanA phaLanI pAkASTA duniyAmAM dharmamArga tarIke oLakhAtA saMkhyAbaMdha mArgomAMthI sAcA mokSamArgane zedhI kADho ane enI arAdhanA paNa karavA mAMDI, te ya udAratAnI bhAvanA e eka evI vastu che ke ene saMtoSa thAya ja nahi. koI paNa jIvanI hiMsAmAM pote nimitta na bane evuM jIvana te pote saMpAdana karyuM, paNa tethI zuM? jagatanA jIvonuM duHkha kAMI eTalA mAtrathI veDaphAI jAya? tyAre pote sukhI banI jAya ane jagatanA che Ama ne Ama duHkhI rahI jAya, e ene khaTakyA vinA rahe? ene te ema ja thAya ke-zivamastu sarva tiH | sArA ya jagatanuM kalyANa thAo." e AvI bhAvanA bhAve eTalA mAtrathI ja kAMI sArAya jagatanA jIvanuM kalyANa thaI jAya nahi. eTale e vicAre ke je kalyANamAne huM pAme te kalyANamAne je sArAya jagatanA jIvo pAme ane ArAdhe, to avazya temanuM kalyANa thAya, pachI e udAra hRdayane mANasa potAnI jeTalI zakita ane yogyatA hoya, tene anusare, jagatanA chone pote je kalyANa mArgane pAme che. te kalyANamArga tarapha AkarSavAne e ja kalyANamAnA rasika saune ya banAvI devAno prayatna Ara. eTaluM karavA chatAMya enuM udAra hRdaya jaMpe nahi, e te vadhu ne vadhu jhaMkhe. eTale pAchuM haiyuM e ja bhAvanAmAM ramavA mAMDe ke je mArAmAM tevA prakAranI zakti AvI jAya, to huM sArA ya jagatanA chene A mekSamArganA rasika banAvI dauM, A bhAvanAmAM jIvavizeSa taratamatA hoya paNa sAcA mokSamArgane pAmelA chavAmAM AvI Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 73 bhAvanA pragaTyA vinA to rahe ja nahi. Aja sudhImAM AvA te ananyA mahApuruSo thaI gayA che. tame tamArA magajane kasIne vicAraze to tamane jarUra lAgaze ke udAratA guNanI prApti dvArA AvuM anupama koTinuM suMdara pariNAma paNa jarUra AvI zake. A bhAvanAnI utkaTatA AvatAM, evuM puNya pedA thAya che ke e AtmAne vitarAga ane sarvajJa banIne mokSamArganI svataMtrapaNe eTale anya koI paNa jJAnInA Azraya vinA ja, prarUpaNa karI zake che. ethI emanA jIvanakALamAM saMkhyAbaMdha jIvo mokSamArgane pAmI jAya che. paNa e tArakee pravartAvelo mokSamArga to evA tArakonI mukita thayA bAda paNa saMkhyAbaMdha varSo paryata ane saMkhyAtIta varSo paryata paNa vidyamAna rahe che ane ghaNA ghaNuM jIvo enA dvArA pitAnA ane bIjAonA kalyANane sAdhanAra banI zake che. udAratA guNanAM phaLanI A parAkASThA che. bhUtakALamAM bhUkhama kema nahoto? bhUtakALamAM Apatti nahatI ja AvatI ema nahi, paNa te vakhate mANaso ghaNA udAra hatA, na hoya chatAM bIjAnuM levAnuM mana nahi ane jenI pAse hoya te pitAnI saMpattino bIjAone mATe chUTathI upayoga kare, eTale Apatti jaNAya nahi. A dezamAM jyAM sudhI evI dazA hatI, tyAM sudhI dukALanA vakhatamAM paNa mANasono ane Dhereno bhUkhamaro Avyo nahotA. Aje sukALa vakhate ya bhUkhamare cAle evI dazA che. kemake saune levuM che ane devuM keIne nathI. e sthiti vadhI che. eka vepArIne keI bIjA vepArIne vadhAre vepAra karato joIne tenI IrSA Ave che. koI potAnI meLe raLe te ya khamAtuM nathI. sattAo paNa vepAra karavA maMDI gaI che. legabhaga AkhA bajAra bUma Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 kAna ane zILa pADe che. kahevata che ke- " jyAM rAja vepArI, tyAM prajA bhikhArI." A badhuM kema bane che ? koI paNa DAhyo mAnavI paricitanA sukha-du:khano vicAra karyA vinA ane zakti mujaba tene jarUrI madada karyA vinA sukhano bhogavaTe kare ja nahi, paNa kupaNutA to DAhyAne ya gAMDA banAvanArI che. AvI dazAmAM zAnti kema maLe ane zAnita kema vyApaka bane, e viSe tame bhaNelA-gaNelA, ne buddhizALIoe vicAra karyo che ke nahi ? lakSmInI lAlasA mANasane keTale nIce banAve che? A dezanA Arya graha bhale pUrA tyAgI na hoya, gharabArI hoya, paNa emanI bhAvanAmAM tyAga jarUra hoya, Aje tyAganI bhAvanA osarI gaI che, enA pariNAme Arya dezamAM rUDha banI gayelA sArA saMskAra upara paNa pULo mUkAI gayo che. pahelA to evuM ke, gharanA vaDila, badhA jamyA ke nahi ane emane zI zI takalIpha che tenI ciMtA kare, strI patine ane putrAdi paNa mAtA, pitAdine jamADIne jame. potAnA sukhanA bhAge paNa bIjAne sukhI karavAnI bhAvanAnI pradhAnatA hatI. kuTuMba sAthe besIne jame, tyAM ya e dekhAI Ave. sau udAratAnI vAto kare. saMbaMdhI ke paDozI dUHkhI hoya, te tenI ciMtA kare ane zakti mujaba ApI Ave. Aje to gharamAM citA prAyaH kamAu mATe rakhAya che ane te paNa svArtha sare tyAM sudhI ! kuTuMbanI maryAdA ghaNe aMze lopAI javA pAmI che. lakSmI tuccha lAgyA vinA udAratA Ave zI rIte ? jenAmAM lakSmInI mamatA ghaNI hoya, te udAratAne upadeza sAMbhaLavAne mATe ya nAlAyaka Thare che. lakSmI meLavatAM pApa, sAcavatAM saLagI maravAnuM, bhAI-bhAI vacce kajIyA karavA paDe, chatAM ya mUkIne ja maravAnuM, e badhuM sAcuM, paNa lakSmI jene paramezvara rUpe bhAsatI hoya, tene gaLe A badhI vAto Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 dAna. prakaraNa 3 zI rIte utare ? e to kaheze ke-"lakSmI vagara jagatamAM sthAna nathI. paramezvarane mAnanArane koI pUchatuM nathI," eka lakSmInI lAlasA mANasa jevA mANasane keTalI badhI hada sudhIno pApI, nidhura ane dUra Adi banAvI zake che, enI kalpanA to karI juo ! lakSmI tajavA jevI lAge, to ene meLavavAnI lAlasA upara kAbU Ave, jarUra hoya chatAM mahenata karavAthI ya na maLe to anIti karavAnuM mana thAya nahi ane hoya te tene sadupayoga karI levAnuM mana thAya. evA kuTuMbamAM sau parasparanA sukhanI ciMtA kare tyAM lakSmI mATenA jhaghaDA heya nahi. lakSmIne eTale tyAga, eTaluM sukha vadhAre. paramAtmAnuM nAma sAcA bhAve kyAre levAya? lakSmI tuccha che evuM hRdayamAM vasI jAya, to paramAtmAnuM nAma paNa sAcA bhAve laI zakAya. lakSmI ja sukhanuM sAcuM sAdhana che, evuM jenA haiyAmAM vasyuM che. tenA haiyAmAM paramAtmAne vAsa sAcA rUpamAM hoI zake nahi. paramAtmAnuM e nAma letA hoya, te paNa te paramAtmAne pinAnI lAlasA pUrI karI ApanArA gulAma banAvavAne icche che. evo mANasa sAce bhAve paramAtmAnuM nAma laI zake nahi. e niSkAma bhakita karI zake nahi. Arya dezamAM janmIne Arya tarIke gaNAtAomAM paramAtmAnuM nAma sAce bhAve lenArA khUTatA jAya che, e zocanIya bInA che. lakSmI tuccha che. bhoga tuccha che, saMsAranA sukhamAM kAMI banyuM nathI. sukha te paramAtmasvarUpamAM che, e svarUpane pAmavAmAM ja sArthakatA che, e vagere jenA haiyAmAM beThuM hoya, e ja paramAtmAnuM nAma sAce bhAve laI zake che. paramAtmA pAsethI pAmavA lAyaka koI vastu hoya, to te e tArakanuM svarUpa che. e jevA svarUpane pAmyA, tevA svarUpane huM paNa pAmuM, evI IcchAthI paramAtmAnuM nAmasmaraNa Adi karAya. paisATaka vagere mATe ja paramAtmAne bhajanAra vastutaH paramAtmAne Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 dAna ane zILa bhajatA nathI, paNa paisATaka Adine ja bhaje che ane paramAtmAne pitAnI e IcchAne pUrI pADI ApanArA banAvavAne Icche che. paramAtmAe jeno tyAga karyo, tyAga karyo eTaluM ja nahi paNa jenA tyAgane upadezyo, te vastuonI tene sukhanuM sAdhana mAnIne IcchA thAya ane uparathI e IcchAne paramAtmA pUrI kare evI bhAvanA Ave, e zuM sAruM che? mATe lakSmI tuccha che, bhoga tuccha che, saMsAranuM sukha tajavA lAyaka che, ane eka paramAtma-svarUpa ja meLavavA lAyaka che, e vicAramAM khUba khUba sthira banI jAva ane te pachIthI paramAtmAnuM nAma levA mAMDe, te paramAtmAnI bhakita sAcA rUpamAM Ave. ' sakhAvatamAM nAmanA meha paramAtmAnA nAmasmaraNamAM ane tyAgIne hAtha joDavAmAM je tamAro bhAva sAcA prakArano hoya, to tamane lakSmI ane bhogAdi tajavA yogya to che ja ema lAge che, evuM nakkI thAya che. haiyAmAM udAratA pragaTAvavAne mATe A vastu bahu jarUrI che. lakSmIne sArI, saMgharavA lAyaka ane enAthI ja sukha maLe evuM je mAnate hoya, tenAmAM haiyAnI udAratA Ave nahi. e paisA Ape paNa enuM dAna vastutaH dAna na hoya paNa sakhAvata hoya. sakhAvata karanArane nAmanA meLavavAnI lAlasA ghaNI hoya. sakhAvata karanArane je nAmanA joItI hoya, te je tene na maLe te e bIcAre haiyAmAM duHkha anubhave. sAcA udArane evI IcchA thAya nahi ane kavacit evI IcchA thaI jAya te ya tene nAmanA na maLe ethI kAMI dAna dIdhA badala duHkha thAya nahi. sakhAvatI mANase prAyaH paisA thoDA kharace ane badale moTe levAne icche ! dAna jema bane tema thoDuM ane nAmanA jema bane tema moTI. AvI gaNatrI hoya che. Aje dAna tarIke dAna karanAra thoDA che, bAkI te sakhAvato Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 99 cAle che. nAma chapAya, potAnA nAmanA paththare mUkAya, kIrti maLe, e ja hetupUrvaka mATe bhAge sakhAvata thAya che ane evuM kAMIka maLe eTale sakhAvatanuM phaLa maLI gayuM e saMtoSa anubhavAya che. eNe ApelA paisAthI keTalA jIvone kevA prakArano lAbha thayo e e na jue, paNa mAruM nAma kyAM kyAM gavAyuM ane kyAM kyAM na gavAyuM e e jue " lakSmI ane jhera jhera jema mAraka che, tema lakSmI paNa mAraka che. jhera mAraka hovA chatAM paNa. vaidhanA hAthamAM AveluM jhera bhayaMkara rogane maTADanAruM. paNa bane che. vaidhe taiyAra karI ApelA jherathI roga maTe, chatAM jhera pine te mAranArUM ja kahevAya. tema lakSmI kharAba che, paNa mANasa sAra banI jAya to enAthI sArAM kAma karI zake che. amuka mANasoe potAnI lakSmIne vyaya karIne ghaNAM sArAM kAma karyA, ema koI kahe te samajI levuM ke e pratApa lakSmIne nathI, paNa enA vyayathI sArAM kAma karanArA mANasanA sArA haiyAne e pratApa che. jema vaidya ke DAkaTara jherane paNa evuM banAvI daIne Ape ke e jhera mAravAne badale jIvADanAra bane ane rega kADhI nAkhe, tema sArA mANasanA hAthamAM AvI gayelI lakSmI aneka rIte upakAraka banI jAya e zakaya che. lakSmIne je tuccha mAne, tene lakSmIne meLavavAne mATe karavuM paDatuM pApa karavuM game nahi; lakSmI AvI maLe te e nAde nahi ane lakSmI jAya to e rovA bese nahi; eTaluM ja nahi, paNa jyAre e lakSmIne mUkI devI paDe, tyAre e muMjhAya nahi. jemane lakSmI tuccha nathI lAgI, teo potAnI lakSmIne te udAratAthI kharcI zakatA nathI, paNa pArakI lakSmI temane vAparavAne mATe maLI hoya to paNa teo tene joIe te sAro vyaya karI zakatA nathI. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 dvAna ane zILa udAratAnA abhAve kuTuMbamAM zu' ane che ? abhAva thaI javAthI AjanI kauTumbika samasyA udAratAnA gaNu vikaTa banI javA pAmI che. kuTumbamAMthI ekabIjAne madda rUpa thavAnI vRtti nAza pAmatI jAya che ane lagabhaga darekamAM pAtapAtAne svArtha sAdhavAnI vRtti pradhAna banatI jAya che. Aje kuTumbamAM mA ane dIkarA vacce athavA bApa ane dIkarA vacce paNa takarArA thavA mAMDI che ane e takarArAnuM kAraNa jo tapAsavAmAM Ave, teA lAge ke ekane upakAranA badalA leve che ane ekane peAte raLAu thayA eTale kAInA ya upakArane gaNakAravA nathI. Aje cheAkarAe mA-bApanA upa-Arane mAnatA nathI ane chokarAe taraphanI AzAmAMthI mA-bApa chuTI zakatA nathI. mA-Apane cheAkarAe uparanA meAhu jateA nathI, kema ke mamatva che, AzA che. chokarA peTamAM hoya tyAM te janmeAtsavanI taiyArI kare evAM ya mA-bApe| che. mAhamAM paDelAM ane AzAnA tatue jIvanArA mAtA-pitAne keTalAka chokarAoe te gulAma jevAM banAvI dIdhAM che. Aje keTalAMya mA-bApe| haiyAmAM vedanA anubhave che, kemake chekarAo taraphathI kaMI kaMI AzA rAkhelI ane anubhava thAya che ethI UlaTA ! paNa pAchI AzA Ave che ane e mehane jIvatA rAkhe che. jo meAha na hota te mA-dIkarA ane bApa-dIkarA vacce zuM thAta te kahevAya nahi. paNa AmAM ma-ApanA doSa eTTe nathI. mA-Ape chokarAone jevA prakAre keLavavA joI e tevA prakAre keLavavAnI kALajI rAkhI nahi ane ThAkarAe ullaTha bane evI rIte keLavAya che ema jANavA chatAM paNu, meha ane svArthathI e vAtanI upekSA karI. mA-bApe karAene mekSamAnA rasiyA banAvavA tarapha lakSya ApyuM hAta, tA temane sasAranI keLavaNI AvA ullu banAvI Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 zakata nahi. mokSamArgane rasika bananAra sAdhu ja bane evo niyama nathI. sAdhu bane te sArUM, nahi te uttama gRhastha bane. udAratA Ave toAje je sattAdhIzo ane saMpattivALAo unmatta ane bIjAonI paravA vinAnA banI gayA che, teomAM je udAratAnI vRtti pragaTelI heta te teo potAnI sattA ane saMpattithI bIjA ghaNaenuM bhaluM karI zakata ane pite paNa sukha ane zAntine anubhava karI zakata. udAratA guNa pitAnI citAnA bhoge paNa bIjAonA bhalAnI cintA karAve che ane e citA paNa duHkhada nahi paNa sukhada bane che. udAratA, e evI vastu che ke e dareka sthaLe joIe. jene sukha joItuM hoya, teNe haiyAne udAra banAvavuM joIe. bIjAnI madadanI apekSA na rahe ane kadAca apekSA rahe chatAM paNa bIje madada kare nahi, evA saMgomAM paNa udAra mANasa durgAnanA duHkhathI bacI zake che ane dayAnA bhAvathI sukhI banI zake che. duHkhI mANasanuM udAra mANasa apamAna kare nahi, kemake e e udAra hoya che ke du:khI mANasanuM apamAna karavAnuM paNa ene mana thatuM nathI. udAratA Ave, eTale du:khamAM paNa dInatA pIDI zake nahi ane sukhamAM paNa unmAda paDI zake nahi. udAra mANasa bIjAnA sukhano vicAra karanAra bane che ane dhIme dhIme te e bane che ke saunA yoge mAre sahavuM paDe temAM vAMdho nahi, paNa mArA yoge koIne ya sahavAno vakhata Avo joIe nahi. AthI te hiMsA, asatya, corI, anAcAra, dhanAdikano ati lobha tathA krodhAdi karatA nathI. udAra mANasane prayAsa pApathI rahitapaNe ane tema chatAM paNa gauravabhera jIvavA mATeno hoya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhayadAna lekhaka : munizrI gaththulAlajI mahArAja * upAzrayamAM gurudeva birAjI rahyA che. mukhAvinda sUyaeNnAya samayanA kamaLasamuM prapullita ane saumya che. guru mahArAja kAI dhyAnamAM te nahi; paraMtu tattvaciMtanamAM magna banIne beThA che. AsapAsanuM vAtAvaraNu dhaNu ja zubha che. emAM AvanArane tyAMnA paramANu zubhASyavasAyathI prabhAvita karI de che. AvanAra vyakti kAM te gurudevane vidhivadana karavA lAge che, kAM arihaMta-siddhanA smaraNamAM rata banI jAya che. apasamayanA e sasathI mANasa peAtAnI dinacaryA-peAtAnu jIvana puNyathI bharela banAvI de che, mahApApanI kumAgI vRtti cheDIne niyamita jIvananirvAha athaeN niyameApaniyama dhAraNa karavA pravRtta thAya che. AvA bhavya che e vAtAvaraNanA prabhAva! kharekhara e satya che ke : te sAdhUnAM darzanaM puNyaM, tIrthabhUmAdi sAdhavaH / " eka jijJAsu Ave che. sAdAM ane svaccha vastro dhAraNa karelAM che. pagarakhAM eka bAjue kADhe che-jyAM rAkhavAthI cittanI vyAkuLatA paNa na udbhave tema dharmasthAnakanA niyamone paNa bhaMga na thAya. e pachI jevA gurudevanA darzana thAya che ke prathama utarIya vastrathI mhAMnI yatanA kare che. kAraNa ke, e jANe che-yatnA e dharmanI mAtA che-- jayA dhammassa jaNaNI " '' bAda baMne hAtha joDI, guru-sanmukha AvIne vidhivana kare che. vaMdana zu, kahe| abhimAna ane avinayabhAvanA cUrecUrA kare che-namra Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 bane che. bIjA sAdhu-sAdhvIone vaMdana karyA bAda parSadAne baMne hAtha joDIne zISa namAvI vinaya kare che ane koIne vidharUpa na thAya, tema aviveka na thAya tevA sthAne, gurudeva pAse nagna thaIne besI jAya che. jyAre thoDA mANaso rahe che tyAre e jijJAsu zrAvaka UThIne vizeSa vaMdana karIne nivedana kare che ke, "gurudeva ! Aja huM svAdhyAya karI rahyo hato tyAre mane ajaba preraNa thaI ke dANANa seThaM, abhayappayANaM, saccesu vA aNavajja vayaMti / tavesu vA uttamaM vaMbhaceraM, loguttame samaNe nAyaputte // A gAthA vAraMvAra boluM chuM tyAre mane alaukika AnaMda uddabhave che ane aMtara-preraNA thAya che ke ene barAbara samajI enA paramArtha- ArAdhanamAM ja kalyANa che. gurudeva! meM samajavAnI ghaNI kozISa karI paraMtu samAdhAna thatuM nathI, te kRpA karIne enuM rahasya samajAvIne ApanA A sevakane kRtakRtya kare." gurudeva bolyA : "bhAI, tArI jijJAsuvattine dhanya che. kAraNa ke e zrutine paramArtha jANavA Icche che. A zrutigAthAne pUro artha samajAvo mArA mATe asaMbhava to nahi, paNa azakaya jarUra che. mahAtmAonI pelI ukti mane yAda Ave che ke - moha kSayAdanubhavanna avinAtha bhRtyo nUnaM guNAn gaNapitu na tavakSameta / (cAi vira) arthAt he nAtha ! jene meha kSaya thavAthI jeNe Apane tathA ApanA guNene sAkSAt anubhava karyo che ene mATe paNa, e kahevAnI sadAne mATe akSamatA batAvAela che to pachI mArA jevI mohAcchAdita mANasanI to vAta ja zuM karavI! to paNa mArA gurudeva pAsethI mane je maLyuM che temAMthI kaMIka kahuM chuM. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa jinezvara bhagavAne e nizcita joyuM che ane anubhavyuM che ke jagatanA prANa sukhanI abhilASA kare che, duHkhanI nahi. sadA jIvavuM abhilASe che, maravuM nahi. sukha paNa Icche che-anaMta, akSaya ane avyAbAdha, chavita paNa cAhe che-sAdi anaMta anaMta samAdhi, anaMta jJAna anaMta darzana sahita. " sabve jIvAvi icchaMti, jIviu na marijjiuM dazavakAlika sUtra savve pANApiyAvae, suhasAyA, duipaDikulA, appiya vahApiya jIviNo" (AcAgaMga sUtra) arthAt sarva jIva jIvavuM Icche che, maravuM nahi, sarva jIvone prANa vahAlo che, sukha sAtA anukULa che. du:kha azAtA pratikULa che, prANavedha apriya mAne che, jIvita priya mAne che, je jIvonI uparakta IcchA phalIbhUta thaI che teo siddha svarUpa-paramAtmA banI gayA che. temanI je zabdomAM prArthanA karavAmAM AvI che te A pramANe che - aNuttaragaM paramaM mahesI, asesakammaM sa visohaittA, siddhiM gate sAhamaNaMtapatte, nANeNa sIleNa ya daMsaNeNa | ( sUtrakRtAMga sUtra ) arthAtu aMtima koTinA utkRSTa mahAna puruSo jemaNe karma rajathI rahita thaI AtmAnI atyaMta vizuddhi karIne saMpUrNa jJAna darzana ane zIla sAdhI anaMta siddha gatine (AtmasvabhAvamAM ja ramaNatA) pAmyA che, teo amArA Adarza rahe. ane A uddezathI amArI manasA-vAcA-karmaNa prArthanA che, praNAma che. zrAvaka prAna kare cheH "gurudeva ! A gAthAnAM maharSipadathI paNa bodha thaI jAya che e darzAvatAM : "manuttara varamaM ya H ' e traNa vizeSaNa Apela che, te zuM ethI koI vizeSa tasvanirUpaNa karavAne udeza che ?" hA " gurudeva samAdhAna kare che "kAma, kepa, mada, meha, Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 . labha ane matsara e che zatru AtmAnA guNa ane sukhane viplava karavAvALA kahyA che. bhautika padArthanuM jJAna ane indriyajanya sukhecchAthI je A zatruone vaza nathI temane "RSi' kahyA che. je samyapha jJAna sahita AtmIya jJAna, IndriyAtIta sukha e zatruo jIte che te maharSi kahevAya che. temAM samyagadaSTi zramaNopAsaka tathA mahAvratadhArI munione samAveza thAya che, jemaNe A zatruone AtyaMtika nAza karyo hoya che teo "majuttA pUrabhaM mahelI kahevAya che. "phora mALe 2 tadeva mAyA, lobhaM cautyaM ajjhattha dosA, eyANIvaMtA arahA mahesI, Na kuvai pAva Na kAravei / " A zabdamAM sanna thI samajavuM joIe ke dravyakarma, tretAgata karma athavA karmogya pudgalavargaNa (karmadalIka) bhAvakarma rAgadveSano karma audArikAdi zarIranA aMga ane aMgopAMga eno AtyaMtika abhAva samajavo joIe. sarva jIvanA ahiM be vibhAga karavA rahe-eka dehAdhyAsI-deha, Indriya, mana, zvAsozvAsa vagerene AtmAmA navAvALA, jeo A jIvanamAM jIvavA icache che ane dehAdikanA parivartana rU5-mRtyurUpa maraNa nathI IcchatA. sukha paNa IndriyArtha zAbdiAdika bhogapabhoga paugalika sukha ja Icche che. bIjA dehAdika karmathI rahita, AtmajJAtA, AtmadraSTA, AtmAnuvartI A bhAva-prANamAM ja niraMtara lIna rahevA rUpe jIvavA Icche che. enAthI abhAvarUpa mRtyu nathI IcchatA, sukhane aMge upara jaNAvAI gayuM. e to nizcita thayuM ke sau sukhanI abhilASA kare che-duHkhanI nahi, have e vicAravAnuM ke sukha pAmavAnuM kAraNa ane duHkha TALavAnuM Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa kAraNa zuM che, e batAvavAmAM Ave che. enA be mArga batAvela che :eka vyavahAra mArga, bIje nizcaya mArga. vyavahAra mArgane A artha samaja joIe ke vyavahAra mArga para cAlavAvALAne mAluma thAya che ke huM A karI rahyo chuM. ane bIjAne paNa mAluma thAya che ke huM A karI rahyo chuM. nizcita mArganA AcaraNavALA svakartavyamAM upayogI hoya to mAluma thAya che ke huM A karI rahyo chuM. nizcita mArganugAmInuM AcaraNa vItarAga kevaLInA sivAya anya chadmasthagamya nathI haI zakatuM. anuga dvArAnA jainAgamamAM be pramANu batAvyA che, (1) pradeza pramANa, (2) vibhAga pramANa. pradeza pramANa e sUkSmAtisUkSma viSaya, nizcayarUpa hovAthI kevaLIgamya ja che, chavAsthagamya nahi. vibhAga pramANa e sthULa viSaya hovAthI chavAsthagamya paNa che ane vyavahAranaya thaI jAya che. dAna, zIla, tapa, bhAvanA e dharmanA bheda kathaMcita vyavahAramAM gaNavAmAM Ave che, jJAna, darzana, cAritra e dharmanA bheda kathaMcita nizcayamAM gaNavAmAM Ave che. dAnane artha che-devuM." zIlane artha "vIryanuM rakSaNa karavuM." tapane artha che--"tapAvavuM." ane bhAvane artha che -mULasvarUpa tathA satya batAvavuM." jJAnane artha che- jANavuM.' darzanano artha che- zraddhA rAkhavI. | cAritrane artha che-"khAlI karavuM tathA bharavuM-(durgaNe tajavA ane sadguNo meLavavA." Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 85 tapane artha thAya che-"tapAvavuM" A dvArA sukha maLe che ane duHkha TaLe che. have A age kaMIka vizeSa kahuM-"TALAnA sedaM samayaqyA" e padamAM "dAna" zabda bahuvacanI Apela che, enAthI zAstrakAroe dAnanA aneka prakAra batAvyA che -annadAna, vastradAna, pAtradAna, makAnadAna, auSadhadAna, godAna, bhUmidAna, jJAnadAna, vidyAdAna, kavitadAna, abhayadAna vagere. seE e padathI zreSThatA batAvAI che. amathagvALa e padathI batAvela che ke bhayagrasta jIvane abhaya devuM-bhayAkulatAvALA jIve anukulatA prApta karavI e abhayadAna che. abhayadAnane zreSTha batAvela che. jo ke, zAstromAM bhaya aneka prakAranA batAvyA che. jemake Ihalokabhaya, paralokabhaya, AdAnabhaya, akasmAtabhaya, AjIvikAbhaya, apayazabhaya ane maraNabhaya. maraNanA sivAya badhA bhayane jIva sahI zake che ane tethI pitAnuM ochuM nukasAna mAne che. paraMtu maraNabhaya to bhayaMkara che, asahya che. apriya che, anIcchanIya che ane ethI pitAnuM moTuM nukasAna mAne che. AthI jIvamAtrane abhaya ja priya che, icchanIya che e hetune lakSamAM rAkhIne abhayadAna-dAtAne mahAna lAbha batAvyo che. abhayadAnIne moTI karmanirjarA thAya che ane khUba puNyopArjana thAya che. AnA pariNAme arihaMta bhagavAnane mATe mokSArthI A vizeSaNa sAthe namaskAra karatAM kahe che ke - "amathALe vavaludrayALe mahiyA saraLayA nIvadayA ' ityAdi - dAnanA khAsa lakSaNa batAvyA che e khUba dhyAnamAM rAkhavA joIe. "svapanamAthe mauna hoya te rUti vAna " "sva- AtmA Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa devAvALA dAtAnuM "para" thI para. bIjA levAvALA yAcakanuM "anugraha." rakSA, dayA, karuNA, kRpA, abhaya e badhA ekAWvAcI zabda che. A daSTithI jeno je arthI che tene te devuM e dAna kahevAya che. dAtAonA cAra vibhAga karavAmAM AvyA che te nIce mujaba che : 1 svaanugraha kare che, para anugraha paNa kare che. svaanugraha kare che, bIjAno nahi. bIjAne anugraha kare che, pitAne nahi. pitAne paNa nahi, bIjAne paNa nahi. AmAMne prathama prakAravALe samyagadaSTi (vivekI) zrAvaka, sAdhu vagere samajavo joIe. bIjA prakArane dhAraNa karanAra dehAdhyAsathI mukta niraMtara AtmaciMtana yukata apramatta sAdhu-sAdhvI. trIjA prakAravALe paramakRtajJAnI kevaLajJAnI, tIrthakara bhagavAna, cothe abhayAtmA tathA ajJAnI pApamAM rata svArthI jIva" gurudeva! AnuM vizeSa spaSTIkaraNa karavAnI kRpA karaze te amane abudhane baMdha thaze ane ame kartavyaparAyaNa paNa thazuM." ziSyanI jijJAsAthI gurUdeve pharamAvyuM-"saMsAramAM paribhramaNa karavAvALo chava, paribhramaNa kare che enuM kAraNa ajJAna ane mohamamatvanA baMdhana ja che. jIvAtmA jyA sudhI A baMdhanathI baddha che, tyAM sudhI nijAtmAnuM nirupama, acala, zAzvata, paramAnaMdasvarUpa, eTale pitAnuM sthAna prApta nathI karI zakato. ane A prApta thayA vinA bhavacakra athavA janma jarA maraNa bhaya zoka rUpa maTI nathI zakatuM. A hetune mATe dAnadharma ane jJAnadharmane prathama sthAna maLyuM che. artha levAvALA yAcaka be jAtanA hoya che-eka bhautika jIvananI jarUriyAtavALA anAdika padArthanA vagara prAyaH ArtadhyAna-raudradhyAna Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna, prakaraNa 4 kare che. ane e pApa che. pApanuM pariNAma durgati che. durgatimAM khAsa karIne zarIrAdika duHkhanI upalabdhi che. duHkhI chava durbodhi hovAthI dharmakarmane kevI rIte samaje ? A thayo siddhAMta. chanA keTalAka bheda hoya che. temAMthI saMjJI paMcendrI jIva jeo kaMIka zArIrAdika bhautika vijJAnanA baLathI anAdika padArtha yAce che, teo ahIM tahIM bhame che, kAraNuMya zabdo dvArA potAnuM duHkha vyakata kare che. athavA bhayaMkara AghAta-pratyAghAtathI bhayabhrAMta dazA darzAve che. vikala mukhamudrA tathA zarIraprakaMpana ativeda mUcha athavA nirbhaya sthAnanI prAptine mATe doDAdoDa karIne ke koI vizeSa zakitazALI dayALunI nikaTamAM AvI zaraNa svIkArIne abhayanI yAcanA kare che. tyAre samajadAra dAnI tene joIne pite paNa vedanAvALA thaI jAya che. vedanAne artha ahIM "jJAna" samajavo. pitAnA jJAna dvArA duHkhIonuM duHkha samajavuM ane duHkha dUra karavAnA prayatnamAM lAgI javuM. zAstrakAroe kahyuM che ke mokSArthI svaparanA zarIrAdika duHkhane jANe ane tenuM nivAraNa karavAne yathAzakita prayAsa kare. kahyuM paNa che ke-"ve che te pura" arthAt se khedajJa "" mokSArthI kheda, duHkha duHkhane "jJa" jANavuM, "kusa" sukhane prApta karavAvALA tathA koInA duHkhane nivAravA vALo. jyAre du:khIeAnuM dukha mAluma thAya che tyAre koInA zuddhabhAva ane zubhabhAva jAgRta thAya che, tenAthI heya-upAdeyanuM vizeSa jJAna thAya che. jene AdhIna thaIne, caitanya e bhAvone pariNata karavAnI pravRttimAM lAgI jAya che. e jANI le che ke mArI pAse anna-vastra vagerenI saMgrahita sAmagrI che. e parigrahanA rUpe hoIne huM ethI baMdhAela chuM. A duHkhonA kAraNe parigraha mamatva-mUccho tyAgathI mArA AtmAne baMdhana mukata karI mAre akavAyabhAvanI vRddhi karavI che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 dAna ane zILa A thaye "sva" amUha-pitAnA AtmAnI dayA-rakSA. athavAcakane anukULa yAcanIya padArtha maLI javAthI tenA pariNAma atirUpa rekarUpa thaI rahyA hatA tene dAtAnI madadathI saMtoSa thaI Ave che ane ati rodranuM pariNAma nathI rahetuM ethI levAvALA yAcakanI paNa dAtAe anugraha dayA rakSA karI. A hetuthI kahyuM che ke, svapa2AnuprI, ane dIyate iti dAnam." bIje yAcaka AdhyAtmika vikAsane cAhavAvALe ajJAna, mithyAtva, kaSAya vagere AvaraNothI AvRta hovAthI zarIrAdi duHkhathI anaMtagaNuM duHkhe duHkhI thaIne khUba vyAkuLa thAya che, e duHkha avarNaya che, akathanIya che. A prakAranA duHkhathI duHkhita thaIne AdhyAtmika sukhanI zodhamAM ja pravRtta rahe che, ene zedhe che ne pAme che. tenA puNyodayathI sat purUSane samAgama thaI jAya che. e sat purUSa sarvanA niSkAraNa haiauSi hoya ja che, teo tenA ajJAnAdine paDade cIravAno prayatya kare che ane vAstavika jJAnadAna Ape che. kahyuM paNa che ke tonANadaMsaNasamaNo, hiyanissesAya savva jIvANa / tesivimokkhaNaThAe, bhAsaI muNivaro vijayamoho // arthAta baMdhanAdinA kAraNene jANIne jJAna darzanathI yukta thatAM, sarva jIvonA hita ane nizcaya (kalyANa)ne mATe ane e jIvone badhanathI mukta karavAne mATe temane sat svarUpa bhASaNa kare che. ema karavAthI pite navIna karmothI nirlepa ja rahe che, kAraNa ke uparokta jJAnI sat puruSa "vigatamahI" che paramakRpALu tIrthaMkara deva vagere mahApuruSonA A maulika bhAva che. e ja bhAva vartamAna jJAnionA che ane bhaviSyanA jJAtionA bhAva paNa te ja haze. mokSamArganA viSayamAM kadI koI jJAnInA bemata thatA nathI kahyuM paNa che ke - Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 rAgaM ca dAsaM ca taheva mAhaM, uddhatukAmeNa samla jAleM / je je uvAyApaDi-vajjiyatvA, tektiissAmiahANu punvI // . arthAtuM rAgadveSa tathA mehanI jALamAM cetananA mULaguNo dabAyelA hoya che ane jaDamULathI ukhADavAnI IcchAthI je je upAyo batAvyA che te ja anukramathI kahuM chuM. A jJAnIono uttamamAM uttama siddhAMta che. AtmaguNanA Icchukane jyAre uparokata jJAnadAna maLe che tyAre te nirbhaya thaI jAya che ane te thoDA ja samaya bAda paramAtmAsiddha-buddha-mukata thaI jAya che. A hetune dhyAnamAM rAkhIne svA2AnuprArthaSinetei rUti vAnam" ema kahevAela che. ethI upadeza levAvALAonuM hita thayuM, ajJAnane nAza ane AtmAne parama vikAsa thayo. upadezakane paNa anaMtAnaMta karmanirjarA thAya che e ja temano hita anugraha che. jJAnecchane jyAre mULa tatva maLe che tyAre te A nizcitarUpathI nirbhaya thaI jAya che. teo kAyAne ane mAyAne sarvatra sarvadA anitya, azAzvata ja mAne che. nitya ane zAzvata to AtmA ane AtmAnA guNane ja mAne che. haraghaDIe temanuM e ja raTaNa rahe che: "isa maTe sevA mATe !" AnA paribaLathI te pitAnuM A aTala jIvanasUtra banAvI le che : " navI mAsathava vikaqnura" mAMdhA dehamAM jIvavAnI AzAthI ane ane dravya daza prANanA parivartana rUpa mRtyuthI jarA paNa bhaya nahi hovAthI sarvadA nirbhaya rahe che. ThANuga sUtranA dazamA sthAnamAM dasa prakAranA dAnonuM kathana che. temAMthI AThamA dAnane dharmadAna ja kahela che. temAM abhayadAna ane supAtradAnano paNa samAveza thAya che. AthI paNa pratIti Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa maLe che ke abhayadAnanA devAvALAne dharmalAbha paNa thAya che. AnAthI paNa abhayadAnanI zreSThatA batAvelI che. ' kAyA ane mAyAnA mULa svarUpane samajavAvALAoe taka maLatAM kAyA ane mAthA para je mamatva tathA tethI nirmamatva AtmIya asalI svarUpane prApta karI lIdhuM temaNe maraNanA saMgomAM rAgadveSa mohane na thavA dIdhe, teo sadAne mATe siddha buddha ane mukta banI gayA che. enA thoDA dAkhalA ApaNane yAda rahe e hetuthI ahIM keTalAka nAma mAtra apAyela che. gajasukumAra mahAmuni, sukezalasvAmI, sukumAra mahAmuni, baMdhaka RSi, skaMdha RSi, temanA pAMcaso ziSya, araNika muni vagere anaMta mahAmunioe sva-paranuM hita karIne abhayadAnane caritArtha karyuM che. AthI abhayadAnanI parama zreSThatA paNa sAbIta thAya che. keTalAka abhayadAno evo artha kare che ke, abhayadAna eTale bhaya nahi deva, arthAta koIne paNa bhaya na mahoMcADa-A abhayadAnano artha che ! gurudeva! zuM A artha barAbara thAya che ?" ziSya zaMkA kare che. tyAre gurudeva kahe che ke, e artha barAbara nathI. A artha to "bhayaadAna " evuM sUtra je bolAya to uparano artha baMdhabesato thAya, ahIM ema te bolAtuM nathI. ahIM to "abhayadAna" bolAya che, jema supAtradAnane arthe supAtra yAcakane annAdika devuM " paNa tyAM supAtrane aMtarAya na de evo artha kema nathI karatA?" ema prazna karAya che tyAre vAdI kahe che ke supAtrane annAdikanA vagara pitAnA tapa saMyamamAM glAni thavAthI te anAdikanI yAcanA kare che, temane temanA yogya anAdika devAthI ja supAtradAnane artha sare che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 koI dAtArane tyAM supAtra muni anAdika levA Avela che. tyAre dAtAra temane anAdika te kaMI paNa na de ane mAtra ema ja kahI de ke "huM Apane aMtarAya nahi Apu " to ene, supAtradAna devA bAda je nirjarA 35 dharma thAya che, te nathI thato. kAraNa ke, ukta dharma to anAdika devAthI ja thAya che. jema supAtramuni, sudhAdikanA prasaMgamAM temanAM tapa-saMyamamAM vina thavAthI, anna yAce che, tema ja maraNAdinA bhayathI ane roga thavAthI te temanI nivRttine mATe prANanI nirbhayatA yAce che, tyAre dAtA temane yathAzakti abhaya kare che ane karAve che. ahIM eka zAstrIya udAharaNa ApavAthI A vAta spaSTa thaI jaze. saMyati kapilapUrane rAjA hato. te zikArano zokhIna hato. eka divasa te kezarIvanamAM rAja-parivAra ane senA sAthe mRgayA arthe gaye ane tyAM eka haraNanA ToLAMne gherI lIdhuM. eka mRgane tIra mAryuM. mRga baLavAna hovAthI tIra sAthe doDatuM doDatuM eka vRkSa nIce gardabhALI nAmanA mahAmuni svAdhyAya-dhyAnamAM tallIna thaI beThA hatA tyAM AvIne paDyuM. rAjAe mRganI pAchaLa pAchaLa gheDe deDAvyo. te paNa tyAM ja Avyo jyo munirAja ane mRga hatA. munine joIne rAjAne thayuM ke "A mRga munine Azraye rahevAvALuM che, arere meM Ane tIra mArIne khUba julama karyo." rAjAne pote karelA hiMsAdika julamathI, moTe bhaya utpanna thayA. te vicAravA lAgyo ke jo A muni kopAyamAna thaze te mArA sAthe kareDane bhasma karI deze. pachI te saMyati rAjA bhaya brAnta thaIne dhrUjato dhrUjate potAno paricaya Ape che ane abhayadAna mAge che. munizrI gardabhALI aNagAre, abhayadAnanI zreSThatAthI AkarSAIne rAjAne abhayadAna devAne mATe ane sAthe sAthe rAjA saMyatithI Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra dAna ane zILa jaMgalanA badhA jIvo je bhayavAna banelA che temane abhayadAna devarAvavAne mATe, peAtAnA svAdhyAya-dhyAnanI cAlI rahelI dhArAne adha karIne, abhayadAna ApyuM ane rAjAne abhayadAnanI vAstavikatAnI sAthe mULa jJAnadAna paNa ApyuM temaja badhA jIvAne rAjA pAsethI abhayadAna apAvyuM. AnA pramANane mATe uttarAdhyAnanA 18mA adhyAyamAM A mujaba sUtra che. " amo pasthivA ! tumaM, amayA mavAda ya, I aNicce jIvaleogagmi, kiM hiMsAe pasajjasi ? || 12 || arthAt munizrI gaMbhALI mahArAja mRdu bhASAthI saMyati rAjAne kahe che ke, " he rAjana! tArA vicAreAmAM tuM ema mAnI rahyo che ke, A muni mArI nAkhaze. ethI tuM bhayamrAnta thaI rahyo che. tane tArA prANa vahAlA che. huM tane abhayadAna ApuM chu tevI rIte A jaMgalI jIve abhaya-dAna Icche che. te tu paNa temane abhayadAna Apa. A anitya saMsAramAM hiMsAthI zuM maLe che ? jayA savvaM pariccajja, gaMtavvamavasassa te aNicce jIvalogammi, kiM rajjammi pa sajjasi // 12 // arthAt he rAjan ! tuM e nathI jANatA ke tAre sa cheDIne ahIMthI avazya javuM paDaze? teA pachI A anitya saMsAramAM rAjyamAM zA mATe Asakata thAya che? jiviyaM cevaM rUpaM ca, vijjusaMpAyacaMcalaM / jattha taM mujjJAsi rAyaM, peccatthaM nAvabujjJase // 13 // he rAjana ! vidyutsamuM cacaLa-capaLa A AyuSya ane zarIranuM rUpa sau, emAM tu zAthI mAhita thaI rahyo che? enA mehamAM tu tArA paraleAkane kema nathI vicAratA-eTale ke, palAka mATenI Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 93 uttama sAdhana tuM kema nathI karato ? IhalokanI A badhI riddhi-siddhi to vidyutanA camakAra jevI che. jema vIjaLIno prakAza kSaNamAtra rahIne pAcho aMdhakAra ja rahI jAya che tevI rIte ja A AyuSya rU5 sauMdarya paNa! A mATe paralokanuM jJAna meLavavuM ane vAstavika sukhane mATe sAdhanA karavI-evuM kaI tuM kema nathI karato ? dArANi ya su yA ceva, bhittA ya taha baMdhavA / nIvaMtaLunIvaMtI, mathe rava nANurthathati ya | 24 || arthAt strIo, rAjarANIo, putra-mitra-bAMdhava-sagA-saMbaMdhIo badhA svArthavRttivALAM hovAthI, jyAM sudhI temanA anukULa evA svArthane pUrti-poSaNa maLe che tyAM sudhI teo anuchavi banIne sAthe rahe che, kavyAdikano bhogapabhoga kare che, eja majA uDAve che, paraMtu mRtyurUpI duHkha AvatAM koI sAthe nathI AvatuM, tema nathI duHkhathI bacAvI zakatuM. A badhA kRtanI hovAthI Adara nathI karatA, strI-putrAdikanI AvI vAta che te gRhAdika, rAjamahelAdika sthAvara saMpatti te kema sAtha daI zake ? cetana paNa tane sAtha nathI detuM to jaDa to kayAMthI sAtha Apaze ? A mATe, A badhA para rAga na karatAM potAnA AmArce vItarAgatAnuM sevana kara ! nIharaMtimayaMputtA, pitaraM paramadukkhiyA / pittaro vi tahA putte, baMdhUrA yaM tavaM care // 15 // he rAjana ! pitA jyAre avasAna pAme che tyAre tene zokAkuLa putra gharanI bahAra kADhe che, tevI ja rIte mUtaputrane pitA paNa gharanI bahAra kADhe che, A pramANe bhAI bhAIne, sagAsaMbaMdhI vagerene kADhI nAkhe che. temane koI paNa gharamAM nathI rAkhatuM ema samajIne sarva karmane nAza karavAvALA tapa saMyamanI ArAdhanA kara ! Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 dAna ane zILa tao teNajjie davve, dAre yaparirakNie / kIlati'nne narA rAyaM, haThatuThamalaMmikayA // 16 // he rAjanlR ! aneka parizrameA uThAvIne, sAthe bhUkha, tRSA, zItauSNa, mAnApamAna vagere aneka kA sahIne je dravya-upArjana karyuM. che ane strIone paNa rAkhela che, tenu cAra vagerethI rakSaNa paNa karyuM che, te dhana ane strIeAneA maravA pachI anya manuSyo khuzIthI bhAgApabhAga kare che ane aneka prakAranA alakArAthI alakRta thaI te aneka prakAranI krIDAe kare che ane enAthI e leAkeA hasateASa mAne che ! e samajIne, he rAjana ! tapasayamanuM AcaraNa kara. teNAvi jaM kayaM kammaM, suhaM vA jai vAduhaM / jammunA te saMnutto, rU 3 paraMmathuM // 27 // arthAt he rAjan ! nAzavAna phAnI duniyAne cheDIne A jIvAtmA paraleAkamAM jAya che tyAre tenI sAthe, teNe karelAM zubha ke azubha karmanA sivAya kaI sAthe nathI AvatuM. mAta pachI parabhavamAM jIva zubhAzubha karmanI sAthe ja jAya che. AnA sivAya bIjo padA kiMcit paNa sAthe nathI jatA. souNa tassa so dhammaM, aNagArassa aMtie mahayA saMveganivveda, sabhAvanno narAhivo // 18 // arthAt te gabhALI aNumAranI pAsethI dharmanu zravaNu karIne rAjA sayatine mahAna savega-saduHkhAnA kAraNabhUta baMdhanothI mukata thavAnI abhilASA utpanna thaI ane te mahAna niveda-saMsAranA kAmabhogAthI nivRttirUpa aruci sahita udvignatAvALA thayA. arthAt tene parama nirveda thayelA che. saMyati rAjA mahAmuni gardabha LIne kahe che * ke he nAtha ! ApanA vacanAmRtathI sva-paraMtu svarUpa samajIne huM badhA jIvAne abhayadAna ApuM chuM ane sarva rAjya--riddhinA tyAga karIne Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 ApanA pAse saMyama aMgIkAra karUM chuM." Ama rAjA saMyati sarva chone abhayadAna ApIne, saMyama pALIne mokSe gaye. AvAM AvAM aneka udAharaNa ApI zakAya che. munideve pachI e jijJAsu zrAvakane batAvyuM : " abhayadAnanI zreSThatA eTalA mATe batAvI che ke te mokSanuM kAraNa che. jainetara dharmomAM paNa AnuM mahatva batAvatA purANamAM je kahyuM che te viSayamAM theDA loke ahIM Apela che - hite priyamAnaya joTina vitavavA, I panoTina guphIyAta, navo vilumiti " || 2 || arthAta maratA jIvane keAI kahe ke, "bela tArI zuM IcchA che ? huM tane eka karoDanI milkata ane jIvitadAna e be ApuM chuM temAMthI tuM zuM levA cAhe che?" tyAre maraNathI bhayAkuLa thaI rahele te turata niHsaMkoca bolI de che ke mane karaDenuM dhana nathI joItuM paNa mane jIvatadAna joIe che-ane abhayadAna Apo ": mAvAta suNe viyo, movIya te sA, abhayaM duHkha duHkha bhoMtyebhyo, ubhayadAnata ducyate ' // 2 // arthAtu jIvane svabhAva ja sukhanI zodha karavAnuM che, e sukha ja cAhe che. eTalA mATe duHkhathI-maraNathI duHkhita hoya tene "abhaya" kare tene abhayadAna kahe che. 'nahIM bhUyastabhoM dharma, stasmAda nyosti, bhUtale / prANIno mayamItAnA, mamaya thaiTIyo" || 3 || arthAt bhayabhIta prANune abhaya-pradAna karavuM enA jevo bIjo koI dharma A jagatamAM nathI. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 dravyadhenudharAdInAM dAvA bhAbhuvi / durlabha puruSo loke, yaH prANI svamavapadaH ' / / 4 / / arthAt dhanAki dravyanA dAtA, bhUmi ( jamIna ) dAnanA dAtA jagatamAM ghaNA heAya che, tathA e sulabha che. paraMtu A leAkamAM maraNu bhayathI mukata karavAvALA tathA abhayadAna devAvALA purUSo durlabha che. " mahatAmapidAnAnAM kAlena kSIyate phalam / bhItA bhayapradAnasya kSayasvana vidyate ' // 5 // dAna ane zILa arthAt anna, vastra, auSadha, makAna, gAya, bhUmi vagerenu jeNe mAru dAna karyuM hoya tenu (zubha puNya) phaLa hAya pazu che, te phaLa kayAreka kSaya paNa pAme che, paraMtu abhayadAnanuM phaLa kadI kSaya nathI pAmatuM. kAraNa ke abhayadAnanuM utkRSTa meAkSaphaLa che. dattamiSTaM tapastajJaM, tIrthasevA tathA zrutam ' / sarvAzyamayAsasya, bAnAphensivoDasIm' || 6 | tathA arthAt A vastunuM dAna cAndrAyaNAdika tapatIsevA zAstrazravaNa--A badhAnu phaLa che. te abhayadAnanA phaLathI sALamI kaLA jeTalu ja kahevAyuM che. eTale abhayadAna badhA dAnAthI mahAna che. ta: tA: sarve, samagra vakSiLA:| ekato bhayabhItasya, prANInaH prANa rakSaNamaH 6 " ' || 7 || arthAt eka vyakti purANu-kathita badhA adhI jAtanI UMcI dakSiNA I je phaLa prApta eka vyakita phakata eka jIvane abhayadAna de che. te temAM pahelI vyaktine banne khIjI vyakita mATu phaLa meLave che. prakAranA yajJa karIne kare che ane bIjI " sarve vedAn tatkuryuH sarvayajJAyathoditA: / sarve tIrthAbhiSekAzca tatkuryA prANInAM dayA // 8 // Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 97 arthAtuM eka vyakita badhA vedavihita kArya nathI karI zakatI. badhA prakAranA vihita yajJa paNa nathI karI zakatI, badhA tIrthone abhiSeka paNa nathI karI zakatI, ane A badhAM kAryonA phaLathI prANIonI dayA (abhayadAna) karI zake che. A rIte abhayadAnanI zreSThatA batAvavAne mATe aneka prakAranA pramANabhUta graMthamAMthI loko ApI zakAya che. ahIM eTaluM kahIne AgaLanA traNa pada para vicAra karavAmAM Ave che. mumukSa chavoe eTalI sAvadhAnI jarUra rAkhavI joIe ke jIvanamAM mana-vacana-kAyAthI koI paNa prANIne maraNubhaya thAya evI pravRtti tenAthI thavI na joIe. tema ja yathAzakita abhayadAna devuM, devarAvavuM, detA hoya tene anumodana karavuM joIe. jIvanamAM A dharmanI moTI jarUra che-jIvanane enAthI saphaLa banAvavuM. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhayadAna lekhaka : munizrI jayavijayajI * jIvAnAM rakSaNaM zreSTa jIvA jIvitakAMkSiNaH / tasmAtsamasta dAnemyo'bhayadAnaM prazasyate // dareka jIvAtmA potAnA jIvananI ane sukhanI icchA kare che. tethI chavAnuM rakSaNa karavuM, bhaya ane du:khathI jIvAne mukta karavA te zreSTha che. bhaya eTale trAsa ane du:kha, azAMti, kilAmAvaMgerethI mukata karavA tene abhayadAna kahe che. mahAtmA tulasIdAsajI kahI gayA che ke << dayA dharma kA mUla hai, pApa mUla abhimAna, dhanuM mULa kyA che, trAsathI du:khI thatA jIvAtmAne bhayathI mukata karavAthI dIrdhAyu, sau, AragyatA, gaMbhIratA vagere uttama guNAnI prApti thAya che. nIti zAstrakAra paNa kahe che ke-- tyajeddharma dayAhInaM kriyAhInaM guruM tyajet ,, kriyA eTale sadAcAra-saccAritra--te vinAneA guru tyAgavA yeAgya che, tema dhyAvihIna dhama paNa tyAgavA yeAgya che. je dharmamAM athavA Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna prakaraNa pa 99 dharmanA nAme kaSAya ke kalezanI vRddhi thatI huMya, khIjA jIvAne trAsa thatA hoya, jIvAtmAeAnA sukha tathA zAMtine laya thatA hAya, jIvAne rIbAvavAnu ke du:khI thavAnuM thatu hoya te te dharma nathI, paNa adhama che, mATe te tyAgavA yeAgya che. kAI paNa jIvane du:kha ApanAra, peAtAnA svArthane mATe bIjAnuM atreya karanAra, khIjAte trAsa ApanAra, tene dhAta karanAra evA manuSyAtmAnuM hRdaya niSThura, kaThAra hAya che. tevA pApI hRdayane sadnAdha ke sadnAnanI prApti thatI nathI, te paramAtmApadane pAmI zakate nathI. paraMtu je AtmA khIjAne du:kha-mukata karavA potAnA tana, mana, dhana sarvasvane bhAga ApI tene sukhI kare che, te AtmAnuM hRdaya kAmaLa hAya che, jethI te sakSeAdha ke sadnAnane pAmI zake che. eka mahAtmAe paNa kahyuM che ke paraprANaurnijaprANAn sarve rakSaMti jaMtavaH / nijaprANaiH paraprANAn yo rakSati sa uttamaH "" 11 * pArakA jIvone du:kha ApI tathA kaSTa saMkaTamAM nAMkhI, tene mArI kuTI ghAta karI, bIjAnA prANAne sahAra karI potAnuM rakSaNa karanArA te anaMta jIve A vizvamAM bharyA che, paNa peAtAnA prANa vaDe pArakAnuM rakSaNa karanAra jagatamAM koI viralA ja che. ane te ja uttama nara kahevAya che. dayA vinA dAna, bhikSA, pUjana, sAmAyika, vrata, dhyAna, tapa, japa e badhAM jaLatara gavat ( niSphaLa ) kahyAM che. vedAMtazAstramAM paNa kahyuM ke-- HH ' yo dadhyAtkAMcanaM meru kRtsnAM caiva vasuMdharAm / ekasya jIvitaM dadhyAt na ca tulyaM yudhiSThira ! | " huM yudhiSThira ! eka jIvAtmA suvarNane merU athavA samasta pRthvInu dAna Ape ane anya jIvAtmA eka jIvane abhaya ( jIvita ) dAna Ape, te te suvarNa tathA pRthvInA dAna karatAM adhika che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna ane zILa abhayadAna e dharyuM mULa athavA khIja che. bIjuM vinA phaLanI prApti ane mULa vinA vRkSanI prApti hotI nathI, tema abhaya (dayA) vinA dhanI prApti paNa thatI nathI. dharma karanAra manuSya jo dayAhIna ane, te tenA hRdayamAMthI dharmabhAvanAnA leApa thAya che. eka granthamAM kahyu che ke-- 100 kRpAnadImahAtIre sarve dharmAstRNAMkurAH / ,, tasyAM zoSamupetAyAM kiyannaMdaMti te ciram " // (6 jyAMsudhI nadImAM jaLanA pravAha vahetA heAya che, tyAMsudhI nadInA taTa ( kAMThA ) upara vividha jAtanA tRNAMkuro lIlA navapallavita hAya che, nadImAM vahetA jaLane abhAva thavAthI taTa uparanA navapallavita tRNAMkurA zukatAne pAmI baLI jAya che, tema manuSyAtmAnI hRdayarUpa nadImAM kRpA ( yA ) rUpa jaLanA pravAha vahana thatA hAya, tyAMsudhI ja tenA aMtaHkaraNurUpa taTapara vividha jAtanI sadbhAvanA tathA sadguNaeN rUpa dharmAMka praDullita hoya che. arthAt TakI zake che. paNa jyAre tenA hRdayamAMthI dhyArUpa nIra nAza pAme che, tyAre tevA niya hRdayamAM dharmabhAvanAne nAza thaI kaleza kaSAyarUpa adharma-bhAvanA utpanna thAya che. A prakAre dhamazAstromAM pUrvAcAryoe aneka prakAranA dAkhalA dalIle| ApI zAstromAM abhayadAnanI vyAkhyA karI batAvI che. paNu zAstranI vyAkhyAne zabdArthamAM athavA mabuddhithI ukelatAM ane anartha thaI jAya che. ane zAstranA Azayane samajyA vinA pratipAdana karelA viSayanI pUrvatA ke mahattA samajAtI nathI. duniyAdArInA samAnya vyavahAronI pravRttiomAM paNa kAI vAtanA bhAvAne tathA temAM rahelA rahasyane samajyA vinA mAtra zabdArthathI tene samajavA jatAM ane ana thavA pAme che. eka zeThane tyAM buddhihIna jaDa nekara sAMjanA zejIe jamI peAtAnA nAkarane kahyuM ke rahyo hatA. eka vakhate rAta paDavA AvI " Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 5 101 che, ane te aMdhArI che, tema mAre pharavA javAnuM che, mATe phAnasa sApha karI tene saLagAvI lAva. alahIne nokare rUperI kamAnavALA be cAra rUA. nI kIMmatanA phAnasane rAkhathI uTakI (mAMjI) sApha karI culAmAM bhaDake baLato hato, temAM lAvIne mUkI dIdhuM ane "saLagI (baLI) rahe eTale zeTha pAse laI jAuM," ema manamAM vicAra karI pA kalAka besI rahyo. phAnasa AvyuM nahi, eTale zeThe mUrkha nekarane hAMka mArI kahyuM- "alyA ! mAre moDuM thAya che, mATe jaladI phAnasane saLagAvI lAva. ATalI badhI vAra kema thaI ? tane saLagAvatAM AvaDe che ke nahi ? nokare kahyuM - "sAheba ! phAnasa saLagAvatA kema na AvaDe ? hamaNa saLagAvI lAvuM chuM. phAnasa saLagAvavAmAM zuM moTI vAta ke kaLI hatI ? pitAnA nokaranI AvI anarthakAraka pravRtti joI zeTha manamAM vicAra karI belyA ke : "bhAvArtha samaje nahi, kare kAMInuM kAMI phAnasa saLagAvavA kahyuM. te nAkhyuM bhaDakA mAMhi." sAmAnya viSayamAM Azaya samajyA vinA ulaTuM thaI jAya che, te pachI mahAnU jJAnI puruSonA tattvagaMbhIra zastronuM. AMtarika jJAna pAmyA vinA, AtmasvarUpa pragaTa karyA vinA, dehAdhyAsabuddhi tathA jagadAkAra vRttine laya karyA vinA mAtra zabdArthathI ja artha karavA jatAM anarthanI vRddhi thAya, to temAM kAMI Azcarya nathI. abhayadAna mATe paNa amuka viralA purUSone bAda karIne vicAra karavA besIe to zAstranA hetuthI hajAre koza dUra pravRtti thatI jaNAya che. zAstramAM kahyuM che ke-eka jIvane abhaya ApanAra mahApadane pAme che, mahApunya upArjana kare che ane tIkaragotra bAMdhe che" te vAta satya che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 ' dAna ane zILa paNa abhayadAna ApavuM te zuM ? ane te kevI rIte ? caMDAla tathA macchImArane pAMca pacIza rUpiyA ApI be cAra bakarAM ke mAchalAM bacAvavAM ? te abhayadAna kahevAtuM hoya to tevI karaNa karanAra lAkho manuSyo che, ane te badhA tIrthakara (paramAtmA ) padane pAme to te padanI mahattA ja nathI. pAMca pacIza rUpiyA ApI be cAra bakarAMne choDAvavAthI abhayadAna kahevAtuM hoya to tevA badhathI janasamAjamAM AtmikadharmanI unnati nathI, paNa hAni che, janasamAjamAM anartha utpanna thavAno saMbhava che. loko ema jANaze ke - "game tevA mahApApa karIne anIti asatya tathA kilaka karmothI kamANI karI be cAra bakarAM, mAchalAM ke kukaDAne bacAvazuM eTale mahapuNyanI prApti thaI jaze,' ema unmArge javAne saMbhava rahe che. mahApurUSonA vAkyone aMtargata Azaya jANyA vinA zabdArthathI tene artha samajavA jatAM ghaNI vAra anartha thatA jovAmAM Ave che. dAkhalA tarIke vedAMtamAM satAha nAmanuM pustaka che. temAM game tevA apUrva bhAva haze, paNa tene vAMcanAra zabdajJAnIo ema jaNAve che ke-"game tevAM pApakRtya karanAra eka vakhata brAhmaNa pAse- saptAhanuM zravaNa kare, to tene mukita maLe.' saMpradAyamahanA ajJAna-AvaraNane laI satya samajavAmAM lokonuM vicArabaLa keTaluM kSINa thavA pAmyuM che te A vAta parathI spaSTa samajAya che. parIkSita rAjAne zukadevajIe sabodha ApI tene sAta divasamAM mokSa karyo che. te vAtanI nakala karI koI vidvAna maharSie zukadevajInA bedhanA nAmathI saptAha vAMcavAne batAvyuM, astu. mahApurUSanA vacanathI saMskArI AtmAnuM zreya thAya e vAta saMbhavita che, paNa te vAMcanAra brAhmaNa zukadevajInI dazAne ke tenI dazAnA zatAMzapaNAne pAmyo che ke mAtra AjIvikAnA poSaNa arthe pitAnuM peTa bharavAne dhaMdhe laI beTho che? tema ja zravaNa karanAra Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. prakaraNa pa 103 parIkSita rAjA jevI jijJAsA tathA pAtratA dharAve che ke mAtra kulAcAranI pravRttithI dharma mAnI mAtAgrahanuM poSaNa kare che? A bAbatane vicAra na hAvAthI game tevA kRtyA karyA hAya athavA karatAM hAI e; paraMtu 'saptAhanA zravaNamAtrathI amAre mekSa thaze ' ema mAnI satya pAmavAthI vimukha rahe che. bakarA, gAya, bheMsa tathA pADA vagere mAranAra caMDAlene mhoMmAgyA paisA ekanA dazagaNA ApI tathA bakarIIdanA vakhatamAM mhoMmAgyA rUpiyA ApI e cAra ke dRza gheTAM bakarAM cheDAvavAthI abhayadAna thatu nathI, paNa hiMsAdAna jevuM thAya che. arthAt hiMsAnI vRddhine uttejana ApavAM jevu bane che. kAraNa ke pAMca rUpiyAnI kIMmatanA bakarAne dayAnI lAgaNIthI uzkerAI javAnA bhAva karanArA daza paMdara rUpiyA ApI tene cheDAve, te caDAlanA dhaMdhAne uttejana ApavA jevuM thAya che. te kAraNathI tathA dhyAnA vegamAM uzkerAIe cAra bakarAMne choDAvI pAMjarApeALamAM dAkhala karI devAthI ' jIva aca vyAneA dhama thayeA' ema mAnanAra peAtAnI meATI bhUla kare che. nirdaya manuSyanI zastradhArAtho maraNAMta kaSTamAM paDela prANInuM rakSaNa karavuM; tene maraNanA bhayamAMthI mukata karavA te jIva peAtAnA thayA gaNAya. keIpaNu dayALune zaraNe janAra te zaraNAgata prANIne maratAM sudhI sAcavI rAkhe, tene du:kha ke kaSTa AvavA na de, te ja zaraNe AvavAnI sAkatA che. tema bhayamAMthI mukata karela jIvane ApaNe potAnA kuTuMbIjananI mAphka tene sAcavavA joI e. bhaviSyamAM tene jarA paNa Apatti ke du:kha na Ave, tema tenuM rakSaNa karavuM joI e. chatAM tema na thatAM caMDALa pAsethI cheDAvI pAMjarApeALanI adhama sthitimAM ke jyAM DAMsa macchara vagere jaMtue karaDI khAtA hoya, jyAM kAgaDA, gIdha vagere cAMceA mArI phADI nAkhatA hAya, Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 dvAna ane zILa jyAM takarA nIca jAtinA ane nirdayI rAkhavAmAM AvyA hoya, ke jemanA hRdayamAM dayAnI lAgaNI paNa bhAgye ja hoya, tyAM rIbAvI mAravAthI elA ( AgamaNu )mAMthI kADIne culAmAM nAMkhavA jevu thAya che. abhayadAnanI kharI mahattA tyAMja che ke maranAranI yA khAtAM maranArane bacAvatAM mAranAra upara paNu aNu mAtra arUci, tiraskAra ke kaSAya utpanna na thAya te ja abhayadAna kahI zakAya. keTaleka sthaLe jyAM mahAjana ke nyAtanuM jora hoya che, tyAM caMDALAne mArI kuTI tenI pAsethI bakarAM ke DhAra paDAvI dhyA karavAnuM mAnanArA jaina siddhAMtathI virUddha kare che. e abhayadAna nathI, paNa kulAcAra ke saskArajanya meAhadAna che. jainazAstramAM nirUpaNa karyA pramANe abhayadAnanuM yathArtha svarUpa koI koI sAdhu mahAtmA athavA zrAvaka samajyA haze. badhA nahi samajyA hAya ema kahevAtA mArA hetu nathI. "aparAdhI zu paNa vicitta thakI, ciMtavIe pratikUla-suguNa ,, nara. e vAkyathI siddha thAya che ke aparAdhInA pratye kaSAya ke vairabhAva na lAvatAM mA lAvavI geja dhyALunuM karttavya che. jainasamAjamAM paNa ghaNe bhAge AvA prakAranI vivekazUnya pravRttine ja dhyAnI bhAvanA manAI garva che keTaleka sthaLe sAdhvIe tathA AryAe! vidhavA strIone khIjI strIonI suvAvaDa nahi karavAnI bAdhA Ape che. kema ke suvAvaDa karavAthI azuci paramANuonA sAMsargane laI sutaka lAgavAthI sAmAyika, pratikramaNa, svAdhyAya vagere dharmakriyA amuka divase sudhI na thai zake, tethI suvAvaDamAM pApa mAnI te na karavAnI bAdhAo ApavA jatAM zAstravirUddha adhama nirdaya kRtya cAle che. ane tevA duSTa kRtyane dharmagurUo tathA sAdhvIe dharma manAve che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 kamAI lIdhela vidhavAnI desaNI, jeThANI ke naNaMda vagerene suvAvaDa ApatAM ke dhama karanAre ne haiya to suvAvaDI strI tathA aLakI e khI thAya athavA marI jAyakAM to koI bAIne makara rAkhI tenI suvAvaDa karAve, ke je bAI hanI lAgaNIthI kAma karanAra na heya. suvAvaDI strI ke bALaka marI jAya, paNa badhI lenAra bhaktANIthI suvAvaDa na thAya.. : : : keTa: sAmAyika pratikramaNa vagere dharmakriyAnA khAlI khokhAnA mehamAM vauvaDI strI ke tenuM baccuM duHkhI thAya ke marI jAya, chatAM manuSyanI pAke sevA karavAnI lAgaNIthI bhraSTa dhamadha bhakto manuSyano bacAva ne, tethI sAmAyikAdikathI zu kArya saravAnuM hatuM ? koI ja nahi. mAtra dharmAdhatA, dharmadhelachA ane ajJAnanA cALA je che. A Pipke buTa bhakta kahe che te paNa barAbara che... ' ' arAnInA Acara ghaNA. ane buddhi enI bAyaDI kavi thekAmAM aTakI rahe ema kahe buTa kApaDI... ke A pramANe jene mAranAra upara eka romamAM aNumAtra chaghaNa" tiraskAra kavAya bhAvanA na thAya ane maranArane bacAvI ane ripe LanI aMdara rIbAvI mArI nAMkhavA na mokalatAM bacAvela jIva bhaya ke du:khane pAme tevI sAvacetIthI kaphaNApUrvaka tenuM kSaNa rivuM tene jAnIo abhayadA kahe che . . 11$ mana kadhikamAM jaNAvI gayo chuM ke "eraNanI cerI saMyamuMbana ribAra dharma nathI, paNa dhatIMga karanAra che, tema e cAre ke, pai gA , aLada ke mAIlone bacAvanAra pitAnA S Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 dAna ane zILa svArthane mATe dhananA gulAma banI kuDa-kapaTa, anIti ke asatyathI hajAra bheLA le kone chetarI, prapaMcanA pAzamAM phasAvI, hajArenAM gaLAM reMsI, khoTAM khata lakhanAra, pitAnA svArthane mATe manuSyane chetaranAra pArakI thApaNa oLavanAra, becAra bakarAMne choDAvanAra chatAM manuSya sAthe vaira-virodha karI kaleza vadhAranAra, vaLI bIjAne duHkha tathA trAsa ApanAra, kanyAvikraya karanAra, hajAre manuSyanA lohInuM pANI karI teonI kamANI upara tAgaDadhinA karanAra, dharmanA nAme kaleza, kusaMpa vadhArI jhagaDA karI keTe lAkhe rUpiyAnuM pANI karanAra, sarva jIvonI sAthe maitrIbhAvanAnI pratikramaNamAM pratijJA laI manuSyo sAthe ja kuDa-kapaTa karanAra, vera-virodha karanAra, bIjAnuM zuM IcchanAra athavA karanAra, vaLI vyApArAdikamAM bhAIo tathA bhAgIdAro pratye vizvAsaghAta karI hajAro ane lAkha rUpiyAnI ucApata karanAra, parastrI tathA parapurUva sAthe anAcAra karanAra, paisAnA thoDAka svArthanI khAtara abola prANIo (UMTa, azva, baLada vagere) upara hada uparAMta bhAra bharI temanA pratye nirdayatA karanAra, be cAra bakarAMne cheDAvyAthI uparokta rAmanA eka paNa mahAdeASa heya, tyAM sudhI te abhayadAnanA svarUpane samajI ja nathI. te mAtra pitAnA kulAcAro ja dharma mAnI beThA che. vastuve to tevA adhama kRtya karanArathI dharma lAge keza dUra che. na zAstromAM e eka paNa dAkhala kaI batAvaze ke- uparokta kahelA vALa jIvAtmA be cAra bakarAM ke gheTAMne bacAvI ghasAnA svArthane mATe hajAre jIvone duHkha ApI teNe abhayadAna ApyuM hoya, athavA dharma kAryo che ema kahevAze? kadApi nahi. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 5 107 eraNanI corI karanAra soyanuM dAna ApavAthI dharma pAmavAnuM kahI zakAya nahi. temaja hajAro che tathA manuSyone paNa trAsa ApanAra, chetaranAra, pe tAnA svArthanI khAtara temanuM kharAba karanAra mANasa becAra bakarAM ke mAchalAM bacAve, tethI te dharmiSTha che vA teNe dharma karyo che ema kahI zakAya nahi. keTalAka evA paNa chevo jaNAya che ke jamAnAnuM anukaraNa karI be cAra mANasa vA be cAra kuTuMbane piSaNa ApavAno dekhAva karI"ame manuSyonI dayA karanAra chIe" ema batAve che. ane te ja (DoLaghAlu dayALue hajAre manuSyane chetarI, duHkha ApI prapaMcamAM phasAvI lAkha rUpiyAnI kamANI kare che, tyAre tevA cho bicArA - " ame dayA karIe chIe" ema batAvI athavA mAnI potAnA AtmAne chetare che, ane sanmArganA virAdhaka bane che, paramAtma-tattvathI vimukha rahI anaMta kRpALu paramAtmAnA gunhegAra bane che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukaMpAdAna lekhaka : munizrI jayavijayajI : ' ', ke anukaMpAdAna koI paNa duHkhI AtmAne joI tene duHkhathI mukta karavA mATe potAnI zakitane bhoga Apavo te. * zarIranI pIDAthI duHkhI thatAM koI paNa kavaramAne joIne arerATa Ave, dayAnI lAgaNI jaNAya chatAM potAnA zarIrane bhoga ApI tene duHkhamukta karavAnI pravRtti na thAya, te tenuM nAma anukaMpA nahi, paNa kulAcArane saMskAro ja che. ' jemake, eka kutaro vA Dhera zarIranI pIDAthI duHkhI thato hoya, rUdhira vA parU nIkaLatuM hoya, taDake paDe hoya, tene joI pitAthI upaDe te chAMye mUko, pANI athavA davA lAvI tenA rUdhira vagerene sApha karI pATo vagere bAMdhavo e vagere kriyA karavAmAM pitAnI moTAInuM mAna cheDI devuM, "huM Avo zeThIo athavA dhanADhaya thaI A kAma kema karuM?" eka be rUpiyAne kharaca karI nAkarane bhaLAvI de. * zarIrathI pIDAtA jIvane duHkhamukata karavA pitAnA zarIranI zakti chatAM mAna moTAIne laI athavA "mArA zarIrane mahenata paDaze, duHkha lAgaze ke mArA lugaDAM bagaDaze" evI dehAdhya sanI buddhine laI pitAnA zarIrathI sevA na bajAvatAM bIjA koIne bhaLAvI pote dayAne DaLa karate cAlyo jAya, to te anukaMpA kahI zakAya nahi. anukaMpAdAna traNa prakAre che. zArIrika, mAnasika tathA Arthika Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 homa prakaraNa 6 che. zarIrathI anukaMpA karavI te zArIrika anukaMpAdAna kahevAya. - manathI sAmAnA aMtaranuM duHkha dUra karavuM te mAnasika anukazAna kahevAya ane paisAthI sAmAnA duHkhane dura karavuM te Arthika anukaMpAdAna | W: ' zArIrika anukaMpAdAnano dAkhala zAMtinAtha bhagavatamAM vizvanA jIva pratye keTalI anukaMpA che, te jANavAnuM eka devatA siMcANa nAmanA pakSInuM rUpa karI pitAnI daivika zakitathI bIjuM pArevA (kabutara)nuM rUpa karI pArevAne mArI nAkhavA ayugra gatithI tenI pAchaLa paDyo. ke maraNanA bhayathI bhayabhIta thayela pArevuM zAMtinAtha bhagavAna ke je megharatha rAjAnA bhave gRhasthAzramamAM hatA temanA khoLAmAM AvIne paDayuM. pAchaLathI siMcANe AvIne pitAnA bhakyanI mAgaNuM karI ane vizeSamAM jaNAvyuM ke : "he rAjana ! pArevAnuM rakSaNa karatAM mArUM maraNa thaI jaze, tene kAMI vicAra karyo ? Aje traNa divasa thayAM ane khorAka maLyo nathI, ethe divase mahAkaSTa A pArevuM maLyuM. mATe mAruM bhakSya mane suprata kara. ekanuM rakSaNa karI bIjAnA jIvana pratye upekSA karavI e konA gharane nyAya ?... A vakhate zAMtinAtha prabhu (megharatharAjA)e vicAryuM ke"sicANAnI ghAta sAcI che kAraNa ke te traNa divasane bhUkhyo che mATe tenI paNa dayA karavI Avazyaka che. " tethI prabhue kahyuM ke he paikSI ! tuM bhUkhyo hoya, to tArA jIvanano ghAta karI A pArevAne bacAva kare, e paNa ucita nathI. temaja trAsathI Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 dAna ane zIla bhayabhIta thayela ane zaraNe Avela paNa nAza thavA de e paNa mArA kSAtradharmane kalaMkita karavA jevuM che. mATe pAvAne paNa bacAva thAya ane tare paNa sudhAnI zAMti thAya, tene mATe eka ja rasto che. te e ke A pArevA jeTaluM mAMsa mArA zarIramAMthI huM tane kApI" ApuM, ke jethI tuM zAMta thaIza. siMcANe te vAta mAnya rAkhI. eTale megharatha (zAMtinAtha) zastrathI pitAnA sAthaLa (jaMgha )nuM mAMsa kApI siMcANane ApavA taiyAra thayA te vakhate pakSIe kahyuM ke-"e mAMsa pArevA barAbara toLIne Apa." jethI kaTAnA eka bAjanA trAjavAmAM pArevAne mUkI bIjI bAjanA trAjavAmAM pitAnA zarIranuM mAMsa mUkIne toLyuM. paNa devI zakitanA prabhAvathI pArevAnuM vajana vadhAre jaNAyuM. tethI megharatharAjA (zAMtinAtha prabhue thoDe thoDe pita nA zarIranA aMgopAMga kApAtAM AkhuM zarIra siMcANanA bhakSaNane mATe trAjavAmAM mUkI dIdhuM. , te joI pelA devatAo pArevA tathA siMcANanA rUpane saharI laI pitAnuM divyarUpa pragaTAvI prabhu upara pacavaNuM puSpanI dRSTi karI jaya jyAravanA mAMgalika dIvya dhvanithI rAjAnI stuti karate rAjAnA caraNa-kamaLamAM pitAnA zarIrane namAvI saprema vaMdanA karato svargadhAmamAM cAlyo gayo. - bIjAnA sukhane mATe pitAnA dehane bhoga ApavA paNa rAjA taiyAra thayA. AnuM nAma ja sAcI anukaMpA. AvA dayAsiMdhu bhagavAnane triyAyoge namaskAra hai, namaskAra che. A viSayamAM eka trIjuM dRSTAMta evuM che ke amerikAnA mAjI presIDenTa be cAra nekarenI sAthe gADImAM besI cAlyA jatA hatA. rastAnI bAjue pANInA kIcaDavALA khAbocIAmAM eka bhuMDa (Dukkara) kIcaDamAM kheMcI gaye hato. te nIkaLavAne ghaNI ja, Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAna. prakaraNa 6 111 mahenata karato hato, paNa nIkaLI na zakavAthI atyaMta duHkhI thato hato. tene joI koI paNa nekarane hukama na karatAM tema gADI ubhI rakha vavAne paNa avakAza na letAM cAlatI gADI uparathI ekadama kudI paDI pitAnA kImatI vastro bagaDavAnI paNa darakAra na karatAM kAdavamAM paDI pelA bhuMDane kheMcIne bahAra kADhyo. - tene bahAra lAvyA pachI eka nekare kahyuM ke maherabAna sAheba! Ape jAte zA mATe ATalI badhI mahenata uThAvI? amane hukama karyo hata, te te kAma ame paNa banAvI zakta tenA uttaramAM mAjI presIDenTa belyA ke, "tame kaho cho te ThIka che. paNa A duHkhane joIne mArA hRdayamAM je duHkha thatuM hatuM, te ja duHkha tamArA hRdayamAM thayuM hota, to tamane mArI AjJAne paNa avakAza raheta nahi. mArI AjJA pahelAM ja tamo mArI mAphaka kudI paDyA hatA, paNa tamArA hRdayamAM mArA jevuM duHkha thayuM hoya, tevuM mane jaNAtuM nathI. mArA hRdayamAM thatAM duHkhane mATe mAre ja mahenata karavI e mane vadhAre ucita lAgyuM. tethI mAre jAte A khADAmAM paDI A bhuDane bahAra kahADavAnI jarUra jaNAI. je A muMDane kAdava bahAra kahADyo na heta, to tene duHkhI joI mArA hRdayamAM je pADAne khaTako thayA karatuM hatuM, te pIDA dUra thAta nahi. ane bhuDane bahAra kaDhADavAthI mArA hRdayanI pIDA zAMta thaI che. jethI meM bhuMDanI dayA karI nathI, paNa mArA aMtaranI dayA karI che. dhanya che AvI dayAnI lAgaNIne AnuM nAma ja anukaMpA ! A uparanAM daSTAMta zArIrika anukAdAnanA bhedanamAM kahyAM, paNa sAthe mAnasika anukaMpAne paNa samAveza thAya che. kemake zarIthI pIDa pAmatA jenuM aMtara paNa pIDAya che, ane zarIranI pIDA dUra thatAM mAnasika pIDAno paNa laya thAya che. chatAM mAnasika anukaMpAne bIjo eka dAkhalo e viSayane vizeSa spaSTa karaze, ane te pramANe che - Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 dAna ane zALa te agIyAramA saikAmAM thayela kalikAlasarvajJa bhagavAna zrI mA hemacaMdrAcAryajIe kumArapAla rAjAne pratibaddha ApI jJAna saMpanna banAvyA hatA te samayanA zaMkarAcAryajIe bauddha ane jete bhAratabhUmimAMthI bahiSkAra karavAno dharmavivAraMma jhagaDe uThAvyo hato zaMkarAcAryajI bALabuddhi manuSyomAM jene nAstika che, kemake teo paramezvarane mAnatA nathI. AvI bhAvanAnA saMskAra ThasAvI jaina dharma ane jaina dharmanA zAstro pratye lekane AzaMkA doSavA arUci bhAva utpanna karAvavA tanateTa mahenata karatA hatA. 1 zaMkarAcAryajInI dalIla e hatI ke jene nAstika che kemake teo paramezvarane mAnatA nathI. jene paramezvarane - mAtRtA nathI to pachI RSabhadevathI mahAvIra paryaMta cAvIzuM tIrthakara (paramezvara)ne jene kyAMthI lAvyA hatA ? zaMkarAcAryajI mahArAja ! tame to eka paramezvarane mAne che, paNuM jene te covIza paramAtmAone mAne che, jethI ApazrInA karatAM jainomAM vIzagaNu AstikatA siddha thAya che. jainazAstranI mAnyatA pramANe utsarpiNI ane avasarpiNI e e yuga maLIne eka kALacakra thAya che. te dareke usarpiNI saMthI avasarpiNImAM covIza tIrtha kero thAya che. jeo ja pAmI prArabdha-karma hoya, te rAjya athavA gRhasthAzrama bhogavI athavA vinA bhogavyuM tyAga laI sarva karmane nAza karI kevalIma pAmI sarvajJa thaI mokSamAM jAya che. . - " kA kA evA anaMta kALacakramAM anaMtA tIrthaMkara tathA bIjA paNa anaMta kevaLI bhagavAne mokSadazAne pAmyA che. jeo anatijJAnI sarvajJa bhagavAna paripUrNa dazAnI parAkASTAe pahoMcelA paramAtmAe ja che, tevA anaMta paramAtmAone mAnanAra jainene nAstika kahevo e AtmasvarUpane prApta thayela parama jJAnIonuM kartavyuM nathI 'haa je dharma, punya, pApa, dharma, adharma, jIva, ajIva, satya r , Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 - = = , , , cAsaNa, saMsAru tathA e sAdika bhavane mAne nahi, tene ja nAstika kahI zakAya che. jena, vedAMta karatAM kyA vidyamAM nyUnatA dharAve che, ke jethI te nAstika kahevAya ? . . . paramezvara jagatuno kartA che." ema mAnI jene paramezvarakane mAnatA nathI, tethI nAviketA che je vizvaghaTanA paramezvaranI che ke zaktithI thAya che, te pachI potAnA kartApaNAnI mAnyatAne nahi mAnanAra jene utpana karI potAnA paga upara kuhADo mAravAnuM DahApaNa karavAnI Izvarane zI jarUra hatI? ke teNe jainane utpanna karyA. " - sts jene paramezvarane mAne che. paNa vizvanI racanA kartA paramezvara che. ema je na mAnatA nathI. koI paNa kArya utpanna thavAmAM upAdAna kAraNa kaMtha nimitte kAraNe ema be kAraNatI jarUra paDe che. -. che. jemake dhaDa utpanna thavomAM upadane kAraNe mArI che tathA nimitte karaNa kumora, daMDa, cakrAdi che. tema Izvare jagatane utpanna karyuM, to jagatarUpI korya utpanna thavomAM Izvara upAdAnuM kAraNa che ke nimitte kAraNa? je Izvarane jagatane upAdAne mAnIe, te upAdAna karaNane niyama che ke kAraNamAMthI kArya thAya, eTale kAraNa pite kArya thAya. jema RttikA pite ja ghaDha bane, tema- jaganuM upAdAna. kAraNa Izvara pitta hoya te Izvarane jarAtamAM samAveza thaI Izvara jagatathI de. Thara nathI. A ' . . . . : tema ja jagatuMrUpa kArya thayAmAM Izvara nimitta kAraNarUpe hoya, to bhAre mATImAMthI jema ghaTa utpanna karyo, tema Izvare kaI vastu mAMthI jagatuM utpanna karyuM je vastumAMthI jagatuM utpanna thayuM, te vastu kayAMthI utpanna thaI ? ema e pachI eka bhUtatva kAraNonI paraMparAnuM anusaMdhAna karato paramezvara tathA jaMgata meM anAdi Thare che. de jene paramAtmAne vizvanA kartA nahi, paNa jJAtA ja mAne che. *, *, **,* 5ramAtamAM ja mAne che. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 dAna ane zIla mana, vacana tathA zarIra e traNa vega ane rAgadveSAdi dethI sarvathA mukta thAya tene Izvara kahe che. tevA azarIrI, asaMgI paramAtmAne jagatu utpanna karavAnuM sAdhana ke AvazyakatA nahi hovAthI te vizvane jJAtA banI zake che. dIpakanI pAse tenA prakAzanA nimittathI koI jugAra, vyabhicAra vagere asaddhiyA kare, temaja saMdhyApUjana, vAMcana, zravaNa vagere kaI sakriyA kare, e satu asata kriyA karavAmAM jema dIpakanI preraNA nathI, paNa baMne pravRttimAM pitAne prakAza rahyo che, pitAnA prakAzanA nimitte baMne pravRttio thAya che. tathApi jema dIpakane bAdhA nathI, tema tenAmAM karavApaNuM nathI, mAtra prakAzavApaNuM ja che, tema A vizvamAM hiMsA, cerI, vyabhicAra vagere asalkiya o tathA dayA, kSamA, brahmacarya vagere satiyAo je je karma AvaraNethI vIMTAyelA dehadhArI jIvAbhAo kare che; te sarva AtmAonI zubhAzubha kriyAone deharahita paramAtmA dIpakanI mAphaka jANe; paNa te karavA ke karAvavAmAM paramAtmAnI IcchA athavA anicchA ke preraNA jevuM kAMI che ja nahi, tethI paramAtmAne karavApaNuM ke bAMdhavApaNuM ke janma-maraNa upArjavApaNuM kAMI che ja nahi. mATe jeno paramAtmAne zAtA mAne che, paNa kartA mAnatA nathI. kuMbhAra ghaTa vagere utpanna karavAnI tathA vinAza karavAnI kriyA kare, kaDiyo ghara bAMdhavAnI tathA bhAMgavAnI kriyA kare, eka rAjA rAjya-khaTapaTanI kriyA kare, karmAvaraNathI malIna thayela dehadhArI AtmA sukha-duHkha utpanna karavAnI, meLavavAnI, bhogavavAnI tathA ApavAnI kriyA kare, hiMsA, dayA, kSamA, krodha vigerenI pravRttio kare ane sarva karmabaMdhanathI tathA dehathI mukta thayela saccidAnaMdarUpa paramezvara paNa tevI kriyA kare, tyAre kuMbhAra, kaDiyA, rAjA, kama sahita dehadhArI jIvAtmA ane paramAtmAmAM phera za? paramAtmadazA prApta thayA pachI paNa enI e ja mAthAkeDa rahI. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 6 115 paramAtmadazAmAM paNa jo AvI kaDAkUTa hoya, to te paramAtmA karatAM kuMbhAra, kaDi vagerenA janma zuM kharAba che? ane tevA janma choDI paramAtmadazA meLavAthI zuM vizeSa che? ulaTI kuMbhAra kaDiyAne te be cAra padArtho utpanna karavAnI ke bhAMgavAnI mAthAkUTa hoya, jyAre paramAtmAne to AkhA vizvanA anaMta padArtho utpanna karavAnI ane bhAMgavAnI mAthAkUTa hoya che. AvA aneka kAraNothI IzvaranuM kartApaNuM siddha thatuM nathI, jethI nee IzvaranuM kartApaNuM mAnyuM nathI. dazamAthI bAramA saikAmAM jemAM abhayadevasUri, jinavalabhari, jinadattasUri, tathA hemacaMdrasUrijI vagere samartha AcAryo hatA, temane "Izvara kartA che." ema siddha karavA te samayanA zaMkarAcAryajIe koI paNa sabhA samakSa mahenata lIdhI hoya, te etihAsika purAvo nathI. hA. zaMkarAcAryajIe potAnA karela pustakomAM kadAca, tevA purAvA ApyA haze ke-"ame jenone Ama haThAvyA. amuka jainAcAryone ahIM haThAvyA ne amukane tyAM harAvyA. paNa e to eka zaMkarAcAryajI upara kyAM che? jena, bauddha, sAMkhya, rAmAnuja vagere dareka matAgrahI AcAryoe potAnI mahattA batAvavA zAstro racyAM che. tethI satya zodhI zakavAnuM muzkela che. . paNa te vakhatamAM zaMkarAcAryajIe jainanA koI mahAna mahAtmA samakSa IzvarakartAnI siddhatA karavAno prayAsa karyo hoya tema jaNAtuM nathI. kadAca koI sAmAnya buddhizALI jaina sAdhu sAthe vAda karI tene haThAvI pitAnI bahAdurI batAvI hoya to banavA yogya che, paNa mahAna AcArya samakSa IzvarakartAnI mAnyatA siddha karI nathI. te pachI tema karyA vinA pAchaLathI pitAnA pustakomAM Izvarane mAnatA nathI, e to nAstika che" ema be cAra gALo cepaDAvI bahAdurI batAvavI ke rAjI thavuM e te nirbaLatA batAvavA Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 dAna ane zILa jevuM thAya che. Izvara kartA ho ke ne huM tenuM nirAkaraNa karavAnI atyAre jarUra nathI, paNa anAdi kALathI kama-AvaraNAthI baMdhAyela jIva kamabaMdhanathI mukta kema thAya? tenI dehAdhyAsamuddhi kema TaLe ? kAma, krodha, mada, meAha, matsara vagere doSone nAza kema thAya? paramAtma padanI prApti kema thAya? te prathama jANavAnI jarUra che. mAne che. " ' . vedAMta Izvarane kartA mAne che ane jaina kane kartA baMnenA Azaya UMco che. arthAt aM mamati naMthaH huM ane mArUM ' eja jIvAtmAne adhana che. te Izvarane kartA mAnIne athavA karmane kartA mAtIne huM paNuM ( ahaMkAra) deSa kahADavAnI jarUra che. anaMta kALanA ajJAnapaNAne laI dehAdhyAsa buddhithI dareka prakriyAmAM 'huM Ama karI zakuM, Ane mArI zakuM te Ane jIvADI zakuM. Ama karUM te tema karU' e ahaMkAra deSane nAza karavA mATe ja Izvara athavA kane kartA tarIke mAnanArAone uddeza che. te uddeza tarapha khyAla pahoMcADatAM arthAt ahaMkArAdi dASAne nAza karatAM Izvara kartA che te ja vAta sAcI che athavA karma kartA che te ja vAta sAcI che ema kadAgrahapaNe mAnI vAdavivAda karavAmAM TharyA tathA kalezanI vRddhi karavAnuM thAya che, ane amUlya samaya nirarthaka pravRttiomAM phIphAM ( photarA ) khAMDavAmAM vyartha gumAvavAnuM thAya che. 2535 - : A kAraNathI zrImAna hemaca drAcArya e vicAryu ke--jaina jevA pavitra dana pratye zaMkarAcAryajInI khATI uzkeraNIthIlekonA hRdayamAM AzakA athavA arUcibhAna thAya e anyAya ApavA jevuM thAya che.! tethI peAtAnA jJAna-dhyAnanI pravRttine ghaDIbhara maMda karI samAjanI sevA karavI, e paNa eka mahAna dharma che ema samajI jainadarzana satya che, tene nAstika kahena r bhUla kare che ' ema darzAvavA, satyanA prakAza phelAvavA peAtAnI jIMdagIne bhega ApI jaina samAjane TakAvI rAkhyo che. * jo te samayamAM hemacaMdrAcArye cha na rAta, te Aje nasamAja Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ni. prakaraNa 6 117 evuM nAma paNa bhAgye ja hayAtI dharAvatAM temaNe samAja sevAnA mahatkAryathI utkRSTa punya upArjana karyuM. : te eka samaye tapanA baLathI devInuM ArAdhana karI devInI prasannatA meLavI pitA karatAM adhika jJAnI pAse pAThavyuM ke mArA tathA kumArapAlanA hajI keTalA bhava bAkI che ?" devIe parasAnIne pUchI uttaramAM zrI hemacaMdrAcAryajIne batAvyuM ke - kumArapAlanA traNa bhava "bAkI che ane ApanA pAMca bhava bAkI che. kAraNa ke kumArapAla karatAM Ape janasamAjanI unnatinA ghaNuM ja mahatkAryo karyA che. tema ja haju paNa ApanA hAthe sevAnA mahAna punita kAryo thavAnAM che. jethI kumArapAla karatAM ApatA vadhAre be bhavanI janasamAjane AvazyakatA che. te - che. A sAMbhaLI zrImAna hemacaMdrAcAryajI ulAsamAM AvI devIne kahevA lAgyA ke -"mArA nimittathI satya tatvane prakAza phelAto hoya, koI paNa jIvAtmA saMsAranA baMdhanathI mukata thaI paramArtha tavane pAmI zakato hoya, sanmArga pratye anyAya karanArane parAbhava thatA hoya, janasamAjanA hRdayanI AMtarika lAgaNIo mAyika baMdhanothI chuTI paramAtma-tattva bhaNuM vaLato hoya, koInuM paNa zreya thatu hoya, samAja athavA dezanI unnati thatI hoya, te mArUM game tema thAo, bhale mArA be pAMca bhava vadhe; paNa tema karavA (janasamAjanuM zreya karavA) huM parama prasanna cittathI rAjI chuM." A vAcakavarga, jue. mAnasika karuNAne abhUta citAra ! dhanya che AvA bhAratabhUminA punita saMtAnane ! namaskAra ho AvAM AryadezanA kahInUra hIrAne ! ke jenA pavitra caraNanya sathI ja A bhAratabhUmi AryatvanA punita nAmane pAmI che. mAnasika anupAnuM bIjuM citra - chedazamA saikAmAM zrIjinavalabhasUri nAmanA samartha tavaNanI AcArya mahAtmA vidyamAna hatA. te samaNe dharmatattvanI ghaNI ja kSINatA Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 dAna ane zILa athavA maMdatA hatI. temAM paNa bIjA samAjo karatAM jaina samAjamAM vizeSatAe avyavasthA hatI. te samaye jainamAM romanA pipa guruonI mAphaka yati (gorajI) pi 5 guruonI prabaLa sattA hatI. jaina samAjamAM pipanuM ja sAmrAjya hatuM. sAdhu AcArathI bhraSTa thaI jazekha mANatA viSanA gulAme banyA hatA. kaMcana tathA kAminInI mohajALamAM lubdha thayA hatA. pitAnA deSa batAvanAra tathA sAcuM kahenArane aneka kaSTo ApavA taiyAra thayA hatA. arthAt mArI nAMkhavAmAM paNa pAchA haThatA na hatA. - upadhAna karanArane paMdara rUpiyA nANa (kara)nA bharavA joIe. 28 labdhine tapa kare to gurUpUjananA amuka rUpiyA ApavA. kSIrasamudranA sAta upavAsa kare to pAMca sAta rUpiyA pithIpUjanamAM ApavA. mALA paherAvavAnA amuka rUpiyA derAsarakhAte tathAgurupUjanamAM ApavA ane vAsakSepa (sukhaDanA bhukAnI capaTI) nakhAvavo. ahIM koI prazna karaze ke- mahAvIra bhagavAne gautamAhi agIAra gaNadharane vAsakSepa nAkhyAne zAstramAM adhikAra che. te tenA uttaramAM jaNAvavAnuM ke-AjanA paisAnA pUjArI guruonI mAphaka mahAvIre, vAsakSepa nakhAvanAra koI paNa gRhastha pAsethI pithI pUjana tathA gurupUjananA kheTA bAnA batAvI paisA lIdhAne zAstramAM pATha che ja nahi. ujamaNuM karavAmAM ATalA rUpiyA kharacavA, Arati tathA dIva karavAnA, tema ja prabhunI pUjA karavAnA svapnA utAravAnA tathA pAlaNa jhulAvavAnA e vigere kAryonA lIlAmI (caDAvA ) dhaMdhAomAM ghI bolAvI tenA paisA derAsara khAte tathA jJAnakhAte rUpiyA ApavA tathA gesa IjInI mAphaka pitAne ghera zrIpUjyanI padharAmaNI karAvI gurupUjanamAM amuka rUA. dharavA, eka derAsaramAMthI bhagavAnanI mUrti bIjA derAsaramAM laI javI hoya te nakare (na kare e zabda cote ja Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 6 119 sUcave che ke je pitAnA ISTadeva bhagavAnanI mUrti che, tene vecavAne adhama dhaMdhe na karo, chatAM matAgrahathI mehAMdha thayelA bicArA che satya vAtane samajI zakatA nathI) mUkavAnuM bahAnuM kahADI prabhunI pratimAonA vecANa karavAnA dhaMdhAo karavA, ATha ke seLa upavAsa kare te svAmivAtsalya karavuM, tathA amuka rUpiyA (jema revanyu khAtAmAM niyamita Tekasa levAya che tema) Ape to aSTa prakArI ane amuka rUpiyA Ape to agIyAra yA sattaraprakArI pUjA bhaNAvavAnA, bArase sUtra (kalpasara)nA caDAvA karavAnA, kaMcana-kAminIthI rahita nigraMtha gurU kahevAya chatAM tenI pAse rUpiyA mUkI vAsakSepa nakhAvavAnA e vagerenI zAstravirUddha asatya pravRttio calAvI jaina mArganI chinna bhinnatA karI nAkhI hatI. - je pravRttio mATe upAdhyAya mahArAjazrI yazovijayajI paNa kahI gayA che ke - kAmakuMbhAdika adhikanuM, dharmanuM ko navi mUlya re; dako kugurU te dAkhave, zuM thayuM e jagazI re." kAma, krodha, moha, mada, dveSa, rAga, mithyAtva, ajJAna, kyASa, viSaya, mamatA, mAyA tathA AzA-tRSNAdika doSone nAza karavAthI ane dayA, zAMti, samatA, kSamA, bhakita, vairAgya, paropakAra, vizuddhi, daDhatA, gaMbhIratA, ekyatA, abhinnatA, dhairya, sahiSNutA, tyAga, nirmohatA, niHsaMgatA, nirbhayatA vagere uttama Atmika guNane pragaTa karavAthI ja je amUlya dharmanI prApti thAya, tevA kAmakuMbha tathA ratnaciMtAmaNi karatAM paNa anaMta daraje adhika pavitra dharmane kugurUoe dekaDe vecI dIdho. arthAta bhAvanA vizuddha dharma te tethI dharma thAya, evI mAnyatA karAvI le konA hRdayamAM UMdho mArga ThasAvI dIdhe. - tethI A jagatamAM kevuM zaLa utpanna karyuM ? athAt satya mArga Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 ni ane zIla ne batAvatAM paisAthI ja dharma batAvyo. je lokone uparoti kahe doSone nAthe karavAmAM tathA sadguNonI vRddhi karavAmAM ja baMdha che ema che ativyuM hota, te jaina tathA anya samAjamAM je karkaza kupa dhadhI paDyo che, anIti ke asatyathI paisA kamAvIne prapa vadhI paDyA che, te adhama deoi janasamAjamAM vadhavA pasaMmata naMhi ! ja : - paNa tamo amuka tapa athavA amuka kriyA karI. ATalA pisA deva-gurUnA nAme khuraze, eTale tamAruM - kalyANa thaze AvA aNasamajabharyA bedhathI loko anItinA mArge caDI gayA. arthAt kAkapaTa, chaLaprapaMca karI, anIti ke asatyathI pasA kamAI vADA tathA ujamaNuM karavAmAM ke zatruMjaya giranAra ke kAzI-mathurAnI yAtrA karavA tathA saMghe kahADavAmAM tema ja jaina ke rAma-kRSNanA maMdiro baMdhAvavA vagereno ke I paNa dharmanA nAme thatA kAryomAM seMkaDe ke hajAra rUpiyA kharacavAmAM "dharma thayo athavA kalyANa thayuM. ema mAnI beThA che. jeo bicArA dharma thayAnuM athavA kalyANa thavAnuM mAnI anaMta saMsAranI vRddhi kare tevI sthitimAM ja amUlya manuSyajIvanano vRthA vyaya karatA gayA che. - hamaNAM paNa upadhAna, varaghoDA vagerenama cavA tathA bIjI ghaNI kharI pravRttio tevA sanmabhraSTa kuguruoe pravartAvelI, paisAnI vecANathI ja dharmakriyAonA nAme pravRttio thatI jaNAya che. e divasa upavAsa karavo ane eka divase UMcAmAM UMce svAdiSTa khorAka khAI upadhAna karavAnuM mahAna sUtramAM che nahi. dharmAcAryonA nAme yationA racelA graMthomAM te vAta haze. athavA te je sUra (mahAnizItha vagere)ne judA judA gacchanA AcAryoe pate chinnabhinna karI temAM pitAnuM umerI dIdhuM haze, tevA sUtranA khalA haze. ' che, e sUtramAM kadAca upadhAna zabda haze, paNa paisA uMdhane thavAnA dhaMdhA calAvavA jevI pravRtti to che ja nahi. dAna ApavAmAM Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM. prakara je 121 ja tA kadAca paisAnI jarUra paDe, paNa tapa, zIla ke bhAvanAmAM paNa paisAthI dhama samajAvI dIdhe che, temAM paNu jevI jenI jeTalI bhAvanA thAya, teTalA paisA kharacavAnuM bhAgye ja bane, e te pApa gurUoe tathA tenA dharmAMdha latAe * amuka tapamAM ATalA rUpiyA ane amuka pUjAmAM ATalA rUpiyA ApavA ' evA je je kAyadA bAMdhyuM! hAya teja pramANe Ape tyAre cAle. nahi te tene nAtajAtanA kAI prasaMgane laI te bicArAne aTakAvI herAna kare. A sabaMdhamAM hajArA dAkhalA tathA purAvA mArI pAse meAjuda che. amuka panyAse upadhAnamAM aTakAvela che, amuka gAmanA nAmadhArI sa navakArazI aTakAvI che, amuka panyAsa tathA sAdhue peAtAnI icchA mujaba na thavAthI tathA icchA mujaba kara na bharavAthI tenI dharma kriyA aTakAvI che. evA aneka dAkhalAe tathA purAvA meAjuda che. _ti tethI ja upAdhyAya mahArAje jaNAvyuM che ke dokaDe gurU te dAkhave, zuM thayuM e janathuLa re. - AvA peApa-sAmrAjyanA samayamAM jainazAsananI, samAja ane dezanI adhAti thAya che. ema jANI zAsana tathA samAjanI unnatine mATe zrImAna jinavallabhasUrie sanmAnuM svarUpa zu? tyAgI mahAtmAonu jIvana kevuM hAvuM joI e ? sAdhu mahAtmAe nuM kartavya zuM? zrAvakanI dazA kevI ane tenu kanya zu? jIvanuM kalyANu kema thAya ? e vagere satya tattvo darzAvavA saMghapaTTaka nAmanA graMthane racyA che. paNa zuM kare? pApa gurUnI prabaLa rAjasattAmAM keAnI pAse kahe ? jo kahevA jAya, te pApagurU tathA temanA dharmAMdha bhakto temane nAta bahAra ke saMdha bahAranA bhaya batAvI temane herAna kare ane chevaTe mArI pazu nAkhe. paNa jenA aMtaramAM samAjanA zreyanI sAcI dAjha udbhavI che, tene kAI paNa jAtanA bhaya hoya ja zAneA ? Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 dvAna ane zIga te mahAtmA tA jagatanA badhA bhaye| tathA sakaTAnI darakAra kare ja nahi. are ! samAjasevA pAse peAtAnA dehane paNa tRNavat mAnI peAtAnu kharUM kartavya bajAvavAmAM pAchA haThatA ja nathI. zrImAna jinavallabhasUrijIe kAI maheAtsavane mATA prasaMga meLavI savanA mA te prasa Mge ghaNA sAdhu ( pApa gurU )ene tathA meATA moTA kahevAtA zrAvakane bhegA karI sadhapaTTaka nAmano graMtha vAMcaLane prayatna karyA tenI sAthe eka evA paNa saMkalpa karyo ke-- A graMtha vAMcI saMbhaLAvavAthI dhaNA pApa-gurue cIDAI mane dharmAMdha bhakto pAse jhera apAvI athavA khIje rastethI paNa marAvI nAkhaze.? ema dRDha pratIti hatI. * * pApI>>AnA hAthe maravA karatAM pAMtAnA ja hAthe maravu e uttama che.' ema jANI peAtAnA peTamAM kaTArI mArI AMtaraDA ataramAM dAbI peTe majabuta vastrane baMdha bAMdhI bharasabhA samakSa pote graMtha vAMcI saMbhaLAvyeA, vAMcI saMbhaLAvyA bAda tarata ja vastranA baMdha cheADI nAkhI kaTArI peTamAMthI bahAra kADhatA tarata bharaNu pAmyA. ahA ! dhanya che dhanya che e mahAtmAnA AtmabaLane ! dhanya che temanA AtmabhAgane ! dhanya che temanI jAhera hiMmatane ! namaskAra che temanI sAcI sevAne ! hAlamAM keTalAka dezanAyaka kahe che ke- eka navaratnanA bhega ApyA vinA sanAja athavA dezane udghAra thatA ja nathI.' e vAta sarvAMge satya kare che. satya tattvanA prakAzarUpa sadhapaTTaka graMtha sAMbhaLavAthI tathA A mahAna nararata yAgI mahAtmAnA AvA asahyu pravRttioA samajAI gaI. ane sanmArga sanmukha thavAmAM hajArA manuSyAtmAe taiyAra thayA. maraNathI te sabhAmAMnA ghaNAkharAne pepagurUnI pAsa duHkhadAyaka popaguruenA pApathI kacarAtA samAja bacyA. pepaguruonI lIlA pragaTa thaI, sAcuM zuM che? te jotAM loko zIkhyA, AnuM nAma Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 6 123 te mAnasika, anukaMpAdAna ! tevI ja rIte pitAnI zakita pramANe paisAne bhoga ApIne paNa duHkhI AtmAne duHkhamukta kare tene Athika anukaMpA kahe che - eka rAja ghoDA upara besIne vanamAM pharavA gayo hato. pharavAnA parizramathI thAkelo sajA vizrAma levA mATe eka jhADanA thaDamAM gheDane badhI pote zItaLa chAyAmAM beThe beThe kudaratI racanAnuM nirIkSaNa karatA hato. tevAmAM eka haraNuM ke jenI pAchaLa zikArI dhanuSa para bANa caDAvI zikAra karavA tvarAthI doDato Avato hato ane te bANathI haraNane mArI nAkhavAnI taiyArImAM hato. A che . tevAmAM rAjAnI karUNAmaya saumya draSTi joI potAnA jIvanane acAva karavA mATe vegathI daDI pAradhInA trAsathI bhayabhIta thayeluM kapatuM dhrujatuM ane trAsa pAmatuM te haraNa zaraNa levA rAjAnA caraNamAM apaDayuM. potAnI avyakata lAgaNIthI potAno bacAva karavA rAjAne dinaMtA jaNAvI. eTale rAjA haraNane sAMtvana ApI nirbhaya thavA sUcavato hato, tevAmAM pAradhI tyAM AvI pahoMcyo. che. * rAjA caraNamAM potAnA zikArane joI zikArIe rAjAne kahyuM ke-mahArAjana ! te haraNa tamArI mAlekInuM nathI, paNa vanamAM pharatuM kavinA mAlekInuM che. be divasa thayAM huM tathA mArUM kuTuMba sudhAthI pIDAya che, jethI sudhAnuM duHkha TALavA dhanuSyabANa laIne huM zikAra arthe nIkaLyo, A haraNa mArI daSTie paDavAthI huM tenI pAchaLa paDaze. tu atyAre sAta ATha kalAka thayA rakhaDI rakhaDI kSudhA tathA rakhaDapaTTInA dukhathI huM maraNatulya thaI gayo chuM. mATe kRpA karI haraNa mane soMpI che ke, jenA bhakSaNathI mArI tathA mArA kuTuMbanI be divasanI jaThara (sudhA ), zAMta kare. ane sAta ATha kalAka rakhaDavAnI mahenatane paNa A pramANe zikArInuM belavuM sAMbhaLIne rAjA belyo ke mAre Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 bAna ane zILa zaraNe Avela prANInuM prANute paNa rakSaNa karavuM e mAro dharma che. mATe mArA dharmane kalaMkita karI huM tane e haraNa ApI zakuM tema nathI. rAjAnI dayAnI lAgaNuM joI pAradhI vicAramAM paDe ane chevaTe rAjAne kahyuM ke -"rAjana ! eka haraNanI rakSaNanI khAtara eka manuSya tathA AkhA kuTuMbane bhUkhe maravA devuM e kevI dayA? huM Akho divasa rakhaDI mahenata laI thAkI gayo chuM, jethI e haraNa upara tamAre bilakula hakka nathI, paNa mAre haka che. mATe haraNa mane seMpI de, nahi to mArA dekhatAM A dhanuSya upara caDAve bANathI ja e haraNane huM vIMdhI nAkhIza. e rIte pAradhInuM kathana sAMbhaLI rAjA gaMbhira vicAramAM paDI gaye. have karavuM ? te na sUjhavAthI ghaDIbhara te muMjhAI gaye. je ke rAjAnI pAse zastro taiyAra hatAM, ane tethI haraNano bacAva karavA dhAre te zastranA prahArathI zikArIne mArI haraNane bacAvI zake tema hatuM; paNa rAjAnA hRdayamAM kulAcAranI ke kalpanAjanya dayAbhAvanA na hatI, paraMtu sAcI dayAbhAvanA hatI. tethI rAjAne vicAra thayo ke-mAranArane mArI maranArano bacAva kare e kharI vyA nathI. mAranAranI paNa dayA lAvI maranArane bacAvavuM eja sAcI dayA che. ema dhArI haraNane na mAravA pAradhIne vividha prakAre bedha ApIne rAjAe samajAvyuM. A bicArA pAmara jIvane mAravAthI niraparAdhIne vadha karavAthI paramAtmA nArAja thaze ane tane mahA pApa lAgaze. anya jIvane mArI potAnA jIvananuM peSaNa karavA karatAM annAhAra athavA vanaspatinA khorAkathI jIvananuM piSaNa karavuM te sarvottama che.' e rIte bahu prakAre samajAvyA chatAM sudhAthI vyAkuLa thayela ane jIMdagIbhara hiMsAnA kRtyathI niSphara banela pAradhIne rAjAnA saddabodhanI asara thAya ja kayAMthI? Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 6 125 chevaTe rAjAe pAradhIne kahyuM ke, " je tuM AjIvikAnA arthe ja A bicArA niraparAdhI chavane ghAta karate heya, te AjathI tevuM adhama kRtya tajI de ane mArI sAthe nagaramAM cAla. huM aMdagIbhara tArA kuTuMbanuM piSaNa thAya teTaluM anAja ane dravya tane ApIza. . chatAM te pApAtmAne rAjAnA vacana upara vizvAsa ja kema Ave? avizvAsI te pAradhInuM mana pApI hatuM. jethI teNe rAjAne kahyuM ke tuM mane tArA nagaramAM laI jaI kadAca mArI nAkhe, athavA keda. kare athavA tyAMthI dhakkA mArI kahADI mUke te mAre tyAM zuM upAya cAle? evI mArA manamAM zaMkA rahyA kare che, jethI huM tArI sAthe tyAM AvI zakuM tema nathI." pAradhInI zaMkAjanya vAta sAMbhaLI rAjAe kahyuM ke mArI sAtheAvatAM tane zaMkA AvatI hoya, to A mArA zarIra upara hIrA, mANeka motI jaDita lAkho rUpiyAnA hAra, kuMDala, mugaTa tathA bAjubaMdha vagere AbhUSaNo che, te laIne paNa A haraNane choDI de." ' " rAjAnI pAsethI lAkho rUpiyAnA dAgInA maLe che" ema dhArI pilA pAradhInuM mana lalacAyuM; paNa sudhAthI te eTalo badhe pIDita thaI gayo hato ke, te dAgInA upADIne eka DagaluM bharI zake, teTalI paNa tenAmAM zakti na hatI. tethI teNe rAjAne kahyuM ke-"he rAjana ! Apa lAkho rUpiyAnA dAgInA ApI mane tathA mArA kuTuMbane chaMdagIbharanA dAridraduHkhathI mukta karavA taiyAra thayA che, tathA hiMsAnA pApakRtyathI paNa mukta kare che, tethI huM Apane parama upakAra ane AbhAra mAnuM chuM. paraMtu be divasanI kSudhA tathA AkhA divasanA paribhramaNathI huM eTalo badhe thAkI gayo chuM ke bhAra vinA paNa khAlI eka DagaluM bharavAnI mArAmAM tAkAta rahI nathI. to pachI A lAkho rUpiyAnA dAgInAnA bhArane upADIne huM zI rIte cAlI zakuM? to eka haraNanA rakSaNa mATe jema lAkhanA dAgInA ApavAne Apa taiyAra thayA, tevI Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 dAna ane zILa rIte mArA rakSaNanI khAtara ApanA dhADe ApavAnI maherabAnI kare. eTale Apane ana tagaNeA upakAra mAnI azvArUDha thaI sukhethI huM mAre dhAma pahoMcI zakuM. ane A janmapa ta kAI paNa prANidhaka karavAnI pApI pravRttine tyAga karI dauM." e pramANe pAradhInI dIna vANI sAMbhaLatAM rAjue pUrNAMka peAtAnA kIMmatI azva te pAradhIne ApI dIdhA. eka haraNu jevA pazunA rakSaNanI khAtara je rAjAe lAkhAnA dAgInAnI darakAra na karI, te pelA pAradhInA bacAva mATe kIMmatI azva ApavAmAM tene zu kaThina hatuM ? kaMI ja nahi. mAranAranI dayA lAvI maranArane bacAvavA e ja sAcI vyA che. ane tenuM nAma kharuM anuka pAdAna che. paisAnI khAtara prANa pratyenI dhyAnI lAgaNI mada rahe, te tenuM nAma sAcIyA ke anuka MpA nathI. prANI pratyenI dhyAnI lAgaNInI khAtara lAkhA ke karADA rUpiyAne tRSNavatu mAne che, paisAnI khAtara prANIne jatA karatA nathI, paNa prANInI khAtara lAkhA rUpiyA athavA samRddhine paNa jatI kare che, te ja sAcI dayA che, ane tenuM nAma ja Arthika anuka pAdAna che. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 supAtradAna lekhaka : munizrI jayavijayajI * suSThu pAtra supAtraM.. supAtre dIyate tatsupAtradAnaM uttama pAtramAM dAna ApavAne supAtradAna kahe che. A badhA dAna karatAM zreSTha dAna che. dAna supAtramAM je pAtra zabda che, te vAsaNa ke khIjA padArtha AzrayI nathI. paNa lAyakAtapaNAne AzrayI che. jenAmAM uttama lAyakAta hoya, te supAtra kahevAya che. supAtradAnathI parAbhakata, paramajJAna ane paramAtma-dazAnI prApti thAya che. citta, vRtti ane pAtra e traNe sayegA samapaNe pariName te supAtradAna kahI zakAya che. citta gyAsatelanI durgaMdhayukta vAsaNamAM tenI kharAba gadha dUra karyA vinA dudha dahIM ke dhRta vagere nAkhavAthI te gaMdhAI ne kharAba thaI jAya che, paNa ApaNA upabhAgane arthe kAma AvatA nathI, tema aMtaHkaraNa e paramA tattvane rahevAnuM pAtra ( vAsaNu ) che, temAM meha, mAyA, mUrchA, kaSAya, viSayAdi adhama doSonI kharAba gadha aMtaHkaraNamAM bharAI rahI che, tyAM sudhI satasamAgama, sevA-bhakita tathA sodharUpa dhRta vA amRta nAkhavAthI te kharAba thaI jAya che, vA gaMdhAI jAya che, arthAt niSphaLatAne pAme che. mATe cittamAM vizuddhatA, pavitratA, kSamA, bhakita, jijJAsA, nimerraDhatA, viSaya viraktatAdi sadguNA hAya, teA tevA cittamAM nirmULa Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 dAna ane zILa prema (bhakita) bhAvanA prabaLapaNe pragaTa thAya che. "mAvanAzI siddhi: " bhAvanA pramANe siddhi thAya che. bhAvanA malina hoya, vA zithila hoya te phaLasiddhinI nirarthakatA thaI jAya che. citta doSamukta, vizuddha hoya, tyAre tevA cittamAM prasannatA ane niSkAmatA e be uttama guNe utpanna thAya che. e baMne guNasaMyukta cittamAM ullAsabhAva heya, tethI dAnanI siddhi thAya che. vira-dAna ApavAmAM paisAnI jarUra paDe, te paiso satya ane nItithI kamAyela have joIe. mahAraMbha, mahA parigrahanA pApadhaMdhAthI meLavela paisAnA anna-piSaNathI aMtaHkaraNanI malinatA thAya che. "AhAra tevA oDakAra" mATe je dhaMdhAmAM kuDa kapaTa thatA hoya, aneka jIvone trAsa thato hoya, evA pApa-vyApArathI nivRtta thavuM. satya tathA nyAyane mArge kamANI karanAranA aMtaramAM tathA te dravyanA khorAkamAM sAtvikatA hoya che. tethI buddhi nirmaLa rahe che, hRdaya jAgrata hoya che, anIti ke asatyathI mahApApane dhaMdhe karanAra tathA karatAthI kamANI karanAranuM hRdaya pApI hoya che ane tevA pApI. paisAnA khorAkamAM tAmasI tathA rAjasI vRttio utpanna thavAthI hRdaya kilaSTa bane che, tethI saMbhAvanA vA dharmaprIti utpanna thatI nathI. mATe vitta, satya tathA nyAyapArjita hoya to ja dAnanI siddhi thAya che. pAtra-madhura dUdha tathA svaccha jaLa hoya, paNa je tene kAdava, kIcaDa ke durgadhavALA kharAba pAtramAM nAkhyuM hoya, te te gaMdhAI jAya che, tema nirmaLa bhAvapUrvaka nyAyapitta-saMpanna padArthonuM dAna adhama pAtrane ApavAthI Atmika lAbhanI prApti thatI nathI. mATe pAtra paNa uttama joIe. A vizvamAM vividha jAtanAM anaMta chanI koTimAM sarvotkRSTa pAtra puruSa ja che. saccidAnaMda (samyajJAna, darzana, cAritramaya) rU5 avinAzI evuM Atma tava jenA hAthamAM nivAraNa Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hana. prakaraNa 7 129 paNe apUrvabhAva pragaTapaNAne pAmyuM che, tene ja jJAnIo sapuruSa kahe che. mAsakSamaNane pAraNe mAsakSamaNanA upavAsa kareDe varaso sudhI karatA hoya, bAhya tyAganA haThabaLathI utkRSTapaNe bAhya cAritra (bAhyAcAra) pALatA hoya; paNa je aMtaramAM AtmajJAna pragaTa na thayuM hoya, to tene zAstrakAro ajJAnI kahe che. sapuruSa teja che ke jene nizadina AtmAno upayoga che. amAro gaccha, mata, vA saMpradAya, amArA ziSya, A amAro dharma ane A tamAre evI mamatva bhAvanA tathA bhinnatA jenA hRdayamAMthI naSTa thayAM che, game te darzana, dharma, mata vA veSa pravRtti tarapha satya e ja jene svapaNuM samajAyuM che, jagatanA sarva gaccha, mata ane darzano pratye jenI samabhAva vRtti che, dehamUccha ane jagadAkAravRttithI je virakata thayela che, zatru-mitra pratye paNa jene samavRtti che, evI utkRSTa dazAdhAraka puruSa ja kahevAya che. tevA puruSane prasannatA tathA niSkAmanA sahita cittanI nirmaLa bhAvanApUrvaka satya tathA nyAyasaMpanna dravyanuM je dAna karavuM tene jJAnI bhagavAna supAtradAna kahe che. paramajJAnI baLabhadra muni jaMgalamAM ekAMta sthaLe rahetAM ahoniza prabhudhyAnamAM ja nimagna hatA. zarIranA piSaNa mATe jaMgalamAM bhikSA maLe to te grahaNa karatA, nahi to anAhArapaNe AtmadhyAnamAM lIna rahetA hatA. temanA pavitra cAritra ane Atmika zAMtinA prabhAvathI te vanamAMnA siMha, vyAdhra, sarpa, neLIyA, bilADAM, uMdara, haraNa, gAya vagere pazuo pitAnA vaira-virAdhane bhUlI jaI mahAtmAnA abhUta prabhAvathI snehamAM sAthe ramatAM ramatAM munirAja pAse AvatAM hatAM. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 dAna ane zILa mahAmuni temane aMtarvizuddhi thavA arthe gharmane sabodha ApatA, jethI pazu ati prasannatAne pAmI AnaMda kallola karatAM hatAM. e - temAM eka saraLa svabhAva haraNa, mahAtmA pratye bahu ja prIti ane pUjyabhAvathI vartato hato. mahAtmAnA darzana tathA samAgamathI prasannacittavALe thaI parama AnaMda pAmate hato. saMtanI sevA mATe jaMgalamAM manuSyone javA AvavAnA rastAo tarapha najara rAkhI vaTemArgune jete ane je koI vaTemArga pAse, khAvAnuM bhAtuM dekhe, te tenuM vastra pakaDI muni pAse laI jato, athavA muninAM vastrane pakaDI saMjJA karI vaTemArga pAse mahAtmAne laI Avato hato. mahAtmAne jaI vaTemArguo pitAnI pAse khAvAnuM hoya, te temane ApatA hatA. gurUmahArAjane AhAra maLavAthI pitAnI sevA saphaLa jANa haraNa atyaMta AnaMda pAmato hato. te eka vakhata eka sutAra pitAnA peTa pUratuM khAvAnuM bhAtuM laI te vanamAM lAkaDAM kApavAne Avyo. tyAM jhADanI eka meTI DALane kApatAM kApatAM te jhADathI chuTI pADavAnI taiyArImAM hatI. evAmAM A sutAra pAse AhAra che" ema jANI haraNa mahAtmAne saMjJA karI jhADa pAse lAvyo. - thoDe cheTethI zAMtamUrti mAtmA munine joI pUrvanA saMskArathI sutAranA hRdayamAM muni pratye prema, bhakita tathA pUjyatA utpanna thayAM. AvA manuSyahIna bhayaMkara jaMgalamAM jaMgama tIrtha (sAdhu)ne joI ati prasanna cittavALe sutAra harSanA AvezamAM ekadama jhADa uparathI nIce utaryo ane muninA caraNakamaLamAM namaskAra karI temanA darzanathI pitAnuM zreya mAnanAra sutAre AhAra mATe temane Agraha karyo. sutAranA hRdayanI prasannatA tathA nirmaLa bhakita joI munie tenI pAsethI AhAra lIdhe. evAmAM kApatAM kApatAM thoDI laTakI rahela DALane pavanane jhapATe lAgavAthI ekadama te tuTI ane nIce jyAM muni, Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 . 131 haraNa tathA sutAra traNe UbhA hatA, tyAM temanI upara paDI. ghaNI ja vajanadAra DALanuM paDavAthI traNe jaNa samAdhimaya kALa karI ekAvatArIpaNe sAthe pAMcamA devalokamAM devapaNe utpanna thayA ane tyAMthI traNe jeNu manuSyajanmane dhAraNa karI parama pada-makSasthAnane pAmaze. anargala rAjyaRddhi, suMdara svarUpa, pativratA strIo, hAthI, gheDA, ratha, nokaronI sAhyabI. svarganA vimAna samAna suzobhita mahAlayo, aneka prakAranA sukhonI sAmagrI vagere chatAM Rddhi, siddhi ane saMpadAne tyAgI jaMgalamAM jiMdagI vyatIta karanAra, bAhya tathA atyaMtara saMsAranI upAdhithI virakata thaI niHspRhIpaNe jIvana gALanAra, aharniza AtmaciMtavana, prabhubhajana ane AtmapayogamAM ramaNa karanAra sudhA, tRSA, zIta, tApa vagerenA bhayaMkara upasargo (dukho) sahana karanAra, siMha, vyAdhrAdi krUra ane vikrALa prANIonA aMtaramAM paNa zAMtinuM sAmrAjya calAvanAra ane chaMdagIbhara utkRSTa cAritra pALanAra sadhu, jaMgalamAM rahenAra ajJa prANa haraNa ane jIMdagIbharamAM jeNe sAdhudarzana ke sasamAgama karyo nathI, mAtra atyAre eka ja vakhata munine AhAra ApanAra sutAra e traNenI ekasarakhI dazA? traNene eka ja samaye kALa ? traNenI devalokamAM tathA mekSamAM paNa sAthe ja gati? kyAM utkRSTa cAritra pALanAra muni ? kayAM jaMgalamAM jaDapaNe jIvana gALanAra haraNa? ane kayAM jaDamati sutAra ? . chatAM je dazA munie aneka kaSTo veThI jIMdagIbhara cAritra, pALIne meLavI, te dazA haraNa ane sutAre eka kSaNavAramAM meLavI. AnuM kAraNa? traNemAM evo te ka sarakho guNa utpanna thayo ke. traNenI sarakhI gati ane samAna dazA? | muni, sutAra tathA haraNamAM eka guNa utkRSTapaNe ekasarakhe e hato ke dAna ApavA tathA levAnA samaye traNenI Atmika vRtti. aMtarapaNAne pAmI dehAdhyAsa buddhi ane jagadAkAra vRttine atyaMta nAza thaye hato. ghaNe vakhatanA tapavI mahAtmAne AhAra zodhI Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 dAna ane zILa ApavAnI bhaktimAM utkRSTapaNe haraNanuM citta prasanna thavAthI AhAra ApanAra sutAranI bhaktinuM anumodana karatAM muni pratyenI gurubhakitamAM ekAgrapaNe sthirapaNAne pAmatAM "A vRkSa uparanI DALa paDaze. ane ame kacarAI jazuM." evo dehabhAva ja na hovAthI munibhakitamAM pitAnuM dehalatsya bhUlAI gayuM, pitAnA peTapeSaNa jeTaluM lAvela anna te munine joI ApavAne taiyAra thayA. "vanamAM rakhaDavAnI tathA lAkaDAM kApavAnI mahenata karatAM madhyAnha samaya thatAM mane khAvAnuM joze" evuM laya bhUlI jaI "munine AhAra ApI daIza, te pachI huM zuM khAIza? mahenatathI parizramita ane kSudhAtura thayela huM AhAra vinA ghera kema pahoMcI zakIza?" evo vikalpa na karatAM saMskAra-baLathI munine dekhatAM ja enA aMtaramAM prIti ane prasannatA pragaTa thatAM, tvarAthI jhADa uparathI nIce utarI muninA caraNamAM namaskAra karI pitAnI pAse khAvAnuM hatuM te badhuM ApI dIdhuM. bhikSA ApatI vakhate bhakita tathA cittanI prasannatA uSTapaNe pragaTa thayela hovAthI A jhADanI DALa paDaze, te mAruM maraNa thaze" evI dehamUcha tathA bAhyadaSTine vikalpa paNa na thatAM ekAgrabhAvamAM lIna thatAM dehAdhyAsa-buddhi tathA jagadAkAra-vRttino nAza thavAthI Atmasiddhi meLavI zakyo. jaMgalamAM rahenAra pazunI paNa AvI gurubhakita joI tenuM zreya karavAnI bhAvanAmAM tathA "A sutAra ke je gAmamAMthI keTale dUra vanamAM rakhaDI lAkaDAM kApatAM mahenatathI thAkI gayo che, sudhAthI azakta thaI gayo che, chatAM gurUbhakitamAM pitAnuM zuM thaze tene aNumAtra paNa vicAra na karatAM pitAne AhAra mane Ape che. AvA sarala svabhAvI ane gurUpremI AtmAnuM kalyANa kema karUM?' evI karUNAmAM niSkAma bhakita karanArA pavitra bhakate tarapha karUNAmAM ekAgra thatAM AtmabhAvamAM sthira thavAthI "A jhADanI DALa nIce tuTI paDatAM maraNa thaze, e laya laya pAmI jatAM dehAdhyAya-buddhine nAza thaI gaye. - Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 133 ema traNenI ekAgratA ane aMtarasthiratA eka sarakhI thaI javAthI samAna dazA ane samAna gatine pAmyA. game te sAdhanathI game te kAraNe karIne karavAnuM eka ja e che ke anAdi kALathI dehabhAva thaI gayo che. deha te ja hu manAyuM che, pAMca IdrinA viSayomAM cittavRttio ramI rahI che. bAhyabhAva ane bAhyadaSTimAM ja tallInatA thaI gaI che. aMtarajIvana zuM? AtmajAgrati kema thAya? tenuM bhAna bhUlI jaI jagatanAM vividha padArtho, strI. dhana, kuTuMbAdika pratye mamatvabhAvanA, tIvra Asakita ane tadAkAravRtti ramI rahI che. tevA padArthane meLavavA tathA bhogavavAmAM jIvana vyatita thayA kare che. tenA saMge harSa ane viyoge kheda thayA kare che. e badhI pravRttine dehAdhyAsa tathA jagadAkAra vRtti kahe che, teno nAza thAya, e ja AtmAnuM parama kalyANa che. arthAtuM dehAdhyAya-buddhi tathA jaudAkAra-vRtti bhUlI jaI aMtarabhAvamAM AtmajAgrati tathA tattvaramaNutA thAya e ja kalyANa che. sapurUSanI sevA-bhakitathI AtmajAgrati tvarAthI thAya che, jethI supAtra dAnanI mahattA jaNAyI che. e bhaktAtmA sutAranA dRSTAMtathI samajI zakAze ke tenA cittanI utkRSTatA ane prasannatA kevI hatI. sAmAnya rIte paNa muni mahAtmAne joI citta rAjI thAya che paNa tene prasannatA kahetA nathI. paraMtu gurU samAgamathI tenI bhakitamAM sarvabhAva vilInatAne pAmI evI ekAgratA thAya te samaye pite kyAM che? jagata zuM che? deha zuM che? tenuM lakSma ja na rahe. prasannatA utkRSTapaNe hatI, temaja vitta paNa pite majurI karI upAjola sAcI kamANunuM hatuM, kuDa-kapaTa tathA anIti rahita hatuM ane pAtra paNa upara jaNAvyA pramANe sat (AtmasvarUpa)nI prApti thayela, paramajJAnI, sarvottama, purUSa hatA dAna ApavAmAM kaI Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 (Ata ane zILa jAtanI sAMsArika sukhecchA rAkhavAmAM AvI na hatI, paNa niSkAma bhAvanA ja hatI. tethI eka ja vakhatanA alpadAnathI paNa anaMta bhavabhramaNathI mukta thaI eka bhave ja paramapada (mela)nI dazAne pAmI zakyA. A dAnAdika sAdhanothI satparUpanI bhakti karavI e Atmika dazonuM uttama kAraNa che. tananI, mananI, hitanI ane praNipatti ema cAra prakAre saMpurUSanI sevA thAya che. cAra prakAramAM paNa sarvottama caturtha praNipattimAM ja rahela che. praNipattine laI traNenI sArthakatA che. sevAdharma praNipatti vinA traNe sevAo niSaphaLapaNAne pAme che. tananI zArIrika bhakita, zarIra sAdhanathI satpaSanI vinadhAdi bhakita karavI te, mananI-mAnasika bhakita, tana, dhana, kuTuMbAdi mAyika padArtho karatAM purUSa pratye tathA temanA sodha pratye adhikatara prati prasannatAullAsavRtti rahe te, vittanI-Arthika bhakita, satya tathA nItinI kamANIthI niSkAmapaNe gurUnI sevAmAM vastra, pAtra, AhAra, vasati vagere tathA prabhunI sevA-bhakitamAM paisAne vyaya te, A praNipatti-AjJA, satpaSanI jenI AjJA heya te ja pramANe vartana kare. pitAnI vRttine anusastI AjJA uThAve tenuM nAma AjJA-dharma nathI, paNa vRttipoSaNa rUpa svacchaMdatA che. purUSanI jevI AjJA heya te pramANe AjJAkAre vRttine rAkhe te ja AtmazreyanuM kAraNa che. na heya, reya ane upAdeya e traNa tavo che. tyAgavA lAyaka padArtho tathA pravRttio zuM che? jANavA lAyaka zuM che? temaja AdaravA lAyaka zuM che? te mAtra zabdArthapaNe jANavAthI vA bolavAthI tatvanI prApti thatI nathI. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7. 135 AdaravA lAyaka tave udAsInatA (upekSA) hoya ane tyAgavA lAyaka je doSa kahyA heya, te dezomAM ja jIvana vyatIta thatuM hoya, chatAM pAmara AtmA kahe che ke, amene tattvanuM jJAna che" e keTalI badhI ajJAnatA che ? agnine aDavAthI baLIe chIe evI -daDha pratIti che te svapnAMtare paNa vikalpa thatuM nathI ke agnine aDavAthI baLazuM e vAta sAcI haze ke kema? mATe agnine aDI jeuM evI aNumAtra paNa ka95nA thatI nathI. tema viSaya tathA - rAgadveSAdika zatruo AtmAne ghAta karanAra che, ema je yathArtha rIte jANyuM hoya, to tevA doSa tarapha svapnAMpare paNa vRtti derAya nahi tene tattvajJAna kahe che. tenuM nAma sAcI zraddhA che. mahAsatI sItAjIe agnimAM praveza karatI vakhate evo vikalpa karyo hato ke, "A jAjvalyamAna agnimAM paDatAM vakhatasara baLI jaIza te ?" e vikalpaka thayo hota te avazya baLIne bhasmIbhUta thaI jAta. tema keTalAka saMpradAya mehathI matihIna thayela, satya tattvane na jANanAra ajJAnI che kahe che. ke zAstranI vAtamAM ApaNane khabara na paDe, kevaLI bhagavaMta jANe, ApaNe zuM jANIe ? bhagavAne kahyuM te sAcuM" juo, mugdha lo konI kevI pAmara dalIla? " kevaLI jANe, kevaLI zuM jANaze ? have temane jANavAnuM bAkI kaI rahyuM che? nahi ja. te to sarvajJa bhagavAna sarva jANI cUkyA che, zAstra kevalIne jANavAne mATe nathI, paNa ApaNane jANavAne mATe che. mATe "kevaLI jANe" evuM kahenArA mUrkha le ke pitAnA dezane bicAva karI chaTakavA pAme che. alabatta, je vAta sarvajJa bhagavAna vinA kabIjAthI jANI zakAtI ja na hoya, tevI vAta jANavAnuM je kevaLIne bhiLAvatA hoya, to te ucita che, paNa jo pite jarAka baLa kare, saco -puruSArtha kare, to pite jANI zake ane buddhigamya thaI zake, tevI vAtamAM paNa kevaLI jANe ! ". . " Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 kAna ane zALa tAruM AtmakalyANa kevaLInA jANavAthI thaze ke tArA jANavAthI? kevaLanA jANavAthI bIjA jIvonuM kalyANa thatuM hoya, te bIjAone dharmadhyAna karavAnI mAthAkuTa zA mATe karavI paDe? mATe pote jANavAne zakitamAna thaze, satya jANavAne puruSArtha pheravaze ane AtmabaLa jAgrata karaze, tyAre ja potAnuM zreya thaze. ApaNane jANavA mATe ja jJAnIoe zAstro lakhyAM che. satI strI potAnA patinA nAme agnine zItaLa, ne jherane amRta karI pI jAya ane sarpane phUlonI mALA banAve, tyAre paramAtmAnuM bhajana, smaraNa ke pUjana karanAra sarpane daza hAtha che. dekhatAM ja bhayabhIta thaI "hAya mane karaDaze te?" evI zaMkAthI bhAgato phare, temAM prabhunA vacana upara zraddhA kayAM rahI? prabhue kahyuM te pramANe vartanArane prabhunA vacana upara zraddhA che, paNa "prabhue kahyuM te sAcuM " ema phenogrAphanI mAphaka belanArane zraddhA che ema kahI zakAya nahi. prabhue kahyuM te sAcuM" ema te badhA bele che. digaMbare, vetAMbare, sthAnakavAsI, ga7, mata ke darzanavALA badhA kahe che ke, prabhu kahe te sAcuM." paNa prabhu zuM? teNe zuM kahyuM che? tene yathArtha samajI tyAgavA yogya kAyAdi dene tyAga kare, AdaravA yogya samyajJAna, darzana ane cAritramAM ja ramaNu kare ane jANavA yogya samasta vizvanA bhAvane samapariNAme nirlepa paNe upayogapUrvaka jANe te tatva oLakhANa tathA sAcI zraddhA kahevAya che. tevI sAcI zraddhApUrvaka saMpurUSe je pramANe Atmazreya thavAnI ane karmAvaraNo choDavAnI AjJA karI hoya, te ja pramANe varte tene praNipatti-AjJA athavA sevA kahI che. sahurUSa tathA svarUpane yathArtha oLakhavAthI sevA karavAnuM zreya thAya che, paNa gADarIyA ToLAnI mAphaka ntAnupAti seva:" e rIte dekhAdekhIthI sevA karanAra vA dAnAdika ApanAra paramArtha-mArgane samajI ke pAmI zakatuM nathI. Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dina. prakaraNa 7 137 nItizAstramAM kahyuM che ke - "vivAna zAM kArya siddhirmaviSyati " | vicArapUrvaka kArya karavAthI ja phaLasiddhi thAya. dAna zuM? kevuM dAna? te kevI rIte ane kevA pAtrane ApavuM ? tene vicAra karyA vinA amuka mahAtmAne amuka mANase dAna ApyuM. tethI tene mekSa , tema huM paNa dAna ApIza to mAro paNa mokSa thaze." ema kalpanA utpanna karI dAnAdi ApanArane paramArtha-mArganI prApti thaI zakatI nathI. tenA upara eka dRSTAMta ApI dAna-adhikArane samApta karavAmAM Avaze. - suryapura nAmanA nagaramAM vizuddha cAritra pALanAra, paramayogI zAMtamUrti, paramajJAnI yogendra nAme eka sAdhu mahAtmA madhyAnha samaye bhikSA levAne mATe pharatA pharatA eka gRhasthanA gharamAM gayA. je gharamAM paramapavitra, dharmarAgI, sadAcArI, pativratA, suzIlA satI - zrAvikA hatI. | gamUrti gendra mahAtmAne joIne te harSita ane prasanna cittavALI thaI, sAta ATha DagalAM mahAtmAnI sAme jaI pradakSiNA ApI, vidhipUrvaka vaMdana karI mahAtmAnA Agamana ne darzanathI "ma me zaruM kama ma ma saruM vinaM" e rIte pitAnA janma tathA divasane saphaLa thayo jANe pitAnA AtmAne sArthaka mAnatI, amInI meghavRSTi, motInA mehulA tathA suvarNane sUryodaya thatAM je harSa thAya, te karatAM paNa agaNita harSanA apAra AnaMdathI uchaLatI satI sAdhvI, munirAjane bhikSA ApavA mATe gharamAM gaI tyAM te vakhate bIju to kAMI na hatuM, paNa mAtra eka medika (lADu) hatA, te levAne mATe gurudevane teNe vinayathI vinaMtI karI. mahAtmAne medaka levAnI leza paNa bhAvanA na hatI. chatAM pavitra Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 dvAna ane zILa satInA atyAgrahathI tenA bhaktimaya hRdayane zAMta karavA mATe munie adha mAdaka lIdho ane AtmakalyANurUpa tene dharmAziSa ApI. pavitra satInI atyutra niSkAma bhaktinA prabhAvathI ane yAgI mahAtmAnA punita pagalAMthI devatAe sADI khAra karoDa suvarNa (sAnAmaheAra )nI vRSTi karI, ahA ! dhanya che e mahAtmAnA pavitra cAritrane ! ane dhanya che mahAsatInI niSkAma bhaktine ! A vakhate eka nirAzrita garIba bhikhArI roTalAnA TukaDA mATe AjIthI peAtAnA pAmara jvanane dhAraNa karatA ane dharezvara rakhaDatA te ja mahAsatInA bAraNe AvIne UbhA hatA. te mahAtmAne meAdaka mATe Agraha karanAra satIne joI vicAramAM paDayA ke, A zuM? AvA meTA zaheramAM savArathI sAMja sudhI huM ghera ghera roTalAnA TukaDA mATe rakhaDuM chuM, leAkeAnA dhakkA ane tiraskAra khamuM chuM ane rakhaDavAnA parizramathI paga thAkIne sUjI jAya che, chatAM peTa pUravA jeTalA sukA roTalAnA TukaDA paNa maLatA nathI. jyAre A mahAtmA paNa bhikSA athe nIkaLyA che, tene leAkeA dUdha, dahIM, dhRta tathA miSTAnna vagere parANe tenA pAtramAM nAkhI de che tathA levA mATe Agraha kare che. hu paNa jo AnA jevA veSa dhAraNa karI sAdhu khatuM, te bhukhanI pIDA maTI jAya ane sArA sArA svAdiSTa khArAka khAvAnI majA paDe. ' < satInA mahAlayanI sAme eka vezyAnuM makAna hatuM. sAdhumahAtmAne adha meAdakanu dAna ApatAM sADI bAra karoDa caLakatI seAnAmhAranI dRSTi, teNe potAnA jharUkhAmAM besIne joI lIdhI ane Azcaya pAmatAM vicAramugdha banI gaI. - ahA ! A ze| camatkAra ? paisA meLavavAne nIca kRtyA karI AkhI jIMdagI barabAda karatAM paNa manamAnatuM dhana na maLyuM ane leAkeAmAM tiraskArane pAtra banI, jyAreM A sahelA ane sarala upAya adhApiparyaMta mArA jANavAmAM AvyA ja nathI. sAdhune meThaka ApavAthI sADI bAra karoDa seAnAmhAranI vRSTi ? adhadhadha ! ahAhA ! sAta peDhI sudhI eke eke khAtAM pazu khuTe nahi eTalu Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAna. prakaraNa 7 139 divasa A " > puSkaLa draSya mAtra mAdaka ApavAthI prApta thayuM. ATalA kamANInA sarasa ane suMdara mAnI khabara paNa na paDI. astu.! bhUlyA tyAMthI pharIne gaNeA ' e kahevata pramANe have A upAya turatamAM sAdhavAnI jarUra che ema vicArI badAma, pistA, drAkSa, jAyaphaLa tathA jAvaMtrI vagere uMcAmAM uMceA masAlA nAkhI pAMca sAta meAdaka banAvIne taiyAra karyA. madhyAhna samaye bhikSA vakhate peAtAnA makAnanA jharUkhAmAM besIne cAre tarapha jovA lAgI ke, jo keAI sAdhu mahAtmA bhikSA arthe krUratA dekhAya te Agraha karIne C ghare teDI lAvuM. ' eka divase pelA bhAIzrI (bhikhArI) ke je sAdhu mahAtmAnI sAthe tenA AcAra, vicAra tathA veSa uparathI rItabhAta jANI, mAthuM muMDAvI, veSa paherI sAdhunA upakaraNA meLavI sAdhu banyA, teH-- divasa be cAra paheravAnI upara joI tAM " dADhI mUcha muMDAvIne, varavuM kIdhuM mukha; saMsAranI zeAbhA saghaLI gaI, paNa sIrAvyAnuM te sukha. ,, e rIte sAdhuveSa sajI bhAIsAheba bhikSA arthe karatA prathama pelI vezyAnI dRSTie paDyA. vezyAnA atyAgrahathI bhikSA levA tvarita thaI atyAnapUrvaka tenA makAnamAM dAkhala thayA. sAdhune joI prasanna thayelI vezyA tene vaMdana ane pradakSiNA karI dharamAMthI sugaMdhI ane svAdiSTa lADu lAvI. manameAhana mAdakane joi pelA vedhadhArI sAdhu te rAjI rAjI thaI gayA dADhamAM pANI chUTayuM ane lADu khAvA mATe tenu mana talapApaDa thaI rahyuM. "" " dharAyA jANe khAIza nahi, ane bhUkhyA jANe dha AIza nahi e kahevata pramANe peAtAnI jhALImAMthI eka moTuM rAmapAtra kADhI lADu levA nIce dharyuM. paNa " vaiz vezyA vakIla ne ti, jenA saMgana kIje rati "e. rIte pekI vezyA paNa pahoMcela buTTI hatI. ekadama lADavA nAkhatAM suvarNa vRSTi na thAya, te maktane lADavA gumAvI - " Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 dAna ane zILa. besavAnuM thAya" ema jANa sAdhunA pAtrA upara eka be hAtha cheTe lADavo pita nA hAthamAM dharI rAkhIne AkAza tarapha jovA lAgI ke, "jo koI devatA sonAmahoranI vRSTi karavA Avato dekhAya, to lADavo. pAtramAM tarata nAkhI dauM, nahi to maphatane mAdaka kAM gumAvuM?" daza paMdara miniTa thavA AvI paNa gharamAM suvarNanI vRSTi na paDe ane pAtramAM lADunI vRdhdhi na paDe. chevaTe bhikhArI Ubhe Ubhe thAkI javAthI vicAra karavA lAgyo ke, "A vezyAe sAdhunI bhakti mATe bhikSA taiyAra karI nathI, paNa caLakATathI jhagamagatI suvarNa vRSTine joI dekhyuM pILuM ane mana thayuM che zILuM' tethI Ane suvarNavRSTine meha che, tema meM paNa Atmazreya karavA sadhuveSa lIdhela nathI, paraMtu piTa bharavA lIdhe che, tethI baMnene svArtha che. kayAM mahAsatInI niSkAma utkRSTa bhakti? ane jyAM A kulaTAnI vArthika vRtti ? tema ja kayAM e mahAtmAnuM nirmaLa caritra? ane kayAM A peTa bharavAnA prapaMca ? "jalase jogI ane mAlI makavANI" e kahevatanI mAphaka mAruM ane A duSTAnuM joDuM te sarakhuM banyuM che, AmAM koInuM kArya thAya tema lAgatuM nathI. nasIma jyAM jAya tyAM be DagalA AgaLane AgaLa ja che. AkhA zaheramAM rakhaDI rakhaDI bhukhe marI jate, tathApi peTapUratuM maLatuM na hatuM, tyAre mastaka muMDAvI mahArAja banyo, te paNa duHkhanI dazA te tevIne tevI ja rahI. ubhA ubhA paga dukhavA AvyA, lADavAne joI ulaTA galagalIyAM thAya che, ane dADhamAM pANI chuDe che, chatAM lADave maLaze muzkela che. vezyAne dekhavuM ne dAjhavuM thayuM che chevaTe teNe kaMTALIne vezyAne kahyuM ke "o sAdhu o zrAvikA, tuM vezyA meM bhAMDa; tere mere bhAgyase, paththara paDaze rAMDa." alI vezyA ! e nirmaLa caritravAna sAdhu mahAtmA ane niSkAma bhakti karanAra mahAsatI judI, A to tuM vezyA ane huM bhAMDa (bhIkhArI) baMne sarakhA maLyA chIe. mATe suvarNanI vRSTi te bAju Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 141 para rahI, paNa vakhatasara pattharanI vRSTi paDaze, te mAthuM phUTI jaze. mATe bhalI thaI lADa Apa hoya to Apa, nahi to cAlyo jAuM. have te ubhA rahIne paga paNa thAkyA ane dukhavA AvyA che. te sAMbhaLI vezyA belI ke -"mahArAja suvarNanI vRSTi mATe ja mahenata ane kharaca karI modaka banAvyA che, je suvarNanI vRSTi paDe te traNanA tera ApuM, nahi to khAIne mAruM peTa ThArIza evo maphatano mAla kayAM rastAmAM paDe che ke tarata laIne tuM cAlato thAya ? tArA pagalAMthI suvarNanI vRSTi na thAya te pakaDa rasto. A svAdiSTa mAla maphata maLe tema nathI." A sAMbhaLIne bicAre bhikhArI dhoe meDhe cAlyo gayo. jema dekhAdekhIthI dAna zuM? te kema ApavuM ? ane kevA purUSane ApavuM ? te na jANavAthI vezyA tathA bhIkhArInI jevI dazA thaI tevI ja dazA, kharUM svarUpa na samajanArA hajAro ane lAkha rUpiyAnuM dAna karatAM chatAM thatI jaNAya che. mATe dAnanA yathArtha svarUpane samajI, purUSane aMtardaSTithI oLakhI, citta, vitta kathA pAtra e traNe sthitinA svarUpane jANuM dAna ApanAranI Atmasiddhi thAya che. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcu dAna pravacanakAra AcArya zrI vijaya rAmacaMdra sUrijI sAce papakAra svapakArathI bhinna nathI upakAranA sAcA svarUpane jANanArA paramarSiomAMnA eka pArSi, samartha pravacanadhara, AcArya bhagavAna zrImad munisundarasUrIzvarajI mahArAjAe-"sAco paropakAra kone kahevAya? ane sAcA paropakArarasike paropakAra sAdhavAne mATe zuM karavuM joIe? e vastunuM eka sthaLe ghaNuM ja suMdara vivaraNa karyuM che. pahelAM te teozrI-paropakAra karavo joIe. e vAtanuM pratipAdana karatAM pharamAve che ke-"pitAnI zaktinA pramANamAM eTale ke-pitAnI zakitane gopavyA vinA niraMtara paropakAra kare, e uttama puruSenI uttama nIti che; kAraNa ke-pa5kAra e svopakArathI bhinna nathI ane e ja kAraNe popakArane karate AtmA svopakAra ane paropakAra ema ubhaya pakAranA upakArane karanAre bane che." AthI tame samajI zakazo ke vastutaH popakAra paropakAra ja nathI, ke je kahevAto paropakAra pakArathI bhinna hoya. uttama AtmA niraMtara zaktine pavyA vinA paropakAranI sAdhanAmAM udyamazIla banyA kare che, tenuM mULa nidAna e ja che ke sAcA papakAra pakArathI bhinna nathI. Aje duniyAmAM "ahisA " ane "satya" nA nAme Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 8 143 paNa jema "hiMsA " ane "asatya" poSAya che. tema paropakAranA nAme paNa sAcA paropakAranI ghAtaka pravRttio thaI rahI che. * tevI rIte anartha karanArAone ahiMsA, satya ke paropakAranA siddhAMta viSe vAstavika jJAna nathI, chatAM teo evA garvathI phulAtA phare che ke -"ahiMsAdinA viSayamAM amArA jeTalI bIjA koImAM samajazakita che ja nahi!" paropakAravRtti e ghaNuM ja suMdara vRtti che, paraMtu jenAmAM papakAravRtti janmI che, te AtmAoe parokapakAranA svarUpane samajavAne mATe jarAye bedarakAra rahevA jevuM nathI. kamathI kama paropakAra evo to na ja hoI zake, ke je sAmAnA Atmahitano ghAtaka hoya, zrI jinezvara devonuM zAsana evo paropakAra karavAnuM vidhAna karatuM ja nathI, ke je paropakAra AtmAne upakAra karanAre thAya. AtmAne AtmasvarUpanI sAdhanAmAMthI bhraSTa karIne parasvarUpanI sAdhanAmAM janAra kaI paNa pravRttine paropakAranI pravRtti tarIke oLakhavI e kevaLa ajJAnane ja vilAsa che. - jeNe cAmAM UMcI koTinA upakArI banavuM hoya, teNe te sauthI pahelAM potAnA AtmA pratye ja sAcA anukaMpAzIla banavAnI jarUra che. pitAnA AtmA upara anukaMpa pragaTayA vinA bIjAnA AtmA upara sAcI anukaMpA pragaTavI e zakya ja nathI. - dravya paropakAra e paNa bhAva paropakAranA jJAtA dvArA e ghaNuM ja suMdara rItie sAdhya che. bhAva paropakArane arthI AtmA, divya paropakArathI paNa zakyatA mujaba vaMcita rahetuM ja nathI ane kevaLa dravya parepakArane rasika AtmA to avasare ajJAnatAdikanA kAraNa bhAva paropakAranA vidhAyakone paNa duzmana banI bese che. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 dAna ane zILa A dravya ane bhAvunA-bhedane tathA tenA svarUpAdine nahi jANanArA AdamIo para pakAranI game teTalI va ta kare, parantu teo kaye samaye paropakAranA nAme ja paropakAra karanArA nIvaDaze te kahI zakAya nahi.. ekAntika ane Atyantika sukha ja ISTa che paropakAra karavAnI abhilASAvALA AtmAe sauthI pahelAM te"jIva mAtrane aniSTa zuM che ane ISTa zuM che"-e jANI levuM joIe. kAraNa ke-je aniSTa che tenI prAptithI che duHkhI thAya che ane je ISTa che tenI prAptithI cha sukhI thAya che. vastutaH te ne sukha ja ISTa che. jIva mAtra sukhane Icche che ane te paNa evA sukhane icche che ke je sukha duHkhanA aMza vinAnuM hoya temaja kadI paNa nAza na pAme evuM hoya! A vastune darzAvatAM, te ja samartha pravacanadhara mahAtmA pharamAve che ke- "opakArathI abhinna e te paropakAra jagatanA jIvane akhila aniSTothI vimukata ane sarva ITothI saMyukata banAvavA dhArAe ja sAdhya che. A saMsAramAM IndrathI mAMDIne te kITa sudhInA chone arthAtu-prANI mAtrane ekAtika ane Atyantika sukha ja ISTa che." je sukhamAM duHkhano eka aMza paNa na hoya, te sukhane ekAtika sukha kahevAya. ane je sukha koI paNa kALe vinAzane pAmanAruM na hoya te sukhane AtyaMtika sukha kahevAya che. vicArI juo ke saune AvuM ja sukha ISTa che ke nahi? jagatanA jIvonI icchA mAtranI A cikitsA che. jagatanA jIvonI Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 8, 145 IcchAo apAra che, paNa te badhI ja IcchAo A ISTanI kAmanAmAMthI ja pragaTelI che. sukha e ja saune ISTa che ane te sukha paNa duHkhanA aMza vinAnuM tema ja anta vinAnuM joIe che. iSTanA A varNana uparathI jagatanA jIvone zuM aniSTa che, te ApoApa samajAya tema che. AthI spaSTapaNe samajI zakAya tema che ke UMcAmAM UMcI keTinA paropakArI banavAne icchatA AtmAoe te prANuM mAtrane e ekAMtika AtyaMtika sukhanI prAptimAM vighAtaka vastu mAtrathI vimukta banAvavAne tema ja e ekAntika ane AtyaMtika sukhanI sAdhaka vastuothI saMyukta banavAno prayatna karavo joIe. | mokSadAna e ja zreSTha parepakAra have evuM ekAMtika AtyaMtika sukha kayA sthAne che, te paNa sAcA paropakArane sAdhya banAvavAne icchatA AtmAoe avazya jANI levuM joIe. AthI te ja samartha pravacanaghara mahAtmA pharamAve che ke te ekAtika ane AtyaMtika sukha saMsAramAM che ja nahi, tevuM sukha te mAtra mekSamAM ja che. A saMsAramAM je sukha che, te to du:khathI yukata che eTale ekAMtika nathI ane atizaya bhaMgura arthAt zIdhra nAza pAmavAva zuM che eTale AtyaMtika paNa nathI. A kAraNe, ekAMtika AtyaMtika evA sukhanA athI ane mokSanuM dAna karavA dvArA ja parepakArane sAcI rItie sAdhI zakAya tema che." saMsAramAM sukha nathI ema nahi. saMsAramAM paNa sukha to che. paNa e sukha prastutaH koI jIvane iSTa nathI. ajJAnatAdinA vege aniSTa paNa vastu ISTarUpa lAge te zakya che, paraMtu jIvAjIvAdi tanA sAcA svapane jANanArA AtmAo saMsAranA kSaNika ane duHkhayukata sukhane kadI ja ISTa mAnatA nathI. A kAraNe ajJAna cho pitAnI ajJAnatAdithI aniSTane paNa iSTa mAnatA hoya, te paNa sAcA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 dAna ane zILa upakArIo kadI ja vAstavikapaNe aniSTa chatAM ajJAna chone iSTa lAgatA evA dAnanI pravRttine AyaravAne utsAhita banatA nathI. saMsAranuM sukha muMjhave tene ke je viveka vinAne heya. vivekIne saMsAranuM sukha ISTa bhAse ja nahi. viSayasukha prAraMbhamAM sundara havA chatAM paNa pariNAme dAruNa ja che. A vAtane jANanArA AtmAo viSayasukhanI lAlasA piSAya evA eka paNa vacanane uccAre ja nahi. ane upayogazunyatAdinA kAraNe tevuM vacana uccArAI paNa gayuM heya. teya khyAla AvatAMnI sAthe ja pazcAttApa Adi karyA vinA paNa rahe nahi. kAraNa ke mokSanuM dAna e ja moTAmAM moTo ane sAcAmAM sAce popakAra che, ethI viparIta dAna, e vastuta: popakAra ja nathI. mekSadAna tenA upAyanA darzanathI paropakAranI sAdhanA utkarSane pAmatI rItie karavI hoya, te mokSadAna mATe ja prayatnazIla banavuM joIe, e nirvivAda vAta che. kAraNa ke e sivAyanA moTA dAnathI paNa jIvone je iSTa che te ekAtika sukha prApta thAya e zakya ja nathI. AthI bIjA vihita dAnano niSedha karAto nathI, paNa bIjA dAne saMpUrNa saphalatAne tyAre ja pAmI zake che, ke jyAre dAtAnA hRdayamAM mokSadAnanI sAcI bhAvanA utpanna thayelI heya che. have mokSanuM dAna devAnI bhAvanA te utpanna thaI, paNa mokSadAna kema daI zakAya teneya khyAla ho joIe ne? mokSa e kAMI hAthamAM laI ke daI zakAya evI vastu nathI e mATe te mekSanA arthI AtmAoe svayaM prayatnazIla banavuM paDe che. koI mahenata kare ane Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna prakaraNa : 147 koI mokSa pAme, e zakya ja nathI. paudgalika padArthomAM to e ke meLavyA hoya ane bIje upabhega kare e zakya che, paraMtu mokSanI vAtamAM te AtmAe jAte ja udyamazIla banIne mokSane prApta karavAnuM hoya che. saI te pachI mekSadAna dvArA paropakAra sAdhave joIe, e vAta ja nirthaka banI jAya ne? anabhijJa AtmAne ja e vAta nirarthaka lAge. je koIne ya mATe zakya na hoya, tevuM AcaraNa upakArIo upadeze ja nahi, mokSanA upAyanuM dAna ene paNa mokSadAna ja kahI zakAya. zrI arihaMtadeve mukitadAtA gaNAya che, te mekSanA upAyane darzAvanAra hevAnA kAraNe ja! mokSanA upAyanuM darzana karAvavA dvArA mokSadAna thaI zake che, e vAta paropakAranA svarUpano khyAla ApatAM A samartha pravacanadhara mahAtmAe paNa pharamAvI che. teozrI pharamAve che ke-"mekSa hAtha vaDe ApI zakAya e zakya nathI, mATe mokSadAnanA abhilASIe mekSane upAya darzAve. e ja gAya che. kAraNa ke upAyanI upAsanAthI ja upeyanI siddhi sukhapUrvaka thaI zake che. "! AthI spaSTa che ke mokSanA upAyane darzAvavAno prayatna, e mokSadAnane ja prayatna che. kAraNa ke upAya-darzanAdi sivAya bIjI koI paNa rItie mokSanuM dAna thaI zakatuM ja nathI. A pramANe pharamAvyA bAda te ja paramarSie "mekSano upAya kone kahevAya " e pharamAvatA e ja vastu spaSTa karI che ke - akhilavedI eTale sarvajJa evA zrI arihaMtaparamAtmAe prarUpele dharma e ja eka mokSane upAya che. * Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 kAna ane zILa duniyAmAM dharmanAnAme pracalita aneka mate hatA, che ane haze. paraMtu te badhA kAMI mekSanA upAya rUpa nathI. mekSane upAya te mAtra eka ja che ane te bIjo koI ja nahi paNa ananta-upakArI, anantajJAnI zrI jinezvaradevoe upadezelo dharma ! A jAtinI prarUpaNA, svadarzananA vyAme hathI ke paradarzana pratye asUyAdithI janmelI itarAjIthI, upakArIoe karI nathI, paraMtu suyuktisaMgatatA heIne ja upakArIoe A jAtinI prarUpaNa karI che. Aje sarva dharmo pratye samAna AdarabhAva rAkhavAnI keTalAke vAta karI rahyA che. keTalAke vaLI dharmomAM paraspara vizeSa bheda nathI e paNa pracAra karI rahyA che. paraMtu kharI vAta to e che ke eka paNa dharmanA siddhAMtonuM tevAone vAstavika jJAna ja nathI. zabdonI theDIka samAnatAne joIne beTA raste nahi doravAtAM. dharmanA athI AtmAoe dharma UDe abhyAsa karavAne tatpara banavuM joIe. - tA. 1-5-1948 nA jaina pravacanamAMthI sAbhAra udhRta. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa bhAga - 2 zILa A pustakamAMnA zILa sabaMdhInA mArA lekha judA judA graMthenA AdhAre taiyAra karavAmAM AvyA che. tethI te sa lekhakAnA AbhAra mAnu chu. u pa rAM ta zra. zrI mULazaMkara desAInA " paMca labdhi' nA lekha tathA paMDita zrI zItaLaprasAdajInA paNa pAMca lekhA ApelA che. lekhaka - saMpAdaka nagInadAsa dhiralAla zeTha. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAna ane cAritra zrI uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che ke-nALa vinA na lUMti navarA junA eTale jJAna vinA zuddha cAritra dharmanI prApti thatI nathI. vaLI paNa temAM kahyuM che ke jJAna saMpanna thavAthI jIva sarva padArthona yathArtha bhAvane jANa zake che. ane te caturgatirUpa saMsAra aTavImAM duHkhI thato nathI. jema dorAvALI seva khavAtI nathI tema jJAnI java saMsAramAM bhUlo paDatuM nathI ane jJAna, cAritra, tapa tathA vinayanA vegone prApta kare che. tema ja svasiddhAMta tathA pariddhiAMtamAM kuzaLa banI asatya mArgamAM phasAto nathI. (u. sU. 28-para ). jJAnAbhyAsathI manuSya daza guNa prApta karI zake che te A pramANe- (1) kradharahita (4) kSamAvaMta (7) sarvane priyakArI (2) vairAgyavaMta (5) dayAvaMta (8) zoka rahita (3) jiteMdriya (6) dAtA (8) nirlobhI (10) nirbhaya cAritra e jJAna ane darzananuM mULa che tema ja jJAna ane darzananuM phaLa paNa che. cAritra e jIvananA prANa che. parameSThIonuM parameSThIpaNuM caritra para che. jeo sadAcArazaLa che temane sukha sAdhanane mArga temanA sadAcAranA puNya tejathI niSka Taka bane che ane teo A jIMdagImAM ja sukhI thAya che tenI sAthe ja temanuM Atmika kalyANa paNa sadhAya che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILe dharmanA cAra prakAra-dAna, zILa, tapa ane bhAvanA. temAM dAnanuM vivecana karAI gayuM che. have zALa saMbaMdhI vicAra karIe. zILane keTalAka loko ziyaLa evo artha kare che te khoTuM che, zILane artha cAritra thAya che. alabatta, zILamAM ziyaLane paNa samAveza thaI jAya che. jJAna, darzana, cAritra e mokSamArga che. temAMya paNa mekSanuM asAdhAraNa kAraNa te cAritra ja che. anukULa pratikULa nimittAnI hAjarImAM AtmAne pitAnA sva-bhAva pariNAmamAM TakAvI rAkhavo tenuM nAma ja sAcuM cAritra che. anukULa pratikULa prasago sivAya te samabhAvavALA pariNAma ghaNIvAra ghaNA mANasomAM upalaka dRSTie dekhAya che. paraMtuM teTalA sAmAnya dekhAvathI bhAvacAritra levAnI kalpanA karavI te barAbara nathI. senuM kasoTIe caDe tyAre ja senAnI parIkSA thAya che. tevI ja rIte anukULa pratikULa prasaMge prApta thAya tyAre ja caritrarUpI suvarNanI parIkSA thAya che. - paramazAzvata sukhanI prApti mATe zuddha cAritranI AvazyaktA rahe che. cAritramAM ghaNuM guNone samAveza thAya che. te guNene AtmAmAM - khIlavavA te cAritranuM kArya che. - manuSyamAM vikAsanI bhijatA | sarva prakAranA chamAM IdriyonI apekSAe manuSya e pUrNa - vikasita jIva che. paraMtu AdhyAtmika rIte te apUrNa che. sarva manuSya Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 dAna ane zALA ekasarakhI rIte vikAsa bhUmikA para hetA nathI. dareka manuSyanI vikAsa bhUmikA athavA sthiti judI hoya che. keTalAka ucca bhUmikAe pahoMcyA hoya che tyAre keTalAka haju prAthamika bhUmikAmAM ja vaDatA hoya che. e pramANe judI judI vikAsa avasthAvALA athavA judI judI vikAsa zreNivALA manuSyo mATe vikAsa mArga judA judA hevA joIe. badhAya mATe eka ja mArga nizcita karavAmAM Ave te jeo prathamika sthitimAM che teo AgaLa vadhelAo sAthe samAnagatie cAlI zake nahi ane pAchaLa paDI jAya. tethI nirUtsAhI banI jAya. tethI judI judI avasthAvALA dareka manuSya saraLatAthI vikAsa mArgamAM AgaLa vadhI zake tevI jAtano vikAsa mArga dharmo batAvyo che. be vikAsazreNi dharme vikAsakramanA cauda vibhAga pADelA che. tene cauda guNasthAna kahe che. paraMtu AcAranA hisAbe dhame be vibhAga pADelA che-(1) sarva virati eTale sarva jAtanI mAyAmamatAthI, parigrahathI ane kaSAyothI virati. ApanI marvavirati sAdhuothI ja pALI zakAya. tethI sarva virati dharma sAdhuo mATe ja che. | gRhasthane dezavirati dharma dezavirati eTale amuka aMze virati. saMsArI manuSya je avasthAmAM hoya te avasthA pramANe te amuka aMze virati pALI zake tethI te AMzika viratine deza virati kahevAmAM Ave che. manuSyanI avasthA athavA sthitine anusarIne tene dareka AcAramAM, dareka niyamamAM. amuka AgAra, amuka chuTa joIe che tethI deza viratine AgAradharma paNa kahe che, ane te zrAvako mATe che. sadAcaraNathI AdhyAtmika vikAsa sAdhI zakAya che tethI zrAvaka mATe dhameM bAra jAtanA sadAcAra TharAvyA che. tene bAra vrata kahevAmAM Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 153 Ave che. vrata eTale niyama athavA pratijJA. te pratijJAmAM jeTaluM na pALI zakAya tevuM lAge teTalI chuTa rAkhI te vrata, niyama ke pratijJA laI zakAya che, e rIte sadAcAranA A bAra niyamo, vrata dareka judI judI avasthAnA saMsArI manuSyane eTale gRhasthane upayogI thaI zake che. * jaina dharma e sarvazreSTha dharma che. mAnava jIvanane AtmasAdhanA dvArA uMcI kakSAe laI javAnuM temAM sughaTita nirupaNa karavAmAM AvyuM che. jaina darzane mAnavanI vRttionuM svaccheda viharaNa thatuM aTakAvavA mATe 12 te mUkayA che. e vrata vyavahAra dharmanuM nirupaNa che, vyavahAra dharma e nizcaya dharmanI uMcI zreNIe caDavAnuM paheluM pagathIuM che. nItimaya jIvana jIvavAnI dRSTie vratonuM pAlana atyAvazyaka che. vrata e jIvanane svacchaMdatAmAM paDI jatuM aTakAvavA mATenI lagAma che. ane evI lagAma pratyeka mAnavanA jIvanamAM hovI joIe. AjanuM loka mAnasa pitAnA jIvana upara koI jAtanA aMkuzane svIkAravAnI nA pADe che e ekadara rIte ThIka nathI. AvA mAnasane lIdhe aneka patitvanA rivAjane prasAra pAzcAtya samAjamAM thaI rahyo che. A ja mAnasane lIdhe saMyukta kuTuMbanI bhAvanA mRtaprAya dazAmA AvI pahoMcI che. A ja mAnasane lIdhe jananAMkuza (bartha-kanTrola)nAM sAdhano zodhAyAM che. A akudaratI paristhiti utpanna karavAnI jarUriyAta ubhI thaI che tenuM kAraNa e ja che ke mAnava Aje pitAnA jIvana upara koI paNa jAtane aMkuza rAkhavA mAgato nathI. niraMkuza jIvana jIvanAnI lAlasA ja tene vrata niyamanAM baMdhana svIkAravA detI nathI. Aje mAnavIne koI paNa jAtanuM aMkuza khapatuM nathI, mAbApa ke vaDIlonuM aMkuza te cAhato nathI, khAvApIvAnuM baMdhana tene gamatuM nathI, haravApharavA pratyene koI niyama tene svIkArya 10 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 dAna ane zILa nathI. belavA cAlavAnI.- svataMtratA (ke svacchatA !) upara koI jAtane kApe tene kabUla nathI. koI aphATa sAgaramAM svacchada rIte viharI rahelI naikA sAgarajaLa DhAMkayA khaDakamAM athaDAI nAza pAme tevI rIte A svairavihAranI vRtti mAnavanA jIvanane vinAzane mArge natarI rahI che. emAM kAMI sadehane kAraNa nathI, 13 5. jIvana nakAno nAza A rIte vaherI le e mAnavajIvanane nirarthaka rIte gumAvavA jevuM che. mATe manuSya potAnA jIvanane svaccheda viharavA devAne badale tenA upara suyogya aMkuza muka joIe. e to sAmAnya samajanI vAta che ke pApa e sarva duHkhanuM kAraNa che. ane svairavihArathI pApa karma jarUra baMdhAya che. mATe sukhanI IcchAvALA manuSya vrata niyama rUpI aMkuza rAkhavo joIe. | A niyamanI AvazyakatA AtmavikAsa sAdhavA IcchanAre manane nigraha karavAnI sauthI pahelI jarUra che. manane ayogya mArge jatuM rokavAnI zakita keLavavI joIe ane mananI daDhatA sAdhavI joIe. tene mATe vrata niyama dhAravAnI jarUra rahe che. : - hetu ke jJAna vinAnA AcAranI athavA vrata niyamanI khAsa kAMI kiMmata nathI. Atma vikAsa mATe, AtmAnA kalyANa mATe vrata levAmAM Ave te jJAnapUrvaka samajIne pALavAM joIe. - ' niyama be prakAranA hoya che--(1) niSedhAtmaka ane (2) vidhAnAtmaka - niSedhAtmaka niyamamAM tyAganI mahattA rahe che tyAre vidhAnAtmakamAM viziSTa karma karavAno Agraha hoya che. AtmakalyANanI dRSTithI joIe to vrata niyamenI dareka manuSya Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 zILa. prakaraNa 1 mATe AvazyakatA che. vrata niyamanA pAlana vinA koI manuSyanI unnati ke Urdhvagati thaI zakatI nathI. vratomAM unnati mATenA jarUrI saMyama ane saguNone samAveza thaI jAya che. koI amuka vastuno upayoga ApaNe jIvanamAM karatA na hoIe chatAM te vastu nahi vAparavAno niyama, pratyAkhyAna levAmAM na Ave to te vastu uparanA mamatvane laIne tenuM badhuM ya pApakarma AvavAnuM to cAlu ja rahevAnuM. jema taLAvamAM jaLano pravAha Avato aTakAvavA mATe baMdhanI jarUra paDe che tevI rIte AtmAmAM Asrava (pApa)ne pravAha Avato aTakAvavA mATe pratibaMdha, vrata niyama, pratyAkhyAnanI jarUra che. duniyAmAM bhege paganI ghaNI vastuo hoya che te sarva bhogavavAmAM AvatI nathI. chatAM manuSyanI te uparanI tRSNa to banI rahe che. te tRSNane nirodha na thAya tyAM sudhI saMtoSano guNa pragaTe nahi ane saMtoSa na hoya tyAM sudhI pApano Asrava satata cAlu rahe che.. mATe niyamanI jarUra rahe che. mANasa potAnI zakita pramANe niyama, pratibaMdha karI zake. amuka prasaMga mATenI ke amuka jAtanI jarUrIAta mATenI chuTa rAkhI vrata pratijJA laI zake ke jethI jeTale aMze pratijJA heya teTale aMze mana bhaTakatuM baMdha thAya eTale aMze pApakarma AvatuM aTake. A uparathI vAMcaka vrata niyamanI jarUrIAta samajI zakaze. tema ja saMsAramAM jIvana vyavahAra calAvatAM chatAM vrata niyama pALI zakAya che te paNa samajI zakaze. kAraNa ke pitAne jIvanamAM jarUra paDatI chuTa rAkhIne dareka vrata niyama laI zakAya che. gRhastha dharmanA be prakAra gRhasthoe pALavAne dharma te gRhasthadharma. gRhasthAzramanI AdarzatA gRhastha dharmanA pAlanamAM samAyelI che. te gRhastha dharma be prakArano kahe che-tatra asthamaiMs fSa sAmAnyato vizeSatati -zrIharibhadrasUri-eTale-- Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 dAna ane zILa 1. sAmAnya gRhastha dharma. 2. vizeSa gRhastha dharma. je dharma badhAne uddezIne sAmAnya rUpe rahelo che ane jenuM pAlana sarva sAdhAraNa saccastho mATe zakya che te sAmAnya gRhastha dharma che. temAM mArgAnusArI5NAnA guNone samAveza thAya che tethI AgaLa jeo satya jJAna pUrvaka pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata maLI bAra vratanuM pitApitAnI zakti anusAra pAlana kare che te vizeSa gRhastha dharma che. sAmAnya gRhastha dharma mAnusArInA 35 bela anAdikALathI chava mohamAyAmAM ropae rahIne niraMkuzapaNe vartate Avyo che. have tene dharma ane nIti tarapha vALavA mATe AvetAMbara pUrvAcAryoe mAnusArIpaNunA keTalAka niyama batAvyA che. zrI haribhadrasUrijIe mArganusArInA lagabhaga 44 bela (niyama) batAvelA che. te uparathI zrI hemacaMdrAcArye pAMtrIza bela (niyamo). niyata karyA che ane te temaNe temanA yogazAstramAM varNavelA che. A niyamo pALIne ane te niyamo pramANene guNe dhAraNa karIne anusaravAthI manuSyamAM mANasAI pragaTa thAya che. saMsAra vyavahAra zAMtipUrvaka ane sukhapUrvaka to ja cAlI zake ke je manuSya anIti cheDI nItipUrvakano vyavahAra rAkhe. mArgAnusArInA pAMtrIza bola abudha saMsArIjanone nItine mArge dore che, tethI tene dharmanuM jJAna thAya che ane te dharmAcaraNa karavA pravRtta thAya che. lagna-gRhasthAzrama, saMsAra vyavahAranI zarUAta lagnathI thAya che. gRhasthAzramamAM lagna ati mahatvanI vastu che. tethI te sArI rIte yojAyeluM hovuM joIe. tethI pUrvAcAryoe kahyuM che ke - Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 157 (1) samAna kuLa zILavALA paNuM anya govInI sAthe lagna karavuM. pati patnI samAna guNavALA hoya to gRhasthAzrama sukha rUpa cAlI saphaLa nIvaDe che. gRhasthAzramamAM raheNI karaNuM mATe niyama batAvyA che ke- (2) sArA pADezavALA sthAnamAM rahevuM. (3) upadravavALA sthAnane tyAga karavo. (4) ajIrNa heya saM sudhI bhojana karavuM nahi. (5) pathyApathyane vicAra karI vakhatasara bhojana karavuM. (6) sthiti anusAra veSa dhAraNa karavo. dhopArjana-jIvana vyavahAra calAvavA mATe mukhya AvazyaktA dhananI rahe che. jIvananI dareka jarUrIAta dhanathI ja kharIdI zakAya che tethI pUrvAcAryo niyama batAvela che ke - (7) nyAyathI dhana upArjana karavuM ane (8) AvakanA pramANamAM kharca kare. manuSya potAnI AjIvikA pedA karavA mATe pote ja prayatna karavo joIe. bIjAnA dAna ke dayA upara AdhAra rAkhavo na joIe. kAraNake te parAdhInatA che ane tenI naitika temaja mAnasika rIte ghaNI kharAba asara thAya che ane AjIvikA nItithI upArjana karavI joIe. ane AjIvikA pramANe ja pitAnuM kharca rAkhavuM joIe. Avaka karatAM kharca vadhAre karavAthI bIjA upara AdhAra rAkhavo paDe che ne te sArUM nathI. nItiniyama-A pramANe rahelI karaNI tathA dhane pArjana saMbaMdhI niyame batAvyA. pachI manuSya pitAnuM vartana nItidharmAnusAra rAkhavuM joIe te mATe paNa niyama batAvelA che te A pramANe Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 dAna ane zIla ( 9 ) kAI nA avarNavAda elavA nahi. (10) nikkIya kAryomAM pravRtti na karavI. ( 11 ) paraspara virodha na Ave tema dharma, artha ane kAma e traNa varSAMte sAdhavA. ( 12 ) dezanA prasiddha AcArAnu pAlana karavuM. (13) deza tathA kALa viruddha AcArane tyAga karavo. ( 14) kAryanA prAraMbhamAM potAnA baLAbaLane vicAra karavA. (15 ) pASaNa karavA yogya janenuM poSaNa karavu . (16) dareka kAryamAM pUrvApara vicAra karavo. ( 17) kRtyAkRtyanA taphAvatanA vizeSa prakAre nAtA thavuM. sadAcAranA niyamA--vyavahAramAM anekanI sAthe saMbaMdhamAM AvavuM paDe che temanI sAthe paNa sArUM vartana rAkhavu joi e. tene mATe paNa niyamA batAvelA che ke-- ( 18 ) hamezAM sArA AcaraNavALA sAthe sabaMdha rAkhaveA. (19) atithi, dIna purUSonA yeAgyatA pramANe satkAra karavo. (20) guNIjanAnA pakSapAta karavo. (21) lokonI prIti meLavavI. (22) sArA purUSanA AcAranI prazaMsA karavI. ane sArA guNNA keLavavA mATe-- (23) pApane Dara rAkhave. (24) mAtApitAnI sevAbhakti karavI. (25) vrata ane jJAnathI meATA hoya tenI sevA karavI. (26) buddhinA ATha guNa keLavavA. (27) kadAgraha na karave. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 19 (28) kRtajJa thavuM. ' (28), lajajAvAna rahevuM. . (30) dayA rAkhavI. A (31) zAMta svabhAvavALA thavuM. (32) paropakAra karavAmAM tatpara rahevuM. (33) kAma, krodha Adi cha AMtara zatruone jItavA. (34) Idriyone vaza rAkhavI. - - - - "mAnasika baLa-A badhA guNo keLavavA mATe mAnasika baLanI jarUra paDe che. ane te mAnasika baLa dharmajJAnathI vizeSa karIne prApta thAya che mATe - (35) niraMtara dharmanuM zravaNa karavuM. A pramANe mArgAnusArInA pAMtrIza bola, niyame vetAMbara pUrvAcAryoe kahelA che tenuM vigatavAra vivecana A sabhA taraphathI prasiddha thayela ane pU. munizrI ratnacaMdrajI mahArAjanAM lakhela "mArgonuM sArInA pAMtrIza bela" pustakamAM Apela che tethI tene ahiM vivecana karela nathI. to te pustaka vAMcI javA vinaMti che. A pAMtrIsa bolanuM AcaraNa karavAthI manuSyamAM gRhasthanA vizeSa dharmanuM ArAdhana karavAnI zakita Ave che. ' digaMbara mate zrAvakanA cauda guNa mArgAnusArInA guNane maLatA ja digaMbaramAM zrAvakanA cauda guNa batAvelA che. dezavirati sAgAra dharma AcaranAra zrAvakanA cauda guNe dharmAmRta pustakanA kartA paMDita zrI AzAdharacha batAvyA che te paNa jANavA samajavA jevA hovAthI atre ApyA che- . . . Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 jJAna ane zILa zArdUla vikrIDita chaMdu nyAyopAttadhanoM yajan guNagurUn sadgostrivarga bhajan nanyonyAnuguNaM tadahaM gRhiNIsthAnAlayo TrImayaH / yuktAhAravihAra AryasamitiH prAjJaH kRtajJo bazI zRNvan dharma vidhi dayAluraghabhIH sAgaradharmaM caret // 11 // a: 1. nyAyApAttadhana--nyAyathI dhananuM upArjana karavuM. svAmIdroha, mitra droha, vizvAsaghAta, cArI vagere niMdanIya anyAyeAthI dhana upArjana karavuM nahi. evA anyAyene manamAM paNa pesavA devA nahi. anyAyathI upArjana karelu dhana lAMkho vakhata TakI zakatu nathI. paNa thADA vakhatamAM mULa sahita nAza pAme che. nyAyathI pravanArane sahAya karanArA maLI Ave che paNa anyAyathI cAlanArane sagA bhAI paNa cheDI dIe che. sabhyatA, 2. guNagurunuM pUjana--sadAcAra, saujanya, udAratA, sthiratA, priya bhASaNu vagere AtmaguNAnI pUjA eTale bahumAna praza MsA karavI, guru eTale mAtA, pitA, AcAya AdinI sevA abhyutthAna, praNAma AdithI mAna ApavuM, tema ja jee guNuthI guru eTale adhika hoya temane paNa yathAyeAgya sanmAna ApavuM. leAkApavAthI DaravuM, dInadu:khIne sahAya karavAmAM Adara rAkhavA, kRtajJatA, dAkSiNya, caturAIvALu sabhya vartana ityAdi sadAcAra kahelA che. 3. sI--sI eTale sArI vANIvALA, prazasta vANI kheAlanArA, pArakI niMdA, kaThAratA vagerethI rahita madhurabhASI. pArakI niMdA kuthalI karavAthI ane potAnAM vakhANa karavAthI nIcageAtra baMdhAya che. tethI lavAbhava nIya geAtramAM janma thAya che, Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 161 4. trivarga sevana--dharma, artha ane kAma e traNa varganI jema paraspara vRddhi thAya e rIte tene sevavA. e traNa va ekabIjAne dhAta na karatAM mahda karanArA thAya e rIte te te kAmAM pravavuM. 5. 6. gRhiNI sthAnAlaya--dharma, artha ane kAma e traNe varSAMte yeAgya gRhiNI, sthAna ane AvAsavALA. traNe vargane sAdhavAmAM mada kare evI kulIna ane guNavAna patnIvALA, dharmAdi sAdhavAnI anukULatA thAya tevA dharavALA. 9. gRhapati AvatAM ubhA thaI sanmAna Apavu, temanI sAthe bhASaNa karavAmAM namratA, dRSTi nIcI rAkhavI, yeAgya Asana ApavuM, tenA sUtA pachI sUvu ane tenAthI vahelA uThavuM e sarva kuLavAna strInA siddhAMta dharmo kahelA che. hImaya--hImaya eTale lajjAvAna. khATA kAma karavAthI zaramAya eve zaramALa prakRtivALA. 7. yukta AhAravihAra karanArA--zAstramAM niSedha karela tene cheDI daIne yAgya AhAra vihAranA AcAra pALanAre. A samiti--satsaMga. A sajjana purUSAnI sAthe seAkhata saMgati karanArA, luccA, dhUta, harAmakhAra, halakA, bhAMDa, naTa vagerenI seAbata na kare. prAjJa- sArAsArane vicAra karI zake evA jJAnavALA. Avu phLa maLe che, AvI jAtanI kriyA che, A tenAM sAdhana che, A pramANe tenA krama che, ATalA temAM vyaya karavA paDe tema che, A tenuM anuSagika phaLa che, A mArI zA ke vartamAna sthiti che, A mArA sAceA mitra che, A zatru che, A prayatna karavA mATe yeAgya dezakALa che. evA vicAra sahita kAryamAM pravRtti kare te buddhimAna, samajuM, prApta bhAsa che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1ra dAna ane zILa 10. kRtajJa-pitAtrA upara koIe karelA upakArane bhUle nahi ke gopave nahi paNa barAbara yAda rAkhe ane mAnya kare. vazI-ISTa padArthamAM Asakita na rAkhe ane aniSTa padArtha pratye aNagamo na rAkhe. sparzana Adi IdrinA vikArone roke ane kAma, krodha, lobha, mada, matsara ane moha e che aMtaraMga zatruone jIte. ema Idi tathA manane vaza rAkhanAra hoya te vazI. * 12. dharmavidhine sAMbhaLanAre--dharma eTale svargAdi abhyaya ane mokSane upAya. te upAya karavAnI rIta Agama anusAra nirNita thaI hoya te dharmanI vidhi. tene haMmezAM sAMbhaLanAre. je bhavya, pitAne mATe hitakArI zuM che tene vicAra karanAre hoya, saMsAranA narakAdi duHkhothI atyaMta bhaya pAmyo hoya, sukhano abhilASI heya, suzruSA, zravaNa Adi buddhinA ATha vaibhavavALo heya, sAMbhaLelAne barAbara vicAra karIne yukita ane AgamathI nibaMdha siddha thayelA dayAmaya kalyANakArI dharmane grahaNa karanAra ane mithyA AgrahathI rahita hoya te jIva dharma kathA zravaNano adhikArI hevAthI upadezane yogya che. te dharmanI vidhine sAMbhaLanAro zrAvaka kahevA yogya che. dayALu-du:khInAM duHkha dUra karavAnI IcchA e dayAnuM lakSaNa che. dayAne AcaranAro te dayALu. "dharmanuM mULa dayA" evuM bhagavAnanuM vacana che tethI dayAne jarUratI jANavI. jevA potAnA prANa pitAne priya che tema sarva jIvone paNa temanA prANa priya che, ema pitAnA dAkhalA uparathI samajI zrAvaka prANI mAtra upara dayA rAkhe, pitAne mATe je pratikuLa lAge tevuM zrAvaka anya pratye na Acare. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 163 AjIvikAne abhAva, vyAdhi, zAka AdithI duHkhI hAya tene yathAzakita madada kare. tema ja kIDA ne kIDI jevAM prANIne paNa pAtAnI samAna jANe, tene AtmArUpa jANI haNe nahi. 14. aghabhI--adha eTale pApa. adhabhI eTale pApa karavAthI DaranArA. ceArI, madyapAna, Adi pApanu A bhava ane parabhavamAM gaLanAruM dRSTa adRSTa phaLa che te jANIne pApa karavAthI dUra rahenArA. gRhasthanA lakSaNa vaLI zrI haribhadrasUrijIe zrAvaka dharmavidhi prakaraNanI gAthA 4 thI 7mAM gRhasthanA lakSaNa A pramANe jaNAvyA che-- 1. a--vinIta. peAtAnI meLe sAme AvelA ane dharmane jijJAsu. 2. sama--dhamAM dhIra, nirbhaya ane sthira, aDaga. 3. zAsraaniSiddha--1. bahumAna, 2. vidhitatparatA ane 3. aucityavAna. 1. bahumAnayukta dharmakathA priya, niMdA nahi sAMbhaLanArA, nirdekanI dayA karanArA, tattvamAM cittanI ekAgratAvALe ane ane tattvA jANavAnI atyaMta icchA dharAvanArA. 2. vidhitatparatAvALA--gurune vinaya, kALe kriyA, ucita Asana, yukata svara ane pAThamAM upayAga, e badhI vidhi karavAmAM AdaravALA. 3. aucityavAna--aAkapriya, anidita kriyA karavAvALA, sakeTamAM dhairya rAkhanAra, yathAzakita tyAgavALA ane ladhalakSya vagere aucityane sAcavanAre. AvI yAgyatAvALA gRhastha sAmAnya dharmanA adhikArI che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 hana ane zIla gRhasthane vizeSa dharma gRhastha zrAvakane vizeSa dharma eTale mArganusarIpaNAthI mAMDIne sarvavirati sAdhu thavAnI sthiti sudhIne zrAvakane unnatikrama. A vizeSa dharmane ghAraNa karavAne gya athavA A unnatikramamAM AgaLa vadhavAne gya gRhasthamAM kevA guNo hovA joIe te dharmaratna prakaraNamAM, zrAddha vidhi prakaraNa vagere graMthomAM batAvyuM che. dharma ratna prakaraNamAM 5-6-7 gAthAmAM dharmagrahaNa yogya zrAvakanA ekavIza guNa nIce pramANe batAvyA che. zrAvakanA ekavIza guNa 1 akSudra-utAvaLIo ke chIchare nahi paNa udAra,dhIra ane gaMbhIra 2, 25vAna-IpaNa avayavamAM khoDa vinAne, pAMceya IdriyothI paripUrNa ane samartha zarIravALo. 3. prakRtisaumya-vabhAvathI ja pApakarma nahi karanAre. zAMta svabhAvathI bIjAo paNa upazamanuM kAraNa bane te saumya prakRtivALo. ja lokapriya-niMdA, jugAra, zikAra vagere zAstromAM kahelAM loka virUddha kAryone nahi karanAra ane dAna, vinaya Adi guNayukata ke jethI te lokapriya bane. 5. ara-prazasta cittavALA, kaSAya kaleza vinAne, cittamAM prasanna rahenAre. 6. bhIru -Aleka paralokanA dukhethI tathA apayaza, kalaMkathI DaranAre pApabhIru hoya. , 7. aza-vizvAsanuM pAtra koIne nahi ThaganAre dharmamAM zraddhAvAna heya. 8. sudAkSiNya-pitAnuM kAma paDatuM mUkIne paNa bIjAnuM kAma karI Ape te caturAIyukata heya. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 9. lajjALu -ayogya kAryo karatAM lajajA pAmanAra ane aMgIkAra karelA kAryane pUrNa karanAro. 10. dayALuduHkhI, daridrI dharma rahita vagere prANIo pratye anuka pA dharanAra. 11. madhyastha daSTivALe-rAgadveSa rahita, yathAzasthita vastutatvane vicAraka haya, upadezamAM vivekavALa, niSpakSapAtI. 12. guNarAgI-guNa, guNIne pakSapAta karanAra, nirguNInI upekSA karanAra, prApta guNanI rakSAmAM tathA navA guNanI prAptimAM udhamavALo. 13. satkathaka-dharma kathAnI rucivALo ane visthAmAM arucivALo. 14, supakSayukta-AjJAMkita, dharmI, sadAcArI ane dharma kAryomAM sahAyaka parivAravALo. 15. sudIrghadazo-sUkSma vicArapUrvaka jenuM pariNAma suMdara jaNAya tevAM kAryo karanAro. 16. vizeSajJa-pakSapAta vinA vastunA guNadoSane yathArtha samajanAre. 17. vRddhAnuga-nAnA ke moTA zuddha buddhivALA sadAcArI hoya te vRddha kahevAya tevA vRddha uttama puruSanI sevA karanAro ane temanI zikhAmaNane anusaranAre. 18. vinIta--dharmanuM mULa vijaya che ema samajI adhika guNIne - vinaya karanAre. 19. kRtajJa-bIjAe karelA upakArane visare nahi. pratyupakAranI bhAvanAvALA. 20. parahitArthakArI-bIjAnuM hita, popakAra karavAvALo. nedha-dAkSiNyaguNavALo prArthanA karanAra pratye upakAra Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 dvAna ane zILa karanArA hAya ane A guNavALA prArthanA vinA svabhAvathI ja parahita karanArA hoya. ema ane guNamAM bheda samajave. 21. labdhalakSya--catura, dharmavyavahArane jaldI samajanArA. jene sahelAithI dharmAnuSThAna zIkhavI zakAya tevo. A ekavIza guNavALAne uttameAuttama jaina dharma grahaNa karavAne yeAgya kahela che, A ekavIza guNArUpI ratnAnI zreSTha saMpatti jenI pAse hAya te zrAvaka ane sadhu ema ane prakAranA dharmane grahaNa karavA zakitamAna bane che eTale ke zrAvakadhama tema ja sAdhudharma e baMnenI prAptimAM A ekavIza guNA sauthI pahelAM jarUrI che. digaMbara mate zrAvakanA ekavIza guNa paMDita zrI anArasIdAsajI zrAvakanA 21 guNa temanA kavitAmAM nIce pramANe varNave che. kavitA lajjAvata yAvata pratItavata paraDhASAM DhakaiyA para upakArI hai; saumya STi guNagrAhI, gariSTa sabakAM iSTa, siSTa pakSI miSTavAdI dIragha vicArI hai, vizeSajJa rasajJa kRtajJa tA dharamasa, na dIna na abhimAnI madhyavyahArI hai, sahaja vinIta pApa kriyAse zrAvaka punIta IkavIsa atIta aise, guNadhArI hai. --paMDita banArasIdAsajI Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 zILa. prakaraNa 1 artha (1) lajjA, (12) satyapakSI, (satyapratye, purUSa pratye (2) dayA, pakSapAta), (3) prasannatA, (13) dIrgha vicAra, (4) zraddhA, (14) vizeSajJa, (5) paranA deSane DhAMkavA, (15) zAstrajJAnanI marmajJatA, (6) paropakAra, (16) kRtajJatA, (7) zAMta saumyadaSTi, (17) tattvajJatA, (8) guNagrAhatA, (18) dharmajJatA, (8) sahanazIlatA, (18) dInapaNuM nahi tema abhimAnapaNuM nahi, evuM madhyavyavahArIpaNuM (10) sarvapriyatA, (20) svAbhAvika vinaya. (11) miSTa madhura vacana, (21) pApAcaraNathI rahitatA. e pavitra ekavIza guNadhArI zrAvaka hoya. zrAvaka dharma pALavAnuM phaLa zrI sUtrakRtAMga sUtra 1-2-3, 13mAM kahyuM che kemaarN pia Avase nare, aNupuvvaM pANehiM saMjaai / .. samatA savvattha sunvate, devANaM gacche sa logayaM / / je purUSa gharamAM nivAsa karIne paNa zrAvaka dharma pALIne kramaza: prANIonI hiMsAthI nivRtta thAya che tathA sarva prANIomAM samabhAva rAkhe che te suvatI purUSa devalokamAM jAya che. - zrAvakanA vizeSa dharmane athavA unnati kramane agIyAra vibhAgamAM vaheMcI nAkhavAmAM Avela che ane tene zrAvakanI agIyAra pratimA (paDima) kahevAmAM Ave che. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa zrAvakanI agiyAra pratimA zrAvakanI agIyAra paDiyA athavA pratimA saMbaMdhI pahelo ullekha upAsaka dazAMga sUvamAM Ave che. AnaMda zrAvakanA adhikAramAM AnaMda zrAvake agIyAra pratimA aMgIkAra karI hatI tenuM varNana temAM karela che. paDimA athavA pratimA eTale pratijJA athavA abhigraha e artha thAya che. te pachI pratimAnI vigata dazAzrutaskaMdha sUtramAM ApelI che te vigata paNa bahu TuMkI che. paraMtu te pachInA AcAryoe temanA graMthomAM vizeSa vigate ApelI che. A agIyAra pratimAnA nAma, krama ane vigata saMbaMdhI zvetAMbara graMtha tema ja digaMbara graMthomAM thoDe cheDe pharaka dekhAya che. zvetAMbara pramANe ane digaMbara pramANe agIAra pratimAo nIce pramANe che - vetAMbara pramANe digaMbara pramANe 1. darzana pratimA. 1. darzana pratimA. 2. vrata pratimA. 2. vrata pratimA. 3. sAmAyika pratimA. . 3. sAmAyika pratimA. 4. piSadhapavAsa pratimA. 4. paiSadhopavAsa pratimA. 5. kAyotsarga pratimA athavA 5. sacita tyAga pratimA. divAmathuna tyAga pratimA. 6. brahmacarya pratimA. 6. rAtribhojana tyAga pratimA. 7. sacitta tyAga pratimA. 7. brahmacarya pratimA. 8. AraMbha tyAga pratimA. 8. AraMbha tyAga pratimA. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIla. prakaraNa 1 169 8. bhUtaka tyAga pratimA. 8. parigraha tyAga pratimA. 10. udiSTa tyAga pratimA. 10. anumati tyAga pratimA. 11. zramaNabhUta pratimA. 11. udiSTa tyAga pratimA. paraMtu vetAMbara graMtha Avazyaka caNimAM nIce pramANe agIAra pratimA batAvelI che- 1 thI upara ja pramANe ja. 8. brahmacarya pratimA. 5. rAtribhojana tyAga pratimA. 8. AraMbha tyAga pratimA. 6. sacitta tyAga pratimA. 10. mRtakatyAga pratimA. 7. divAmaithuna tyAga pratimA 11. udiSTa tyAga pratimA. " pahelI cAra pratimAnA nAma tathA krama vetAMbara digaMbaramAM ekasarakhA ja che temaja vigatamAM paNa kAMI pharaka nathI. vetAMbaramAM kAyotsarga pratimAnI aMdara ja rAtribhojana tyAgane samAveza karela che, paraMtu Avazyaka cUrNimAM rAtribhojana tyAga pratimA judI batAvelI che digabaramAM paNa judI batAvelI che. eTale pAMcamI rAtribhojana tyAga pratimA rAkhIe to kAMI khoTuM nathI. divAmaithuna tyAga ane kAyotsargane mULa vigata pramANe rAtribhojana tyAgamAM samAvela ja che eTale tene judI batAvavAnI jarUra rahetI nathI. bIjo pharaka navamI pratimAmAM che. vetAMbaramAM navamI bhUtaka tyAga pratimA che tyAre digaMbaramAM parigraha tyAga pratimA che. vaLI digaMbaramAM dazamI anumati tyAga pratimA che tyAre vetAMbaramAM anumati tyAga pratimA judI batAvI nathI. paNa teno samAveza navamI mRtaka tyAga pratimAmAM karela che. digaMbaramAM parigraha tyAga pratimA batAvelI che tyAre zvetAMbaramAM tenuM nAma ja nathI. paraMtu garbhita rIte kavetAMbaroe parigraha tyAgane bhUtaka tyAga pratimAmAM samAvela haze ema samajAya che. 11 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 kAna ane zILa parigraha tyAga e eka jarUrI vrata che. pAMca aNuvratamAM paNa pAMcamuM aparigrahavrata che. tethI parigraha tyAga pratimA judI batAvavI te ThIka lAge che. jemake sAmAyika ane pauSadhane bAra vratamAM samAveza thaI jAya che chatAM pratimA tarIke judI judI batAvelI che te pramANe parigraha tyAga paNa judI hoya te jarUrI lAge che. kAraNake bAra vrata karatAM ahiMA alaga pratimA vizeSapaNe pALavAmAM Ave che. bhUtaka tyAga ane anumati tyAgane pUrvAcAryoe vigata pramANe eka ja pratimAmAM samAveza karelo che. tethI te bannene eka ja pratimA tarIke rAkhavI te ThIka lAge che. chelle zvetAMbaramAM uddiSTa tyAga ane zramaNabhUta ema dazamI ane agIAramI tarIke be pratimA batAvela che. tyAre vetAMbaranI Avazyaka cUrNimAM tema ja digaMbaramAM zramaNabhUtane samAveza udiSTa tyAgamAM karela che. vAstavika rIte uSTi tyAgathI zramaNabhUta banI ja jAya che. eTale te bannenI udiSTa tyAga tarIke eka ja pratimA batAvavI e ja yogya che. eTale have agIAra pratimA nIce pramANe nakakI thAya che 1. darzana pratimA. 2. vrata pratimA. 3. sAmAyika pratimA 4. pauSadha pratimA. 5. rAtribhejana tyAga pratimA athavA kAtsarga athavA | DivAmaithuna tyAga pratimA. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 171 zIba. prakaraNa 1 6. sacitta tyAga pratimA. 7. brahmacarya pratimA. 8. AraMbha tyAga pratimA. 9. parigraha pratimA. 10. bhUtaka tyAga ane anumati tyAga pratimA. 11. udiSTa tyAga ane zamaNabhUta pratimA. pratimAne krama : jema cauda guNasthAna te sAdhakanI dazA pramANe tenI unnati pramANe cauda vibhAga che tema zrAvakanA unnati krama mATe agIAra pratimA che. A agIAra pratimA te agIAra zreNuM che. te zrAvakanA AtmAne uce caDAvI sAdhunI koTimAM mUkI dIe che. judA judA pustakamAM judA judA krama che eTale zrAvakanI anukULatA pramANe pratimAne krama rAkhI zakAya. pratimAne vidhi : A agIAra pratimAmAM zrAvaka jema jema vadhatA jAya tema tema te cAritramAM AgaLa vadhatA jAya che. kAraNa ke agAunI pratimAnA niyame cAlu rAkhavA uparAMta te pachInI pratimAnA niyama levAya che. jemake bIjI pratimA letI vakhate pahelI pratimAnA niyama cAlu rahe che. trIjI pratimA letI pahelI be pratimAnA niyamo cAlu rahe che e rIta agIAramI pratimA letI vakhate agAunI dazeya pratimAnA niyama cAlu rakhAya che. pratimAne samaya athavA kALa :- dareka pratimA keTalA vakhata sudhI pALavI tenuM cikakasa dhoraNa nathI. tene paNa pratimAdhArI zrAvakanI anukULatA upara mukhya AdhAra che. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 dvAna ane zILa eTale ke echAmAM ochA eka divasa pALI zake ane zakita tema ja anukULatA pramANe e traNa cAra ke utkRSTha jeTalAmI pratimA hAya teTalA mahinA te pratimA pALI zake. eTale pahelI pratimA eka mahitA, bIjI pratimA e mahinA, trIjI pratimA traNa mahinA ema caDatAM caDatAM agIArmI pratimA agIAra mahinA pALI zakAya. AnaMda zrAvake samaya pramANe dareka pratimA pALI hatI. zvetAMbara graMtha jevA ke 'jJAnadIpikA ', - dharma saMgraha ' vageremAM jeTalAmI pratimA heAya teTalA mahinAne te pratimAne kALa rAjye che. paraMtu evA khAsa niyama nathI, kAraNa ke te te pratimAmAM dRDhatA thavA mATe jarUranA kALamAM vyakitagata phera paDe che. upavAsa :~ AnaMda zrAvake pahelI pratimA ekAMtarA upavAsathI, AjI pratimA chaDe chaDenA upavAsathI, trIjI pratimA aThThama ahemanA upavAsathI ema caDatAM caDatAM agIAramI pratimA agIAra agIAra upavAsathI karI hatI. paraMtu atyAre e pramANe pratimAdhArI zrAvaka upavAsa karI zake te sa Mbhavita nathI tethI pUrvAcAryoe upavAsa upara bhAra mUkyo nathI. jemanI jevI zakita hoya te pramANe ekAsaNu, upavAsane tapa kare. paNa upavAsa karavA joI e evu baMdhana nathI. A pratimAnAM pAlanathI sAmAnya zrAvaka karatAM pratimAdhArI zrAvaka asaMkhyAta gaNI guNa zreNI vaDe Atmazuddhi kare che. eTale te pramANe asaMkhyAta guNu pApa karmono kSaya kare che. ane A pratimAenA nirmaLa ArAdhanAnA phaLarUpe caritra mAhanIya kaneA kSaye pazama thavAthI AtmAne saMyamaguNa sthAnakanI prApti thAya che arthAt chevaTe munipaNu grahaNa karI zake che. A pratimAne samaya pUro thayA pachI pratimAdhArI e sarva Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 173 pratimAonI ArAdhanA cAlu rAkhe athavA to munipaNuM aMgIkAra kare. te tenA mana ane zarIranI sthiti upara AdhAra rAkhe che. A pratimAonuM ArAdhana vratadhArI zrAvaka karI zake che tema avratI zrAvaka paNa ArAdhanA zarU karI zake che. kAraNa bIjI pratimAthI te vratadhArI thavuM ja paDe che. AnaMda zrAvake samakti sahita cauda varSa sudhI bAra vratanuM pAlana karyA pachI kuTuMba jJAti Adi saMbaMdhIone jamADI, moTA putrane gharane bhAra zeMpI nivRtta thaI, sarvanI AjJA laI pitAne mATe AhArapANI Adi banAvavAno niSedha karI, sAdhu samAna veSa dhAraNa karI, rAtridivasa pramAda sAme jhajhumI, pauSadharmazALAmAM rahIne agIAra pratimAnuM ArAdhana karyuM hatuM. AnaMda zrAvakanI agIAra paDimAno kALa sADA pAMca varSane che. paDhimAmAM vidhiyukata tapa karavAthI AnaMda zrAvakanuM zarIra zuSka banI gayuM hatuM. mAMsa tathA lehI prAyaH tapathI baLI gayAM hatAM paraMtu AtmA zuddha banI gayo hato. temaNe eka mAsane saMthAro karyo ane zuddha pariNAmathI avadhijJAna prApta karyuM hatuM. - pahelI darzana pratimA zrAvakanI agIAra pratimAo zuddha rIte pALavA IcchanAre sauthI pahelAM A darzane pratimAmAM ATha mULa guNone spaSTapaNe dhAraNa karavA joIe. kAraNa ke A mULa guNa pAyA rUpa che. makAna caNanAra tene pAyo majabUta banAve to ja makAna TakI zake tevI rIte ATha mULa guNadhArI zrAvakanuM mana majabUta banavAthI te A agIAra pratimAo sahelAIthI pALI zake. ATha mULa guNa ATha mULa guNonA nAmamAM judA judA AcAryomAM matabheda che. chatAM nIcenA ATha guNe dareka zrAvakamAM hovA joIe eTaluM to Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 dAna ane zILa badhA ya svIkAre che tethI te sarvamAnya ATha guNene svIkArIne atre noMdhIe chIe. nIcenI ATha vastuono tyAga karavAthI ATha mULa guNa pragaTe che. 1. madha, dArU. 5. pAMca udaMbara phaLa. 2. mAMsa. 6. jugAra. 3. madha. 7. rAtribhojana. 4. mAkhaNa. 8. aNagaLa pANI. madha Adi uparanI ATheya vastuomAM Asakita rUpa bhAvahiMsA che. ane temAM kone thatI prANahAnirUpa dravyahiMsA che. ema dravya ane bhAva e baMne prakAre hiMsAne tyAga karavo joIe. have te ATheyanuM vigatathI spaSTIkaraNa karIne batAvavAmAM Ave che. 1. magha, dArU-dArUnA eka biMdumAM eTalA jIva hoya che ke te je phelAya te traNa lokane bharI dIe ane madyapAnathI manuSya AlokanA tathA paralokanA zreyathI bhraSTa thAya che. dArU manane mUDha ane mUcchita karanAra hovAthI ane durgatinuM kAraNa hovAthI AlokamAM tathA paralokamAM ahita karanAra evA dArUne sajjane e haMmezAM tyAga karavo joIe. agninA eka taNakhAthI jema ghAsanI AkhI gaMjIno nAza thAya tema viveka, saMyama, jJAna, satya, zauca, dayA, kSamA vagere sarva guNa eka phakta madyapAnathI nAza pAme che. mAM Adine sevanAra strIne sevavAthI athavA tenI sAthe bhojana Adine saMsarga karavAthI zrAvakanI apakIrti thavAnI sAthe tenA vratane hAni pahoMce che. mATe tevI strIne saMsarga kare nahi. - vaLI sarva prakAranA athANAM, rAtadivasa maLI 24 kalAka uparAMta rAkhelAM dahIM, chAza ane ga AvI gayela bhaDakuM, dahIMvaDAM vagere khAvAthI vratane hAni pahoMce che mATe te khAvA nahi. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 175 2. mAMsa-pitAnI meLe maraNa pAmelA pazunA mAMsane khAnAra ke sparza karanAra paNa hiMsaka ja che. kAraNa ke rAMdhelI ke kAcI mAMsanI pezIo, eka eka zarIramAM anaMta sAthe utpanna thAya ane sAthe mare evA sAdhAraNa zarIravALA nigodanA samUhane utpanna karanArI hoya che. jIvatA pazune mArIne tenuM mAMsa khAvAmAM to hiMsA che ja paraMtu pitAnI meLe marI gayela pazunuM mAMsa khAvAmAM paNa hiMsA che. jeo pitAnA mAMsanI puSTine mATe anyanuM mAMsa khAya che teo ja prANInA ghAtaka che. kAraNa ke mAMsa bhakSaka na hoya to prANIne vadha koNa kare ? mAMsanAM svAdathI lubdha duSTa buddhi dehadhArIonI DAkaNa jevI buddhi anya dehadhArIne haNavA mATe pravarte che. mAMsa bhakSaNamAM lolupatApUrvaka Asakti karanAra naraka jevI durgatimAM jAya che tathA saMsAramAM paribhramaNa kare che ane mAMsa bhakSaNanA tyAgamAM rata rahenAra sugati prApta kare che. vanaspati, anAja vagere e keMdriyanA zarIra carabI, rakta, hADakAM vagerethI rahita che tethI te mAMsa nathI. 3. madha-madha banAvanAra mAkhI, bhamarA, mazaka Adi prANIonA samUhanA ghAtathI prApta thatuM ane rasa cUsIne vamana karela hovAthI tema ja vAgharI vageree eThuM kareluM hovAthI atyaMta azuci evA madhanuM eka biMdu mAtra khAnAra paNa je pApa bAMdhe che te sAta gAma bALavAthI lAgatA pApa karatAM paNa adhika che ema jJAnIo kahe che. "ahiMsaka madha" ke jemAM TapakeluM madha grahaNa karAya che athavA madhapuDAmAMthI mAkhIone uDADI mUkIne levAya che temAM paNa madhane Azraye rahelAM iMDAM tema ja sUkSma prANuonA ghAtathI hiMsA che. | phUlanA eka pachI eka samUhamAMthI rasa pIne mAkhIo tene vame che te madha ucchiSTa che tene dhArmika puruSo khAtA nathI. reca, Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 dvAna ane zILa enImA, netrAMjana vageremAM pratimAdhArIne madhanA upayAga karavA nahi tema ja mahuDAM vagere phUlonA upayAga karavA nahi. 4. mAkhaNa--madhanI peThe mAkhaNa khAvAnu paNa cheADe. kAraNake temAM e muddata kALa pachI niraMtara ghaNA meATA pramANamAM vAnAM samUha samUhiMmapaNe utpanna thAya che. nIkaLe evA kSIravRkSane umaraDAM, aMjIra ane 5. urdU ar--jemAMthI dUdha jevA rasa ukhara kahe che. pIpaLAnA TeTA, vaDanA TeTA, kaTumbara e pAMca udara Lane lIlAM khAnAra, temAM rahelAM trasajIveAne sa MbaMdhathI peAtAnA AtmAne thAya te ja bhAvahiMsA athavA haNe che. ane sUkAM khAnAra rAgabhAvanA haNe che. maMdha vageremAM je rAgabhAva AtmadhAta che. e pAMce ya kLemAM sthULa trasajIve pratyakSa dekhAya che ane sUkSma jIve te anaMta hAya che te AgamathI ( sUtra uparathI ) jaNAya che. anata jIvAne dhAta karanAra evAM udabara phaLamAM Asakata cittavALAenI sarakhAmaNI amuka saMkhyAvALA jIva mArIne AjIvikA karanAra dhIvara athavA mAchImAra sAthe karI zakAtI nathI. 6. jugAra--sarva anarthane vistAranAra, nirlobhatAne mathI nAkhanAra mAyAnuM ghaTa ane cerI tathA asatyanuM sthAnaka evuM gAranuM vyasana dUrathI ja tyAgavuM joI e. 7, rAtrieAjana ane 8. aNugaLa pANInA upayega madya AdinA upayoga samAna sadeSa hAvAthI dhArmika jatA tene tyAga kare che. A pramANe jemaNe madha Adi mahApApAnA jIvanapaya tane tyAga karavArUpa AThe mULa guNane dhAraNa karyA che ane je samyaktvathI zuddha buddhivALA che. ane je jainadharmImAM zraddhAvAna che te jainadharmanI zrutine yeAgya thAya che. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 177 have ApaNe darzana pratilA mATe darzana saMbaMdhI vicAra karIe. | darzanane artha darzanano artha jevuM evo thAya che. sAmAnyataH prANimAtrane, jIvamAtrane jevAne svabhAva hoya che. koI cakSuthI jue che, koI acakSuthI dekhe che paraMtu ahIMyAM "AtmabhAvathI jevuM te darzana" evo artha thAya che. mithyAtvabhAvathI jevuM te mithyA darzana che, ane samyaktva bhAvathI jevuM te samyagdarzana che. ahIMyAM samyakatva darzanano saMbaMdha che. pAMca labdhi zAstramAM samyagadarzana athavA samyakatva prApta thatAM pahelAM pAMca labdhi hoya ema kahyuM che-(1) kSayopazama labdhi, (2) vizuddhi labdhi, (3) dezanAlabdhi (4) prAyogyalabdhi ane (5) karaNalabdhi. tenI TUMkI vigata ahIM ApelI che. tenI vizeSa vigata A pachInA paMcalabdhi" nAmanA prakaraNamAM ApelI che. 1. kSayapAzaya labdhi-jenA hovAthI tattvavicAra thaI zake evo jJAnAvaraNa Adi karmone phAyopazama thAya arthAt udayakALane prApta sarvaghAtI spardhakonA niSekonA udayano abhAva te kSaya tathA bhAvi kALamAM udaya AvavA yogya karmonuM sattArUpa rahevuM te upazama. evI dezaghAtI spardhakonA udaya sahita karmonI avasthA tenuM nAma kSayopazama che. tenI je prApti thavI te kSaye pazaya labdhi che. 2. vizuddhi labdhi-mehano maMda udaya AvavAthI maMdakaSAyarUpa bhAva thAya ke jethI tattvavicAra thaI zake te vizuddhi labdhi che. 3. dezanA labdhi-zrI jinezvara dvArA upadezelA tatvanuM dhAraNa thavuM, tene vicAra te dezanA labdhi che satyapuruSane yoga thAya, bodha sAMbhaLe athavA sazAstra AdithI bodha grahaNa thAya ema baMdhanI Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 dAna ane zILa bAhya sAmagrI ane te dvArA bodha grahaNa karavAnI zakita pragaTa thAya te dezanA labdhi kahevAya che. 4. prAyogya labdhi-AyuSyakarma vaIne bIjA karmonI pUrvasattA ghaTI ataH kroDAkoDI sAgara pramANa rahI jAya tathA navIna baMdha paNa aMtaHkroDAkroDI sAgara pramANanA saMkhyAtamAbhAgamAtra thAya, te paNa e labdhi kALathI mAMDIne kramathI ghaTato ja jAya ane keTalIka pApaprakRtione baMdhakramathI ghaTatuM jAya ItyAdi yogya avasthA thavI tenuM nAma prayogya labdhi che. 5. karaNa labdhi A labdhimAM samyakatva avazya thAya ja evo niyama che. paNa te to jene pUrve kahelI cAra labdhio thaI heya ane aMta muhUrta pachI jene samyakatva thavAnuM hoya teja jIvane karaNa labdhi thAya che. samyagadarzananuM svarUpa arihaMtadeva deva che, nirgastha guru che, dayA, ahiMsA, tapa, saMyama e dharma che e saMkSipta samyagdarzananuM svarUpa che. sAmAnyataH chavAdi navatattvanuM svarUpa jevuM sarvajJa deve jAyuM che, joyuM che tenA para yathArtha zraddhA kare te samyagdaSTi samakti zrAvaka che. A zrAvaka AstikavAdano saMpUrNa sAkAra kare che, zraddhA kare che. chavAdi padArtha mRtyu pachI paralokamAM jAya che, ane tenI prajJA buddhi paNa Astika che. AstikavAdI darzana samakitI zrAvako svayaM pratyAkhyAnAvaraNIya kakSAnA udayathI sAdhu yogya kriyA karI zakatA nathI. paraMtu darekane kriyA karavAnuM kahe che. kRSNa ane zreNika mahArAjAnI jema. AstikavAdI Astika prajJa che, Astika dRSTi che, samyagvAdI che, mokSavAdI che, paraMvAdI che. te mAne che ke leka che, paraloka che, mAtA che, pitA che, arihaMta che, cakravartI che, vAsudeva che, sukRta che, duSkRta che. tenA phaLa che, azubha phaLa bhogavavA naraka sthAna che, Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 179 zubha phaLa bhogavavA mATe svargAdi sthAna che, tethI nArA che, deva che, meAkSa che. A sarvanA astitvane svIkAra kare che, tenu sthApana kare che. kAI jIvane kadI pUrvabaMdha AyuSya ke mahecchanA kAraNe narakamAM paNa javu paDe te| jIva zukalapakSI hovAthI uttaragAmI narakamAMthI nIkaLI sulabha edhi hAya che. tethI pharIthI tene mahecchA heAtI nathI, te narakanuM AyuSya bAMdhate nathI ke narakamAM jatA nathI. e kriyAvAdI sadRSTi zrAvaka che. mahecchA rahita strAvALA narakAdika AyuSyane abaMdhaka samyagdaSTi zrAvaka kevaLa eka vainika devanA AyuSyane adhikArI che. tyAMthI nIkaLI dezavrata athavA satrata svIkArI tenuM pAlana kare che. ane meAkSa prApta kare che. sadRSTi zrAvaka prathama darzana padmimA-pratimA-abhigraha Adare che. te hamezAM samyagdarzana (tattvAmAM) upayegavALA rahe che. te zaMkAdi doSathI rahita hAya che. rAyAbhiyAgAdinA pratibaMdhaneA uccheda karI tattvAnu ja avala bana karI pratijJAnuM pAlana kare che tenuM kAraNa zAstrakArAe batAvyuM che ke tene kyA kSamA Adi sarva dharmAMmAM ruci hoya che. arthAt te sarva dharmane jANI AtmasvarUpamAM ja lIna rahe che. dana paDimAdhArI zrAvake mAdhyastha bhAvanA avalaMbanamAM dRDha thavuM jarUrI che. mAdhyastha bhAva ja satyane zeAdhaka che ane satyane prApta kare che, nahitara satyathI vaMcita rahevAnA adezA rahe che. tethI sabhyazvAda grahaNa karavA atyAvazyaka che. saMsAracakramAM aneka vAda che. sAmAnyarUpe e ja vAda prasiddha che, te AstikavAda ane nAstikavAda. darzana paDimAdhArI zrAvaka sarva dharma-grAma dharmI, nagara dharma, rASTra dharma, pAkhaMDa dharma, kuLa dharma, gaNu dharma, sudha dharma, astikAya cAritra dharmanI tattvone ane dharma, zruta dharma ane cAritra dharma yathArtha jANe che. adhika ruci kare che. te pramANa sahita vAdi nava Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 SaT dravyane sAMgeApAMga jANe che. prathama savega, AstA Adi guNAmAM etapreAta bane che. devAdikanI nathI, ke keAI RdhisiddhinI icchA rAkhatA nathI. darzana paDimAdhArI zrAvaka e jAtanA cheH--(1) zrAvakanA khAra vrata dhAraNa karyA na heAya te. dvAna ane zILa niveda, anuka MpA. vAMcchanA karatA ( 2 ) khIjA dana paDimAdhArI zrAvake darzana DimA dhAryA pahelAM aNuvrata, guNuvrata, zikSA Adi dhAryA hoya che, pALatA hoya che ane tyArabAda darzana paDiyAdi agiyAra pratimA dhAravA mATe kuTuMba ane gRhane tyAga karI, kuTubikajatAnI AjJA laI paiSadhazALAmAM vidhithI praveza kare che, ane na paDimA dhAraNa kare che. A darzana paDimAdhArI zrAvaka uparanA zrAvakanI mAphaka niraticAra rahe che. devAdikanI sahAyatA icchatA nathI ke temanI taraphathI thatA upasagergAthI calAyamAna anatA nathI. * te samyagdarzana " tathA " samyaktva ane mithyAtva nAmanA pustake amArA taraphathI bahAra paDI gayela che. temAMthI samyagadarzananuM savistAra svarUpa jANI levuM. kAyanA dezasayama jevI agIAra pratimAne apratyAkhyAnavaraNu kSayeApazamathI kramapUrvaka dhAraNa karanAra zrAvaka zubha lesyAnI taratamyatAvALA hAya che. cha vezyA kaSAya rajita yoga pravRtti te lezyA che. AtmAne puNyapApa sAthe lIMpe te zresyA che. lephsA cha che. tenA bhAve vyakta karatu dRSTAMta nIce mujaba che. kAI eka vRkSa upara phaLa lacI rahyAM hatAM. tyAM cha jaNA judI judI lezyAvALA AvyA. temAM kRSNe lessAvALAe te vRkSane mULamAMthI ukheDavA mAMDyuM, bIjI nIla lezyAvALAe tha kApavA mAMDyu,trIjI Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 14 kApita lesyAvALAe meTI zAkhAo kApavA mAMDI, cothI pIta lezyAvALAe kAcAM pAkAM phaLa sahita nAnI zAkhAo (DALIo ) kApavA mAMDI, pAMcamI padma lezyAvALAe pAkAM phaLa toDavA mAMDyAM ane zukala lezyAvALAe mAtra nIce paDelAM phaLa vINavA mAMDyAM. pahelA cAra guNasthAnamAM zubha tathA azubha baMne prakAranI maLI cha cha lesyA hoya che. 5, 6, 7 e traNa guNasthAnamAM pIta, padma ane zukla e traNa zubhA leNyA ja hoya che. 8 mAMthI 13 mAM guNasthAna sudhI mAtra eka zukala lezyA hoya che ane chelle caudamuM guNasthAna lezyA rahita che. 1. kRSNa lezyA-rAgadveSarUpI grahavALa, durAgrahI, duSTa svabhAvavALa, anaMtAnubaMdhI jAtinA tIvra krodha, mAna, mAyA, lobhathI grAhya che. nirdaya, pazcAttApa rahita, madhamAMsAdimAM laMpaTa, kharAba AhAramAM athavA laDAImAM sadA Asakata evo manuSya kRSNa zyAyukta hoya che. 2. nIla zyA-krodhI, mAnI, mAyA, lobhI, rAgI, dveSI, hiMsaka, krUra, duSTa, cera, mUrkha, akkA, spardhA karanAra, nidrALu, kAmI, maMda, karyA akRtyano vicAra na karanAra mahA mUrchA-mamatAvALo ane mahA AraMbhavALo evo nIla lephsAyukta hoya che. 3 kapAta lezyA-zaka, bhaya, matsara, adekhAI para niMdAmAM tapara sadA pitAnI prazaMsA kare, koI stuti kare to bahu rAjI thAya. lAbhAlAbha tathA svaparanA bhedane na jANato mUDha, ahaMkArarUpI grahathI yukta thaIne sarva kriyA karanAra; koI prazaMsA kare to ghaNuM ApI dIe, laDAImAM maravA paNa tatpara thAya ane paranA yazane nAza karanAra evo kApita lezyAvALo hoya che. 4. pItapalezyA (tejo lezyA)-samadaSTi, ISa rahita, hitAhitane bheda vicAranAra, udAra ane vicakSaNa eTale catura evo pIta vezyAvALo moTA manavALo hoya che." Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 dAna ane zILa 5. padma lethA -mavitratA ane dAnamAM rata, saraLa, vinayI, priyavAdI, sajjanonI sevAmAM udhata ane sajajana e padma lezyAvALo ucita kviAvALo hoya che. 6. zuklalezyA-nidAna, ahaMkAra ane pakSapAta rahita, azaTha, rAgadveSa rahita e zukala lesyAvALo hoya che. uttama saMvegane pAmelA pratibhAdhArI zrAvakane pIta (teja), patra ane zukla e traNa prazasta lesyAo anukrame prApta thAya che. lezyA saMbaMdhI vizeSa vigata mATe jijJAsue zrI uttarAdhyayana sUtranuM 34muM adhyayana joI javuM. bIjI vrata pratimA pAMca aNuvrata, (1) sthULa hiMsA viramaNa (2) sthaLa mRSA viramaNa. (3) sthULa adattAdAna viramaNa. (4) dhULa maithuna viramaNa. (5) skULa parigraha viramaNa. traNa guNavrata, (6) dizA parimANa. (7) upabhoga paribhAga parimANu. (8) anarthadaMDa viramaNa. cAra zikSAvrata. (9) sAmAyika vrata. (10) dazAvakAzika vrata. (1) paripUrNa pauSadhopavAsa vrata. (12) atithi saMvibhAga vata. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 183 zrAvakanI bIjI pratimA dhAraNa karanAre A bAreya vrata vidhipUrvaka grahaNa karavA joIe. pratimA dhAraNa karyA vinA paNa A vrata aMgIkAra karI zakAya che. ane te paNa zrAvakanI zakti, saMjoga anusAra bAramAMthI game te eka, be ke vadhAre pALI zakAya teTalA vrata laI zakAya che. bAreya vrata pALI zake te bAreya vrata laI zake che. paraMtu pratimAdhArI zrAvake te bAreya vrata aMgIkAra karavA joIe ja. vaLI pratibhAdhArI zrAvake pAMca aNuvrata niraticArapaNe pALavA joIe. ane traNa guNavrata tathA zIkSAvrata maLI sAta zILavrata yathAzakti pALavAnA che. paNa tenA aticAra pUrA TALI zakAtA nathI tethI te TALavAne abhyAsa karavAnuM che. zrI dharmasaMgrahanA sampharva adhikArasAM 21mI gAthAmAM kahyuM nyAyyazca sati samyakatve'NuvratapramukhagrahaH / jinoktatatveSu ruciH zuddhA samyaktvamucyate / artha-AtmAne samyapha prApta thayA pachI ja aNuvrata, guNavrata ane zIkSAvratarUpa bAra vrata ke temAMnA ochAM vadhu vrata grahaNa karavAyukta che. zrI jinezvaradeve kahelA jIva ajIva Adi ke deva gurU Adi tatvomAM jIvanI je nirmaLa ruci te samyaktra kahevAya che. samyakatvathI ja jIvane sarva tattvonuM sAcuM svarUpa samajAya che. ane tattvanuM svarUpa barAbara samajAyuM hoya to ja vrata barAbara niraticArapaNe pALI zakAya che. tethI ja darzana pratimAne pahelI mUkI che ane te pratimA yathAyogya dhAraNa karyA pachI ja mANasamAM vatane grahaNa karavAnI, yathAyogya pALavAnI zakita Ave che. mATe zrAvakane potAne vrata barAbara pALI zAkavAnI khAtrI thAya tyAre ja bIjI pratimAM dhAraNa karavI joIe. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 dAna ane zILa sarva anarthanuM mULa mithyAtva che. e te jANItI vAta che ke ukhara bhUmimAM bI vAvavAmAM Ave to te ugatAM nathI. vAvetara niSphaLa jAya che tevI ja rIte mithyAtvavAsita jIva vrata aMgIkAra kare te paNa tene tenuM regya phaLa maLatuM nathI. kAraNa ke jIva ajIva AdinuM mithyAtnIne jJAna nahi hovAthI teNe lIdhelA vratane te yathArtha rIte pALI zakate nathI ane tethI tene vratanuM phaLa maLatuM nathI. samyapha e gRhasthano vizeSa dharma che. ane samyakatvathI AraMbhIne pAMcamA guNasthAnakanA aMta sudhI uttarottara je je guNo AtmAmAM pragaTe te sarve gRhasthane vizeSa dharma che ema samajI levuM. pravacana sAroddhAranI 840mI gAthAmAM kahyuM che ke mUlaM dAraM paihANaM AhAro bhAyaNaM nihI / duchakkassAvi dhammassa sammataM parikittiyaM / / artha-fSa eTale pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zIkSAvrata maLIne bAra vratarUpa zrAvaka dharmanA mULa, dhAra, pIThikA, AdhAra, bhAjana ane nidhi rU5 samyakatva che. maLa-samati e dharma vRkSanuM mULa che. mULa vinA vRkSa TakI zakatuM nathI. tevI rIte samakita vinA dharma TakI zakato nathI ane kutIrthikonA mithyAtva matarUpI pavanathI samakitarUpI mULa vinAnuM dharma vRkSa paDI jAya che. dvAra-daravAjA vinA nagaramAM praveza thaI zakato nathI tema samyapha vinA dharmanagaramAM praveza thaI zakato nathI. * 10 pAkanA thiI. pIThikA-pAyo. pAyA vinA makAna TakI zake nahi tema samakita rUpI pAyA vinA dharmarUpI mahela sthira kahI zakato nathI. AdhAra-jema manuSyano AdhAra pRthvI che. manuSya nirAdhAra rahI zake nahi tema samakitanA AdhAra vinA dharma TakI zake nahi. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 bhAjana--ghI, dudha vagere rasa rAkhavA mATe bhAjana jarUra che tema samakitarUpa bhAjana vinA dharma rahI zakatA nathI. 185 pAtranI nitri----bhaMDAra. kiMmatI vastue tijorI bhaMDAramAM ja sAcavI zakAya che tema samakakarUpI bhaMDArathI ja dhama sAcavI zakAya che. mATe pratimAdhArI zrAvake pahelAM peAtAnu samyaktva dRDha karI levuM. samyakatva dRDha thavAnI khAtrI thayA pachI khIjI pratimA dhAraNa karavI. keTalAka evI zaMkA kare che ke samyaktva ke vrata pALI zakavAnI amArI zakti nathI mATe ame vrata letA nathI. AvA zaMkAzIla bhAI e eka vAta tadna bhUlI jAya che ke zakti emane ema AvI jatI nathI. zaktine keLavavI joI e. prayAsa prayatna karavA joI e che ane e rIte Aste Aste Teva paDatAM zakita jarUra AvI jAya che. zrIharibhadrasUrijI temanA racelA poMcAzaka graMthamAM rahelA paMcAzamAM 35 thI 38 gAthAmAM samyaktva ane vratAmAM sthiratA ke tenA pariNAmanI prApti mATe zuM zuM karavuM joI e te mATe jaNAve che ke samyaktva ke vrata vidhi anusAra grahaNa karyA pachI te sabaMdhamAM yathAyeAgya prayatna karatA rahevuM joI e. tema karavAthI vrata grahaNa karatI vakhate pragaTelA na heAya tevA samyaktvanA tathA vratAnA yathArtha bhAveA, pakiAmA, adhyavasAye pragaTa thAya che ane pragaTa thayelAM hAya te vadhAre dRDha thAya che, zuddha thAya che. kAraNa ke samyaktva ke viratine re!kanArUM meAhanIya kama che tene prayatna karavAthI teADI zakAya che. (35) e pramANe prayatna karatA rahevAthI achatA pariNAmeA pragaTe che. ane prayatnanA abhAve chatA pariNAme paNa azubha kameiyathI cAlyA jAya che mATe aMgIkAra karelA samyaktva ke aNuvratAdi guNAnu nitya smaraNa karavuM ane tenA pratipakSI mithyAtva, hiMsA vagerenI jugupsA 12 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 dAna ane zILa, karavI, niMdA karavI aNagame kare. samyaphatva ane vrate mokSanA heturUpa che ane mithyAtva, hiMsA vagere saMsAra vRddhine kAraNarUpa che tene sadA vicAra karatA rahevuM. (36) vaLI zrI tIrthakara bhagavAnanI bhakita, vinaya karavAmAM uttama sAdhutAthI yukta bhAva sAdhu vagerenI sevA karavAmAM, vizeSa guNe meLavavAnI zraddhAmAM arthAtu vadhu guNe pragaTa thAya tevA anero karavAmAM udyamI rahevuM. (37) - e pramANe prayatnazIla rahevAthI vrata grahaNa karatI vakhate tevA pariNAma na hoya te paNa pAchaLathI pragaTa thAya che. ane te pramANe pragaTelA pariNAmo avarAI jatA nathI paNa nirmaLa ane daDha bane che. mATe samyapha ke vrato grahaNa karavAmAM buddhimAne prasAda karavo nahi. (38) vyavahAramAM jema abhyAsathI ja dareka kAmamAM kuzaLatA meLavAya che te ja pramANe dhArmika kriyAomAM paNa abhyAsathI ja saphaLatA meLavAya che. bAra vratanI vigata Aha Apela nathI kAraNa ke bAra vratanA vivecananuM juduM pustaka taiyAra karI A sabhA taraphathI bahAra pADavAnuM che. paraMtu ahIM "AgamasAra "mAMthI udbhUta karIne vyavahArathI ane nizcayathI bAra vratanuM TuMkuM svarUpa atre ApIe chIe. nizcaya ane vyavahAranayathI bAravratanuM vivecana ekaikaM vratamapyeSu dvidvibhedena sAdhitam / tadvijJAya sudhIzrAdhdhai ruciHkAryA vratAdare // Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 187 zrAvakanA bAra vratamAMnuM dareka vrata nizcaya ane vyavahAra evA be be bhedathI kahela che te barAbara jANune saddabuddhivALA zrAvakoe te vratone AdaravAnI ruci karavI. paheluM vata vyavahAranayathI-bIjAnAM jIvane potAnA jIvanI jema sudhAdi vedanAthI pitA samAna jANuM tenI hiMsA kare nahi te. " nizcayanayathI-pitAno jIva anya jIvanI hiMsA karavAthI karma bAMdhI duHkha pAme che tethI pitAnA AtmAne karmAdika viyoga pamADavo gya che. A jIva aneka svAbhAvika guNavALo che, tethI hiMsAdi vaDe karyagrahaNa karavAno tene dharma nathI. evI jJAnabuddhithI hiMsAne tyAgarUpa AtmaguNane grahaNa karavAno nizcaya karavo te. bIju vrata vyavahAranayathI-lokaniMdita evA asatya bhASaNathI nivRtta thavuM te. nizcayanayathI-trikALajJAnI bhagavate kahela chava ajIvanuM svarUpa ajJAnavaDe viparIta kahevuM ane paravastu je pudgaLa Adi che tene pitAnI kahevI te ja kharekharUM mRSAvAda che. tenAthI viramavuM te nizcayanayathI bIju vrata che. A vrata sivAya bIjA vatanI virAdhanA kare tenuM cAritra jAya che paNa jJAna tathA darzana e be rahe che. paraMtu nizcaya mRSAvAdathI virAdhita thatAM jJAna, darzana ane cAritra traNeya jAya che. AgamamAM paNa kahela che ke - "eka sAdhue maithunaviramaNa vrata bhAMgyuM che ane eke bIjuM vrata bhAMgyuM che. to temAM pahelo sAdhu AlocanA prAyazcitathI Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 188 dAna ane zALA zuddha thAya che paNa bIje svAdamArga uthApaka hevAthI AlocanAdi vaDe zuddha thatuM nathI." trIjuM vrata vyavahAranayathI--dhana Adika adatta paravastu lIe nahi. tenuM pratyAkhyAna kare te. nizcayanayathI-dravyathI adatta vastu na levA uparAMta aMtaHkaraNamAM puNyatatvanA beMtAlIza bheda prApta karavAnI icchAthI dharmakArya kare che ane pAMca IndrimAM vevIza viSaya, ATha karmanI vagaMNa vagere para vastu grahaNa karavAnI IcchA karatuM nathI te, teno niyama kare te. cothuM vrata vyavahAranayathI--zrAvakone svadAra sateSa ane grAvikone svapatisatiSa, zrAvakone parastrIne tyAga ane zrAvikAne parapuruSane tyAga. nizcayanayathI-viSayanI abhilASA, mamatva ane tRSNA tyAga. zrAvake bAhyathI parastrIne tyAga karyA chatAM ane bAlikAe bAhyathI parapuruSano tyAga karyA chatAM aMtaramAM je tene viSayanI lolupatA hoya che ane tenuM pratyAkhyAna karato nathI te tene viSaya saMbaMdhI karmane baMdha thayA kare che. pAMcamuM bata vyavahAranayathI-zrAvakoe nava prakAranA parigrahanuM parimANa karavuM te. nizcayanayathI-bhAvakarma te rAgadveSa ane ajJAnane tathA vyakarma te ATha prakAranA karmane tathA deha ane Indriyone tyAga te. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 189 karmAdi paravastu uparanI mUrchAne tyAga karavAthI ja bhAvathI pAMcamuM vrata thAya che. kAraNake zAstrakAroe "mUracha raso gu" mUrchAne ja parigraha kahela che. chaThuM vrata vyavahAranayathI -cha dizAne javA AvavAnuM parimANa karavuM te. nizcayanayathI-naraka Adi cAra gatirUpa karmanA guNane jANI te pratye udAsIbhAva rAkhavo ane siddha avasthA, siddha gati pratye upAdeya bhAva rAkhavo te. sAtamuM zata vyavahAranayathI-sarva bhAgyavastunuM parimANa karavuM te. nizcanayathI-vyavahAra nayanA mate karmane kartA ane bhoktA jIva ja che. ane nizcayanayanA mate karmanuM kartApaNuM karmane ja che. kAraNa ke mana, vacana ane kAyAnA yoga ja karmanA kartA che. tema bhokatApaNuM paNa yogamAM ja raheluM che. ajJAnathI jIvano upayoga mithyAtva Adi karma grahaNa karavAnA sAdhanamAM bhaLe che. paramArthavRttie to chava karmanA purghaLAthI bhinna ja che ane jJAnAdi guNone kartA ane bhokatA che. pudagaLo jaDa, caLa ane tuccha che. vaLI jagatanA aneka jIvoe te bhogavI bhogavIne ucchiSTa thayelA bhojananI jema mUkI dIdhelA che tevA pudgaLa bhogapabhogapaNe grahaNa karavAne jIvana dharma nathI, A pramANe ciMtana karavuM te nizcayanayathI sAtamuM vrata che. AThamuM vata vyavahAranayathI-prayojana vinAnA pApakArI AraMbhathI virAma pAmavuM te. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 dAna ane zILa - nizcayanayathI mithyAtva, avirati, kaSAya ane vega, tenA uttarabheda sattAvana, te karmabaMdhanA hetu che ane tethI karmane baMdha thAya che. tene AtmIya bhAvathI jANuM tenuM nivAraNa karavuM te nizcayathI anarthadaMDa viramaNa nAmanuM AThamuM vrata che. navamuM vrata vyavahAranayathI--AraMbhanA kArya cheDIne sAmAyika karavuM te. nizcayanayathI-jJAna Adi mULa sattAdharma vaDe sarva jIvone sarakhA jANI sarvane viSe samatA pariNAma rAkhavA te. dazamuM vrata vyavahAranayathI--niyamita kSetramAM sthiti karavI te. nizcayanayathI--kRtajJAnathI dravyanuM svarUpa oLakhI, pAMca dravyamAM tyAjaya buddhi rAkhI jJAnamaya jIvanuM dhyAna karavuM te. agIAramuM vrata vyavahAranayathI-ahorAtra sAvadha vyapArane choDI svAdhyAya dhyAnamAM pravRtti karavI te. nizcayanayathI-AtmAnA svaguNanuM jJAna dhyAna AdivaDe paNa karavuM te. bAramuM vrata vyavahAranayathI-pauSadhanA pAraNe athavA hamezAM atithi saMvibhAga karI (sAdhune dAna daI) bhojana karavuM te. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 191 nizcayanayathI-pitAnA AtmAne temaja bIjAne jJAnAdikanuM dAna karavuM, pAThana, zravaNa ane zrAvaNa (saMbhaLAvavuM) vagere karavuM te nizcayathI bAramuM vrata che. A pramANe nizcaya ane vyavahAra banne bhedathI yukta bAra vrata zrAvakone mokSa ApanArAM thAya che. nizcaya vinA ekalA vyavahArathI aMgIkAra karelA bAra vrata svarga sukhane ApanArAM thAya che paNa mokSane ApanArA thatA nathI. kAraNake vyavahAracAritra ane sAdhu zrAvakanA vrata abhavya prANIone paNa prApta thAya che tethI kAMI nirjarA thatI nathI. tethI nizcayanaya sahita ja te vratonuM pAlana karavuM zreSTha che. kahyuM che ke - nicchayanaya maggamukho, vavahAro punnakAraNo vutto / paDhamo saMvara heu, Asavaheu bIo bhaNio // nizcayanaya mekSamArga che ane vyavahAranayane puNyanuM kAraNa kahelo che. pahelo naya saMvarane hetu che ane bIjo naya astravano hetu che. nizcayanaya jJAnasvarUpa hovAthI mokSamArga che ane vyavahAranaya puNyane hetu hovAthI tenA vaDe zubha azubha karmane Asrava thAya che. azubha vyavahArathI pApano Asrava thAya che. paraMtu vyavahAra vinA nizcayanuM jJAna thatuM nathI. AgamamAM kahyuM che ke-zrIjinamatane aMgIkAra karavA Iccho to vyavahAra ane nizcaya e banne nayane choDaze nahi. trIjI sAmAyika pratimA pahelI be pratimA barAbara pALavAnI sAthe A trIjI pratimAmAM zrAvaka niyamapUrvaka savAre, bapore ane sAMje athavA savAre ane sAMje Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 sAmAyika kare che. e breDI athavA 48 sAmAyika karatA nathI. paraMtu kAI khAsa 48 miniTathI kaIka AchuM karI zake che. TALe che. dAna ane zILa miniTathI e vakhatanI kAraNanA yAge aMta hata sAmAyikanA pAMce aticAra khIjI kRta pratimAmAM paNuM sAmAyika vrata Ave che paNa tyAM aticAra pUrA TALI zakAtA nathI. tyAre ahiM A trIjI sAmAyika pratimAmAM sAmAyika vrata niyamita rIte ane niraticArapaNe pALavAmAM Ave che. sAmAyika vrata daramyAna vajrapAta jevA bhayaMkara kaSTa AvI paDavA chatAM kacAreya paNa vrata samAdhithI DagatA nathI ane aDela nizraLa rahe che. bhAva sAmAyika atyaMta duHsAdhya che ane e ja sAmAyika vratanI zaiAbhA che. ceAthI pauSadha pratimA AgalI traNeya pratimAenA niyame barAbara pALavAnI sAthe A ceAthI pratimAmAM e AThama, pUnama ane amAsa e parvanA cAra divasa A paheArane pauSadha upavAsa kare che temAM aticAra TALe ane dharmadhyAnamAM samaya gALe cAra prakAranA AhAra, snAna vilepana Adi sarva prakAranA aMga saskAra temaja saMsAranA sarvAM ArbharUpa vyApArane tajIne pauSadha vrata dhAraNa karavAmAM Ave che. khIjI pratimAmAM pauSadha vrata che paNa tyAM aticAra pUrA TALI zakAtA nathI. paNa have ahiM A mana vizeSa zuddha thavAthI niyamita rIte ane niraticArapaNe pauSadhanuM pAlana karavAmAM Ave che. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 pAMcamI rAtribhejana tyAga pratimA A pratimAne kAyotsarga pratimA paNa kahe che athavA divA maithuna tyAga pratimA paNa kahe che. AmalI cAreya pratimA niraticArapaNe zuddha rIte niyamapUrvaka pALavAnI sAthe A pAMcamI pratimAmAM parvanI rAtri (be AThama, pUnama ane amAsanI rAtri) kAryotsargamAM niSkapaNe vitAve che tethI tene kAyotsarga pratimA kahe che. azubha karmane nAza karavA mATe mana, vacana, kAyAnA yogane arthAta kAyotsargane nizcayapaNe dhAraNa karIne gharamAM, bAraNA pAse, pauSadhazALAmAM ke cauTAmAM parvanI rAtri vitAvatAM koI parisiha upasargathI kSebha pAmatA nathI. kAyotsargamAM zrI jinezvara devanuM dhyAna dhare athavA pitAnA rAgAdi doSone haNavA mATe doSanA pratipakSI upAyonuM ciMtana kare. A pratimApArI snAna karatA nathI, dhotIAnI kAchaDI khullI rAkhe che. divase bhojana samApta karIne rAtre cAreya prakAranA AhArane sarvathA tyAga kare che. mana, vacana, kAyAthI rAtribhojana karavA temaja karAvavAthI virakata rahe che. vaLI te mana, vacana, kAyAthI divase saMpUrNa brahmacarya pALI divasanA strIne sevato nathI. divase nidrA kare to maithuna saMbaMdhI sapta AvavAno saMbhava che tevA svapnathI brahmacaryano bhaMga thayo gaNAya. tethI divase brahmacarya bhaMga thAya evuM koI kArya karato nathI divase strIne jevA chatAM paNa vikArI thatA nathI. evA te jiteMdriya zrAvaka Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 dvAna ane zILa saMtAna arthe ja bhaje che. paraMtu rAtre paNa mAtra RtukALamAM ja ane temAM paNa mAtra strI samAgamanI saMkhyAnuM pramANa nakkI karIne strIne te paNa parvanI (e AThama, pUnama, amAsanI ) rAtrie te nahi. A kAraNathI A pratimAne dvivA maithuna tyAga pratimA paNa kahe che. sAmAnya rIte A pratimAdhArI vagara kAraNe sacitta AhAra karatA nathI. paNa auSadha AdinA sevana mATe athavA bIjA kAI kAraNasara sacita AhArane tyAga karatA nathI. cethI pratimA sudhInA zrAvaka rAtribhAjana karatA nathI. khAra vrata (bIjI pratimAmAM )nI sAthe paNa rAtibhAjanane tyAga hoya che, paraMtu pramAdathI ke pUrva abhyAsathI nIce pramANenI rAtribheAjananA niyamane bhaga karavAnA saMbhava rahe che-- (1) prakAza AvatA na hoya tevI aMdhakAravALI jagyAmAM bhAjana kare tA tene rAtribhAjana mAnela che. (ra) rAtre eDakAra sAthe AhArapANIne dhacarakA Ave ane tene gaLA jAya tene paNa rAtribheAjana mAnyuM che. (3) svapnamAM bhAjana karavAne paNa rAtribhAjana mArela che. (4) rAtre manamAM evuM ciMtana kare ke kAle amuka bhAjana karIza te te paNa rAtribhAjananA bhAMgeA gaNAya. paraMtu have A pAMcamI pratimAmAM AtmA sAvadhAnIpUrvaka kAI prakAranu rAtribhajana na kare. chaThThI sacitta tyAga pratimA AgaLanI sarva pratimAenA niyame pALavAnI sAthe have vizeSa Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 195 niyama lIe che ke sacitta padArtha khAvA nahi. azana, pAna, khAdya ane svAdha e cAra prakAranA sacitta AhArano tyAga kare che. azanamAM caNa Adi tathA apakava ane dupakava auSadhi Adi, pAna (pIvA)mAM sacitta jaLa tathA tatkALamAM nAkheluM sacitta mIThuM AdithI mizrita jaLa, khAdhamAM kAkaDI, tarabUca, cIbhaDAM vagere, svAdhamAM dAtaNa, tAMbUla, haraDe Adi AhAra, sacitta AhAra kahevAya che. ' kAcuM pANI, kAcuM zAka, vanaspati vagere na khAya. prAzuka ke garama pANI pIe. sukI, pAkI, garama karelI ke chinnabhinna karelI vanaspati vApare, pANIne raMga lavIMga Adi nAkhavAthI badalAI jAya che tyAre te pANI prANuka thaI jAya che. dhanya che temanAM Idriyajayane ke jemAM jaMtu pragaTa jaNAtA nathI evI sacitta lIlotarI vanaspatine prANu jatAM paNa khAtA nathI. sacittanA vyavahArane tene tyAga nathI. sAtamI brahmacarya pratimA AgaLanI sarva pratimA niyamapUrvaka zuddha rIte niraticArapaNe pALavAnI sAthe have tenuM mana sArI rIte tenA kAbUmAM AvI jAya che eTale have mohane vijaya karIne te divase tathA rAtre akhaMDa saMpUrNa brahmacarya pALavAno niyama lIe che. svapatnI sAtheno paNa saMjoga tyAgIne te navoTie brahmacArI thaI jAya che. brahmacaryamAM cittanI sthiratA mATe strIthA, kAmakathA vagere kAmottejaka zRMgArI vArtAlApa na kare che tevI vArtAnI athavA evI bIjI cepaDI na vAMce tathA brahmacaryanI nava vADa cIvaTathI pALe. AMkha vacana che ke AtmA anaMta zaktine dhaNuM che te vAstavika che. potAnA svarUpamAM lIna banelo AtmA ja traNa jagatane Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zIbI jItanArA kAmane jIte che. brahmacArI kAmane vaza kare che e AtmAnI anaMta zaktine purAvA che. brahma eTale Atmadharma, temAM carya eTale caravuM athavA ramaNa karavuM. AtmAnuM AtmA sAthe ramaNa karavuM te brahmacarya ane AtmAe anya sAthe joDAI kriyA karavI te maithuna kriyA che. AtmadharmathI bhina padArtha, puzaLa paryAyamAM ramaNa karavAne paNa AdhyAtmika zAstramAM abrahma sevana mAnela che. amArA "daza lakSaNa dharma" pustakamAMnuM brahmacaryanuM prakaraNa paNa AnI sAthe vAMcI javuM. AThamI AraMbha tyAga pratimA AgalI sarva pratimAonA niyama barAbara pALatA rahIne A pratimAmAM sarva laukika AraMbha vyApAra, kArakhAnA, khetI Adi tyAgI dIe che. AraMbhI hiMsAthI virakta thaI jAya che. jamIna upara joIne cAle che. vAhanono upayoga karatA nathI. nimaMtraNa maLe tyAM bhajana karI lIe che. parama saMtoSI thaI rahe che. khetI, vepAra Adi sarva prakAranA AraMbha prANI hiMsAnA kAraNa hovAthI mana, vacana, kAyA e traNa prakAre karatA nathI paNa putra, bhaitya nekara vagere pAse AraMbha karAvavAno tyAga karatA nathI. A AThamI pratimAmAM pote karelA AraMbhane ja tyAga thAya che. prikhyAraMbhane eTale bIjA pAse AraMbha karAvavAno tyAga karAto nathI, paNa preggAraMbha evA prakArano hovo joIe ke temAM AtmAnuM tIvra pariNAma na hoya, te paNuM jIvananirvAhane bIjo upAya na hovAnA Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 kAraNe ja maMda, maMdatara pariNAmathI apratyAkhyAna che. temAM paNa pitAne mATe ke bIjAne mATe AraMbhamAM pravRtta thayelA preSyane preraNuM kare paraMtu pitAne mATe no AraMbha na karAve. svayaMkRta AraMbha mahAraMbha hevAnA kAraNe ja trividha kAraNomAM bhagavAne tene ja prathama kahyo che. ane tenA phaLano upabhoga paNa kArita AdinI apekSAe atyaMta karu che. navamI parigraha tyAga pratimA AgalI sarva pratimAonA niyama barAbara zuddha rIte pALatA rahIne pairyavAna ane saMtoSI thayelo te zrAvAka ghara, khetara, dhana, dhAnya, nANuM vagere mAla milakatarUpI A sarva parigraha mAro nathI ane huM tene nathI evA saMkalpathI tene tajI dIe che. ane jJAtijano, vaDIlo tathA sahadharmIonI sAkSIe potAnA putrane athavA to tevA sagotra vArasane bolAvIne tene soMpI dIe che. vaLI te tenA vyApAra Adi kAryono bhAra paNa putra ke vArasane soMpI dIe che. ane laukika saghaLA vyavahAromAMthI nivRtta thaIne vAraMvAra mokSanI abhilASAmAM daDhatA keLave che. chinnabhinna karAyelA moha mamakArarUpI vAghanA pharI UbhA thavAnI zakAvALA gRhasthone mATe A parigraha tyAga dhIme dhIme kramathI karavAne che. kAraNake yathAzakti karele AtmArthane puruSArtha ja siddhidAyaka thAya che. zakti uparavaTa ekadama badhuM tyAgI dIe te pachI Artaraudra dhyAna thAya tethI pitAnI zakti ane paristhiti anusAra kramathI paNa tyAge. temAM vastrAdi jarUranAM upakaraNa to mUrchArahitapaNe sarvasva tyAgI gRhastha rAkhe ja che. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 dAna ane zILa A pramANe eka sAthe ke kramathI sarvasva tyAga karIne pachI mehathI karAtA parAjayane maMda pADavA mATe te buddhimAna gRhastha udAsIna bhAvathI keTaloka vakhata gharamAM rahe kAraNake haju putra Adi kAMI pUche te anumati Ape e rUpa mehathI karAte parAjaya ahiM sUcavyo che. jyAre putra vagerene tenI saMmati anumatinI jarUra na rahe tyAre te pratimArI zrAvaka gharathI bahAra upavana, Azrama ke upAzrayamAM rahe. dravya ane bhAvathI e banne prakAre gharamAMthI nIkaLI javA Icchato te zrAvaka mAtApitAdi vaDIlo, svajano tathA putrAdi sAthe yathAyogya saMbhASaNa karIne rajA lIe jemake - 'he mArA dehanA janaka janetA ! A mAro AtmA tamArA vaDe utpanna thayo nathI ema tame nakka mAne tethI have tamArA saMbaMdhathI mane mukta karo. A mAro AtmA ke jenI jJAnajyoti pragaTa thaI che te pitAnA anAdi janakajanetA evA zuddhAtmAne prApta thavA icache che. tevI ja rIte bAMdhavAne kahe che ke -tame mArA dehanA bAMdhavo che te saMbaMdhathI mane mukta karo. A mAro AtmA ke jenI Atma jyoti pragaTa thaI che te pitAnA anAdi bAMdhava evA zuddhAtmAne prApta thavA Icche che. putrane kahe ke - he putra ! tuM mArA dehathI utpanna thaye che, AtmAthI nahi. mATe dehanA saMbaMdhathI mane mukta kara A mAre AtmA ke jenI jJAnajAti pragaTa thaI che te potAnA zuddhAtmArUpa putrane prApta thavA Icche che. patnIne kahe che ke - mArA zarIrane ramaNa karAvanAra strI ! tAro saMbaMdha mArA deha sAthe che, AtmA sAthe nahi. e dehanA Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 1 19 saMbaMdhathI mane mukta kara. huM zuddhAtmAnI anubhUtirUpa ramaNIne have prApta karavA icchuM chuM. e rIte sarva aihika saMbaMdhone tyAge. ANaMda zrAvake to parigraha tyAgIne pachI ja pratimA dhAraNa karavAnI zarUAta karI hatI. eTale ANaMda zrAvaka pratimAnI zarUAtathI ja pauSadhazALAmAM rahetA hatA. paraMtu jeoe te pramANe na karyuM hoya teo chevaTa have pauSadhazALA ke upAzrayamAM rahevAnuM rAkhe che. dazamI anumati tyAga pratimA A pratimAne bhUtaka tyAga pratimA paNa kahe che. AgaLanI naveya pratimAnA niyamo zuddha rIte niraticArapaNe pALavAnI sAthe have te putra, nRtya (nokara ) ke anya mANasa mAraphata paNa parigraha ke AraMbha karAvavAno tyAga kare che. temaja te pitAnA vyApAra vagerene aMge paNa nokara Adi bIjAnI mAraphata AraMbha karAvavAno tyAga kare che. vaLI te vivAha Adi saMsAranAM laukika kAryomAM guNa ke doSa batAvatA ane pitAnI saMmati anumati Apato. paNa have te sAMsArika kAryonI saMmati anumati devAnuM paNa tyAgI dIe che. upAzraya ke bIjA koI paNa ekAMta sthAnamAM rahI te svAdhyAya AdimAM kALa gALe. ane AmaMtraNathI pitAne ghera ke bIjAne ghera jaIne jame paNa ghara sabaMdhI koI paNa kAryamAM anumodana Ape nahi. nimaMtraNa hoya tyAM bhojana karavA jAya che paNa te vicAre che ke bhojana dehane TakAvavA mATe che ane mumukSuo dharmanI siddhi arthe Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 dAna ane zILa dehane TakAvavA icche che. pazu huM sAvadhayukata uddiSTa AhAra karanAra chuM te mane siddhi kevI rIte thAya? kayAre huM bhikSArUpa amRta bhojana karIza ? e pramANe nimaMtraNathI jamavA javAne tyAga karavAnI bhAvanA bhAve. agIAo SThi tyAga pratimA AnI aMdara bhramaNamUta pratimAnA samAvesa thaI jAya che. AgaLanI sarva pratimAenA niyamA kharAkhara zuddha rIte niraticArapaNe pALatA rahevAthI tenu mana sArI rIte keLavAyu hAya che, dRDha thayu hoya che. tethI have te manane sAdhu dharmamAM keLavavA mATe ane AtmAnI vizeSa zuddhi sAdhavA mATe mukhyatve sAdhunA AcAra svIkAre che. have te nimatrathI bhAjana karatA nathI. kAraNake tethI bhejananA ArabhanA doSa lAge che, ane A pratimAmAM te zrAvaka bhAjananA AraMbhanA tyAga kare che. pratimAdhArI zrAvakane uddezIne athavA tene mATe banAvyuM na hoya paNa gRhasthIe peAtAnA kuTuMba mATe taiyAra karyuM hoya tevuM bhAjana bhikSAvRttithI lIe che. peAtAne uddezIne bheAjana anAvalu hoya te bheAjana te svIkAratA nathI tethI A pratimAne uSTi tyAga pratimA kahe che. A pratimAmAmAM teNe niyama lIdhA hAya te pramANe te eka ja gharatI bhIkSA lIe athavA te eka karatAM vadhAre gharanI gaucarI mAphka bhikSA laI zake. eka ja dharanI bhikSA levAne niyama hoya evA pratimAdhArI zrAvaka je dhera bhikSA levA jAya te dhera pahelAM muni bhikSA levA AvelA hAya te te muni bhikSA laI rahe pachI pAchaLathI jAya Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 201 athavA bIjA ghera jAya. e rIte yogya hoya te eka ja gharanI bhikSA lIe. bhojana na maLe te avazya upavAsa kare. - A pratibhAdhArI zrAvaka sAdhu jevA hoya che paNa temane haju jJAtivargane vyavaccheda hoto nathI tethI te svajJAtimAM ja bhikSAvRttine mATe jAya che. bhikSA mATe zrAvakane tyAM jatAM tene koI sAdhu dhArI na lIe (kAraNake te A pratimAmAM sAdhuveSa dhAraNa kare che ) mATe athavA sAdhu je A cAra pALavAthI koI bhramamAM na paDe eTalA mATe "pratibhAdhArI zrAvakane bhikSA Ape" ema kahIne bhikSA lIe. koInA pUchava thI spaSTa kahe ke "huM sAdhu nathI. huM to pratibhAdhArI zrAvaka chuM." - A pratimAdhArI sAdhu jevA AcAra ane veza, vastra, pAtra, muhapatti, rajoharaNa, cAdara, colapaTTo, zavyA, saMsmAraka vagere dhAraNa karIne zramaNa nigraMthonA AcAra pramANe varte che. cAlatAM sUkSma jene joIne tenI rakSA karatA cAle che. besavA pravezavA AdinA sthAnamAM rajoharaNathI jamIna vagerene pramAje mAthAnA, dADhInA, mUcha vagerenA vALane loca kare athavA kAtara ke astrAthI pite utAre athavA bIjA pAse utarAve. te mahinAmAM be AThama, pUnama ane amAsa e cAra parvanA divasa cAra prakAranA AhArano tyAga karI upavAsa kare. banI zakatA bIjA bAhya tathA AtyaMtara tapa Acare. tyAM sAdhu munirAja birAjatA hoya to temanI sevA vaiyAvRtya kare. te AdhyAtmika viSayano svAdhyAya potAnI utkRSTa zakitaparyata kare. anityAdi bAra bhAvanA ane pramoda Adi cAra bhAvanA bhAve. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 dvAna ane zILa rAtre thoDI nidrA sivAya pramAda ke ALasanuM sevana karatA nathI. svAdhyAya, dhyAna, mauna Adi dharmadhyAnamAM ja samaya vyatIta kare che. A pratimAdhArI zrAvaka bhUmi vageremAM dATeluM, kAIne tyAM mUkelu ke amuka prakAre gupta rIte sa Mgraha karelu vagere dhanyadhanya leNuMdeNu ityAdi pote jANate! hAya ane kuTukhI Adi tene te bAbatamAM pUche te te jANatA hoya te pramANe mAtra tene jaNAve. na jANatA heAya te 'hu jANute nathI ' ema kahe. jANavA chatAM na kahe te teenI AjIvikAmAM aMtarAya paDe. upasa'hAra AvI rIte A agIAra zreNIe, pratimA dvArA unnati karatAM karatAM te zrAvaka nirAkuLatAne pAmIne adhika adhika nizcaya samyak cAritrarUpa svAnubhavane abhyAsa kare che. pAMcamI pratimAmAM anatAnubaMdhI ane apratyAkhyAna kaSAye| te rahetA ja nathI. ane prakhyAta kaSAyenA paNa utkraya mada maMda thatA jAya che. agIAramI zreNImAM ati maMda thaI jAya che. jeTalA jeTalA kaSAya AchA thAya che. ane vItarAga bhAva vadhatA jAya che, teTaluM teTaluM nizcaya sabhyazcAritra pragaTa thatuM jAya che. pachI pratyAkhyAna kaSAyanA udayane bilakula tIne sAdhupadamAM parigraha tyAgIne nigraMtha thaI svAnubhavanA abhyAsa karatAM karatAM guNusthAnanA kramathI arihata thaI pachI guNasthAnathI bahAra siddha paramAtmA thaI jAya che. mATe pratimAnA kALa pUrA thatAM zakita heAya te dIkSA levI, zakita na hAya teA zeSa jIvanamAM zrAvaka yogya dharmAMkaraNI karavI athavA Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 1 203 pharIthI pratimA dhAraNa karI mAnavabhava saphaLa kare. ema karavAthI Atmasiddhi prApta thAya che. eka vAta khAsa dhyAnamAM rAkhavAnI ke pratibhAvrata lIdhA pachI prANa jatAM paNa vrata bhAMgavuM yogya nathI. kAraNa ke prANa nAzathI to te kSaNe ja duHkha thAya paraMtu vratabhaMgathI te bhavobhava duHkha thAya che. buddhipUrvaka jANI joIne vratabhaMga karavAthI samyaktvanI paNa virAdhanA thatAM anaMta saMsArIpaNuM thAya che ema AgamamAM kaheluM che. saMsArI jIvone dharma jevo koI mitra nathI ane adharma jevo koI zatru nathI ema hamezAM vicArato zrAvaka rAgadveSarUpa saMkalezavALe thato nathI. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMca labdhi lekhaka brahmacArI zrI mULazaMkara desAI chavamAM pAMca prakAranA bhAva thAya che tene paMcalabdhi kahe che. e pAMca prakAranA bhAvonA nAma A pramANe che - (1) kSayapazama labdhi (2) vizuddhi labdhi (3) dezanA labdhi (4) prAyogya labdhi (5) karaNa labdhi je samaye jIvamAM karaNalabdhirUpa bhAva pragaTa thAya che tyAre jIvamAM niyamAnusAra samyagdarzana rUpanI avasthA pragaTa thAya che. karaNalabdhirUpa bhAvamAM AtmA kadI nIce paDato nathI. niyamathI tenA bhAva vadhatAM vadhatAM samyagadarzanarUpa avasthAne prApta thAya che. tyAre have ApaNe e jovuM joIe ke e pAMca prakAranA bhAmAMthI AtmAmAM keTalA bhAvanI prApti thaI che ? ane bAkInA bhAvonI prAptine mATe AtmAe puruSArtha karavo joIe e ja tenuM prathama kartavya che. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 kSapazama labdhi je zaktidvArA AtmA pitAnuM bhaluM buruM, hita ahita, kalyANa akalyANa tathA sukha duHkhanuM jJAna kare te zaktinuM nAma pazama labdhi che. zAstrIya bhASAmAM ema kahI zakAya ke je AtmAne mana:paryAptinI prApti thaI jAya, daza prANa prApti thaI jAva athavA je te saMjJA paMcendriya hoya to tene zopazama labdhinI prApti thaI gaI che ema samajavuM joIe. evA AtmAnI ATha varSanI avasthA thaI jAya tyAre te pitAne kalyANamArga grahaNa karavA cAhe te grahaNa karI zake che. jema dhanane bhogamAM upayoga kare ke dAnamAM upayoga kare che te AtmAnA vicAre upara avalaMbita che. tema A kSayapazama rU5: jJAnane pAMca indriyonA viSayamAM lagADavuM ke kalyANanA mArgamAM lagADavuM te AtmAnA vartamAna puruSArtha upara avalaMbita che. temAM karmane doSa kADho te mUrkhatA che e doSa karmano nathI paraMtu AtmAno ja deSa che. evA jJAnanI prAptine ja kSayopazama ladhi kahe che vizuddhi labdhi jyAre AtmAmAM zArIrika duHkhanI avasthA thAya che athavA smazAna vairAgya ciMtavana thAya che tyAre te vicAre che ke A janma maraNa kema thaI rahyA che ? jIvane sukhI athavA du:khI koNa banAve che ? koI jIva dhanavAna ane koI nirdhana kema hoya che? huM koNa chuM ? A saMsAramAM mAruM AvavuM kema thayuM? kyA kAraNathI-kAryathI mAruM AvavAnuM thayuM ?-ItyAdi vicAra kare che. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 dAna ane zILa tyAre yathArtha vAta buddhimAM nahi AvavAthI zAstra svAdhyAya, devadarzana karavAnI bhAvanA thAya che. rUhI anusAra vItarAga jinabiMbanuM darzana karavAne jAya che. te paNa te yathArtha darzana to kyAreya paNa karI zakato nathI. yathArtha darzana eka vAra paNa thaI jAya to niyamathI te jIva potAnA kalyANanA mArga para AvI jAya. paraMtu mAtra rUDhImAM phaselA AtmA vizeSa vicAra paNa nathI karate ke ATalA varSathI devadarzana ane bhakita karavA chatAM paNa mArA AtmAmAM zAMti kema nathI AvatI? devadarzanathI niyamathI zAMti maLavI joIe. te paNa te rUDhIthI varSo vyatIta karI rahela che. je yathArtha AtmazAMtine mATe devadarzana ane bhakita karato hoya to niyamathI te jIva vicAra karatA ke bhakita karavA chatAM paNa zAMtinI gadheya nathI AvatI tethI samajAya che ke bhakitamAM kharekhara kaMIka galatI-bhUla rahI jAya che, evo vicAra karIne te pitAnI galatI-bhUla sudhAravAnI ceSTA kare che. je bhUla sudhArIne eka vAra paNa sAcA lakSathI devanA darzana karavAmAM Ave to jarUra jIva mokSanA mArga para AvI jAya. siMhanA baccAnuM dRSTAMta eka bharavADa hato. tenI pAse ghaNI bakarIonuM jUtha hatuM. te jaMgalamAM raheto hato. eka divasa te bharavADane jaMgalamAM taratanuM janmeluM siMhanuM baccuM maLI gayuM. te siMhanA baccAne uThAvIne teNe pitAnI bakarIonA ToLAmAM rAkhI lIdhu. siMhanA baccAne jJAna nathI ke huM koNa chuM ? te pitAne cahero te joI zakatuM nahotuM paNa te bakarIonA caherA jotuM hatuM. tethI te mAnatuM hatuM ke te bakarInuM bacyuM che ane e mAnyatAthI te bakarInA ToLAmAM rahevA lAgyuM. te bakarInuM dUdha pItuM hatuM, tenI sAthe nAcatuM, kUdatuM, ramatuM hatuM. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 207 ema karatAM karatAM si MhanuM baccu eka mahinAnu thayu. eka divasa tarasa lAgatAM acAnaka te nadI kinAre cAlyu gayuM. te vakhate pANI ekadama zAMta hatu tethI pANI pItAM pItAM teNe peAtAnA caherA joye. tarata tene vicAra thayA ke bakarIothI tene caherA judo che. tene lAgyuM ke tenI jAta bakarInI nathI. gayuM. bakarI sAthe te te tenI jAtanuM nathI. divasa jaMgalane AvI gayA ane pANI pIne te bakarInA TeALAmAM AvI rahetu hatu paNa aMtaramAM tene zakA hatI ke ema karatAM baccu be mAsanu thaI gayuM tyAre eka meATA siMha zikAra mATe te bakarIonA TALA pAse teNe si MhanAda karyo. siMhanI garjanA sAMbhaLIne badhI bakarIo bhAgI gaI. bakarIone bhAgatI joI siMhanu baccu paNa bhAgavA lAgyuM. paNa bhAgatAM bhAgatAM teNe pAchaLa najara karI teA mATA siMhane joyA. tene jotAM ja te samajI gayu ke A teA mArI jAtine ja che. teA pachI huM zA mATe bhAgu ? ema vicArIne te UbhA rahI gayeA. pachI teNe paNa siMhanAda karyA. baccAnA avAja sAMbhaLIne meTA sihe vicAryuM ke e TeALAmAM te mArI jAtaneA ja siMha che tethI hu tene zikAra nathI karI zakatA. ema vicArIne sihu cAlyeA gayA. siMhanuM baccu paNa bakarAMnuM TALu choDIne jaMgalamAM peAtAnA svabhAva pramANe ekalu rahevAne cAlyuM gayu. A te| dRSTAMta che. paNa e pramANe jIva eka vAra ke " hu puddagaLanI jAtinA nathI. hu svabhAvamAM, mArI jAtimAM ane devanI ATalA ja vicAra kare te A jIva je anAdithI devanAM darzana karIne vicAra kare caitanya svabhAvane chu. mArA jAtimAM jarA paNa pharaka nathI." puddagaLarUpI DhAMcAne Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 dvAna ane zILa ( zarIrane ) ja potAnu svarUpa bhUlathI mAnI beTho che te jIva jJAna prApta thavAthI jarUra mAnavA lAgaze ke huM zarIra nathI paraMtu nAyaka svabhAvI AtmA chuM. jyAre zarIrane potAnuM nahi mAne teA pachI te kema mAnaze ke huM manuSya chuM. athavA stro chuM ke bALaka chuM? ekavAra potAnI jAtinuM yathArtha jJAna thaI jAya teA pachI jIva je zarIrane petAnuM mAnIne du:khI thaI rahyo che tenAthI udAsIna thaI ne pAtAnAmAM ja potApaNAnI buddhi karIne potAnA kalyANa mArga para AvI jaze. paraMtu eTaleA viveka nahi hovAnA kAraNe mAtra thoDAka zAstrAabhyAsa karIne divasa vyatIta karI rahela che. jyAre jIvamAM potAnu kalyANa karavAnI tIvra bhAvanA jAgRta thaI jAya che tyAre tene zastrajJAna heAvAthI te vicAra kare che ke mAruM kalyANu niyamathI satpuruSadrArA ja thaI zake che. tyAra pachI te jIva nispRhI satpuruSa ni Mtha gurunI zodhamAM nIkaLI jaMgalamAM ja jaze kAraNa ke zastrajJAnathI tene mAluma che ke nispRhI guru jaMgalamAM ja rahe che. A pramANe potAnA AtmA ja peAtAnuM kalyANa karavAnA bhAvanI sAthe gurunI pAse javAnA bhAva paNa thayA che te bhAvatu nAma vizuddhilabdhi che. have vicAravAnuM e che ke evA bhAva mArA AtmAmAM thayA che ke nahi. jo na thayA hoya te| mAnavuM joI e ke hajI mArA AtmAmAM vizuddhi labdhirUpa bhAva thayA nathI. tethI e bhAva prApta karavA mATe purUSArtha karavA jaI e. dezanA labdhi saMsArathI bhayabhIta thayeleA AtmA AtmakalyANanI bhAvanAthI prerAine peAtAnA kalyANunA mA jANutA nahi hovAthI, buddhipUrvaka parIkSA Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 209 karIne zrI gurunA caraNamAM vinaya ane bhaktipurvaka paDIne prArthanA kare che--he prabhu ! mArA AtmAnuM kalyANa kema thAya ? evA mumukSa prANI sAMsArika viSaya sukhanI vAMcchA karatA nathI. tema ja sAMsArika padArthonI prAptine mATe eka paNa prazna karatA nathI. dhananI prApti kema thAya, putranI prApti kema thAya, mukaddame kema chatuM evI vAMcchA to temane hotI ja nathI. tene to ekamAtra bhAvanA che ke mArA AtmAnuM kalyANa kema thAya ? e jIvanI evI jijJAsA ane vinaya joIne zrI guru tene kalyANane mArga batAve che ke- he bhavya! kalyANane mArga A che, AgamakArA cha dravya, sAta athavA nava tattva, bhAvakarma tathA ne-karmanuM yathArtha svarUpa samajI levuM eja sauthI paheluM AtmAnuM kartavya che, yathArtha jJAnanI prApti vinA kriyAkAMDamAM phasI javuM athavA vyavahAra tapa niyama tyAgamAM phasI javuM e mokSa mArgamA laI janAro mA nathI. kAraNa ke jJAna karyA vinA tyAga zene karaze? tyAga te kaSAyane karavo joIe paraMtu ajJAnamAM jIva viSaya sAmagrIne tyAga karIne ja potAne dharmAtmA mAnIne cAreya gatinuM pAtra banI jAya che. mokSanI cAhanAvALA jIve naya nikSepa tathA anuyoganuM yathArtha jJAna prApta karIne rAgadveSanI nivRtti karavI e eka mAtra mokSano mArga che. mokSane bIjo koI mArga nathI. zAstromAM mokSanA be mArga batAvyA che - (1) nizcaya mokSamArga ane (2) vyavahAra mokSamArga. nizcaya mokSamArga vItarAgabhAvanuM ja nAma che ane vyavahAra mokSamArga apUrNa avasthAmA je vItarAga bhAvanI prApti thaI che tenI Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 dAna ane zALa sAthe je puNyabhAva che te puNyabhAvane vyavahAra mokSamArga kahevAmAM Ave che. paraMtu vyavahAra mokSamArgane ja vaLagI rahevAmAM Ave te nizcaya mekSamArgano ghAta karavAvALe che. evuM jANIne vyavahAra mekSamArgane eTale puNya bhAvano abhAva karatAM karatAM nizcaya mokSamArgamAM ArUDha thavuM te yathArtha mokSamArga che. paraMtu puNyabhAva karatAM karatAM enI meLe nizcaya mokSamArganI prApti thaze evI bhAvanA na karavI. vyavahAra mekSamArgane abhAva karavAthI ja te nizcaya mekSamArganuM kAraNa thAya ema samajavuM joIe. bhAvakarma-AtmAmAM rAga dveSa maha Adi je pariNAma thAya che te pariNAmanuM nAma bhAvakarma che. rAga Adika para-dravyanA AlaMbana vinA thatAM ja nathI. rAgAdika je para-dravyanA AlaMbana vinA thAya che ema mAnavAmAM Ave to rAgAdika AtmAnA svabhAva bhAva thaI jAya che ane svabhAva bhAva hovAthI svabhAvane nAza thato nathI. tethI mekSane paNa abhAva thaI jAya che. AthI siddha thayuM ke rAgAdika AtmAnA svabhAva bhAva nathI, paraMtu aupAdhika vibhAvabhAva che. ane vibhAvabhAva niyamathI paranA avalaMbanathI ja thAya che. rAgAdikane upAdAna kartA AtmA ja che ane rAgAdika thavAmAM para-dravya ja nimitta che. nimitta be prakAranA che--(1) reyanuM nimitta ane (2) rAgAdika nimitta, yanA nimittanuM nAma nakarma kahevAya che ane rAgAdikanA nimittanuM nAma davya karma kahevAya. saMsAramAM reya na hoya ane jJAnane paryAya thaI jAya ema kadI paNa banI zakatuM nathI. geya kAraNa che ane jJAnano paryAya kArya che. prathama kAraNa hoya che pachI ja kArya thAya che. kArya thayA pachI ja Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. prakaraNa 2 211 kAraNane svIkAra karavA te ucita mArga nathI. kAraNa ke niyama eva che ke kAraNa vinA kAryanI utpatti thatI nathI. jJeya padA rAgAdikanu kAraNa nathI paraMtu AtmA jJeyane jJeya rUpa na jotAM, jANI joIne jJeyane rAgAdikanuM kAraNu banAvI lIe che. e ja AtmAne aparAdha che. A aparAdhamAM AtmA ja kasUravAna che paraMtu jJeya padArtha kasUravAna nathI. AtmA aparAdha karIne reyane nimitta banAvI lIe che. evI avasthAmAM AtmAmAM aparAdha paryAya thayA pachI ja jJeyamAM rAgAdikanA nimittane AreApa Ave che. ya nAyaka sabaMdhamAM jevI jJeyanI avasthA che tevI ja jJAnanI avasthA thAya che. paraMtu jJeyane rAgAdikanuM nimitta banAvAya che tyAre jJeyamAM rAgAdika rUpa avasthA hetI nathI. paraMtu mAtra AtmAmAM ja rAgAdika rUpa avasthA hAya che. jJeyane rAgAdikanuM nimitta banAvavAnA AvA saMbaMdhanuM nAma upa!dAna nimitta sabaMdha che, evA upAdAna nimitta saMpAdananI pradhAnatA che, nimitta gauNu che. kAraNa ke jJeyane rAgAdikanuM nimitta banAvavu ke nahi te AtmA upara ja AdhAra rAkhe che. evI avasthAmAM AtmA svataMtra che. jemake--e manuSya beThA che. eTalAmAM eka strI tenA svAbhAvika bhAvathI temanI pAse AvI rahI hatI. te strIne joIne pahelA manuSya peAtAnA bhAvamAM vikAra karyA. tyAre te manuSya kahe che ke mArA vikAra bhAva thavAmAM A strI nimitta che. paraMtu strImAM nathI vikAra thayeA ke nathI teNe vikAra karAvye, bIjo manuSya kahe che ke strI te mArA jJAnanI neya vastu hatI. me strIne joI jarUra che paNa mane vikAra karAvyeA nathI. je manuSye peAtAnA vikAramAM strIne nimitta banAvI temAM te Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 puruSane aparAdha che paraMtu strIno aparAdha banAvavAmAM Ave tyAM sabaMdha che. zAstrIya bhASAmAM tene buddhipUrvaka udIraNA kahevAya che. udIraNAmAM upAdAnanI mukhyatA che kAraNa ke teNe ja taiya padArthone nimitta banAvI lIdhuM che. dvAna ane zILa jyAM jyAM AvA nimitta upAdAna aparAdha nathI. tyAM tenuM nAma bIjA manuSye te strIne mAtra jJeyarUpa mAnI che. e saba dhatu nAma jJeyajJAyaka saMbaMdha che. jJeyajJAyaka sabaMdhamAM jJeyanI pradhAnatA che, jJAna gauNa che. kAraNa ke jJeya vinA jJAna thatuM nathI. tethI neya nimitta che. jJAnane paryAya kA che. jJeya jJAyaka sa MbaMdhamAM jevA jJeya che tevA ja jJAnanA paryAya hAya che. paraMtu jJeyane rAgAddhimAM nimitta banAvavAmAM AtmAmAM jevI rAgAdikarUpa avasthA thAya che tevI, jJeyane je nimitta banAvela che temAM rAgAdikarUpa avasthA thatI nathI. e ja jJeya jJAyaka ane nimitta upAdAna sabaMdhamAM pharaka che. jJeya jJAyaka sa MbaMdhamAM geya kAraNu banIne Ave che eTale prathama kAraNu ane pachI jJAnarUpa kArya. paratuM nimitta upAdAna saMbaMdhamAM jJeya vikAranuM nimitta banIne AvatuM nathI. paraMtu AtmAe jheyane rAgAdikanu nimitta banAvela che. tethI temAM AtmAnu pradhAnapaNu che. dravya karyuM--AtmAnA rAgAdikanuM nimitta joI te kANuM vA, jJAnAvaraNa Adi ATha ekarUpa avasthA dhAraNa kare che. tene dravya karma kahe che. byakarma AtmAnI eTale AtmAnA guNunI vikArI avasthA che. nAkane upacArathI kAraNa banAvavAmAM Ave che. nAka jJeyanuM kAraNa che ane dravyakama AtmAnI vikArI avasthAnuM kAraNa che. dravyakanI sAthe AtmAne nimitta naimittika sabaMdha che. paraMtu nimitta upAdAna sabaMdha nathI. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 213 avasthA thAya che. thAya che. nimitta nimitta naimittika sabaMdhamAM nimittathI pahelI naimittikanI avasthA pachI nimittane anukULa ja naimittika saMbaMdhamAM nimittanu ja pradhAnapaNuM che ane naimittika gauNa che. kAraNa ke naimittikane nimittane anukULa avarathA dhAraNa karavI paDe che. e ja naimittikanI parAdhinatA che. AtmAnI vikArI avasthAmAM dravyakarma nimitta che ema kahevu te upacAra che, paraMtu paryAya samayavartI che. eka samayamAM e paryAya nathI hatA. tethI eka samayanA karmanA udaya ja AtmAnA vikAranuM nimitta che. bIjA samayamAM bIjuM nimitta trIjA samayamAM trIjuM nimitta, ityAdi. karmanA udayanI sAthe AtmAnI avasthAnA nimitta naimittika sabaMdha che, dravyakama nimitta kAraNa che ane AtmAne vikArI paryAya naimittika paryAya kAryo che. nAka --kama ApaNA rAgAdikanuM nimitta nathI paraMtu te raiyatu nimitta che. nAkama vinA rAgAdika thatA nathI te paNa nAkama rAgAdika karAvatuM nathI, nAkane upacArathI rAgAdikanuM nimitta kahevAya che. kharI rIte rAgAdikanuM nimitta dravyakama ja che. nimitta upAdAna sabaMdhamAM samyagadRSTi AtmA cAritranI apekSAthI potAne rAgAdikane kartA mAne ane nimitta naimittika sabaMdhamAM sabhyaSTi AtmA rAgAdikanA dravyaka'ne kartA mAne che. kAraNa ke samyagdaSTi AtmA rAgAdika buddhipUrvaka karavAne cAhatA nathI paraMtu kamanA udayanA baLadvArA rAgAdika thaI jAya che. Agama anusAra upadeza sAMbhaLaveA, tenu manana ciMtana karIne tene hRdayamAM dhAraNa karI rAkho. e dhAraNAnuM nAma dezanA labdhi che. kAI kAraNathI dezA labdhi thayA pachI samyagadarzananI prApti na thaI ane AyuSya pUruM thaI gayuM. pApanA udhyathI vakhate naraka Adi Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 dAna ane zILa gatimAM paNa javuM paDe to paNa ane tyAM saddadeva, guru, dharmanuM bAhya nimitta na hovA chatAM paNa chava vedanAne lIdhe vicAra kare to tyAM paNa jAtismaraNa jJAnanI prApti thaI jAya che ane je vAta pUrvabhavamAM dezanA labdhimAM dhAraNarUpa rAkhI hatI te vAta tyAM paNa yAda AvI jAya che. ane tenA para vicAra karatAM jIva potAnA dhAraNa jJAnane nimitta banAvIne sAtamI naraka jevA sthAnamAM paNa samyagdarzana prApta karI zake che. AthI siddha thAya che ke dezanA labdhi mekSamArgamAM eTale samyagdarzana prApta karavAmAM pradhAna kAraNa che. tethI e paNa siddha thayuM ke AgamadvArA teno nirNaya kare e ja samyagdarzana prApta karavAmAM pradhAna kAraNa che. tenI buddhipUrvaka zraddhA karavI e ja AtmAne purUSArtha che. ane atyaMtara nimitta, darzana mehanIya karmane kSaya tha, upazama the ke pazama thave e te abuddhipUrvaka maLI jAya che, te maLavAthI AtmA niyamathI samyagdaSTa bane che temAM saMzaya nathI. prAgya labdhi jyAre AtmAmAM dezanA labdhi prApta thaI jAya che, padArthanuM jJAna thaI jAya tyAre te jIvane sauthI pahelAM mAMsa, madirA, madha AdinuM sevana karavAno bhAva manuSya paryAyamAM sahaja ja chUTI jAya che. tenA AcaraNamAM eTalo sudhAre che te karI ja lIe che. tattvanuM jJAna thayuM hovAthI te AtmA potAnI meLe ja para padArthothI udAsIna banI jAya che ane tene upayoga rAgadveSa choDavA upara Apa Apa AvI jAya che. jyAre tenI ruci dharma tarapha thaI jAya che tyAre dharmacinA kAraNe tenA pariNAma eTalA vizuddha thaI jAya che ke tenA karmonI sthiti lAMbI hatI te ApoApa aMta:kroDAkoDInI sAgara pramANa rahI Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 215 jAya che. tathA navIna kamanA baMdha paDe che te paNa tenA vizuddha pariNAmane lIdhe aMta:kroDAkroDInI aMdara saMkhyAtamo bhAga mAtra navIna baMdha paDe che. keTalIye pApa prakRtine baMdha maTI jAya che ane navIna karmane baMdha kama sthiti ane anubhAgavALe paDe che. AvA AtmAnA vizuddha pariNAmenuM nAma prAyogya labdhi che. A cAra labdhirUpa pariNAma bhavya tema ja abhavya banne prakAranA AtmAone thaI zake che. bhavyapaNuM ke abhavyapaNuM e AtmAno guNa nathI paNa e te AtmAmAM zraddhA nAmano guNa che. jevI avasthA sahaja anAdinI banelI che paNa koIe banAvelI nathI tethI tenuM nAma pariNAmikabhAva kahevAmAM Ave che. jemAM karmane sadbhAva ke abhAva kAraNa nathI paraMtu svayaM ApoApa banela che tene pariNAmikabhAva kahe che. jema maganI phaLImAM (siMgamAM) maganA ghaNuM dANuM hoya che temAM eka ja dANo koraDu thaI jAya che e dANAne koraDu koIe banAvela nathI paNa sahaja ApoApa banI gayela che. koraDu e khAsa koI cIja nathI paNa manamAM je sparza nAmane guNa che te guNanI eka viziSTa prakAranI kaThora avasthA che. e ja pramANe abhavya paNa zraddhA guNanI eka viziSTa avasthA che ke jene AtmAnubhUti kadI paNa nathI. ghaNA loko ema kahe che ke bhavyapaNuM ane abhavyapaNuM e AtmAne guNa che kAraNa ke guNanuM nAma pAriNamika bhAva che. paraMtu temanuM AvuM kathana brAMtivALuM che. guNa nAma pAriNamika bhAva che. paraMtu temanuM AvuM kathana bhrAMtivALuM che. guNa te sarva AtmAomAM samAna hoya che. tethI ja kahevAmAM Ave che ke guNanI apekSAe sarva AtmA siddha samAna che. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 dAna ane zILa cAre ya labdhirUpe pariNAma thayA pachI samyagdarzananI prApti thaI zake athavA na paNa thAya tene khAsa niyama nathI. paraMtu cAra labdhi vinA kayAreya paNa samyagdarzanI prApti thaI zakatI nathI e niyama che mATe samyagdarzana prApta karavAnI IcchAvALA jIve A cAra labdhi rUpa bhAva prApta karavA Avazyaka che. prAyogya labdirUpa bhAvamAM jIva pitAne dharmAtmA mAnI lIe che. loko paNa tene bhakta, dharmAtmA Adi nAmothI saMbodhana kare che. ane tethI jIva pitAne kRtakRtya mAnI bese che. kAraNa ke bhAva mahA ThagAro che. te bhAva jIvane dharmAtmA mAnavAmAM ThagI lIe che. tethI jIva karaNalabdhimAM AgaLa vadhato nathI. tethI ATalo puruSArtha karavA pachI mithyASTi ja rahI jAya che. mATe evA ThagArA puNyabhAvathI sAvadhAna rahevuM e ja AgaLa vadhavAno mArga che. karaNa labdhi karaNalabdhirUpa AtmAne pariNAma ghaNe sUkSmabhAva che. e bhAvanuM vacanamAM yathArtha pratipAdana karavuM te azakya che. paraMtu e bhAvathI karmomAM kevI avasthA thAya che te uparathI bhAvanuM anumAna thaI zake che. karaNalabdhirUpa bhAva dhyAna avasthAmAM ja thAya che. karaNalabdhirUpa bhAva thAya che tyAre AtmA niyamathI samyagadarzana prApta karaze ja. e bhAvamAM AtmA paDI jAya ema banatuM ja nathI. A te evo bhAva che ke AtmA paDI jAya ema banatuM ja nathI. A to e bhAva che ke AtmA potAnA dhyeyane pAmI jAya che. e ja e bhAvanI vizeSatA che. je jIvane mithyAtva bhAvano abhAva hevAmAM (thavAmAM) aMtarmuhUrtakALa bAkI rahe che tyAre ja te jIvane karaNalabdhi bhAva Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 217 prApta thAya che. nimittinI apekSAthI A kathana karavAmAM Avela che. je jIvane karaNalabdhi bhAvanI prApti karavI hoya teNe buddhipUrvaka eTalo ja puruSArtha karavo joIe ke tattva-vicAramAM potAne upayoga lagADe. mAtra nAma nikSepathI AgamanA zabdo bole javA tenuM nAma tattva nirNaya nathI. paraMtu jIva tatva zuM che te jANavAno puruSArtha kare. ajIva tattvane ajIva tasvarUpa zraddhAna kare paraMtu AtmAnI achava tattvarUpa avasthA ja nathI evuM nathI. puNya tattvane puNya tattvarUpa mAne, puNyabhAvane puNyabhAva mAne paraMtu pApabhAvane puNyabhAva mAnavA eTale ke zuddha AhAra khAvAno bhAva pApabhAva che tene puNya bhAva mAnavo, athavA upavAsano bhAva puNyabhAva che tene puNyarUpa mAnavAnI sAthe saMvara-nirjarA bhAva mAne e tattva nirNaya nathI. e to AtmAne buddhipUrvaka aparAdha che, e to atattva zraddhAno bhAva che. Asrava bhAvane Asrava bhAva mAne paraMtu Asrava bhAvane jANe nahi ane moDhethI pATha belyA kare ke Asrava sattAvana che. e to ata bhAva che. sattAva AsravamAM AtmAnA Asrava keTalA che? evo prazna pUche ke tarata javAba deze ke mahArAja, e vAta zAstramAM lakhI nathI. athavA kaheze ke huM jANato nathI. to bhAI ! tuM Asrava tatvamAM zuM samajo ? eja pramANe baMdha bhAvane baMdha bhAva mAnavo joIe. paraMtu arihaMtanI bhakitane sAre bhAva mAne ane mane tIrthakaragetrano kyAre baMdha paDe evI bhAvanA kare to baMdha tattvanuM jJAna zuM lIdhuM ? baMdhanI bhAvanA karavI joIe ke baMdhathI chUTavAnI bhAvanA karavI joIe? tIrthagotranA bhAva to baMdhananA bhAva che. baMdhananI bhAvanA karavI e 14 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 dAna ane zILA mithyAdaSTipaNuM che. bhAvanA te baMdhanathI chUTavAnI karavI joIe tethI evA jIvane baMdha tattvanuM paNa yathArtha jJAna nathI. saMvara tattvamAM pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa vyavahAra guptine saMvara mAne che teNe saMvara bhAvanuM zuM jJAna prApta karyuM ? tera prakAranA caritra, daza prakArane munidharma, bAvIza prakAranA parisahajanya bhAvane tathA bAra prakAranI bhAvanAnA bhAvane saMvara mAnatA hoya te e ajJAnI chava che. eNe e sarva puNya bhAvane saMvara mAnyA to saMvara bhAvanuM jJAna kyAM thayuM ? saMvarane saMvara jANavuM temaja mAnavuM joIe ane nirjarA bhAvane nirjarA jANavI mAnavI joIe. paraMtu bAra prakAranA tapanA bhAvane nirjarA mAne te tene nirjarA tattvanuM jJAna nathI. bAra prakAranA tapanA bhAva te puNyabhAva che. puNyabhAvane nirjarAbhAva mAnavA te ajJAnabhAva che. AthI siddha thayuM ke mAtra nAma nikSepAthI tatvane jANavA te yathArtha nathI. AtmAnA pariNAmane yathArtha jANavA tenuM nAma buddhipUrvaka tavanirNaya che. tatvane nirNaya karavAmAM AtmAne upaga lAge che ane tethI AtmAnA pariNAma samaye samaye nirmaLa thatA jAya che. e nirmaLa pariNAmethI mithyA karmanI sthiti tathA anubhAga hIna hIna thatA jAya che. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakanI agiyAra pratimA : hiMdImAM lekhaka : bra. paM. zrI zItaLaprasAdajI anuvAdaka zrI bhegIlAla giradharalAla zeTha noMdha bra. paM. zrI zItaLaprasAdajIe temanA " AdhyAtmika sopAna " pustakamAM ane khI DhabathI zrAvakanI agIAra pratimAnuM varNana kareluM che. e varNana digaMbara kramAnusAra che ane digabaMra saMpradAyAnusAra che. tethI temAM sahejasAja matabheda hoya te svAbhAvika che. paraMtu te varNana evuM sarasa che ke te vAMcatAM ja pratimAdhArI zrAvakanA te te pratimA vakhate kevA AcAra vicAra hoya, kevuM vartana hoya te turata samajAI jAya che. tethI te varNana khAsa upayogI hoIne atre ApeluM che. pahelI darzana pratimA Aja kSAyika samyagraSTi AtmA potAnA kavAya bhAvonI ati, maMdatA tathA vairAgya bhAvanI parama vRddhi pAmIne aMtaraMgamAM evA Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 dAna ane zILa bhAva kare che ke A AtmA sarva prakAranA karmabaMghananI jALamAMthI chUTI kayAre pitAnuM nija svataMtra svarUpa prApta karaze !! atyAre tene apratyAkhyAnAvaraNa kapAyano upazama vartate heI, tenI avista samyagdarzananI zreNI hatI te palaTAIne deza virata nAmanI pAMcamI zreNI thaI che ane darzana pratimA (zrAvakanI agIAra paDimAMnI pahelI pratimA ) no AraMbha thayo che. AthI tene samyapha darzananA ATha aMgonA pAlanamAM ane vizeSa cAritranI ArAdhanAmAM tIvra utkaMThA bhAva pragaTayo che. tenAmAM apUrva nirbhayatA che; kaI game teTalo bhaya batAve, trAsa Ape paraMtu A jJAnI AtmA satya zraddhAna, satya jJAna, ane satya AcaraNathI kayAreya paNa calita thAya te zakya nathI banatuM. vaLI tene Aloka para lokano bhaya, vedanA, maraNa bhaya, arakSA, agupta ane akasmAta bhaya kicitu mAtra heta nathI, kAraNa teNe potAnA AtmAne ja svaloka, paraloka mAnyo che, nija jJAna cetanAnI vedanAne vedanA gaNela che, potAnA jJAnasukhAdi dhanane acaurya mAnela che, ane pitAnA AtmAne ajara, amara, nitya ane akasmAta rahita e anubhavela che. pitAnA akavAyI Atma prabhune koI para padArtha vikArI karavA samartha nathI evI daDhatAthI niHzaMkita aMganuM pAlana kare che ane saMkoca vinA nirbhayatAthI pote nirNaya karelA mArga parathI pasAra thAya che. loka tenI prazaMsA kare ke niMdA kare tenI paravA nahi karatAM pitAnA maMtavyamAM aTaLa rahe che. IndriyathI utpanna thatuM sukha atRptakArI, AkuLatAmaya, baMdharUpa ane tRSNA tApane vadhAranAruM tathA Atmika sukha svAdhIna, zAMta ane tRptidAyaka che ema vastu svabhAvanI daSTi hovAthI tene padArtho pratye ghaNA upajatI nathI; A rIte nirvicikitsA bhAvanuM pAlana kare che. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 221 jaina siddhAMtanA bhAva rahasyanA jJAtA A kSAyika samyaga dRSTi jIva amUDha dRSTi aMgamAM acaLapaNe TakI rahe che, tema ja vaLI upakhaMhaNa guNanuM pipaNuM kare che. je koI jIva ajJAna tathA tIvra kaSAyanI preraNAthI kumArgagAmI bane che, tenI paNa niMdA nahi karatAM tene dayA-anukaMpA bhAve jue che. potAnA mitrone mizcAtya rUpI kIcaDamAMthI bahAra kADhI samyaktvanA svaccha AMgaNamAM praveza karAve che. tene prema tathA vAtsalyanA bhAta atyaMta ujavaLa hoya che. tenA aMtaramAM Abha prabhAvanAnI sAthe sAthe parama pavitra jaina dharmanI prabhAvanAnI ghaNu apUrva vRtti vahyA kare che. Ama A jJAnI jIva vyavahAramAM sadarzananA AThe aMgenuM pAlana karI, darzana pratimAnA bhAvi caritArtha kare che. bIjI vrata pratimA paheluM ahiMsA ANuvrata A pAMcamA guNasthAnavartI zrAvake pratyAkhyAnAvaraNa kaSAyanA maMda udayathI have vrata pratimAmAM padArpaNa karyuM che, teNe ahiMsA aNuvrata aMgIkAra karyuM che. teNe ahiMsAnuM svarUpa sArI rIte samajI lIdhuM che, tene yathArtha jJAna che ke AtmAmAM rAgadveSAdi bhAvanI utpatti na thavA devI te bhava-ahiMsA che tathA potAnA tathA bIjAnA indriyAdi prANIne viyoga na kare, na karAvavo tathA prANene kaSTa na pahoMcADavuM te dravya ahiMsA che. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 dAna ane zILa baMne prakAranI ahiMsAnuM pAlana karavuM te kartavyarUpa che evuM zraddhAna hovA chatAM kavAyanA udayanI baLajabarIthI lAcAra banI A samaye te te potAne mAtra saMkalpI trasahiMsAthI bacAve che; AraMbhI hiMsA upAdeya nathI evI zraddhA hovA chatAM tene lAcArIe karavI paDe che. AjIvikAnA arthe asi, masi, kRSi, vANijya, zilpa ane vighA karma karavuM paDe che tyAM paNa yathAzakita mahArane TALI alpAraMbhamAM pravarte che, paraMtu udyamI hiMsAthI pitAne sarvathA bacAvI zakato nathI. vaLI gRhamAM khAna, pAna, saphAI adinA AraMbhathI trasahiMsA thAya che temAMthI paNa te bacI zakato nathI. je koI anyAyI, pApI, gharapara, dharmasthAna para athavA deza para AkramaNa kare ane dareka rIte samajAvavA chatAM te na mAne te teno yuddhabaLathI paNa sAmano karI tene parAjita kare che. ahiMyA je hiMsA thAya che te virodhI hiMsA kahevAya che. jyAM sudhI te gRhasthI che, parigrahI che tyAMsudhI parigrahanI rakSA saMbaMdhI hiMsAthI pote bacI zakato nathI. hiMsAnA be bheda che, temAM eka saMkalpI ane bIjI AraMbhI. AraMbhInA bhedamAM udyamI, gRhAraMbhI ane virodhI hiMsAno samAveza thAya che. A AraMbhI hiMsAno tyAga AThamI pratimA (Ara bha tyAga)mAM hoya che, te pahelAM te yathAsaMbhava yathAzakita dhUna karavAno udyama hoya che. bIjuM satya aNuvrata jJAnI samyam dRSTi jIva AtmAnA premamAM tarabaLa banI pAMcamA guNasthAne birAjamAna che, ane have satya vratanI bhAvanA bhAve che. pariNAmomAM e vicAra jhaLake che ke asatya e ghera pApa che. jyAre satya e mAnavInuM bhUSaNa che. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 223 e vicAre che ke huM krodhane eTale vaza na thAuM ke jethI mArAthI asatya vacana kahevAya jAya, lobha mane eTalo na satAve ke huM asatya bolI, anya prANIone ThaguM, bhaya eTalo na vyApe ke huM satyane chUpAvuM athavA satya kahevAthI jagatane lAbha thAya tevuM hoya temAMthI tene vaMcita rAkhuM tathA hAsyanA phaMdamAM eTale na phasAuM ke jethI asatya dvArA satyanI hAMsI karuM. A pAMca bhAvanAone bhAvIne satya aNuvratanA pAMca aticArothI pitAne bacAvavA pUrUM dhyAna rAkhe che. A zrAvaka kALajIpUrvaka lakSa rAkhe che, ke huM koI anyane miyA upadeza na dauM, koInI gupta vAta ke rahasya pragaTa na karuM, jUThA lekha na karUM, koInI anAmata rakama khoTI rIte na lauM tathA keInA saMkete jANuM pragaTa na kare. teNe pitAne sarva vyavahAra satyanA avalaMbana para ja sthApita karyo hoya che. AvA zuddha vyavahArathI laukika jana prasanna thAya che ane tenAmAM vizvAsa rAkhe che ane tethI teno vepAra sugamatAthI vadhe che. ' tene pratyAkhyAnAvaraNa karmane tIvra udaya hoto nathI. te bahu ja miSTa, narama vinayayukata vacana bole che, chatAM haju tenAthI sAvadha vacanano tyAga thaI zakato nathI; ane temAMthI bacavAnI bhAvanA kare che. Ama satyanuM manama karatAM karatAM A zrAvaka ekAeka zubhAzubha bhAvomAM aruci karI, zuddha bhAvomAM ramaNatA karavA bheda vijJAnanuM zaraNa grahe che ane nizcaya naThArA pitAnA AtmAne zuddha, buddha, jJAtA daSTA avinAzI ane AnaMdamaya vicAratAM vicAratAM ekAeka nija pariNatimAM lIna thAya che tyAre svAnubhava rasane pravAha tenA aMtaramAM vahevA mAMDe che; ane te rasamAM kola karI A jJAnI adbhuta AnaMdano AsvAda le che. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 dAna ane zILa trIjuM acaurya aNuvrata A jJAnI samyagdaSTi chava zrAvakanI bIjI pratimAnA vatanI bhAvanA kare che ane trIju acaurya vratanuM pAlana kare che. e samaje che ke bhAvanA rakSakanuM kArya kare che. A vratanI pAMca bhAvanAo dhyAnamAM rAkhI te acauryavratanI rakSA kare che; tathA avratanI zuddhi arthe je deSa aticAra thAya tenAthI paNa bacavA purUSArtha kare che. vaLI A vratane vikalpa kare ene paNa te baMdhanuM kAraNa jANe che. zuddha AtmAnA anubhavane ja kAryakArI ane sAcuM acauryavrata samaje che kAraNake tyAM parapadArthanA grahaNanA bhAvane abhAva hoya che. cothuM brahmacarya aNuvrata pAMcamA guNasthAnanI bIjI vrata pratimAnuM A cothuM vrata che. tenI bhAvanA A samakitI jJAnI chava kare che. cothuM vrata svastrI saMtoSa ane parastrI tyAganuM che. A jJAnIne vizvAsa che ke AtmAnubhava e ja brahmacarya che, tathA vIrya rakSA tathA kAmabhAvanA tyAgarUpa bAhya brahmacarya tenuM sahakArI kAraNa che ema samajIne A vratanuM pAlana kare che ane saMbhavita dethI bacavAnI bhAvanA seve che. A gRhastha brahmacarya aNuvratanuM pAlana kare che ane sAthosAtha pUrNa mahAvrata pALI lAbha levA mATe utsuka bane che. jemAM tenuM vyavahAra brahmacaryanuM pAlana eka deza che, tema tenuM aMtaraMga brahmacarya paNa eka deza che. sAdhuvatu anupama AtmAnubhavarUpa rasAyana utpanna karavAmAM te adhika rAmaya lagAvI zakatuM nathI te paNa savAre ane sAMje te amRtanuM pAna avazya kare che. brahmacarya vratanI bhAvanA bhAvatAM e sarva jhaMjhaTathI nivRtta thAya che. kuzaLa ane zILanA vicArorUpI taraMgone ullaMghI jaI te eka mahAna, nirmaLa sphaTika ratnasama pavitra adhyAtmika sarovaramAM praveza Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 225 kare che, tyAM pavitra svAtmAnubhavarUpa jaLa bharyuM che, tyAM rAgadveSarUpI mela kacaro nathI, ane tyAM caMcaLarUpI bheja nathI. AvA nirmaLa sarovaramAM A jJAnI chava Atmika guNonuM manana ciMtavana karatAM karatAM jyAM DUbakI mAre che tyAM "kyAM sarovara che ane kyAM huM chuM " e vikalpa virAma pAme che e to mAtra anupama AtmasaMvedanarUpa nidrAmAM bekhabara banI jaI te dazAnA AnaMdane svAda meLave che. pAMcamuM parigraha parimANu aNuvrata A jJAnI samyagdaSTi jIva bIjI vratapratimAnA pAMcamA pari. graha parimANa avratanI bhAvanA kare che, e jANe che ke jeTalA jeTalA padArtho para svAmitva buddhi rAkhavAmAM Ave che, teTalA ja aMdhaka vicAro te padArtho saMbaMdhI thayA kare che ane cittamAM vikSepa utpanna thAya che. cittanI sthiratA vinA AtmAnubhavano abhyAsa kaThina che. AthI pitAnI yogyatA ane IcchA anusAra daza prakAranA parigrahanuM parimANa janmabhara mATe nakakI kare che ane parimANathI bahAra rahelA padArthomAM mehano bIlakula tyAga kare che. vaLI te evI bhAvanA kare che ke parigraha parimANa karyuM che tene paNa bhaviSyamAM kramazaH ghaTADate jau. parigraha hovA chatAM te jaLamAM kamaLanI mAphaka alipta rahe che. A vratanI dRDhatA arthe e pAMrA prakAranI bhAvanA bhAve che ke pAMce Indriyone bhegavavA yogya padArthone saMbaMdha hovA chatAM pote samatA bhAva rAkhe. A jJAnI chava A aNuvratanA pAMca prakAranA aticArathI paNa potAnI rakSA noMdha-prasaMgavazAt parigraha saMbadhI jANavA jevI hakIkata ahIM ApIe chIe.-na. gi. zeTha. parigraha-para vastunuM grahaNa karavuM te parigraha. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 dAna ane zILa AtmAnI svavastu jJAna ane darzana che. e sivAyanI zarIrathI mAMDI samagra vizvanI aneka dravya adravya vastu e paravastu che. paravastune moha ane saMgraha e parigraha che. parigraha tyAgathI jIve rAgAdine sarvotkRSTa upazama karI nAkhe che. ane te upazamane prApta thayela chava svasvarUpamAM sthira thaI jAya che. bAha parimayanA navA prakAra 1. kheta-khullI jamIna, bAga, bagIcA, khetara, vADI vagere. 2. vaLyu--DhAMkelI jamIna, ghara, hATa, havelI, makAna vagere. 3. hiraNa-cAMdInA dAgInAo vagere. 4. sovanna-sonAnAM alaMkAre. 5. dhana-mahArabaMdha nANuM, sikkA vagere. 6. dhAnya-vIza prakAranAM dhAnya. 7. dupada-e paNa nokara, cAkara vagere. 8. caupada-cAra pagAM gAya, bheMsa, baLada, hAthI, ghoDA vagere. 8. kuvIya-gharavakharI vagere. AtyaMtara parigrahanAM cauda prakAra krodha lebha ratI durgacchA napusakaveda mAna hAsya aratI strIveda mithyAtva mAyA bhaya zaka purUSa veda bIjI rItanAM cauda prakAramAM traNa jAtanA vedane badale eka veda" evuM nAma ApI temAM "rAga, dveSa' umerIne cauda prakAra kahe che. chaThuM dizA parimANa vrata ANuvrata tattvajJAnI AtmA pAMcamA guNasthAnanI bhUmikAmAM besIne vratapratimAne aMdarathI vicAre che. pAMca aNuvratane vicAra karIne have Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. prakaraNa 3 te traNa guNavrata saMbaMdhI vicAra kare che. aNuvratAmAM karelI pApatyAganI maryAdAne je vadhAre che tene guNavrata kahe che. ( traNa guNuvrata dhAraNa karavAthI uparAkta pAMca aNuvratanu saMrakSaNa thaI zake che. ) 227 teneA bhAva vikalpeAthI rakSA karI evA che pahelu guNavrata dizA pariNAma vrata che. ke samasta bhUmaDaLamAM prasarIne thatA pAparUpa zakAya. AthI gRhastha zrAvaka AraMbha kArya mATe pratijJA kare che ke janmapa ta huM pUrva pazcima, uttara dakSiNu, upara nIce, ane cAra vidizA ema daza dizAemAM bAMdhelI maryAdAthI adhika dUra nahi jauM. A divrata dhAraNa karavAthI tene have jeTale asayama che te asayama samasta bhUmaMDala para na jatAM mAtra maryAdita kSetramAM rahe che. A rIte pAMca aNuvratanuM mULa A vratathI vRddhiMgata thAya che. satASanA suMdara bhAve ane kaSAyanI madatAnA pariNAme tene dizAenI maryAdA bAMdhavA mATe preraNA karI che. e peAte eTaleA saMtuSTa ane dRDhapratijJa che ke leAlanu nimitta maLavA chatAM te pratijJAnuM Ulladhana karatA nathI, temaja te vratanA pAMca mukhya aticAreAthI paNa peAtAnuM rakSaNa kare che. A pramANe A jJAtI kayAreya paNa kAyane evA AdhIna thatA nathI ke te atha tathA kAmane mATe maryAdAnuM ullaMdhana kare. munidarzana Adi dharmakAryo karavA mATe A maryAdA hotI nathI. zrAvaka vyavahAramAne AtmAnubhavanA patha digvirattinA vikalpeA karatA A nAnI paNa baMdhanuM kAraNu samaje che ane zuddhanaya dvArA para vicaravA IcchA rAkhe che. sAtamuM dezAvakAzika vrata Aje jJAnI AtmA pAMcamA guNusthAnavartI bIja vratapratimAnA bIjA guNuvrata saMbaMdhI manana kare che. diggata pachI devirata guNuvrata che. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 dAna ane zILa A vratamAM pAMca aNuvratanuM mUlya ekadama vadhI jAya che, divratamAM janmabharanI jeTalI kSetramaryAdA bAMdhI hatI te maryAdAnI bahAranA kSetramAMthI tene rAgabhAva saMpUrNapaNe chUTI javAthI tene te saMbaMdhe mahAvratanA phaLa samAna phaLa maLatuM hatuM have A dezavratamAM te pratidina prathamanI maryAdAne paNa saMkocI eka divasa athavA koI parimita kALa sudhInI rAkhavIne niyama kare che. AthI tene rAgabhAva ghaTIne mAtra maryAdita kALa sudhI maryAdita kSetramAM rahe che. A vratanA phaLathI A jJAnIne niyamita kALa mATe kahelI kSetra maryAdAnI bahAra mahAvratanA adhika phaLano lAbha thAya che. jema cAramAM cAra umeravAthI ATha thAya che paraMtu cArane cArathI guNavAthI soLa thaI jAya che, tema aNuvratone guNavAthI vratanuM mUlya bahu ja vadhI jAya che ane tethI ja tene guNavrata kahe che. vAstavamAM pratyAkhyAnAvaraNa kaSAyanA udayanI maMdatA ja upara jaNAvela phaLanuM kAraNa che. saMtoSarUpI amRtanuM pAna karAvavuM e ja dezavratanuM apUrva phaLa che. eTaluM ja nahi paNa te Astravane rokanAra, saMvaranuM kAraNa tathA maMdakaSAyarUpa bhAvaya baMdhane tuM che. AvA paramopakArI deza vratanuM pAlana karato saMtoSI jIva prayojanabhUta kAryamAM koI paNa prakAranI hAni na pahoMce evA lakSathI lebhanI mAtrA ghaTADato rahe che. vaLI pAMca deSarUpa aticAra na lAge tenuM dhyAna rAkhe che. A vratanI bhAvanAmAM para padArthanuM ja ciMtavana che, nija AtmAnI bhAvanA nathI, e vicAra udbhavatAM A jJAnI sarva para padArtha pratyethI pitAno upayoga haThAvI svapariNatimAM joDe che. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 229 AThamuM anarthadaMDa viramaNavrata Aja A jJAnI samyagdaSTi pAMcamA guNasthAnanI bIjI vrata pratimAnA anarthadaMDa virati nAmanA trIjA guNavratanI bhAvanA bhAve che. A guNavratanA dhAravAthI pAMca aNuvratanuM mUlya bahu vadhI jAya che; aNuvratamAM je mUlya hatuM te ahIM cAragaNuM thAya che. dhAro ke aNuvratanuM mUlya (pAMca) hatuM, te digvitimAM 25, deza viratimAM 625, ane anarthadaMDa viratimAM 62 5 x 625 arthAta 380625 thaI jAya che. Ane hetu e che ke zrAvakane dezavirati vratamAM dasa dizAomAM kSetranI maryAdA je bahu ghaTADI hatI te maryAdAnI aMdara paNa tene dharma artha ane kAma purUSArthanI saphaLatA mATe jeTalI AvazyakatA jaNAya teTalA pramANamAM te sAvadha karmo karavAnI IcchA rAkhe che. AthI je kArya sAthe tene koI prayojana nathI tevuM karI te vRthA pApakarmanA baMdhane bhAgIdAra banato nathI. samyagdaSTi jJAnI jIva sadA ema ja cAhe che ke phekaTa saMkalpa vikalpa karI AtmAne bhita na kare, ane AthI pAMca prakAranA anarthaDane TALavA dhyAna rAkhe che, apadhyAnathI athavA khoTA vicArathI, pramAdanA AcaraNathI. hiMsAkArI zAstronA dAnathI ane pApakarmonA upadezathI potAne bacAvI le che. uparAMta A vratanA pAMca devarUpa aticAra paNa saMbhavita hoI te na lAgI jAya tenuM satata dhyAna rAkhe che. te aticAranAM nAma (1) kaMdarpa kathA, (ra) kuceSTA, (3) maurya doSa, (4) saMyuktAdhikaraNa arthAtu zAstrano saMbaMdha meLavavo ( ane 5) upaga paribhogamAM Asakita. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 dAna ane zILa A pAMca prakAranA dezomAMthI ghera pApakarmane baMdha thAya che. ema samajIne temAMthI bacavA bhAvanA rAkhe che. navamuM sAmayika zikSAvrata A sAmayika vratane zikSAvrata eTalA mATe kahe che ke A kriyAne abhyAsa muni avasthAmAM dhAraNa karavAmAM AvatI sAmayika cAritranI zikSA Ape che. sAmayika zabda "samaya" parathI banela che. samaya nAma Amadravyane kahe che. jyAM AtmA saMbaMdhI anubhava che. parapadArthomAM rAgAdibhAva nathI ane samatAbhAvane pravAha vahe che tene sAmAyika kahe che AtmAnubhava e ja satya sAmAyika che. A sAmAyika bhAvanI prApti mATe vratIe divasamAM ochAmAM ocho eka vakhata, ane banI zake to savAra, bapora ane sAMja ema traNa vakhata ekAMtamAM nizcitu banI 48 mInITa mATe abhyAsa kare. sAmAyikamAM zAMta bhAvathI koI sAmAyika pAThane abhyAsa karavo ane tenA bhAvanuM grahaNa karavuM. vaLI pitAnA AtmAne paramAtmA samAna vicArI koI maMtra dvArA japa karavo. piMDastha dhyAnanI dhAraNAone vicAra kare ane athavA potAnA AtmAne nirmaLa jaLanI mAphaka ciMtavI temAM manane DubAvavuM, yathAzakti dhyAna dharavuM ane AtmAmAM laya thavA mATe carcA karavI, A sAmAyika parama kalyANakArI che. A navamA sAmAyikavratanA pAMca aticAra che tene yathAzakti TALavA ughukta rahevuM manamAM anya azubha vicAra karavo, azubha, * zikSAvrata AtmabhAvamAM dAkhala thavAne abhyAsa karAve che. svAnubhUti, anubhavajJAna zikhave che. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. prakaraNa 3 231 mAThuM vacana melavuM, kAyAnI azubha ceSTA athavA vyApAra karavA, nirAdara tathA nirutsAhathI sAmAyika karavI tathA sAmAyika avyavasthitapaNe karavI te pAMca doSa che tene TALavA zrAvakananI sadA tatpara rahe che. sAmAyika zikSAvrata mane parama upakArI che evI bhAvanA karatAM karatAM A nAnI ekAeka sarva vika`Ane tyAga karI AtmA potAnA svadravyaprati upayeAyukta thAya che tyAre nija AtmAmAM sthira thAya che. A svAnubhava che te ja sAcI sAmAyika che. dazamuM pauSadhApavAsa zikSAvrata A jJAnI AtmA Aje vrata pratimAnA dasamA pauSadhApavAsa zikSAvrata saMbaMdhI vicAre che. A jJAnI manamAM ciMtave che ke eka mAsamAM cAra pASadha-divasa athavA padina hoya che, te divasamAM upavAsa karavA joI e. pAMca indriyAnI IcchAone rokI temane dhama - sAdhanAmAM lagAvavI, zarIranI saMskAra kriyAne rAkavI. vyApAra bhAjana pAnAdi Arbhane tyAga karI pauSadhApavAsa gharamAM athavA sAdhuenA AzrayamAM athavA Atma mananane upayAgI evA sthAnamAM besIne dhama sabaMdhI citavanamAM, sAmAyika bhAvamAM, zAstra vicAramAM dharmacarcAmAM tathA zrI jinendradevanI bhakti Adi zubha bhAvanA saMbadhI kriyAmAM anurakta rahevu tene pauSadhe pavAsa kahe che. jaina darzanamAM zakita anusAra tapanuM mAhAtmya che. zakita bahAra tapa Adi karavu, e AkuLatA tathA sarkaleza pariNAmanu kAraNa che. A paiSadhopavAsa vrata deSa rahita pALI aticArAthI bacavuM ucita che. haju sudhI te A nAnI dhArmika tenA mAtra abhyAsa kare che. tenI zraddhA che ke A vrata parama kalyANunuM kAraNa che. te zarIra, vacana, mana ane AtmAnA deSa ane vikArane zamAvanAra, tenI zakitaene Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 dAna ane zILa zuddha karanAra, cAreyano baLane puSTa karanAra, pApakarmothI nirjarA karanAra, mahAna puNya karmane utpanna karanAra ane AtmAmAM sukhazAMti sthApanAra che. A vratane zikSAvata eTalA mATe kahevAmAM Ave che ke ahIM karavAmAM AvatI kriyA vAstavamAM munidharmanuM jIvana che. A vratamAM muninA pradhAna cAritranI zikSA zrAvaka leto hovAthI tene zikSAvrata kahe che. agIyAramuM bhege paga parimANa zikSAvrata pAMcamA guNasthAnavata bIjI vratapratimAnuM trIju zikSAvrata bhogapabhoga parimANa vrata che. A jJAnI AtmA A vratane vicAra kare che. mAMsa, maghu ane sarva mAdaka padArtho jemAM adhika hiMsA thavAnI saMbhAvanA che evA padArtho bhAgavAno to tene pratibaMdha che ja. jemAM svAda alpa ane anaMta e kendriya jInA prANanAzanI saMbhavitatA che. evA kaMda mULa Adi padArthono paNa tene tyAga che ja. je eka vakhata kAmamAM Ave tene bhoga ane vAraMvAra bhogavI zakAya tene upabhoga kahe che. AvA bhoga tathA upabhoga vegya padArtho bhogavavAnI maryAdA A jIve dararoja savAre evIsa kalAka mATe athavA adhika samaya mATe bAMdhe che. AthI parimANa bahAranI vastuo saMbaMdhI tene IcchA hatI nathI. vAstavamAM rAgAdi bhAvane ghaTADavA e ja A vratane hetu che. A vratane zikSAvata eTalA mATe kahe che ke ahiM jJAnI niyamathI bhogamAM saMtoSa guNane keLavI tene abhyAsa kare che, je abhyAsa sAdhu dazAmAM sahakArI, upayogI thAya che. Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 233 zrI samaMtabhadrAcArya anusAra A vratanA pAMca aticAra A pramANe che. (1) pAMca indriyanA bhogono vAraMvAra vicAra karavo (2) bhAgamAM vairAgya bhAva na hovo (3) bheLavavAmAM ati lolupatA hovI (4) bhagonI tRSNa nahi ghaTADatAM vadhAravI ane (5) maryAdAthI adhika bhegone bhogavavA. zrI umA svAmIjI mahArAja anusAra pAMca aticAramAM traNa aticAra e apekSA e che ke koI zrAvake koI divasa mATe sacita vastu khAvApIvAno tyAga arthAt ekendriya jIva sahita padArtho na levAnuM vrata lIdhuM hoya tene AvA doSathI bacavuM jarUra che. (1) bhUlathI sacita padArtha khAvo (2) sacitathI saMbaMdhita padArtho khAvA; jemake keLAnA pAna para bhojana karavuM (3) sacitane acita sAthe bheLavI khAvuM. (4) je bhojana kAma bhAvanI tIvratA vadhAre evA hoya tenuM grahaNa karavuM (5) je bhejana kAcuM pAkuM, ochuM pakAvela ane adhika pakAvela hoya te levuM. A jJAnI evI bhAvanA kare che ke dharma kArya mATe A nAzavaMta zarIranI paNa rakSA karavI joIe. ane tethI Avazyaka padArtho ja mAtra bhogapabhoga mATe grahaNa karUM ane zepano tyAga karUM. bAramuM atithi saMvibhAga zikSAvrata Aje A jJAnI atithi saMvibhAga nAmA cothA zikSAvata para vicAra kare che. je saMyamanI rakSA arthe janasamudAyanI bahAra jaMgala athavA pahADomAM vicare che, jemane koI khAsa tithiomAM upavAsAdine niyama nathI ane jemane AvavA mATe koI nirNita tithi nathI tene atithi athavA sAdhu kahe che. AvA sAdhumunine potAnA kuTuMba arthe ja banAvela bhojanapAnamAMthI vibhAga karI vaherAvavuM ne atithi saMvibhAga 15 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 dAna ane zALA che. Ane zikSAvrata eTalA mATe kahe che ke je munione vidhi sahita dAna kare che, tene potAne svayaMdAna levAnI zikSA maLe che. A zikSAvrata muni avasthAnuM pUrva sAdhana che. muni udiSTa AhAranA tyAgI che. tevI ja rIte 11 mI pratibhAdhArI phalaka tathA elaka paNa tevA ja tyAgI che; teo paNa sAdhunA nAnA bhAI che. sAdhupadanA umedavAra che. A traNenI evI gADha pratikSA heya che ke svayaM AraMbha karavA nahi, bIjA pAse potA mATe karAvavo nahi, tathA AraMbhanI anumodanA karavI nahi. gRhastha pitAnA mATe taiyAra karela AhAramAMthI saMtoSapUrvaka grahaNa karavuM evI bhikSAvRti virakatone dharma che. evA nigraMtha sAdhu athavA pUjya mahAtmAone nava prakAranI bhakitathI saMpanna thaI dAna devuM ucita che. navadhA bhakita A pramANe che : (1) saMgraha munine AvatA dekhI bhakitathI kahevuM ke zuddha AhArapAnanI jogavAi che. mATe padhAre. (2) ucca sthAne yogya ucca sthAna para besADavA. (3) pAdapakama caraNanuM prakSAlana karavuM. (4) arcana. (5) praNAma. (6) mana zuddhi. dAna sivAya manamAM anya koI vikalpa hoya te dUra kare. (7) vacanazuddhi. mauna sahita rahevuM tathA AvazyakatA hoya tyAre yogya miSTa vacana kahevuM. (8) kAyazuddhi. (8) eSaNAzuddhi. bhojana zuddha hoya ane muninA nimittathI banAvela na hoya. Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 235 Ama nava prakAranI bhakitathI dAtAre sAta guNa sahita prasanna mukhathI dAna karavuM yogya che. sAta guNa - (1) aihika phalApekSA. dAnanA phaLanI IcchA na hovI (2) kSamA ane zAMta bhAva havA. (3) niSkapaTatA, saraLatAthI zuddha bhejana ApavuM; mAyAcArIthI azuddhane zuddha na kahevuM. (4) anasuyatvam. IrSA na karavI. (5) aviSAda, aMtamAM zoka na hovo. (6) muditatva. dAna samaye mana harSita hovuM. (7) nirahaMkAra. ahaMkAra rahita thavuM. munione upara mujaba dAna karavuM. elaka athavA kSullakanI paNa nava bhakitamAMthI yathAyogya bhakita karavI ucita che. te sivAya madhyama pAtra paNa che; te evA zrAvaka che ke jeo pahelI darzana pratimAthI zarU karI dasamI pratimA sudhInA vrata pALe che, temane paNa bhaktithI yathAyogya dAna karavuM. je vrata rahita che, paraMtu sAcA deva, zAstra, gurumAM pUrNa zraddhAvata che. te ja dhanyapAtra che, tene paNa Adara sahita dAna devuM. dAnanuM bahu moTuM phaLa che; lobhanA tyAgathI mana vizuddha thAya che, A pramANe A jJAnI zrAvaka zikSAvratanA mahimAne vicAra kare che. salekhanA A jJAnI AtmA Aje zrAvakanI bIjI vrata pratimAmAM lekhanA sabadhI vikalA kare. sakhanA athavA samajajarane vAM zikhara samAna che. koI divase Ayukarmane kSaya thavAthI eka paryAya choDI bIjI paryAyamAM javAmAM samAdhimaraNa atyaMta upakArI mitra che kAraNa ke te A saMsArI jIvane dharmabhAvanI prAptino lAbha meLavI Ape evI Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 dvAna ane zILa sAtAkArI sthitimAM laI jAya che. maraNa samaye zubha lephsAnA prabhAvathI zubha ta maLe che, AthI ati Avazyaka che ke aMta samaye ArttadhyAna ane raudradhyAna na ho, kiMtu dharmadhyAna hai, samatAbhAva hai, kAyAnI ati madatA hA, AtmAnI sanmukha pariNAma hA, ratnatrayanI aMdara ramatA evA bhAvanakSeparUpa bhAva hA. zrAvaka nira Mtara evI bhAvanA rAkhe che ke mAruM samAdhimaraNa Do. kAyabhAvAne sArI rIte kRdha karavA tene kaSAya salekhanA ane kAyAne kRSa karavI te kAya salekhanA kahevAya che. jyAre evuM anumAna thAya ke A zarIra koI evI ApattimAM phasAI gayuM che ke jemAMthI bacavu ane vita rahevuM asabhavita che. te asAdhya rogamAM sapaDAyuM che, agni mukhamAM pravezI cUkayuM che athavA bhayAnaka durbhikSa athavA yuddhanI madhyamAM Avyu che, tyAre tratenI rakSA nahi thaI zake ema jANI jJAnI zrAvaka peAtAnA vratAne jokhama tra pahe Mce evI rIte teAnI rakSA karIne zarataneA tyAga kare che. vita A vratanA pAMca aticAra A pramANe che. ( 1 ) rahevAnI icchA karavI, ( 2 ) maraNanI icchA karavI, ( 3 ) agAu bhAgavelAM bhAganu smaraNa karavuM, ( 4 ) prathama zarIra upakArI mitra hatuM tenI sAthe prIti karavI, (5) bhaviSyanA bhAgenI vAMcchA karavI. A pAMca doSa cheADI saraLa, zAMta bhAvamAM rahI dehatyAga karave te salekhanA che. 3 trIjI sAmAyika pratimA A nAnI gRhastha khIjI vrata pratimAnuM pAlana karatAM karatAM aMtaraMgamAM adhyAtmajJAnanA abhyAsane vadhAre che tathA Atmika AnaMdanA Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 237 adhika svAda mATe trIjI sAmAyika pratimAmAM praveza kare che. have teNe prAtaHkALa, madhyAhna tathA sAyaMkALe ekAMtamAM besIne sAmayika zikSA vratanuM pAlana karavu joIe tathA pratyeka vakhate pUrI e ghaDI sAmAyika karavI joI e evI bhAvanA kare che. A trIjI zreNImAM uparokta traNe samaye sarva kA cheADI AtmabhAvanA karavI joi e. sAmAyika mATe te ekAMta tathA nirAkuLa kSetranI pasaMdagI kare che. sAmAyikanA prAraMbhamAM te evI bhAvanA kare che ke " mAre koi zatru nathI, tema mitra nathI, huM atyAre sarva anAtmasabaMdhI vicAreAthI nivRtta thaI eka mAtra AtmAnA guNu paryAyamAM ramaNatA karU chu, rAgadveSane tyAgu chuM ane samatAbhAvane grahuM chuM. sAmAyika pratimAdhArI sAmAyikanA samaye bilakula munivat zAMta tathA saumya banI jAya che. yadi kAI kaSTa Ape athavA ducana kahe athavA prahAra kare tApaNa prayAgakartA dveSa karatA nathI. kAraNa ke te samaye teNe peAtAnA AtmAne ja peAtAnu dhara mAnyuM che AthI tee te dharanI rakSA krodha, mAna, mAyA, leAbhAdi zatruethI ati prayatnapUrvaka kare che. arthAt kahA ke atyAre bhAvasAdhu che. have te jJAnI zrAvaka vyavahAranayane gauNu karI nizrayanayane Azraya le che. pratikramaNa, pratyAkhyAna, stuti, vaMdanA Adi vyavahAra sAmAyika sabaMdhI vikalpeAnA tyAga karI, asalI nizcaya sAmAyikamAM ArUDha thAya che. nizcayanayanA Azraya vaDe buddhimAMthI jagatanI vicitratA ekAeka sarI jaI, sarva zuddha, zuddha, caitanyamaya, parama vItarAgI dekhAya che. pudgalAdi pAMca dravya bhinna bhinna najaramAM Ave che. have te svAnubhava arthe anya sarva AtmAemAMthI peAtAne upayeAga haThAvI peAtepeAtAnA ja AtmAnI ni`La zuddha bhAvarUpI bhUmimAM praveza kare che. tyAM pravezatAM ja, sarva bhavatApa zamI jAya che, caitanI kalpanA vilaya thAya che ane eka mAtra AtmabhAva jAgrata thAya che. A svAnubhavarUpI Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 dAna ane zILa AnaMdAmRtano svAda apUrva che. A svAdano bhoktA sAcI sAmAyikane svAmI che. AvI sAmAyikanA baLathI athavA samabhAvanA prabhAvathI pUrvabaddha ghaNAM karmonI sthiti ghaTI jAya che, pApakarmane anubhAga zame che tathA puNya karmane anubhAga vadhI jAya che. cethI pauSadhapavAsa pratimA kSAyika samaSTi zrAvaka 11 pratimAomAMthI pahelI traNa pratimAonA vratano abhyAsa karIne have cothI pauSadhopavAsa nAmanI pratimAmAM praveza kare che. te manamAM daDha saMkalpa kare che ke eka mAsamAM be aSTamI tathA be pAkhI e cAre parvamAM huM pauSadhopavAsa karIza. upavAsa eka tapa che, ane zakita anusAra te karavA yogya che. A upavAsatapa bhAva harSayukta tathA saMkaleza pariNAma rahita hoya che, zrAvakAcAramAM A tapane utkRSTa, madhyama tathA jadhanya eca traNa prakAre kahela che. jyAre aSTamInA divase upavAsa karavAne heya tyAre te kayAreka saptamInA be prahara bAda. kyAreka saptamInA saMdhyAkALathI ane kyAreka aSTamInA prAtaHkALathI sarva guhAraMbha tyAga kare che, jeTalA samaya sudhI pauSadha kare che, teTalA samaya mATe pitAnuM rAjyapATa, vyApAravaNaja, kRSi Adi sarva AraMbha koI bIjAne soMpI pote nizcita thAya che. A pauSadhopavAsI sarva taraphathI eTale sudhI nizcita thaI jAya che ke zarIranI paNa ciMtA, vikalpa Adi cheDI, mAtra potAnA AtmArAmamAM ramaNa karavAne dRDha nizcaya karI temAM ja vIryane joDe che. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na. prakaraNa 3 239 trikALa sAmAyika karavA uparAMta bAkInA samayamAM sthiratAthI zAstrAbhyAsa kare che. dharmabuddhijIvo sAthe dharmacarcA kare che, zrI jinendra bhagavAnanI stuti vaMdanA Adi kare che. pramAda tathA Alayane to bilakula vaza thatA nathI. AdhyAtmika zAstrone svAdhyAya karatAM karatAM te jJAnI vicAramAM paDI jAya che ke "aho ! A saMsAra asAra che, zarIra apavitra che, Indriyoga parAdhIna, kSaNabhaMgura ane atikArI che." Ama vicArI nizcaya karI sat cit AnaMdamaya evA pitAnA AtmAnI guNavalImAM upayoga lagAvI temAM ja ramaNa karavA udhama kare che. 5 sacitta tyAga pratimA samyaphadaSTi zrAvakanI A pAMcamI DimA che. IndriyonA viSayone jItavAne udyamI A zrAvaka potAnI IcchAo ghaTADe che ane evo nizcaya kare che ke zAstrAnusAra sacitta arthAtu jIvasahita padArthonuM bhakSaNa nahi karuM, mAtra te ja padArtho khAvAnA upayogamAM laIza ke jemAM ekendriya jIva paNa na heya. A zreNImAM haju AraMbhane tyAga nathI; pitAnI AjIvikA arthe kRSi vANijaya Adi tathA pANI bharavuM, kapaDAM dhovAM, rasoI banAvavI e Adi gRhAra kare che. ahi tene mAtra sacitta AhAra karavAno tyAga che. tenA pariNAmomAMthI svaccheda tathA nirgata pravRtti nIkaLI javAthI have A jJAnI kAcuM pANI na letAM mAtra prANuka pANuM pIe che, tathA sacitta padArtho aceta thayA pachI ja khAya che. koI saceta ekendriya vanaspati Adi sukavavAthI, garama karavAthI, nimaka Adi meLavavAthI aceta vA prANuka thaI jAya che. tevI vanaspatine ja AhAre kare che. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 dAna ane zILa nirmaLa pravRtti aTakAvavAthI tathA vicArarUpa pravRtti udati thavAthI indriya saMyame tathA prANa saMyamanuM adhika aMze pAlana thAya che. A jJAnI zrAvakanA pariNAmomAM dayA bharapUra bharI hoya che. tenI evI bhAvanA hoya che ke mArAthI koI paNa prANIne ghAta na thAya. mArA bhAvomAM Indriya vAsanA na le. chatAM pratyAkhyAnAvaraNa kAyanA udayathI te pUrNa samI banI zakatA nathI, paraMtu teo saMyamasaMyamI, deza saMyamI che. jeTale aMze indriyasaMyama tathA prANasaMyama che teTale aMze saMyamI ane jeTale aMze e baMne saMyama nathI teTale aMze asaMyamI che. A jJAnI koI paNa prANIne nirarthaka kaSTa ApatA nathI. jeTalI jeTalI vastu vinA na cAlI zake tema hoya teTalI sacita vastune aceta kare che. jyAM anaMtakAyI jIva hoya che evI vastu rasanendriyanA rAgavaza aceta karatA nathI. projanavaza auSadha Adine sacetamAMthI aceta kare che tevI anivArya hiMsAmAM paNa udAsInatA che paraMtu rAganA atimaMdatAnA abhAvamAM AraMbhI hiMsAne tyAga pUrNapaNe thatuM nathI. A pAMcamI pratimadhArI zrAvaka bahArathI vyavahAra cAritranI unnati karatA hoya che tyAM paNa temanuM mukhya dhyAna aMtaraMga cAritranI para sthira hoya che. traNe kALanI sAmAyika uparAMta samaya kADhI te AkuLatAnA kAraNarUpa pugaLa dravyanA saMgane bhUlI jaI AtmadravyanA guNaparyAya para citta lagAve che, ane svAnubhUtimaya parama AnaMdarasanuM pAna kare che. vicAratAM jaNAze ke te sacitanA tyAgI thaI acitane paNa bhogavatA nathI, paraMtu nija cetanArUpa sacita padArthane ja bhogave che ane e bhogamAM eTalA Asakata che ke temane mahAna lebhI kahevAmAM kaMI khoTuM nathI. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 241 rAtribhukti tyAga pratimA jJAnI AtmA prathamanI pAMca pratimAonA niyamanuM pAlana karatAM karatAM have chaThThI pratimAmAM praveza kare che. A pratimAnuM nAma rAtribhukitatyAga che, ahIM rAtre anna, pAna, svAdha tathA lehya evA cAra prakAranA AhArane sarvathA tyAga kare che. ahiM te evI kakSAe pahoMce che ke jyAM te svayaM rAtri bhojana karatA nathI temaja anyane karAvatA nathI. te khAvApIvAnA vikalpathI chUTe che, haju te ArabhI gRhastha, che, tene AdhIna kuTuMba, pazu Adi paNa che, paraMtu ahiM te teonI saMbhALa arthenuM kArya pitA parathI utArI anya koIne soMpe che ke jene Avo koI niyama nathI rAtre bImArane AhAra pANI devA. Dhera pazuonuM khavarAvavuM, athavA koI atithi AvI caDe te tene AhAra daI satkAra kare e Adi kArya anya koIne soMpI, pote sarva ciMtAothI chUTI 18 kalAka mATe upavAsI thAya che. rAtre svayaM bhojana na karavAno pAke niyama A pratimAmAM thAya che. joke koI dayAvAna gRhastha pahelI darzana pratimAmAM paNa teno abhyAsa kare che, tathApi koI gRhastha rAtribhojana tyAga sarvathA na karI zake, pANI auSadha Adine tyAga na karI zake tevI avasthAmAM heya, te paNa prathamanI pAMca pratimAonuM pAlana niyamapUrvaka karI zake che ane pachI ahiM chaThThI pratimAmAM praveza kare tyAre to niyamathI cAre prakAranA AhArano tyAga kare che. arthAtu A pratimAne dhAravA pahelAM je koI zrAvaka rAtrie kaMI paNa na le to te bahu uttama che, paraMtu koI kAraNavaza sarvathA na cheDI zakAya tema hoya athavA choDavAnA abhyAsI hoya tene paNa ahiM to rAtribhojanane tyAga karavAno hoya Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 dAna ane zILa che. AthI jJAnI zrAvaka rAtre paNa dharmadhyAna ane AtmaciMtana mATe samaya kADhI te kAryamAM rata bane che. vAstavamAM jagatanA sarva kAryonI apekSAe AtmAnA upavanamAM kalola karavAnuM A jJAnI AtmAne adhika rUcikara bhAse che. 7 brahmacarya pratimA A jJAnI gRhastha che pratimAone abhyAsa karI have sAtamI pratimAno vicAra kare che. te ciMtave che. ke strI saMsarga jIvananI zakti tathA saMyamane naSTa kare che; strI saMsargane moha AtmAnI zuddhinA abhyAsamAM bAdhaka che, have jo huM mana, vacana, kAyAthI strI saMsargane tyAga karI brahmabhAvamAM rata thaI bhalI rIte brahmacaryavrata pALuM, to te mane AtmAnubhavanA mananamAM ati sahAyatArUpa thAya. Ama vicArI, pitAno nirNaya svapatnI pAse pradarzita karI, tene saMtuSTa karIne potAnA grahanA koI eka ekAMta oraDAmAM pitAnuM zayana Asana gaThave che. jo ke haju teNe AraMbha tathA parigrahano tyAga karyo nathI, kuTuMbanI rakSA tathA AjIvikAnA sAdhanane saMbhALe che to paNa tenI vRtti sArI rIte saMtoSamaya banI upazamI gaI che. te brahmacaryanI rakSAthe divasamAM mAtra eka vakhata bhojana kare che, temAM paNa kAmo-tejaka padArthono tyAga kare che. ane Avazyaka hoya to bIjI vakhata phaLa athavA dUdha koI vAra le che. tenA veSamAM paNa parivartana thAya che. te sAdA kapaDAM pahere che, jonArane te vairAgI lAge evI tenI vartanA hoya che. te pAMca bhAvanAo bhAve che te A pramANe- (1) strIomAM rAga vadhAranAra kathA sAMbhaLavI nahi. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 244 (2) strInAM manahara aMge rAgabhAvathI nirakhavA nahi. (3) pUrva bhukta bhegonuM smaraNa karavuM nahi. (4) kAmottejaka AhArapANa levAM nahi. (5) svadehane mUMgArathI saja nahi, je je nimittothI kAmavikAranI utpatti thAya te te nimittothI te dUra bhAge che. te have bilakula nirabhimAnI tathA udAsIna thayA che. bAhya brahmacaryanA pratApathI vIryanI zakti vardhamAna thatI jAya che. bAhya brahmacarya mAtra zarIrarakSaka che ane AMtarika Atmika brahmacarya vinA tenuM mUlya nathI ema jANuM brahmarUpa nija AtmAnA dhyAnamAM vizeSa udyamI rahe che. AraMbha tyAga pratimA A jJAnI zrAvaka pahelI sAta pratimAonA pAlanathI parama saMtuSTa che, paraMtu AraMbha tyAga na hovAthI tene AjIvikA ane ghara saMbaMdhI Ara bhika kriyA mana, vacana, kAyAthI karavI paDe che, AthI A kriyAnA saMkalpa vikalpa AtmAnabhavamAM bAdhaka che ema jANuM te have AjIvikA saMbaMdhI samasta vikalpane tyAga kare che. have tene nathI matalaba khetIthI ke nathI vepArathI. nathI rAjyapATanA prabaMdhathI ke nathI zilpa Adi kAryathI. parigraha parimANa vratamAM rAkhelI saMpatti parigraha mayAdAmAM saMtoSI banI, te have dhanopArjanane tyAga kare che. vaLI potAnA mATe AhArapANI saMbaMdhe AraMbha karavAno, karAvavAno tyAga kare che. potAnA strI athavA putra athavA anya koI zuddha bhajana mATe kahe te je kaMI AhAramAM maLe te saMtoSathI khAI levAno niyama le che. Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 dAna ane zILa atyAra sudhI tene saMkalpI hiMsAne tyAga hato tathA AraMbhI hiMsAthI bacavA yathAzakti prayatna hato, paraMtu AjathI te AraMbhI hiMsAno tyAga kare che. vaLI tene je kaMI parigraha che, tenA tyAganI paNa bhAvanA rAkhe che. have A jJAnI mahAtmA divase bhUmine dUrathI joIne cAle che ane rAtre kadAcit cAlavuM paDe to prakAzamAM ja gamana kare che paraMtu aMdhArAmAM to cAlatAM ja nathI. bhAva evA che ke potAnA nimittathI kaI sthAvara ke trasa jaMtune kaSTa na he. temane have yAtrA karavAnI utsukatA rahI nathI. AtmadhyAnane ja jIvanano mukhya dhyeya banAvI te pitAnA AtmAne sAcA deva, sAcA gurU, ane sAcuM tIrtha samaje che. je kadika bhramaNamAM tIrthanI vaMdanA mATe avasara prApta thAya che to te vaMdanA kare che paraMtu tene e vyavahAra dharmanI AkuLatA nathI; ane te chatAM vyavahAra cAritranA niyamonuM bhalI rIte pAlana kare che. TUMkamAM te atyaMta saMtoSI che. parigraha traNa pratimA A samyagajJAnI AtmA ATha pratimAonA niyamone bhale prakAre pALato je ke AtmadhyAnane abhyAsa adhikatAe kare che to paNa parigrahamAM mamatva buddhi pariNAmonI zuddhatAmAM bAdhaka che ema samajI have te parigraha tyAga nAmanI navamI pratimAmAM padArpaNa kare che. tene have pratyAkhyAnAvaraNa kaSAyanI maMdatA thatI jAya che. pitAnI sarva saMpatti dhyAnamAM laI, temAMthI saMtAnane ApavAnI che te ApI daI bAkInI jaina dharmanI unnatimAM, AhAra, auSadhi, vidyAdAna, Avazyaka dharma kAryamAM vAparavAne prabaMdha kare che. Ama sthAvara jaMgama Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 dAna. prakaraNa 3 saMpattimAM mamatvapaNuM hatuM te kADhI nAkhI ni`matva bhAvane prApta thAya che. jo ke samyakatvanI apekSAe te te mamatvarahita hatA ja paNa cAritranI apekSAe mamatA sahita hatA. ahiM mamatAnA tyAga kare che. have te pAtAnu dhara paNa cheDe che ane kAI ekAMta eraDI ke dharmazALA Adi sthaLamAM nivAsa kare che; peAtAnI pAse dhana rAkhavAne tyAga kare che, mAtra yathAvazyaka thADAM vastra tathA bhAjana pANI mATe e traNa pAtra rAkhe che, ane atIva satASathI rahe che. ArabhanA tyAgI hoi te pagapALA gamana, musApharI kare che; mananI aMdara tIrthayAtrAne meAha nathI. di sugamatA ane satAthI vihAra karatAM koI tIrthakSetra niSTa Ave te te pUNyabhUmimAM jaI bhakitathI mahAna satpurUSAnA guNeAnu smaraNa karI peAtAnA janmane kRtArtha mAne che. te koI dharmAtmA gRhastha bhakitapUrvaka nimaMtraNa kare che, te tyAM je kAMI maLe te satASathI AregI sayamanA rakSaNa arthe udarapeSaNa kare che. rasAsvAdathI tRSNAne teNe damI nAkhI che. te rAtre nidrA apa le che ane sUtA sUtA vairAgyanI bhAvanA bhAvatA hoya che. jo ke tenu mana saMsAranA padArthothI udAsInatA bhaje che te paNa dharmanI prabhAvanA mATe te sadA utsuka heAya che. samayanI anukULatAe tee zrAvakAne dharmopadeza Ape che, parApakAra ane dhArmi ka AcaraNa karavA uttejita kare che. te premathI zAstrabhyAsa kare che ane dharma ane parApakAravaka lekhA tathA pustakA lakhe che. jo ke tee zuddhopayeganA premI che paraMtu pAtAnA upayegane adhika kALapa ta zuddha bhAvamAM sthira rAkhavA asamartha hovAthI lAcArIe zubhe payAgamA ramaNatA karAve che. jyAre tee zubheApayegamAM Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 dvAna ane zILa hAya che tyAre temanA pariNAmamAM jIva mAtranuM hita vartatu hAya che, sava pratye maitrIbhAva, guNavAnA pratye prameAdabhAva, pIDitA pratye dayAbhAva tathA asamAna vicAra athavA virodha pariNati dharAvanAra pratye mAdhyastha bhAva hoya che. navamI pratimA saMbaMdhI vikalpa karatA A nAnI tevA vikalpane paNa tyAga karI nivikalpa thavAnI icchA rAkhe che. kAraNa ke tene yathArtha samaja che ke je kAMI bAhya mANAnA vicAramAM, karmanI baMdha, uSTa, sattAnA vikalpamAM, zrAvaka tathA muni dharmanAM cAritranA ciMtavanamAM, tIrthaMkarAdi mahAna puruSAnAM cAritramAM upayega lagAve che; A zubhapayoga che, te paNa vItarAga pariNAmarUpI zuddhopayAgane utpanna karavAnuM nimittakAraNa che. A nAnI savAre sADAcAra agara pAMca vAgye uThIne sAmAyikamAM lAgI jAya che. e athavA cAra ghaDInI sAmAyika kare che. pachI kaMThastha graMthAnA pATha kare che, bAda navIna graMthanA svAdhyAya kare che. krI nimitta maLe teA zrAvaka zrAvikAone dharmopadeza Ape che. pazcAta zaucakriyAthI nivRtta thaI, bahu glAni jAya teA snAna karI le che. dasa sADAdasa samaye svAdhyAya maMdiramAMthI nIkaLe che tyAre je kAI zrAvaka zaucAdika mATenuM pAtra, kamaDaLa temanI pAsethI laI le che, temanI pAchaLa pAchaLa temane ghera jaI pratijJAthI pratikULa na hoya teve AhAra atyaMta zAMtithI, sate|SathI ane maunapUrvIka grahaNa kare che. bheAjana bAda zrAvaka zrAvikAone upadeza de che. phrI svasthAne AvI thADe! ArAma laI apeAranI e athavA cAra ghaDInI sAmAyika kare che. tyArabada keAI graMthanuM sa MpAdana kare che. athavA kAI ziSya abhyAsArthe Ave te abhyAsa karAve che vA kAi mitra dha carcA mATe Ave te dharmacarcA kare che. sadhyA samaye zauca mATe khullA sthAnamAM jAya che, pachI ekAMta Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 247 sthaLe besI saMdhyA sAmAyika kare che. rAtre dharmacarcA athavA zAstropadeza kare che. cAritra che te mAtra nizcaya cAritra arthe ja che. tethI bAhya cAritranA vikalpa karavA chatAM paNa aMtaramAM svarUpAcaraNa cAritranI ja Asakti che. 1 0 anumati tyAga pratimA Aje A jJAnI AtmA dasamI anumati tyAga pratimA dhAravAnI dRDha bhAvanA kare che. atyAra sudhI je koI potAnA saMtAna agara anya koI saMsArika kAryomAM lAbha hAni saMbaMdhe saMmati pUchatA te teo lAbha ke hAni batAvatA hatA, ane pitAne upayoga AvA sAMsArika prapaMcamAM lagAvatA hatA. have A pratimAmAM teo anumati devAnA vikalpane tyAga kare che. kadApi koI salAha pUche che ke teo mauna grahaNa kare che. saMsArI kAryonI carcA sanmukha thavAthI upayoga vikalpamaya, caMcaLa tathA dharmadhyAnathI vimukha thAya che tema samajI tevA viSayothI alipta rahe che. jevI rIte dhana dhAnya, kuTuMbAdi bAhya parigraha atara parigraha je mUcha, mamatA, vAsanA AdinuM nimitta kAraNa che tevI rIte laukika kAryanA vicAra rAgadveSa utpanna thavAmAM nimitta kAraNa che, ema temanI zraddhA che. A dasamI zreNImAM teo dharma athavA paropakAra kathA sivAya anya koI prakAranI vAta karatA nathI je ke svAnubhavamAM rahevuM e ja uttama ane parama prazaMsanIya che ema samajaNa che to paNa tevuM avagAhana bahu alpa samaya mATe saMbhavita hoI, teo guNasthAna pachI sUtA sUtA tattvanuM manana kare che ane bAda alpa nidrA le che. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 - dAna ane zILa 1 1. udiSTa tyAga pratimA (1) kSullaka vrata tattvajJAnI AtmA zrAvakanI dasa pratimAonAM niyamonuM bhale prakAre pAlana karIne have te agiyAramI pratimA tarapha jhukI kSullakanA niyamo pALavAnI bhAvanA kare che. temanA manamAM vairAgyabhAve pitAnuM sthAna vizeSatAe grahI lIdhuM che. temaNe zaradI garamI sahevAno sAra abhyAsa karyo che. have teo mAtra eka kaupIna athavA cAdara rAkhe che, je vaDe pitAnuM pUrNa aMga DhAMkI na zakAya. je mAthuM DhAMke to paga khullA rahe ane paga DhAMke te mAthuM khulluM rahe tevI cAdara rAkhe che. ahiM bhAva e che ke aMgane zaradI, garamI, DAMsa, maccharanI bAdhA sahana karavAno abhyAsa maLe ane Akhare parigraha rahita nigraMtha rUpanA dhAraka thaI zakAya. vizeSa dayA pALavAnA arthe komaLa upakaraNa athavA morapiMcha rAkhe che. dareka vastune yatnApUrvaka jhADIne le che, mUke che. teo munionA saMsargamAM athavA kSullakAnA satsaMgamAM rahI zrAvakanI pratimAomAM kahelI sarva kriyAonuM pAlana kare che. AThama ane pAkhInA divase niyamathI upavAsa kare che. teo mana, vacana, kAyAthI kRta, kArita ane anumodanathI AraMbhanA tyAgI che. teo uddiSTa AhAranA tyAgI che. pAtrane mATe je banAvavAmAM Ave te uddiSTa AhAra che, tenAthI kSullaka virakta hoya che. zrI amita ti AcArya mahArAje subhASita ratna saMdehamAM temane carodiSTa : kahyA che. gRhasthoe potAnA kuTuMba mATe je AhAra taiyAra Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 karyA che temAMthI devAmAM Ave te bhikSAvRttithI le che. nIkaLe che tyAre gRhasthanA AMgaNA sudhI jaI, ubhA rahI, dharmalAbha '' kahe che ane pachI mauna rAkhI theDIvAra UbhA rahe che. jo gRhastha bhaktithI satkAre teA ThIka. nahi te bIje ghera jAya che. yadi lAbha na thAya te samabhAva rAkhe che. 249 tee bhikSArthe 66 kAI kSullaka eka ja ghera AhAra levAne niyama rAkhe che, tyAM te gRhastha bhaktithI je Ape te thALImAM athavA hAthamAM laI khAya che. je kSullakane eka ja dharanA niyama nathI, te bhAjana pAtra rAkhe che ane temAM gheADu theDu bhAjana grahaNa kare che. bhAjanapAtra dhAI ne svayaM sA kare che. Ama be prakAre kSullaka hoya che. A kSullaka keza vadhI jAya tyAre peAtAnI mUcha, dADhI ane mAthAnA vALa kAtarathI kapAve che. kevaLa sayama pALavAnA hetue zarIranI rakSA kare che. jinhAnA svAdavaza bhAjana karatA nathI. divasanA eka vakhata bhAjana karavAnA abhyAsa rAkhe che. kayAre sAdhunuM cAritra pALI zakuM evI ucca bhAvanA rAkhe che. (2) alaka ta kSullakapadamAM khullA bhAgane zaradI garamI Adi bAdhA sahevAnI Adata paDavAthI have A nAnI AtmAne vizvAsa che ke jo hu have vastra na rAkhu te paNa badhA prakAranI bAdhA sahI zakIza. Ama vicArI utkRSTa zrAvakanI vRtti arthAt elaka cAritra dhAravAnI bhAvanA kare che. zrI gurU ( jina muni )nA zaraNe paraMtu lagATa rAkhI le che. kAraNa teNe nathI. A elaka zrAvaka pahelAM varNavelI che tathA muninA cAritrane yathAzakti abhyAsa kare che. 16 jaI vastranA tyAga kare che, haju lajjAne sadhaLI kriyAonuM vijya karyu pAlana kare Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 dAna ane zILa bhikSA samaye nIkaLe che tyAre teo eka vakhata pitAnA hAthamAM ja AhArapANI kare che. potAnA hAthe keza loca kare che. A elaka paNa muninI mAphaka kASThanuM kamaMDala rAkhe che; rAtre mauna rahe che. ane vizeSa dhyAnane abhyAsa kare che. jyAM sudhI eka lageTane paNa parigraha che tyAM sudhI zrAvakanI saMjJA che, teo aSTamI, pAkhI uparAMta bIjA paNa upavAsa kare che. temane ekAMtavAsa bahu priya hoya che. ekAMta sthaLamAM ja adhika samaya rahe che ane AtmamanananI bahu sUkSma dRSTi rAkhe che. zrAvaka ane zrAvikA baMne eka deza cAritra athavA agiyAra pratimAnA vratane pALI zake che. zrAvakAcAramAM je je vrata kriyA kahI che te zrAvaka tathA zrAvikA baMne mATe che. pharaka mAtra eTalo ja che ke Arya (dezavratI) eka laMgoTa rAkhe che tyAre AryA eka sADI rAkhe rAkhe che. AtmonnatinA mArga para prayANa karatA A zrAvaka-zrAvikA bahu ja zAMta hoya che ane niraMtara AtmabhAvanAmAM rahe che. dezavirata cAritra upasaMhAra samyaphadaSTi AtmAne vyavahAra cAritra dvArA nizcaya cAritranI unnati pahelI pratimAthI zarU karI agiyAramI udiSTatyAga pratimA sudhI thAya che. vAstavamAM AtmAnubhavanI sthiratA tathA nirmaLatAnI adhikatAne unnati kahe che. vicAravAthI spaSTa thaze ke AtmAne svabhAva meha ane kaSAya bhAva rahita che. jyAre jyAre moha tathA kaSAyane anubhAga udayamAM Ave che tyAre tyAre anubhAganA pragaTavAnI sAthe AtmAnA bhAvane paNa te rU5 kare che. AtmAnA krodhathI upayukata thavAthI krodhI, mAnathI Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 251 upayukta thAya to mAnI, mAyAthI upayukta bane tyAre mAyAvI ane lobhathI upayukata thatAM lobhI thaI jAya che. cAritranI unnatino artha evo che ke kavAyano maMda maMda anurAga udayamAM Ave. pAMcame guNasthAne anaMtAnubaMdhI kaSAya tathA apratyAkhyAnAvaraNa kaSAyano upazama thavAthI tene udaya hoto nathI. paNa pratyAkhyAnAvaraNa tathA saMjavalana kaSAya tathA nava nokaSAya udayamAM rahe che, teno anurAga jema jema ghaTato jAya che tema tema dezacAritraguNa rUpa vItarAgatAne aMza vadhe che. agiyAramI pratimAmAM pratyAkhyAnAvaraNa kaSAyano udaya atyaMta maMda paDI jAya che, tyAre paMcama guNasthAna saMbaMdhI cAritra paNa adhika UMcuM thaI jAya che. AtmAbhava karavAvALo zrAvaka samyaphadaSTi tathA samyakajJAnI hovAthI tene AtmAnA svabhAvanuM sAcuM zraddhAna tathA jJAna che tathA kSAyika samyaphadRSTinAM zraddhAna tathA jJAna zrAvakanI sarva pratimAomAM prayojana-bhUta tanAM tathA AtmAnA svabhAvanAM zraddhAna ane jJAnanI apekSAe samAna che. kadAcita jJAnAvaraNa karmanA kSapazama vizeSathI kSAyika samyakadaSTinuM jJAna pratyeka pratimA vakhate vRddhigata thAya, to paNa samyaktvanI apekSAe sarva pratimAomAM samAnatA hoya che arthAt AtmasvarUpanA anubhavamAM zraddhAnI apekSAe samAnatA athavA vRddhipaNuM hoI zake che. paraMtu cAritranI apekSAe dareka pratimA vakhate kaSAyanI maMdatA thatI hovAthI, te pramANamAM vItarAgatAnA aMza vadhatA rahe che. jyAre AtmA, zraddhAna, jJAna tathA cAritra sahita nijabhAvamAM upayukata thAya che tyAre svAnubhava thAya che ane AvI ekatAnatA. lavalInatA thoDA samaya sudhI Take che. A ekatAnatAmAM jeTalI jeTalI Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 dAna ane zILa kAyanI maMdatA, teTalI teTalI cAritranI athavA vItarAgatAnI unnati thAya che. A pramANe zraddhAna athavA samyaphavanI apekSAe lAyaka samyagdaSTine pahelI pratimAmAM je anubhava che te ja agiyAramI pratimAmAM che, paraMtu cAritranI apekSAe anubhava adhika nirmaLa che tathA je jJAnanI vizeSatA thaI hoya to anubhava Adhika spaSTa thAya che. vaLI pratyeka pratimAe AtmavIryanI vRddhi thatI rahe che ane tethI AtmAnubhavanI sthiratAno samaya paNa uttarottara pratimA vakhate vadhato jAya che. I zata ! saha : - SILE Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezanA labdhi hiMdImAM lekhaka : brahmacArIjI zrI zItalaprasAdajI paMDita anuvAdaka : zrI bhogIlAla giradharalAla zeTha satpurUSano yoga thAya, badha sAMbhaLe athavA sazAzva AdithI bodha grahaNa thAya ema bodhanI bAhya sAmagrI ane te dvArA bodha grahaNa karavAnI zakti pragaTa thAya te dezanA labdhi kahevAya che. eka bhavya jIva AdhyAtmika AzramamAM jaI ati premapUrvaka adhyAtmacarcA zravaNa karIne gadgad thaI rahyo che. parama adhyAtmayogI kahe che. "he vatsa! te je saMsArane potAno mAne che te paryAya svarUpa haI nAzavaMta che ane pharI navIna avasthAmAM palaTAvAno che. tuM je je avasthAmAM moha kare che te badhA zaradaRtunA meghanI mAphaka pralaya pAmavAnI che. teno nAza thayA pachI tuM jeTale aMze rAga kare che, barobara eTale aMze zokasAgaramAM DUbI jaIza. karaDe upAya karyA chatAM te paryAya pharIthI hovI asaMbhavita che. saMbhava rahe che ke koI eka vastunA jevI paryAya bane paraMtu je avasthAne nAza thaye teno pharI janma thavo to kaThina Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 dAna ane zILa che. AthI tArA kSaNika harSa viSAdanA kAraNarUpa evA paryAya svarUpa jagatathI moha choDa, sAtAkArI saMbaMdhomAM rAga na kara, asAtAkArI saMbaMdhomAM dveSa na kara. tArI dRSTi pheravI nAkha; paryAya daSTi prati lakSa na ApatAM dravya dRSTithI. je. dravya dRSTithI jotAM dravya-vastunuM asala svarUpa dekhAya che ane temAM upajatI tathA viNasatI badhI paryAya gauNa thaI jAya che. jo tuM loka narapha najara karIza to temAM jIva, pudagaLa, dharma, adharma, AkAza ane kALa e cha dravyonI sattA joI zakIza. mULa divyarUpathI jotAM e cha dravyo potAnA nija svabhAvamAM pragaTapaNe rahe che. tyAre jIvamAM nathI dekhAtI nara nArakAdi paryAyo ane pudagaLamAM, skaMdhanAM vividha nAnAM moTAM do. dharmAdi cAra dravya to sadA nirvikArI che. (jIva ane pudagaLa nimitta naimittika saMbaMdhane AdhIna hoI vikArI bhAvamAM pariName che.) dravya dRSTimAM, na koI baMdhu che. na koI mitra, na koI zatru, na koI moTo, ne koI nAno. sarva jIva samAna AkAravAna, asaMkhya pradeza, zuddha, pUrNa caitanyamaya, parama vItarAgI, paramAnaMdI, parama kRtyakRtya, anaMta vIryavAna, parama nirvikAra, tathA akhaMDa ekarUpa ratnatrayamaya evA dekhAze. te have tuM konA pratye rAga karaze athavA TaeNpa karaze? tethI samatAbhAva dhAraNa karI pitAne zuddha svarUpI zraddhI, sarva taraphathI vRtti saMkelI laI pitAmAM ja upayoganuM sthApana kara. e ja AnaMdanuM bIja che. zrI gurU tattvacidhArI ziSyane upadeza che - "he bhavya jIva! A jagatanuM caritra paryAyArthikanayathI cAle che. paryAya sUma ke pUla, paNa nizcaye kSaNabhaMgura che. tenuM palaTAvuM kALadravyanA nimittathI thAya che. kALa dravya dareka pradeza para virAjamAna che. AthI lokanA sarva padArtho samaye samaye parivartana karyA kare che. dravya Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 255 daSTithI na keI utpanna thAya che, na koI mare che; paryAya daSTie jotAM upajavuM maravuM thAya che. ane ene ja palaTavuM kahe che. koI maraNathI bhayabhIta bane che, koI rogathI Dare che. koI ApattithI bhayAnvita thAya che. paraMtu je vastu svarUpano jJAtA che te maraNane eka bhavathI bIjA bhavamAM palaTavuM mAne che, rogane pudgaLanuM palaTavuM mAne che ane Apattine karma nimittathI utpanna thavuM mAne che. AthI bhayabhIta thato nathI. yuddha kSetre ubhelA vIra sainikanI samAna e. karma janita avasthAothI gabharAto nathI. jeoe zuddha nizcaya nayane Azraya svIkArIne pitAnA AtmAne avinAzI. amUrtika, cetanAmaya, zAntimaya ane AnaMdamaya, jANyo che, teo sumerU parvata samAna acala ane aDola rahe che. pugaLa karmanA phaLarUpa vidhavidha avasthArUpI vAdaLothI raMjamAtra paNa calita thatA nathI. he bhavyAtmA! karmodayanI avasthA badalAvavA koI samartha nathI. AthI tuM nizcita thA. anya sarva zaraNano tyAga karI mAtra eka pitAnA AtmAnuM zaraNa grahaNa kara je jagatanA sarva padravyothI prema haThAvI laI pitAnA ja guNAmAM ramaNa kare che te zuddha svAtmAnubhavarUpI prayogane pAme che. A prayogamAM evI khUbI che, evo guNa che ke tatkALa AtmAne sukha zAMti maLe che. tenA nimittathI pApakarma kharI jAya che athavA pApa puNyamAM palaTAya che, Aja prayoga saMsAranA rasane sukavI nAMkhI muktirUpI abhUta lAbhane devAvALA che. AthI he ziSya ! jagatanA prapaMcathI nivRtta thA, nivRtta thA, ane eka citta thaI potAnI ratnatrayI AtmaguphAmAM vizrAma kara. parama adhyAtma yogI kahe che -"he vatsa!A saMsAramAM jIva karmathI lipta che, ane viSaya bhoganI agnimAM baLI jaLI rahyo che, Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 dAna ane zILa rAtrI ane divasa sukha kAmanAthI sukhanI sAmagrI ekaThI kare che, paraMtu anubhave che ke IcchAnusAra sAmagrInI prApti thatI nathI. je te kadApi maLe che che to teno satata bhaMga thatuM nathI, aMtarAya naDyA kare che, yadi cogya vastu banI rahe che to tRSNa zAMta thatI nathI, ulaTI cauguNa vRddhi pAme che. evAmAM vRddhAvasthAthI zarIra kSINatAne pAmI Akhare chUTI jAya che, A pramANe tRSNAnI zAMti na thavAne kAraNe manuSya, tiryaMca, deva ane nArakInA cha atyaMta atyaMta duHkhI che. vAstavamAM saMsAramAM duHkha ApanAra mAtra mithyAtva athavA ajJAnabhAva che. je je jIvoe ajJAna, mithyAdaSTi cheDI jJAna prApta karyuM te te jIvo dareka gatimAM pratyeka dazAmAM sukhI hoya che. ' he bhavya ! huM tane je auSadhi batAvuM chuM tenuM sevana kara. je, tuM vicAra ke tuM koNa che ! zuM tuM zarIra che ? nahi. zuM tuM rAgadveSa, krodha, mAna, mAyA lobha che ? nahi. kAraNa ke badhAM AkuLatAnA pariNAma che. tuM vicAra karI ane pachI joIza to jaNAze ke tuM eka jJAna darzanasvarUpa dekhavA jANavAvALo che. tArUM jJAna e tAro khajAne che. tenAthI ja tuM rAta divasa anubhava kare che tuM ja cetanA prabhu che. tArAmAM jANavA dekhavAnI pUrNa zakita che. tuM bahu zAMta svabhAvI che, - mahA sukhI che. he bhavya ! jo tuM maLarahita jaLane joI zakaze te tuM potAnA svarUpanI jhalaka jANI zakIza. jevI rIte pANI svabhAvathI nirmaLa, zAMta ane mIThuM hoya che. tevI rIte tAre AtmA paNuM pitAnA mULa svabhAve nirmaLa, sarva kamaLa rahita, lokanA svarUpane prakAzita karanAra, parama vItarAga ane AnaMdamaya che. satya kahIe te tuM svabhAve paramAtmA svarUpa ja cho. AthI have tuM nizcita thaI ema vicAra ke huM paramAtmA svarUpa chuM, zuddha chuM, nirvikAra chuM." A bhAvanA bhAvyA karavAthI te Akhare jyAre te bhAvanAthI paNa para thaIza tyAre pote pitAmAM sthira thavAthI AnaMdamaya thaze. A AnaMdanA parama prabhAve Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 2pa7 saMsAranuM koI paNa prakAranuM duHkha duHkhadAyI thatuM nathI. mATe he vatsa ! je tArI sukhaprAptinI IcchA hoya to tuM, tArI potAnI sahaja pariNatimAM vizrAma kara." 4 parama dayALu zrIgurU ziSyane upadeze che - " he bhavya jIva ! tuM prasanna cittathI mAro upadeza sAMbhaLa. tArA zarIranI aMdara eka jANavAvALA padArtha che tene AtmA kahIe chIe, tenI kadiye utpatti thaI nathI ane nAza thaze nahi. te anAdi anaMta avinAzI che. pitAnI sattA anya sarva jIthI nirALI rAkhe che. A AtmA pitAnI karmabaMdharUpa sRSTi pite ja utpanna kare che tethI brahmA che; potAnA upArjita karmonuM phaLa pote ja bhagave che ane ethI sRSTinuM pAlana kare che mATe viSNu che; tathA pote potAnA mokSa puruSArthathI sarva karmane naSTa karI zuddha, buddha ne mukta thaI pitAnI sRSTine saMhAra karato hovAthI te ja rUdra athavA maheza che. Ama e eka dravyarUpa hovA chatAM paNa svarUpe che; guNenA sahabhAvIpaNAthI dhravya ane paryAnA utpanna ane vinAza thavAnA kAraNe utpAdu vyayarUpa che. dareka jIva ekabIjAthI atyaMta bhinna che. eka pati-patnI janmabhara snehapUrvaka sAthe rahe che; pati samyapha daSTi hoya to svarge jAya che ane patnI mithyAtvI hoya te tiryaMca thAya che. jenuM AyuSya karmakSINa thAya che tene ekalAne maravuM paDe che ane pitAne ja kamonusAra kayAMka janma dhAraNa kare che. tIvra asAtA vedanIya karmanA udayathI eka rogagrasta thAya tyAre tenI vedanA tene pitAne ja bhogavavI paDe che, bIjA koI mitra ke badhuM ke svajana te vedanAno aMza mAtra paNa bhogavavA zaktimAna nathI. he bhavya ! AthI tuM ema samaja ke, tAre - jIva ekalo ja karmane bAMdhe che, eTale ja bhogave che, ekalo ja sukhaduHkhI thAya che. Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 dAna ane zILa ekalo ja saMsArabhramaNa kare che ane ekalo mukita prApti mATenI zakita dharAve che. - tuM svasvarUpa vicAra. tuM eka akhaMDa caitanya dhAtuno asaMkhyAta pradezI piMDa che. tArAmAM anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta vIrya, anaMta sukha Adi zuddha guNa sarvAgavyApaka che. tuM parama kRtakRtya, sarva krodhAdi vikArothI rahita, parama nirAkuLa, paranA kartApaNA ane bhakatApaNAthI rahita, parama maMgaLarUpa che. tuM svayaM deva che, svayaM ArAdhya che, svayaM pUjya che, svayaM dhyeya che, svayaM mokSa che. mATe he vatsa! tuM eka citta thA. saMkalpavikalpa vikAra rUpa manano saMhAra kara. manane upayoga je dravyamAMthI utpanna thayo che te dravyamAM ja upayogane lagAva ane pitAnA svarUpamAM sthira thA." parama jJAnI zrI gurU kahe che : he bhavya jIva ! A saMsAramAM tuM je je padArthone pitAnA mAne che te badhA tArAthI bhinna che. te vicAra kara. jagatamAM jeTalA sattAtmaka dravya che te badhA pitAnA svarUpathI pitArUpa ja che, paNa parasvarUpa nathI. koI dravya potAnI sattA choDatuM nathI. vastu mAtra ekabIjAne paraspara nimitta sahAyaka bane che, paraMtu kayAreya paNa svasvarUpa choDI anyarUpa thatI nathI. mehI jIva je deha para prIti rAgI moha kare che te zarIra pugaLa paramANuone samUha che, tenA ja maLavAthI banyuM che ane gaLavAthI chUTI jaze. mAtA, pitA, bhAI, bhaginI, gRha, grAma, nagara, dhana vagerene jIva pitAnA kahe che, paNa AtmAnI sattAthI te sarva tadana bhinna che. na koI koInI sAthe janme che ke mare che. kadApi koI sAthe janma le che te bhinna gatithI AvatA hoya che. saMsAranA Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 dAna. prakaraNa 4 A saMbaMdhone potAnA mAnavA e mAtra meha che. tene viyoga thayA pachI jIvane mahAna kaSTa thAya che te paNa mehano ja mahimA che. jJAnI jIva to A pUla zarIra ane tenA sagAMsaMbaMdhIo uparAMta potAnI sAthe saMsAra avasthAmAM Avela evA taijasa tathA kArmANa zarIrane paNa potAthI bhinna gaNe che. kAraNa ke sthaLa zarIranI jema ja taijasa ne karmaNa vagaNae paNa banatI rahe che ane viNase che. vaLI e karmonA udayathI AtmAmAM je rAgAdika aupAdhika bhAva thAya che tene paNa jJAnI chava pitAthI bhinna jANe che, kAraNa te bhAve karmanimitte che arthAt sApekSa che. A rIte he vatsa ! je tuM sukha Icchato hA te pitAne sadA sarvathI bhinna, nirALo jANa. tuM eka, akhaMDa, jJAnamaya, parama sukhI, avinAzI che. mukitano avyAbAdha AnaMda bhegavavA mATe e jarUrI che ke tuM sarva saMkalpavikalpa choDI de ane potAnA nirbhaya jJAnabhAvathI guphAmAM pravezI vizrAma kara; pitAnA zuddha jJAnasamudramAM avagAhanA kara, svAtmAnubhava kara, tyAM ja ramaNa kara. e ja AdhyAtmika sopAna che, e ja amRtapAnanuM sthAna che ane e ja AtmAne mokSanagaramAM javAno utkRSTa mArga che. " " he bhavya jIva ! tuM vicAra kara ke parAdhInatAmAM kadi sukha nathI, svAdhInatAmAM ja sukha che. saMsArI jIvane karmabaMdharUpI bhAre parAdhInatA che. karma je ke jaDa che chatAM te koI vastu che ane temAM anaMta zakita rahI che. vijaLImAM zakita che tethI anaMtaguNI zakita karmavargaNAmAM che. jIva ane pudgaLamAM keTalAka sAmAnya guNa paNa che ke jethI paraspara ekabIjAnA kAryamAM nimittarUpa thAya che. jemake, mAdaka padArtha Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 dAna ane zILa jaDa che chatAM cetananA bhAvamAM vikRti lAve che ane zarIra sahita AtmAne unmatta kare che. A karma-vargaNA ATha prakAranI karmaparyAmAM pariNamI AtmAnI sAthe baMdhAya che. te jyAre udayamAM Ave che tyAre AtmAnI zaktine AcchAdita kare che. jJAnAvaraNa karma AtmAnI jJAnazakitane pUrNa vikAsa roke che; darzanAvaraNa karma AtmAne sAmAnya avalokana arthAta darzana guNa pragaTavAmAM avarodha kare che; mehanIya karma AtmAnA zraddhAna ane cAritra (vItarAgabhAva)ne dUpita kare che; vedanIya karma saMsArika sAtA ane asAtA utpanna karavAmAM nimittarUpa thAya che, AvuM karma koI janmamAM laI jaI tyAM rokavAnuM kArya kare che. nAma karma zarIranI sArI athavA kharAba racanA kare che; gotra karma lokapUjita vA niMdita kuLamAM saMbaMdha joDe che; ane aMtarAya karma dAna, lAbha. bhoga, upabhoga ane vIrya (utsAha )mAM vidhya lAvI AtmAnI anaMta zaktino pUrNa prakAza thavA detuM nathI. A ATheya karma AtmAnI svAdhInatAmAM bAdhArUpa che. e badhAmAM mohanIya karma gurU che kAraNa ke havazAtu chava saMsAranA padArthomAM upabhoga lagAvI rAgadveSanA mAThAM pariNAma kare che; ane mehathI ja jIvane karmano baMdha thAya che. AthI karI je mohane chatI le che te ja sAco jina che. jyAM sudhI saMsArI jIvone karma baMdha che tyAM sudhI temanI AkuLatA maTatI nathI temaja sukhazAMtinuM sAmrAjya sthApita thaI zakatuM nathI. mATe he vatsa! A karmabaMdhanuM mULa kAraNa samajavuM joIe ane pachI tenAthI chUTavA yatna Adaravo joIe. mithyAzraddhAna, hiMsAdi pApamAM pravRttirUpa avirati bhAva, krodha, mAna, mAyA bharUpI kaSAyabhAva ane mana, vacana kAyAnA halana calanathI AtmAnA pradeza kaMpita thavAthI yoga pariNamana-e karmano Astrava ane baMdha che. temAM paNa sarvanuM mULa miyA zraddhAna che. jeNe mithyA Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 tvanI jaDa toDI tene mATe vRkSanA kapAyela mULa samAna anya kAraNo sUkAI jAya che. mithyAdarzananI jaDa toDI nAkhavA he bhavya ! samyapha darzana rUpa kuhADI grahaNa karavI joIe. samyapha darzana e AtmAno sahaja guNa che. jyAM AtmAne anya sarva AtmAothI, anAtmAothI, pugaLa karma dvArA utpanna thatA rAgAdi vikArI bhAvothI bhinna oLakhavAmAM Ave che tathA jene pUrNa jJAna, darzana, ane sukha zAntine samudra, zarIrAkAra siddha bhagavAnanI samAna zuddha, nirvikAra ane saMtu padArtha mAnavAmAM Ave che ane pariNatimAM Atmika AnaMdanI gADha rUci anubhavAya che tene saMsAra, bhoga tathA dehathI udAsInatA AvI jAya che. jagatanA sukhaduHkhamaye drazya eka tamAzA jevA dekhAya che karmonuM nATaka najare caDe che. jyAM sAtAkArI karmonA udaya samaye unmattatA, nathI, asAtAkArI karmonA udaye vilApa nathI, paDa dravyamaya jagata utpAda, vyaya, dhrauvyarUpa dekhAya che, jyAM svAnubhavanA samudramAM snAna karavAnI sugamatA ane rUci che, AtmAnaMda amRtanuM pAna karAya che, jyAM AdhyAtmika buddhi, AdhyAtmika carcA, AdhyAtmika jJAnIo sAthe satsaMganI satata preraNA hoya che te ja samyakatva che. basa, he vatsa ! sarva prakAranI ciMtA, vikalpa choDI de ane mithyAtvarUpI jheranA vamana mATe tuM ekAMtamAM besI adhyAtmarasarUpI auSadhinuM pAna karavAne vyavahAra kara. tArA potAnA jJAnamaya zuddha svarUpanI sanmukha thA ane upayogane eja bhAvamAM sthira kara, vAraMvAra temAM ja rokavAno purUSArtha kara. eja daSTi ane adbhuta AnaMdano anubhava karAvaze, e ja sarva saMkaTathI bacAvaze, eja karmanI senAne haThAvaze ane pachI anaMtakALa sudhI sukhI thaIza. he vatsa ! ciMtA choDa! sukhI thA !" Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 7 parama dayALu zrI gurU samajAve che: : dvAna ane zILa " he bhavya ! dhanya che tane ke tAruM citta Atma kalyANa artha utsuka che. saMsAranA phdAmAM phasAyelA evA tane Atma sa Mpatti meLavavA utsAhanI jAgRti thaI che. A jIva karmabaMdhanA kAraNe saMsAra vanamAM bhramaNa kare che. kamane AvavAnuM AsravadAra mithyAtva che tene savara karavA samyagdarzananI jarUra che. jaDa cetananA bhedabhAvane na samajatA jemanuM tema zraddhAna karavuM te mithyAtva che. AtmA ane karma pudgaLa jaLa ane mATInI mAphaka ( bannene sayega te kAdava ) maLelAM che, paraMtu jema jaLa mATIthI bhinna che tema AtmA karma puddagaLathI bhinna che. baMnenA svabhAva bilakula alaga alaga che. pudgaLathI nyAre| AtmA mAtra AtmArUpa che, na temAM rAga che, na dveSa, na mAha, na ajJAna, na nirmULatA, na AkuLatA; mAtra zuddha pUrNa jJAna, darzana, vIrya, vItarAgatA ane sukhane samudra che. che jevI rIte niLa pANI mATInA sayeAgathI melu thaI jAya tevI rIte AtmAnA rAgAdi vikAra pugaLa dravyanI saMgatinu kLa che. AtmAne badhA anya byAthI judo mAnA te bheda vijJAna che. A bheda vijJAnanA abhyAsathI jyAre dRSTi AtmA para sthira thatI jAya che, tyAre AtmAmAM bharapUra evA zAMti sukhane anubhava thAya che. ane te anubhavanA samaye ja samyag nane apUrva udaya thAya che. samyagdarzanane mahimA apAra che. tene prabhAva advitIya che. tenA udaya pratApathI jIvanI dRSTi badalAI jAya che. have tene sa MsAranu caritra eka karmanA nATaka sarakhuM jaNAvA lAge che. nATakamAM pAtrAnA caritra dvArA prekSakAne sukhadu:kha batAvavAmAM Ave che ane tethI prekSakAne bhale sukha duHkhaneA anubhava cAya paNa nATakanA kartAne tevA Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 4 263 anubhava kadApi thato nathI tevI rIte samyapha dRSTi jIva karmanA udaya nimitta utpanna thayelI ghaTanAono nATakanA dRSTA samAna joIne harSa ke viSAdanA gADha aMdhakArathI bace che arthAtu pitAne jJAtA dRSTA rUpI sthApI rAgadveSa karatA nathI ane atyaMta saMtoSa che ke teNe potAnA atUTa, akhUTa, jJAnAnaMda bhaMDArane meLavyo che. priya vatsa ! tuM thoDA samaya mATe koI ekAMta sthaLe jaI besI jA ane pachI ema samaja ke "huM pote potAnI sAthe vAta karavA beTho chuM. tAre upayoga bahAranA sarva padArthothI, taijasa, kArmaNa, ane audArika zarIrathI, ane karma janita rAgAdi pariNatithI haThAvI le ane tene Atma bhUmimAM sthira kara. e abhyAsathI tane svAnubhavano lAbha thaze. he bhavya ! tuM nizcita thaI mana, vacana kAyanI guptimaya parama saMvararUpa nija AtmAnI zuddha guphAmAM vizrAma kara ane paramAnaMdano bhokatA thA e AnaMdanA anubhavanuM kathana vacanAtIta che, je tene anubhava kare che te paNa yathArthapaNe kahI zakavA samartha nathI" zrI guru parama karUNA bhAvathI ziSyane samajAve che. "he vatsa! tuM saMsAranA bhayAnaka duHkhathI bhayabhIta banI ahIM Avyo che. te tArA mATe sudharavAne amUlya avasara che. tuM vastunA svabhAvano sArI peThe vicAra kara. A AtmA pudgalonI saMgatithI ati dIna thaI rahyo che? atyaMta sahaja sukha svarUpa hovA chatAM duHkhI che. pUrNa jJAnI, kevaLajJAnI svarUpI hovA chatAM ajJAnI che. eka buddhimAna manuSya paNa madirAnA adhika sevanathI unmatta ane mUrkha banI asaMbaMdha vArtAlApa kare che, ane ati malina sthAnomAM paNa krIDA karavA maMDI jAya che; nirmaLa Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 dAna ane zILa jaLa kAdavakIcaDa vacce paDI rahI pitAnI sarva zakita khoI besI malina bane che. sarvathI bhayAnaka saMgati ATha karmanI vargayuM chetemAM apUrva anaMta zakita che. cetananA guNone AvaraNa karavuM te e zakitanuM kArya che. te saMgati kema TaLe? tene upAya ze ? he vatsa! prathama tuM tene zatru jANI tAre te taraphane prema haThAvI le. tenA kAryarUpI jALane nirAdara bhAve dekha. rAga, dveSa, doSa, moha Adi bhAva e tenI bhayAnaka jALa che. bheda vijJAnanI kaLAthI pitAnuM Atmadravya jevuM che tevuM yathArtha jANa. tAre AtmA amUrtika, asaMkhyAtapradezI, pUrNa jJAnadarzanane ke dhaNI, parama zAMta, kRtakRtya, parama sukhI, anaMta baLI, parama samyaphavI ane nirvikArI che. je sukha ane zAMtithI sarva prakAranI IchAono aMta AvI jAya che, te sukha ane zAMti tArA ja AtmAmAM atUTa bharI che. tuM tArI dRSTi pheravI nAkha. sarva paravastu parathI tAro rAga haThAvI potAnA sAcA svarUpanI mahimA para Asakta bana. jevI rIte miSTa phaLano svAda rasanA IndriyadvArA upayoganI sthiratAthI levAmAM Ave che tevI rIte Atmadravyano mITho svAda AtmAnA guNomAM upayogane lagAvavAthI meLavAya che. karmane mela haThAvavAno upAya samyaphajJAnapUrvaka karmaphaLa bhogavavA tathA AtmAnA manohara upavanamAM krIDA karavI te che. basa, have tuM prasanna citta thaI nArA sAme kSaNa mAtra mATe mana, vacana, kAyAnA vyApAro baMdha karI, aMtaramAM che. tema karavAthI je dazyanuM darzana tane thaze te ja adhyAtma sthAna che, te ja sarvathI mahAna che, te ja tArUM zuddha jJAna che, te ja anaMta guNonI khANa che, te ja parama abhayadAna che, te ja sarva karma zatruonI hANa che ane e ja maMgaLika prayANa che. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAna, prakara: 4 " he bhavya chavA A jagata jemAM tuM tathA anya padArtha vAMsa kare che te anaMta, akhaMDa eka amartika AkAzane madhya bhAMge che tene lokAkAza kahe che. temAM pratyeka sthaLa para jIva, pudagala, dharmAstikAya, adharmAstikAya tathA kALa e pAMca dravya rahyAM che. koI sthAna zUnya nathIH sukSma ekendriya sthAvara chava sarvatra bharelA che. bAhara endriyathI paMcendriya che ahIMtahIM che. pudagala paramANu ane sanma bAdara vividha ska dha lekamAM vyApta che. dharmAstikAya ane adharmAstiSkraya akhas lAkAza pramANe amUrtika eka eka dravya che. kALadravya asaMkhyAta lokAkAzanA eka eka pradeza para eka eka bhinnabhinna che. temAM saMsArI chApa ane pudagala sayi che, kriyAvAna che; zeSa niSiya che. e asarva sata padArtha che; tenI utpatti kadi thaI nathI tema teno nAza kahi. thaze nahi. mAtra temanI avasthAo ane paryA palaTAya che, ane e * rIte utpAda vyaya thayA kare che. e dravyonA paryAyanA sadAyane jagata kare che. AthI jagata satarU5 anAdi anaMta atrima che. - tAruM zarIra pudagala dravyanI eka paryAya che; rAgAdi doSa bhAve - e jIvanA bhAvonI azuddha paryAya che. anAdi kALathI A anAdi lekamAM pudagalanI saMgatithI chava judA judA veza bhajavI bhramaNa karyA kare che. zarIra, zarIranA sagAsaMbadhI strI, putra, mitrAdi tathA dhana, sonuM, cAMdI, AdithI saMsAranA sukhaduHkha mAnavArUpa azuddha pariNati tathA paranuM hita ahita karI zakuM chuM evA ahaMkAra sAthe gADha prIti e ja pudagalanI saMgatinuM kAraNa che. jene jenI sAthe rAga tene tenI sAthe baMdha thAya che. - "kamathI baMdhAyelo chuM" "mane karma satAve che" e dAna Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * dAna ane sIna vacana che. je jIva pudgalanI prIti toDe te pudgalane baMdha tUTe ane pate eka zuddha thAya. mATe he vatsa! tuM tArA AtmAnA svabhAvanI saMbhALa rAkha. ekAMtamAM besI, sarva dravyothI cittane rekI le ane rAgadveSane haThAvI le. pachI pitAnA vItarAgamaya svarUpamAM vizrAma kara. 'temAM je AnaMda anubhavuM thaze te vacanAtIta che. e AnaMdano bhAga 'e ja parama yoga che e ja apUrva niga che. 1 0 * '. he vatsa! A manuSyajanma kharekhara ati durlabha che ema jANa. sarva saMsArI jIvomAM manuSyanI saMkhyA alpa che ema vicAratAM tane jaNAze, je je vastu ati mUlyavAna hoya che te te vastu bahu kaThinatAthI prApta thAya che. jagatamAM stra eAchAM hoya che, paththara, kAMkarA adhika hya che. jIva anAdi, anaMta akatrima che anAdi kALathI saMsAramAM rijhaLe che, tene sahuthI adhika kALa sthAvara ekendriya paryAyamAM vI. sthAvara paryAya cheDI trasakAryamAM AvavuM bahu durlabha che. trasakAyamAM paNa pazumAMthI manuSyajanma dhAraNa kare ati kaThina che. manuSyajanma sarva "gatimAM sarvottama che. kAraNa te saMyamanuM sAdhana che. manuSyanA zarIra vinA ke anya koI zarIra paryAyamAM dharmadhyAna ane zukaladhyAnanuM ArAdhana karI ' mukti meLavI zakAtI nathI. manuSyajanma pAmIne paNa satsaMgati, buddhi baLa, ane nirogatA mAtra mahatuM puNya yoga hoya te ja maLe che. tane A dezanAne lAbha maLe che temAM tArA ja puNyane udaya che ema samaje. have jo tuM AtmatinA mArga prati nahi vaLe ane A durlabha manuSyajanmane gumAvI daIza te jema samudramAM pheMkI dIdheluM mUlyavAna rata pharI maLavuM kaThina che tema A suMdara avasara maLe ratraya, samyadarzana, samyakajJAna ane sammacAritra eja Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAne. prakaraNa 4 vA . - " ane temAM ja DUbakI mArI vAraMvAra snAna kara. e ja upAyathI tAre sAjana AtmA niraMjana banaze. 16 - parama dayALu zrI gurU samajAve che - vatsa! A jagatamAM te ja sukhI che ke jenA bhAvomAM samyaga daphananI bhUmikA taiyAra thaI gaI che, jeNe svaAtmA, paramAtma tulya zaktizALI che ema nirNaya karyo che, jene Atmika sukha e ja sAcuM sukha che ane tene vAsa potAnA ja AtmAmAM che evuM zraddhAna : karyuM che, jeNe nizcaya ratyatrayarUpa sithitine dharma mAnyo che, jenA pariNAmomAM "AtmAnubhava e mukitanuM sopAna che ane AtmAnubhava " e mukti che" e daDha vizvAsa varte che ane jenI daSTimAM saMsArI* chonA AtmA paramAtmA svarUpe prakAzita thAya che. * : ' AvA samyapha dRSTi chava niratara pAMca lakSaNethI yukta hoya che ( zama, saMvega, nirveda,dayA, AsthA) emanA bhAvamAM prathamabhAva sadA jAgrata rahe che, jethI karIne tenA aMtaramAM zAMti premapUrvaka vizrAme kare che-ane azAnti bilakula dUra bhAge che, krodha, mAna, mAyA, lobha rUpa kakSAnI tIvratA kada hotI nathI. saMga-mekSanI abhilASA e emanuM parama AbhUSaNa banI rahe che. temanAmAM dharma pratye atyaMta prema tathA saMsAra prati aruci vimAnapaNe hoya che. temanA aMtaramAM bhava-bhaya satata jAgrata rahe che. dharmakAryamAM pravRtti ene ja zAMtinI prAptinuM sthAna samaje che; emanA cittamAM dayA sarvathA kalola karatI hoya che, tathA jIvamAtranA premI ane upakArI hoya che. - AstikabhAva emane parama mitra banI rahe che. cittamAM pUrNa vizvAsa jhaLake che ke jagata jIva, pudagaLa, dharma, adharma, AkAza ane Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 dAna ane zILa kALa e cha dravyone samudAya che. paryAne nAza tathA utpAda thavA chatAM dravyanuM astitva dhrauvyapaNe TakI rahe che. jevI rIte saMsArI jIva, tenuM paraloka-gamana, tene puNya-pApanuM baMdhana ane tene mekSa che--A badhAne te mAne che tevI ja rIte puroLane paNa nitya mAne che. AvA AsthAbhAvanA prabhAvathI teo paramAtmAnA sAcA bhakta banI pitAnA AtmAne unnata banAvavAnI ceSTA kriyA karatA hoya che. ' "he vatsa! tuM koI paNa upAye tArA AtmAmAM ja rahelA samyakatva ratnane je vartamAna dazAmAM mAtra tenA upara mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyane kALo paDade paDelo che. tenA kAraNe tuM spaSTa darzana karI zaktA nathI. e paDado dUra karavAno prayatna karavo ucita che tene upAya bheda-vijJAnane vicAra kare te che. - ekAMtamAM besI vicAra kara ke "huM eka avinAzI, jJAtA daSTA, AnaMdamaya, ane amuttika AtmA chuM. saMsArI avarathA vA veSa mAtra pudagaLa saMbaMdhathI che. huM to siddha samAna zuddha chuM, nirmaLa chuM, parama pavitra chuM." he bhavya jIva! A prayatnamAM tuM sadA sukhI thaIza, tArA sarva kaleza TaLI jaze ane anAdithI vikhuTA paDelA evA samyakatva ranane tuM svAmI banIza. 17 - he vatsa! A jagatamAM je samyagRSTi jIva che te kadi mada karatA nathI. kuLa, ti, dhana, sattA, rUpa, baLa, tapa ane vidyA ema ATha prakAranI yogyatA hovA chatAM jJAnI mahAtmA e kSaNabhaMgura padArthonA saMbaMdhane jarApaNa mahatva ApatA nathI. : , te pitAnA siddhAtmAne potAnA pitA, svAnubhUtine mAtA, ane jJAna, darzana, sukha vIryAdi guNone dhana mAne che. cittane svAtma sanmukha Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAna. prakaraNa 4 karavuM e emanI daDha IcchA che, AtmAnuM zuddha amUrtika svarUpa te emanuM rUpa che, Atmika anaMta vIrya e emanuM baLa che, AtmAnubhava a thatuM dhyAna e emanuM tapa che. AvA samyaguNi jJAnI mahAmA karmonA udayathI prApta thatI avasthAone dekhI kevI rIte mada kare! - samagu daSTi chava nija svabhAvane parama priya vastu mAne che, tenA anubhavamAM ja saMtoSa gaNe che ane temanI nizcaya daSTimAM sarva prANIo potAnI samAna zuddha AtmasvabhAvamaya dekhAya che; jamatanAM sarva da nATakanA khelanI mAphaka kSaNika temaja mArga darzanIyarUpa jaNAya che. je tuM sukhanI cAhanA rakhate he te badhA para-padArthonA mehane tyAga karI, nizcita thaI AtmAnI ramaNutAmAM rUci utpanna kara. kadi tArI pAse dhana Adi sAmagrI hoya to temAM meha na karatAM tene parepakArArthe upayoga kara. tuM kahA tathA jJAnayukta thaI paramAnaMdamaya. nija AtmAnA Asana para virAjamAna thayA ane tenA sarva sAmAnya muNemAM tanmaya thaI parama satiSa, sukha ane zAMtine bhoktA thA. he vatsa! Aje tane nizcaya nayanuM mahAsya batAvuM chuM. je daSTi eka dravyane anya dravyothI alaga pADI ekarUpa rzAve che tathA aneka parata upAdhirUpa avasthAothI bhinnatA karI padArthanA mULa varUpane jhaLakAve che tene nizcayanaya kahe che. A loka chava, pugaLa, dharma adharma. AkAza ane kALa e cha dravyone samajAya che. lokAkAzane ekeya evo pradeza nathI ke jyAM te the dravyonI sattA na hoya. temAMthI dharma, adhama, AkAza ane kALa je eka kSecAvagAhIpaNe che te paNa potAne svabhAva palaTI vibhAvarUpa pariNamatAM nathI. paraMtu saMsArI jIva pudagaLa sAthe eka kSetrAvagAha sabaMdhathI paraspara vibhAgarUpa pariName che; chavamAM rAgadveSa, moha, deva, mAna, mAyA, lobha Adi vibhAva che tathA pudagaLa pudagaLa sAthe maLIne aneka prakAranAM sakadharUpa vibhAva kare che. . . Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAna ane zALa jyAre ApaNe eka aMgula mAtra kSetrane joIe chIe tyAre tyAM zuddha dravyamAM AkAza, dharmAstikAya adhamastikAnA pradeza taNA asaMkhyAta kALANa bhinna bhinna rUpe hoya che. tathA azuddha dravyamAM aneka sUkSma tathA kaI kaI bAdara chava ane aneka prakAranI AhAraka, teja, kANu bhASA; mana Adi vargaNAone samudAya heya che. A cha dravyonA samUhamAM je dRSTi eke eka dravyane paradravyathI bhima ane pitAnA nirja svabhAvamAM sthita ema darzAve che te nizcaya nayanI daSTi che. - A nayanI dRSTimAM, sarva jIva pachI bhale te saMsArI veSamAM ho ke paryAyamAM hoya, paNa te bilakula zuddha, vItarAga, ane paramAnaMdamaya dekhAya che; emAM nathI rAga ke dveSa, nathI jJAnAvaraNAdi ATha karmone baMdha, nathI zarIrAdi karmane saMbaMdha. A daSTithI jotAM na koI rAjA che, na prajA, na koI svAmI che, na sevaka na koI pazu che, nA manuSya. bhale, lokamAM anaMtAnaMta jIva che, paraMtu sarva eka ja svabhAvavALA jhaLake che tathA anya pAMca dravya jIva dravyathI bhinna evA pitapotAnA svabhAvamAM camake che. AvI nizcaya daSTi ekAeka parama samatAbhAva pragaTa kare che, moha" ajJAnano aMdhakAra TALe che. ' * vAstavamAM sarva lokAkAzamAM phelAyela anaMtAnaMta jIvonA, svabhAvanuM dazya eka vijJAnane ane manohara sukhazAMtine samudra banI jAya che ane traNa lokamAM vyApta evo A samudra jema che tema pragaTa jaNAya che. jJAnI mahAtmA jyAre nizcayanayathI pragaTa thatA A sukha samudramAM DubakI lagAve che tyAre nizcayanayane paNa bhUlI jaI parama addabhuta svAnubhUtine prApta thAya che, e ja apUrva lAbha che, e ja samatAne AvirbhAva che, ane e ja sukha ane zAMtine yathArtha bhege che. basa, he vatsa, tuM A apUrvabhAvaDhI labdhi mATe thana kare Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnA prakaraNa 4 deSarUpa samaje che, rAgadveSa jANe che ane e regathI mukta thavA cAhe che. samyakSadarzInA aMtaraMga bhAvamAM potAnA AtmAnuM yathArtha dvAna hoya che ke A AtmA sarva jJAnAvaraNAdi dravyakarma zarIrAdi karma ane rAgadveSAdi bhAvakarmathI sarvathA bhinna che ane e mAtra eka; zuka ciMtiMDa che, zarIra pramANa AkAradhArI che, parama vItarAgI che, paramasukhI che. jyAre AtmA jJAtA ane aya ema baMne rUpe hoya che tyAre pAMca ajIva padArtha mAtra ya rUpa bane che. AtmAnI sattAthI ja anya padArthonI sattAne bodha thAya che, jema haMsane pANI ane dU bhinna bhAse che, jhaverI sAcA hIrA ane khoTA pikharAjane TA pADI zake che, kuzaLa suvarNakAra sonAcAMdInA mizra piDamAM sonuM ane cAMdIne alaga alaga joI zake che, pravINa vaidyane auSadhothI mizrita goLImAM pRthapha pRthapha davAo pragaTa dekhAya che, tema samaktiI mahAtmAne accha padArthonI madhyamAM chupAyelA AtmAne sarva para padArthothI bhinna karI, tenuM ekarUpa, zuddha svarUpa che, evuM yathA zraddhAna heya che.' samyagdarzI chavane kallola karavAnuM krIDAvana nija Atmika upavana che, tenuM ghara nija AtmAnuM ja sthAna che. tenuM bhojana svAtmAnubhUtithI utpanna thayeluM apUrva sukhAmRta che. teno vizrAma potAnA svabhAvarUpI zItaLa zaiyAmAM che, tenuM kArya anaMta prakAranI para vastuthI AtmasvarUpanI rakSA karavI tathA kramazaH AtmavIryanI vRddhi karI svarUpa zraddhAnamAM acaLapaNe rahevuM e che. darzana meharUpI agni tene dagdha karavA zakitamAna thato nathI. : - he bhavya! tuM A sa tvarUpI ati mUlyavAna ranano lAbha meLavavA yatna kara. tene saraLa upAya e che ke nitya kti thoDo samaya mATe ekAMta sevI. bheda vijJAnanuM manana kara. tuM ema ciMtava ke huM sarvathA bhinna chuM, sarva mAzathI bhinna che. je bhinna che te sadAya Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 tAnuM ane zILa bhinna ja raheze. A prakAranA mananathI, ciMtanathI, dhyAnathI mithyAtvanI kALAza maTI jaI dUra thaI ane tAnuSadhI kaSAyanA kSaya, upazcama athavA kSayApazama thaze. jenA phaLarUpe saMsAranA aMdhakAra dhIme dhIme nAza pAmI, mekSane prakAza udita thaze. 14 : vatsa! tu gaMbhIratAthI vicAra kara. A saMsAra eka nATaka huM viSAdanuM kAraNa che. jevI rIte nATakanuM kAma sthira kAyama rahetu. nathI tevI rIte jagatanAM tamAma dazyA asthira che ema jANu. je je dRzyo joI te ajJAnI ha` pAme che te te dRzyAnA vilaya tenAmAM viSAda utpanna kare che. jenA aMtaragamAM samyakdRSTi jAgRta thaI che, jene Atmika sukhanA svAda anubhavamAM AvyA che. evA mahAtmAonA mana daMpUNuM samAna vikAra rAhata hAya che, evA mahAnubhApara vastuenI paryAyAnA mAtra jJAtA dRSya hoya che. jema samajadAra prANI sUryanA prakAza asthira jANe che ane tethI tenA astittvamAM harSa ane abhAvamAM zAka karatA nathI tema nAnI jagatanI sarva avasthAone asthira ane caMcaLa jANe che ane tethI tenI pragaTatAmAM huM ane vilInatAmAM kheda karatA nathI. jJAnI jagatane blyU daSTithI nihALe che. emanA aMtaramAM nizcaya dRSTi sadA jAgRta rahetI hAvAthI teo A jagatane zuddha ane nirvikAra jIve che. temanA aMtaramAM svabhAvamAM jagatanA cha draSa, jIva, pugaLa, dharma, adhama, AkAza ane kALa bhinna bhinna pragaTapaNe dekhAya che. jIva ne ke anaMtAnaMta che chatAM jJAnInI dRSTimAM badhAja vA eka gAkAra, zuddha, caitanya svarUpa jhaLake che. sarva jIva paramAtmA svarUpa che evI dravya dRSTithI jotAM zatru vA mitranA bhAva utpanna thatA nathI, na kAI sevaka na koI svAmI dekhAya che, na kAI deva, na kAI nArakI, Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hana. prakaraNa 4 na koI pazu ke na koI manuSya najaramAM Ave che, badhA jIvo paramAnaMdamAM nimagna parama vItarAgI dekhAya che. AvI daSTimAM samatAbhAvanuM prAbalya che. e ja sAcuM cAri che, e ja muktinuM sopAna che, AnaMdanuM sthAna che, ratnatrayamArganA ekatvanuM jJAna che. basa, he bhavya! tuM moha karIne, zA mATe kalezita thaI rahyo che? uTha jAgRta thA ane baLapUrvaka mehane haThAvI le. potAmAM ja pitAne dekha; huM eka zuddha citpiDa, akhaMDa, avinAzI chuM, huM jaNAtA, huM ja ya; huM ja daSTA, huM ja dasya; huM ja bhoktA, huM ja bhogya; huM ja sevaka, huM ja sevya chuM athavA A vicAra taraMgathI paNa para e huM eka, akSobhita samasamAna parama gaMbhIra ane svamAM lIna chuM. huM koNa chuM ane koNa nathI evA vicAra vikArathI paNa huM bhinna chuM. | he ziSyA tyAre tAruM caMcaLa mana lavaNanA gAMgaDA samAna AtmAnA duha svabhAvarU5 pavitra jaLamAM maLI jaI ekarUpa thaI jaze tyAre tene nija svarUpanI, nija tatvanI prApti thaze ane svAbhAnubhava rUpI sAcA parama sukhane savAda maLaze. - 15 | he vatsa! A saMsAramAM mAtra te ja sukhI che je nizcayanaya tathA vyanahAranaya dvArA divyanI vyavasthAne sArI rIte jANI zAnI thAya che. nizcayanayathI bhUtArtha che, satyArtha che; kAraNa padArthanuM je asalI svarUpa che te batAvavAnuM kAma niyanaya kare che A naya mAtra padArthanA - svabhAvanuM AvalaMbana laI tenA svarUpane ja jhaLakAve che. vyavahAranA - atArtha, asatyA che kAraNa A natha paranA nimittathI utpanna patI padArthanI avasthAne darzAve che. . . . . Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAna ane zALa - nizcaya nathI je vicAra karavAmAM Ave te A AramA bilakula zuddha ane nirvikalpa che. temAM nathI rAga ke dveSa, nathI bhAvaka dravyakarma ke karma. A AtmA parama zuddha, niraMjana, nirvikAra Adi pitAnA sahaja svAbhAvika guNa ane paryAyothI pUrNa che. te pitaja paramAtmA che. paramezvara che, mahAprabhu che, sarvajJa che, sarvadaza che, parama zAMti ane AnaMdamaya che. - * A nayathI saMsArI ane siddha AtmA vacce bheda nathI, A janma ane parajanmane bheda nathI, Astrava, saMvara nirjarAnI kalpanA nathI, zrAvaka, muni, kevaLI ane mukta AtmAne bheda nathI. jema pitAna AtmA svabhAvathI zuddha che tema pratyeka AtmA sarvabhAve zuddha che ema nizcayanaya batAve che. * vyavahAranaya jIva ajIva Adi sAta tatvano prabaMdha darzAve che. vyavahAranayanI daSTie joIe te rAgadveSanA vibhAve hevA saMbhavita che. nizcayanayanI draSTimAM mAtra sAmyabhAva che. - je nizcayanayane Azraya svIkAre che te parama vizuddha AtmAne ati manohara upavanamAM pahoMce ane tyAMnI apUrva sukhazAMtine alaukika lAbha meLave che. - jenuM nirbaLa mana, nizcayathI zuddha evA AtmA prati ceTatuM nathI, te vyavahAranayane Azraya le che. - he bhavya sukhazAntimaya jIvana vitAvavAne zreSTha upAya nizcayuM nayanuM avalaMbana che. tenA ja pratApathI abhedatrayarUpa nirvikalpa samAdhine lAbha maLI zake che. mehanI prapaMca jALamAM phasAyela manane bahAra kheMcI, AtmAnA ramya upavanamAM ramavA devuM teja prayatna kartavya che. . . . tuM nizcita banI. nitya be ghaDI sarva anya bhAvathI vimukata thaI pitAmAM daSTi kara. pitAnA AtmAne vItarAgamaya AnaMda sAgara jANa . Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lana prakaraNa 4 me kSamArga che. vyavahArathI, sAta tatva (jIva, ava, AtrAva saMdhare, nirjarA, baMdha, mekSa)nuM zraddhAna, jJAna ane zrAvaka tathA muninuM cAritra pALavuM e mekSamArga che. nizcayathI nija AtmAnA zuddha kavarUpanuM zraddhAna, jJAna tathA temAM tanmaya thaI javuM e mokSamArga che ane e atizaya kaThina che. A paramottama, zreSTha mArga prati ja tArUM lakSa devuM che. have tuM tene nahi bhUla che ane tArI zakita anusAra te mArga para prayANa karavAnuM zarU kara. je cAle che te ja mArga kApe che; je pramAdI che, te unnati meLavI zaktA nathI. pramAda chavane kada verI che; pramAdane AtmabaLathI dUra karavo joIe. - priya bhavya ! nizcaya mekSamArga jANyA vinA, vyavahAra mArga AtmazuddhinuM kAraNa banI zatuM nathI. vyavahAra mArga kumArgamAM paDatuM bacAvatuM hovAthI te ucita avalaMbanarUpa che. tenA Azraye ane pratApe sumArgamAM rahI tAre pitAmAMthI ja sukha ane zAMti meLavavAne upAya karavuM joIe. tAre AtmA svayaM svataMtra che, sarvajJa che, sarvadarzI che, parama zAMta ane AnaMdamaya che. je karmarUpI aMbarathI AtmasUrya DhaMkAyelo che to paNuM buddhibaLathI aMbarane dUra karI, zuddha sphaTika samAna Atma-sUryane prakAzita dekhAvo, sarva bAjuethI AtmAnA upayogane haThAvI AtmAnI ja pariNatimAM joDI devA e ja kartavya che, e ja yoga che, e ja dhyAna che, e ja baMdhane toDanAra che. paramakRpALu gurU ziSyane samajAve che. he vatsa! upadeza zravaNa karavAnI tArI gADha rUci joIne mane ati harSa thAya che. tuM kharekhara nikaTa bhavya cheH tane sabhyadarzanane apUrva lAbha jarUrathI thaze, je dharmarUpI naukAne Azraya lIdho che te tane nako saMsAra sAgara pAra karAvaze. dharma chavano parama mitra che Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 kAna ane zALa te ja svabhAvane paramAnaMda mANI zake che ane vibhAvane nAza karI nAMkhe che. - AtmAne svabhAva parama zuddha, amUrtika, sazarIrakAra, jJAtA, da, vItarAga ane AnaMdamaya che. pitAnA guNomAM sadAya paripUrNa hovA chatAM paryAyanI apekSAe te pariNamanazIla che. te nityAnitya che; asti nAsti svarUpe che, svadravya, svakSetra, svakAla, svabhAvanI apekSAe atirUpe ane paradavya, parakSetra, parakAla, parabhavanI apekSAe mAtirUpe che. te svabhAvathI potAnA zuddha bhAvone kartA ane bhaktA che. - A AtmAmAM vibhAva25 pariNamananI zakita paNa che jyAre karmone udayanuM nimitta maLe che tyAre rAgAdi vibhAva bhAvomAM ane naranArAdi paryAyomAM pariNamana kare che. vyavahAra dRSTithI karmonI saMgatithI saMsAranI 84 lAkha yonimAM bhramaNa kare che. A vibhAva avasthA TALavI e ja kartavya che, e ja uddeza che. potAnA AtmAnA zuddha havabhAvamAM vizvAsa lAvI, zradhdhA lAvI, tenuM saMzaya rahita yathArtha jJAna meLavI, ane temAM ja layalIna banI svAda le e ja siddhi meLavavAno mArga che. ene ja nizcaya samyagdarzana, samajJAna, samyagyAritra kahe che. A abheda ratnatrayanI prApti mATe vyavahAra-dharma muni ane zrAvakane batAvela che, paraMtu nizcaya karma vinA mokSamArga na hoI zake. upAdAna athavA mULa kAraNa AtmAnA svarUpAcaraNa mATe AtmA pite ja che. jevI rIte suvarNa zudhdha hevAnuM mULa kAraNe suvarNa pite che ane agni Adi nimitta che, tevI rIte vyavahAra dharma mAtra nimitta che. jyAM sudhI kAryanI pUrNatA na thAya tyAM sudhI banne kAraNenI AvazyakatA che. . . . . . - he bhavya! dharmanuM svarUpa A pramANe samajI tuM nizcita thA. ane ekAMtamAM besI pitAnA dehamaMdiramAM birAjamAna paramAtmA devane che. temanAmAM ja bhAva jeDI pUjA kara. tyAre tane darzana thaze tyAra Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 zILa. prakaraNa 4 tenAmAM tuM tanmaya thaI jaIza. daSTA ane dazyane bheda maTI jaze. daina bhAva AMta thaze, dhyAtA ane dhyeyane bheda maTI jaI eka dhyAna thaze ane tyAga grahaNanI kalpanA chUTI jaze. ' 12 he vatsa! A saMsArarUpI nATakanA svarUpane vicAra sArI rIte karI tuM tenAthI udAsIna bana. chava pitAnA nija svarUpane bhUlI jaI saMsAranA parapadArthomAM meha karIne niraMtara duHkha bhogave che. saMsAramAM rAgadveSanuM kAraNa e vizvAsa che ke IndriyonA viSayabhogathI sukhazAntinI prApti thaze. evI rUcine vaza banI anAdi kALathI A ajJAnI chava je je zarIra meLave che ane temAM jeTalI Inika prApta kare che tenI IcchAonI pUrti mATe divasa ane rAta mahenata kare che. ghaNA chanI IcchA pUrI thatI nathI! kadAca koI jIvanI pUrNa thAya che to padArthane saMga sthira athavA eka dazAmAM rahe ati durlabha hoya che. jotajotAmAM e padArthane viyoga thAya che athavA e padArtha tenI icchAnusAra vartato nathI. tenuM phaLa e Ave che ke jIva e padArthanA viyogathI ciMtA ane duHkha samudramAM DUbI jAya che tathA eka icchA pUrI thatAM ja bIjI IcchA vadhu vegathI uThI Ave che. punaH navIna IcchA pUrNa karavAnI ceSTA zarU kare che ane jyAM sudhI te pUrNa nathI thatI tyAM sudhI AkuLavyAkuLa banI rahe che. A pramANe eka bAju IcchAo vadhatI jAya che te bIjI bAju divasa para divasa vitatAM tenuM zarIra vRdhdhAvasthAthI gherAI mAM thatuM jAya che. ane eka dina vartamAna dehano tyAga karI anya zArIra dhAraNa kare che tyAM paNa icchAonI vAsanAonI pUrtinuM cakra cAlu rahe che. Ama ekendriyathI pacendriya sudhInA zarIrane vAraMvAra dhAraNa karI Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. dAna ane zILa A jIva mADhu STa ane saTa bhAgave che H kayAreya paNa zAnti meLavatA nathI. lAla priya bhavyaM jIva ! je sukha zAnti pAtAne sahaja svabhAva heI paiAtAmAM ja meAjuda che. tenI tene vismRti che. peAtAnA hAthamAM suvarNa mudrikA vidhamAna ha|vA chatAM te bhUlI jai tenI zodha anyatra kare evI ajJAnInI dazA hoya che. mATe tu indriyAnuM dAsatva cheDI de ane indriyonA viSayane roga samajI tenAthI nivRtta thA. - tuM tArA peAtAnA AtmAnA nirmULa khAga mAM pravezI krIDA kare. jyAM sudhI tuM A ma-upavanamAM rahIza tyAM sudhI duHkha ane azAMti tArAthI dUra raheze. duHkhanAM je kAraNa rAga, dveSa ne mAha . che te niLa bAgamAM praveza karI zakatA nathI. tyAM vItarAganI evI ThaMDI havA hoya che ke indriya viSayanI vAsanArUpI dAuM turata zAMta thaI jAya che. huM varSa ! tu e upavanamAM jJAna, darzana, sukha, vIyatA, samyaktva, cAritra Adi guNurUpa manahara vRkSAnI zAbhA o, tenI zItaLa chAyAmAM vizrAma karuM. ane tenAM svAnubhava rasapUrNa phaLanA svAda le. : 13 paramadayALu zrI gurU ziSyane samajAve che he vatsa ! A jagatamAM samyaktvathI vibhUSita evA jJAnI mahAtmA dhanya che, kAraNu temanA bhAveAmAM sarva padArtho jema che tema pAMca jhaLake che. jo ke haju tevA alpanA che. tathApi sana tulya tekhA je kAMI jANe che te yathArthapaNe jANe che. samyaktvanAM mahimA agAdha che. samakitI AtmA avirati hovA chatAM mekSamArgI che. temanA sarva bhAva jJAnamaya hAya che ane dhyeya Atmika zuddhatAnI pUrNa prApti hAya che. jo ke samyaktvI pUrvabahu meAhakanA udayathI IMdriyAnA viSayeAmAM prApta thAya che te paNa teo kamanA uThyanuM tathA peAtAnI pravRttinA Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAta. prakaraNa 4 AtmadhyAnanA abhyAsa kare ! kAraNa, AtmadhyAna e ja te eka evuM sAdhana che je vaDe muktirUpI sAdhyanI AtmadhyAna e ja dharma che, AtmadhyAna eja saMsAranA roga maTADavAnI parama-auSadhi che. 279 mAkSamAga che; siddhi maLe che; sarva prakAranA jJAnayeAgane sa ziAethI rekI, AtmAnAM jJAna, darzana, sukha, vIryAdi guNeAmAM tathA potAnA siddha svarUpa zuddha paryAyamAM sthira karavA tene AtmadhyAna kahe che. jo kadi karma jIva potAnA manane eka samaya mAtra paNa Atmika guNAmAM ane svadratryamAM joDe tA te AtmadhyAnanA parama sukhada lAbha meLave che. mATe he vatsa ! AtmAnubhava prApta karavA tuM potAnA zuddha svarUpanuM dhyAna kara, e ja samyaktvanuM mekavAnA upAya che. ekAMtamAM besI kAraNa che ane Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' chu prAceAgya labdhi hiMdImAM lekhaka : acArIjI zro zItalamasAjI paDita anuvAdaka : zrI zeNIlAla giradharalAla zeTha dezanA labdhinA pratApathI A bhagya jIve zrI gurUnA mukho zravaNu karelA tattvajJAnanA upadezanA vAraMvAra abhyAsa karI, manana karI evI zakita prApta karI lIdhI che ke have AyuSyakrama varjine sAta kamermAnI sthiti eka krIDAkreADI sAgare pamathI kAMIka nyUna khatI gaI che. prathama 70 kroDAkroDI sAgaranI hatI te rIte have upara mujaba zeSa rahI che. A jIvane prAyeAgyalabdhimAM peAtAnI unnati karavAnI bhAvanA che. A labdhinA kALa daramyAna pariNAmeAnI evI ujvaLatA hoya che kai dhAtI karyAMnA anubhAga arthAt phaLadAna zakita je prathama pASANu rUpa hatI te palaTAI kASTa rUpa thai jAya che; ane AdhAtI karmonI pApa prakRtiomAM je haLAhaLa viSasamAna zakti vidyamAna hatI te dUra thai kAMjI rUpa thAya che. prAyeAgya labdhivALA jIva AyuSya sivAya sAta mermonI sthiti aMtaH koDAkroDI sAgarathI adhika AMdhatA nathI. jyAre 700 agara 800 sAgara nyUna sthiti khAMdhe tyAre eka prakRti badhApasaraNu kahevAya evA 34 baMdhAsaraNu thAya. A 34 sthAnAnA prabhAvathI 46 prakRtienA baMdha vyavaccheda thAya che; arthAt Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na. prakaraNa 5 281 mitvamAM 117 prakRtione baMdha thato hato temAMthI 46 prakRtio bAda jatAM have mAtra 71 prakRtiono baMdha paDe che. prAgya labdhinA samayamAM jIvanI pravRtti pitAnA kalyANa tarapha ati utkaTa bhAve thatI hoya che. koI paNa prakAre satya purUSArtha karI huM samyakadarzanane pAtra banuM" evI bhAvanA jAgRta rahe che. A labdhi bhavya abhavya baMnene hoya che. bhavya jIva upara caDhavAmAM AvaraNa rUpa evA karmapaTalane dUra kare che, tyAre abhavI jIva dUra karI zakto nathI. (zrIgurUe tapadeza Apyo, tene vicAre, pachI vicAra karatAM "tene Ama ja che" evI pratIti thaI jAya, athavA anyathA vicAra thAya, upadezane nirdhAra na kare te pratIti na paNa thAya; tenuM mULa kAraNa to mithyAtva karma che, tene udaya jene mATe tene pratIti thAya ane na maTe to na thAya e niyama che, paNa tene udhama to mAtra tattva vicAra karavAno ja che. ) bhavya jIva vAraMvAra zrIgurunA upadezane vicAra kare che ke huM koI paNa prakAre zudhdha nizcayanayanA viSayabhUta mArA zuddhAtmAnuM darzana prApta karUM. AvI abhirUcI dvArA paNa te sAcA sukha ane zAMtine kiMcita lAbha meLave che. vAstavamAM jyAM Atma vicAra che tyAM sukha ane zAMti che. eka Atmazodhaka vIrapurUSa prAgya labdhimAM rahIne pariNAmo UMcA lAvavA udyama karI rahyo che. A labdhinA pratApathI agAu jaNAvyA pramANe 34 baMdha apasara dvArA baMdhagya 46 prakRtiono nAza thAya che. temAM cAra Ayune samAveza che. tethI e vAta siddha thAya che ke prAgya labdhinA prAraMbhathI jyAM sudhI upazama samyakatva utpanna thaI aMtarmuhUrta sudhI rahe che te daramyAna AyuSyane baMdha Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 duna ane zILa jAtine ane baMdha, na paDatA nathI, e ja pramANe naM ekendriyathI caurendriya asanI pacendriyane baMdha thAya che; na napuMsaka vA srive nIca gAtrane ke cha sahananA baMdha paDe che; saMsthAmAM kevaLa sama caturastra saMsthAnA baMdha hoya che. na asAtA vedanIya azubha prakRtine baMdha hoya che. ke anya koi bhAva uttarettara vAstavamAM ahiyAthI zarU karI A jIvanA caDhIyAtA banatA rahe che. je jIvane samyagdarzana prApta thavAnu che tenA bhAvAnI ujjavaLatA barAbara vRddhi pAmatI hoya che; paraMtu jene samyakatvanI prApti mATe vilaMba che athavA je abhavI che te prAyeAgya labdhinA kALa pachI avazya paDe che. zrIgurUe bheda vijJAnane je upadeza dIdhA hatA tenuM te barAbara smaraNa ciMtavana kare che ane peAtAnA AtmasvarUpane anAtmabhAvathI bhinna vicAre che. enI jjara samakSa zuddha nizcayanayanA bhAvA punaH punaH dRzyamAna thaI nRtya karatA hoya che. jo ke haju tene nathI, tathApi tenA bhAveAmAM, siddhasamAna zu chuM" e jhaLake che. lAvavA mATenI sIDI che. << svAnubhava thaye 'huM jJAtAdRSTA chuM, avinAzI chu, evu ja manana e bhAvAne UMcA dhanya che e mahAtmAne ke jee A sIDI para caDhI AgaLa cAle che ane ekAeka samyaktva bhAvane jAgrata karI, sarva parabhAvAthI rahita potAnA zuddha AtmA arthAt samayasArane anubhava meLavI le che. egmA ja nijAna MdarUpa amRtane svAda laI parama tRpti meLavavAmAM peAtAnA ughamane saphaLa banAve che. 3 prAyeAgya labdhimAM rahelA A AtmA sarva vibhAva bhAvAthI rahita thavA mATe ane zuddha AtmAnA guNenA ciMtavana mATe ati utsAhita dekhAya che. tenA manamAM usita umaga che ke janmamaraNa Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 5 283 Adi du:khayukta A asAra evA saMsArathI kevI rIte chUTuM ane nirvANanA parama AnaMdamaya, avinAzI sukhano bhaktA thAu, zarIrarUpI piMjarAmAM keda thayelo evo huM kevI rIte mukata thAuM ane zuddha AtmAnA zuddha jJAnanA abhyAsamAM rakta banuM ! zrIgurUno parama kalyANakArI upadeza tenA aMtaraMgamAM pitAne apUrva prabhAva vikasAvI rahyo che; zrI jinendra prabhue bedheluM tattvajJAna tenA aMtarane suvAsita karI rahyuM che. cAra gatinA duHkhanuM svarUpa tenA AtmamAM saMsAramati nirveda bhAva utpanna kare che. tenI buddhi upAdeya evA eka Atmatattva para ceTI che; nava tattvamAM eka Atmatatva ja tene priya che. AtmAnA sAmAnya ane vizeSa guNe prati tenI smRti jhoka le che. huM darzana, jJAna, vIrya sukhamaya chu, rAgAdi bhAvethI para chuM, jeTalA jeTalA vibhAva bhAva che, te badhA mehakarmanA udayathI utpanna che ane mohakarma pugaLa hovAthI AtmAthI sarvathA bhinna dravya che. AvuM nirmaLa jJAna tenA bhAvene ujajavaLa banAve che. tenA bhAvomAM upazamanI zAMta chAyA prasaratI hoya che ane tIvra kaSAya bhAvano tApa thatuM hoya che. hRdayamAM dayAnI lAgaNI vegavaMtI bane che. koIpaNa prANIne duHkhI joI enA aMtaramAM karaNabhAva sahaja ja pragaTe che, kAraNa tenA jJAnamAM jIva mAtra eka ja svarUpI che ema jaNAya che. samabhAvadhArI mahAtmAo tarapha tene parama vAtsalyabhAva hoya che. tAtparya e che ke A labdhimAM enA bhAvanI bhUmikA evI racAI gaI che ke jenA prabhAva vaDe A bhavya jIva karaNalabdhi dArA prAta evA samyaphavarUpI ratnamahelamAM zIdhra pahoMcI jaze. enA pradezamAM anaMtAnubaMdhI kaSAya paNa ati maMda bhAvane prApta thayA che, te ja mithyAtvarUpI rasa paNa a5 rahyo che. azubha Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284. dAna ane zILa bhAnA sthAna zubha bhAvo rekI rahyA che, AthI A jIva pApa prakRtiono baMdha nahi bAMdhatA, puNya prakRtione baMdha kare che. A jIvanI dazA evA purUSanI dazA sAthe sarakhAvI zakAya ke jene saMbaMdha koI ISTa kanyAnI sAthe nakkI karyo hoya A bhavyajIva jyAre nizcaya samyakatvane pAmaze tyAre mukitarUpI kanyA sAthenuM tenuM sagapaNa dRDha thaze. vAstavamAM dhanya che A jJAnI jIvane ke jeNe paramArtha mArga jANI lIdhe che. jenA jJAna vagara te anAdikALathI rakhaDyo hato, rAgadveSanA prabaLa taraMgamAM vyAkuLa banI rahyo hato. have te pitAnI daSTi potAnA zuddha AtmAnI prApti para Therave che ane AtmaprabhunI jhalaka hAMsila karavA bhAvanA bhAve che. eka jJAnI bhavyajIva progya labdhimAM vizrAma karIne pitAnI samaye samaye unnati karI rahyo che. te have karaNalabdhimAM javAnI taiyArImAM che. tenA bhAvamAM zubha svaccha bhAvanAo kallola kare che. e atyAre daza lakSaNa dharmanuM mahatva vicArI rahyo che. (1) uttama kSamA ja AtmabhUmine zAMta rAkhe che; krodha Atma svabhAvathI bhinna che ane kaSAyarUpI mela che. (2) uttama mArdava e pitAne svabhAva che; mArdava mAna bhAvathI viparIta che. vinaya ane komaLatA AtmAne sadgonA nivAsa arthe pAtra banAve che. (3) uttama ArjavathI AtmAnA pariNAmo saraLa thAya che, ene joIne duSTa mAyA tarata ja dUra bhAgI jAya che; RjunA e sarva deSone haThAvanAra che. (4) uttama satya e te Atma padArthano svabhAva che, padArtha aneka dharmamaya che. evuM jJAna ApanAra uttama satya che. jyAM kapaTajALa nathI. tyAM satyanuM sAmrAjya che. satyatA sarva guNone dIpAve che. (5) uttama zauca AtmAne Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 3 285 pavitra rAkhavAmAM nirmaLa pavana mAphaka kAma kare che. lobha tenI sAme bilakula TakI zakyuM nathI. (6) uttama saMyama Atma bhUmimAM uchuMkhalatA ane adayAne TakavA deto nathI. tenA pratApathI AtmA potAnA guNono bhoga svataMtrapaNe karI zake che. (7) uttama tapa. AtmAnA guNonA vikAsa kAryamAM bAdhA karAvanAra sarva karmone dhyAna rUpI agnimAM bALI nAkhe che; tapanA prabhAvathI AtmA zuddha suvarNanI jema caLake che. (8) uttama tyAga AtmAne sarva prakAranA anAtma bhAvothI dUra kheMcI le che tathA pitAmAM vikaselA guNothI parano upakAra karavAmAM je che. (9) uttama akiMcana AtmAne AtmatattvamAM ja rahevAnI preraNA kare che ane para padArthanA AkramaNathI bacAve che. (10) uttama brahmacarya AtmAne brahmabhAvamAM sthApIne tene paramAnaMdane AsvAda karAve che, ane abrahmanI kAlimAnA DAghathI bacAve che. A pramANe daza lakSaNa dharmanuM mahAmya vicArate A jJAnI jIva pitAnI zuddha pariNatine ja pitAnuM pariNamana mAne che, sarva prakAranI azuddha pariNatithI bacavAnI bhAvanA bhAve che. A jJAnI che dezanAlabdhimAM je je upadeza meLavyo che tenI upara vAraMvAra ciMtana karI parama satiSa anubhave che; jinavANI mAtAnA upakArane yAda karI tattvajJAnanI uMDI guphAmAM pravezavA bhAvanA kare che. A jIvane samyagdarzananI jAgRti thavAnI che e enuM parama bhAgya che. dhanya tattva jJAnanA mahAmyane! sarva kAlimAne dUra karI parama nirmaLatAmAM praveza karAvanAra e ja tattvajJAna che. Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karaNalabdhi | muLa lekhaka : bra, paM. zrI zItaLaprasAdajI anuvAdaka zrI bhegIlAla giradharalAla zeTha karaNalabdhi traNa bhede che. (1) adhakaraNa (2) apUrvakaraNa ane | (3) anivRttikaraNa pratyekanuM varNana nIce mujaba che. eka bhavya jIva saMkalpa vikalpathI rahita thaI AtmonnatinA mArgamAM kramazaH AgaLa vadhI rahyo che. prAyogya labdhi dvArA bhAvanI unnata zreNI para caDhI have te AtmA karaNalabdhimAM praveza kare che, ane tyArabAda aMtarmuhUrtamAM te samyakdarzanArUpI ratnano svAmI banaze; anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha tathA mithyAdarzananA udayane haThAvI pitAnI AtmavibhUtinuM nizcayAtmaka darzana karaze. jemAM samaye samaye pariNAmonI ujavaLatA anaMtaguNI vadhatI jAya che, tene karaNalabdhi kahe che. samyakdarzana thavAmAM avazyameva kAraNarUpa je pariNAma tene karaNa (prayAsa) kahe che. nizcayanayanA AzayathI evuM jJAna ane zraddhAna thAya che ke "huM pUrNa jJAnane dhaNI, vItarAgI, parama AnaMdamaya apUrvika AtmA chuM. rAgadveSAdi bhAva mArA svAbhAvika bhAva nathI. ATha karmonuM baMdhana Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 6 287. AtmAnI svatratalAmAM bAdhaka rUpa che. AtmasvabhAvamAM sthiratA e ja sukha ane zAtiprada che." A bhAva A bhavyAtmAnI unnatimAM sAdhaka thAya che. ahiM te AtmavikAsanA udyogamAM prayatnazIla thAya che, tenA pariNAmanI dhArA sabhyaphane bAdhaka rUpa karmasenAne bhagADI rahI che. e pitAne pitAnA AtmAnI sanmukha karI nija Atma dravyane lakSya banAve che. lokamAM jIva pulAdi cha dravya che te te jANe che paraMtu atyAre A jJAnI te sarvathI udAsIna thaI eka pitAnA AtmAnI sanmukha thaI rahyA che. vAstavamAM muktinI svAdhInatA tenI sAme ja che, karaNalabdhine prApta mahAtmAno mahimA agocara che, mithyAtva zatru anAdikALathI ajJAnamAM kheMcI rahyo hato te have A purUSAthI AtmAnA baLa AgaLa lajita thaI rahyo che, anaMtAnubaMdhI kaSAya tenA pariNAmonA bANathI vIMdhAI ja jau thaI rahyA che, siMha sAmAna A AtmArthI samakita prati laI jatI sIDI para caDhI AgaLa vadhI rahyo che. Aje kevo AnaMdane samaya che? cirakALano daridrI Aje thoDI ja vAramAM amUlya samyagdarzana rUpI ratnano mAlika thaze. e aMtarmadUta sthitivALI adhaHkaraNa labdhimAM rahI samaye samaye pariNAmonI vizuddhatA vadhArI rahyo che. A labdhimAM e jAtanI vizuddhatA vadhe che ke je kaI bIje jIva thoDI vAra pachI A adhaHkaraNamAM praveza kare che te tenAthI pahelAM A karaNamAM AvelA jIvanI samAna ja bhAvonI vizuddhatA karI zake che. A samaye e utsAhI jIvanuM lakSyabiMdu eka pitAnI AtmAnA vikAsa para kendrita thayuM hoya che.) Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 hAna ane zILa atyAra sudhI teNe AtmAnA svAdhIna guNonuM je varNana sAMbhaLyuM hatuM, siddhone apUrva sukhanI kathA zravaNa karI hatI tathA Atmika AnaMdanI bAhya zobhA jANI hatI, te svAdhInatA ane sAce AnaMda mane kevI rIte prApta thAya e bhAvanA aMtaramAM rAkhI bheda vijJAna dvArA AtmA anAmAnA pRthaka pRthaka lakSaNa dhyAnamAM le che. saMsArane rAga ghaTate jaI Atmika AnaMdanI svacchatA prati dilanuM AkarSaNa vadhatuM jAya che. A dazAmAM A jJAnI jIvane cAra Avazyaka hoya che. eka te e ke samaye samaye tenA bhAva anaMtaguNa vizuddha thatA heya che, bIjuM e ke karmonI sthiti samaye samaye ghaTatI jAya che, trIjo e ke sAtavedanIya Adi puNya prakRtine geLa, khAMDa, sAkara tathA amRta samAna rasa samaye samaye bAMdhe che tathA cotho e ke asAtAvedanIya Adi pApa prakRtine rasa halAhala viSa samAna hato te kAMjIrUpa banI jAya che. vAstavamAM svaccha bhAvone ATalo moTe prabhAva hoya che. A jIva puNyano khajAne ekaTho kare che ane pApa prakRtine rasa dabAve che. A vIra ekacitta thaI mithyAtva tathA anaMtAnubaMdhI kaSAyo vaza karavAmAM tallIna che, dhanya che A vIrane je parama purUSArtha karI pitAnI Atmonnati vRddhigata karato saMte meLave che ane nijAnaMdI nagaranI bhUmi para pahoMcavA pUrNa sAhasa kare che. A vIra AtmA pariNAmanI vizeSa unnati karI rahyo che, jenA nimittathI samyaphadarzanane bAdhaka zatruonI jaDa DhIlI paDe che. * adhakaraNalabdhimAM saMbhavita vizuddhi karI have e apUrvakarANamAM apUrvakaraNa-je adhyavasAyanA yoge pahelAM nahi karelA evA (1) guNazreNI nirjarA, (2) guNasaMkramaNa, (3) sthitighAta, (4) Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAna. prakaraNa 6 239 praveza kare che. A pariNAmeAne karaNu eTalA mATe kahe che ke niyamathI temanI dvArA mithyAtvarUpI aMdhakArane nAza ane samyakdnarUpI sUryanA prakAzanA uddaya thAya che. a ta dUta sthitivALA adhaHpravruttikaraNane pUrNa karI apUrvakaraNanA pariNAmeAmAM paNu aMtarmuha sudhI rahe che. A kALamAM A sAhasika AtmAnA vizuddha bhAvanI barAbarI koI anya jIva jeNe tenA pachI apUrNAMkaNu sabaMdhI pariNAmeAnI vizuddhatAnA lAbha levAne prAraMbha karyA hAya te kadApi karI zakatA nathI. paraMtu jo kAI jIvA A prakAranI vizuddhatA karavAnuM kAma eka sAthe zarU kare teA temanI unnati kharAkhara samAna paNa hoya ane asamAna paNa hoya, arthAt ekasAthe karaNanA bhAvAnI prApti mATe prayatnazIla chavA samaye samaye anaMtaguNI ujjavaLatA karatA rahe che ane temAM koI koI tA samAna unnati karatA hoya che ane kAI kAI AgaLapAchaLa thAya che, tApaNa vizuddhatAnu eTalu aMtara hAtu nathI ke pAchaLathI prAraMbha karanAra jIva tenI samAna thaI jAya. apUrva - apUrvakaraNanA lAvAmAM vartatA AtmAne cAra Avazyaka hoya che. ( 1 ) guNazreNI nirjerA, (2) guNusa MkramaNu, ( 3 ) sthiti khaMDana, (4) anubhAga khaMDana. arthAt samaye samaye asaMkhyAtaguNI kamavA kharI paDe che te guNazreNI nirjarA; dhaNA karmanI prakRti potAnI samAna jAtimAM palaTAya che. jemake azAtAvedanIyanuM palaTAvuM te guNasaMkramaNa; karmAnI sthiti ghaTI javI te sthitikhaMDanaH ane azAtavenIya Adi anurAga bAta evA cAra Avazyaka thaI zake tevA navIna adhyavasAyAnuM nAma apUrvakaraNa che. jIvane peAtAnA duSkarmathI utpanna thayela, kaThora, majabuta ane lAMbA kALanI ugela gupta vAMsanI gAMTha jevI, duHkhe rI bhedI zakAya evI ane pUrve nahi bhedAyela evI rAgadveSanA pariNAmarUpa graMthi che. graMthinA bheda karavA te apUrvakaraNanuM mULa che. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 dAna ane zILa pApa prakRtiono rasa, halake thaI ja athavA sUkAI ja te anubhAgakhaMDana. vAstavamAM jIvanA pariNAmonI gati vicitra che. pariNAmethI ja baMdha tUTe che. A samaye A vIra AtmAnA pariNAma AtmatatvanA rasamAM tarabaLa che. tenA bhAvomAM AtmAnI suMdaratA prati Asakta buddhi che. AtmAno zuddha svabhAva vItarAga paramAtmA samAna pUrNa jJAnaghana ane AnaMdamaya che. e ja upAya che evA bhAva zrIgurUnI dezanAnA pratApathI tenI aMdara jAgrata rahe che e ja upadezanA grahaNathI ane tenA prabhAve aMtaranI preraNAthI, tenI zradhdhA saMsArathI haThI jaI mukita svAdhInatA prApta karavAmAM lAgI gaI che. AthI A jIva Adarayogya che kAraNa te avazya samyagdarzananA prakAzane prApta karI eka divasa parama pavitra paramAtmA thaI jaze. vAstavamAM AtmAnA zuddha svabhAvanI kathA je cittane ATalI AhAdita kare che to pachI A labdhimAM zudhdha svabhAvanuM lakSa ane prabaLa rUcino saMbhava hoya che te keTalo AnaMda Ape e vAta anubhava gocara ja che. dhanya ho e vIra AtmAne. eka jJAnarasane pipAsu AtmA sarva ciMtA choDI Atmika puruSArthanA sAdhanAmAM tallIna thaI rahyo che. enuM lakSya mAtra bhAvanI rUci para kendrita thayuM che. apUrvakaraNa saMbaMdhI pariNAmonA pratApathI tenAmAM vizuddhatAnI mAtrA adhika adhika vadhatI rahI che ane have te ekadama anivRttikaraNanA anivRttikaraNamAM vartanArA trikALavatI jIvanI samAna samAna samayamAM pariNAma vizudhdha pheraphAra vinAnI anivRtti ekasarakhI hoya che. Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. prakaraNa 6 291 pariNAmeAmAM praveze che. te kAraNuthI tenA bhAvAnI zakti taravAranI dhAra samAna tIkSaNa thaI che. tenA prabhAvathI mithyAtva ane ana tAnubaMdhI kaSAyanI vaNAene udaya tene heteA nathI athavA ochAmAM echu ataDUta mATe te te vaNuAene uya hAtA nathI. A kAraNathI A jAtinA (karaNanA) bhAveza evA heAya che ke jeTalA jhaveA eka samayamAM A karaNane prAraMbha kare che te sanA pariNAma eka sarakhA vizuddha heAya che tathA pariNAmeAnI zuddhinI vRddhi paNa samAnarUpa hoya che. vAstavamAM e pariNAmeA eka ja jAtinA hAya che. uparAkata pAMce prakRtinA upazama arthe pariNAmeAnI jeTalI ujvaLatA hAvI Avazyaka che. teTalI pratyeka jIvane prApta karavI ja paDe che. eTalI aliSTa zakita vinA anAdi zatru jItI zakAte nathI. apUrvakaraNu labdhi samAna A labdhimAM paNa cAra Avasyaka hAya che; ( 1 ) guNazreNI nirjarA, (2) guNu saMkramaNa (3) sthitikhaDana (4) anubhAgakhaMDana. A jAtinA pariNAme mAM pariNamatA AtmA sarva puddagalakRta paryAyAthI pAtAnu dhyAna haThAvI mAtra AtmAnA guNo para dhyAnane kendrita kare che. A guNNAnu svarUpa teNe pahelI dezanAlabdhimAM zAstra tathA guru dvArA jANyu vicAra karyA hatA. hatuM ane pachI yuktibaLathI tenA para gahana tenI dRSTi sAme zudhdha nizcayanayanuM lakSyabindu kalleAla karI rahyuM che. hu eka zudhdha jJAtA, dRSTA, avinAzI, vItarAga chuM, zuSka dravya chu. AnaMdamaya tethI A karaNanu anivRtti evu nAma che. temaja bIjI rIte paNa e artha thAya che ke je adhyavasAye samyakatva pamADayA sivAya pAchAM haThe nahi te anivRtti karaNa kahevAya. aMtamurhuta pramANu sthitivALA A anivRttikaraNanA jeTalA samayeA che teTalA ja tenA adhyavasAye che ane teo pUrva pUrva samayanI vizuddhithI guruvizuddhivALA jANuvA. uttarAttara samayeAmAM anaMta Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 dAna ane zILa huM saMkalpavikalpamaya mananA pariNAmano viSaya nathI, vacana zabdane paNa viSaya nathI, temaja dehanA halanacalana athavA sthiratAne paNa viSaya nathI, huM to pote pitAne ja viSaya chuM. mAtra svAnubhavagamya chuM. jyAM nizcayanaya ane vyavahAranayanA vikalpa hotA nathI, jyAM nAma, sthApanA, dravya tathA bhAva nikSepanI kalpanA uThatI nathI, jyAM parokSa agara pratyakSa pramANunA taraMga udbhavatA nathI, jyAM mana, vacana ane kAyAnI bhinnatA thAya che, tyAM AtmAnuM darzana thAya che; AtmAnA darzanamAM snatraya dRzya bane che. A pramANe jJAna ane zraddhAnamAM tallIna e vIra AtmA samaye samaye pariNAmenI anaMtaguNI vizuddhatAnI sIDI caDhato hoya che ane pitAnA zudhdha bhAvonA pratApathI samyakadarzana vidhI karmonA pitAnI sAmethI dUra karato hoya che. Ama A vIra AtmA unnatinA mArga para ADha thaI duHkha-zramathI rahita AlhAdarU5 bhAvamAM jAgRta rahe che. (karaNalabdhi saMpUrNa ) Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhyatva muLa lekhaka : bahAcArI paM. zrIzItalaprasAdajI anuvAdaka : zrI bhegIlAla giradharalAla zeTha ( samakitanA traNa prakAra cheH (1) upazama samakti, (2) kSa pazama samyaphava. (3) kSAyika samyakatva. tenuM varNana uttarottara ApavAmAM Ave che.) upazama samyaktva eka jJAnI bhavyAtmA anivRttikaraNanA aMta samaye darzana meha ane anaMtAnubaMdhI kaSAya dravyane aMtarmuhUrta sudhI udaya mATe ayogya karI upazama samyakatvane prApta kare che. A samaphata zubha lesyAmAM thAya che. devone to paryApta avasthAmAM zubha lezyA ja hoya che; manuSya ane tiryaMcane jadhanya telesyAmAM ane nArakane zubha lezyA na hovA chatAM atimaMda azubha lesyAmAM samaphatvanI utpatti hoya che. vAstavamAM jyAM atyaMta dharmAnurAga ane Atmahita tarapha sanmukhatA hoya che. tyAM samyaga darzananI prApti che. A jIva anAdikALathI DhaMkAyeluM samyakatva ratana meLave che tyAre tenI paramAtmapadanI prAptinI AzA avazya tapta thAya che. ema kaho ke enI darzananI huMDI lakhAI jAya che. Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 dAna ane zILA A samyagdarzana potAnA anupama prabhAvathI vastunA svarUpane yathArthapaNe prakAzita kare che. AtmA ane anAtmAnuM yathArtha parijJAna thAya che ane pUrve zraddhAnamAM je bhrama hato te samakitanA prabhAvathI dUra thaI jAya che. tenI buddhimAM sadAkALa rahevA yogya, trikALI satuM padArthone samudAyarUpa A gata jhaLake che. temAM temanI palaTavArUpa avasthAo banI rahetI hoya ke naSTa pAmatI hoya te bhale tema che, tathApi jemAM paryAya thAya che te mULa dravya to traNe kALe avinAzI che; tene kadi janma thatuM nathI tema nAza nathI. jIva tathA ajIva dravyamAM eka evA prakArane agurulaghu guNa rahyo che ke jenA kAraNathI pratyeka dravya pite jeTalA guNone akhaMDa samudAya che tene tyAga karatuM nathI tema ja koI anya dravyanA koI navA guNane apanAvatuM nathI. (grahatuM nathI). sarva dravya pitAnA samasta guNo pitAmAM ja rAkhIne rahe che. vyavahAra dRSTithI jotAM padArtha kaMIne kaMI dekhAya che, paraMtu jyAre zuddha dravyArthika nizcaya daSTithI jovAmAM Ave che tyAre sarva dravya pitAnA guNamAM ja masta evA bhinna bhinna jaNAya che. jANe ke koIne koI sAthe saMbaMdha ja nathI, jema koI eka rakAbImAM hIrA mUkyA hoya ane pratyeka judA judA bhAse tema. samyagdaSTi jIvane jagatanA anaMta prANIonA AtmAo anAtmAthI bhinna jaNAya che tathA sarve samAna guNonA dhAraka che ema bhAse che. sarva AtmAomAM pUrNa cAritra, pUrNa sukha, pUrNa virya ityAdi sarvaguNa paripUrNa paNe prakaTa dekhAya che. A daSTithI jotAM samyagdarza vyavahAranI prapaMca jaLane ullaMghI jAya che. pitA, putra, bhAryA, pati, svAmI, sevaka Adi kalpanA pAra karI jAya che. anaMtAnuM baMdhI kaSAya ane mithyAdarzananA piMjaramAMthI chUTI jaI eka mAtra parama sAmyabhAvamAM vizrAnti kare che. pachI bhale te pitAne juve ke sahune juve, paNa zuddha dravyanA anubhavane meLavI le che. ane te samaye Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 295 te je apUrva AnaMda bhogave che, tenuM kathana zabda kahI zakatuM nathI. dhanya che te samyagdaSTi jIvane je samyajJAna ane svarUpAcaraNa cAritranA taraMgomAM masta banI jIvanmukta jevo thaI rahyo che. upazama samyagdarzananA manohara raMgamAM masta eka vAra AtmA paramAnaMdano anubhava karI rahyo che. pahelAM tenI dRSTi koI eka viSayanA sukha tarapha hatI, have tenI daSTi koI bIjA ja svAdamAM pravRtta thaI che. jyAM pahelAM Indriya viSaya-vikAra hatA, tyAM have zAMta rasanA pAnane anubhave che. prathama teno sarva purUSArtha pugaLanI sevA arthe hatA, have te purUSArtha AtmA arthe samarpita che. pahelAM saMkalpa vikalparUpa bAga suMdara lAgato hato, have AtmAnuM manohara upavana tenuM krIDAgraha banyuM che. pahelAM kapAya maLa maTADavA mATe upekSA hatI, have vItarAMgatA ja ISTa lAge che. pahelAM kSaNika khaMDa khaMDa jJAna tarapha lakSa hatuM, have akhaMDa ekAkAra jJAnaguNanI rUci che, je jJAnamAM bheda nathI. khaMDa nathI, kramavartIpaNuM nathI. pahelAM ekAMta nAnI haTha cittane haThadharmI banAvatuM hatuM, have anekAMta dRSTithI tenuM citta mAdhyasthabhAvamAM AruDha thayuM che. pahelAM strI putrAdika pitAnA lAgatA hatA. have te zarIranA sAthI jaNAya che. pahelAM te manohara suMvALI gAdI tathA komaLa vastrothI alaMkRta zodhyAmAM paDI ArAma karavAmAM sukha mAnato hato, have te AtmAnI zuddha pariNatirUpa zayAmAM ja AnaMda mAne che. pahelAM suvAsita phalonI sugaMdha mATe Adara hatA, have AtmavananA guNa-puSpanA mananathI mahekI uThatI vastu svarUpatArUpI saurabhamAM Asakta thayo che. pahelAM dhanAdikanI vRdhithI pitAnI vRddhi samajato hato. have vairAgya, Atmika jJAna ane AnaMdanI vRddhi pitAnuM dhana samaje che. pahelAM aneka nagaronI zobhA jovAmAM pitAnA janmanuM saphaLapaNuM Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa mAnato hato, have A lekamAM rahelA cha dravyanA dazyanI ane tenA svarUpanI zobhA nihALavAmAM tapti mAne che. pahelAM te nAnA prakAranA paMcendriya viSane puSTa karatAM vArtAlApa tathA jJAna Adi sAMbhaLavAmAM lavalIna hatuM, have tene AtmaguNenuM kIrtana karanAra manahara pada, bhajanenI dhvani ja ISTa lAge che. vAstavamAM upazama samyakatvInI pariNati ja badalAI gaI che. saMsAra kIcaDathI nIkaLI, dharmanokAmAM ArUDha thaI gaI che. e dazAne anubhava eka e jJAnI jIva jANe che tathA bIjA kevaLajJAnI prabhu jANe che. ApaNe e sukhI jIvanI anumodana karI samakita ratnanA prakAza mATe umaMga rAkhIe tathA evI bhAvanA bhAvIe chIe ke ApaNe paNa AkULatAnI jhaMjhaTamAMthI nIkaLI, paramAnaMdamaya mahelamAM kayAre vizrAma karIzuM ! jJAtA daSTA, avinAzI Atmatatvane oLakhanAra eka dharmAtmA jIva karaNalabdhinA pratApanI caturtha guNasthAnaka arthAtuM avirata samyagdarzananI bhUmikAmAM virAjamAna thaI upazama samyakatvano svAda laI rahyA che A avasthAmAM aMtarmuhUrtathI adhika sthiti hatI nathI. pitAnA AtmabaLathI teNe teTalA samaya mATe samakti guNane viparIta karanAra karmone dabAvI rAkhyA che. jo ke samyakatvanA zatru sattAmAM jIvatA jAgatA vidyamAna che paraMtu tenA bhAvenA prabhAvathI mithyAtvakarmanI vaNanAM traNa khaMDa thaI jAya che, jemAM mithyAtvanI zakita atizaya alpa rahI jAya che tevA karmasamUhane samyakatva prakRti kahe che; tathA eka khaMDa mizra prakRtine bane che te mizra maha; ane trIjo mithyAtvarUpa ja rahI jAya che. have sattAmAM samyakatvane ghAtaka sAta prakRtio banI che, temAM cAra anaMtAnubaMdhI kaSAya ane traNa darzana mATenA bheda. A kArya Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 297 A bhavya jIvanI buddhipUrvaka thaI jatuM nathI paNa svayameva thAya che. jema bhejanamAM lIdhelA AhAra rasa, rUdhira AdirUpa svayaM pariNamana kare che. A bhavya jIva to AtmAnA darzana ane Atmarasa vedanamAM eTalo magna che ke tene lakSa anya koI vAta tarapha hoto nathI. vAstavamAM e svAnubhava dazA che, jyAM tenA cittamAM huM koNa chuM? mAro svabhAva kevo che ? pugaLa bhinna che, huM bhinna chuM e Adi jeTalA vikalpa che te guma thaI jAya che. jema bhramara kamaLanI sugaMdhamAM, haraNa saMgIta sAMbhaLavAmAM, pataMga dIpakanA prakAzamAM, mAchalI jIbhathI svAda levAmAM. hAthI hAthaNInA sparzamAM, vIra yoddho sAme goThavAyelA zatrane vidhvaMza karavAmAM, strI darpaNamAM potAno zregAra jovAmAM tathA gaye gAnanI vanimAM masta ane bekhabara banI jAya che tema A AtmajJAnI samyakavI jIva nijAnaMda bhogavavAmAM tanmaya rahe che, nija rasamAM ja Asakta che. kSapazama samyaktva 3 eka jJAnI AtmA upazama samyaktvano kALa samApta karI ekAeka samyakatva mehanIya prakRtinA udayathI pazama samyakatvamAM badalAI jAya che. pariNAmonI gati vicitra hoya che. AtmAnaMdanA nirmaLa svAdathI calita thaI jAya che. A samyakatvamAM eTalI nirmaLatA nathI, eTalI ekAgratA nathI, eTalI daDhatA nathI. darzanamehanI dezaghAtI prakRtinA udayathI tenA bhAvomAM caLa, maLa, agADha e traNa deSa hoya che. sarva ahaMta, sarva siddha, sarva AcArya, sarva upAdhyAya, sarva sAdhu samAna vinaya gya hovA chatAM paNa koIne adhika, koIne 18 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 dAna ane zILa nyUna Adara Apa, petAnA zraddhAnamAM koIthI adhika lAbha thavAnuM samajavuM ane nizcayathI sarva AtmAono svabhAva samAna che to paNa e chuM adhika zraddhAna karavuM te "caLa" nAmane deza che, vastunA svarUpamAM caMcaLatA lAvanAra che. "maLa" nAmano doSa samyakatvabhAvamAM pAMca prakAre aticAra lAve che; koI vakhata jinapraNIta tattvamAM zaMkA uThavI ane pachI zamI javI; kavacit bAhya padArthanA bhAgamAM zraddhA thavI ane maTI javI; kadApi kSaNika jugupsA bhAva utpanna thavo, e Adi pAMca aticAra che. zraddhAnamAM DhIlApaNuM hevuM tene agADha deva kahe che jema vRddhanA hAthamAM lAkaDI caMcaLapaNane pAme che tema.. samyagdaSTinI evI zuddha pariNati hoya che ke potAnA dravyathI baMdhAvela dharmAyatana athavA taiyAra karela zAstra AdimAM pitApaNAnI buddhi rAkhatA nathI. paraMtu A kSayopazama samakitInA bhAvomAM vizeSa mamatvabhAva banI jAya che, jenA pariNAme tene anya dharmAyatana tarapha eTale AdarabhAva hoto nathI, jeTalo pitA dvArA nirmita padArthomAM hoya che. samyapha mehanIya prakRtinuM A kArya che, jyAM sudhI tene udaya rahe che tyAM sudhI samyaphA bhAvanI nirmaLatA hotI nathI. je ke A popazama samyaphI azucitAnI chAyAmAM heya che to paNa teno samyaktva bhAva tenI pAse ja banato hoya che, e kAraNathI tenA bhAvomAM prathama, saMvega, anukaMpA tathA Astikya e cAra bhAva pitAnI suMdaratA batAvatA hoya che. A jJAnI ekAeka krodha karatA nathI. koIe karelA aparAdhanuM kAraNa zodhI, tene kSamAbhAvanA vicArathI dUra kare che. zAMta bhAva svabhAvamAM daDha thato jAya che. saMsArajanya duHkhathI A AtmA kalezita thatuM nathI, paraMtu udAsIna bhADe rAkhe che. gatanA koI prANIne kalezita, duHkhI joI, tenuM duHkha e Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 29 pitAnuM duHkha mAnI dayAthI prerAI yathAzakti duHkha dUra karavAnI pravRtti kare che. AtmA ane karmasiddhAMta AdinA astitvamAM azraddhA bhAva utpanna thato nathI, pUro Astika bhAva hoya che. jo ke haju te grahathI che, dharma, artha, kAma e traNa purUSArtha kare che to paNa samaya bacAvIne bhAvanikSeparU5 samyaktvane jAgrata karI AtmAnuM manana kare che ane AtmAnubhavanA sArabhUta rasanuM pAna kare che. e vIra, dhIra potAnI AtmapariNatine pitAmAM jAgrata karI, aTala vairAgyabhAvathI pitAnA AtmAmAM rahela svAbhAnubhavarUpI amRtanuM pAna kare che. kSAyika samyaktva eka jJAnI vIra AtmA cothA guNasthAnamAM rahIne samyagdarzana guNane ghAtaka cAra anaMtAnubaMdhI kaSAya ane darzana mehanI traNa prakRtiono kSaya karavA udyamI thayo che. enA puNyanA udayathI tene zrI vardhamAna tIrthaMkara prabhunA samavasaraNano yoga prApta thayo che. te ati AnaMdanI UrmithI prabhunAM darzana mATe jAya che. namaskAra karI manuSyonI sabhAmAM bese che. thoDI vAra pachI zrI mahAvIra bhagavAnanI divya vANIne udaya thAya che. prabhune jeI A kSaya pazama sadaSTinA cittamAM apUrva prabhAvanI UMDI rekhA paDe che. prabhunI divya dhvani jevI vANImAM mokSanI suMdaratA ane saMsAranI asuMdaratA sAMbhaLIne te cakita thAya che. saMsAra dAvAnaLa samAna che, temAM bUDelA che niraMtara kaSTa pAme che. A saMsAra AtmAnI nija saMpatti je sukha zAnti che tene bALI nAkhe che, sukhane mATe ja AtmAne bhramaNa karAvIne paNa tene vaMcita rakhAve che. Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 dAna ane zILa paraMtu mekSa AtmAno nija bhAva che, tyAM AkuLatAno abhAva che. tyAM niraMtara jJAna, darzana, sukha, vIrya, samyaktva, cAritra Adi guNonI sattA rahelI che. tyAM rAgadveSa moharUpI vyAM praveza karI zako nathI, I ane kapaTarUpI bhayAnaka sarSa AvI zakato nathI. tyAM eka AtmA eka ja pitAnA zuddha svarUpamAM karlola kare che, svAnubhavane strota sadA vahe che, atIMdriya AnaMdano svAda sadA cAlu che. A avasthAnuM pharI palaTavuM thavuM thatuM nathI, kAraNa virodhI karmonI sattA hotI nathI, mAtra svAdhInatAnuM pUrNa sAmrAjya varte che. A divya vANIne sAMbhaLI A bhavya jIva atyaMta prasanna thAya che, UThIne namaskAra kare che, tyAM ahe! e eka bhAmaMDalamAM A zuM dekhAya che ? A bhavya jIvane potAnA pUrvanA traNa bhavanuM divya darzana thAya che tathA vartamAna bhavanuM sarva cAritra najara sAme pratyakSa thAya che. A AzcaryakArI mahAtmAnA darzanathI tenuM zraddhAna atyaMta nirmaLa banI jAya che. sabhAmaMDapanI bahAra AvI caityavRkSanI nIce bhagavAnane namaskAra karI bese che, ane pitAnA AtmAnA svarUpanA ciMtavanamAM magna thAya che. tarata ja karaNalabdhinA pariNAmonI prApti thatAM anaMtAnubaMdhI kaSAyarUpI dravyakarma apratyAkhyAnAdi cAra kaSAya ane hAsyAdi nokaSAyamAM palaTAya che. e bhavya jIva te potAnA svarUpanA vicAramAM ekacitta che. A samaye AtmaciMtavananA phaLarUpa sukha ane zAMti anubhave che ane tenA sarva aMga AnaMdasAgaramAM khule che. tattvavicAramAM lIna vedaka samadaSTi chava zrI mahAvIra bhagavAnanA samavasaraNanI aMdara eka caityavRkSanI nIce besIne pitAnA pariNAmenI ujajavaLatA karI rahyA che, anaMtAnubaMdhI kaSAyanuM visaMve.jana karI, anya kapAyarUpI karmadravyane palaTAvI, aMtarmuhUrta sudhI sAmyabhAvamAM lIna thAya che ane pariNAmenI ujjavaLatA vadhAre che tathA adhaHkaraNa, Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 301 apUrvakaraNa, anivRttikaraNa kramathI karIne tathA mithyAtva dravyakamane mizrarUpa, mizradravyakarmane samyaphatva mehanIyarUpa karI tenI sthiti ghaTADo AgaLa vadhe che, te tyAM sudhI ke anivRttikaraNanA aMtamAM sarva darzana mehanIyarUpI, dravyakarmane sattAmAMthI paNa haThAvI, atyaMta nirmaLa kSAyika samyaphaSTi thaI jAya che. dhanya che e vIra AtmAne jeNe AdhyAtmika sopAna para caDhAvAnI vIratA batAvI samyaphadarzananI bhUmikAmAM praveza karyo che ane tyAMthI tene paga haThAvavA mATe have koI zeSa kAraNa rahyuM nathI. vAstavamAM teNe pitAnA AtmAnA zatruono saMhAra karyo che; anAdikALathI Aja zatruo trilokane jANavAnI sattAvALA Atmaprabhune saMsAranI aneka kunimAM sukhanI tRptithI vaMcita rAkhI bramaNa karAvatA hatA. have tenI aMdara karmavazakita naSTa thaI gaI che, te mAtra ddigaLanuM piMDa ja rahyuM che. moharUpI senAmAM A sAta ddhA ati prabaLa hoya che. tene eka vakhata nAza karavAmAM Ave, to sarva mehano nAza thaI jAya emAM lezamAtra saMzaya nathI. mehanA saMpUrNa nAzathI avazya kevaLajJAnI ahaMta paramAtmA thavAya che. kSAyika samyaktvane prabhAvathI A bhavya AtmAne to saMbaMdhI evo gADha nizcaya vate che, ke je nizcayane koI paNa vidvAna, Indra athavA ahamindra koTi prayatna karavA chatAM paNa DagAvI zakatA nathI. teNe nirmaLa AtmAno anubhava prApta karI lIdho che. zivasuMdarInA snehamAM rAtri divasa unmatta rahe che; jagatanA padArthothI mehane harAvata, harAvato je sthitimAM te mejuda che, tenuM digdarzana vacana-agocara che. teno mahimA apAra che, A paramAtmA vedI parama saMtoSI banI thI zreNI (guNasthAna)mAM atyaMta sukhI ane tattvajJAnI thayA che. zrI mahAvIra tIrthakara bhagavAnanA mahAna prabhAvathI prabhAvita Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 dAna ane zILa thaI eka nAnI gRhasthe bhAvAnI zuddhatAdvArA kSAyika samyaktva prApta karI lIdhu che. te have parama dRDha zraddhAvAna banyA che. tenA bhAvAmAM mithyAtvanI azapaNa kALAza rahI nathI, te AtmarasanA evA premI thayA che ke have tene jagatanA sarva anya rasA phrIkA dekhAya che. te haju ceAthI zreNImAM che, avirata samyagdaSTi che, apratyAkhAnAvaraNu kaSAyane uya upazama thayA nahi hAvAthI te zrAvakanAM vrate paNa pALI zakatA nathI. e haju gRhasthanA kArabhAramAM phasAyelA che--kSatriyanI vRttimAM aneka deza, senA, prajAnI saMbhALa rAkhavA mAM dattacitta che; vaizyanI vRttamAM te kRSi, si ane vANijyanA kAryamAM pravRtta che; zUdranI vRttimAM te makAna Adi banAvavAnA kAmamAM vyasta che. te dhana kamAya che tathApi nItinuM ullaMdhana karatA nathI. dhana kamAI te te sadA nIti ane sadAcArathI sAduM jIvana gALe che. paikAnA vyartha vyaya karatA nathI; Avazyaka kharca bAda celI rakama parApakAra, dAna ane jJAnapracAramAM vApare che. strI, putra, Adi sAthe premALu vartana che; paraMtu temanA AtmA prati jeTalA pre{ che teTalA prema temanA zarIra tarapha nathI. je je AtmAe tene AdhIna che te sarvane sukha ane zAntine upAya prApta thAe evI bhAvanA bhAvatA hoya che. teeA mAI mAphaka saMtApa sukha AnadanA bhaktA bane ' evA nirdoSa bhAvanI bhAvanA rAkhe che. << te svagRhamAM eka cadramAnI samAna prakAzatA heAya che, jethI gharanA sarva sabhyAne sukha Upaje che. te jJAnI mahAtmA pratidina samaya kADhIne ekAMtamAM bese che ane theDIvAra potAnI AtmAnubhUtine saga karIne, AtmasamAM evA magna thai jAya che ke tenuM kathana karavuM azakaya che. je nAnI gRhasthe bhagavAna mahAvIranA saMgathI kSAyika samyaktva prApta karyuM che, te jJAnI avirata samyaSTi nAmanA cothA gurusthAna para sthita che, ane tee ATha mahAna guNAthI vibhUSita che. Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna prakaraNa 7 303 A jJAnI gRhasthanA bhAvamAM dharmAnurAga khUba khUba bharapura che. parama saMvega bhAva dvArA temano AtamA dharmArasamAM taraboLa che, vItarAga bhAvano premI AtmA vItarAga bhAvane ja upAdeya jANe che. saMsAra asArarUpa che, bhrama che, ciMtAthI pUrNa che, ISTaviyoga aniSTa saMyogarUpa che; zarIra apavitra che, bAhya dravyadvArA thatA poSaNane tathA Ayukarmane AdhIna che, ane eka dina akasmAta naSTa thavA yogya che, IndriyonA bhAga atRptakArI che e Adi nirveda guNanA bhAvo samyagdaSTi jIvamAM sadAya jAgrata rahe che. huM traNa lokano dhaNI, anaMta jJAnI, anaMtadarzI, anaMta vIryavAna, anaMta sukhI hovA chatAM karmabaMdhanA prayogathI zaktihIna banI rahyo chuM; huM mahA dIna, kAyara ane purUSArthI chuM; jyAM sudhI huM nijasvabhAvane prApta na karuM tyAM sudhI huM potAne ati niMdanIya samaju chuM. dhanya che te sAdhune je aMtaraMga kapAya para vijaya meLavI ane bAhyathI parigrahano moha choDI parama vairAgya bhAvane bhaje che tathA aneka upasarga tathA parisahane sahI laIne AtmadhyAnamAM jAgRta rahe che. A pramANe samakitI jIvamAM niMdA ane gaha guNa rahe che. samyagdaSTinA manamAM kSamAbhAva hoya che. mukha upara zAnita ane zarIramAM zAMtatA hoya che. koI vakhata jarA krodha AvI jAya che to te mAtra bahArano hoya che. ane koI jIvane sumArga para lAvavAnA nimittathI hoya che. A upazama guNanA astitvathI A jJAnI gRhastha bahu ja alpa sthitivALA navIna karmane baMdha kare che. deva, gurU. dharmanI sAcI bhakti hoya che; tane jANatA hovAthI guNavAnane ati Adara kare che. koI samyaktvahIna prANa vAjIMtra bajAvI jorathI bolI bhagavAnanI bhakitane pATha bolato hoya to paNa tenI bhakita karatAM, A jJAnInI zAMta stuti ane namana anaMtaguNa caDhI jAya che. bhakti guNane ahiM A apUrva mahimA hoya che. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 dAna ane zILa vAtsalya guNanA kAraNathI A jJAnI sAdharmI bhAI bahenane ati premathI cAhe che temanA duHkha nivAraNamAM yathAzakita udhamI rahe che; bIjAnA hita mATe pitAnI hAni sahI le che. temanAmAM dhArmika bhAva unnata thAya, dAna, japa, tapamAM unnati kare evI bhAvanA rAkhe che. tenAmAM anukaMpA guNa paNa apUrva hoya che. te prANImAtra para dayA rAkhe che, yathAzakita sarva para upakAra kare che. sarva jIva sukhI raho evI dayA tenA aMtaramAM vyApta hoya che. A pramANe A jJAnI chava ATha apUrva guNothI suzobhita banI, potAnI aMdarathI svAnubhava dvArA AtmAnaMda svAda le che ane parama sukha anubhave che. eka kSAyika samyaktadhArI aviratI guNasthAnavartI AtmA atyAre gRhaprapacothI upayoga haThAvI potAnA rasamAM upayukata banI AtmAnI sAcI prabhAvanA kare che. jyAM samyaga darzana samyaga jJAna ane samyapha cAritra e traNa ratnone prakAza hoya che tyAM AtmaprabhAvanA che. tene pUrNa zraddhA che ke svAdhInatA sAra che, parAdhInatA asAra che, Atmasukha upAdeya che, viSayasukha hoya che; AtmA svabhAvathI zuddha che, pudagaLanA nimittathI utpanna thayelA rAgAdi vikArathI bhinna che, amUrtika che, pUrNa jJAna, darzana, vIrya sukhamaya che ane asaMkhyAta pradezI hovA chatAM paNa dehamadiramAM dehapramANa AkAra dhArIne vyApta che. vAstavamAM te ja arihaMta che, siddha che, AcArya che, upAdhyAya che ane sAdhu che. te ja pote svayaM kSamArUpa che, mArdava svarUpa che, Arjava guNanidhi che, zaucanidhimAM bhUpa che, satya dharma stUpa che, saMyamane ravAnI che, tapasvI niSkAmI che, tyAga dharma jaganAkhI che, Acinya dharma lalAmI (suMdara) che tathA brahmacaryamaya zivadhAmI che. Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna prakaraNa 7 305 A AtmA anaMtaguNane bhaMDAra che, anAdi anaMta sattAno dhartA che, parapadArthonI vacce rahevA chatAM paNa nijasaMpattino pUrNapaNe rakSAkartA che. e Iddhine viSaya nathI, mananA saMkalpane paNa AdhIna nathI. e to mAtra svAnubhavagocara che, evuM enuM daDha zraddhAnuM che ane evA ja daDha jJAnanA ekAkArarUpa bhAvamAM e lavalIna che mATe e. samyapha cAritravAna paNa che. A pramANe A jJAnI gRhastha ekAMtamAM besI pitAnI ja vastuone pharI pharI joI dekhIne harSAyamAna thAya che; e je AnaMdane bhogave che, tenuM varNana karavuM vacanAtIta che. jo ke te avratI che, to paNa A samaye te vratI ja che. jyAM AmAnI AtmAmAM lInatA hoya tyAM kaI vAtane abhAva kahe? ema kahevuM paDe ke tyAM pAMca vrata vidyamAna che. nija AtmAnA manohara upavanamAM kallola karatAM karatAM jyAre teno upayoga sthiratAthI calita thaI bahAra Ave che, tyAre AtmabhoganAM AMdolananuM pharI pharI smaraNa kare che ane potAnA manamAM e karUNabhAva uddabhave che ke huM A apUrva AnaMdane svAda anya premI jIvone cakhADavA udhama karUM. basa, ahIM tene parama pavitra jaina dharmanI prabhAvanA karavAne utsAha vegavaMta bane che. te keTalAka jaina tathA ajaina dharmAtmA mitrone jaina dharmAnukULa AtmAnaMdanA lAbhanI vidhi batAve che. te sAMbhaLIne sarve AtmAnaMdanI prAptinA abhyAsamAM anurakta thavAno saMkalpa karI le che. je ajaina baMdhu che te A sammadaSTi jJAnI mahAtmAnA vacane grahaNa karI jaina dharma dhAraNa kare che; jIva, ajIva, Amrava, baMdha, nirjarA ane mokSa e jIy rumajI le che. AvI rIte A chagane abodha mArgamAMthI subodha mArgamAM lAvavAthI temanA AtmAne parama upakAranuM kAraNa thAya che. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 dvAna ane zILa eka kSAyika samyagdaSTi aviratI gRhastha keTalAka dharmavatsala mitrAnI sAthe eka upavanamAM AnaMda kare che: A eka moTA bhAga che, jemAM keTalAka pALelAM pazupakhIe paNa che. tyAM eka prana gRha paNa vidhamAna che. bAgamAM praveza karatAM ja A jJAnI mitrA sAthe vArtAlApa zarU kare che, A upavana e zuM che? kahe ke karmAsiddhAMtane samajavAnuM eka sthAna che. nAmakarmanI vicitratAthI ja judA judA prakAranA vRkSe maneAhara pAMdaDAM, tathA phaLaphUlathI suzAbhita dekhAya che. jo ke vRkSa ekendriya sthAvara paryAyamAM che, ane tyAM mAtra sparzendriya janita jJAna che tathA leAkaniti nIca gAtrane uya che, te paNa subhaga nAma karmanI prakRtinA udaya paNa che, jenA phaLarUpa A mehakatA che. vAstavamAM temAMthI je adhika maneAhara che, te vRkSonA jIva avazya devagatimAMthI AvyA haze je gatimAM temaNe ArttadhyAna karIne ane deha cheDatI vakhate ghera viyeAganA duHkhathI pIDita thaI tI ca Ayu bAMdhyuM hatuM; kAraNa ke bIjA svarga sudhInA deva ekendriya thaI zake che. kemake zrI amRtacaMdra AcArye zrI tattvArthasAramAM ema kahyu : bhAjyA ekendriyatvena devA aizAnataicyutAH // 168/2 // pUrvanA subhaga nAmakanI sthiti adhika hovAthI tene udaya ahiM paNa vidhamAna che. A vRkSone paNa AhAra, bhaya, maithuna ane parigraha e cAra sanAe Aya che. e bhAvAne vaza banI te AtmavIryathI potAnI jaDa ( mULa ) tyAM ja rAkhe che. jyAMthI tene pANI tathA mATIne khecI zake. teone lepAhAra hoya che, ane spa dvArA peAtAnu kAma karI le che. temane bhaya hAya che, hAthanA sparzathI lajAmaNInA cheADa saMkocAI jAI che ke bhaya batAve che. vaLI temane Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 307 napuMsaka vedane udaya hovAthI tenuM koI aMga puruSarUpa te koI strIrUpa kahevAya che ane baMnene sparza thAya che tyAre phUla utpanna thAya che. vaLI temane parigraha bhAva mamatva bhAva paNa hoya che, temane maravuM gamatuM hetuM nathI. pitAnA mohabhAvamAM magna hoya che. temane krodha, mAna, mAyA, lebha cAre kaSAya che; kRSNa, nIla, kApota traNa legyA che. kaSAyonI tAkAta ke maMdatAnA kAraNe temanA bhAvonA raMga badalAya che, temanA bhAva eka rahetA nathI. jyAre koI sthAnI mani kaI vRkSanI nIce besI AtmAnubhava karatAM zAMtabhAvane vistAre che, tyAre tenA zarIrathI sparzita pavana te vRkSanI aMdara jaI tenA AtmAno kapAya maMda kare che. ane tyAre kApata lesthAmAM pravartato te vRkSane jIva manuSya Ayu bAMdhI manuSya thAya che. vRkSone Azrita ekendriya nigadanA jIva paNa hoya che te nigada chava manuSya janma pAmI te ja janmamAM pratidharma aMgIkAra karI muktine prApta karI le che ane evI rIte koI jJAnI jaina vidvAne kahyuM che te vacana satyapaNuM pAme che. te ukti A pramANe che : nitya nigoda mAhi te kaDhakara, nara paryAya pAya zivarAnI; samyak lahe aMta muhurtA meM, kevaLa pA5 vare zivarAnI; kyAreka koI parama RddhidhArI mahAtmA koI vanamAM gayA hoya athavA koI kevaLI prabhu virAjyA hoya tyAre to AkhuMya vana praphulita banI jAya che. tenA bhAve maMda kaSAya rU5 zAMta thAya che. jenA prabhAvathI unnata gativALuM nAmakarma bAMdhe che. A pramANe vRkSone joIne karma siddhAMtanI carcA karIne e AtmajJAnI mahAtmA eka vRkSanI nIce besI jAya che A samaye A jJAnI mahAtmA sarva bhAvathI bhinna evI eka nija AtmAnI zuddha bhAvanI parama gupta guphAmAM vizrAMti kare che ane bheda vijJAnathI Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 dAna ane zILA svAnubhUtirUpa parama ekAgratAnI nidrAmAM eTalo magna banI jAya che ke temane bIjI koI vastune lakSa thato nathI; ema mAnavuM yogya che ke teo sukhasamudramAM ja DUbI jAya che ane samyaktvanA phaLane AsvAda le che. eka avirata jJAyika samyagdaSTi keTalAka dharmapremI mitronI sAthe koI eka bAgamAM phare che. eka jagyAe jIva che ne koI eka bhramara eka kamaLanI aMdara ati rAgathI besIne tenI sugaMdhamAM magna, tallIna dekhAya che; jJAnI bhramarane joI kahe che ke, mitro, juo, A cAra Indriya jIva che. jo ke tene mana nathI to paNa teno AtmA kapAyabhAvothI jakaDAyela che ane cAreya IndriyonA viSayonI tRSNAmAM unmatta che. atyAre tene dhrANendriyanA viSayanI prabalatA varte che. tene anaMtAnubaMdhI lobha kaSAyano tIvra udaya che ane kRSNa lesyA saMbaMdhI gADha pariNAma che. DI ja vAramAM sUryane asta thaze ane kamaLa bIDAI jaze. paraMtu bhramara tIvra rAganI prabaLatAthI kamaLanI aMdara pUrAI jaze. pariNAma e Avaze ke rAtamAM ja te maraNazaraNuM thaI jaze. vAstavamAM saMsArI jIva zarIranA mohamAM eTale tamaya thaI jAya che ke tene AtmAnuM bhAna bilakula rahetuM nathI, asaNI jIvane kadi paNa bhedavijJAna thatuM nathI. kAraNa tarka karavAnI zakita ApatuM mana tene hetu nathI. gADha moharUpI madirAnA pAnathI asaMjJI jIva je zarIra meLave che ane te zarIramAM jeTalI indriyo hoya che tenA ja viSayonI dAhamAM te janmabhara baLyA kare che ane ekamAMthI bIjI gatimAM bhramaNa karyA kare che. AgaLa cAlatAM jue che to eka pakSI anAjanA dANA lAvI lAvIne eka nAnA baccAnA mukhamAM de che. tattvajJAnI kahe che, bhAI ! Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 309 juo, A pakSI pitAnA baccA para keTale sneha rAkhe che, A pakSI ma sahita paMcendriya jIva che, tethI tenAmAM vicArazakita che. tene IndriyAvaraNa, matijJAnAvaraNa ane vIryAnarAya karmono kSayapazama che. jeTalA pramANamAM kSayapazama hoya teTalA pramANamAM AtmAnuM jJAna tathA AtmabaLa pragaTa thAya che; Ane ja puruSArtha athavA AtmAnI nijasaMpatti kahe che. jeTaluM jJAna tathA vIrya apragaTa che, tyAM te karmonA udayanA pariNAme che. ucita che ke dareka AmA potAnA jJAna ane baLathI vicAra karI kAryo kare. A pakSI bahu vicAravAnuM che. saMdhyA samaya pahelAM ja te pitAnA baccAne khavaDAvI leze ane sUryAsta thayA pachI te ArAma karaze. teNe potAne rahevAnuM ghara evuM banAvI lIdhuM che ke bahAranAM koI zatru pazuthI pitAnuM rakSaNa thAya. eka mitranI pAse caNAnA dANA che, te hAthamAM rAkhI pakSInI sAme dhare che; pakSI te khAya che. have tattvajJAnI pakSInA manamAM zAMta bhAvanI asara utpanna karavA namaskAra maMtra saMbhaLAve che, miSTa gaMbhIra dhvanithI belAyelAM A anAdi maMtra pakSInA manane AkarSita kare che ane tenA phaLarUpe pakSIne bhAvomAM parivartana thAya che. tene kaSAyabhAva maMda paDI jAya che; aneka mANasanmukha saMjJI cho devagati pAme che tenuM kAraNa paNa A ja che ke teo potAnA bhAva pariNAme sudhArI le che. eka vRSabhane navakAra maMtra saMbhaLAvavAthI te marIne rAjaputra thayo, tenuM paNa te ja kAraNa che. dharmAtmA chavone ucita che ke teo A mahA prabhAvika maMtranuM nitya manana kare ane te dvArA anya jIvene upakAranuM kAraNa thAya. AgaLa cAlatAM jue che to nirmaLa jaLathI bharapUra eka saravara dekhAya che. temAM mAchalIo karlola karI rahI che. koI dayAvAna ATAnI goLIo taLAvamAM pheke che ane bhUkhathI pIDita mAchalIo AvIne te khAvA lAge che. tattvajJAnI kahe che, juo, tenuM zarIra nAmakarma prakRtithI evuM racAyuM che ke tene sarva AdhAra pANI ja che. Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 dAna ane zILa pANIthI bahAra kADhavAmAM Ave to te jIvana rahita thaI jAya. karmanI ati vicitratA che. moha ane kaSAyanuM jora te badhA prANIomAM hoya che. - he mitro, A jagatamAM ekendriyathI paMcendriya sudhInA jInA zarIranI vicitratA nAmakarmane AdhIna che, sAtAkArI asAtAkArI cetana acetana padArthonuM maLavuM vedanIya karmanuM kArya che. vartamAna zarIrarUpa kedamAM baMdhAI rahevuM te Ayukarmane prabhAva che, bahAranI sAmagrI maLavA na maLavAmAM cAra aghAtikarmo kAma kare che. mehanIyakarma meha ane kaSAya bhAva utpanna kare che. paraMtu jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAya karmane jeTalo kSayopazama hoya teTalA pramANamAM jJAna, darzana tathA AtmavIryanuM pragaTavuM thAya tene ja puruSArtha kahe che. vicAravAna jIva A puruSArtha dvArA kaSAyano vega maMda karI bAhya saMgathI AkuLa thatA nathI. mehanA tIvra udayanA samaye purUSArtho tadanukULa kArya kare che paraMtu jyAre maMda udaya hoya che tyAre purUSArtha vijaya prApta karI le che. saMdhyAno samaya thAya che ane tattvajJAnI eka zilA para besI jAya che. A tattvajJAnI ekAeka bAhya upavananI vismRti karI, AtmAnA parama zAMta ne AnaMdamaya upavanamAM pahoMcI jAya che ane jJAna, darzana, sukha, samyakatva Adi ati manohara vRkSonI saphara karatAM karatAM AtmAnubhava rUpI sarovaramAM rahelA amRtasaranuM pAna karI je AnaMda prApta kare che tenuM kathana karavuM azakya che. A eka kSAyika samyagdaSTi bhavya jIva keTalAka mitro sAthe laI zAstra sabhAmAM carcA karI rahyA che. AdhyAtmika graMthonA AdhAre tattva carcA thAya che. atyAre je kathana cAle che, te atyaMta manoraMjaka che. AtmAnA svarUpa sattAne vicAra cAle che. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 311 AtmAnA svarUpamAM anAtmAne jarApaNa saMbaMdha nathI. temAM koI karmajanita rAgadveSAdi vikArI bhAva nathI, mati zruta Adi jJAnane bheda nathI, upazama, kSayopazama, kSAyika samyakatvano vikalpa nathI, sAmAyika chede parasthApanA Adi cAritranA prakAra nathI, mithyAtva guNasthAnathI pramatta ane apramattathI agI kevaLI parvata guNasthAnanI zreNI nathI, manuSyAdi gatine koI vikAra nathI, ekendriyAdi koI bheda nathI, mana, vacana kAyAne koI vivAda nathI. AtmAmAM strI Adi koI veda nathI. kRSNa, nIla Adi lesyAno aMza nathI, bhavyatA abhavyatA nathI, saMjJIpaNuM asazIpaNuM nathI, AhAraka anAhArakapaNuM paNa nathI, zrAvakapaNuM munipaNuM nathI. AtmA sarva prapaMcajALathI zUnya che; eka ane aneka che, nitya tathA anitya che, e badhA apekSAkRta vikalpa che. A AtmA zuM che ane zuM nathI te vacanothI kahI zakAya tema nathI. mAtra svAnubhavagocara che. AtmA eka amUrtIka, jJAna, darzana, sukha, vIrya Adi zuddha guNonA samudAyarUpa eka akhaMDa piMDamaya cetana dravya che. enI svarUpa sattAmAM evI zakita che ke vartamAna lokanI samAna je anaMta loka hoya te paNa tenI jJAna bhUmikAmAM lekanA sarva vicitra da eka samayamAM dekhI zakAya che, tene evuM apUrva baLa che ke aneka vAsama kaThora padArtha tenA para paDe to paNa tenuM khaMDana thaI zakatuM nathI, tenuM evuM anupama te ja che ke aneka tejasvI padArtho tenI sAme jhAMkhA jaNAtA lajijata thaI jAya che. e ja parama prabhu che, paramAtmA che, Izvara che, maMgalamaya che, pUjya che ane avinAzI che. je koI sarva AtmAothI upayoga haThAvI laI, sva bhasanmukha thAya che, te eka kaSAyanA AtApa rahita, viSayonI AkuLa IcchA Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 dAna ane zALA rAhata evA zAMta, parama zAMta pradezamAM pahoMcI jAya che, jyAM mAtra AnaMda che, AnaMdanI tRpti che. | sarva mitro A AdhyAtmika tattva sAMbhaLIne harSapramodathI gadagadita thaI jAya che ane kSAyika samyaphavI mahAtmA zAMtabhAva rasamAM taraboLa thaI jIvananI saphaLatA anubhave che. A ja eka kSAyika samyakatva chava zrI munisaMghanAM pavitra darzana karavAthI pitAne parama bhAgyavAna mAne che ane ataramAM bhAvanA bhAve che ke e suvarNamaya apUrva avasara kayAre Avaze ke jyAre huM paNa gRhajaMjALathI chUTI ane bAhyAMtare parigraha bhArano tyAga karI, prasanna cittathI nirjana sthaLamAM besI svAtmArAma sAthe krIDA karI zakuM ane sarvakarmamaLane dUra karI AtmAne parama pavitra banAvI zakuM. zrI muni mahArAja parama dayALa che, mana, vacana, kAyAnA vartanathI koIpaNa prANIne jarA paNa kaSTa pahoMcADatA nathI. IcchA virodha arthe mahArAje gRhastha saMbaMdhI sarva jaMjALa choDI dIdhI che. eka mAtra bhejana mATe koI dAtAranI AdhInatA che, ane tyAM paNa e bhAva che ke pitAnA nimittathI koI dAtArane AraMbha karavAnuM kaSTa na che. jevI rIte bhramara phUlamAMthI rasa cuTe che chatAM phUlane kaSTa ApatA nathI tevI rIte munigaNa paNa gRhasthone kaSTa detA nathI. evA munirAja rAtadivasa mukti suMdarInA sayoganI mALA jape che, tene ja dhyAnamAM magna rahe che. zivamahela sudhI na pahoMcAya tyAM sudhI gRhamahelamAM nivAsa karavAno teNe tyAga karyo che, nirjana vanamAM vasavAnuM ja ucita mAnyuM che. kyAreka cAle che, kyAreka bele che, kayAreka suve che, kyAreka jana kare che vaLI kayAreka vyavahAranI koI kriyAo paNa kare che, to paNa te sarva mana rahita kare che. mana to mAtra eka parama priya zivakanyAnA prahaNamAM ja lavalIna che. Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 ( 313 dhanya che e munine je sarvocca sAdhyanI sAdhanA karavAmAM sarva prakAranAM duHkha sahI le che; krodha, mAna jarA paNa karatA nathI. bIjA temane tiraskAra kare te paNa potAnA komaLa zAMta bhAvamA kaMIpaNa vikAra lAvatA nathI. zarIrane ane kaSTa paDe to paNa lobha ane mAyAne vaza thaI tenI sevAnI pravRtti karatA nathI. AvA nirmohI muni ja vAstavamAM mokSamArganA pathika che. A kSAyika samyagdaSTi AvA munionA zarIranI zAMta mudrA nIrakhatAM nIrakhatAM, temanA aMtaraMga bhAvanAM darzana karavAnI ceSTA kare che. je samaye tene lakSa AtmA tarapha DhaLe che tyAre manamAMthI anAtmAnuM dazya vilaya pAme che. prathama to vinaya bhAvathI potAnA AtmAne nAno ane muninA AtmAne mahAna mAnI bhAva namaskAranI sAthe dravya namaskAra karyA hatA, paraMtu pachI jyAM pitAnA AtmAnA nizcaya svarUpa para dRSTi Tekave che tyAM pitAnA tathA muni mahArAjanA AtmA vacce guru tathA svabhAva apekSAe bheda raheto nathI. vaMdhavaMdaka, pUjya, pUjaka bhAvanA sthAne parama pavitra vIrabhAva uddabhave che ane "huM ja paramAtmA chuM, siddha chuM, vitarAgI chuM, sarvajJa chuM, sarvadarzI chuM." evI bhAvanAthI bhAvita thaI ekAgra thAya che ane AnaMdanA AsvAda le che. A ja sAcI munibhakti che; munibhakti ane AtmabhaktimAM kaMI ja bheda nathI, baMne eka ja che. A ja eka kSAyika samyagdaSTi jIva sarva prakAre nizciMta banI ekAMtamAM besI saMyama dhAraNa karavAnA ujjavaLa bhAva kare che. te vicAre che ke anAdithI bhava-samudramAM DUbatA prANIne mAtra saMyamarUpI nI ja pAra karAve che ane mokSanagaramAM pahoMcADe che. saMyama vinA dhyAnanI daDhatA hotI nathI, uttama dhyAna vinA karmonI sAMkaLa tUTatI nathI tethI saMyama e ja jIvane parama upakArI che. 20 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 dAna ane zILa A jIvane apratyAkhyAnAvaraNa kaSAyano udaya maMda thato jAya che. A jJAnI jIva AmAM anAmAnA bheda vijJAna vaDe AtmAne zuddha jJAtA dRSTArUpa jANe che ane pote pitAmAM sthiratA kare te ja yathArtha saMyama che tema daDhapaNe zraddhe che. nizcaya saMyama AtmA ja che. kavAyarUpa pavanathI uThatA tIvra kalola AtmAnA zAMtabhAvarUpI jaLane DahoLI nAkhI Atmasarovarane kSejita kare che, tyAre tyAM asaMyama bhAva jAgrata thAya che. jeTalI caMcaLatA, eTalo asaMyama; jeTalI sthiratA, teTale saMyama samajavo. jyAM svarUpamAM sthiratA thAya che tyAM jJAnano vikAsa thAya che, ane te jJAnamAM ya padArthanuM svarUpa jema che tema jhaLake che; jevI rIte sarovaranA nirmaLa jaLamAM ratna pragaTarUpa camake che tevI rIte AtmAnA nirmaLa jJAnamAM padArtha pratibiMbita thAya che, jyAre aMtamuhurta sudhI svarUpanA dhyAnamAM sthiratA thAya che, tyAre yathAkhyAta saMyama pragaTe che ane pachI thoDI ja vAramAM kevaLajJAnano udaya thAya che. aMtarAtmAne banAvanAra A saMyama ja che. saMyama ja siddha bhagavaMta nirmaLa pada dAtA che, saMyama ja bhavabhramaNa karAvanAra vikArI bhAvone TALanAra che; saMyamanI rUci A AtmajJAnI jIvamAM jAgrata thaI rahI che, chatAM kaSAyanA udayanA kAraNavaza saMyama dhAraNa karavAmAM thoDI DhIla thAya che. pharI saMyama dhAraNa karavAno vicAra kare che tyAM ekAeka tene navIna bhAvano udaya thAya che ke atyAre te A mArUpI manahara upavananI thoDI ja te mANuM e bhAvanAthI prerita thaI saMyamanA vikalpomAMthI upayogane haThAvI laI AtmabAgamAM Therave che ane ahe ! tyAM te jJAna, darzana, cAritra, vIrya, sukha Adi manohara vRkSonAM darzanathI raMjita thAya che. aneka vRkSone jotAM jotAM Akhare eka cAritra vRkSanI nIce jaI tenI zAMta chAyAmAM bese che. thoDIvAramAM ja AtmAnubhavane naze caDhato jAya che, te nazAmAM masta banI bIlakula behoza thAya che. adyApi bahArathI Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 7 315 jonArane te acetana samAna dekhAya che. paraMtu te peAtAnA aMtaraMgamAM eTalA badhA jAgrata che ke tyAM te eka apUrva nRtyanuM dRzya nihALI rahyo che; AtmapariNati zuddha upayeAganA AMgaNAmAM nAcI rahI che; A dRzya jovAmAM te masta che, magna che, ekatAra che; te jovAmAM ja parama apUrva Ana nA bhAga kare che. A indriya sukhathI vilakSaNa Atmanita sukha che; e ja sukha parama upAdeya che ane bhAgya che. 11 A ja eka kSAyika samyagdaSTi jIva zrI gurUnA caraNe jaI apratyAkhyAnAvaraNIya kaSAyanAM ati maMda udayathI keTalAka niyameAnu grahaNa kare che. jo ke madha, mAMsa, madhunuM grahaNu tA karatA ja nahAtA tema ja hiMsAmaya pravRttithI teA vimukha ja hatA te paNa te niyama nahetA. Aje zrI samatabhadrAcAryanA kathAnAnusAra magha, mAMsa ane dArUnA tyAga kare che tathA sthULa hiMsA, asatya, cerI, kuzIla ane parigrahanA paNa tyAga kare che. jyAMsudhI apratyAkhyAnAvaraNIya kaSAyane khIlakula upazama na thAya tyAMsudhI koI vyakti A ATha mULa guNAnu niraticAra pAlana karI zakatI nathI, mAtra sthULarUpe pAlana kare che. A AThe guNa dhAravAnu prayeAjana AkuLatA tathA rAga ghaTADavAstu che; vAstavamAM rAganA vega ane AkuLatAnA udvega pariNAmeA svasvarUpamAM ramaNa karavAmAM bAdhaka thAya che. tethI rAga ane AkuLatAnA kAraNeA dUra karavA e sukhazAMtinA cAhaka utkaMThita mumukSu mAnavanuM kartavya che. A pramANe niyama laI ne zrI gurUne namaskAra kare che ane pachI eka upavanamAM jAya che. tyAM sarve vyavahAranA saMkalpa vikalpane heya jANI eka vRkSanI chAyAmAM bese che. nizciMta thaI peAtAnA nizcaya svarUpamAM, AtmadravyamAM, tenI maneAharatAmAM rata thAya che ane AnaMdabhAga kare che. Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 1 rAtribhojana tyAga lekhaka zrI iMdralAla zAstrI vidyAlaMkAra beMdha-zrI IlAla zAstrIe hiMdImAM lakheluM "rAtribhojana" nAmanuM pustaka hamaNAM ja bahAra paDeluM che temAM temaNe zAstrIya rIte temaja vaijJAnika rIte batAvI ApyuM che ke manuSyoe rAtribhojanano tyAga avazya karavo joIe. temaNe jaina zAstromAMthI rAtri bhajana tyAganA udAharaNa ApyA che eTaluM ja nahi paNa vaidika zAstro temaja vaidaka zAstro paNa rAtri bhojanane niSedha kare che te temaNe aneka zAstrIya uddharaNo ApIne batAveluM che. e uparAMta vaijJAnika rIte paNa rAtribhojana niSedhavAmAM Ave che te paNa temaNe spaSTa rIte batAvela che. zILamAM rAtribhojananA tyAgane samAveza thAya che. zAstromAM rAtribhojanano niSedha che te sAmAnya rIte sau koI jANe che. paraMtu te uparAMta vijJAna anusAra paNa rAtribhojana hiMsAkAraka ane hAnikAraka che te vAta ghaNuM loko mATe navI hoya ema samajI teTalA bhAgano anuvAda ahiM pragaTa karela che. -na, gi. zeTha rAtri zabdanA arthamAMthI nIkaLato badhA rAtri e saMskRta zabda che. saMskRta bhASA evI che ke tenA gUDha jJAna vinA saMskRta bhASAnA zabdane vAstavika artha samajamAM AvI zakato nathI. zabdano artha Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna: prakaraNa 317 tenA mULa ane cheDI daI zakatA nathI. pratyeka zabdamAM gahana tattva bharelu paDayu che. rAtrizabda rA ' dhAtu uparathI 'tri ' pratyaya lagADIne banelA che. tenA vyutpatti artha A pramANe che--sua rAti ii rAtriH je sukha Ape che te rAtri. cAra puruSAmAM sAMsArika sukha ApanAra kAma puruSArtha che. eTale gRhasthAe kAma puruSArthInA upArjana mATe rAtrinA samaya levA joI e paNa dhanAna, bheAjana banAvavAnu, bhAjana karavAnuM vagere kAmamAM rAtrine upayega karaveA nahi. bhAjana anAvavA ke bhAjana bhAjanane Anada sAdhya che. sAdhana che athavA vyApara che. joI e. karavAmAM sukha nathI. te sAdhya nathI. Anada sAdhya che tenu, bheAjana eka mATe bheAjanane vyApAra rAtre karavA na rAtrinA paryAya vAcI khIjo zabda nizA che. nitarAM yati tan roti thavArAn sA nizA je anya vyApArAne za karI dIe che te nizA che. ema ene vyutpatti a che. eTale rAtrimAM vyApAra vyavasAya karavA nahi. nizA, zarvarI, triyAmA, vibhAvarI, tasvinI, rajanI, tAmasI vagere rAtrinA aneka paryAyavAcI zabdo che. rAtri tamaHpUNuM ( aMdhakArapUNuM ) hAvAthI tAmasI thAya che, kahevAya che, tamasanA samayamAM banAveluM bhAjana paNa tAmasI thAya che. tethI tAmasa athavA tAmasika bhAjana sAtvika vRttivALA manuSya mATe sarvathA tyAjaya che. mATe rAtanA samaye banAvela bhAjana divasamAM khAvuM tema ja divase banAvela bhejana rAtrie khAvuM te sarvathA tAmasika hovAthI varjita che. satva, rajasa ane tamasa ema traNa prakAranI vRtti hoya che. temAM-- sAhasika vRttivALA mAnavene sthira, cikAzavALA, huMdha, rasayukta Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 dAna ane zILa AhAra hoya che. evo AhAra AyuSya, satva baLa, Arogya, sukha ane prIti vadhAravAvALA hoya che.. rajasa svabhAvavALAne kaDavo, khATo, khAro, atyaMta garama, tIkha ane vidAhI padArtha priya hoya che. evA AhArathI duHkha zeka ane roga prApta thAya che. tAmasI svabhAvavALAne eka pahora karatAM ghaNo vahelo banAvelo rasahIna, calitarasa, durgadhayukata, vAsI, saDela, juThe ane apavitra AhAra priya hoya che. AthI spaSTa thAya che ke tamasa kALamAM banAveluM bhojana tAmasika hoya che ane te tAmasI lokone priya hoya che. upara kahyA traNa prakAranA AhAramAM pahelA prakArano eTale sAtvika AhAra ja grAhya che. rAjasa ane tAmasa nahi. sAtvika AhAra sUryanA prakAzamAM ja banI zake. kAraNa ke te AhAra AyuSya sukha, satva, baLa AdinA dAtA sUrya prakAzanA kiraNa ja hoI zake che. sUryanA kiraNamAM e guNa hoya che. Arogya dAtA paNa sUrya che. sUryanA prakAzamAM eTale divasamAM ja dharma, artha ane mokSa puruSArthanI sAkSAta athavA paraMparA prApti thAya che. dharma, artha ane mokSa puruSArthane dAtA divasa che ane kAma puruSArthanI dAtA rAtri che. rAtrine triyAmAM paNa kahe che. triyAmAnA be artha thAya che-(1) jemAM traNa yAma ( prahara ) che te. ema to rAtrinA cAra prahara hoya che. paraMtu cAra praharamAM pahelo ane chelle aradhe aradho prahara manuSyanI ceSTAono samaya che. bAkInA traNa prahara aceSTA kALa (suSupti kALa) che. tethI te triyAmAM kahevAya che. (2) triyAmAne bIjo artha evo che ke-trIne amalI pApayanti niravakAzI karotIti kAmapradhAnatvAt iti triyAmA meTarI hai Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 319 je samaya, dharma, artha ane mokSane avakAza ApavAmAM na Ave ane kAma puruSArthane avakAza devAmAM Ave te mATe triyAmAM eTale rAtri che. che. AthI spaSTa thAya che ke sAgAra manuSyo eTale aNuvratI gRhasthane mATe rAtane samaya suSupti athavA kAma puruSArthanI siddhino che. paNa khAvApIvA Adi mATe nathI. tema ja bhojana banAvavA mATe paNa e samaya nathI. e ja pramANe rAtrinA bIjA paryAyavAcI zabdonI vyutpatti anusAra vicAra karavAmAM Ave to siddha thAya che ke rAtri koI paNa vyApArane mATe nathI paNa suSupti ke kAmapuruSArtha mATe ja che. rAtrimAM bIjA vyApAro na choDI zakAya to paNa bhejaya padArtho banAvavAnuM tathA bhejana vyApArane to avazya choDo ja joIe. kAraNake bhejana-pAna upara ja AkhI jIvanacaryA ane jIvanalIlAno AdhAra che. divasamAM sUryaprakAzanuM mahatva sUryaprakAzanA kiraNe ne kAca sasarA jovAmAM Ave to temAM sAta raMga dekhAya che-jAMbalI, lIlo, kALe, bla, pILo, nAraMgI ane lAla. e raMge sUryaprakAzanA AMtarika aMza che ane manuSyanA svAthyane mATe lAbhaprada che. te kiraNe jIvanazakti Ape che ane prANatattvanuM sarjana kare che. vaijJAnike batAve che ke e uparAMta sUrya prakAzamAM infra red ane ultra violet raMganA kiraNo paNa hoya che. ahRAvAyeleTa kiraNomAM ekasa-renI peThe puLanI aMdara pesIne kITANuone naSTa karavAnI zakti hoya che. tethI ja divasamAM kITANuo pragaTa thatA nathI. Adhunika vaijJAniko evA nakalI kiraNo banAvIne roga AdinA kITANuone naSTa karavAne zaktimAna thAya che. ' - e kiraNa rAtrimAM maLatA nathI. tethI rAtrimAM kIDI, makaDA, Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 dvAna ane zILa Adi adhika saMkhyAmAM nIkaLe che. ghaNA jIvaDAe rAtanA ja pragaTe che. eTale vijJAnathI paNa siddha thAya che ke divasanA bhAjana karavu e svAsthya vaka che ane temAM hiMsA paNa echI che. tethI UlaTu rAtri bhejana svAsthyanuM ghaTIka che. ane temAM hiMsA paNu adhika hoya che. tethI ja prAcIna bhAratamAM ane khAsa karIne jaineAmAM divase bhejana karavAnI paraparA rahelI che. gRhastha tathA sAdhue prakAzamAM barAbara dekhAya tevI rIte khAvApIyAnu rAkhavu joI e. khAvAnI vastuene barAbara joyA vinA ahiMsA vratanI sthiratA tathA kakSA kadI thaI zakti nathI. koI ema prazna kare ke dIvA ke vijaLInA prakAzamAM bhAjana banAvIne khAvAmAM Ave te zuM vAMdhA ? dIvA ke vijaLInA prakAzamAM khAvApItAnI vastu barAbara joI zakAya ema samajIne AvA prazna karavAmAM Ave che paraMtu ahIM vastusthitinI temanI anabhijJatA che. dIpaka ke vijaLInA prakAza game teTalA teja hoya chatAM paNu khAvApIvAnA padArtho spaSTa rIte joI zakAtA nathI. ghaNA samUcchima jIve teA mATe bhAge tevA ja raMganA pedA thaI jAya che ane tethI te jovAmAM AvI zakatA nathI. sUrya praka za jIvanazaktineA dAtA che tyAre caMdramA, dIpaka, vijaLI AdinA prakAzamAM te gurune abhAva che. sUryanA prakAzanA jevA khIjo kAI prakAza ja nathI. sUryodaya thatAM ja jIvanamAM jyoti skurAyamAna thaI jAya che. bimAra paNa savAranA peAtAne kAMIka eA rAgI mAne che. sUryane prakAza thatAM ja kIDI, makeADI vagere keTalAya jIvajaMtu jyAM tyAM cAlI jAya che, bharAI jAya che ane rAtrinA samayamAM meTI sakhyAmAM pragaTa thAya che. gAjara, mULA, baTATA, kAMdA vagere kaMdamULa jamInanI aMdara ja Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. prakaraNa 321 uge che tethI te bhakSaNIya nathI. kAraNa ke te sadaiva aMdhakAramAM ja rahe che. tene sUryane prakAza maLavA joIe te maLate nathI. je kaLA upara sUrya prakAza khUba paDe che te kLeA khuba svAsthya rakSaka ane svAsthya vardhaka hoya che. phaLeAnA aMdaranA bhAga karatAM uparanI vadhAre guNakArI ane lAbhaprada eTalA mATe hoya che ke tenA upara sUryanA kiraNe sArI rIte paheAMcelA hAya che. cikitsA zAstramAM chAla sahita phaLa khAvAnuM eTalA mATe ja kahevAmAM Avelu che paraMtu AjakAla te| chAla utArIne phaLa khAvAnA rivAja thaI gayeA che te rivAja hAnikAraka na hoya te paNa lAbhakAraka teA nathI ja. sUrya prakAza pAcana zakita dAtA che. jenI pAcana zakita niLa hAya che tene vaidha DAkaTare sAMjanA bhAjana nahi karavAnI salAha Ape che. temanI salAha evI hAya che ke temaNe sUrya prakAzamAM ekavAra ja halakuM bhejana levuM joI e. rAtri bhejana karavAvALA cikitsaka pazu regIne rAtri bhAjananeA niSedha kare che paNa divasanA bheAjanane nahi. rAtrinA samayamAM hRdaya ane nAbhikamaLa saMkucita thaI jAya che tethI khAdheluM pacavAmAM gaDabaDa thAya che. bhAjana karIne suI javAthI paNa te kamaLa sakucita thaI jAya che bheAjana karIne nidrA levAthI pAzanakita ghaTI jAya che ane rAtre suvAnuM anivArya che tethI rAtre bhAjana karavuM svAsthyane mATe dhAtaka che, ene vijJAna batAve che ke--sUryanA prakAzamAM nIlAkAzanA raMganA sUkSma kITANu enI meLe ja nAza pAmI jAya che. pracAra rAtanA ja thAya che. ane vadhe che. game tevA tejausamAM paNa te kITANu bhAjanamAM paDI jAya te paNa dRSTigeAcara thatA nathI. bheAjanamAM paDavAthI paraMtu te uparAMta bhAjananI sAthe asAdhya thaI jAya tevA roga paNa tenI hiMsAnuM pApa teA lAge che ja te peTamAM javAthI aneka roga, pedA thAya che. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 dAna ane zILa rAtrinA samayamAM bhejana taiyAra karatI vakhate tathA bhajana karatI vakhate dIpaka, gesalAITa ke vijaLInA prakAzamAM paNa cAmaDA ke hADakAnA TukaDA, jIvajaMtu, vALa vagere bhajanamAM paDI jAya te jovAmAM AvI zakatA nathI tethI te khAvA mAM AvI jAya che. tethI vatI avratI sarva zrAvake rAtribhojanathI hiMsA samajIne tene sarvathA tyAga kara joIe. ahiMsAvratanI rakSA mATe temaja mULa vatanI vizuddhi mATe gRhasthIe rAtrinA samayamAM khAnapAnano tyAga karavo joIe. manuSya mAtrane dharma ahiMsa che. hiMsA pUramo dharma e vAkya jainenuM ja nahi paNa sarvanuM che. vAstavamAM hiMsArahita bhAvanA ane pravRttinuM nAma ja dharma che. satya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha e ahiMsAnA ja aMga che. mAnavI mAnavatA te paNa ahiMsA ja che. mAnavamAM hiMsAnI bhAvanA ane pravRtti e rAkSasI vRtti che rAtrimAM bhejana karavAthI be iMdriya Adi trasajIvone ghAta thAya che trasajIvonA kalevaranuM nAma ja mAMsa che. rAtrimAM bhejana taiyAra karavAmAM tathA khAvAmAM rAjIva mare che tathA te marelA jIvana kalevara khAvAmAM paNa Ave che. bhajana sAmagrImAM trasajIvonA kalevara paDI jAya che ane te bhejana khAvAmAM Ave eTale rAtribhejIne mAMsa bhakSaNanuM pApa ApoApa lAgI jAya che. ane rAtribhejI mAnava mAnavatAhIna banI jAya che. je mAnavIe pitAnA mAM mAnavatAnI surakSA rAkhavI hoya te maghamAMsAdinA tyAganI sAthe rAtribhejanano paNa tyAga kaTTarapaNe pALavo joIe. Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 2 dAna, zILa, tapamAM bhAvanI jarUra pravacanakAra : AcArya zrI vijayarAmacaMdra sUrijI * dAna, zILa ane tapa e traNa, bhAvazuddhi cALe ja muktinuM kAraNa ane pramAdanA tyAgapUrvaka je dharmanAM kAryamAM samyak prakAre udyamazIla banavAnuM che, te dharmane sarva zrI jinezvaradevoe cAra prakArane upadezya che. dAna, zIla, tapa ane bhAva e dharmanA cAra prakAra che. ahIM gaNudharabhagavAna zrI gautamasvAmIjI mahArAjA, e vAta paNa spaSTa kare che ke dAna, zILa ane tapanI sAcI saphaLatA, bhAvanA yeAge ja che. bhAva vinAnuM dAna, siddhisAdhaka banI zakatuM nathI; zALa paNa je bhAva vinAnuM hoya, teA te leAkamAM niSphaLaja che ane tapa paNa bhAva vinAneA hAya, te bhavasamUhanA vistAranu karaNa bane che. mukitanA kAraNusvarUpa kriyA paNa, A rIte bhAva vinA bhava-- bhramaNanuM kAraNa banI jAya che, dAna, zILa ane tapa e jo bhAva-zUnya hAya, viparIta bhAve yukata hoya, te vastutaH e dAna, zALa ane tapa cheja nahi. dAna mukitanu kAraNa che, zALa mukitanu kAraNa che ane tapa paNa muktinu kAraNa che. paNa te traNeya muktinA kAraNapaNAne tyAre ja pAmI zake che ke jyAre te bhAvayukata bane che. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 dAna ane zILa jo ke dAna, zILa ane tapamAM uttama koTine bhAva na hoya te paNa je viruddhabhAva na hoya ane zrI jinavacana nI sabhakita rU5 bhAva hoya, te ya te dAna, zILa ane tapa pariNAme uttama koTinA bhAvane pamADanAra paNa banI jAya che. paraMtu kevaLa viparIta bhAvamAM rAcavA sAthe ja dAnAdi karanAro to, pitAnA dAnAdine mukitanuM kAraNa nahi banAvatAM, saMsAranuM kAraNa ja banAvI de che. dAna, zILa ane tapanI vAstavika saphaLatA to, bhAva AvyA bAda ja che paNa jo e bhAva Ave evA bhAvathI ya dAnAdi karAya, to ya te uttama ja che. pitAnI dAnAdinI kriyAne je eTalI paNa bhAvayukta banAvato nathI, te pitAnI dAnAdinI kriyAne bhavabhramaNanuM kAraNa banAve te emAM Azcarya pAmavA jevuM paNa zuM che? keTalAka mithyASTio evA che ke jeo dAnAdi kare che, paNa temane bhAvanI khabara nathI. eTale, bhAva vinA dAnAdi nathI ja thatAM ema nahi. dAnAdi mATe jarUrI je bhAva, tenAthI viparIta bhAve paNa dAnAdi karanArAo hoya che ane e mATe ja upakArio pharamAve che ke dAnAdi dharma karmone karanArAoe, pitAnA bhAvane suvizuddha banAvavo joIe. ApaNu AtmAe pUrve dAnAdi nahi karyA hoya ema nahi kahevAya, chatAM enuM haju sudhI jevuM joIe tevuM phaLa AvyuM nathI ane haju ApaNe saMsAramAM bhaTakIe chIe, e sUcave che ke ApaNe je dAnAdi karyA haze, temAM jevo joIe tevo bhAva nahi Avyo hoya. e zakya che ke A badhI uttama sAmagrI maLI che ane emAM jeone ArAdhabhAva divase divase vadhato jAya che, teo kAMIka ThIka ThIka rUpe dAnAdi karIne AvyA hoya! paNa, te pUrve kevAM dAnAdi thayAM haze? Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. prakaraNa 325 bhAvane suvizuddha banAvavAne ya bhAva che? A bhavamAM suvizuddha bhAva kadAca na paNa Ave to ya je dAnAdi kriyAo suvizuddha bhAvane pAmavAnA hetuthI thAya. to paNa ghaNuM ghaNuM che. jemake-"lakSmI asAra che, choDI devA jevI che, enI mUccha tajavA jevI che, paNa mArAthI lakSmI chUTatI nathI ane tenA uparathI mArI mUcha jatI nathI, e mArI pAmaratA che. AvuM AvuM vicArIne 'mArI lakSmInI mUccha chUTe ane parigrahanA tyAganuM sAmarthya mArAmAM pragaTe, e mATe mAre lakSmIne jema bane tema vadhAre sadupayoga karatA rahevuM joIe." AvA irAdAthI dAna thAya, to paNa e dAna, dAnane mukitanuM kAraNa banAvI de evA suvizuddha bhAvane pedA karyA vinA rahe ja nahi. vicAra karo ke dAna karanArAomAM lakSmIne asAra mAnanArA keTalA? dAna karanArane lakSmI tarapha aruci thAya ke prema jAge ? Aje moTe bhAge e dazA che ke dAna devaDAvavuM hoya te "dAnathI lakSmI maLe che" e vAta kAne paDe, to jhaTa kAma thAya. "dAnathI ghaNI lakSmI maLe che e vAta sAMbhaLyA vinA, evA enA aMtaramAM dAna devAno ullAsa pragaTe nahi, " e ja rIte "zILa pALavAthI suMdara viSayasAmagrI maLe che ane sArI rIte viSapabhegAdi thaI zake che ema jANe, tyAre zILane ullAsa praga. tapamAM paNa evI dazA nathI ema nahi. "tapathI zarIrasukha ane khAnapAna ghaNuM maLe evuM evuM sAMbhaLIne tapa karavAne jhaTa taiyAra thAya. - A rIte jeo dAna dIe, zILa pALe ke tapa kare, temanAmAM bhAvavizuddhi pragaTe paNa kyAMthI? ane je bhAvavizuddhi pragaTe nahi, to te vinA temanAM dAnAdi muktinuM kAraNa bane paNa nahi. Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 dvAna ane zILa dAnAdithI tenA hetu siddha thavA joIe A rIte dAnAdi karAvIne rAcanArAo, ajJAna che. mugdhAtmAne mAge lAvavAnA hetuthI amuka prakAranA tapa Adi karAvAya e eka judI vAta che, paNa dAna karAvavAne mATe lakSmInI lAlacamAM nAkhavA, zALa paLAvavAne mATe viSayasAmagrI tathA tenA bhegavaTAnI lAlasAne uttejita karavI ane tapa karAvavAne mATe yatheccha annapAnAdine bhAga karavAnI vRttine poSavI, e sAcA upakArIonu kArya nathI ja. e rIte dAna karAvavu, zALa paLAvavuM ke tapa karAvavo e te ahuM sahelu kAma che. eka dRSTAMta ApuM. eka vAra prasaMga pAmIne evI vAta kahevAya ke-- paMdara divase kamathI kama eka upavAsa karave, evI bhagavAna zrI jinezvaradevAnI AjJA che ane sAmarthya hoya te dareke te karavA ja joI e.' e sAMbhaLIne, bahAra gayA bAda, amuka mANaseA hasavA lAgyA. ThThAmazkarI karavA lAgyA ane ema paNa kahevA lAgyA ke-- jaina dharmanA uddeza bhUkhyA mAravAne che. khInna dharmamAM AvuM nahi.' khIcArA ajJAna mANusAne ema paNa lAge, kemake ApaNA upavAsa, eTale khAvAnA te sathA tyAga ane ukALelu pANI paNa na pIvAya te sArU ! AthI, ItarAnI jema, jaina kuLamAM janmelA chatAM paNa jo dhaNu ajJAna hoya, te jaina gaNatAe ne ya ApaNA tapanI vAta na ruce, te te zakaya che. pachI banyuM evuM ke e vAtane pAMceka divase gayA bAda, eka chApAmAM upavAsanA phAyadA viSe lekha AvyeA. emAM lakheluM ke zarIranA svAsthyane mATe padara divase eka upavAsa karavA bahu ja jarUrI che, ema amerIkana DaeNAkaTaranuM paNa kahevu che.' e chApu laI te pelA Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. prakaraNa 2 327 mArI pAse AvyA ane kahevA lAgyA ke "tame je paMdara divase eka upavAsa karavAnI vAta kahetA hatA te barAbara che, ema have amane lAgyuM !" meM pUchayuM "kAraNa zuM? e kahe ke, "amerIkana DAkaTaro ema kahe che. juo, A chApAmAM lekha che. ' - bhagavAna zrI jinezvaradevanI AjJA tarIke je vAta na rucI, te vAta amerIkana DokaTaronA abhiprAya tarIke racI ! amerIkana DokaTaranI vAta paNa sucavAnuM kAraNa zuM? zarIrano prema ! dharma mATe jenI ThekaDI, tene ja zarIrasukhane mATe svIkAra ! vicAro ke AvA mANasane tapa-upavAsa mokSanuM kAraNa bane ke bhavabhramaNanuM kAraNa bane ? zarIranA premathI jema upavAsa Adi tapa karAvI zakAya che, tema lakSmInI mUcchathI dAna . devaDAvI zakAya che ane viSayasukhanI lAlasAthI zILa paNa paLAvI zakAya che. paNa, ethI je hetu mATe dharma che, te hetu siddha na thAya ane viparIta hetu siddha thAya. ' ApaNe to dAna, zILa ane tapa mokSanuM kAraNa bane evuM karavuM che. zAstra kahe che ke, e mATe bhAvavizuddhi vinA cAlI zake tema nathI. gaNadharabhagavAna zrI gautamasvAmijI mahArAjAe, zrI zreNika mahArAjA Adine uddezIne pharamAvyuM che ke, bhAva vinA dAna siddhidAyaka banI zakatuM nathI, bhAvarahita zILa paNa lokamAM niSphaLa ja nIvaDe che ane bhAva vinAno tapa paNa bhavasamUhanA vistAranuM ja kAraNa che. AthI, bhAvane ja suvizuddha banAvavo joIe. dAnAdine saphaLa banAvanAra bhAva taraphanI upekSAne TALavAnI jarUra che AjanI moTA bhAganI dharmakriyAo, jevI bhAvavizuddhipUrvaka thavI joIe tevI bhAvavizuddhipUrvaka nathI thatI. bhAvavizuddhipUrvaka dAnAdi karavAnI vAta thAya, to keTalAka evA paNa prazna pUche che ke, dAna zuM bhAva vinA ja ame daIe chIe ? bhAva vinA ja zILa Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra8 dAna ane zILa pALIe chIe? ane, bhAva vinA ja tapa karIe chIe? bhAvavizuddhi na hoya te chatAM paNa, te nathI ema je kahevAya te sAme thAya, ema paNa bane. bhAvavizuddhine pUrNa nirNaya to jJAnIo karI zake, paNa ApaNe amuka tapAsa AdithI nirNaya na ja karI zakIe ema nahi. dAnAdi karanAro te zA hetuthI kare che, dAnAdi karavA dvArA tene zuM pAmavAnI bhAvanA che e vagere dvArA temaja tenI ceSTAdi dvArA bhAvavizuddhino AMzika nirNaya na ja thaI zake ema nahi. duniyAnI kriyA kevI rIte thAya che ane dharmanI kriyA kevI rIte thAya che, te tapAso. duniyAnI pravRttimAM sAdhya taraphathI AMkha khasatI nathI ane dharmakriyAmAM sAdhya tarapha bhAgye ja dhyAna jAya che. duniyAnI pravRttimAM sAdhya tarapha daSTi kAyama banI rahe che, mATe anubhavI ane jANakAranI salAha laIne te mujaba vartavAnI pUratI koziSa thAya che; ane dharmakriyAmAM, lagabhaga dazA evI ke prAyaH koine pUche paNa nahi ane koI kahe to te sAMbhaLe paNa nahi ! dharmasthAnomAM jarA barAbara Avato thayo, eTale te prAyaH evuM banI jAya ke marajImAM Ave tema bese ane marajImAM Ave tema kare. dharmakriyA karanArAomAM badhAnI ja AvI dazA che ema nathI; AjJAnusAra vartavAnI bhAvanAvALA bhAgyazALIo paNa jarUra che; paNa, moTe bhAge AvI dazA jovAya che. AnuM kAraNa dharmakriyA mATe jarUrI bhAva taraphanI bedarakArI che. tamArI dharmakriyAo bhAvazUnyapaNe thatI hoya, to e tamane samajAI javuM joIe ane e samajAya te ja daSTine bhAvavizuddhi tarapha kheMcI zakAya. AtmAne pUchayuM ke, "dAna denAra tane, lakSmI tyAjya lAge che ke nahi ? zILa pALanAra tane, viSayasukha nAzakArI lAge che ke nahi? ane tapa karanAra tane, paulika IcchA bhayaMkara lAge che ke nahi ?" Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna, pariziSTa 2 329 saMsAramAM rahelAne lakSmI vinA na cAle e zakya che. cAritramohanA udayathI viSayo sevavA paDe e paNa zakya che ane sudhAvedanIya AdinA kAraNe anazana rUpa tapa ne thaI zake eya zakya che. paNa, e traNa tarapha manamAM abhAva beTho che ke nahi? dAna, zILa ane tapanI pratipakSI vastuo pratye abhAva, eTale ke te taraphano heyabhAva, e dAnAdi mATenA suvizuddha bhAvanuM parama kAraNa A dAna zILa ane tapane susaphaLa banAvavA mATe, suvizuddha bhAvane pedA kare joIe; ene badale, dAna dvArA mUcchane ghaTADavAnI bhAvanA te nahi, paNa dAna dvArA ghaNI lakSmI meLavavAnI bhAvanA dvArA lakSmInI mUchane vadhAravAno dhadhe thato hoya, zILathI viSayavirAgane pAmavAnI bhAvanAne badale viSayavirAgane ja jo saphaLa banAvavA mATe zILa paLAtuM hoya ane, tapathI anAhArI dazAne pAmavAnI bhAvanAne badale ThIka ThIka herathI khavAya e vagere mATe ja je tapa thatA hoya, to e dAna, e zILa ane e tapa mukitanuM kAraNa bane zI rIte ? A badhI vAta vicAravA jevI che ane bhAva saMbaMdhI je kAMI uNapa hoya, te TALavA jevI che. bhAva vinA dAna mokSanuM kAraNa nathI, bhAva vinA zILa lokamAM niSphaLa che ane bhAva vinA tapa bhavasamUhanA vistAranuM kAraNa che ema jANyA pachI paNa, ApaNe bhAvavizuddhi tarapha je bedarakAra ja rahIe, to jJAnIonAM vacano tarapha ApaNI bhakita keTalI ? dAna, zILa ane tapanI sAthe dAnAdi dharmo tinuM aradhakahuM joIe zrI arihaMta Adi nava padanA svarUpane ane tenA mahimAne jANavA ane samajavAne mATe, A badhuM jANavuM ane mAnavuM e paNa jarUrI che. kAraNa ke zrI arihaMta Adi nava padenuM dhyAna, e atizaya 21 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 dAna ane zILa durjaya evA manane vaza karavAnuM sarvapradhAna AlaMbana che, ema bhagavAna zrI jinezvaradevoe pharamAvyuM che. zrI nava padanuM dhyAna, e bhAvavizuddhi mATenuM parama sAdhana che. e mATe, zrI nava padanA svarUpanuM jJAna paNa jarUrI che. zrI nava padanA svarUpanuM jJAna ane dhyAna jene prApta thaI jAya, tenAthI bhAvavizuddhi cheTe rahI zake nahi. e bhAvavizuddhi AvyA pachIthI, dAnAdi uttama prakAre thAya ane kadAca na paNa thaI zake toya kalyANa sAdhI zakAya. e AtmA dAnAdithI siddha karavAnI vastune, dAnAdi vinA paNa siddha karI zake; paNa evo AtmA dAnAdi tene mATe azakya hoya tyAre ja na kare. kAM to lakSmI Adine abhAva heya ane kAM te dAnAMtarAya, cAritramoha ke sudhAvedanIyane kAramo udaya heya. parama bhAvavizuddhine pAmelo AtmA dAnAdi na kare to te evA ja koI kAraNe na kare. e AtmA, vinA dIdhe paNa dAnano, viSapabhoga karate karate paNa zILane ane khAte pote paNa tapane lAbha pAmI zake che. dAna eTale tyAga, zILa eTale sadAcAra5ratA ane tapa eTale paugalika icchAono niSedha ! A traNa mATenA jarUrI bhAvathI ja A traNanI saphaLatA che. e jarUrI bhAva AtmAmAM pedA karavAnA bhAve paNa dAnAdi thatAM hoya, te te dAnAdi je pariNAma suratamAM lAve, te pariNAma suvizuddha bhAvane pedA karavAnA bhAvathI thatAM dAnAdithI bhale moDuM Ave, paNa e bhAvapUrvakanA dAnAdi bhAvavizuddhine pedA karyA vinA rahe nahi. bhAvavizuddhine sAdhavAno bhAva paNa heya, to dAna, zILa ane tapa mokSanuM kAraNa bane, paNa tevo kaI bhAva ja na hoya, ane viparIta bhAva hoya, te tevAM dAnAdimAM mokSakAraNa banavAnI lAyakAta che ema kahI zakAya nahi. Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna. pariziSTa 2 331 bhAva chatAM dAnAdi na hoya evuM kayAre? bhAvavizuddhine mahimA khUba samajavA jevo che. bhAvavizuddhatAnA mahimAne ane svarUpane barAbara nahi samajI zakanArAo, bhAvanA nAme anarthanA mahimAne utpAdaka bane e jema zakya che, tema tevAo pitAnI uttama kriyAone paNa saMsAranuM kAraNa banAvI de e paNa zakaya che. je koI ema kahe ke ApaNe to bhAva vizuddha che ane ethI tarI javAnA ! to pUchavuM ke "vizuddha bhAvane anurUpa pravRtti che ke nahi ? ane vizuddha bhAvane anurUpa pravRtti je nathI, to te zAthI nathI ?" jema ke eka mANasa dAna karato nathI, zIla pALato nathI ane tapa paNa Acarato nathI, chatAM paNa kahe ke "mArAmAM dAna, zILo ane tapane paNa bhAva che." to e savAla Ubho thAya ja ke "jyAre dAnane zILano ane tapano paNa bhAva che, to pachI te dAna de kema nathI, zILe pALato kema nathI ane tapa Acarato kema nathI? bhAva hovA chatAM dAnAdi pravRtti rUpe na thaI zake e azakya vastu nathI, paNa sAthe sAthe ja e vAtane khyAla hovo joIe ke bhAva hovA chatAM dAnAdi pravRtti rUpe tyAre ja na thaI zake, ke jyAre te tene mATe azakaya hAya, saMyoga, sAmagrI Adino e abhAva hoya, ke jenA vege pravRtti rUpe dAnAdi na thaI zake ! ema pravRtti rUpe dAnAdi na thaI zake to paNa, bhAvanA yoge dAnadharmanuM, zILadharmanuM ane tapAdharmanuM ArAdhakapaNuM hoI zake ! paraMtu "saMyoga-sAmagrI Adine te abhAva che ke nahi" e vAta ja khAsa vicAravA jevI hoya che ! bhAvazuddhi e eka evI vastu che, ke je dAnAdine pravRtti rUpe paNa zakaya heya te karAvyA vinA rahe ja nahi. dAnane, zILane ane tapane mokSanA kAraNa tarIke banAvanAra bhAvavizuddhi che. AthI, dAnAdi karanArAoe te A vastune khAsa samajI levI joIe. dAnAdi kriyAone, ApaNe to mokSanuM kAraNa banAvavI che. dAnAdi kriyAo mokSanuM kAraNa bane, e ja enI sAcI saphaLatA che. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 - dAna ane zILa mokSanuM kAraNa nahi ja bananAra dAnAdi kriyAothIya amuka prakAranuM puNya baMdhAya e azakya nathI, paNa e puNya pApAnubaMdhI hoya. evA puNyanA yoge je sAmagrI maLe, temAM AtmA evo muMjhAya ke pachI keTalo kALa e saMsAramAM ravaDe. e kahevAya nahi. AvI jAtinA puNyane ApanArI kriyAone paNa kahevAya to saMsAranuM ja kAraNa. mekSanI sAdhanAne mATe dhyAna jema jarUrI che, tema saMsAranI sAdhanAne mATe paNa dhyAna jarUrI che. paNa beya dhyAna judAM. mokSa mATenA jarUrI dhyAnane lAvavAne mATe zrI padanA svarUpanuM cintana karAya to e moTAmAM moTuM Alaana che. atyAre te saMsAranuM dhyAna evuM vaLagyuM che ke dharmakriyAo karatI veLAe paNa dhyAna saMsAranuM cAlatuM hoya che. jemanI AvI dazA na hoya te mahA bhAgyavAna. paNa bIjAoe te cetavuM joIe. sthiti te e prApta karavI joIe ke saMsAranI kriyA karatAM paNa mekSanuM dhyAna cAlu rahe. e mATe, uttama kriyAo dvArA manane krame krame vazIbhUta banAvavuM joIe. tA. 14-10-56nA jaina pravacanamAMthI sAbhAra uta. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa 3 bhAvanA lekhaka suni : jayavijayajI * dAna, zALa, tapa ane bhAvanA e cAra dharmanA prakAra che. te samAM bhAvanI ja mukhyatA che, bhAvanI hayAtI e ja pUrvanA traNanI saphaLatA che. bhAva vinA traNenI niSphaLatA che. " mAtranAsadRzI siddhi: '' game tevuM dAna ApatAM, game tevI dharmakriyA karatAM tathA game tevI tapasyA karatAM tenI siddhi bhAvanAne AdhAre ja che. bhAvanA pavitra hAya teA upare|kta satpravRttie saphaLatAne pAme che. bhAvanA malIna, pApI yA svArthI heAya te phaLasiddhi paNa tevI ja thAya che. laukika kahevata che ke- geALa nAMkhe teTaluM gaLyuM thAya.' tema jevI bhAvanA hoya tevI siddhi thAya che. bhAvanA e hRdayanI zuddhi tathA maneAbaLanI dRDhatA che, ane te khelavAthI pragaTa thatI nathI, paNa yAga sthira karavAthI, aMtarazuddhi tathA vRttiya karavAthI ja utpanna thAya che. dharmasthAnake athavA maMdiremAM jaI cakSu tathA manane prabhu sanmukha sthira rAkhyA vinA ADIavaLI dRSTi karatAM caMcaLapaNe yAga rAkhI pheAnAyAnI mAphaka :-- OU bhAve bhAvanA bhAvIe, bhAve dIje dAna, bhAve jinavara pRSTae, bhAve kevaLa jJAna, ema elI javAthI bhAvanA utpanna thatI nathI ane vizuddhapaNe tathA dRDhapaNe bhAvanA thayA vinA Atmasiddhi paNa nathI. Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 dAna ane zILa dhArmika kriyAmAM vRtti sthira rAkhI, paramAtmAnA divya svarUpane vicAra karatAM tathA potAnA aMtara chanano prabhunA jIvana sAthe mukAbalo karatAM prabhumaya vRtti eka tArane pAmI jAya ke te samaye tenA zarIra upara sarpa athavA saLagatA agni mUke ke talavArano ghA kare to paNa jagadAkAra vRttino laya thavAthI potAnI nirmaLa bhAvanAnI kSati ke calanatA na thAya tene ja bhAvanA kahe che. maMdiramAM prabhu mudrA sAme pAMca daza miniTa caityavaMdana karate hoya tyAM paNa mane kayAMya rakhaDatuM hoya, cakSu-daSTi kyAMya pharatI hoya, kAyA kyAMya caLavicaLa thatI hoya, ghaDIka derAsaranA citro tarapha dRSTi jaze. to ghaDIka lokone jevA ke loko gAtA karatA haze te tarapha jaze ema aneka prakAre dRSTi caMcaLa paNa pharatI hoya tyAM nirmaLa tathA daDha bhAvanAnuM svapna paNa kayAMthI Ave. jyAM vRttio kSobha pAme tevAM raMgaberaMgI manoraMjaka citro citarI mukyAM hoya, jyAM hajAre ke seMkaDo mANasonI giradI ane dhamAla macI rahI hoya, jyAM badhA ekI sAthe rAgaDA tANI rADo ja pADatA hoya, jyAM ekabIjA upara athaDAmaNa tathA bhIDAbhIDa thatI hoya, jyAM ghaMTa tathA AratIonA raNakArathI kolAhala macI rahyA hoya, jyAM muMbaInI godIne kolAhala ke copATInI dhamAla jevI pravRtti cAlI rahI hoya tyAM maMdiromAM yoganI sthiratA, vRtti jaya karavAnuM vicAra, paramAtmAnA svarUpanuM ciMtana, pitAnA dezanuM nirIkSaNa karavAno vicAra ane nirmaLa tathA baLavAna bhAvanA hoya toya cAlI jAya, tyAM bhAvanA jAge ja kyAMthI? "mudyota tritavAtano vitA" pApa-tamano nAza karavA jatAM bhAvanAno ja nAza thaI jAya che. darzana, pUjana vigere ekAMtamAM kare to A "bhakta ane dharma che. ema loko kayAMthI jANe? eTale lokamAna meLavavAmAM ja satya mArga bhUlAI gayo che. e te gADarIo pravAha cAlyo jAya che. satya zuM ? te kema prApta thAya ? tene vicAra Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. pariziSTa 3 335 karavAnA paNu jyAM avakAza rAkhyA nathI; tyAM prApta thavAnI te AzA ja kAMthI hAya ? jyAre madizamAM vAjiMtrA vAgatAM hoya, tabalA upara majAnI cApa paDatI hAya, madhura kaMThathI gAyane khelAtAM hoya athavA te kAMsIjoDA vAgatAM hAya, evA rAgamAtranA meAhamAM mugdha banI derAsaranA pavitra dhAmamAM zravaNuMdriya ( kAna )nA viSayane ja mAtra peNu ApI bhAvanA thavAnuM ja mAnI bese che. jyAre bhAvanA thatI hoya tyAre vAjItrAnA nAdamAM tathA mAthApheADImAM ( kAMsI joDA ) nA vAdamAM dRSTi rahe che, ke prabhu tarapha paramAtma vicAramAM prabhumaya lakSya rahe che ke kAMsI joDAnA nAda athavA tabalAMnA tAla tarapha * athavA te vagADanArAonA hAtha tarapha ke gAnAranA kaMTha tarapha dRSTi rahe che? jo prabhu tak daSTi ke prabhumaya lakSya na heAya to spaSTa rIte samajAya che ke te zravaNe driyanA viSaya-pASaNathI thatA mehanita Ana Mdane ja bhAvanA mAnI lIdhI che. vastule te bhAvanA nathI paNa te viSaya pASaNa che. te jarAka sthiratA karI, kAMsIjoDA vagADanArA gRhasthA tarapha jovAnI sugamatAthI samajAI zakAze. pUjAmAM paNa khecAra patAsAM ke peMDA lADunI prabhAvanA ho athavA mAla pANI jamavAnA haze te vagara teDe seMkaDA mANusA bhegA thaze. pazu jo prabhAvanA ke lADu nahi haiya, teDavA janAra yUrInA athavA pUjA bhaNAvanAranA paga ghasAI jAze tA paNa mahA muzIbate pAMca daza jagu bhegA thaI veTha utAravAnI mAphka pUjA bhaNAvI cAlyA jaze. prabhunI pUjA tarapha prIti na rAkhatAM patAsAM athavA jamavAnI pUjA tarapha prIti rAkhanArA pAmara jIvAne bhAvananI jAmati athavA dRDhatA thAya ja kayAMthI ? Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna ane zILa purUSa tathA strInI pukhtavaya AvyA vinA prajotpatti thatI nathI. tema nIti-satyanA mArge cAlavAnI yogya dizA meLavyA vinA prabhu pAse jaI, capaTI cekhA mUkI AvavAthI athavA be cAra tilaka karavAthI bhAvanAnI zuddhi utpanna thatI nathI. bharata mahArAjAne potAnA arIsAbhuvanamAM zarIrane jotAM hAthanI eka chellI AMgaLImAMthI vIMTI jamIna upara paDI javAthI AMgaLI kharAba lAgI tyAre vicAra thayo ke jema vIMTI vinA AMgaLI zobhatI nathI tema bIjAM AbhUSaNo vinA zarIra nahi zobhatuM hoya ?" ema vicAra AvatAM eka pachI eka AbhUpaNa zarIra parathI utArI pitAnA zarIrane darpaNamAM jotAM zAhIna dekhAyuM, tethI zarIranuM vinAzIpaNuM samajAtAM saccidAnaMda svarUpa, AtmAnuM avinAzIpaNuM samajAyAthI utkRSTa bhAvanAnI zreNI para caDatAM kSaNavAramAM kevaLajJAna utpanna thayuM. AnuM nAma te bhAvanA. arIsAbhava e zarIranI suMdaratA jovAnuM zRMgArasthAna hatuM. tyAM prabhupratimA na hatI tema vairAgyajanaka sAdhana paNa na hatAM, chatAM eka vIMTIhIna aMgulInA vicArathI zarIra, jagata tathA AtmAnA vicAronI zreNImAM ArUDha thatAM sarvajJa dazAne pAmyA. jyAM bhAvanA jAgrata thavAnuM utkRSTa sAdhana che tevA prabhu maMdiramAM paNa Idriya poSaNamAM ja AnaMda manAya ane AtmasvarUpano vicAra jAgrata na thAya, bhAvanAnI vizuddhi tathA utkRSTa jAgrati na thAya, te samajavuM ke jIvAtmA, mahAvIranA divya dharmanuM yathArtha svarUpa samajyo ja nathI. te dharmapAtra nathI, paNa saMsArakITa tarIke mAnavajanmane vyatIta kare che. - jyAM Atmika jAgRti, mAnasika dRDhatA ane hArdika zuddhi nathI tyAM sAcuM darzana paNa nathI tathA sAcI bhAvanA paNa nathI. Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAna. pariziSTa 3 337 carma (cakSu ) dRSTithI paramAtmAnu avalokana karatAM sadbhAvanA jAgrata thatI nathI, paNa cakSudazanathI avale kana karI AMtaradRSTimAM UmeromamAM paramAtma tattva vyApI rahe, tyAre sAcI bhAvanA utpanna thAya che. A vizvamAM anaMta padArthA manane mAhita kare, ane vRttione calita banAve tevA che. temAM vizeSatAe kuTuba, dhana, strI ane dehae cAra padArthA utkRSTapaNe manane mehita karanAra che. te cAra padArthone meLavavAmAM, sAcavavAmAM tathA bhagavavAmAM jeTalI ApaNutA ane prIti che, tenAM karatAM anataguNI prIti ekAgratA ane AkarSitA, paramAtma tattva tarapha udbhave, tyAreja sAcI bhAvanA ane Atmasiddhi prApta thAya che. prabhu darzana vakhate paNa suMdara strI Adi mAhaka padArthA taraph vRtti AkarSAya tA te prabhunanA upAsaka nathI, paNa viSayapeASaka vAsanAne upAsaka che ema spaSTa bhAse che. adhyAtmaniSTa devacaMdrajI mahArAja kahe che ke " prIti anAdinI paraMthakI, je tAre hA te joDe ehu ke" 3 anAdikALanI meAhajanita prIti, mAyika padArtho pratyenI je teDe laya kare, te ja paramAtmA tarapha prItine joDI zake. lasaNanI gaMdhavALA pAtramAM te dudhane laya thayA vinA karaturInI sumadha paNa durgaM dhatAne AdhIna thaI kharAba thAya che. tema je aMtaramAM kaSAya viSayAdi duSTa durguNenI dudha bharI che, te deSanita durgaMdhane aMtaramAM laya thayA vinA tenA dUdhamAM paramAtmabhakti sadbhASa tathA sadbhAvanA utpanna thaI zakatAM nathI. strI, dhana, kuTuMbAdika mAyika padArthomAM Asaktimaya jIvana vyatIta karanAra meAhaka jIvAtmAne prabhudarzana tathA sadgurunA edhanI mahAna apUrva tA jaNAtI ja nathI. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 dAna ane zILa cilAtIputra eka zeThane tyAM nokara hatA. zeThanI putrI sAthe sneha baMdhana thavAthI zeThane khabara paDatAM tene gharanI bahAra kADhI mUkyo. karmavazAt te ceranI ToLImAM bhaLI gaye. cerInI kaLAmAM pravINa thavAthI cAra lokone te adhipati banyo. tyArapachI keTalAka coranI sAthe te ja zeThanA gharamAM praveza karI tenI putrIne upADI gaye. zeThane khabara paDavAthI pitAnA putre, nekare tathA rAjasevakonI sAthe tenI pAchaLa doDyo. cerapati cilAtIputra kanyAne upADI tvarAthI pahADI pradezamAM deto gayo paNa kanyAnA bhArathI thAkI jatAM cAlavAnI gati maMda paDI javAthI kanyAnA pitA vagere pAchaLa potAnI najadIkamAM AvyA jANI cere vicAryuM ke-A loko mane pakaDI kanyA laI jaze ane mArA snehanuM pAtra evI kanyAne bIjA patine AdhIna karaze. evA snehajanita vicAronA AvezamAM zuM karavuM? te na sUjavAthI hradayazUnya thayela cerapati, snehanI ghelachAmAM kanyAnuM mastaka kApI rUdhira stravatA te mastakane hAthamAM laI dhAne tyAM ja paDatuM mUkI parvatanI khINa tarapha tvarAthI devo. A nIca kRtya joI trAsa pAmatA kanyAnA pitA vagere pAchA cAlyA gayA. tevAmAM mahAna yogI, zAMta mUrti, dhyAnastha vidyAcaraNa muni (vivAnA baLathI AkAzamAM gamana karanAra) ne joI snehane vega, kanyAnuM maraNa, rUdhira jharatA mastakane bhayaMkara dekhAva tathA pAchaLa AvanAra lokone bhaya evA aneka kAraNothI hadayazUnya thayela vyAkuLa cittavALA cerapatine pitAnA duSkRtyane aMtaramAM avyakta pazcAtApa thayA chatAM A vicitra kRtyanA AvezamAM teNe mahAtmAne kahyuM ke - mArA duSkRtyane nAza thAya. saMsAra-baMdhanathI mukta thavAya ane paramAtmapadanI prApti thAya tevo pavitra bhavajanita dharmabodha batAva, nahi te A tIkSaNa khaDaganI dhArathI tAruM paNa mastaka kApI nAkhIza." Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zILa. pariziSTa 3 339 A sAMbhaLI jJAnanA atizayathI munie vicAryuM ke- A jIvAtmA snehathI mugdha ane duSkRtyathI vyAkuLa banI javAthI anucita pravRtti tathA anucita vacaneAccAra kare che, chatAM AvA: pApakRtyamAM paNa dharmabhAvanA utpanna thaI che jethI kAIka pAtra AMtmA che. ema jANI vizeSa edha ApIne samajAvavA jatAM vyAkuLa thayela A cArapati kAMI anucita karma karI besaze, tethI. upazama, savara ane viveka A traNa ja zabdanA tene medha ApI muni mahAtmA vidyAnA baLathI AkAzagamana karI cAlatA thayA. uparAma--sarva prakAranI vRttie, vAsanAe ane saMsAramaya vicAreAnA aMtaramAM samAveza karI bhakita, vairAgya tathA jJAnanA baLathI tene laya karavA. savar--jagadAkAravRttimAMthI virakata thaI paramAtma svarUpamaya vicAra, manana tathA ramatA karI nUtana karmabaMdhane abhAva karavA. thaI AvaraNa viveka--kaSAya viSayavAsanAdi doSothI mukta DhASAnA kSayathI hRdayane vizuddha banAvI sat ( Atmatatva) asat ( jagadAkAravRtti-jaDatva) te yathArtha jANIasatyI mukta thaI sata evA AtmasvarUpane jAvu. je pavitra bhUmi upara muni dhyAnastha hatA, te ja bhUmi upara ubhA rahI, rUdhira jharanA mastakane bAjumAM pheMkI daI rUdhirathI peAtAnu zarIra kharaDAyelu che chatAM tenI darakAra na karatAM munie Apela soAdhanA vicAramAM`te ekAgratApUrvaka lIna banI gaye|. upazama zuM ? savara zuM ? ane viveka zuM tenI kema prApti thAya ? kayA guNu pachI kayA guNunI prApti thavAnI sakalanA rahI che, tema traNa guNu prApta thavAmAM zuM zuM AvaraNA naDe che ? te te AvaraNAnA nAza kema thAya che? tenA eka pachI eka vicAra karatAM te AtmaciMtanamAM . Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 dAna ane zALa eTalA badhA kAma ane lIna banI gayA ke dehanuM bhAna ja bhUlAI gayuM. basa eja kalyANa. bhakti, darzana, zravaNa, vAMcana, manana vagere game te satyavRttithI karavAnuM e ja che ke dehAdhyAsa, buddhi ane jagadAkAra vRttino laya thAya. kanyAnI corI karavAthI kanyA pAchaLa tenA kuTuMbIo AvatAM, bhayabhIta thatAM kanyAne mArI nAkhavAthI hAthamAM kAMI na AvyuM ane deDavAthI thAka paNa lAge, jyAre muni mahA mAnA hRdaya bhaMDAramAMthI upazama, saMvara tathA viveka e traNa tattva ratnonI corI karavAthI anAdikALano saMsAra paribhramaNano thAka paNa utaryo ane anaMta saguNa rUpa argala dhanano khajAne paNa hAthamAM Avyo. zAbAza cerapati ! dhanya che tArI saguNa coravAnI kaLAne ! rUdhira jharatuM mastaka pAse paDela hovAthI rUdhiranI gaMdhathI kIDIo, mAMsAhArI pakSIo, tathA hiMsaka pazu-prANIo tyAM kheMcAI AvyAM ane kanyAnA mastakanA rUdhira tathA mAMsanuM bhakSaNa karavA lAgyA. A vakhate muninA zarIra upara paNa kAgaDA, gIdha vagere pakSIo cAMcana tIkSaNa prahArathI corapatinA zarIrane vIMdhavA lAgyA, tema ja bI paNa vikrALa pazuo muni (cerapati)nA zarIrane aneka prakAre pIDA. ApavA lAgyA. zarIra upara karkaza prahArothI zarIrane toDI pheDI tenA mAMsanuM bhakSaNa karavAmAM hiMsaka prANIo AnaMda mAnavA lAgyA tyAre paramAtma tattvamAM lIna thayela, deha mUrchAthI mukta thaI ekAgrapaNe AtmasvarUpanA ciMtanamAM AnaMda mAnatA, deha kyAM che ane tenI zI dazA thAya che ? tene eka romamAM aNumAtra paNa vicAra na AvetAM, avicchinna dhArAnI ugra bhAvanAe caDatAM munie Apela sadhanuM atyumrapaNe manana karatAM akhaMDa bhAvanA tathA utkRSTa baLathI anata karyAvaraNane kya karI kevaLa jJAna pAmI avyAbAdha anaMta svarUpamaye mokSapadane pAmyA. Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAna pariziSTa 3 341 ahA dhanya che e mahAtmAnA AtmabaLane ! ane namaskAra che e mahAtmAnI nirmaLa bhAvanAne! AvI aDaga sthiratA rahe, tyAre ja utkRSTa bhAvanA jAgRta thaI Atmasiddhi thAya che. Aje to maMdiramAM ke dharmasthAnakomAM dhArmika kriyA karatAM prabhu ciMtana samaye athavA kAyotsarga (dhyAna) samaye eka kIDI, macchara vA DAMsa caTako mAre tyAM sthiratA bhraSTa thaI AkuLa vyAkuLa banI caLatAne pAme che, tyAM yoga sthiratA, vRttijaya, bhAvanA jAgRti ane hRdaya zuddhi thAya ja kayAMthI ? maMdiromAM athavA dharmasthAnakomAM yoganI sthiratA vinA vRttieno jaya karyA vinA, hRdayanI zuddhi meLavyA vinA, rAgaDAo kheMcI bhakti tathA bhAvanA karavAno dAvo karanArA bhAvanA tathA bhakitanA svarUpane samajyA ja nathI. rAgaDAo kheMcI rADo pADavAmAM bhakti ke bhAvanAM nathI. (ulaTA kalAhalathI bIjAnI bhAvanAone bhaMga thAya che) paNa vAsanA kSaya, vRtti, yogasthiratA, hArdika zuddhi, aMtara nirmaLatA tathA Atma jAgRtithI ja bhakti athavA bhAvanA kahevAya che ane tevI bhAvanAthI je AtmAnI siddhi thAya che. 3 zAMtiH ! -lekhakanA saddabodha saMgraha pustakamAMthI sAbhAra uta. e Page #343 -------------------------------------------------------------------------- Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - subhASita manuSya bAdha prApta karavo joIe ane baMdhananA svarUpane jANIne tene teDavA joIe. - je bIjAne tiraskAra kare che te saMsAramAM ghaNA samaya sudhI paribhramaNa kare che. paraniMdA pu5 utpanna kare che. evuM jANI munirAja maMda karatA nathI. sonuM cAMdI vagere dhana ane svajanavaga te adhe paricahu A lAkamAM tema ja paralokamAM du:khadAyI che tathA te badhu nazvara che. he bhavya ! tame samyadha prApta kare. badha kema prApta karatA nathI ? mRtyu pachI jJAna prApta thavu durlabha che. vItI E A gayelI rAtrio pAchI AvatI nathI ane saMyamI jIvana pharIthI = maLavuM sulabha nathI. koI paNa jIvanI hiMsA na karavI te ja jJAnI puruSanA E jJAnane sAra che. ahiMsAnA samarthaka zAse paNa eTalo ja za siddhAMta che ane te jANavA naIe. jIvahiMtA karanAra purUSa te jIva rasAthe aneka janma mATe vera bAMdhe che ane pAchuM te ( maranAra "va ) navuM vera bAMdhe che, eTale ke A pramANe veranI paraMparA cAlatI rahe che. jIvahiMsA pA! G-13nna kare che ane aMtamAM te du:kha Ape che. -sUtrakRtAMgasUtra ra