________________
દાન. પ્રકરણ ૪
२६३
અનુભવ કદાપિ થતો નથી તેવી રીતે સમ્યફ દૃષ્ટિ જીવ કર્મના ઉદય નિમિત્ત ઉત્પન્ન થયેલી ઘટનાઓનો નાટકના દૃષ્ટા સમાન જોઈને હર્ષ કે વિષાદના ગાઢ અંધકારથી બચે છે અર્થાતુ પિતાને જ્ઞાતા દૃષ્ટા રૂપી સ્થાપી રાગદ્વેષ કરતા નથી અને અત્યંત સંતોષ છે કે તેણે પોતાના અતૂટ, અખૂટ, જ્ઞાનાનંદ ભંડારને મેળવ્યો છે.
પ્રિય વત્સ ! તું થોડા સમય માટે કોઈ એકાંત સ્થળે જઈ બેસી જા અને પછી એમ સમજ કે “હું પોતે પોતાની સાથે વાત કરવા બેઠો છું. તારે ઉપયોગ બહારના સર્વ પદાર્થોથી, તૈજસ, કાર્મણ, અને ઔદારિક શરીરથી, અને કર્મ જનિત રાગાદિ પરિણતિથી હઠાવી લે અને તેને આત્મ ભૂમિમાં સ્થિર કર. એ અભ્યાસથી તને સ્વાનુભવનો લાભ થશે. હે ભવ્ય ! તું નિશ્ચિત થઈ મન, વચન કાયની ગુપ્તિમય પરમ સંવરરૂપ નિજ આત્માની શુદ્ધ ગુફામાં વિશ્રામ કર અને પરમાનંદનો ભોકતા થા એ આનંદના અનુભવનું કથન વચનાતીત છે, જે તેને અનુભવ કરે છે તે પણ યથાર્થપણે કહી શકવા સમર્થ નથી”
શ્રી ગુરુ પરમ કરૂણા ભાવથી શિષ્યને સમજાવે છે. “હે વત્સ! તું સંસારના ભયાનક દુઃખથી ભયભીત બની અહીં આવ્યો છે. તે તારા માટે સુધરવાને અમૂલ્ય અવસર છે. તું વસ્તુના સ્વભાવનો સારી પેઠે વિચાર કર.
આ આત્મા પુદ્ગલોની સંગતિથી અતિ દીન થઈ રહ્યો છે? અત્યંત સહજ સુખ સ્વરૂપ હોવા છતાં દુઃખી છે. પૂર્ણ જ્ઞાની, કેવળજ્ઞાની સ્વરૂપી હોવા છતાં અજ્ઞાની છે. એક બુદ્ધિમાન મનુષ્ય પણ મદિરાના અધિક સેવનથી ઉન્મત્ત અને મૂર્ખ બની અસંબંધ વાર્તાલાપ કરે છે, અને અતિ મલિન સ્થાનોમાં પણ ક્રીડા કરવા મંડી જાય છે; નિર્મળ
