Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjainatyeka mU0 pU0 bADIganA hitArthe pragaTa thatuM Registered. No. B. 876. buddhiprabhA. BUDHI PRABHA. ( dhArmika-sAmAjIka-sAhitya-naitika viSayone carcatuM mAsika. ) | saMpAdaka-maNIlAla mehanalAla pAdarAkara, saMvata ? cho, pRSTha 2 pustaka 7 muM, eprIla 1915. vIra saMvata 2441. viSayadarIna. viSaya, lekhaka || mahAkuM navina varSa ! gata varSanuM siMhAvalekane ! ane nutana varSe praverA ! ! ... paMnyAsa zrI satyavijaya. ... | ( vakIla naMdalAla lalubhAI) ke jApAnanI AzcaryakAraka unnati ! . .. *** du:kha e sukhanuM mULa che. in ( za karelAla DAhyAbhAI kApaDIA ). | hiMdustAnamAM kheDuta varganI sthiti..., | (hetA maganalAla mAdhavajI.) - premaghelA pravAsInuM pavitra jIvana ! ! ! ... prakIrNa noMdha. .. svikAra ane avalokana, ... amadAvAdamAM ujavAyelI mahAvIra jayaMtI, - besI'ga-kiraNa *** *** 15 - 18 , 25 27 2Ta 32. zrI adhyAtma jJAnaprasAraka maMDaLa taraphathI - prakAzaka ane vyavasthApaka, zakaralAla DAhyAbhAI kApaDIA, suprI. jaina veTha mU0 pU0 bADa'ga, nAgorIsarAhu-amadAvAda. lavAjama-varSa ekane rU. 1-4-0 sthAnika 1-0-0 chuTaka dara eka nakalanA be AnA. amadAvAda dhI " DAyama'Da jyubilI " prInTIMga presamAM parIkha devIdAsa chaganalAle chApyuM,
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthApana 1870 sana 19rapa, junAmAM junI ( 47 varasanI) zAkhA. jainadharmanAM pustako kIkAyata kismatathI vecanAra. amAre tyAM muMbAI, bhAvanagara tathA atrenAM chApelAM dareka jAtanAM jainadharmanAM tathA sArvajanIka pustako jainazALA lAyabrerIo vigere dareka saMsthAone ghaNIja kiphAyata kimatathI vecavAmAM Ave che. vadhu vigata sArU amAruM moTu kayoTalaeNga AvRtti chaThThI pRSTha 100nuM ardhA AnAnI TIkITa bIDI nIcenA zIranAme maMgAvo. lI. bAlAbhAI chaganalAla zAha, pustako vecanAra tathA pragaTa karanAra, ke. kIkAbhaTanI paLa-amadAvAda vecANa mATe bahuja gheADI nakale che, mATe jaldI maMgAvI lya, kumArapAtra vAritra. (hi). (ArtA munizrI jIta vinayanI.) zrImadda hemacaMdrAcArya ane rAjarSi kumArapAlanA samaye janAnI kevI uttama sthita hatI te jANavuM hoya ane AgAmI bhaviSya sudhAravuM hoya to A caritra jarUra vAMco. tamane ghaNuM jANavAnuM ane vicAravAnuM maLaze. grantha hiMdI bhASAmAM che chatAM sarala ane rasika che. pR4 287 nirNayasAgara presanI suMdara chapAI, majabUta pAkuM pU he', uMcA kAgaLa ane zrImad vijayAnaMda sUrinA phoTA sAthe grantha vizeSa alaMkRta thayela che, chatAM kismata mAtra rU. 0-6-0 pilTeja judu'. bheTa-majakura grantha uttama sAdhu munirAje, pAThazALAo, lAyabrerIo tathA jJAnabhaMDArone ApavAnA che. tAkIde nIcalA sthaLe lakhe, o sucanA:-sodhu munirAjoe pitAnA mukhya gurUzrI mAraphata maMgAvavI. pAThazALA, lAibrerI, jJAnabhaMDAronA vyavasthApakAe 0-2-0 nI paNa TIkITa mekalavAthI tarata mokalavAmAM Avaze. lakhAH adhyAtma jJAna prasAraka maMDaLa ca'pAgalI mubaIzrImad devacaMdrajI kRta covIzI graMtha bheTa ApavAnA che, vIjApuranivAsI zA. muLacaMda svarUpacaMdanA vIlamAM saMkalpelI rakamamAMthI temanA TrasTIenI AjJAnusAra chapAvela zrImadda devacaMdrajIta vIzI, ( TabAsaha ) vIzI, gatAvIzI tathA dhyAnadIpIkAno graMtha rAyala batrIsa pejI guTakA AkAre pRSTha 625 pAkI bAMdhaNI saLaga chIMTanuM pU chuM' e khejha sAthe bheTa ApavAno che. munI mahArAjAoe patra lakhI maMgAvI levA ane jaina pustakAlaya tathA jJAnabhaMDAro mATe paNa kharcanA rU. 0-1-6 mokalI tathA jene gRhasthAe pANejanA rU. 0-1-6 tathA nAmanI kIMmatanA jJAna khAte levAnA 0-2-0 maLI | kula rU. 8-3-6 mokalI nIce sahI karanAra pAsethI maMgAvI levA vinaMtI che. velyupebaladhI maMgAvanArane te pramANe mokalavAmAM Avaze. vakIla mahunalAla hImacaMda. pAdarA--(gujarAta).
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. - ~ - -**--* * * * - - - - - * - - + pa = * * * * * * * * w w . (The Light of Reason ) brahmAnandavidhAnake paTutaraM zAntigrahayotakam / satyAsatyavivekadaM bhavabhayabhrAntivyavacchedakam // mithyAmArganivatakaM vijayatAM syAdvAdadharmapradam / loke sUryasamaprakAzakamidaM 'buddhiprabhA' mAsikam / / varSa 7 muM] tA 15 eprIla, sane 19pa. [aMka 1 le, mhAraM navina varSa! gajhala-ukhAnAM ujaLAM kiraNe ! bIchAvI cAdara saghaLe! jagADayuM vizva paMpALI mRdu karathI dhime dhime ! ! harigIta-sata giri 'vatsare buddhiprabhA kalinI ! kalakala ninAdara karI praveze- jJAna jaLa zubha dhAriNuM !! Taka-salileka zubha abuja zAM navalAM ! nIti-dAna-devA -saba taNuM : kavitA-savitA adhyAtma taNA rasa; vAMcakane ura ThAlavatAM ! ! bahu jagajana vana uddhArI ! gurU vacana taLe zitaLakArI ! saMsAra taNA trivIdhI tApe baLatA-jhaLatA jIvane ThArI ! ! soraThA-rasa raga rasa revAya, divya nUtana sAhityane ! prabhune paMtha pamAya, kallolinI kalarava vaDe ! ! maMdAkrAMtA-sevA kIdhI gata varasamAM-vizvanA vAMcakonI ! sevA tethI adhika banaze-A navA varSamAhe : ke nitye-prabhU kathitane--dharmanA marma karI ! leokArA-lalita surathI, vAMsaLI zuM anerI ?! vAMco vAMco-hRdaya rasavA-kaI navA dharma raMge ! ne sAhitye saphara karavA-"buddhiprabhA umaLe. kAluM gheluM zipu mRdula zuM-va A sama che ! nahAvuM e chavane kara mukti paMthe pravAsI ! 1 nadI, 2-3 khaLakhaLa avAja, 4 pANI.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhipabA. gata varSa, siMhAvalokana ! ane nUtana varSa praveza !! "bhaLIza nahi have huM mitra, strI, bALakethI, jIvaza banI zake te-ekalAM pustakathI ! kalApI, jJAnAmRta pipAsu premAmAo! che A je buddhiprabhA pitAnI AyuSya puSpamALAmAM eka navuM varSa puruSa umerI hamArA karakamaLamAM sAdara thAya che. vizvanA vicitra vAtAvaraNanA gAda AvaraNa pitAnA bhujabaLathI chedIne, te potAnA unnati karamAM eka pagaluM AgaLa vadhe che. pitAnA (mission) zirodhArya kAryo-vAvaTo dhAraNa karIne te, jena AlamanA gAmegAma ne khUNekhAMcare nivAsa karI rahelA, jaina ane jainetara badhuonA hRdayanA uMDa garbhadAra parpata, jJAnanI vijaLIka rezanInA prakAza sAthe pahoMcI, tyAMne aMdhakAra--kAyamane dUra karavA prayanazila bane che, ne rAga kepa rUpI paththaravALI bharUbhUmi jevA hRdayamAM, prabhU kRpAthI sundara, phaLa pulathI jhukI rahelI-navapallavita jJAna vilikAo uchere che. samartha lekhakonI lekhInInA padAghAtathI vAMcaka badhuonI hadaya bhUmikAmAMthI anupama zAMti-dayA-baMdhutvabhAva-sahama ne AtmajJAna rUpI gaMgA vahevarAvI, temAM haimanA, saMsAranA trividha tApathI dagdha thaI rahelAM hadane jhabakoLI pavitra-zAMta ane premAnaMdamaya banAve che, vizvanA vizALa kSetranA garbhamAM rahelA kudaratanA mArmika hetuo, sRSTinA kAryanuM agamya svarUpa, sRSTinA taMtrathI ajAyaba rIte saMkaLAyelI sAMkaLe, AdithI svAbhAvika rIte ja . parimIta jJAnavALA manuSya ajJAna hoya che, te pachI te svAbhAvika thayA karatA suSTinA pheraphare che Azcaryacakita bane che, ne tene camatkAra mAnI bese che, paNa chevaTa evA nirNaya para mane AvavuM paDe che ke, vizvanA sakaLa pheraphAremAM kudarata pitAnA kAryakAraNanA acaLa niyama sahita, paLe paLe tane camatkArabharyA, avanavA phara sAthe akhalIta pravAhathI astitva bhagave che, dareka vastu pitAne udaya ke astanuM kAraNa aMtagUDha rIte pitAnI aMdaraja jamA karyA jAya che, ane te te kAraNa kAryakAraNa rUpe pariNamana pAme che. dareka vastunI jIvana kriyAmAM tene gUDa hetu aMtargata samAyale ja hoya che, ane te hetu | anusAre ja te pitAnuM nartana karyuM jAya che. buddhiprabhA paNa tadanusAra pitAnA nirNata bhArge cAlI pitAnA (mission) karyA vAvaMTI dhAraNa karI-potAnA motto (mudrAlekha) nI siddhi artha pitAnI bhaviSyanI karmabhUmimAM prayANa kare che. hamArA AtmajJAna bhogI vAcako sArI peThe jANe che ke buddhimabhA mAsika-Ama dharmanA aMtargata pravAhanuM eka divya kuraNa che. temAMthI prakAzatAM vadharma-nyAya-nItitatvajJAna-kAvya tathA sAhityanAM kiraNe dareka vAMcaka banyunA hRdayanA ajJAnAMdhakAra-adhikAra para dUra karavA prayatna kare che. te sAta varSanuM ja aparipakava bALaka samAna havA
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaLa vadhatuM sAdhalAna ! ane nUtana varSa varA ! ! chatAM paNa, bhaviSyanI sarva kaLAe hemAM atarabhAva pAmelI che, ema spaSTa rIte, bhabhukI uThatAM tenA tAttvikra-parAga parathI draSTigocara thAya cheja, te potAnA adhyAtma jJAna tathA sAmAjIka sAhityanA mRdukalaravathI, potAnA jena vizrvamAMja nahi paNa jainetara vizvamAM paNa sArI rIte ratkArAyu che, te satkArAzeja ema da pratitI che, kAraNa ke jenuM jIvana satyamUlaka hoya che, tene Adara vhelo ke meDA dareka hRdayamAM utpanna thAya cheja, ane riNAme te pUjyapaNAne pAme che. gatavarSamAM e pratinuM saMpUrNa darzana thayuM che te bhAvimAM e darzana kImAM karatuM dekhAya che. guNiyala vAMcakoe gatavarSamAM joyuM-anubhavyuM hoja meM mAsike akhtAra karelI samAna draSTinuM pratipAlana pUrNa rIte karavAmAM AvyuM che. ni vikathA ane gAlIpradAna jevI hala' pratinA AkSepothI te taddana mukta rahyuM che. tene Azaya vAMcaka bandhuenI hRdaya vATIkAmAM, prema-svadharma-nIti--AtmajJAna ane khandhubhAvanI veDiJI utpanna karI-temAM navajIvanapurI, koMika vadhu unnata jIvana banAve evI prabhA nAMkhavAne che. buddhiprabhAe gatavarSamAM, sAmAnya adhikArI vAMcakAnA hradayamAM, kathA vArtAo, tathA sodhaka lekhothI prakAza pADI, temane AnaMda sAthe mITTA mIThA satvanuM pAna karAvI temanA adhikAramAM tathA jIvanamAM navuM cetana bharyuM che. madhyama adhikArInA hRdaya AnanamAM suedhaprada sulalita kAvyonA kekA-tathA uMcA adhikAravALA lekhakonAM marmALa-bAhyAMtara sundara lakhANI tathA saccAritra Alekhana, temanA AtmAne zItaLatA tathA premarasanA navIna puTadevA sAthe, kaiMka navA AnaMdanAM darzana karAvyAM che. tathA utkRSTa adhikArIonA hRdayagIrimAMthI, samartha sAdhu lekhakonA adhyAtma jJAna tathA yAganAM avanavAM tatvo prati pAdana karanAra amRta vanA, tathA unnata saskArI lekhakonA vacana prahArathI ujvala AtmajJAna gagAnAM svaccha jharaNImAM vAvyAM che. Ala adhikAra paratve, DelavALAne DAla, loTAvALAne loTA ane ajalIvALAne aMjalI jJAnarasanuM pAna vAcakone A mAsike gata varSamAM karAvyuM che, tathA vartamAna saMvatsaramAM tethI paNa uccatara koTInuM jJAnAmRta pAna vAcakone karAvavA nAsika samartha thAya evI prabaLa AkAMkSA rakhAya che. hA! gata aitA gata che. have tene navinayugamAM saMcaratA bhAratavarSanA jaina samA jamAM potAnA parimaLa veratAM veratAM sacavAnuM che. jema A mAsikate! hajI rAva-Ara'bha kALa che, tema nadhina zruSTinA paNa hajI AraMbha kALaja che. bhAratabhUminA A sAmAjika navina jIvanane, navina rasAyaNanA satata siMcananI AvazyaktA sarve kAi sarakArI sajja nAee svikArI che, ne prabhA paNa te sarve svikAre che, ne te satkAryamAM satata rakta rahevA tenI tiSThA prakaTa karavAnuM megya vicAre che. vIraprabhu ! nAM santAnAnAM hRdaya eka karavAM, temanAmAM atvanI bahumUlya uMDI jaDa ropavI, dharmanI bhavya bhAvanAnAM pratibimbathI DaeNmanAM hRdaya pratibimbina karavAM, dharmaparamArtha ke pragatimAM mAtra vANIthIja kaMI vaLatuM nathI. paNa vANI tevAja cAritranI atirAya AvasyaktA che evI pratitI karAvavI, AtmAnA pUrNa vikAsa ane darzana vinA sAdhya sadhAvAnuM nathI. ane "jyAM lagI AtmA tatva trInA ni tyAM lagI sAdhanA sarva jUrI " e tatvanI bhAvanA, AtmAnA papaDamAM levAnA mUta aMtaranAda buddhiprabhA hemanA aMtaramAM karAvaze.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ : to buddhiprabhA. ceAgya saMsAra sudhAraNa e jaita samAjanuM Aragya che, ane AbharamatA e jIvanayAtrAnuM mukhya dhyeya che, strI ane purUSa beue vizvataMtramAM eka sarakhI mahattAnAM age che e satyatatvanI pratitI buddhiprabhA sahaja karAvaze. gata saMvatsaranAM AnaMdadAyaka prasaMgomAM sujAnagaDha khAtenI jaina zvetAMbara konpharansanuM navamuM adhiverAna e mUkhya che. meDI mADI paNa jAgI ane keLavaNInA mATe atizaya uttama harAvA pAsa karyA che. vaLI sadgata lAlabhAi dalapatabhAinA zabdo pramANe atizaya khoLa rIta kADhI nAMkhI gAdI takIAnI kheTaka khanAvI, khATA kharcAthI kacaDAI marI jatI konkra ransane navajIvana ApyuM che, te mATe tenA kAryavAhakone dhanyavAda dhaTe che, vaLI gata varSamAM A mAsike maraNa prasaMganI lIdhelI noMdhela paikI paramapUjya kriyeSThAraka sAgaragaccha zirAmaNI zrImad sukhasAgarajI mahArAjanI svagatithI tathA atrenA susiddha zeka purUottamabhAi maganabhAi tathA dalapatabhAi maganabhAinA dehotsarganI noMdha mukhya che. gata varSamAM ApaNI kAmanAM jaina vartamAnapatranI pahela karanAra rA. rA. bhagubhAI tecaMda kArabhArInA svargavAsa mATe ame ghaNI dIlagIrI jAuMra karIe chIe. vaLI gata varSamAM anya banAvA paikI hAlamAM cAlatA bhayaMkara yuddhanA prasaMgane lI mANasAmAM darabAra bahAdura rAkhelasiMhajInA pramukhapaNA nIce sarakAra bahAdurane suleha zAMti icchavA epha gavara sabhA maLI hatI teneA ahevAla tathA khADI ganA membara ane A mAsikanA zubhecchaka rA. rA. vakIla velacaMdabhAI umedacaMda mhetA vaDhavANa sTeTanA sara nyAyAdhIza yA. temanA mAnamAM mekarDIMga taraphathI tathA prabhAvakamaMDaLa taraphathI ApavAmAM Avela mAnapatra tathA borDIMganA vidyArthI mANekalAla maganalAla sakha, A. sarajatanI parIkSAmAM pAsa thayA temane vidyArthI varga taraphathI mAtapatra ApavA maLelI mITIMga e mukhya che. vaLI orDI gane sahAya karanAra sadagRhasthonAM nAma davakhata gata varSamAM khArDIMga prakaraNamAM ApavAmAM AvyAM che. jAhera samAcAro paikI A nAsikanA pamazubhecchaka kapa3vaNaja nivAsI nagaraze? jezIMgabhAi premAbAne temanA mIlakatane sarakAra bahAdura temaja temanA TrasTIo taraphathI vahIvaTa suprata karavAmAM Avyo te prasaMge temanA samA snehI ane ! zaherI taraphathI bharavAmAM AvelI mITIMganA ahevAla mukhya che, ' 1 mAsikanA gatavarSanA lekhake paikI sevA ane pApakArArtha sarvasva samarpaNa karanAra - samartha vidvAna, zAstra vizArada jainAcArya yoganika zrImad muddhisAgara sUrizvarajInI sAhitya sevAe apratima che hemanA sAhitya premanI jhAMkhI thatAM kharekhara e mahAnubhAvatA unnata * hRdayanI vIzALatAne to mitra paDAya che. 1 - = gata varSamAM zrImad maNicandrajI kRta prAcIna cApA pada vigerenA artha, anya uttama tatva jJAnanA viSayo, hRdayanA uMDANunA aMdhakAra dura karanAra, aprApta jJAtanI masta gajhala, kavvAlIe, chUTaka vacanAmRta AIi temaNe mAsikanA AMtara sauMdaryamAM navina sAMdarya umeryuM che. 7 . Anada pAmavA jevuM che ke sUrizvara"nA paTTaziSya muni ajItasAgarajInI bhabhakabharI lekhInAM gatavarSamAM sAhitya kSetramAM navina camakArA karI rahI che. mastakAvyeA tathA Atma dharmatI suvAsa phelAvanArA temanAM lakhANa puSpoe mAsikane TIka vibhUSita karyuM che. te mATe ph hemano AbhAra mAnI tame vartamAna saMvatsaramAM pazu tevIja kRpA yAcIe chIe, pa
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ gata varSanuM siMhAvale kana! ane nUtana varSa praveza ! ! gatavarSamAM hAla vaDedarAnivAsI vakIla nadalAla lallubhAI pAdarAvALA emaNe tirthArna mAhItIvALAM tathA anya suMdara kheAdhaprada lakhANeAthI mAsikane ThIka cetana ApyuM hatuM. nava 56 ArAdhana Adi hemanAM lakhANAdArA hemanA hRdayanI vizALatA ane jJAna sugadhanaM jhAMkhI ApaNane thAya che. DaeNmano AbhAra mAnavA sAthe vartamAna varSamAM paNa tevIja dharmana buddhi rAkhI potAnA jJAnanA lAma vAMcaka andhuone Aparoja evI AzA rakhAya che. taduparAMta-rA. ma. na. dAsI. ( eka jaina grejyugeTa ) rA. rA'karalAla DA. kApaDIA (rA, satyamAhI) vaDhavANu sTeTanA cIpha jasTIsa zrIyut veRRca'da umedabhAi temaja rA, lalluna bhAi ka. lAla; emanI sAhitya sevAo gatavarSamAM nAsikane age abhinaMdanIya hatI. A varSamAM pazu tevIja sevA cAlu rAkhaze ema AzA che. hamArA hamezanA lekhako paikI zeTha jesIMgabhAi premAbhAi tathA godhAvI nivAsI bhAratara be!gIlAla tathA rA. vairATI A lekhaka trIpuTIe gatavarSamAM potAnA lakhANanA phALe dhaNeAja ekache. ApyA che. lekhakAnI mUrchAthIja khAmI, temAM vaLI lakhI zake tevA birAdarA AvA paropakArArthe kAma karatA mAsika pratye lakhANunI bedarakArI batAve e temane mATe ThIka nathI. vartamAna varSamAM peAtAnu anatuM karazeja, strI lekhakAmAM A varSe eka bhaginI, vhena maNi vageree suMdara phALe ApyA che. krame temanA tathA anya viduSI bhaginIonAM lakhANo mATe tekhara chIe. hama hamArA e sadgata lekhA rA. mANekalAla ghelAbhAi tathA zrIyut dilakhuzane temanI abhinaMdanIya sevAe mATaeN bhUlI zaktA nathI. sivAya mI. harI, vijApura nivAsI vaidha, rA. kalyANa, kheorDIMganA vidyArthI mI, maganalAla mAdhavajI, rA. kezavalAla nAgajI, mI, vakatA, vigerenA A sthaLe AbhAra mAnI cAlu sAlamAM paNa teja anugraha mArmika pratye rAkhavA vinavIe chIe. vAcaka bandhu ! hamArA gatavarSanuM uparokta siMhAvaleAkana thayuM. A varSamAM bhAsika potAnA nAma pramANeja jJAna ne vijJAnanA sAhitya kSetramAM kaMka navIna prabhA pADavA zaktivAna thaze ema dhAravuM che. gatavarSamAM apAyelA vAMcata karatAM paNa vadhu vizALa draSTivALu, vadhu saMskArI lekhakonI lekhInImAMthI jharatu, sAmAjIka ane uMDA tatvajJAnanI digga prabhAtu darzana karAvatuM gadya temaja padha vAMcana-vAcako sanmukha A varSe sAdara karavA haMme cejanA karI che. prabhu kRpAee te ceojanAne vadhu baLa maLe. A varSamAM dareka aMkamAM eka cAlu rasadAra vArtA, eka jIvanacaritra tathA jApAnano itihAsa vAMcakane niyamItapaNe vAMcavA maLaze, sArA ane utsAhI lekhAnA cAlu duSkALathI tA mArI jaina Alama ajANa nathI ja. bAiba'dha konpharansa heralDanA gatavarSanA paryuSaNu aMkamAM e krIyAda sAkSAtkAra jei thakAro, te uparAMta mAtra ekaja rUpI lAjama (ke je tenI lAinanA mra paNa mAsika karatAM ghaNuMja ochuM che.) ane tatvajJAnanA sarvotkRSTa vAMcana purU pADatA viSaye| ApavAnI hamArI nAsAthI haMmeA keTalA kharca te jokhama vacce A mAnika calAvIe chIe te hamArA kadaradAna vAMcakonA smaraNu khavAra nathI. chevaTe, tatvajJAnanA satat abhyAsa, satsaMga, parApakAra, dayA, nIti, paramasamatA, khazrutva, cAritra ane mukti e darekanA jIvananA aMtima hetu che, ane vahelA ke moDe te prApta karavA prayatnavAna thavuM e dareka vIra bALakane paramadharma che, evuM te sAne spaSTa kahI
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA batAve, ane vartamAnakALe pracalita, kusaMpa, svAthaeNvRtti, karte vimukhatA, khATA ADaMbara, abhimAna tathA darSAthI sarva vAMcakone pratikramaNa karAvI jIvananA dhyeya tarapha dArI jai, mukti pathanA pUNyazALI pravAsI banAvavA prayatnavAna banI zake evu khaLa paramAtmA pratye yAgI, buddhiprabhA khUNekhAMcare paDelA enA hRdayamAM paNa pAtAnI prabhA pADavA zaktivAna thAya evu icchI vIrame che. ~sapAdaka, paMnyAsa zrI satyavijaya. ( lekhaka-vIla naMdalAla lallubhAI. vaDedarA.) jyAre jyAre dharmamAM sthalAcAra / bIjI rItanI kaMi avanatinA prasaMge Ave che, tyAre tyAre tenuM nivAraNa karavA praya koi mahApurUSa!-samartha purUSaSa utpanna thAya chaeN, jaina dharmanA pravartaka yati vargamAM sthilAcAra udbhava pAmyA ane zAstra virUddha pravartana thavA lAgyuM te vakhate tenA udAra-kriyA uddhAra karavAnI jItAsA je mahApurUSanA manamAM utpanna thai ane te jIjJAsAne gatimAM mukavA jeoe potAnA gurUnI AjJA kSeSTha mAnamAM ucca pratimAM gaNAtA pIta vastranA sAdhu varganI zAkhA judI pADI tenA Adha pravartaka panyAsajI mahArAja zrI satyaviSayanuM caritra vAcaka vargamAM prasidhdha karavu e upa yogI lAgyAthI tema karavAnI zarUAta karI che. savA lAkha mAlavAnA nAmathI prasiddha evA mALavAmAM lADalu nAmanA gAmamAM phugaDa getramAM vIracaMda nAmanA puNyatrata ro hatA. temane viramade nAmanI strI hatA, ane zivarAja nAmano putra hatA. nAnapaNathI temanI dhArmika vRtti hatI. tethI utsAhadhI dhArmika kriyAe karatA hatA. tevAmAM e gAmamAM kASTha muni mahArAja padhAryA, temanI pAse temaNe dharma zravaNa karyo ane vairAgya vRtti tha, ane saMsAranuM asthira svarUpa dree samajyA. muni pAsethI tee peAtAne ghera AvyA ane pAtAnI vairAgya vRttinA ate dikSA levAnI thaelI jIjJAsA pragaTa karI, mAtA pitAne te vAta sakhta lAgI ane dikSA levAmAM je kaSTa sahana karavuM paDe che te temane samajAvyuM, paNa zivarAjanAmAM zuddha vairAgya utpanna thaele hAvAdhI temaNe potAnA mAtApitAne samajAvI dikSA levAnI paravAnagI meLavI. mAtApitAe eka sarate dIkSA levAnI paravAnagI ApavAnuM kabula karyu. te e ke dikSA teNe lukA-ekaze TuMika sapradAyamAM levI. temaNe te vAta mAnya karI nahi ane je dharmamAM parama pavitra evI jInapujA karavAmAM Ave che, je zAstra pramANe samAcArI pALe che, evA viDIta gaDhamAMja dikSA levAnI potAnI icchA jaNAvI. pUtranI icchA tapagacchamAM dikSA levAnI hovAthI te vakhata vicaratA. AcArya zrI vijayasiMha surizvarajIne patra lakhI potAnA gAmamAM teDAvyA. mAtApitAe pAtAnA gherathI rADathI voDA kADhADI 14 varSanI ure zivarAjane zrI vijayasiMha AcAryane voharAvyo, ane temaNe mAtApitAnI AjJAdhI saMdha samakSa dikSA ApI temanuM nAma satyavijaya pAyuM. satyavijaye vairAgyabhAvathI ucchvAsapUrvaka dikSA lIdhelI hovAthI gurU ane vila varganA vinaya vaiyAvaca sAthe zAstrAbhyAsanI zarUAta karI, thoDAja vakhatamAM teoe gurU pAsethI
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ panyAsa zrI satyavijaya. zuddha arthanI dhAraNA sAthe siddhAMtane abhyAsa karyo ane zuddha tatva jANyuM. te uparathI pAMcamA ArAnA yati vargamAM zithilAcAra ane pramAdapaNuM jovAmAM AvyuM. muninA zuddha AcaranuM svarUpa pite samajyA ane AtmAnA kalyANanA mATe zuddha AcaraNanI pravRti karavA sArU kiyAuddhAranI jarUra temane jaNAI. pitAnA AtmAnA uddhAra sApha potAnA guru mahArAja AcArya zrI vijayasiMha surizvarane puchI temanI AjJA meLavI vapara upakAraka e zuddhAcAra amalamAM mukavAne draDha saMkalpa karyo. gurU mahArAbaMne vinayapUrvaka be hAtha joDI pitAnI icchA jaNAvI. ane kriyA uddhAra karavAnI AjJA mAgI. kALa pramANe banatA prayAsa karavAnI jIjJAsA pradarzita karI. gurU mahArAje ziSyanI lAyakAta ane tenAmAM regyatA jANune AtimAnuM kalyANa karavAnI AjJA ApI. tyArathI teoe pitAnA gurUthI judo vihAra karavAnI zarUAta karI. suda saMyamanA rAgI AtmArthi munie bhAkhaMDa pakSInI peThe dharma ane AtmAne : uddhAra karavAne sArU vihAra karavA mAMDe. mamatva bhAvarahita zamatApUrvaka zuddha dharmanA pharamAnanuM pratIpAdana karavA lAgyA. teoe paheluM comAsu mevADamAM udepuramAM karyuM. kriyA uddhAranI AjJA meLavI judA vihAra karavAnI zarUAtathI chaTha tapanI zarUAta karI. zuddha kriyA ane ugra tapazcaryA ane zuddha jJAnabhAva ane zuddha upadezathI ghaNu lene dharma pamANe. chaTha chaThanI tapazcaryA ane pAraNAmAM arasa nirasa AhArathI zarIra kurA thayuM. evI sthitimAM mevADamAM ghaNA vihAra karyo. saMkhyaphajJAnanA prabhAvathI mithyAtvane nAza karavAne samartha thayA ane zuddha saMvega pakSathI samAjane mAhIta karyo. meDatA gAmamAM zrIAnaMdadhanajI mahArAja rahetA hatA tyAM temaNe comAsuM karyuM ane tyAMthI nAgapura-jodhapura comAsA karyA. jayAM jyAM teo vihAra karatA hatA tyAM pitAnA upadezathI ghaNA ne zuddhadharma samajAvI ghaNe upakAra karyo. zuddha saMyamanA ArAdhaka paNAthI temanI kirti cotarapha gavAvA lAgI. saMvata 1728 mAM zetapuramAM gurU mahArAje temane panyAsapati ApI. tyAMthI sAdaDImAM cAmAsu karyuM. vihAra karatA karatA teo gujarAta tarapha vaLyA che pATaNamAM teo padhAryA. pATaNanA saMghe temane bahumAnapUrvaka praveza karAvIne tyAM rAkhyA. temanI akIka kirti sAMbhaLI rAjanagara, amadAvAdane saMdha temane pitAnA nagaramAM padhAravA vinaMtI karavA pATaNa AvyA ane pite vihAra karatA karatA amadAvAda padhAryA. bhyAsI varSanI umara sudhI-buddha dharmanuM ArAdhana karIne saMvata 17pa6 nA piza zuda 12 zanivAranA roja siddhiyogamAM pATaNamAM teoe svargavAsa karyo. vRddhAvasthA thavAthI ane tapazrInA ge zarira kRza thavAthI teozrIe pATaNamAM ghaNuM comAsAM karelAM che. pATaNannA chevaTanA comAsA vakhate amadAvAda nivAsI zAha suracaMda somakaraNa vyAkhyAna sAMbhaLavA pATaNamAM rahyA hatA. temaNe ghaNuM kahA te vakhate rena zAsanane ughAta artha kharceluM hatuM. teo dararoja vyAkhyAna sAMbhaLatA hatA, ane gurU vacana ghaNuM Adara pUrvaka pramANu karatA hatA.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhi bhA. - - - suracaMda zAhe panyAsajInA svargagamana TAMkaNe rAjya darabAramAM lAgavagathI baMdivAvane choDAvyA hatA ane bIjI paNa ghaNI dhArmika kriyAo karI hatI. emanI smazAna kriyAmAM sarakArI mANasee ane pATaNa nivAsI tamAma prajAe bhAga le te mahApuruSane mAna ApyuM hatuM. temanA zabane senA rUpAne kulathI vadhAvatA utA, agara ane caMdananAM lAkaDAthI temanA zabane armi saMskAra karavAmAM AvyuM hatuM. emanAmAM kayA kayA mahAna guNe vartatA hatA, te saMbaMdhamAM teo kALadharma pAmyA pachI eka mahinAnA arasAmAM eTale saMvata 1756 nA mAhA sudi dazamanA ja kharatara gachiya munivarya zrI vijayajI mahArAje temane rasa banAvyuM che tenI pAMcamI DhAlamAM nIce pramANe varNana karyuM che. | cakAsA tihAM kIdhAM ghaNa, pUnya vege he mA ziSya parivAra, che ke mAna mAyA mamatA nahIM, nahi jehanA hA manamAMhI vikAra. ( 3 che | samatA sAgara nAgara tame, guNa jehanA ho na lahe koI vAra, che pariNAma saraLa mananA bhalA, tima kriyA che jenI zrIkAra. 3 4 | che ghaNu pare rahetA zrAvaka taNuM, tima dhama hai thavA sudara apAra, che raMga lAgyo cola taNI pare, zrI gurUne he dekhI AcAra, che 5 che. che nija cAritra pAze ujaLe, na lagADe che duSaNa aticAra, ne pAMcamA ArAmahI thayA, brahmacArI he jANe jaMbukamAra. 6 | goyama saMyama sarIkhA gaNe, lAjavA mA bApane vaMza, che jehane jagamAMhI vistaryo, jaga saghaLo ho kare jAsa prazaMsa, 9 zrI vijayasiMha surizvarajIe pitAne avasAna samaya najIka AvyuM te samayamAM kapAdhyAyajIne pitAnI pAse be lAvI temane suripaddhi ApavA mAMDI hatI, paNa temaNe bahu mAnapUrvaka te levAnI nA pADI hatI, ane kriyA uddhAranuM je mahad kArya temaNe aMgikAra karyuM hatuM teja karavAne temaNe vinaMtI karI hatI. te paNa gajhanI bhALavaNI temane karavAmAM AvI hatI. surizvarajInA tamAma ziSya paMnyAsajInuM bahu mAna rAkhatA hatA ane temanI AjJA mAnatA hatA, gurU mahArAje kALa karyA pachI temanI pATe saMdhanI sAthe rahIne panyAsajI mAtArAje zrI vijaya prabhasurinI sthApanA karI hatI. ane pite gacchanI nizrAmAM rahIne savega pakSanI satyatA ugra vihAramAM prasiddha karI hatI. kriyA uddhAramAM yatio ane saMvega pakSanA sAdhuonI oLakhANa mATe pita vastrane pheraphAra karyo hato. ane janasamudAyamAM pita vastra dhArI sAdhuo para sAdhuo che evI jagatamAM mAnyatA utpanna karI hatI je haju sudhi kAyama che. upAdhyAya paMnyAsa padidhAraka hatA. ene zrI vijayaprabhasUri AcArya padidhAraka hatA, te paNa paMnyAzajI zuddhadharmanA ArAdhaka ane bahu guNI ane prabhAvika hovAthI teo ane temanA ziSya temanI pAse hAtha joDI ubhA rahI temane mAna ApatA hatA, ema - paMDita zrI viravijayajI mIlakumAranA rAsamAM je prazasti ApI che temAM jaNAve che. apUrNa
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ jApAnanI AzcaryakAraka unnati. *jApAnanI AzcaryakAraka unnati ! ja che DA samaya para je deza ALasane dAridayanA vAdaLAmAM le to te hamaNuM purU pArthathI ekAeka AkAza cIrI kekI karatA sUnI mAphaka svataMtratA, dhana ne baLanI bAbatamAM kavo jhaLakI uThaze te darzana de mArA vAMrA kone karAvavAnA uddezathI A lekha AlekhAya che. ne ApaNA sarva rIte pAka pahelA dezane, mane emAMthI kaI zikhavAnuM maLaze te lekhInInuM sArthaka thayeluM mAnIza. A lakhANa lekha ghaNuM banI jagyA rokaze te dhyAnamAM rAkhI dhIrajathI te sAta . ene bhalAmaNa karI ya vicAryuM che. - saMpAdaka eziyAnA samagra dezamAM mAtra jApa eka evA de che ke jene samagra yuropa ane amerikana ra baLavAna deza gaNe che. je samAna baLa na rAkho jevI saMdhIe kare tevI pAzrata deze mAtra japAna sAtheja karI che. e jApAnanI vartamAna sthiti ane zakti batAvI Ape che. paraMtu thoDA samaya uparaja jApAnanI A sthiti nahatI. eziyAnA bIjA dezonI mAphakaja tene paNa pAzcAta zevALa ardha jaMgalI jAta ane arthasabhya gaNatA hatA, ane temanI sAthe vyavahAra paNa evo karatA hatA ke jevo vyahavAra teo koI nIca jati sAthe karatA hoya. keTalAka varSa pUrva-jApAnanA kAyadA kAna ane zAsana praNAlika eTalA saMcita hatA ke, khuda jApAnI hAkemaneja jApAnI kAyadA mujaba-pAzcAta dezanA lokapara kAma calAvavAnI ke temane nyAya karavAnI AjJA bIlakula ApavAmAM AvatI nahi, paNa kadAca koI mukardama pAkAta dezI upara calAvavAne hoya te, te temane pheMsalo karavA temanoja jatanA lonI e emanI hatI; ne temane pheMsala karatI. te uparAMta jApAna dezamAM AvatA anya derAnA mAlapara seMkaDe pAMca TakAthI vadhAre jakAta levAne paNa hA jApAna dezane nahato. paraMtu te badhI paristhItI have badalAI gaI che. have te. jApAnI ane yuropanIvAsio e ne nyAya jApAnI jajaja kare che. jApAna dunIyA bharathI AvatA mAlapara manamAnato kara nAMkhavAno adhikAra che. have mArAMga jAnIe jApAnanI rAjasattAne saMpUrNa rIte svikAra kare che. A badhAnuM kAraNa zuM? ke jene lIdhe yurepanivAsIo jApAna tarapha ATalA badhA mAnanI najare juve che? mAM kudhArAkurIvAjo ne beTI rUDhionuM dAsAva svikArI aMdhArAmAM evuM te samayanuM jApAna ? ane kiyAM AjanuM sudhArAnA AkAzamAM candra yA sUryanI mAphaka tiva prakAza pheMkatu vAjalyamAna svAvalaMbI japAna ! jeoe A viSayanuM adhyayana sArI rIte karyuM che teone sArI peThe khabara che ke jApAnanuM utthAna tathA adabhUta nati chellA sATha varSamAM ja thaI che. te pahelAM eziyAnA anya dezonI mAphakaja jApAna paNa junA purANA matanuM ka6 premI hatuM. temaja behada kamara paNa hatuM. * roM nihAlasiMha laMDananA lekhane anuvAda. - = = = = - - -
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabha. ogaNIzamA rAtakanA vacagALe, jApAna AkhI dunIothI alaga rahIne potAnuM jIvana vyatIta karatuM hatuM. samudrathI gherAyelA pitAnA rAjyane mAtra eka durbaLa divAlathI surakSita karyuM hatuM. videzathI AvanArAo mATe phakta eka nAgAskI baMdaraja khUlyuM hatuMtemaja mAtra Daca ane cInAoneja jApAnamAM AvavAnI paravAnagI ApavAmAM AvI hatI. te loko jApAnamAM vyApAra kheDatA hatA ane temanA para jApAnanA hAkema ti najhara rAkhyA karatA hatA te paNa ghaNIvAra teo jApAnanAM phasAda karI, pitAne vadhu pagabhara karavAnI zeSa karatA ane tema thavA vAmAM AvatuM ane unnatipAtra jApAnI kA-rA loko pAse saMsAranA anya dezonI keTalIka zIkhavA gya bAbata zIkhavA prayatna karatA-TinA 'rokAvaTathI teo evA saMkecAyelA rahetA ke temane vadhu jJAna maLa dUrlabha hatuM. kadAca ke jApAnanivAsI, rUrUi5 baMdhana teDI, videzI bIpArIone saMsarga karavAnI kozeSa karane jaNAne, te tene sakhta sajA karavAmAM AvatI. kaha? pAI kagaNa! unnatinI AzA rakhAya ke? AvA saMkucIta kAyadA ane vicAranA amalamAM ! te vakhate jApAnanI rAjyasattA "ogana" lekonA hAthamAM hI. e lake bAdazAha nahatA paraMtu jema marAThAonA adhikAra saMmayamAM, badhI rAjasattA parAvAonA hAthamAM hatI tema "zegana" lokoe samagra rAjasattA ne zakitae potAnA kabajAmAM lIdhI hatI. temanI sAme jApAnanA rAjA eTale kaMija nahotuM. zona lokonI rAjadhAnI yAdonagaramAM hatI, jene hAla TeNIo kahevAmAM Ave che. te samaye bAdazAha koTamAM rahe. mikA bAdazAhanI deha eTalI badhI pavitra mAnavAmAM AvatI hatI ke, temanA khAsa sagAsaMbaMdhIo ane darabArIo zivAya anyane temanA zara para draSTipAta paNa nAMkhavAnI AjJA na nI, jevI rIte mugala rAjAonA samayamAM bhinnabhi subAo, dA judA ronAM DAkema calAvatA hatA tevI ja rIte, jApAnamAM nhA pAna, rabADA hatA, je kara (ja'dhADAmAM eka " DAdamIya gAne rAjA zAsana calAvatA. teo ghaNA bhAge svataMtra hatA. jemAM khetI agara vyApAra karatA temanA para e. kara nAkhatA ane yenakena prakAreNa te kara vasula karatA te karamAMthI De bAga khUda bAdazAhane mokalI devAmAM Avato ane bAkIne bhAga pine rAkhI letA. pitAnA hissAmAMthI temAM thoDoka bhAga potAnA sahAyaka-jeone " samurAi ' kahe che temane ApatA. e samurAI laka ApaNe ahiMnA vionA darajajAnA gaNatA hatA. ghaNA bhAge teo phejanuM kAmalaDavAnuM kAma karatA. ane temane be talavAro bAMdhavAne haka che. teo pitAne " kisAne " ane kArIgarethI samajatA hatA, kAraNa ke tene hAra bAMdhavAnI AzA na hatI. te samayamAM jAtibaMdhana ghaNAM majabuta hatAM. jApAnamAM kisAno ane vyApArIethI utaratI "beTA" nAmanI eka ni atitvamAM hatI. te leka ApaNe ahiMnA camAra-agara baLIne ghaNI rIte maLatA AvatA hatA. ucca komanA leka temanA tarapha dhuNInI najare jotA hatA. kisAna ane kArIgara leke, bAvA AdamanA vakhatanA hathiAra purAM pADatA hatA. te samayamAM varALa ane vijaLIthI cAlatAM mazInanuM ne te heka nAma paNa jANatA naheAtA.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ jApAnanI AzcaryakAraka unnati! sake nahi jevIja hatI. putra paNa dhaNaja thoDA hatA; ne je hatA te ghaNI ja kharAba hAlatamAM ubhA hatA. tAra, TelIphana, relave ane gAmane to pA paNa nahote. te samaya sarakArI skUlonI AvazyaktA bilakula svikArAI nahatI, ghaNA zrIma hoya te ja yA to phajanA amaladArAnA bALako sivAya anya bALakane keLavaNuM ApavAmAM AvatI nahotI, A keLavaNuM prAme karavAnuM sAbhAgya ghaNAja thADAnA prArabdhamAM hatuM: te keLavaNI sundara akSara lakhavA-ahI nadinA chaTAchavAyAM citro pADavA, ne thoDI ghaNuM kavitA karatAM AvaDavI-eTalAmAM samApta thai jatI hatI. rasa pitAnA jIvana tadana e kAMtamAM vyatIta karatI hatI. moTA mANasanI che. rIo sivAya koI bAdhikAne keLavaNI ApavAmAM AvatI nahatI. vAMcaka badhuone uparanI hakIkata parathI khyAla Avaze ke-ApAna deza te vakhatama keTalA ghA ajJAna-aMdhakAramAM DUbelA che je e. te e ava badalAI gayuM che. gana lenI mattA cAlI rahI che. bAdazAha pitAnI sattA pAchI sapanAmAM ApI . nAnA nAnA adha-svataMtra rajavADA balakula adrazya thaI gayA che. AkhA dezanuM rAjU ekaja mukhya rAjakartAne svAdhina karavAmAM AvyuM che. lazkarI nokarIomAM bAraNAM sarva kemene khUlAM che; ane ayogya ane aran manuSya zivAyanAM anya pura mAtrane pitAnI jete pitAnA dezanI rAya ne rakSA bhAMTa teyAra rahevuM paDe che. e lokonI sAmAjika kuTionI rokavaTa bIlakula nAza pAmI che ne tene badale te jagyAe sAmAjika sudhAraNuM AvI beThI che, jene lAbha Akha dezanI sarva jAtione maLe, hAlamAM jApAnanA pAse eka baLavAna jamIna paranI pheja dariyAI kAja ne kahI che. polIsa tathA ke ane tenA amaladAro vigere jarUrIAtI bAbane lera che. hospITalo tathA phaLo kholavAmAM AvI che ke te sarva komanA mANase mATe ughADI che. relve-tAra-gAma che. TelIphAna ane sTImara kera ra sArI sthitImAM dara gocara thAya che. khetI ane kArIgarImAM ghaNoja sudhAre rane unnati thaI gayAM che. meTa kArakhAnAM-ke -tathA cotrIka kAma sApha karI lIdho che ke jemAM varALayaMtro ane vIjaLIthI ja kAma levAmAM Ave che, navAM navAM e ronI madadathI khANamAMthI jathAbaMdha kelasa ane anya khanija padArtho kahADavAmAM Ave che ane A badhA kAmo jApAnI e eTalI badhI khUbIthI kare che ke, je kAma joI anya senA dezonA bhAso cakita banI jAya che. je yurepa ane eziyAvAsIne te kArakhAnA jevAne lAbha maLe che teo temanI prazaMsA karyA sivAya rahetA nathI. jApAnanI adbhuta unnatinuM varNana karatAM pahelAM ane tenuM zAbdika citra kheMcyA pahelAM mana lAge che ke, napAna pitAne pa khAMDa nAkhIne vizvanI sAme kevI rIte AvI u, kevI rIte tene para rAjya sAthe mitratA ane saMbaMdha sthApana vyA-ane je rIte A saMbaMdhathI tenA hRdayamAM A IchA utpana thaI ke, have tene tenI purANa praNAlIkAne tyAga karIne unnatizIla nI sthitInuM anusaraNa kare ? A badhI bAbate tamane prathama jaNa ? te vadhu Doka :
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 buddhiprabhA duHkha e sukhanuM mULa che. ( lekhaka, rA'karalAla DAhyAbhAI kApaDIA amadAvAda. ) A paNe A pRthvInI sapATI upara eraNuM te koine karuM ane kAmane kaMI paNa du:khe hAya cheja, De: kIDIyA mAMDIne kuMjara, sudhI meTA, rAya ane raka arthAt A vasuMdharA upara vasanAra manuSye ane AkAzavAsI devA sarva kAne ka Mine kaMipaNuM du:khatA sadbhAva hAya che. manuSyane AdivyAdhi ane upAdhino bhaya, devone iMdrAMte bhaya, caMdrAne vaLI tenA adhiSTAtAno bhaya, prANIne manuSyanA saya, caMdra sUryane rAhuno bhaya, ema pratyeka pratyeka vyakti jyAMsudhI sasAramAM gAya che tyAMsudhI tene bhaya hoya che ane koi sarvAze aihika duniyAmAM du:khathI mukta hotu nathI. du:kha e sukhanuM mULa che te savAla mAM bAjue rAkhI ApaNe prathama duHkhanuM mULa kAraNu kANu che, sAthI du:khanI praNAlikA deva, dAnavo, nanuSyo, prANIo upara vahe che te jANavAnI khAsa AvasyaktA che. kAraNa ke cUkanuM esaDa ajamo jANyA vinA anya davA lIdhAthI jema phAyado thato nathI tema duHkhanuM mULa kAraNa jANyA vinA ApaNate kai jAtane phAyado thatA nathI. ApaNane jyAre kaMTha vAge che, ghA paDayAM hoya che tyAre ApaNe tene malamapaTA lagAvI phujhAvIe chIe. nyAdhinI pIDA thai hoya te ne vaidya ke DokTara pAse davA karAvI saTADIe chIe to pachI jenAthI ApanI jIMdagInA utkarSa che, jethI ApaNuM vAstavika Atmadhana prApta thAya che ane ApaNe ApaNu potAne oLakhatAM zIkhIe chIe evuM je duHkhanuM kAraNuM te jANavAnI zuM jarUra navI ! ApaNe tyAre te jANIzuM tyAreja ApaNate tenuM kharUM svarUpa samajAze ane kharUM svarUpa samajAtAM avidhAtA nAza thaze ane pUrNa zAMti prabhavaze. ApaNe sekaDA mArAne ema kahetAM sAMbhaLIe chIe ke kalANAne azkarathI cUka upaDI apacA trA, vAyuthI hisTorI thayo. phalANuM khAvAthI tAva Avyo, bahAra lUgaDAM vinA 42rAMdhI zaradI lAgI mATe duHkhanA kAraNe saMkaDA ApaNI dRSTi samIpa che teA pachI Ave savAla upasthita karavAnI thI jarUra ze ? te A sthaLe jaNAvavuM tee ke du:khanu je mULa ane vAstavika kAraNa che temAM samAveza AvAM bAhya kAraNAmAM thatA nathI. tevAM du:khA te manuSya yA duniyAnA paNa prANIgmAne strAvAra AvavAnAM ge javAnAM ane te du:khAnAM hAre. kAraNA prApta thavAnAM A javAnAM. A sthaLe te evuM kAraNu kheLavAna che ke je jAgyAthI jaitA abhyAsa karavArtha chAnAM bhavebalanAM du:kho dura thAya ane va akSaya-avyAbAdha sukhanI parAkASTAe pahoMce e kAraNe mAlavAnI AvazyaktA che. have ApaNe vacArIe ke du:khanuM mRo kAraNa zuM ? duHkhanuM mULa kAraNa apUrNatA che--jyAM sudhI jIvo apUrNa che eTale vA dhAMnA AtmAne karma karI paramAtmapadane prApta thayA nathI khAMsudhI duniyAmAM temane adhyapaTalanA rAtI peka hAza vakhata kSaNika du:kho AvavAnAM ane javAnAM. cirakALa zAMti ke cirakALathAyI sukha temane khAnAM na.i mATe sukha rAAMhitA chaGa nIe te mapUNatAne chedavAnA tenuM unmUlana karavAno prayAsa karavA eja hitakara che. tyAM sudhI pUrNatA thai nathI tyAM sudhI hannaro du:khAparNI STi sIdhe ja che e khAtrIthI samajavu. mUrti
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ duHkha e sukhanuM mULa che. 13. jyAre hajAro TAMkaNane bhoga thAya che, TAMkaNAnA bahArathI ghaDAya che tyAre ja te mUrtirUpe bane che ane mUrtirUpe banyA bAda tenA upara sada tara TAMkabAnA prahAre paDatA baMdha thAya che ane pUjAne sthAne te mukAya che ane tenuM bahu sanmAna thAya che ane deva tarIke pUjAya che. senuM jyAre ghaDAya che tyAre ja te suzobhita alaMkAranA kAmamAM Ave che, alaMkAra thayA pachI tene ghaDAvAnI jarUra paDatI nathI, kaNaka jyAre TUMpAya che tyAre ja tenI roTalI bane ane roTalI banyA bAda tene TUMpavAnI jarUra paDatI nathI, Ama jyAre ApaNe joIe chIe tyAre ApaNane AdarzanI peThe samajAya che ke vastu jyAM sudhI pUrNatAne pAmatI nathI tyAM sudhI te ghaDAya che arthAta tene hAranA kAga thavuM paDe che. te pachI jyAM sudhI ApaNAmAM apUrNatA birAje che, avivAne vAsa che. tyAMsudhI ApaNane dukhe paDavAnAM e spaSTa che. Ama jayAre dareka vastuonI upara prahAre paDe che, duHkho Ave che, duHkhAnA mAra sahana kare che tyAre ja te sukhanI parisimAne pahoMcatI dekhAya che, te ApaNane A uparathI ema paNa sucana thAya che ke je duHkhe che te paNa sukhonA sULa rUpe che. du:kha vinA sukhe kadi thatAM nathI. sukhanuM mULa kAraNa duHkhamAMthIja utpanna thAya che, ane duHkha Aja sukhanI abhivRddhi thAya che. te pachI duHkha Ave ahI, DAvara thavuM, gabharAvuM, nAhiMmatavAna thavuM, ciMtAtura thavuM, akalamaMda thaI, putva hIna thavuM, te tadana nakAmu che. duHkha, parizrama, mahenata e sukhanAM Age che te pachI duHkha Ave temAMthI sukha khoLavA ja prayatna kare; ane du:khane zAMtithI ane dhIrajathI veThavuM eja munAsIba che. baNunI vakhate puSkaLa mahenata paDe che, zrama veTha paDe che paNa te pariNAme sukhanuM kAraNa thAya che mATe hamezAM dukha eja sukhanAM kAraNa che. duHkha Ave je hiMmata hAre che, ahIM che te saghaLuM ajJAnatAnuM, mUkhaMDanuM ja kAraNa che. kAraNa ke - evuM kaI paNa duHkha nathI ke je mukhanAmAMthI utpanna thaela na hoya chatAM evuM eka paNa duHkha nathI ke je tamane kalyANa mArga para na lai jAya, mATe je kaI du:kha utpanna thAya che te ajJAnatAne laIne ja prabhave che ane je sukhe che te hamezAM dune begeja sAMpaDe che. bhagavaMta mahAvIra svAmI jeoe ugra tapazcaryA karI bAra varSa paryata tapanuM ArAdhana karyuM ane te parisihanA pratApe te kaivalyapada-pada saMpAdana karyuM. arthazAstranA niyamAnusAra vastunI kiMmata paNa tenA upara jeTalI mahenata ( lalpur) thaI hoya tenA upara aMkAya che. sonuM ane huM temaja trAMbu e saghaLA khanIja padArtho che chatAM tenI kiMmatamAM ghaNeja phera che. AnuM kAraNa zuM te ApaNe tapAsIe. AnuM kAraNa mAtra eTaluM ke nAnuM zodhatAM tenI pAchaLa ghaNA majurA - kAmadAro vagere lagADavA paDe che temAM bhAre mahenata paDe che ane vastu thoDA pramANamAM maLe che mATe tenI kiMmata vadhAre che. huM tenAthI helI ane sastI purIe mAM che mATe tenI kiMmata tenAthI ochI che ane lAMbu tenAthI saMllA pote ane vadhu pramANamAM ochI mahenate maLe che mATe tenI kiMmata ochI aMkAya che. vaLI jema vakIla karatAM berIsTaranI ane salITaranI phI vadhAre bese che tenuM kAraNuM paNa te temanA lIdhela mahenata-karelA parizrama upara avalaMbIne rahe che mATe hamezAM te je be thAya che, parizrama thAya che tenAthI mANasa sahanazIla, dharyavAna, hyA ane anubhava thAya che. temAM tenI kiMmata paNa sArI aMkAya che. mAMTa du:kha Ave mezAM dhama rAkhI hiMmatavAna thavuM. je thAya che te sAne ja
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 buddhiprabhA. mATe ema gaNI duHkhamAM saMtoSI thavuM jethI AtmamArganA utkamAM khalela paDe nahi. duHkha yA aMdhakAra te manuSyanI ajJAnatAmAMthI ja utpanna thAya che ane duHkhanA pADe purepurA zIkhI lIdhAthI ja ajJAnatAne nAza thaI jJAna yA zuddhi prApta thAya che, duHkhane pAM ApaNe kaMI nizALamAM ke kolejamAM zikhavA javAnA nathI paNa te te svataH avAra navAra apUrNatAne lIdhe AvyAja kare che paraMtu je je prasaMge du:khane udaya prApta thAya te te prasaMge temAMthI prasaMgavazAta guNAja prApta karavAnI Teva hamezAM pADavI. dAkhalA tarIke raste cAlatuM ?sa vAgIne duHkha thayuM te vicAravuM ke Apa rasto cAlatAM je bekALajI kare tevuM A phaLa . phu samara sakhya vakAre javuM AvavuM eTale ugarvaka javuM ane AvavuM e vIra AjJA zira dharI dina te dara utpanna thAta nahI, vaLI parIkSAmAM nApAsa thayA te vicAre che-abhyAsa ne baroLara karyo hota, nirAzAnA lesanamAM pUratuM che. rAma ta nApAsa thai duHkhI thavA vakhata Avata nahi. Ama dareka prasaMge du:kha ApaNane kaMda ke da! ma dha sucaka hoya che ne hoya che mAM du:kha Ave kAca hoya na karatAM te lAvyA che te paratve lA de, pharIthI teDI le thatI dhAravAM jethI bhaviSyamAM kAyadA thAya AthI karIne eka vidvAne kahyuM che ke je manuSya du:khathI mukta thavA mAMgatA hoya te tene jarUranuM che ke teNe potAne du:kha pAsethI kai jJAna grahaNa karavA prayatna kare che. AthI duHkha Ave khacita unnatinA rastA para caDhI javAze. du:khe svataH Ave che ke tenI anadhi purI thatAM te palAyana paNa thAya che. kazuM duniyAmAM cirasthAyI nathI. dareka vastuo-vyA. utpAda, vyaya ane dhruve karI mata che arthAta vadhu mAtranA pAye paLe paLe kSaNe paNa badalAya che. junA jAya che ne navA Ave che ane dravya tenuM kAyamane kAyama rahe che tema ghaDIe ghaDIe pharakAre thayA ja kare che. du:kha te sadAya du:kha rahetuM nathI, sukha te sadAya sukha rahetuM nathI. hamezAM caDhatI, paDatI. e ane astanAM caruM cAlyAMja kare che te pachI dukha Ave koI divasa gabharAvuM ke blAvaH banavuM na paNa ghAma duHkhamAMthI bodha levuM ane prayatna eva. eka vakhata eka mANasanI bahu kaMgALa sthiti AvI gaI tyAre teNe potAnuM bhAdarI hatuM te vecI nAMkhavA prayatna karyo ane mArIuM bhAgI nAMkhyuM tyAre temAMthI eka cIThThI nIkaLI emAM evuM lakheluM hatuM ke tArUM A paNa jaze AthI tene hiMmata AvI ane ghaNA prayatna sevavA mAMDe. bahu ughamAM thatA jethI tenuM du:kha dura thayuM ane pAchA dhanIka che paraMtu te vakhate paNa veNa te zabado visAya nahi ane bhAvavA lAgyA ke tArU A paNa jaze. eTale kha paNa palAyana thaze. evA vicArathI te koI divasa paisAnuM gumAna nari karatAM tene sate vyaye karate ane dareka prakAre pitAne maLelI saMpattinuM sArthaka karato AthI sArAM mAtra eTalo ja che ke manuSya jyAM sudhI pRNa nathI tyAM sudhI teM do AvavAnAM ja ane duHkha Ave te sahanazIlatAthI vairyathI himatathI bamavAM ane ughamata thavuM kAraNa ke duHkha e sukhanAM maLa che. duHkhamAMthIja sukha ane zAMti prabhave che. bAdamAM ghamara chavAI jAya che tyAre garamI thAya che ane te garama thayAnA aMte di thAya che. mATe hamezAM sa e duHkhAnI pachapADe rahyAM che eja lekhane e lima AkAya che. havaTa lakhInuM ke duHkha ane zoka prAptinA satya svarUpane jyAre no samaje che mAre A ka, dhIra, vara ane gAvAna baMne che ane mahApuruSonI gaNavImAM banAve che. OM rAja,
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ hindustAnamAM khetarganI sthiti hindustAnamAM kheDutavarganI sthiti. sane 1813nA "inDIana rIvyu"nA eka AImAna mI. ema. ema paMDyAe lakhelA lekha uparathI (lekhakaH-patA maganalAla mAdhava, nA beDIMga e. amadAvAda. ) cAlI ane paDatI e kudaratI kare che ane tadanusAra jyAre ApaNe bhAratavarSanI prAcIna ane arvAcIna sthiti tapAsI e chIe tyAre ApaNane mAluma paDe che ke khetIvAkinA saMbaMdhamAM paga temaja baneluM che. purANakALamAM khetIvADI e hiMdustAnane mukhya uga hatA ane te vyApAra upara paNa sarasAI bhagavatI hatI. te vakhatanA dezanI AbAdAnI mukhya kAraNa khetI ja hatuM. te vakhate tenI pAse vadhAre khetara vadhAre che ane vadhAre dhAnya hatuM teja bhAsa paisAdAra lekhAte tA. kALakane te sthitimAM ghaNuM pheraphAra thayA. tyArabAda uttara tarakathA 8 AvatA pAna ane musalamAnonA hAthI A khetIvADIne tenA baMdhArana ane zAMta ane gha ko pahoMce cheema ItihAsa uparathI jaNAya che. itihAsakAro lakhe che ke aphadhAna ane musalamAna sainike ane ghaDesvAre tene kanaDatA, temanAM aDadhAM ugelAM tire ceDAnA dhAsane mATe kApI jatA, khaLAmAMthI caMdAne mATe dANa le jatA tenA bALI mukatA vagere vagere aneka julama ekatA upara gujAravAmAM AvatA. A azAMtine lIdhe khetine pitAnA jAnamAMlanA rALu mATe dAvaze pa otaramAM talavAra lakhI rahevuM paDatuM. ghaNI vakhata teone pitAnA pAkathI bharapura khetare, cAra DhAMkhara vagere mukIne jIva laIne nAsavuM paDatuM. tyArabAda magalanA samayamAM ane virodha karIne zera ane akabaranA vakhatamAM khetIne sAruM uttejana maLyuM hoya ane te sukhI che, temAM lAla che. bAda nI che tevI mAga che ke meM lAna parata thai ane marAThI, baMglIza, kanya ane bI va - jo e pitAnI nanA baLa banAvavA mahAmAM laTA nyAre dezamAM ke sArI vAta ne, aA thI dezamAM azAMti ane aMdhAdhuMdhI phelA ane pariNAme khetI paNa mecamAM AvI paDaze. tyArabAda dakSI che - kartAonA abhayamAM to rAmAM rAva sAMja koI sukha vase che ane chelle paNa nibhayaja che. kenAlIsa, baeNDa li. - enTIka vagere gavarnaroe khetI saMbaMdha lAbhadAyaka sudhArA karyA che, vAMcakavarga upara pramANe nI sthiti tapAyA bAda cAle ApaNe joIe ke hAla teo kevI sthitimAM che. vIsamI sadInI zarUAtathI sudhArAnI carcA gheraghera sAMbhaLavAmAM Ave che. hindustAna ke jenI vastI AkhI duniyAnI vastInA bhAga jeTalI che. te dezamAM ghaNuM sudhArAnI jarUra che. hindustAnanI jamIna ghaNI rasI che ane temAM dareke dareka pAka pakavI zakAya tema che. dezanA 3 lokonA bharaNa paNa AdhAra khetI upara rahe che ane khetI e dezane mukhya udyoga ane jIvana che. dezanI nikAsamAM . -ka relI nIkAla te phakta khetIvADIthI utpanna thatA padA je ke zaNa, la bImAM, na ja vagere che. Ama chatAM
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA paNa jyAre ApaNe khevanI sthiti tapArIe chIe tyAre mAluma paDe che ke teone barAka ghaNeja sAthe ane keTalAkane te bharaNapoSaNanA paNa sAMsA paDe che. teone rahevAne eka asagavaDatA bhareluM ane sAMkaDuM ghara hoya che ke jenI aMdara te pitAnAM kAra DhAMkhara bAMdhe che ne pinAno tathA pitAnA kuTuMbane samAveza kare che. teo kImatI vastue kharIdI zakatA nathI ane ezaArAma tathA sApha bejana te teo te paNa dekhatA nathI. teonAM kapaDAM paNa ghaNAMja halakA hoya che ane pariNAme teone TADha ane taDakAnAM duHkha nirUpAye sahana karavo paDe che. teonI sthiti evI che. garIba deya che ke pitAnA derane mATe anAja tathA ghAsa purU pADavA mATe teo pAse paisA hotA nathI. sarvane suvidIta che tema dezanI vibhutine AdhAra khetIvADInI vibhUti upara rahela che. zuM bhAratavarSa AbAda che ? zuM tene kheDutavarga sukhI che ? alabata nahiM ja jyAre AvI sthiti che. tyAre Apane eka sAdaja prazna udbhave che ke kheDutavarganI AvI duHkhadAyaka sthitinuM zuM kAraNa che tyAre ApaNe tenI sthitinuM pRthakkaraNa karIe ane temanI duHkhadAyaka sthitinuM kAraNa zodhIe. kheDutonI jamIna kheDavAnI, khAtara puravAnI anAja vAvavAnI, laNavAnI ojAro vAparavAnI ane nIpajane bajAramAM vecavAnI ritImAM ghaNI khoDa khAMpaNe praSTigocara thAya che. ghaNAM varSa pahelAM teonA bApadAdAoe kareluM tevuM AcaraNa teo kare che ane pitAnI junI paddhatimAM koIpaNa jAtane sudhAro karyA vagara jamAnAne oLakhyA vagara junI bane vaLagI rahe che. je hajIAra teo vApare che te ghaNuM junI DhabanAM ane joIe teTalAM sAra ene majabuta hatAM nathI. AvAM ojArethI khetanI mahenatane ghaNe bhAga niSphaLa jAya che eTaluM ja nahi paNa khetaramAMthI utpanna thatA pAka paNa mahenatanA pramANamAM ghaNA A utare che. kheDutanI sarerAza Avaka eka khajuranI Avaka jeTalI paNa hAnI nathI. AvI ochI AvakanAM kAraNe dekhItAM che. ApaNA dezanA garIba ane te pAse vIja DI jamIna che ane khetImAM joItA paisA paNa tene devA karavA paDe che. teo te zuM paNa teone putra parivAra paga nuM gIparyata te lebI vANIAnA devAmAM saDayAM kare che. juja khete pitAnAM sAdhana purAM pADI zake tevI sthitimAM che. teone daraDhAMkhara mATe, bIja mATe, majuronI rojI mATe, pANI mATe, ityAdi aneka kAmomAM pisAnI jarUra paDe che. bIcArA to atyaMta majurI kare che paraMtu temAMthI utpanna thatuM svAdiSTa phaLa teo bhogavI zaktA nathI te temanuM kevuM-durbhAgya? dAkhalA tarIke teonAja vAvelA ghauMno upaga teo karI zakatA nathI paN bIcArA te ghauM vecI halakA bhAvamAM bAjarI, juvAra makAI vagere dhAnya kharIdI te upara jIvana calAve che. teonI mahenatanuM phaLa te teo nahiM paNa pele vyApArI varga bhagave che. A "de uMdara ane bhagave raMga" jevI vAta kahevAya. AvI sthitI chatAM paNa teo potAnI jAtane sukhI mAne che. teo te emaja mAne che ke te ga nidhAnam" teonI evI mAnyatA che ke paramezvara sarva sukha duHkhane kartA hartA che ane tenA kamane dInapaNe Adhina thatuM ne dareka mANasanI pharaja che ane AvI mAnyatAne lIdhe ja nasIba upara AdhAra rAkhI pitAnA upara paDatAM du:kha teo vile meMTa sahana kare che, benAM duHkha dura karavAne bIlakula prayatna karavAmAM AvatA nathI.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ hindustAnamAM kheDutavarganI sthiti. teo bIlakula bInakeLavAyelA ane abhaNa hoya che ane keLavaNInA abhAve prajAne nirmAlya karanAra, zarIra saMpattine dhuLadhANI karanAra, bALalagna jevA kurivAja ane vahemane teo vaLagI rahyA che. temane maphata zizu maLe athavA to temane pharajIyAta keLavaNI ApavAmAM Ave evI bilakula sagavaDa nathI, ane jyAM sagavaDo che tyAM te bicArA karAone vidhArthI avasthAmAM joItAM sAdhana purAM kare evI sthitimAM te hetA nathI. kheDUtanuM samAjamAM paNa bIlakula vajana nathI, kAraNa ke teo abhaNa che, garIba che ane bahAranI paristhitithI ajJAna che. teo svabhAve sarala, niSkapaTI, udAra, mAyALu ane nirdoSa mukha ane nirdoSa AnaMda meLavanArA hoya che. teo garIba vargane dhikkAranArA, moDhethI moTo bolA, hRdayanA kapaTI bIjAnuM eimAM karI janAra jenTalamenanA nAmathI oLakhAvanArA, buTa, sTokIMga, kolara, nekaTAi ane spekaTasamAM akaDa rahenArA, badhAlu, jenTalamenanA nAmane vagevanArA, dAMbhika karatAM ghaNuM sArA, suravabhAvi ane kALI daya che. kharekhara jAta anubhava sivAya te bicArA tarapha mAnabharI daSTi thAya che te banavuM ghaNuMja kaThaNa che. dhanika ane keLavAyele varga bhulI jAya che ke, pite ni:svArtha rahI bIjAonA sukha mATe pote duHkha veThI, pAka pachI sarvanuM bharaNu pigu karanAra beti na sivAya bIjuM koNa che. sarakAra taraphathI temane zA mA haka maLyA che te vize kaMI kahevAnuM nathI. ApaNe sarve jANIe chIe tema kheDuta vargane majura varga ( Labouring class ) tarIke oLakhavAmAM Ave che. kheDANa ghaNuAka ochA pramANamAM karavAmAM Ave che, ane ghaNIkharI jamIna paDatara rahe che. vizALa kSenuM te hiMdustAnamAM nAma paNa maLe nahi. ane te khetare che te khetaromAM paNa kIMmatI vAvetara ghaNuja ochA pramANamAM karavAmAM Ave che, kheDANa ghaNA evA pramANamAM karavAmAM Ave che tathA keTalIka jamIna paDatara rahe che tenuM kAraNa e che ke ghaNA cAvaja be pAse pitAnI mAlIkInI jamIna hoya che. sarakArI jamIna nAnA pramANamAM kheta vargane ApavAmAM Ave che, ane tene pake bhale pAka che utare ke vadhAre, temane temanI mahenata ane kharcanA badale maLe ke na maLe, tenA gharamAM chekasane khAvI jeTaluM yA bIja jeTaluM raDe ke na rahe te paNa game te upAye devuM karI paNa sarakArane amuka nizcita kesa (vITI) bharavA paDe che. te Tekasa reTa sAma bharavAne hoya che ane kharAba va vA vadanI taMgI ochI dhyAnamAM levAmAM Ave che. vAcakavarga! hiMdustAnamAM tenI AvI dayAjanaka sthiti che. A5Ne upara batAvela agatyatA bharelA savAle saMpurNa rIte dhyAnamAM levAne che. sArI khetI uparaja deTAnI AbAdAnIne AdhAra che, to dezanA hAthapaga che. ane je temanI sthiti sudhare teja dezanI sthiti sudhare tema che. zuM hiMdustAnane benI sthiti sudharI zake! zuM teo bhUmAnAmAthI uttama prakAra pAka utArI zake ? zuM teo bIjA dezanA kheDane meLave che te vizALa pAka meLavI zake. hA, alabata, dareke dareka vastu saMbhavita che. bIja dezanA kheta kema sukhI che ! hiMdustAnanA khene svane paNa na Ave tevA utama pAka te zI rIte utArI zake che? zuM teo ke judA ja prakAranA che te che? zuM teo svargamAMthI utarI AvelA che? zuM teonI jamIna hiMdustAnanI jamIna karatAM vadhAre phaLadrupa che ? nA, nA, te
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. kazuM nathI paNa jamInanI keLavaNI phera che. eTaluM dhyAnamAM rAkhavuM ke, "kheDa, khAtara ne pANI nazIbane lAve tANI." je egya ane cAMpatA upAyo levAmAM Ave te hiMdustAnanI khetI sudharI zake che. sukhI thaI zake ane pariNAme Akhe deza paNa sukhI thaI zake. dunIAmAM eke vastu evI nathI ke je prayAsa karyA chatAM sAdhya na thaI zake. purUpArtha kare e purUSane dharma che. hAtha paga joDI besI rahI, hAya hAya karI, rodaNAM raDI besI rahevAthI kaMI vaLe nahi. vidvAna ane keLavAyele varga A bAbata dhyAnamAM laI behonI sthiti, khetInI sthiti ane dezanI sthiti sudhare tevA upAya javAmAM pAchI pAnI karaze nahi. dhanika varga ane vANIAone namra vinaMtI karavAnI ke teo pote tarapha dayAmaya draSTithI joI temane devAnA paMjAmAM ochA sapaDAvavAno prayatna karaze. ene khulluMja che ke uttama khetI, madhyama vyApAra ane kaniSTa cAkarI. je je dezamAM kheDutonI sthiti sArI che te te deza sukhI ane dhanika che. ane tenuM uttama udAharaNa amerikA che. ApaNA dezane tevI sthitie lAvavAne ghaNA upAyo cojavAnI jarUra che ane avazya karIne kheDutonA bALakone prAthamika zALAomAM keLavaNI ApI, temane khetIvADI saMbaMdhe, temAM jotAM ojAre ane yaMtra saMbaMdhe, sAro pAka kema utpana kara, temAM AvI paDatAM vidanene kema dUra karavo, kevA prakAranuM khAtara vAparavuM, jamIna kema kheDavI, varasAdanI ochapa hoya tyAre zA zA upAya levA, khetInAM duzmano jevAM ke tIDa, uMdara, saLI vagere kema dura karavAM, vagere bAbatonuM jJAna gujarAtImAM vA hindustAnanI keka paNa bhASAmAM ApavA, garIba kheDute mATe phaMDa ughADI temAMthI temane ojAra tathA mazInarI lAvI ApavA sarakAra mAbApe madada karavI joIe. amerikAmAM khetI kevA prakAranI thAya che, teo sAre pAka zI rIte utArI zake che, tyAM kevI mazInarI vA ojAre vaparAya che, tyAM kevI jatanAM phalakula ane dhAnya pAke che vagere bAbatonuM jJAna che tane bhApaNa dhArA, pustake dvArA, ane mekalenTa dvArA maLe tevI yojanAo thavI joIe. ane te A keLavaNI sahelAIthI meLavI zake tevA upAyo jAvI joIe. amerikA vagere dezomAMthI, uttama phaLanAM bI, phalanA choDavA vagere lAvI hiMdustAnamAM vavaDAvavAM joIe. jethI DI mahenate ghaNuM kAma thAya evI je mazInarI tene upayoga khetene zIkhavI dareka khetaramAM dAkhala karavI joIe. jeoe khetInI ucca prakAranI keLavaNI lIdhI hoya teone amerikA jevA dezamAM anubhava mATe madada ApI mokalavA joIe ke jeo tyAM jaI AvI atrenI khetIvADImAM moTe sudhAro karI zake. duSkALanA samayamAM kheDute du:khamAM na AvI paDe te mATe nahera vagere puSkaLa khodAvI temAMthI dareka khetarane pANI puruM paDe tevI bejanA thavI joIe. uparanI bAbato je bAnamAM levAmAM Ave to AzA rAkhI zakAya ke, khetInI sthiti sudhare ane tethI kheDutonI paNa sthiti sudhare. chevaTe ApaNe AzA rAkhIzuM ke nyAyI ane prajAvatsala brITIza sarakAra pitAnA kheDutone uttejIta karavA, temane keLavaNI ApavA, temanI khAzIyata purI pADavA, ane keTaleka sthaLe kheDuta varga upara amaladAra varga taraphathI je agya julama gujare che te dura karavA dayAmaya draSTithI joI hiMdanI khetIvADImAM utsAhana dhyAna ApI temanI sthiti sudhAravA, ane temanAM duHkha dura karavA pitAnI sAdhina pAyo laI kheDuta varganI AziSa meLavaze.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ premaghelA pravAsInu pavitra jIvana ! ! ! premaghelA pravAsInuM pavitra jIvana !!! prakaraNa 1 luM-begama. harSa zuM jhIMdagImAM ne-harSa zuM hAta mRtyumAM ! premanA raMgathI jo nA gAyuM hota vizva A ?!! 19 * " zAhamAM bhAdarazAhe garamInA divase zAntimAM vitAvavA sArU kAzmIranA ramaNiya pradezamAM keTalAka mahelo khaMdhAvyA hatA. te mahu Agama bhAga "nA sAnAnya nAmathI jAhera che. te badhAmAM ' mAtA mAla " mukhya hatA. zAkhAmAM temaja vaibhavamAM khIndra mahele karatAM te ghaNeja sarasAi bhAgavatA hatA. ane kharekhara, phadaratanA mAtRgRha jevo gaNuAte kAzmIranA ati ramaNiya pradeza-DemAM vividha sagavaDo ane kArIgIrIthI ubharAi jatA zAhI mahela mAnava kRtine apUrva namunA banI rahe emAM zI navA che? metImahelama zAhajahAM bAdarAhanI navina begama selImA rahetI hatI. navI begasanA ATalA badhA AdaranA kAraNarUpa, tenA rUpaguNanA jhamakatA tevI, bIjI begamanA prANa jhaMkhavAne baLI rahetA. mumatAja bhegamanI sattA, khAdazAha upara hajI eTalI badhI jAmI rIkI nahatI. selImA begamanI jIvana nIzA AthamyA pachIja mumatAjha begamanI sattAnA sitArA rAhena- . zAhanA hRdayAkAzamAM pUra jesa ne tethI camakI uyo hato. rAtri ajavALI hatI, jagat candrikAmAM nhAtu hatuM, vacce vacce tulA rAzI jevA medya kakaDA AvI AvI sarala jyAnAne aDapaluM karI jatA, ane jagat ghaDiMbhara milana banatuM. ghaNuM dUra uttaramAM, bharathI pharI rahelA vRddha hImAcaLanA sapheda zarIrapara zirAjanAM kiraNe paDI paDI lAMbe sudhI manahara camakAra camakatAM. Ama ArAmabAga nA mahelanA pAya pakhALatI eka jhINA lImeTA jevI giri nadI vahetI hatI hemAM paNa melAM trikAnAM kiraNA, palavalatI laharI sAthe ramatAM. kudarata zAnta ane mehaka hatI. C matI mahelamAMnuM eka divAnakhAnuM, atyAre aneka dIpa rAzinI jhaLahuLatI jyotathI jhagajhage che. nadInA pravAha upara eka bArI paDe che. hemAMthI A kANu niderA nara pheMkI rahyuM che. eka candra teA AkAza pradeza ajavALI rahyA che. paglR A mahelarUpI AkAzane potAnA anya rUpa rAzithI rasI dete A yo tana candra vAtAyanamAM hiMcI rahyA che ? hA ! te zAhujamAM khAdazAhanI prIyakara megana selImA cAMdanImAM jhIlatA kudaratI sAMdarya upara tarasI najara DArI rahI che. pavatI mRdu lo AvI enA veNI kalApane DelAvI rahI che. kALA bhammara revA vIkharAi rahelA keTalAka vALa, tenA vAMsA paranA kizajI eTaNApara patharA, gulAkhI Abhane paNa lAve tevA tenA mukha kamaLapara pharapharI rahyA che. kALA AkArA jevA tenA krama rAzimAMthI DAkI karI rahelAM henAM be hIrAnAM karNakula tathA haMsa jevI ronakadAra ganapara birAjatA bahumUlya hIrAno hAra kSaNe, candra maMDaLanI AsapAsa tArAmAM kuMDALu vaLI vAteA karatA na kheDA hoya ? tevA divya drazya daSTigocara thatA hatA. bahAranA pradeza rAnta ane suMdara hatA, mRdugarAja, koyala, bulabula, //
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA koi pahADI gaMdhava sabhAnuM paMkhiDu paNa namata nahatuM. melImAe pharaphara jema eka nhAnA nIzAmA nAMkhyA.- ahA! kevI khuzanumA rAtrI che. zI majhAnI A cAMdanI ane anahada khubasuratI bharI kudarata ? chagamAM kevA umadA khvAmI khyAtrA upajAve che? paNa aphasosa! e sahu zA kAmanuM ? kALanuM sArI nAMkhatAM A dhavala candrakiraNo ! kalakala ninAda karatAM A kalleAli nInAM kallola ! mRdu mRdu kaMpananI sAthe cArAi AvatI A alaukika puSpadra surabhi ! e maiM, premasAgaranA aTapaTA mArganA pravAsI vinA zA kAmanuM ? nakAmuM. banyuM e ! ekalI A bAdazAhI mahelamAM paNa kedI jevI saDI rahI chuM ! paNa jetI AzAe jaMdagI TI 2ii che te kyAM ? AvIrA kahInendra gayA che te pazu AvyA nahi? vacanA snekanAM kahyAM, paNa vartana temanAM na kahyAM ! A kvaNuM gavana ! kai kai AzAe ane AkAMkSAe bhAve che! paNa tethI zuM? ATaATalAM dAsa datI ? tathA hIrA, mANeka, ane ratne chatAM paNu, seAtAnA pAMjarAmAM purAyelA eka mugA paMkhInI mAphaka purAi rahevAnuMja nI? prema suminI premaLa laritAM te pnAMja ketI? A jIvana nirUpayogInIrama-bartha javAja sarayeluM che prabhu ! vaLI zahenazAha ? nA ! nA! kaMThAra paththaramAM kamaLa kusuma kyAMthI Te? bAdazAhanuM padhALu haiyuM, tyAM premanA parAga kayAMthI phAre ? hAya ! eka bAdazAhanI begama sAmrAnI banI beThI chuM, paNa A TakAnI daye mhArA karatAM vadhAre sukhI haze. nA ! nA! game sadana, sAhI, skula, mhelA--- nA ! dAsa, dAsI, kaie mujane game che? zuM satya sukha arpI zakatAM ka sA1 je prema-divya prakaTAvI zake kahAne ? X X X X * khaLatIne kANa ugAre ! pravAsI khIta ! tapatIne kahe! kANu DAre ! gaNatAM gagaNatAM selImAe eka mATe nIsAse nAMkhyo ne bArI baMdha karI ! mu Dayo A bALI muko candra ! zA mATe DokI kare che mhArI ArImAM ! jA ! nA! nIca ! cAlyo jA ! huM baLI jAuM chuM. dhIkuM chuM, maruM chuM ! dekhAmA nahi ! paNa kyAM jAya che ! nIcuM !......... r X huM bAMDI-dI......ahIM AvatA dADa pelA candrane ka! jA! tene hAMkI kaDhAya !" koTI bharADa mArI bAMdIne candrane hAMkI kahADavA hukama karI, selImAM potAnI kAmaLa makhalI vyApa jada paTakAi bAMdI potAnI svAminInA celA hukamane asaro camathI maLura karI-hasatI hasatI AlI gada teNe jINyuM ke, bhAie atyAre vadhAre zIrAjhI lIdhI che paNa tene zuM khabara e rIrI sthUla niha paNu sakSama hatI! sAta divasa mAM Aja khAdarA zAhublyuAM zikAre nIkaLI gayA che. ane te pachI guMdI khAsa khAra khabara maLuM rAkyA nathI, sUraja Athame te pahelAM pAchA pharavAnuM vacana bhASI teo gayA hatA. Ajeja vAra khabara lAgye ke bAdazAhane AvI pahoMcatAM hatu eka divasa lAgaro.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ premaghelA pravAsInuM pavitra jIvana ! ! ! prakaraNa 2 jI-sAkI. 21 ~aaN dIvAmAM caDacaDI maryuM eka bhoLu pata~~~ selImA begamane suvAnA oraDA khudAra dIvAbattIthI jhagamagIta hate. khUNe khUNe ArasanI chATaya upara kuzaLa citArAnI hunnaramadIdhI Abehuba dIsatAM kula ane vele cAre divAlapara vhoTA mhoTA mhAM jevAnA bilerI bahu mULa ArasA, saMgemaramaratI chAba upara hIrA mANeka jaDita seAnAnI phuladAnImAM vidhavidha raMganA phula tuA bhI rahyA hatA. eka tatA upara nAgakesara ane caMpAnA kulAthI guMthelI mALA DeAlI rahI hatI, ane hemAMthI uDatI khUzavaDe Akhe! khaMDa madhanathI rahyA hatA. sarAne sundara citrAvALA makhamalanA gAlIceA, selImA begamanAM kAnaLa pagalAMne karavAne divAnakhAnAmAM pAtharelA hatA. ane bitapura paNa bhinna bhinna rasaSApatAM huM mUlya--tela citrA ghaNI AkarSaka rIte TIMgADelAM hatAM. sTIphanI dIvIopathI prakAza pADatA dIvAnA tejavarDa, e citrA vadhAre te vadhAre sajIva, Abehuba ane khUbIdAra dIsatAM ane mahelanI manehara zezabhAmAM ora maneAharatA umeratAM. selInA kAcapara paDI. nAjIka badana jANe eDhaNAne paNa bhAra khamI na zakatuM hoya tema ATaluM paNa heNe utArI gAlIcA para nAMkhI dIdhuM. jarIthI bharelI, maNi, mANikya jaDita oDhaNI ena phekAvAthI dIvAnA prakAzamAM tArA kANa kheMcatA nakSatraputra jevu jamInapara pachaDAyuM. ka'TALIne selImAM khakhaDIMTa--" sArUM kaIe lAgatuM nathI! zuM karavuM ? " begama sAhebanA hukama uThAvavA, rahenAtamAM bAMdI khaDIja hatI. hete begame kahyu -- " paikA khaMDamAM sura milAvelu khIna che, te jarI lai Ava ! ? " khona AvyuM, pazu nA sura zailImAthI sAMbhaLI zakAya nahi, rAtA paravALA jevA praphulla haoNpara hasavuM patharAyuM, manamAM ne manamAM te gagaNavA lAgIH- A bIna paNa kevu purUSanA haiyA jevu hIluM thai paDayuM che ? " eka navI dAsI nAme sAkI, navI begamanI hajUramAM kaeNTalA divasa thayAM rAkhavAmAM AvI hatI. pAse ubhelI khAMdIne emame hUkama karyA--navI dArIne teDI Ava, e ghaNuM sArUM gAi zakaze; ane bIna enu kahyuM mAnaze ! '' sAkI A vakhate potAnA eraDAmAM hatI. begama hene sabhAre che evuM jANIne te dostI jai hemanI hajUramAM khaDI thai. sAkInA herI ghaNA khUbasurata che, paNu haMmezAM te para dIlagIrInI chApa patharAyalI jaNAya che. te ekAMtamAM rahevAnuM vadhAre pasaMda karatI. ArAma bhAgamAMnI bIjI mAMdI yA dAsIo sAthe vAtacIta ke hAsya upahAsyanA prasa`gamAM te khIlakula bhaLatA niha. khUda begamaneja hukama uThAvatI, ane potAne raste paDatI, eka divasa sAkI ekalI ekalI kAMI AlApa gaNagaNatI hatI, te vakhate begama sAhe" jenI eraDI AgaLathI pasAra thatAM hatAM hemaNe te cupakIthI sAMbhaLyuM, ane dhaNAM khuza thayAM. te divasa pachI begama sAhebanI najaramAM sAInA bhAva vadhyA. sAkI para te jana kura AAna karavA taiyAra rahetAM, eTalA badhA hainA parane cAhu vadhI paDayeA hate. megama sAheba
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 buddhiprabhA. hamezAM sAkIne potAnI pAse rahevA Agraha karatAM, paNa sAkIne vadhAre vakhata hemanI pAse rahevuM pasaMda AvatuM nahi. sAkI ghaNuM sArU gAi zakatI eTaluM ja nahi, paNa bIna paNa te arachI rIte bajAvI zakatI hatI. uparAMta dilarubA ane baMsarImAM paNa henI ustAdI ochI nahi hatI. kaho ke sAkI saMgInamAM khAM hatI. raMgamahelamAM cAkarI meLavavI, e jAherajalAlI bhaya mugalAdanA jamAnAmAM kaMI sAdhAraNa vAta nahatI. jAtajAtanA hunara ane ziyArIne hemane akhatyAra karavo paDe. cAMdanI rAte eka divasa, zAnta latA kuMjamAM sAkI khulAsethI vAMsaLI bajAvatI hatI, te pAchaLa selImA begama divAnAM thayAM, ane te divasathI sAkI begama sAhebanI bAMdI bhaTI, mAnItI jIgara jAna sAhelI thaI rahI. sAkI! bAMdI sAkI begama sAhebanI rUbarU ghaNuM thoDuM belatI ane rahetI. paNa pitAnI oraDImAM bharAyA pachI koNa jANe tene begama sAheba para eTaluM badhuM vahAla AvatuM ke bAkI nahi. tene begama para ananya hAla-vema-chUTa. ne jANe begama te sAkInuM jIvana ja na hoya ! tema te karatI. zuM strIne strI para ananya mi? koNa jANe te hamane khabara nathI, ame eTaluM jANIe chIe ke sAkI, begamane pitAnuM jIvana ja samajatI, mAnatI ane gAtI. paNa jAheramAM tema batAvI zaktI nahi, kema? te tenuM hadaya jANe ! hamane tenI khabara nathI ! navI begamane hukama thatAMne vAra sAkI hAjara thaI. amibharI najara vaSavatAM begame savAla karyo-"ayI sAkI ! tuM bIna bajAvI zakIza ke veNu vAIza?" sAkIe Abu hAsya hasI javAba Ape ke "begama sAhebane je hukama haze te mAthe uThAvIza !" selImAe hasate hasate vAta uDAvI-savAla upADe, "sAkI ! ATalA badhA rAja thayA te mahelamAM AvI chuM, paNa koIe divasa hArA moM para DuM hasavuM AvyuM joyuM nathI e che ?" begama sAhebA ! bAMdIne hasavuM kevuM ?" selImA A javAbathI jANe khasIyANuM paDI gaI ane kahevA lAgI--"sADI ! tane zuM huM bAMdI jevI gaNuM chuM?" jI, nahIM, te huM kahetA nathI. ApanI te athAga maherabAnI che." " tyAre haraja vIle moDe kema phare che?" "Apa tevAM kema rahe che? sakhI ! sAkI ! huM kAMI ja rAta divasa hArI mAphaka mAM bhAre rAkhatI nathI. e te bAdazAhane keTalA divasathI joyA nathI tethI hamezAM ema ochIja rahu chuM. pazu hA ! sAkI ! mahAre AnaMdanuM sAdhana uche rAyuM che. mane te na puchIza." sAkI manamAM ne manamAM A badhe vakhata kaI baDabhAga karyA karatI hatI. ghaDI rahI che bolavA lAgI "begama sAhebA ! jyAre manuSyane kaI paNa vastunI Atura IcchA thAya che, ane te vastu jyAre prApta thatI nathI, tyAre aMtaramAM zoka ubharAya che, manane duHkha
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ premaghelA pravAsInuM pavitra jIvana ! ! ! thAya che, ane mAnada ke vizvAsa vinAda tene mana akArA thaI paDe che. " mananuM mAnyuM" maLatuM nathI tyAre kaNa jANe zuM suye thai jAya che ke kaMija gamatuM nathI. juvAne-- sakhI cIja mIlatI ya haste haste ! dilakI murAda nahI phaLatI rAte rAte-kayA ka--kahAM jAuM ! 23 e vAta te svAbhAvika che ane e bAbatanA anubhava te Apane siddhaja che. nAmadAra zahenazAhanA didAra ApanA dilamAM kevI AturatA che ? ane darzana thatAM nathI ethI ApanuM mana kevuM udAsa rahe che? evIja rIte sarvane kacchIta vastunI vIraha dazAmAM, du:kha ane zekano anubhava avasya thAya cheja, pachI te rAya ho ke raMka ! garIbanuM hRdaya kaMi amIranA hRdaya karatAM nAnuM athavA lAgaNIzUnya hetuM nathIja. begama sAhez mhArA nhAnakaDA garIba hRdayane paNa, eka vastunI talaba lAgelI che, ane e prIyakara vastunI prApti thatI nathI edhIja huM hamezAM du:khI ane dilagIra dekhAuM chuM. prIyakara vastunA viraha khamavA karatAM to mane mRtyu vadhAre vahAluM lAge che. paNa koNa jANe kema maravuM gamatuM nathI te priyakara bhulAtA paNa nathI ! samajyAM mArA zenuM kAraNa ? vArDare luccI ! " selImAe hastAM hastAM sAkInA gAlapara potAnA komaLa karakamaLavaDe TapalI mAratAM kahyuM: "tuM paNa tyAre premanI jALamAM phasAi che kema ? vaDAlI sAkI! hArUM hRdaya jItanAra evu kANu lAgyarALI pAtra che ? kahe ! tuM sarama kare te mArA segana che. cAla huM mhArA banatA prayatne-hArA prema pAtranI sAthe huM hArI zAdI karAvI daIza. eka vakhUTA paDelA premapAtrane khIjA premapAtra sAthe meLavI dai temane eka pharI devAM enA jevu mA puNya to khIntu kazue nathI hAM ! 23 " - sAkInI maMda maMda hasatI AMkhA nIcI DhALI tenA tejasvI vIzALa kapALa upara meAtInI jALa jevAM parasevAnAM biMduo camakavA lAgyAM. gerU gArU gALamaTALa mukhaDu lAla coLa thaI gayuM ? gAlapara zaramanA gulAba ugyA. mRdu ka'pate sare te melIH--e hamArAthI nahi khanI zake! mhArI prema teA AkAzanA candra upara-ta,mavara zahenazAhanI khegama upara raeNDAyA che. kahe ! e vastu Apa ApI zake tema che ? bAdazAha zikAranI sahelagAhe gayA pachI selImA sadAya udAsa rahetI. paNa Aje kALI medhanALAmAM tejasvI vIjaLI camakI ! AMdInA zabdo tene tIra jevA lAgyA! hAya ! kyAM A badI ne kayAM pAte egama? tene potAnA priyakara-potAnuM jIvana sarvasva smRtI paTapara taravarI udyeA. te priyakara ! mahANuM ! te premane do! te pavitra premane pravAsI! atyAre karyA haraze ? kayAM rakhaDatA-ADato haze ? atyAre pete tA atula vaibhavazALI samagra hiMdanA zahenazAhanA suvarNa ratnajaDita si MhAsanapara adhizciMta che ! paNa jeNe potAnA hRdayamAM siMhAsana meLavyu che evo te premaghelo-premamArgane pravAsI! kyAM haze ? teNe kevI AkarI pratijJA lIdhI che? kevA pavitra-sUkSma-pranumaya premathI temane cAhato ! kevAM tenAM mRdu--premALa ne pavitra vacano ! prema skUla zarIramAM nathI ! prema vA yA vilAsamAM nathI ! prema hIrA metI ke malemAM nathI ! paNa prema to te paramakRpALu paramA mAnA caraNane viSe pahoMcavAmAMja che ! prema te arUpI-divya-svaya cIja che ! arasaparasa sarakhA hRdayavALAM premI khi beMkanA mRdu kalaramAM prema zuM A viSayAMdha zahenazAhanA narkA
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. gArarUpI--mahelAmAM ke tenA kAcanA kaTakA jevA A hIrA mANekamAM che? nA! nA! te premanAM tA have svapnAMja ! te prabhutAmaya! parama pavitra-sukSma prema to have anya janme! premana nAmapara teA have mAre pULAja mukavAnA ! mAsa-aTapaTA premamArganA pavitra pravAsI 24 tuM atyAre kayAM hoiza ! kAM e sabhya mukhAkRti ane mAM A krodha ane viSayavikAronI chApathI chapAyeluM mukhArvida ! paNa sAkI ! sAkI ! koNa jANe mhane enA para ATo badhe prema kema udbhave che? jANe eja cahere ! mhArA pravAsau mitranAja cahere ! jyArathI hu A janAnAmAM nirUpAye paga mukyA sArathI ja te bicArA prema vivaza premAtmAe pAtAne prema mArganA pravAsa za karyo : jyAre jyAre sAkIne jechu tyAre tyAre mhArA te prIyakara ne jANe sAkSAta darzana na ApatA hoya tema bhAse che. are ! eTaluM to Nu che. tenI mukhacarcA parathI priyakaranAM darzanano lAbha thAya che eTaluM ghaNu che. e prema ! hArA keTalA prakAra! guMja mANasane narkanA khADAmAM nAkhI zake che te tuja paramezvaranI hajuramAM paNa paheAMcADI zake che, " l vaLI vicAramAlA TuTI--ane bAMdI khIn hAthamAM lai sAme ghaNA samayathI ubhI che e tene bhAna thayuM. pUrvanI vArtA smRtI para taravarI uThI ne te khelIH~~sAkI ! tuM dhelI te nathI thaI gaI ? DAkaNuM ! bAdazAhatI bhegama te huM ...! zuM tuM mhArA para prema rAkhe che? mhArA para prema rAkhavAnA tune ze hakka che? khasa dUra jA ! "3 bAMdI uddIne javA taiyAra thai. selImAe turta henA hAtha pakaDIne potAnI pAse esADI, mada hasatI hasatI kahevA lAgI:- gAMDI! e te huM mazkarI karUM chuM. cAla javA de vAta. hune te Aja ke cena paDatuM nathI. kaMi kaMi pUrva smRti mane satAve che. hArI pelI sau lAva. tei subhaLAva dvArA kane jarA madhura AlApa, ave gI garamI varasI rahI che-te udhADI nAMkha badhI mAra mArI jarA battI bujhAvI te, cAMdanInI rela relAvI de! ghaDI gharamAM phulanA hAra gajarA sTejapara samArI de! Aja te tyAre mhArI kula sejanA divasa ! dIrgha virahanI javALA Aja Aga bujhAvIza. Ava ! sAkI ! mhArI pAse besI kai karUNAne sura cheDaya ! ane kharI khAva. ke huM ya traNA visarI ja teja tAnamAM tallIna banI jAuM. calane dai ye sAkI ! .. sArkI uThIne ubhI thai. begama khAlAM- sAkI ! tarasa ahuja lAgI che, lAva te pahelAM jarA sirAja." (1 khAMdIe sAnAnA pyAlAmAM pRzmedAra sirAjI begama sAheba hannura raju karI. pyAlA para phINa beSTha egame vaLI kahyu sAphI ! surAjarI teja haze. gulAba zarabata nAMkhyuM ke nahi ? "> dr bAMdIe javAba vALye--" jI, hA, noMkhyuM che. 17 " de kejarI chatAMyula adara bheLavI de" vaLI avAja Avye ' sAkI sarabatanA pyAlA upADI laine AMkha eraDAmAM gai. aMdara tAMbula ane bIjI koi cIra nAMkhI pAchI AvI. sAnAnA pyAlAnI aMdara TADhaLatI avala sirAjI IvAnA prakAzathI camakavA lAgI. te glAsa khalAsa karI nAjanI selImAe meja para mukyuM, te gaMgAtu phuladAnImAM jalda
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakIrNa dha. 25 athaDAyuM. phuladAna khaDAMga daIne jamIna para DhaLI paDayuM, ne andara uttama phulonI chaDI hatI, temAMthI khUbedAra pAMkhaDio vikharAI makhamalanI taLaIovALI narama sejapara, sundara selimA sUI gaI, ane madirAnA penamAM DhaLI gaI. sAkIe baMsarI meLavI gAvA mAMDayuM. dukha vAme keze kahu merI sajanI" sundara selImAnuM zarIra jarA hAlyuM-ne turtaja svAmenI TIka dIvAla paranA suvAsIta dIpanI tamAM eka pataMga jhaMpalAI-baLI-caDacaDI bhasma thaI gayuM. gAtI sAkI baMdha thaI gaI, arara ! A bicArU pataMga banI gayuM-marI gayuM? khurU thayuM ! zAne mATe? premaneja mATe ! hAya ! hAya ! prema hArI A dazA ? bheLAM pagene bALavAmAM ja prema hune majhA paDe che ? tenI AMkhamAM eka abu AvI ubhu ne vaLatI gAvA lAgI. dukha vAme kese kahu merI sajanI , (apUrNa.) prakIrNa noMdha. mahuma e. gokhale-je vyaktio zuddha hRdayavaDe samAjahitanAM kAryo kare che tenI khyAti teonI hayAtimAM thAya che eTaluM ja nahi paNa pAchaLathI te ghaNIja thAya che ane tenuM kAraNa eka e che ke tevA purUSonI jagyA puravAra hejamAM kaMI jaDI AvatuM nathI. jainasamAjamAM evA eke gRhasthanI hayAtI ApaNe joI zakatA nathI e dIlagIra thavA jevuM che paNa AkhA hiMda tarapha najara karatAM mI. gokhalenA aneka guNo viSe jAhera pae ghaNuM lakhyuM che. prajAo ane adhikArIoe tathA nAmadAra vAIsarAya ane nAmadAra zahenazAhe paNuM teone guNe ane sevAnI pachAna karI che. e ja batAvI Ape 'che ke mI. gekhale eka apUrva ane ucca guNavALA mahAna nara hatA. teonI yAdagIrI mATe AkhuM hIMda iMtejArI dharAve te mUja che paNa kharI yAdagIrI tenA jevA anyana utpanna thaI zake-janmI zake tevA mArge prayAsa karavAmAM Avaze te gokhalenI sevAnI kadara sAthe teone nIsvArthapaNe upADelI deza sevAnI hIlacAlane cagya nyAya maLaze ema amAruM mAnavuM che. hiMdanI aneka jJAtiomAM vyakitagata AvA ghaNu purAnI jarUra che. ane temAM khAsa karI jaina samAja mATe te vartamAna samaye ghaNuja khAmI hovAthI mI, khalenA caritra tarapha najara karI jaina samAjamAMthI jenA kAmanI ane tethI AgaLa vadhI samagra hiMdanI sevA karanAra koI vIranara bahAra Ave ema IcchIe chIe. konpharansa ane badhAraNa-navamI konpharansanI beThaka sujAnagaDha khAte maLyAnI ane thayelA daranI nedha gata aMkamAM ame laI cukyA chIe te sAthe kAdavamAM kheMcAI gayelA rathane bahAra ANavAnA prayAsane ApanArA sajjanene dhanyavAda ApatAM have zuM karavuM ? e viSe vivecana karavAnI IcchA jaNAvI gayA chIe. tat saMbaMdhI A aMkamAM lakhavA IcchA hatI, temAM sadbhAgye ame je savAlane mukhya hAtha dharavAnI jarUra jotA
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhiprabhA. hatA te baMdhAraNanA savAlane ApaNI koMnapharansa ophIse-baMdhAraNa kamITI mAraphate suvyavasthita baMdhAraNa ghaDI kaDAya te mATe 28 prakonI eka praznAvalI jAhera patrAmAM pragaTa karI che te mujaba te saMbaMdhI vicAre ApI zake tevA gRhastha upara paNa te ekalI che, je yogya ja karyuM che. vAcake ane khAsa karI jeo vicAra karI sArI sucanAo karI zake tevAo tathA kamanuM hIta jene pasaMda che teoe avakAza laI te praznAvalI saMbaMdhI khulAsA jarUra lakhI mekavA, jethI AvatI dasamI beThaka je khAsa muMbaI khAte maLanAra che te agAu eka suMdara saMgIna baMdhAraNa taiyAra thAya. nezanala kanTesa baMdhAraNuvaDe TakI zakI che eTaluM ja nahi paNa aneka Aphatane baMdhAraNavaDe dura karI zakI che. jyAre ApaNe baMdhAraNa vinA-zarUAtamAM karelA prayatnavaDe ceDAMka zubha pariNAmo meLavyAM hatAM ane alanA na thaI hota te Aje jaina kanapharansa-jaina. samAja koI ja kAryo karI zakata, tenA badale ulaTI pAchaLa paDI che te paDI zakata nahi. pata ja vAmana e vAkya anusAra banyuM te banyuM paNa have tema na thAya te mATe jAgRta rahevAnI jarUra che. aikya vinA, kharI rIte konapharansa jevA mahAmaMDaLanI suvyavasthita hayAtI vinA aneka khAtAo bhale he ke utpanna thatAM hoya paNa te dhArelA sthAne pahecaze ema dhArI zakAtuM nathI. keMnapharansa vaDe ja ApaNI samAjanI unnati karI zakAya tema hovAthI tevI suvyavasthA mATe dravyane ane jAtI bhegane je vyaktie bhoga ApI zake tema che tene jarA paNa pAchI pAnI karavI joItI nathI, - kAmanI vaheMcaNI sArA pAyA upara AvelI saMsthAo sAthe karI konapharansa mAtra keLavaNI ane uganA svAla uparaja vadhAre dhyAna ApavA jarUra che. anya kAma sopelI saMsthAo niyamita kare ane rIporTa pure paDe tema thavuM vadhAre hIta karatA jaNAya che. . sakhAvatanuM dhoraNu bIjI konapharansa vakhata jaLavAyuM hatuM tema Aja sudhI cAlu hota te pArasI paMcAyatanI mAphaka ApaNe eka moTuM phaMDa dharAvI zakata ane te mAraphate anya saMsthAone madada ApI vadhAre sArU pariNAma meLavI zakata paNa tema thayuM nathI eTaluM ja nahi paNa tevA saMjogo paNa daSTithI dUra gayA che ema joI kheda thAya che paNa zoca karavAthI zuM che te mArga koI anya prakAre paNa hastimAM ANavo ghaTe che. .. baMdhAraNane svAla egya rIte carcAyA bAda ane vyavasthApUrvaka cAlyA bAda A navamI beThake jinenI ghaTatI jatI saMkhyAne mATe TharAva karyo che te upara jeTaluM kALajI pUrvaka dhyAna apAya teTale samAjane lAbha thaze ema hamAruM mAnavuM che. nahi te ghaTatI jatI saMkhyA tarapha khyAla karatAM bahuja thoDA sakAmAM ApaNAM bhavya maMdIro keNa saMbhALaze tenI ciMtAmAM jana kemane paDavuM paDaze. mATe pUjya AcAryo ane AgevAna jene ekatra vicAre ane prayAse te ciMtAthI dUra thavAya tema karavAnI jarUra che. paMDIta analAla-A eka digambara gRhastha che. jeo hAla AphatamAM samaDAyA che. teone ApaNe paramArthapaNe saMtoSa kRtie zikSaNa samitInuM kAma karatA jarA che paNa pUrNa karmayogye teo upara Aphata AvI paDI che ema ApaNe anya pothI ane mI, zeThInI patnIe jepura sTeTa ane saMdhane karelI vinaMtIthI jANyuM che. A mATe
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ svikAra ane avalokana, 27 muMbaI madhye traNa mAsika patradhAroe eka mITIMga kheAlArI dhaTate sthaLe araja karavAnA prayatna karyAM che ema amArI jANamAM AvyuM che. ame mo. zekIne cogya nyAya maLe te jevA iMtejAra chIe paNa kahevuM joie ke je rIte kAma thavuM teie tema thayuM nathI. kharI rIte sgimbara samAjanI koI jokhamadAra sasthAe nyAya meLavavAnI jarUra, vIcArI hAta ane te mATe megya prayatna karyo hota to mI, zeTTInu' vadhAre hIta sacavAta. sthAnubhUti darzAvavI emAM kAine vAMdho nathI mATe sattAnI sAthe kAma levAmAM vizeSa jokhamadAra sa MsthAe kAma levuM joIe te bInA bhUlavA jevI nathI. mo, zaikInI patnInuM ame dhyAna kheMcIzu kenana dharma upara pUrNa zraddhA rAkhI udaya Avela karma varDa-tamAne AvI paDeluM du:kha dharyuM pUrva sahana karI ane anekanA bhA upara rahevA karatAM tamArI digaMmbara samAjanI koI paNu taikhamadAra vyakti mArate yAgya nyAya meLavavAnA prayatna karaze te sAthe tamA pate nI, zeDInA buTakAro thAya tyAM sudhI bhIlanuM tapa ArU rAkhA-jarUra e tapa vaDe mA udaya AveluM du:kha dUra thaze. svikAra ane avalokana. navamI zrI jaina zvetAMbara phAnasakA rIpArTa--pRSTha 124 prakAzaka cI saMkra rIe sujAnagaDha-( bIkAnera ). AThe kAnapharansa karatAM beThaka meLavavA mATe TuMkasamaya lenAra jema A navamI kAnapharansa che teja rIte Tu'ka samayamAM rIporTa bahAra pADanAra paNa teja che, A mATe sujAnagaDhavAsI dhuene kharekhara dhanyavAda ghaTe che. rIporTa paNa haMmeza karatAM judIja tame prakaTa thayo che ane temAM suMdara cha phATAo mukI vizeSa alaMkRta karyAM che. teja rIte nave kAnakaransanA TharAvAnI vAMdha ApI judI judI beThako madhye thayelA harAve sabaMdhI vicAra karanArane upayogI sagavaDa pUrI pADavAmAM AvI che. AgAmI beThI vizeSa kuMtehamada thavAnI sujAnagaDhavAsI badhuee potAnA kAryothI AgAhI karI ApI che ema jaNAya che. pramukhe keLavaNI ane nIbhAva kuMDamAM sahAya karI upakAra karyAM che tevIja rIteze panecaMda jIe tamAma kharca pote ApI. mahad upakAra karyA che. A upakArane lada tenuM dhyAna kAMnaransanA keLavaNI khAtAne shAya karavA khecavAmAM AvyuM nahiM hoya ema samajAya che. pazu tema thayuM hota to necaMdajI sadhI mATe vizeSa gAbhA bharyuM thAta, kAraNu ekaja maMdIramAM lAkhA rUpIA khacanAra gRhastha keLavaNInA kAryamAM hAtha laMbAvyA vinA raheta nahi, * * * jIvadayA jJAna prasAraka phaMDanA ceAtheA vArSika riporTa--( sane 1914 ) pRSTha 100~~ A kDa sabaMdhI amArA uttama abhiprAya vakhato vakhata pradarzita karatA rahyA chIe. A varSe judA judA sthaLonA katalakhAnAmAM talane dhaTADA mATe thayA che jenuM vIgatavAra lIsTa ApavAmAM AvyuM che. 1693740 pazuonA jIva bacAvavA sArU e kuMDanA kAryavAhaka ane dravyanI sahAya karanAra tathA karAvanAra vyaktie mahad puNya upArjana karyuM che. vene cheDAvavA e kAma uttama che paNa kharI rIte tenA bhakSaNa kara nArIe pAtAnI bhUla samajI te kAmathI dUra thAya e kArya vizeSa uttama che. A krUDa e *
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 buddhikabhA. kAma kare che. AvakamAMthI kaMI paNa bacAvyA vinA kare che e zuM? jevuM tevuM kArya che. gata varSamAM paryuSaNa prasaMge bahAra paDelI apIlanI nedha letAM ame pUjya munirAjonuM ane judA judA saghanuM dhyAna kheMcyuM hatuM ke te vakhate thatI TIpe paikI badhuM nahi te the ghaNe bhAga te khAtAne pahoMcADI kharI jIvarakSA karavAmAM bhAgIdAra thaze. A sucanAne amala thayelA rIporTa uparathI joI zakAya che paNa thoDAka munirAje sivAya vadhu sthaLethI dhyAna apAyuM nathI. mATe A varSe te phaMDane Avaka theDI havAthI vadhu dhyAna ApavAnI jarUra che ema kahyA vinA cAlatuM nathI. phI phelAvelA, pragaTa karelA, ane vilAyatathI maMgAvelA jIvadayAnA sAhitya viSe tathA upadezava ane sAhityanA phelAvAthI tathA nibaMdhavaDe lIdhelI inAmI parIkSAothI AvelAM zubha pariNAmo saMbadhI rIporTamAM bahuja jANavAjoga hakIkate prakaTa thaI che. ame temAMthI jagyAnI sagavaDa pramANe amArA vAMcake samaye the mukavAnI IcchA dharAvIe chIe ke jethI te phaMDane sahAya karanArAomAM vadhAre utsAha phelAya. nAmadAra zrImaMta gAyakavADa mahArAjAe A phaMDa pratye prema daSTithI joyuM che tevI rIte anya rAjA mahArAjAe najara kare ane vArika hajAnI rakamovaDe e phaMDane sahAya kare te hiMdustAna dezane ghaNo ja phAyado thAya tema che. kAryavAhakane utsAha eTale badhA uttama che ke varSamAM eka lAkha rUpIA maLe che te badhAe sarasa janAo taiyAra karI kharcI nAkhe ane tema karI AkhA hiMdane jIvahiMsAnA ajJAnathI dUra kare. AzA rahe che ke A phaMDa uttarottara vRddhi pAmatuM jaze ane zeTha lallubhAI gulAbacaMdane kAmamAM jAtI madadagAronI paNa chuTa thatI jaze tema A phUDa amUlya kArya karI batAvaze. zrI jaina zvetAMbara DIrekaTarI-dhI jana esosIezana opha InDIA taraphathI amane maLI che. jena DIrekaTarInI keTalI jarUra che tene kharekhara khyAla jeoe varta na patra dvArA jainenI Adhunika sthitinuM bArIkAIthI avalokana karyuM che temane ja AvI, kaze. makAnanI kaI bAjuthI dIvAla khare che e jo bhaNavAmAM na Ave te te makAnanI nI dazA thAya ene nirNaya vAMcakavRMdane ja soMpIe chIe. DIrekTarInuM nAma ja tenI sAthetA sucave che eTale enI keTalI AvazyakatA che te kahevAnI kaMI jarUra rahetI nathI. na esasIezana opha InDIAe prativarSa DIrekTarI bahAra pADavAnuM pagaraNa karyuM che. ghaNuM ja abhivaMdanIya ane tRtya che. dareka vidvAnoe, munirAe, ane dareka gAmanA - vAgevAna gRhoe jemanI pAsethI je je bAbata esosIezana taraphathI puchavAmAM Ave || temanA saMteSakAraka ane vigatavAra javAba ApavA evI amArI bhalAmaNa che. ane 15 nI sAlanI DIrekTarI jotAM temAM lagabhaga bAreka bAbatane samAveza karele mAlAma che che. navA varSamAM je DIrekaTarI bahAra paDe temAM eTaluM sucavavAnI rajA laIe chIe cAturmAsamAM ApaNu muni mahArAjaoe je je dharmanAM mukhya mukhya kAma karelAM hoya, je saMsthAo khelAvI hoya, samAjane lAbhakAraka che je kAma karAvyAM hoya te te paLAMnI neMdha levI; temaja vaLI je je saMsthAo ApaNAmAM hayAtI dharAve che temanA rSika kArya kamanA rIporTanI rUparekhA levI. amuka maMDaLa ke amuka sabhA taraphathI je je. suvA lAyaka ke prazaMsApAtra pustaka bahAra paDayAM hoya te paNa jAhera karavuM.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ svikAra ane alekana. daherAsaranA aMge navAM daherAsaro kayAM kyAM thAya che, jIrNoddhAra keTale sthaLe karAva vAnI jarUra che vagere mAhitI meLavI pragaTa karavI. A uparAMta prativarSamAM je je saMsthAe ApaNAmAM khelAI hoya je je mahAna kArya ApaNAmAM thayo hoya ane te jenAthI thayAM hoya te te saghaLAMnI noMdha levAthI bhaviSyamAM ghaNo phAyado thavA saMbhava che. bIjuM A sthaLe ame mAnavaMtI esosIezanane kahevAnI rajA laIe chIe ke DIrekTarIthI je je sudhArA vadhArA karavA pAmya lAge te karavA esosIezane prayatnazIla thavuM, kAraNa ke jyAM jarAka kohavATa dUra na thAya tyAM vadhu saDo pesavAnI dhAstI rahe che. te mATe esosIezana puratuM dhyAna Apaze evI AzA che ane esosIezane upADelA kAmamAM dareka baMdhu sahAya Apaze evI AzA che, esosIezananuM A pagaluM mahatva bhareluM che e kevaLa nirvivAda ane niHzaMka che. amadAvAdamAM ujavAyelI mahAvIra jayaMtI. zrI upadeza prasAraka phaMDa taraphathI zAka bajAramAM AvelI vizAzrImALInI vADImAM zrI mahAvIra jayaMtIne eka moTo meLAvaDe bharavAmAM Avyo hato. vADIne vAvaTA tAraNathI zaNagAravAmAM AvI hatI. te prasaMge benDa paNa hAjara hatuM. Azare traNeka hajAra mANase e hAjarI ApI hatI. meLAvaDAnI zobhA ane menejamenTa vigere ghaNI ja suMdara prakAre karavAmAM AvI hatI.. - jayaMtI ujavavAnI zarUAtamAM maMgaLAcaraNa karavAmAM AvyuM hatuM. tyArabAda upadeza prasAraka maMDaLanA sekreTarI rA. ra. muLacaMdabhAI AzArAma vairATIe AmaMtraNa patriA, vAMcI batAvI hatI. tyArabAda jhaverI mohanalAlabhAI maganalAlanI darakhAstathI ane rA. rA. vakIla kezavalAla amathAlAlanA TekAthI rA. rA. zeTha mohanalAla lallubhAIne pramukhasthAna ApavAmAM AvyuM hatuM. zarUAtamAM prathama vaktA rA. rA. vakIla choTAlAla kALIdyasa. bI. e. ela. ela. bI.e. jaNAvyuM je Aje ApaNA carama tIrthaMkara zrI mahAvIra prabhunA janma kalyANakane divasa che. jayaMtI ujavavAno rIvAja ApaNAmAM ghaNA lAMbA vakhatathI che eTale ApaNe kaMI A navIna rIvAja karIe chIe tema nathI. AvI rIte anya dharmanA anuyAyIo paNa pitAnA pUjanIka purUSanI jayaMtie dhaNI dhAmadhumathI ujavatA ApaNe joIe chIe, bIjuM A sthaLe je yAda rAkhavAnuM che te eke jayaMtInA divase bhagavAnanI janma tIthI ekalI yAda rAkhavAthI ApaNane phAyado thavAnuM nathI, paraMtu je mahAna prabhunI ApaNe jayaMtI ujavavA ekatra bhaLyA chIe temanA guNanuM smaraNa-manana karavAthI, te guNene amalamAM cukyAthI ApaNe phAyado meLavI zakIzuM. koI kadAca prazna kare ke Ama haravakhata guNonuM smaraNa karavAthI zuM lAbha che? to te saMbaMdhamAM jANavuM joIe ke eka najIvA dhananA lebhe ekane eka dhadha ApaNe hamezAM karIe chIe te pachI prabhunA nAmanA guNe, temanuM cAritrya ke je ApaNane mekSa paryata leI jAya tema che temanuM cAritraya vAre vAre sAMbhaLavAthI ApaNane keTale badhe lAbha thApa! prabhu mahAvIre je apUrva bhaktibhAva pitAnA mAtApitA paratve darzAvyo che te hAlanA putrae khAsa dhyAnamAM rAkhavA jevuM che. mAtApitAne apUrva prema joI temanA jIvatA sudhI temaNe cAritraya nahi levAne abhigraha karyo hate. vaLI vaDIla baMdhu naMdIvardhananA
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ buddhibhA. AgrahathI temaNe dikSA levAnuM mulatavI rAkhyuM hatuM. A uparathI vaDIla baMdhunI paNa vyakti ane AjJA mAnavAne bhulavuM joIe nahi. kSamA guNa paNa temane ucca koTIne te te mATe caMDazika nAgane dAkhalo vAraMvAra smaraNa karavA jevo che. A sivAya je ApaNe bArIkAIthI temanA cAritryanuM avalokana karIe te temanA cAritryamAMthI ghaNA upayogI ane hitakara dRSTAMto ApaNane maLI zake tema che. * tyArabAda rA. rA, deza maNIlAla nathubhAI e bhagavaMtanI davA, cAritra, vaDIla pratye prema, gurUbhakti-kSamA, syAdA siddhAMtanuM rahasya vagere bAbate viSe manananIya ane vicArazIla bhASaNa karyuM hatuM, je ame AgAmI aMkamAM upayogI hevAthI akSaraza: prakaTa karIzuM. atre sthaLa saMkecane laIne te prasiddha karyuM nathI. tyArabAda mI. sAyalAkare jaNAvyuM ke, mI. mulacaMda AzArAma ke jeonI athAga mahenatane laIne A jayaMtIne meLavaDo maLe che mATe teone dhanyavAda ghaTe che. prabhu vIramAM mAtRpitRbhakti ghaNI hatI. temaja teonI udAratA apUrva hatI. kAraNa ke pote dikSAnA avasare ghaNuM ja dAna karyuM hatuM, ane chuTA hAthe varasI dAna dIdhuM hatuM. te temane udAratAne guNa khAsa manana karavA je che. ghaNA upasargo sahana thavA chatAM temanI karma khapAvavAnI je zakti khIlI hatI te apUrva hatI. prabhune upadeza sAMbhaLavA sarve ja AvatA. pazu paMkhIo paNa prabhune upadeza sAMbhaLatAM. teone upadeza sarvane mATe hate. amuka vADAmAMja gaMdhAI rahI amuka vyaktine ja upadeza Ape evI hAlanA jevI saMkucita bhAvanA temanAthI se DagalAM duraja nAzI hatI, temanA upadeza uparathI atyAranA sAdhu ane sAdhvIe e bahu paMDe levA jevo che. * tyArabAda mI. aMbAlAle jaNAvyuM ke prabhu mahAvIre ApaNA upara mahata upakAra : karyo che. temane batAvelA mArgAnusArIpaNAnA guNe avazya dhyAnapUrvaka manana karavA lAyaka che. zrAvaka nAma kahe zrAvaka thavAnuM nathI paraMtu yathA nAma tathA guNa e niyama pramANe prabhue batAvelA zrAvakanA mArganuM adhyayana karI zrAvaka nAmanuM sArthaka karavuM joIe. - kaI paNa jJAtine heya yA kaI paNa saMpradAyane hAya, kAve te heya; paraMtu jeo samyak rIte prabhunA mArganuM ArAdhana kare che teo muktipada vare che. prabhunI AjJA che ke hiMsA na karo, jUThuM na belo, paranArI sahodara thAo, prIya che.lo; paraMtu jUTha ke apiya na le. tyArabAda jhaverI mulacaMda AzArAma verATIe jaNAvyuM ke, Aje A upadeza prasAraka maMDaLa taraphathI jayaMtIne dhItIya meLAvaDe karavAmAM Avyo che. zaheranI badhI dizAethI ane badhI saMsthAo taraphathI A tarapha mITI draSTithI jovAmAM AvyuM che te joI paNe AnaMda thAya che. ApaNA bhAratavarSamAM ApaNuM mahAprabhu vIra svAmIne Ajaroja janma divasa hato ane tethI karI Ajane divasa ghaNI maMgaLamaya che. te Ajanaja divasa hato ke je divase ajJAna aMdhakAramAM gothAM khAtI bhAratanI prajA upara satyanAna, dayA ane samAnAM pavitra kiraNe pheMkanAra tejasvI sUryane udaya thayA hatA, teja ane divasa hato ke je divase Arvata dharmane punaroddhAra karanAra eka pavitra AtmAne prAdurbhAva thaye hate. pachI teoe mahAvIra svAmInA vakhatanI bhAratanI sthiti vize datasAe eka pustakamAM lakhyuM hatuM te vAMcI batAvyuM hatuM. teno bhAvArtha evo hato ke te vakhatanuM dhArmika baMdhAraNa temaja sAmAjIka baMdhAraNa lalA prakAranuM hatuM. hiMsAnuM jora 57 vadheluM hatuM. dharmabhAvanAnA nAzanI sAthe prajA jIvananI samasta bhAvanAone AghAta pahe
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ amadAvAdamAM ujavAyelI mahAvIra jayaMtI, 31 myA hatA. A badhA atarAya teDavA mATe A bhAratavarSanA kSatrIyaku Da gAmanA siddhArtha rAjanA gharamAMthI eka vIrakezarI bahAra paDayA hatA. vaLI vIraprabhunA saMbadhAM DA. ravindranAtha TAgAra jaNAve che ke zrImahAvIre DIDIMma vagADI tenA nAdathI mekSane evA saMdezA bhAratavarSamAM vistAryuM ke meM e mAtra sAmAjIka rUDhI nathI, paraMtu vAstavika satya che. mekSa e `sAMpradAyika khAkriyAkAMDa karavAthI pamAte nathI paNlR te satya dharmanA svarUpamAM Azraya levAthI maLe che ane dharmamAM manuSya-bheda sthAyI rahI zakate nathI. AvI rIte jyAre anya kAbhanA vidyAnA pazu zrImadgAvIra prabhu mATe AvA ucca abhiprAya dharAve che te ApaNe tenA cAritryanA uttama prakAranAM dAMtA, teeAnA agAdha sAmarthya ane kaivalya jJAnarUpI jhAmAMthI upadezelA satya jJAnanA duniyAne AsyAdana karAvavA e zuM ApaNI krUraja nathI ? tyAAi mI. ramaNIkalAla naganalAle jaNAvyuM je bhagavAna mahAvIra potAne sa`sAmAM sarve jAtanI ucca sAmagrIe hovA chatAM temAM niepa rahetA teja temanI Atma jAgRti puravAra karI Ape che. temaNe gaitama svAmIne kahyuM hatuM ke huM gAtama! tuM kSaNamAtra paNa pramAda karIza nahi. mahAvIr svAmI upara thaelA sagama devatAnA upasargA caDakAzIka nAgane prasaMga e sarve kAjanaka anAmAMthI jagatane dhaNuM zIkhavAnuM maLe tema che. kevaLajJAnanuM agamya ane apAra svarUpa che te temaNe zAstrArA dAkhalA dalIlo ApI samajAvyuM hatuM...khAlI zikSaNa paddhati anusAra lagabhaga aDhAra AMkaDAnI saMkhyAnuM mApa mApI zakAya che paraMtu jainazAstra paddhatie tA jeTalA AMkaDAnI saMkhyAnuM mApa kADhavuM hoya teTaluM nIkaLI zake che. AthI ApaNI khAtrI thAya che ke jaitemAM mahAn mAn purUSoe je odha karI che evI bhAgyeja kAma anya dardIne karI che. bhagavata vIranA vakhatanI AsapAsa pacAsa varSa AgaLa ane pacAsa varSa pAchaLA ApaNe itihAsa joIzuM te te vakhatanA darzaneAnA pravartaka karatAM ane te pravartakAnA upadeza karatAM mahAvIra prabhunuM cAritrya eka uttamamAM uttama ane temanA upadeza sarvethI uc dizAnA hatA ema aitihAsika dRSTiethI zvetAM jaNAya che. vaLI mahA puradhara nAnI mahAtmA haribhadrasUri, hemacaMdrAcAryajI ane yoAvijayajI munirAje ke je parzana vettA hatA. temaNe bhagavaMtanI stuti karatAM kahyuM che ke, he prabhu ! amAai sarve dasanAnAM maMtavyo dhArI dhArIne vAMcyAM, to te uparathI amAne spaSTa samajAyuM ke he prabhu ! tamAru atAvelAM matavyA -siddhAMta sapUrNa satyamaya lAgyAM. huM prabhu ! kAMI jAtanI tamArA pratye rAgAMdha dRSTie nahi paraMtu satya ane nyAya daSTie kahetAM, huM pattu ! tamArA upadeza uccana ucca che ane saMpUrNa satyamaya che. mATe he prabhu ! amArA kalyANu mATe ameA tamArUMja dhyAna karIe chIe; tamaneja stavIe chIe. sAcchAda temaNe jaNAvyuM ke manuSyomAM jema jema rAga dazAnuM baMdhana TaLe chetema tema teme sadguNamAM ane AtmajJAnamAM uMcI dizAe caDhe che. tyArabAda pramukha sAhee jaNAvyuM je Aje jayati ujavavAno rIvAja che. te kaI Adhunika nathI. paraMtu te rAkhta (jayaMtI) Adhunika hoya te bhale. prabhunAM kalyANakA dhAmadhumathI ujavavAM evuM paMcAzaka sUtranI aMdara ApaNA mahAna pUrNAMthAye|e kaheluM che. tyA khAda temaNe vaktAone uddezIne keTalIka sUcanAo karI hatI je nIce mujaba hatI. bhagavatane je vakhate nizALe mukavAmAM AvyA tyAre te nAna hatA arthAt tenA abhi
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 buddhiprabhA prAya mu bhagavaMtanuM je nizALagaraNuM karavAmAM AvyuM hatuM te bhagavaMtanI IrachA ke preraNAne AbhArI nahotuM. kharI matrI jyAre , jIva ajIvanuM svarUpa jANe che tyAre ja thaI zake che, kayA saMjogomAM jIvonI utpatti thAya che ane kayA kayA saMjogomAM cha mare che te vigerenuM jyAre jIne phuTa jJAna thAya che tyAre ja kharI maLIne prabhava thAya che mATe mitrIbhAva icchA mumukSuoe jIvAjIvanuM yathAsthita svarUpa jANavuM joIe bhagavata mahAvIra svAmI pAse je kaI jatu tene udezIne bhagavaMta dharmopadeza detA hatA. gRhasthane gRhastha mArgane chAjate ane sAdhune sAdhu mArgane upadeza karatA hatA. tyAbAda teozrIe kahyuM hatuM ke gRhasthamAM rahI udAzanabhAva thati hoya te muni thavAnI jarUra raheja nahi. tyArabAda teoe pitAnI jagA lIdhI hatI. chevaTe upasaMhAramAM upadeza prasAraka maMDaLanA sekreTarI jhaverI muLacaMda AzArAme sarve padhArelA sagruhasthane AbhAra bhA hatA ane A kArya mATe zrImALInI vADI vAparavA ApavA mATe tenA mAlIkane kharA aMtaHkaraNathI AbhAra mAnyo hato. tyArabAda meLAvaDo barakhAsta karavAmAM AvyA hatA. borDoMga prakaraNa. akSAza khAte, 1-0-0 beganA vidyArthI zA. piTalAla mAnacaMda, hA. pate. 25-0 zA. DAhyAbhAI umedacaMda. (hAla bAvaLAmAM rahe che) hA, rA. rA. vAgha mehanalAla gokaLadAsa. 800-0-0 muMbAinA matInA kAMTAnA TrasTIo taraphathI zeTha hIrAcaMda nemacaMda. muMbAI saMvata 1870 nA zrAvaNa sudI 1 thI te saM. 1971 nA poSa vadI 0)) sudhInA bhAsa nA rU. 150) lekhe rU. 800) tA. jhaverI sArAbhAI bhegI lAla. bA. kAyama ApavA kahelA te mujaba. 26-0-0 sAmAna khAte. 5-12-0 zA, jesaMgabhAI cunIlAla. muMbAI, bA, lempa levA mATe ha cunIlAla nAthajIbhAI mAsIka madada khAte 40-0-0 re, rA. zeTha jagAbhAI dalapatabhAI bhagubhAI bA. sane 1964 nA akabara-na ara-DIsembara mAsa 3)nA rU. 10) lekhe rU. 30) tathA sane 181pa nA jA nevArI phebruArI mAsa 2)nA rU. 5) lekhe rU. 10 ) maLI rU. 40) hA. pita. 15-0-0 zeTha sArAbhAI DAhyAbhAI bA. jAnevArI, phebruArI, ane mArcanA sane 1414 nA AvyA. 10-0-0 rA. rA. jamanAdAsa savacaMda. aobara, navembara, DIsembara sane 1814 tathA jAnevArI-phebruArI sane 1915 sudhInA mAsa 5)nA rU. 2) lekhe hA. pite. 1-0-0 za. baTAlAla lakSmIcaMda, nIzALa bA, jAnevArIthI juna (sana 1814 _sudhInI madadanA,). 71-0-0
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad buddhisAgarajI granthamALAnA pragaTa thayela granthA. branthAka 0. bhajana saMgraha bhAga 1 lA 1. adhyAtma vyAkhyAna mALA - 2. bhajana saMgraha bhAga 2 jo ... 3. bhajana saMgraha bhAga 3 jo ... 4. samAdhizatakam 5. anubhavapazcizIx 6. Atma pradIpa 7. bhajana saMgraha bhAga 4 thA ... dw ... 8. paramAtmadarzana 9. paramAtmajgyAti 10. tattvabiMdu 11. guNAnurAga (AvRtti bIjI) ... 12. 13, bhajana saMgraha bhAga 5 mA tathA 3. ... ... ... ... ... ... *** ... ... 208 206 336 215 340 * 248 315 304 432 100 150 jJAnadIpikA 14; tIrthayAtrAnu vimAna (AvRtti khIlDa) '4 190 ... *. 17ra ... ... ... ... ... ... 15. adhyAtma bhajana saMgraha 16. gurUdha 17. tattvajJAnadIpikA 18. ga ulI saMgraha 19. zrAvaka dharma svarUpa bhAga 1 lA ( Atti trIjI. )* 20. bhAga 2jo (Atti trIjI) 21. bhajana padasaMgraha bhAga huM ho... 39 22. vacanAmRta 23. yAgadIpaka 24. jaina aitihAsika rAsamALA... 25. adhyAtmazAnti ( AvRtti bIjI ) 26. Anandadhana pasaMgraha bhAvArtha 27. kAvyasaMgraha bhAga cha mA 808 142 ... 28. jaina dharmanI prAcIna ane arvAcIna sthiti hada 0. kumArapALa caritra 287 ... A nIzAnI vALA granthA zIlaka nathI. ... ... ... ... ... ... ... 124 112 ... yu. ... 230 24 ... 108 388 ... R$2 408 132 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... *** ... ... ... ... 40 40 ... *** ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... kI. OM, A. pA. ... ... ... ... *** .. ... *** ... ... ... 0-12-0 ... -1261810 --e-- ** ... ... 01 ... ... ... ... --7-0 *. ---- ... 0=4-0 ... ... granthA nIcalA sthaLothI vecANa maLaze. 1. amadAvAda-buddhiprabhA ApIsa--The. nAgorIzarAha, muMbAi--mesarsa meghajI hIrajInI--De. pAyadhuNI. 2. 91116 ... -8-0 9-7)-0 -8-0 -8-0 0-8-0 01910 01910 0-12- . -14-1 -14-2 0--'-- --5 Ta 7-3-0 ,, zrI adhyAtmajJAna prasAraka maMDaLa-De. caMpAgalI. punA--ze. vIracaMda kRSNAke, vaitAlape O 1-0-0 --3-0 910 -- 2-0 61110
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ GOOD LUCK jaina prajA mATe eka nirbhaya ane bharUsApAtra ThekANuM ! che ke jyAM agADI - apaTuDeTa phezananA sonAnA! masIna paoNlIsa dAgInAo nI seMkaDo phezanono moTo jaththo taiyAra rahe che ! ane nirbhaya rIte taddanaja cokhu ane saphAIbaMdha phensI kAma dharA konA sonAnuM kIphAyata majurIthI ane ghaNIja jhaDapathI vAyadesara banAvI ApavAmAM Ave che. taiyAra dAgInAonI majurI kApI nANAM pAchAM ApavAnI lakhIta geraMTI maLe che. IMglIza kvelarI, rAlDagolDa javelarI, ane cAMdInI seMkaDo phezanebala cIjone jagI sToka taiyAra rahe che. khAsa vilAyatathI AvelA bIlIyAna kaTanA hIrAo, mANeka, pAnI, vigere jhaverAtanuM kAma dharAkI ane vahepArIonuM sagavaDa paDatI rIte karIe chIe. raoNyala javelarI mATe. bAmAyaTara-jhaverI muLacaMda AzArAma vairATI. 4pa6 rIsIroDa-amadAvAda,
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ godarejanI tIjorI ane motI. godarejanI tIjorInA saba dhamAM jhaverIgA vAre vAre evo savAla uThAve che ke e tIjorIomAM AganI vakhate kAgaLa baLatA nathI e kharuM che chatAM tIjorInI aMdara melelAM motInuM Aba uDI jAya ke nahi. gayA navembaramAM gIragAma beMkarADa upara zeTha lAlajI dayAlanA makAnamAM moTI Aga thaI te gharamAM zeTha goradhanadAsa paTelanI mAlIkInI eka tIjorI gerejanI banAvelI hatI ane temAM kAgaLo uparAMta motInI eka pATalI hatI te motInI hAlata Aga pachI kevI hatI te zeTha goradhanadAse godareja upara lakhelA nIcalI kAgaLa uparathI samajI zakAzeH mesarsa godareja ane bAisa joga thoDA dahADA upara gIragAma beMkaroDanA mArA gharamAM Aga lAgI te vakhate mArA vaparAzamAM tamArI eka tIjorI hatI. mArI rahevAnI jagyAmAM sadhaLuM" baLIne rAkha thaI gayuM hatuM ane jyAM Aga bahu joramAM thaI tyAM tamArI tIjorI hatI. tIjorImAM karansI nATa ane khatapattaro uparAMta sonAnA dAgInA hatA ane thoDAMka chuTAM motInI eka pATalI hatI. tIjorI godarejanI banAvelI eTale saunI khAtrI hatI ke kAgaLA jarUra salAmata raheze paNa bhAtInI hAlata sArI raheze ke nahi te mATe keTalAkane zaka hatA. tIjorI khAlatAM hAjara rahelAonI ajAyabI vacce kAgaLA temaja mAtI saMpUrNa sArI hAlatamAM maLI AvyAM hatAM ane mAtAnA Akhane jarAe IjA thaI hatI nahi, tA. 28-11-14. lI, sevaka, goradhanadAsa vI. paTela. kArakhAnuM-gesa kaMpanI pAse, parela muMbaI. zAkhAH-rIcIDa-amadAvAda