Book Title: Buddhiprabha 1913 03 SrNo 12
Author(s): Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/522048/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ REGISTERED N. B, 876 zrI jainazvetAMbara mUrtipUjaka beDIMganA hitArthe pragaTa thatuM buddhiprabhA. LIGHT OF REASON. jJAnadarzanacAritrANi mokSamArgaH pustaka 4 thu. mArca 1913 vIra saMvata 2439 naka prajanana viSayAnukramaNikA. 371 373 viSaya. pRSTaviSaya, A .. *** ... 355 : mokSane dhorI mArga karI pratijJA pALa. 356 samarAdityanA rAsa uparathI satapaNuM . 359 dayAnuM dAna ke devakumAra satyapadeza 36 2 | svalAdhA. . . kAvya kuMja .. * 363 | bAlikA subodha mAdhyamika keLavaNI .. .. .... 366 / satyane vijaya.... ... 376 380 384 .... 385 ... prasiddhakartA-zrI adhyAtmajJAnaprasArakamaMDaLa. vyavasthApake amadAvAda zrIjaina zvetAMbara mUrtipUjakaDIgataraphathI zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDIA suprITenDanTa vArSika lavAjama-pinTeja sAthe rU. 1-4-0 sthAnika 1-00 amadAvAda thI "savijaya' prInTIMga presamAM zA. sAMkaLacaMda harIlAle chAyuM. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maNaMda. beDIMga prakaraNa A mAsamAM AvelI madada. pa----0 zA. mANekalAla vastArAma bA. dara varase rU. 5) pramANe ApavA kahelA te mujaba sane 1912 nI sAlanA. amadAvAda 20-00 zrI bAvIsa gAmanA ekaDAnA paMca taraphathI DhA. vADIlAla bahecaradAsa ha. zA. talakacaMda cunIlAla 16-8- zA. hIrAlAla raNachoDadAsa tathA zA. vADIlAla maganalAla tathA thA. vIcaMda devacaMde malI ApyA bA. pUjA karavAnI kaMtAna lAvavA mATe. amadAvAda, 25-0-0 bAi phulI zA. DAhyAbhAI cunIlAlanI vidhavA taraphathI . nathubhAi delatarAma ha. thA. mahAsukhabhAI chaganalAla. 15-0-0 zA. DAhyAbhAI lalubhAI. 81-8-0 A zivAya zA. ganalAla jhaveracaMdanA TrasTI vakIla mohanalAla gokaladAsa taraphathI dhaLA ghane ATo maNa sADAtera maLyo che. navA jaina berIsTara. ApaNI kAnapharansanA A janarala sekreTarI bhAIthI makanajI je. mahetA jeo IglaDa berIsTaranI parIkSA arthe gayelA hatA teo cAlu mahInAmAM te parIkSA pahelA vargamAM phatehamaMdI sAthe pasAra karI padhAryA che. jeonuM sanmAna muMbaInA jainabadhuoe baMdara upara sArI saMkhyAmAM hAjara thaI karyuM hatuMuparAMta mAnapatra ane pATa ApavAnI goThavaNa paNa thaI che--mI. makanajI muMbaI AvyA bAda tarata ja zrI pAlItANA tIrthanI jAtrA karavA padhAryA hatA teo pAchI muMbaI AvyA che, icchIzuM ke teo potAnA kAryamAM vijaya meLavatA rahe ane dharmanI lAgaNI pUrvaka dharma kAryomAM paNa agAu karatAM vizeSa u sAhathI kA kare ane phateha pAme. zAMta mArta zrImAna vRddhicaMdajI mahArAjanA ziSya paMnyAsajI mahArAja gaMbhira vijayajI mahArAjane svargavAsa, gayA pivaDI 8 nA roja rAtrinA agIAra vAge mAtra TuMka vakhatanI bImArI bhogavI A mahAmA devaloka pAmyA che. A khedajanaka samAcAra dezo deza prasaratAM sarve kAInA aMta:karaNamAM kheda thayA vagara rau naDI haze. mama vaye vRddha temaja svabhAve zAMta, bhoLA aMtaHkaraNanA ane kriyApAtra hatA. jaina AgamanuM teonI sArUM bArIka jJAna dharAvatA ha, temanA upadezamAM zAMtatA saraLatA yathAyogya jaNAtI hatI. teozrI e saMskRtamAM jJAna sAra ane adhyAtmasAranI TIkA, temaja dazata dharma, pIstALIsa A ga, nava pada jI mahAjanI pUjAo, keTalAMka lUTAM stavano vigere sAhi ya lakhI jaina kAmanA upakAra mATe jAhera mukavuM hatuM. teozrI zAMtinA upAsaka hatA tathA niraMtara jJAna, dhyAna pAnapaTha lakhavuM. graMtha zodhavA vigere mAMja vakhatano vyaya karatA hatA. A pA vidvAna, zAMta mahAmAnA svargagamanathI jemane bhAre kheTa gaI che. chevaTa uo mahAmAnA A mAne zAMti maLe evI prArthanA karI virAmIe chIe. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. ( The Light of Reason ) brahmAnandavidhAnake paTutaraM zAntigrahayotakam / satyAsatyavivekadaM bhavabhaya bhrAntivyavacchedakam / / mithyAmArganivartakaM vijayatAM syAdvAdadharmapadam / loke sUryasamaprakAzakAmadaM 'buddhimabhA' mAsikam // varSa 4 thuM. tA. 15 mI mArca sana 1913 aMka 12 me, va. keI eka jJAnIe vicAre-e rAga. vAne AMbe santa vAre, A amara che re jI. ane kayAre karIne temAM, samakita (viveka) geTalI vAve he che. kumatinAM jhAMkharAM dUra karIne, gurUSa megha varSa - AMbe 1. yama niyama vAlIla karIne, upage saMbhALe hekakazurU pazuone dUra kADhI-brAnti uMdara dUra daLore-- a . 2, bhakti gaDulIe premanA pANIe-siMca bhAlAse he. kalakala karate mATe thAze-anubhavajJAna prakAze re-- A0 3, DALAM ne pAMkhaDAM tapalabdhinamate namato jAze hejI. zuddhasamAdhi rasanA ge, kALe kulI zubha vAre - AMbo, ka. anubhavasukhane meMra pragaTatAM, kerI zivaphaLa Ave che. buddhisAgara amRta phaLarasa, pItAM sukhamaya thAve re AMbo pa, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 muddhipraA. " karI pratijJA pALa " munizrImuddhisAgarala. bhu. pratI. ) ( sa lAkha vAtanI bAta eka, boLIne saMbhALa; samajI sAdhuM sAnamAM, karI pratijJA pALa. bahu bolyAthI bolako, vANImAM nA mALa; kimmata vANInI gaNI, karI pratijJA pALa. sahelaM jagamA bolavaM, durlabha raheNI khyAla satya pratiSThA pAmavA, karI pratijJA pALa. kaNI sama raheNI rahe, te kaddeNImA sAra; vibekathI nizcaya karI, karI pratijJA pALa. pharI jato bolI ghaNuM, te to mUDha gamAra; sajjana guNane pAmavA, karI pratijJA pALa. bolyuM te pALavaM zUrA jananI cAla; dilamAM dhArI dhairyane, karI pratijJA pALa. Teka nekadhI mAnavI, pAme maMgala mAla vacana Teka jIvyuM gaNI, karI pratijJA pALa. kapaTa kalAnA volamA duHkharUpa haDatALa; satya Teka sukhamaya gaNI, karI pratijJA pALa. satya vacana vizvAsAM sukhazAnti rahenAra; pramANikatA pAmavA, karI pratijJA pALa. bolI bola vicArIne, choDI mAyA jAla; buddhisAgara TekadhI, karI pratijJA pALa. 1 7 ri 10 pratijJA pAlana. pratijJA karyAM bAda karelI pUrNa kare che. mUDha ane uttama manuSye! mananAM vicAra karIne pratijJA kare che ane pratijJAmAM svachatrana avaLedhI aneka duHkha veThI karelI pratijJA manda bIyavALA manuSya. pratijJA kare che ane vipatti AvatAM tuta pratijJAnA tyAga kare che. mUDha manuSye pratijJAnI kimmata echI mAMke che tethI temanI kimmata paNu jagamAM ochI AMkI zakAya che. mUDha manuSyane pratijJA karavAmAM muzkelI jaSNuAti nathI ane nAthI bhraSTa thavAmAM pakSu muzkelI jaNAtI nathI, mRDha manuSyanI TekamAM kai mAla haitI nathI prati Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratijJA pAlana. 57. tethI temanA vacanamAM lekane vizvAsa paDato nathI, pAmara jIvo belIne pAchuM gaLI jAya che. je manuSyo karelI pratijJA pALavAne Atmazakti dharAvI zakatA nathI teo potAnA AtmAne potAnA hAthe halako kare che ane tethI temAM temane bhAra ja paDato nathI. manda vIryavALA cha ghaDI ghaDImAM pratijJAo kare che ane jarA vAramAM pratitAne lopa karI pragatinA mArgamAM pitAnA hAthe kAMTA verI pitAnuM jIvana kharAba kare che. bALa jIva siMhanI pake zUrA thaI pratijJA kare che ane zvAnanI paThe pratijJAne pALavA samartha thatA nathI. bALacho jema Ave tema bole che ane pitAne svArtha sAdhavA aneka prakAranI vizvAsa pamADavAne vANIracanA kare che paNa teo ane svArtha sAdhaka hovAthI svapratijJAthI bhraSTa thAya che ane pitAnI peThe anya jIvone paNa pratijJA bhraSTa thavAne dAkhalo Ape che. je manuSpo bole che kaMi ane kare che kaMI te manuSyo pratijJA zabdanI smita karavA samartha thatA nathI te tenuM pAlana karavA te kayAMthI samartha thaI zake. je manuSya bhASAonuM jJAna dharAvata nathI paNa je pratijJA kare che te pALe che te manuSya kharo pramANika samajavo. je manuSpa balI belIne pharI jAya che ane potAnI jAtane chetare che te pratijJAbhaNa thaela hevAthI tenI vANImAM koIne vizvAsa raheto nathI. lakSmI maLavAthI vA sattA maLavApI vA vidvAna thavAthI pratiSThA thatI nathI paNa bolyA pramANe cAlavAthI manuSyanI game tevI dazAmAM pratiSThA paDe che ane te jaganI AgaLa hIrAnI peThe prakAzI nIkaLe che. pratijJA pALavAthI je zobhA maLe che te dhana-satA vA vidyAthI maLatI nathI. pratijJA pAlana karavAthI AtmAnI dharmazakti khIle che ane tethI manuSya pitAnuM nAma jagatamAM amara mUkI jAya che, pratijJAnI kismata AgaLa dhana, rUpa, phUla, ane sattAnI kaMI paNa kismata nathI. pratijJA pAlana karyA vinA manuSya anya lokone potAnI upara vizvAsa besADI zakato nathI. pratijJA pAlana karavA mATe aneka vipatti sAmuM laDavuM paDe che ane aneka duH bhogavavA paDe che. pratAparANune pratijJA pAlana karavAmAM aneka duHkha naDyAM hatAM. pratijJA pAlana karavAmAM durjana taraphathI ghaNuM veThavuM paDe che ane nirAzAmAM paNa AzAnuM avalabana karI jIvana TakAvavuM paDe che. pratijJAnA zabdo bolavA e rUpA jevA che paNa pratijJA pALavI eno ratna karatAM ghaNI kismatI che. pratijJA pAlana karavAmAM Atmabega Apa paDe che ane duHkhanI sAthe mitrI karIne rahevuM paDe che. pratijJA pAlana karavAmAM mamatvane dezavaTa deve paDe che ane saMkaTa veThavA rUpa tapa karavuM paDe che. pratijJA pAlana karavAmAM aneka IcchAo ane svArthone dezavaTo devAmAM Ave che ane AtmAnuM kArya kharekhara pratijJAnI siddhi tarapha vALavAmAM Ave che. pratijJA pAlana karavAmAM tana mana ane dhanane bhoga Ave paDe che ane prANane paNa hisAba gaNavAmAM Avato nathI. pratijJA pAlana karanAra manuSya mahAkAryo karavA samartha thAya che. nAnI nAnI pratijJAne paNa jIva saTosaTa mAnIne tenI siddhi karavA jeo AtmavIryane upayoga kare che teo potAnA AtmAne satyanA mArgamAM laI jAya che ane japa-lakSmI ane sukhane pitA. nA hastagata kare che. lAkha zabdo belpA karatA thaDA zabda belavA paNa bolyA pramANe vartana rAkhavA prayatna kare eja zAnti khIlavavAnI mULa kuMcI che. lAkhe sAbdothI je kArya Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA para tarapha vALavA DhAya ane jagamAM vIra gAvuM heAya te satya vacananI Teka dhArazu karavI. satya vacana ne pAlana karavAthI khIjIvAra pratijJA pALavAmAM hajAragaNuM AtmAmAM khaLa pragaTe che. je manuSye nAnI nAnI bAbatamAM paNa potAnA zabdanI kiMmmata AMkI zake che temanI vANImAM alAkika teja sphurI nIkaLe che ane tene AtmA dhairyathI prakAze che. pratijJA pAlana karavAmAM maraNu e maraNu nathI pazu uttama jIMdagInu zubhra jIvana che. pratijJA pAlana karavAmAM vakhatanA bhega Apave paDe che ane peAtAnA AtmAne apramAdI khanAvave paDe che. pratijJA laMga e eka jAtanuM maraNu che tethI gharA purUSA pratijJA pAmana karavAmAM zIne pazu dUra mUkI prayatna kare che. pratijJAnuM pAlana karavAmAM peAtAnA AtmAnI *saiTI thAya che ane AtmAnA adhikAra samajAya che. nAnI purUSa pratijJA pAlakane vakhANe che. pratijJA pAlakane devatAo vadhAve che ane tenA mahimA stave che. pratijJA pAlaka manuSya jagatamAM satyanA vyavahAra jALavI zake che. pratijJA pAlaka manuSyA jagamAM satyanI pratiSTA vadhAre che ane vizvAsane pAke che ane nItinA mArgane svaccha kare che. pratijJA pAlaka manuSyeAnI kIrtithI jagata chavAI jAya che. pratijJApAlaka manuSyAthI jagatanI satyamaryAdA jaLavAi rahe che. pratijJA pAlaka manuSya e kalpavRkSa ane phAma kulathI adhika che, je pratijJAne pALavA samartha thAya che te mAkhI duniyAnuM pAlana karavA samartha thAya che, je manuSya pratijJAne pUje che te dharmane pUje che ane te devane pUje che ane temA pAtAne pUje che. je manuSye pratijJAthI bhraSTa thAya che te potAnA AtmAthI vimukha thAya che. je manuSye pratijJA pAlana karavAmAM khare khare sakSa rAkhe che te satyanI pAse javAmAM kharekhara lakSa rAkhI zake che. je manuSyA pratijJA pAlana rUpa cAritryane nabhAvI zakatA nathI te meAhunA sevaka bane che ane tee kAyaramAM gaNuAya che. je manuSya je je vakhate je je ele te tarapha rUci dhAraNu karatA nathI ane Ape mAM vacaneAne sApe che teo peAtAnA AtmAne uttama banAvI dAkatA nathI. mAlelA Ala pALavAne samaya vu eja baLavAna thavAnI prathama nizAnI che. cAre taranA vicAra karIne kAi kArya karavAnuM vacana kheAlavu ane krAne amuka pratijJA vacana ApavuM pazu pazcAt aneka prakAranI upAdhi Ave melelA vacanathI bhraSTa thavuM nahi, tamArA AmAne ucca khanAvavA hoyate peAtAnI pratijJAnA zabda tarake lakSa Ape. je je same je je prasaMgekamAM je je pratijJArUpe sarvanI samakSa vA potAnA AtmAnI samakSa khelAyu hoya te pra mANe varto eTale sukhanA bhoktA banaze. ----- A prema ! madhura prema ! teM mane yugeAnA yugA sudhI gyA che. kaDImAM zatru ane mitranI pAchaLa satAine, ghaDImAM nidha ane stutimAM adrazya thaIne, laDImAM AnaMda ane anne kAramAM khovAI jaIne, ghaDImAM vipatti ane du:khe!mAM khAi jane, ghaDImAM saMsAranA saphAmAM lapAi jaIne. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satapaNuM. kapala satpaY. prakaraNa bIjuM vizva. (harabarTa vorananA lekhane anuvAda) (anusaMdhAna aMka 3 nA pAne 9 thI.) (lekhaka. zaMkaralAla DAhyAbhAI. kApaDIA.) mANasa, phirastA vigere chavadravyanAM draSTAMto upara batAvyAM che. A chavadravyanI mane lina sthitinAM draSTAti che. manuSya, phirastAo vigerenI aMdara kudaratI rIte adrazya AmA, saMbhrama rIte, drazya ane sparzanIya pugalIka vastu sAthe bhaLelo che tethI karI jevI rIte lIMbuno rasa pANIane khAMDanA umeravAthI mIThe lAge che tevI rIte te jJAnendriyamAM drazyabhAse che, upara mujaba karelA mIThA lIMbunA rasamAM jema lIMbuno khATo rasa adrazya rIte rahelo che tevI rIte AmAM tenI pavitra sthitimAM adrazyapaNe rahelA che. AvI rIte pahelI jAtanA dravyanuM satapaNuM pratipAdana kareluM che ane te ( chavaLa ) ekaja vyaktine vizvavyApaka paNe moTo AtmA nathI paNa janasamuhamAM arasparasa pratibaMdhakapaNe rahelA vyaktigata bhinna bhinna AtmAo che. ApaNe have ajIva dravyanA piTAvibhAga karIzuM. ajIva padArtha : je saghaLI nIce sata vastuo batAvavAmAM AvI che te sarva mAM java ne guNa aMtarbhave che. achatanA pAMca prakAra che temanAM nAma - 1. Matter. pudgalAstikAya. 2. Space. AkAzAstikAya. 3. An ether the fulcrum l dhamAMtikAya (gatisahAyaka) of motion. I. 4. An ether the ful. creem of rest in the adharmAstikAya ( sthiratA AlaMbana ) sense of not moving. 5. Time (which is only) - a figurative sense a kALa (je upacArathI mAtra dravya che) Bubstance, A saghaLI vastuo lAgaNI ke caitanya vinAnI che. pudagalAstikAya. A rasAyanazAstrathI ane cikitsAthI ghaNI sArI rIte samajI zakAya tema che. AmAM je sat dravya che te AkharanuM, avibhAjya-paramANuM che. paramANuonA padArtho bane che paraMtu paramANuo ke kAI bIjA padArthanAM banatA nathI. hAlanuM vijJAna zAstra paramANunI je jADAI batAve che te jainonI vicArapUrvaka ane buddhigamya rIte batAvelI jADAI karatAM ghaNuM vadhAre che. hAlanuM vijJAna zAstra je paramANunuM pramANa sAbita kare che te jaina draSTie jotAM asaMkhya paramANunuM baneluM che tethI te kharI rIte chevaTanuM aNu nathI Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. dharmAstikAya ane adhamastikAya, upara batAvela dhamastikAya ane adhamastikAya A bane dravyo jaina daSTie pudagala nathI. rUpI padArthamAM judI judI jAtanA guNo ane anvayo ( saMbaMdha ) hoya che tevI rIte A dravyomAM nathI. A be dravyone jainonuM tatvajJAnaja mAnya kare che. A be dravyomAM je dhamastikAya che te java tathA ajIvane gati ApavAmAM sahAyabhUta che arthAta gatirahAyaka che ane anya dharmAstikAya te jIvane temaja avane sthira rAkhavAne alaMbanarUpa che. dareka bAbatamAM A banne kAraNe hetuo mAnavAnI jarUra paDe che te vinA tame kaMI paNa karI zake nahi. AkAzAstikAya, AkAza e evuM kaba che ke je potAnI aMdara saghaLAM dravyono svIkAra kare che ane te kaI paNa jAtanI vastu ke padArtha nathI ke tene samAvAnI jarUra paDe. tene samAvAnI ja. rUra paDe evo teno svabhAva ja nathI. te sata dravya che paNa pudagala nathI. kALa, vakhata e bIjAM pAMca dravyonI mAphaka avibhAjya ane eka bIjAthI chuTA na thaI zake arthAta abhinna evA pradezone rakaMdha (samUha) nathI ( athata bIjA dravyonI peThe tene kAlAtikAya kahevAmAM AvatA nathI.) tene sagavaDatAnI khAtaraja dravya mAnavAmAM AvyuM che. vAstavika rIte te dravyanuM rUpAMtara che. te chava ane avanI vikRti che jenA vaDe ApaNe pUrvabhAvI, pazcAtabhAvI, navuM junuM jANI zakIe chIe. te eka vikRti che je bIjo dareka dravyomAM sAmAnya che. vAstavika rIte vakhata e dravyonI gatinuM bhajana che. dravyanI vyAkhyAo. jagatamAM bhinna bhinna prakAranAM je je dravyo rahelA che te ApaNe kahI gayA, have ApaNe te drazyanAM lakSaNo--yAkhyA vize kahIzuM. tenI vyAkhyA evI hovI joIe ke je drIyagocara ane drazya padArtho che tene temaja AtmA ke je IdrIya gocara nathI (arthAt atIdrIya viSaya che ke tene paNa aMdara samAveza thaI javo joIe. keI paNa dravya cAra judI judI rIte samajI zakAya che ane tethI karI A cAra rIta mAMthI koI paNa rIte tene nizcaya karI zakAze. A mAtra vicArathI sAkhe che te kaMI kharekharI bInA nathI. vyAkhyA naMbara 1. vakhatanI viSamatA, pradeza ane pI garbhitapaNe jenI aMdara sAthe rahelAM che tene kaba kahevAya che. vyAthIka nayanI apekSAe AvI rIte banI vyAkhyA karI zakAya che, keIpaNa dravyo samudAya je je padArthonuM baneluM hoya, te padArthomAM phera hoya te chatAM paNa te dravya samudAyamAM akaya mAluma paDe che. dAkhalA tarIke-cetanyamaya jIvo dareka arasparasa eka bIna sAthe ekarUpa nathI to paNuM te dareka AmA che, te eka dravya che. vyAkhyA nakhara. 2. guNa ane paryAne je viSayabhUta kare che te dravya kahevAya che. A vayAkhyA vastunI sthitine laIne arthAta pArthikanayanI apekSA che. sadA dravyanI sAthe ja tene guNa hoya che paNa tenA paryAya eka pachI eka badalAyA ja kare che. koI Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satapaNuM. chatAM te kadi AkRti sivAyano heto nathI. vastunI AkRti te teno sadAno guNa che. te vakhate gAbha heya khaMDI hoya, A paryAya che. vyAkhyA naMbara 3 utpAda, vyaya ane dhruva jene viSe hoya tene dravya kahI zakAya che. A vyAkhyA dravyArthIka ane paryAyArthika nayanI apekSA che. navA paryAyanA utpAdanI sAthe junA paryAyane kSaya thAya che ane je dravya che te sadA zAsvatu rahe che. koI paNa gharane nAza thAya che te vakhate tenAM gacI patharAnA Dhaga DhagalArUpe utpanna thAya che paraMtu te nAM mATI, yune, ITa vigere te tenuM te che. dravya nAza thatuM nathI tema utpanna paNa thatuM nathI mAtra tenI vartamAna sthitino athota paramANuonA arasparasa saMbaMdho nAza ane utpanna thAya che. vyAkhyA naMbara-4. dravya evI vastu che ke je dareka amuka jAti sabaMdhInuM kAma siddha kare che --saMpUrNa kare che. sAdhAraNa rIte vicArI jotA te mAlama paDaze, A amuka khAsa dravyanA aMge lAgu paDaze. upara mujaba dravyanI vyAkhyAo samajAvavAmAM AvI che te dareka vyAkhyAo mAtra pugalane lAgu paDe che eTaluM ja nahi paraMtu AmAne paNa lAgu paDe che. have ApaNe drazyanA svabhAva vibe AraMbha karIzuM. tenA kayA kayA svabhAve che? dravyanA svabhAve - dareka dravyamAM be jAtanA svabhAvo mAluma paDe che. koI paNa dravya, koI paNa satadharma viziSTa hayAtI bhogavatI sajIva ke nirjIva varatu sAmAnya ane vizeSa banne prakAre mAnI zakAya che eTale kahevAnuM ke dravyanI aMdara tamAma vastuone lagate eka sAmAnya svabhAva che temaja tene potAne lagatA bIje khAsa vizeSa svabhAva che. dAkhalA tarIke je badhI pudagalIka vastuo che tenA jevI sAmAnya dhamAM A eka paDI (pudgalIka)vastu che. teno khAsa svabhAva nAme kAgaLa che. jaina dharma mujaba jotAM ekalI sAmAnya dharmavALI koI paNa yugalIka vastu nathI tema ekalA sAmAnya dharmavALuM kaI paNa dravya nathI. jyAM jyAM padArtha hoya che tyAM tenAmAM vizeSa dharma rahelo hoya che. dAkhalA tarIke kAgaLa para nahi. je je dravya che temAM paNa vizeSa dharma hoya che. dAkhalA tarIke pudgala, AkAza nahi. ( AkAza e dravya che ) dravyanA sAmAnya svabhAvomAM eka astitva che ane bIjo prameyava che. kenTa phIloso phIthI A svabhAva (premapatra ) jaina dharmane judo pADe che. jainadharma pramANe vastuo jJAtavya che. sAmAnya svabhAve sadA zAsvatA che ane tene vyavaccheda thato nathI. bIjA svabhAva saghaLAM dravyomAM sAmAnya che ane eka vicAre teo nitya anutpanna (nitya sA. mAnya svabhAva) che ane bIjA vicAre nAzavaMta (anitya sAmAnya ravabhAva) che. vIMTI tarIke sonuM (sanA paryAya nAza pAme 5NuM te hamezAM kaI kaI ThekANe kaMi kaMi hoya che bIjA sAmAnya svabhAva eka, aneka, bheda, abheda vigere che. sarvAnI draSTie joIzuM te vastunA sAmAnya svabhAva apAra che. damanA khAsa svabhAvomAMnuM ciMtanya eka che ane te phakta mAMja hoya che. bIje khArA svabhAva AkRtine che ane te khAsa pudagalane ja lagatA che vaLI bIjI je samAvavAnI bInA che te pradezane lagatI che. sarvAnI draSTie jotAM vastunA khAsa svabhAva che te sAmAnya svabhAvanI mAphaka che ane apAra che. dareka vastuomAM potIko svabhAva hoya che te svabhAva baMne rIte eTale khAsa pitAne lagatA hoya che temaja bIjI vastuonI sAthe sAmAnya che. have je dravyane lagatA bIjo viSaya che, tene jANavAne prakAre che athavA nyAya che. tatvajJAnanA guNemAM eka evo guNa che ke je jJAta vastumAMthI ajJAta vastumAM leI jAya che. te jaina padyati nIce mujaba che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. 1 vibhAvanA. SynstatiNa 2 vyavasacheda-puNyakaraNa 3 sauojanA. 1 vibhAvanA prathama che. pRthakaraNa pahelAnI te mananI sthiti che. te vastunuM anizcita jJAna che athavA nirdetuka tarIke vicAra che. A vastu sthitinuM pRthakaraNa karI zakAya che. savathI duniyAnI aikayatA-abhedatA je tatva jJAnIo jAhera kare che evuM je dharAya che te A che. pRththakaraNa e bIjo naMbare che. pRththakaraNa eTale muLa tatvonuM zodhana karavuM, judA pADavuM, athavA bhAgone, tane, svabhAvane athavA jJAnanA hetunA rUpane judA pADavA te che. saMjanA cheluM che. pUrvagAmI je binapAyAdAra, anizcita jJAnane vividha nAnI saMbaMdhika akayatA banAvavAno prazcAta gAmI pRththakaraNanI sAthe mukIe tyAre saMjanA thaI kahevAya che. AvI rIte bIjo viSaya je nA vicAra saMbaMdhI che te have zarU karI che. (apUrNa.) satyopadeza. (anya dhamaone satya sabaMdhI bodha.) (1) satyanA samAna bIjo dharma nathI ane satyathI utkRSTa vastu bIjI koI nathI, A lokamAM asatyathI vadhAre tIvra bIjuM zuM hoI zake? (manusmRti ) (2) asatya bolavuM e mAtra apramANika paNuM che eTaluM ja nahi paNa hicakAre che. satya bolavAnI hiMmata dhare, kadI paNa jADuM belI kAma karavAnI jarUra nathI. ( jIharbaTa) (3) satyamAM pratiSita thavAthI A jaratanA saghaLA vyavahAra cAle che, vaLI satya e ziSTAcAra sahita hoya te te ati uttama che. (mahAbhArata -vanaparva) (4) satya e nIti vartana, pramANikapaNuM ane svAtaMtrayano sArabhUta che. duniyAmAM dareka manuSyane prathama satyanI avazya jarUra che. (mAilsa) (5) sarva vacano niyamathI bAlavA yogya che kAraNa ke te vacana vANIthI utpanna thayelAM che tethI te vANIne je purUSa zere che arthAta juTha bele che te badhI ja vastuonI corI karanAre che, ema samajavuM. (manusmRti). () jUThANuM navuM ne aNadhAreluM hoya te paNa te peTamAMthI nIkaLatA dhumADAnI kALI meM jevuM che, mATe tene vicAra karyA vagara ApaNA hadayamAMthI asatyane pAsa kADhI nakha eja uttama che. (raskina.) (7) zAnti rAkhavI e zreSTha dharma che, kSamA eja zreSTha baLa che, AtmajJAna eja zreSTha jJAna che, ane satya eja zreSTha vrata che. (vanaparva). (8) jene satya eja vrata che. garIbo upara sadA thayA che ane kAma tathA dha vaza karelA che teNe traNe lokane jIyA che, ema samajavuM. (mahA nivaNa) (9) jene jIMdagI sArI rIte gujAravAnI IcchA hoya teNe sAya saMpAdana karavuM joIe. (paleTA) (10satya tathA asatya, dharma tathA adharma, prakAzajJAna tathA aAna, sukha tathA du:kha e prakAranI je vRttio lokomAM utpanna thAya che, temAM je satya che teja dharma che, je dharma che teja prakAma che, je prakAza che te ja sukha che, ane je asatya che teja adharma che. ( zAnti parva. ). G. D. Shah. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAvyakuMja. kAvyakuMja. gurU mahAmya. ( zAstrI. maganalAla bhAIzaMkara. sarasIA.) vasaMtatilakA. mArA samAna jagamAM nathI koI sUra; "mArA samAna jagamAM nathI keAI vIra; "mArA samAna jagamAM nathI koI yogI, "mArA samAna jagamAM nathI ke bhogI." zajJAti, manuSya AvA vamaLe paDIne, kare che miyA bahu kalpanAne; zuM kalpanAo kadI hoya sAcI ? jethI zu pAme phaLa teha pAcha zAstra vijo, brahmA sadhaLA bhamyo nara alyA toe na pAe kadI: AzAnI avadhi nathI jagatamAM e mukI de dharI; "AzAnAma saritanuM jharaNuM moTuM mane bhAsatuM, mATe mUkI tamAma mAma mananI caNe gurUne nama." "pUrve puNya kIdhuM haze nara alyA? tenAthI pAmecha tuM; " A janma avatAra mAnava taNe kAThinya jemAM ghaNuM, " Avo lAbha pharI tune nahi maLe mATe adhA cetane?? meTA jJAnI gurUkane jhaTa jai tene are sevane, " sevA saddharUnI karyo nara alyA tArUM thaze zreyane, " "lADI vADI aneka gADI dharavAthI zreyata nA thaze;" "te be sparza karI tane zaraNamAM aMga karI rAkhaze, to Asakti tanAvI A bhavataNuM sIdhe pathe vALaze; manuSyama. garjanA karo moTI vacce bhApaNu dIne, "temAM kAMI nathI zreya sadagurU zreya mArga che. sarU sevanAthI te sAdhu svarga pathe vaLyA; sagara sevanA bhAve karNa jevA du:khI thayA. "bAhAmAM dukhane lekha antaramAM sukhamAnane - vAsanAo mUkI miLyA gurUthI Ama jANane; Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 buddhiprabhA zrImatI sarasvatI, AvAhana ane pUnama. ( le. pAdarAkara ) 1 parimaLa divya ahe kayAMthI ? TahukatA mAralI vINAnA nAda bhulAve bhAna ! kyAMthI ? krAmaLa pagalI kumakuma dharatI-- suMdaratA avanImAM bharatI~~~ AMkhalaDIe amRta jharatI- kA devI Ave--****e. 2 vINA-pustaka kara kamaLe che-- mAralImAnI pI~~ anUpa suvAsita kamaLa sukAmaLa-(sad bhAgya mahe e dIThe ! maNie pulaDAM varasAvyAM, uccAsana devI padharAvyAM, bhaktabhAvathI pUjana kIdhAM, namI paDatA haye!****e 7 damAsunIti ne zila manehara, dharma tatva anerA, oLakha mAnI karanArAM, jJAna julaDAM veryAM !!! rasabhara hradaye pula saLAM, jIvana ka'DIe tyAM vaLata'; dinya prakSA enI ajavALe, kalI paDatAM hRdayA ****e. 4 varadAyaka kar uMcA karatAM, zira caraNe mheM dhAryuM; uMca nihALa nava mAM TaoNka 2 parimaLa 0 parimaLa parimaLa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manane bedha. 65 "putAmAtra sucArUM !!! paribaLa phulaDe phulaDe nAma lakhelAM, devI zAradA varadAyakanAM, kAvya lahario divya prasAra- e phulaDa saghaLAM 18 *e, ahe e kusume devI-prabhA zI prakaTAvatAM ? hadaghAnamAM kevo nAda e pravarAvatAM?!! manaDAre Teka. manavAra 1 manaDAra. 2 manaDAra manane bodha. (lekhaka zu. rAjakoTa) manaDA re tuM murakha banamAM asese paDI ra7 mAM. tAre te te tene maLe che, nazIbamAMnuM tuM ja raLe che; paranI AzA dharama, manaDA re tuM murakha bana mAM. dhana tana jobana athIraja jANI, kAkA mAmA mArI pramANe, maraNa vinAno mara mAM. tAruM mAruM kema kare che, sevAdharma kema visare che, mamate mAne mara mAM. A jagatamAM nathI keAI tAruM, bhaginI bhrAtA mAtA vAra; saMzapamAM tuM saDa mAM. ujajavaLa malIna sabaLa nabaLamAM, kaLabaLa chaLabaLa mAM. tuM paDa ma; uMdhe raste caDa mAM. prabhubhajanamAM prIta lagAvI; ujajavaLa karati tenI gAvI; pachI kadI tuM DaramAM. - zAMtinAthane zaraNe. teTaka vRtta. priya zAMti prabhu! priya zAMti prabhu! priya zAMti prabhu tuja jApa japuM; priya zAMti prabhu nitya zAMti kare, badhI Apada vyAdhi upAdhi harA. amI chAMTI anAmatA ara, japI zuM nita ApataNuM sujapa; adhikArI nathI chaupApI ame, tadapa pitu mAta prabhujI tame. viratAra kRpAIza tArI ahA, samajjavaLanAtha dayAnidhi che manameha dazA na naDe amane, prabhueja kRpA karI che amane. manaDara0 4 manapari. 5 manAra. 6 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. mAdhyamikTa javI. (lekhaka. mAstara bhegIlAla maganalAla zAha, godhAvI.) mAdhyamika keLaNInI saMsthAo vyAvahArika keLavaNInI sarathAonuM eka ati aga tyanuM aMga che. A keLavaNInI zarUAta prAthamika keLavaNuM pUrNa thayA bAda thAya che. sAmAnya rIte prAthamika keLavaNInA cAra dhoraNa pUrNa thayA pachI A keLavaNI mATe vidyAthIne lAyaka gaNavAmAM Ave che. prAthamika keLavaNInAM cAra dhAraNa agara cArathI sAta dhoraNe pUrNa thayA bAda ane ucca keLavaNInAM cArathI sAta sudhInAM dhAraNAne samAveza mAdhyamika keLavaNImAM thaI zake che. ucca keLavaNI lenArane ghaNA varga mAdhyamika keLavaNI le keLavaNInI para samApti kare che. sAmAnya rIte jIvana vyavahArane upayogI thaI paDe tevA hunnara, udyoga ane gara vyApAra mATe ATalI keLavaNI puratI gaNavAmAM Ave che. zarUAtanI keLavaNInA jJAnanI apUrNatA dUra karI pAThazALA-kolejo mAM apAtI uccatara keLavaNI levAne mATe vidyArthI ene lAyaka banAvavA jevuM upayogI kArya teo bajAve che. vyAvahArika vyApAra udyogo mAMja nahi paraMtu halakA darajajAnI nekarIomAM paNa mAdhyamika keLavaNInI upAdhI dharAvanAra vidyArthInI lAyakAta sAmAnyarIte gaNAtI hovAthI ucca keLavaNuM ApanArI praya lita saMsthAo viSe kaIka vicAra karo e ati Avazyaka che. mAdhyamika keLavaNInI saMsthAo "hAIskUla agara mIDaLa skUla"nA nAmathI oLakhAya che; ghaNI kharI mAdhyamika zALAo A gujarAtI zALAo tarIke paNa oLakhAya che; kAraNa ke temAM aMgrejI bhASA uparAMta gujarAtI viSaye zIkhavAya che. mAdhyamika keLavaNuMnAM badhAM dhAraNa zIkhavatI zALAo jeo " hAI skUla " nA nAme oLakhAya che tevI saM. sthAo ghaNe bhAge moTAM zaheromAM agara keLavaNImAM AgaLa paDatI ucca kAmanI ghaNI vasatI hoya evA gAme agara kabAnA gAmomAM astitva dharAve che. moTA zaheromAM sAdhanonI anukuLatAthI ane ucca kemanI ghADI vastIne lIdhe A saMsthAo AbAda hoya ema dRSTie paDe che. teomAMnI keTalIka sarakAranI madada vinA paNa sArI sthitimAM hoya ema dRSTigocara thAya che. ethI ulaTuM kacchanA gAmonI keTalIka saMsthAo sarakAranI madada chatAM paNa nANAMnI taMgImAM hoya ema daSTie paDe che. teomAMnI keTalIeka avanatimAM che. cAlu jamAnAnI pragati chatAM paNa teo keLavaNInI uccatA efficiency mATe pejanA karI zakatI nathI, eTaluM ja nahi paNa dhaNIkharI saMsthAomAM mAdhyamika traNe ke cAra dhoraNa sudhI ja abhyAsa karAvAya che. pAMca dhAro zIkhavatI zALAo kAnAM moTAM gAmomAMja daSTie paDe che. A sthaLe traNa dhoSNane apUrNa abhyAsa karAvatI saMsthAo viSe kAMI ullekha karavo te nirarthaka che. te emAMnI je saMsthAe sAdhyane lakSamAM zakhI dareka viSaya paratve yogya vajana ApI dhAraNa taiyAra kare che temane bAda karatAM bAkInI saMsthAo mAtra aMgrejI bhASAnuM a85 zabada jJAna ApavA puratI garaja sAre che ema kahIzuM to te ayukata nahi gaNAya ! prasiddha vidana "DI" kahe che ke "ApaNe e sAmAnya siddhAMta lakSamAM rAkhavo joIe ke dareka zALAe amuka judI judI bAbatanuM zikSaNa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAdhyamika keLavaNI. 367 DrAiMga jevA huvArU udyoganu zikSaNu ke jethI vidyArthI kAMi vyavahArU kArya karatAM zIkhI zake ! amuka vAstavika bAbatenu zikSaNu, krU jevA vidyArthI kAMi vyavahArU kArya karatAM zIkhI zake ! amuka vAstavika bAbatenuM zikSaNu, ke jethI vidyArthI tenI khAsapAsatI cIne viSe ane kudaratanA padArtho viSe jANI zake 1 buddhi agara bIjI mAnasika cakti khIle tevI keLavaNI ke jethI te vicAra karavAne, avalokana karavAne agara tarka karavAne deArAya; ane naitika LavI ke jethI te sahradaya thAya ane satya uddezathI ane kanthanI lAgIthI prerAya ! mAdhyamika zALAnA abhyAsakramamAM vAstave vidyArthInI mAtRbhASA uparAMta me bhASAnA mULatattvAnA samAveza thavA Ie. tarka-NitanA viSayamAM vidyArthIne akSaragazcita ane bhUmiti sudhI derI zakAya ! vijJAnanA viSayamAM rasAyana, padArthavijJAna ke kha geLa jevA emAM echA ekAda viSNunA samAveza karI zakAya ! manuSyajAtane upayegI vidhAmAM sAkriyanA keTalAka uttama phakarAone tathA cAreyanA vikAsanA ane banAveAnA sabaMdhanA tihAsanA jJAnane samAveza karI zakAya ! " "> mAdhyamika keLavaNInI AvazyakatA viSe ApaNe vicArIzuM te jaNAze ke sAmAnya rIte ucca keLavaNI vinA manuSyanI jaDatA, pazu pa dUra thatuM nathI. sAmAnya rIte jotAM ucca keLavaNIthI jeTalI caMcaLatA, ane buddhitI sUkSmatA thAya che, teTalI mAtra prAthamika keLavaNIthI thatI nathI e nirvivAda che. cittanI ekAgratA, sthIratA, zAnti muddhithI samatA tathA jJAnathI upalabdha thatuM baLa, himmata ane sAhasiktA e ucca keLavaNInAM pariNAme che. zarUAtanI keLavaNIthI mAsika {ktae pUrNa vikAsa thateA nathI. buddhinI jaDatA, maddatA ane tenA pariNAmarUpe zArIrika jaDatA paNa puratI rIte khasatAM nathI. ucca keLa valhInA dIdha sarakArI mana para paDavAnI khAsa jarUra che ke jethI mAnasika zaktie nA-- sArI rIte vikAsa thaI zake ! Ama TuvA chatAM pazu adyApa paryaMta ala gujarAtI agara ucca keLavaNInI yeAgya kadara, sudhArAmAM AgaLa paDatI ane ucca dAmanI vasatI sivAyanA gAmAmAM kassAnA gAmAmAM cegya rIte thai zakatI nathI. smArTsa gujarAtI keLavI maTe leAkAne! abhiprAya sAreya na hatA. e ukta saMsthAenA niyAmakAne anubhavasiddha che. tene sayegAnA pramANamAM yanAdhika aMze lAkAnI prabaLa saMrakSaka vRtti, sa Mkucita dRSTi ane vahemenI sAme kAma levAnu TuAvAthI, ukta saMsthAonA vikAsanA mArge sa`kucita te, prastuta sasthAe ke jene udaya temanI leka priyatA para AdhAra rAkhatA hoya ane teja sasthAe jyAre laikAne arUcikara hAya vA temanA prati vAkAnuM duSa DrAya te temanI AbAdInA saMbhava karyAthI DhAi zake ! paraMtu bhAgye dina pratidina deLavaNuI ane sudhArAnI pragatinA A jamAnAmAM lakAnA pUrvokta sarakSaka ane sakucita vicAreAmAM rUpAMtara thatuM jAya che; ane mAmika keLavaNuMInI upayegItA ane treAJatAnI kadara yujavAmAM mAve che. prastuta keLavaNI lAkapriya na thai paDavAnAM ghaNAM kAraNe che temAMnuM mukhya ane prabhuLa kAraNu e che ke tra gujarAtI traNa agara cAra dhAraNA sudhInuM zikSaNu ApavA mATeja dhaNokharI sathAnA uddeza TAya che. AvI traNa ke cAra vAraNe! sudhInA abhyA matI sagavaDa vALI zALAomAMnI keTalIka iMgrejI bhASAnA apa zabdanuM zikSaNu ApavA Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. uparAMta vizeSa kAryasAdhaka nIvaDI nathI; kAraNake jo teo astitva dharAvatI hoya che tevAM sthaLomAM vidyArthIne upayogI thaI paDe tevI ucca keLavaNI ApanArI saMsthAo na hovAthI temane saMnidhamAM AvelAM zahero ke jyAM ucca keLavaNI ApanArI saMsthAo hayAti dharAvatI hoya tene Azraya levo paDe che; agara to sAdhanonA abhAve mAtra traNa ke cAra dhAraNa jeTalI apUrNa keLavaNI leI viramavuM paDe che. sAdhanasaMpanna vidyAthI sivA yanA dhaNuMkharAo te A pramANe apUrNa jJAnathI ja dhaMdhAnI gareDamAM paDe che. traNa dhAraNanI apUrNa keLavaNathI Ala bhASAnuM mAtra upara ceTIyuM, najIvuM zabda jJAna maLe che ke je jJAna, manuSya vyavahAranI gaDamAM paDatAM vismaraNa thaI jAya che. A apUrNa keLavaNIthI mAtra ATaleja geralAbha thAya che eTaluM ja nahi paNa zarUAtanI keLavaNInI saMsthAonA ucAM dhAraNomAM zIkhavAtA vyavahAropayogI viSayonA zikSaNanI ane mAtRbhApAnA zikSaNanI anukuLa saMdhino lAbha paNa vidyArthI gumAve che. AthI vidyAthI bhaya rIte bhraSTa thAya che. je Ala gujarAtI zALA tenA nAmane sArthaka kare tevI hoya ane nahi ke anya viSayane bhege Ala bhASAnA mAtra zabda jJAna paraja lakSa ApatI hoya te kAMI bhayanuM kAraNa rahetuM nathI. jo Ajhala gujarAtI zALA tenA abhyAsa kramanA dareka viSaya para tenI yogyatA ane upayogitAnA pramANamAM mAnasika zaktio eka sarakhI rIte khIlI zake tevI rIte sAmAnya keLavaNI ApatI hoya te te tenA nAnA agara vistAra vALA svarUpamAM saMpUrNatAnI kakSAmAM che ema ApaNe dhArI zakIe ane saMtoSa prApta karI zakIe paraMtu je Ala gujarAtI zALAomAM Ala bhASAne ja ati agatya ApavA mAM AvatuM hoya, ane anya viSayonI sAmAnya rIte upekSA karavAmAM AvatI hoya, vidyA thaone vyavahAropayogI thaI zake tevA ane temanI mAnasika zaktione samAna rIte vikAsa thaI zake tema anya viSayonuM zikSaNa apAtuM na hoya te teo vAstave vidyArthIne Azraya bhUta thaI paDatI nathI. Ala gujarAtI zALAo leka priya na thaI paDavAnAM kAra mAM A mukhya kAraNa che. karabAnI keTalIka A gujarAtI zALAonA vidyArthIo, zarUAtanI keLavaNInAM sAta dhoraNo pUrNa karyA bAda A la gujarAtI keLavaNI levA je DAyelA hoya ema daSTie paDe che. AjakAla gujarAtI pahelA traNa dharanA abhyAsa kramamAM Ala bhAvAnA taphAvata sivAya bhAgyeja vizeSa taphAvata hoya che; chatAM Ala gujarAtI zALAo zarUAtanI keLavaNInI zALAonA uMcA darajInA abhyAsanI garaja sAratI hoya ema gaNavAmAM AvatuM nathI; eTaluM ja nahi paNa kaI kaI prasaMge A gujarAtI traNa cAra dhAraNone abhyAsa karyo hoya tevA vidyArthIne punaH zarUAtanI keLavaNInAM uMcA - ronA abhyAsamAM joDavAmAM Ave che. AthI ema sahaja anumAna thaI zake ke Ala gujarAtI zALAomAM zIkhatA Akala bhASA sivAyanA anya viSayanA zikSaNanI ugratA efficiency viSe lokonAM mana saMdigdha haze AthI e Avazyaka che ke je aMze keLavaNI apAya tevA aMze pUrNa ane yogya dafficient hevI joIe. zarUAtanI keLavaNInAM uMcAM dharaNonA abhyAsakramanI mAphaka havahAropayogI ekAda vivadha tenA abhyAsakramamAM dekhala karavo joIe. A sthaLe jaNAvavuM joIe ke " prArthanA samAja InsTITayuTa' nA Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAdhyamika keLavaNI. kArya vAhakee AvIja dIrdha dRSTithI dezInAmuM vagere viSayo te saMsthAnA gharamAM dAkhala kayA hatA. adyApi paryata gujarAtI bhASAnA viSayamAM nibaMdha agara gadya lekhanane sthAna maLeluM na hatuM. AthI vidyArthIne zuddha lekhana, yogya vAkya racanA ane vicAra saMkalanAno mahAvaro paDato na hato. vicAro darzAvavAmAM te saraLatA ane chaTA prApta karI zakato na hato. A pramANe bhASAnA zikSaNanA eka ati agatyanA aMga prati durlakSya thatuM paraMtu subhAgye sudhArelA navA abhyAsakramamAM ukata viSaya dAkhala thavAthI te bhaya na pa che. mULa Adi viSayonuM zikSaNa jamAnAnI pragatinA pramANamAM zAstrIya ane paddhatisaranuM thavAnuM valaNa pakaDe che paraMtu A sarvenI tehano AdhAra zikSaka ane tenI yogyatAne avalaMbIne rahe che. padArtha pAThanA zikSaNe haju Ala gujarAtI zALAmAM praveza karyo nathI chatAM navA abhyAsa kramamAM A viSaya viSe paNa rUparekhA dorelI hovAthI tenA zikSaNa mATe bhaviSyamAM yatna thaze ema AzA rahe che. prastuta saMsthAonI sthiti vize vicAratAM e 25 bhAse che ke dareka saMsthA pRthaka pRthaka astitva dharAve che. A saMsthAo paraspara koI paNa prakArano saMbaMdha dharAvatI na hovAthI eTale ke teomAMnI darekanI vyavasthA ane baMdhAraNa judAM hovAthI teo parasparane Azraya bhUta thaI paDatI nathI. dareka saMsthA sthAnika khAnagI agara myunIsIpAla sabhAnI dekharekha nIce hovAthI darekane kAryabhAra parasparathI alaga rahe che. AthI zikSakonI taMgInA prasaMge eka zALAne bIjI zALA taraphathI kAMIpaNa Azraya maLatuM nathI, eTaluM ja nahi paNa dareka zALAne tenA nirvAha karavAmAM ghaNuM kharca lAge che. zikSakanI lAyakAtanA pramANamAM pagAranuM dhoraNa uMcuM rAkhavuM paDe che ane tema chatAM paNa sthAyI zikSake upalabdha thatA nathI. dareka saMsthAmAM niyamita ane amuka saMkhyAmAM ja zikSakono nibhAva thato hovAthI, pagAranA vadhArAnA saMga saMkucita havAne lIdhe lAyakAta vALA mahenatu ane prAmANika zikSako eka saMsthAmAM bahu mudata TakI rahetA nathI. AthI A saMsthAonI AbAdIno mArga saMkucita thaI rahe che. kAnAM moTAM gAmonI skUlonA kArya vAhakane paNa zikSakonI taMgInI agavaDa eTalI veThavI paDe che ke teone zikSakonuM mana sArAvI levuM paDe che. AvI saMsthAmAMnA zikSakone " Tayuzana ' khAnagI bhaNAvavA sivAya bIjI kaI Avaka na maLavAthI temane asaMtava vAstavika rIte dUra thato nathI, A badhI saMsthAo khAtAnA kArabhAra ane amala nIce heya vA paraspara ekayathI joDAyelI hoya te darekane tenI yogyatAnA pramANamAM sAre lAbha thAya ! eka saMsthAno zikSaka bIjI saM. sthAmAM zikSaka tarIke joDAI zake ane tenI agavaDa dUra thaI zake. zikSakane paNa A phera kArathI navA saMyogono anubhava thAya ane pagAranA vadhArAthI saMtoSa thAya ! nAnI saMsthAnA zikSakane paNa bhaviSyamAM anubhava thatAM moTI saMsthAmAM praveza karavAno prasaMga Ave ane vyAdikano lAbha prApta karI zake ! A uparAMta dareka saMsthAne anubhavI zikSako maLI zake. nAnI saMsthAthI zarU karIne mArI saMsthA sudhI darekane tenI jarUrIAtanA pramANamAM cheDA kharce sArA zikSake maLI zake ! paraMtu AvA koI paNa prakAranA baMdhAraNanA abhAve kabAnA gAmanI zALAne paMdarathI vIzanA pagAramAM jeTalI lAyakAta.. vALa zikSaka maLe . Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 buddhiprabhA teTalIja lAyakAta vALA zikSakane nAnA gAmAnI saMsthAne paccIzane pagAra ApavA paDe che ema chatAM paNa te sthAyI TakI rahetA nathI paraMtu teM A saMsthAe vacce ayahrAya ane teo pararapara saDrAya karatI haiAya te nAnI sasthAne zikSakanI taMgIthI zeAdhavuM paDe nahi. nAnI syAmAM anubhava lai taipAra thayelA zikSakane mArI sasthA grahaNu kare ane ema te uttarAttara AgaLa vadhI zake.' nAnI saMsthAnI pAse pazu " preAmeAza'na ' pagAranA vadhArAnA sayeMge maryAdita havAthI, nokarImAM AgaLa vadhatA zikSakane sataithavAnI khAtara peAtAnI ktinA pramANuthI AgaLa vadhaOM paDe nahi ane tenA gajAnA pramANamAM tene alpa kha mAM navA mAsA maLI zake ! A uparAMta AvA koipaNa prakAranA khaMdhAraNanI hayAtithI zikSa kAnI javAbadArI vadha; kAraNa ke te eka sasthAne jakhamamAM nAMkhI peAtAnA kSudra svAya nI khAtara ekAeka bIje jai zake naRsi. te svataMtra, svecchAcArI paNa thai zake nahi. zikSAnI taMgIne lIdhe ane ekayanA krANu prakAranA baMdhAraNanI haiyAtinA abhAve Ala gujarAtI zALAnA vyavasthApakane sayeAgAne anusaravu paDe che tema na rahe; kAraNlR ke ne ekAda zikSaka nA lAyaka hoya te tene khaseDI zake ane anya anubhavI zikSakane bIjI sasyAmAMthI caheNu karI zake 1.AthI te zikSA para sArA aMkuza dharAvI zake ane temanI pAsethI kAma lei zake ekAda zikSakanI taMgI paDatAM zikSakanA abhAve AkhI saMsthA jokhamamAM AvI paDe che tevI sthiti na thAya ! AthI e Avazyaka che ke AvI dareka saMsthAnI vacce aikaya hAvu joie, agara temene kA` bhAra eka senTrala krendApagAmI sarvoparI saMsthAnI dekharekha agara amaLa nIce hAvA jAge paraMtu Ama thavAne badale nAM sudhI A saMsthAe pRyaka pRthaka hayAti dharAvaze, ane teenI vacce paraspara sahAya karavAnA sabaMdha nahi Deya tyAMsudhI dareka thALAne ghaNA kharce ane muzikhate nibhAvavuM paDe e nivivAda che. zikSakAnI taMgIthI nukazAna veThavu paDe, zikSAnI svataMtratA rahe ane te enI javAbadArInA pramANamAM temanI pAse kAmaletAM sarkAca zakhave paDe espaSTa che. sikSakA paNa sthAyI na rahI zake ane zALAnA baMdhAraNane aDacaNa paDe ! A sarve muzke lIo dUra karavA mATe saraLa upAya e che ke prastuta sasthAe vacce paraspara saMbaMdha heve ee. dareka nirALuM astitva dharAvatI hAvI na joie, Ama thAya te eka sarathAnA zikSakane anya sasthAnA zikSakanI sAthe sabaMdha rahe ane ubhaya parasparanI sAthe peAtAnA anubhavanI Apale kare prAthamika zALAnA zikSaket jema kacit ekatra thAya che ane paraspara anubhavanI Apale kare che te pramANe A saMsthAnA zikSake temanI vacce saMbaMdha thavAthI temanI pharaja viSe ane te adAkaravAnI aneka rIti ane pati viSe vi cAra karavAne prerAya ! ( apUrNa. ) . Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mokSane ghorImArga. 355 mokSano ghorImArga. (lekhaka. lAlabhAI maganalAla. zAha ). ( anusaMdhAna aMka dazamAnA pAne 318 thI ) e rIte brahmacaryano prabhAva acitya che. tenA mahImAne nahI jANanArA ane anya gatImAM javAne prItIvALA ja brahmacaryathI vimukha thAya che. tIrthakara bhagavaMte bhAkhI gayA che ke eka ja vakhata mayuna saMjJAmAM ArUDha thayela manuSya nava lAkha sukSma jIvene haNe che te pachI kapAka zadaza atI dArUNa viSaya sukhomAM kayo mekSAbhilASI Azakta thAya ? kAmArUTa purUSo jagatamAM viveka vAkaLa banI vAraMvAra vagevAya che, lukhya laMpaTa ane nAdAnanI paMkatImAM gaNAya che kahyuM che ke - dattastana jagatya kIta paTa gAmathI kurca, zArItraya jalAMjali guNa gaNuM rAmasya dAvAnala; saMketaH sakalApadAM zivapura dvAre kapATo daDhaH zAlaMdhane nija vilupta makhilaM aikaya ciMtAmaNI; je prANIoe traNa bhuvanane viSe ciMtAmaNI davA pitAnA zIlane lopa karyo che temaNe jagatane viSe apakIrti paTa vagADe che, gotrane viSe marIna ko lagAvyA che. cArItrane jalajalI dIdhI che, guNa samuharU5 ArAmane viSe dAvAnaLa lagAvyA che, sarve ApattinI sAthe saMketa karyo che, ane mokSanA dvArane vAsI dIdhAM che. viSaya lubdha thaI para strImAM Azata thanAra purUSo potAnA AtmAne dhuLa meLave che. svajanane khAra de che ane pagale pagale mAthA DhAMkaNuM kare che. teoe samajavuM joIe ke varaMjala dastaMbhaH paribhe vidhivete ! napunarnaraka dvAra rAmA jadhana saMvanama ! tapAvelA leTAnA bhalAne AlIMgana karavuM sAruM che paraMtu narakane dhArarUpa strInA jadhananuM sevana karavuM sAruM nathI kAraNa ke, stamaimAMsagraMthI kanaka kalA viyu pamiti mukha zleSmAgAra tadapica zazAMkane tulitama che svamUtra kilAM karivara ziraH jilana, muni dha rUpe kavijana vize gurU kRttama tane mAMsanI gAMTha che chatAM tene suvarNanA kaLazanI upamA Ape che. mukha kamanuM rathAna che tene caMdramAnI sAthe sarakhAve che ane AvatAM mutrathI vyApta evA jadhanane hAthInA gaMDasthaLanI sAthe sarakhAve che, e pramANe vAraMvAra nidavA lAyaka strInA svarUpane kavioeja vizeSa mahatvatA ApI che. vaLI kahyuM che ke, darzanena harate citta, sparzane harate balaM; saMgame harate vIrya, nArI pratyakSa rAkSasI. jenA darzana mAtrathI cittanuM haraNa thAya che, sparza karavAthI baLane kSaya thAya che ane - mI vara, nAza thAya che evI pratyakSa rAkSasI samAna, eka dajhatI viSanI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buDhiprabha. vala jevI, sarSa vyAkha ane rAdikathI paNa adhika nukazAna karanAra, sAkSAta draSTiviSa sapanA jevI, Ama dhanane luTI lenAra ane saMyama prANane haranArI evI strIothI bhava bhIra pu e sadA dura ja rahevuM ghaTe che. kevaLa narkanAja sthAnabhuta, cAmaDAthI vIMTelA hADa pIMjara vALA ane durgadhI evA ammAdikathI bharelA komInInA mukhane viSe temaja mAMya nA locA jevAM stana yugalo ane viSTAdithI bharelAM kamAkula strInA udaramAM kAmadha mANaso kAgaDAnI pere kIDA kare che. gorI cAmaDIthI vATeluM ane vastrAbhUSaNathI bhuSita kareluM strInuM rUpa joIne he bhadra ! tuM vivekathI vicAra kara paNa temAM pataMganI pere tuM ekA eka jhaMpalANa paDIza nahI. nahIto chevaTe prazcAtApa karIza. svabhAvika rIte ja adhIka azucIthI bharelA ane aneka vArathI azucIne vahana karatAM chatAM cAmaDAthI maDhelA strInA dehanuM aMtara svarUpa vicArIne tuM vivekathI tene parihAra kara. eka vidvAna kahe che, pA ciMtayAmi satata mathI sA viraktA che sApanya michatI jana sajane nya sakataH asma te, paraMtuSpati kAci danyA che dhik tAMya taMca madanaM caImAM samAya che je AnuM cIMtavana karuM chuM te mArAthI vimukha rahe che ane te anya purUSane che che. te purUSa bIjI strImAM Azakta thayelA che, ane te bIjI koI strI mane cAhe che mATe tene dhikkAra che, tene pArane dhikakAra che, madanane dhikkAra che ane mane paNa dhikkAra che mATe viSaya evA kAma bANathI pIDIta thai nirmaLa zaLa rane gumAvI je dharmarUpa cIMtAmaNIne tacha de che te hata bhAgya aneka janma maraNa saMbaMdhI ane sAdhI durgatImAM jAya che. vaLI A viSaye lAMbA vakhata rahIne paNa cheTe janArA che te nakkI che te pachI tene viyogamAM phera zo che ke jethI mANase potAnI meLe viSa chotA nathI. kemake je e viSayo pitAnI meLe ApaNAthI chuTA paDe che te manane atI parItApa utpanna kare che paNa je ApaNe pitaja khusIthI tene tyAga karIe chIe to te mokSa sukha Ape che. mATe he bhadra je tuM saMsAra parIbhramaNathI kaMTALyo hoya ane mokSe javAnI IcachA hoya te bIjA aneka chIMDInA mArgo cheDI rAja mArga tulya brahmacarya vratanuM ja yathA vidhI sevana kara. corAsI hajhAra munIne dAna devAthI je purNa thAya che teTaluM ja puNya triIkaraNa zutie brahmacarya pALanAra vijayA zeTha ane vijyAM zeThANIne jamADavAthI jInadAsa zeTha upArjana karyuM hatuM. A apUrva mahImA brahmacaryane batAvelo che. brahmacArI purUSone vacana siddhi hoya che. dhAra te karI zake che. potAnI agAdha zakatIthI upadeza daI hajhArI manuSyone muktinI sanmukha kare che ane zretAnA hRdaya upara sacoTa asara karI patharane paNa pIgAlI zake che. temanA tejamAM loke aMjAi jAya che ane sUra asUrAdithI pUjaI bhUmAlamAM surtha samAna prakAzI uThe che, jyAre brahmacaryathI bhraSTa thanArA ane viSaya vi. lAsI chavo A dunIyAmAM aneka prakAranA vadha, baMdhana, nAsIkA chedana, darIdratA, idrIya che, napuMsaka paNa, kadarU5 5NuM, bhagaMdara, cAMdI, paramI A vIgere rogonI utpatti evA aneka duHkhanA bhoga thaI paDe che ane parabhavamAM naraka gatInA asahya duHkha sahana kare che. anya darzanIomAM paNa kahyuM che ke eka relI bAcaryanA sevanathI je panya thAya che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAdityanA rAsa uparathI. 3pa7 te hajhAre yAthI paNa nathI thatuM. pAMca mahAvrata dhArI sAdhu purUSa paNa je bacayathI bhraSTa thAya che te pace mahAvatethI bhraSTa thanArA jJAnIoe kahyA che. jema samudramAM badhI nadIo samAya che tema eka brahmacarya mahAratamAM badhAM vrato samAyAM che tethI ja Ida paNa sabhAmAM bese che tyAre prathama brahmacArIne ja namaskAra kare che. aneka vratonuM sevana kara paNa brahmacaryathI rahIta kadI paNa mokSa pAmato nathI, anAdI kALathI anaMtA cha siddhi padane pAmyA ane AgAmI kALamAM pAmaze te saghaLAmAM ane tIrthakaromAM paNa brahmacaryanIja mukhyatA hatI mATe nirvivAdo ane vAraMvAra kahevuM paDe che ke brahmacarya eja mokSa meLavavAne dharI rAja mArga che mATe zAsvatAM mokSanAM sukha pAmavA dareka jIve zrI brahmacarya mahAvratanuM yathA vidhI sevana karavuM eja hItakara che eTaluM ja kahI nIcenA zlokamAM zrI raghuLIbhadra munIzvarane namaskAra karI A lekha samApta karuM chuM girI guhAya bijane vanAntare, vAsaM thato vazinaH sahastraH harpItI raye yuvatI jatAMti, vazIsa ekaH zakAla naMdanaH parvatamAM, guphAmAM, ekAMtamAM ane vananI aMdara nivAsa karIne ene vaza rAkhanArA hajhArI che paNuM atI ramya havelImAM ane strI jananI samIpamAM rahIne IdrIone vaza rAkhanAra te te zakahAlanaMdana zrI syulIbhadra mahAmAnya che ane temane huM trIkaraNa zuti a namaskAra karuM chuM. itI. zAMtI. satI. zAMtI. samarAdityanA rAsa uparathI. (lekhaka munimANeka. kalaktA. ) ( anusaMdhAna aMka 10 mAnA pAne 311 thI.) bhUla karI sudhAravA, udhama manamAM thAya. paNa kameM vIparita thatA, kAraja bIgaDI jAya, pAraNAno samaya vItI gayA pachI rAjAnA zarIre zAtA thaI gaI tyAre tene sAMbhaLI AvyuM ke Aje tAravIne pAraNAno divasa che ane tene meM AmaMtraNa ApeluM che te te AvyA che ke nahi? ane AvyA hoya te temane AmaMtraNa pramANe bhojana vigerenI yogya savaDa thai che ke nahi vigere tapAsa karavA mANasone pharamAvyuM. jyAre rAjAe mA sone tapasvIne adhikAra pUjyo tyAre te saghaLA Azcarya pAmI gayA kAraNake te saghaLA, rAjAe tapasvIne AmaMtraNa ApeluM jANatA nahotA tema te mahAna tapasvIne prabhAva tathA tapazcaryA keTalI utama che te paNa teo jANatA nahetA ane rAjAne dhIre vyathAnI paNa garabaDa hatI te saghaLAM kAraNe AvelA tapasvIne teoe AhAra ApavAnuM te dUra rahe paNu Adara paNa A nahote te vAta jyAre rAjAne kahI tyAre rAjAnA manamAM have Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 buddhiprabhA. gayo hato ane have teNe bIje javAnuM mAMDI vALo pAraNuM karyA vinA ja bIja mAsanA upavAsa karI lIdhA haze. AvelA atIthine Adara Apavo e sajajanatAnuM lakSa che paNa AmaMtraNathI lAvelA ne te vizeSa prakAre bhakti karI saMta joIe, temAM paNa saMsArathI virakta ane mahAna tapasvIne AmaMtraNa ApelAne kevI rIte Adara Apavo joIe te te AmaMtraNa karanAra ke vidvAna mANusaja jANI zake che paNa ajANyA ane kama buddhinA rAjyanA nakaze te kevI rIte tenuM mahatva sAyavIzake? mAna ApavAnuM ke Adara ApavAnuM te dUra rahe paNa sAmAnya bhIkSuka mAphaka paNa jo tene khAvAnuM ApyuM heta athavA jamavA besADyo heta ane dUdha pAkAda zreSTa bhajanane badale sAduM bhojana bAjarI juvArane roTalo paNa Apyo che. te ghaNuM sAruM thAta kAraNa ke eka eka mAsanA niraMtara upavAsa karanAra ne mArA pramAdathI eka mAsanA upavAsanA pAraNAne dIvase je pAraNa nahi thayuM te sAmaTA be mAsanA upavAsa thaze te temane zarIre atyaMta azakatatA thaze te bhaviSyamAM temanI pratijJAno nirvAha thatI muzkela thaze, vaLI sudhAvedanI sahana na thatAM ane pratijJA toDI na rokAvAthI temanA manamAM kheda thaze ane kodha utpanna thaze te temanI samAdhimAM bhaMga thaze te sadhaLAne deSita huMja thaizA. mArA jevo jagatamAM durbhAgI kAI nathI ke jeNe anAtha evA dvIjaputranI dayA lAvavAne badale tenA upara atiniMdanIya bALa caNA calAvIne apamAna karAvI, mAra marAvI, burA hAle vanavAsa karAvyo ane ekatamAM ghora tapazcaryA karanArA, paramezvaranI bhakita karanArA ane Ama ramatAmAM lIna thae. lA vairAgya dazAe raMgita thaelAnI samAdhi toDAvI pratijJA bhaMga thavAnA kAraNurepa thayo chuM. e mahAna pApathI mArI bhaviSyamAM durgati thavAnI che te te dUra rahe paNa ahIM paNa e tapasvInI samAdhi naSTa thatAM krodha utpanna thatAM A aparAdhanI sAthe mAre pUrve ne aparAdha paNa yAda AvatAM tenI zikSA thavA mATe mane zrApa Apaze to A bhAvamAM paNa atyaMta duHkha pAmIza athavA tenA pragaTa thaelA krodhAgnithI tyAM rahe rahe pa thoDIvAra sudhI rAha joI tejyuza mUkI mane bALI nakhaze. rAjAnuM aMtaHkaraNa dhaNuM kemala hatuM. zatru prAye jo ke te sUrya mAphaka aMta niSphara pratApanAM kIro pheMkate hatA paNa pUjya purUSo upara tenI atyaMta bhakta hatI. tema subuddhivaDe potAnI bhUlane sArI rIte joI zakato hato. garIbonA, apaMgonA, anAthonA duHkhothI tenuM aMtaHkaraNa vAraMvAra pIgaLI jatuM hatuM. koI paNa mANasa sRSTimAM bhUkhe na sue tene mATe teNe pUratI tajavIja rAkhI hatI. te kRpAnidhAna mahIpALa mahAna tapasvIne bhUkhyA rahevAde e banavuM ja azakya hatuM paNa potAnA pramAdathI ane pachI zarIramAM zULanI azAtAthI pAraNAno divasa vItI javA Aje hato ane tenA zarIre jyAre zAtA thaI ane bhAna ThekANe AvyuM ane vicAra karavAne vakhata maLe tyAre pAcho pahera vItI javA Ave to tevA vakhate javAthI koI phAyade thAya tevuM nahotuM kAraNake jatAM rAtri paDI jAya athavA jorathI ratha calAvI jAya te tapasvIne pAchA AvatAM rAtri paDI jAya ane tevA tapasvI ne rAtrie bhajana karavAnuM ke bahAra javAnuM anucita hatuM tethI rAjAe te divase ati ulaTa chatAM paNa pratikuLa kAraNothI bIje divase prAta:kALe tArI pAse javAnuM nakkI karyuM hatuM. uttama purUSone paNa jyAM sudhI kevaLajJAna prApta na thayuM hoya tyAM sudhI zrata kevaLa Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samarAdityanA rAsa uparathI, 58 eTale siddhAMtanA pAra pAmelA AcArya bhagavaMtone saghaLuM jJAna hoya chatAM paNa pramAdane vaza thAya tyAre temanI paNa bhUla thaI jAya te pachI sAmAnya jJAnavALAnI bhUla thAya temAM zuM navAI che ! paNa mukhyato e jovAnuM che ke jyAM sudhI te bhUlanuM samAdhAna na thAya ane te bhUlathI jenuM nukazAna thayuM hoya tenI samAdhi na karAvAya tyAM sudhI bhUla karanArane nidrA paNa AvatI nathI ane pathArImAM taraphaDIyA mAravAM paDe che te pramANe e guNa rAjAe AkhI rAtrI jema tema kADhI. savAramAM tapAvIonA rathAnamAM AvI tapasvIonA darzanano lAbha lIdhe ane tApasenAnAyakanA caraNamAM mastaka namAvI vAraMvAra potAne aparAdha yAda karI kSamA mAgatA hatA ane mukatA hAranA ujavaLa mukatA phaLa sadaza asui tenI AMkhamAMthI tapasvInA nAyakanAM caraNa upara TapakatAM hatAM. ziSyanA kahevAthI jo ke gurUjI jANatA hatA te paNa rAjA ATalo badho pazcAttApa zA mATe kare che tenuM guDha rahasaya jANavA mATe tene dhirSa ApI hakIkata pUchavA mAMDI tyAre rAjAe chAtI kAra karI ravuM baMdha karI potAnA maMdavADane ane pramAdano adhikAra kahI batAvyo ane tenI sAthe potAnA pramAdathI mahAna tapasvIne thaeluM asamAdhinuM paNa kAraNa kahI batAvyuM paNa jyAre tapasvInA be mAsanA upavAsanuM varNana kahevA mAMDayuM tyAre tenI chAtI bharAI AvI ane mahA mahenate saghaLI hakIkata pUrI karI. rAjAnA pUrNa pazcAttApathI tathA tenI AMkhamAM AMsunA ati dayAjanA dekhAvathI gurUnuM hRdaya paNa pIgaLI gayuM ane rAjAne dilAsa ApavA chatI kaThaNa karI kahyuM ke he upendra zeya na kara. pramAda chadamaratane lAgeloja che ane maMdavADamAM thayelI bhUla gaNatarImAM levAtI nathI mATe temAM tAro doSa nathI paNa tArA lIdhe te tapasvIne bevaDI tapazcaryAne moTo lAbha thAya che. tema tenI samAdhimAM ke pratijJAne kazo paNa bAdha lAgavAno nathI. zuddha ane saraLa hathathI tapasvIonA nAyake rAjane dilAse Avyo hate. tathA ziSyanA karelA rAjA saMbaMdhI aparAdhanI kSamA ziSya taraphathI gurUe rAjAne AvA chatAM bhUpALanuM mane saMtoSa pAmatuM nahetuM ulaTuM tapasvInA uttama lakSaNathI ane potAnA pramAdI vartanathI vadhAre vadhAre kheda rAjAne thato hato jayAre koIpaNa rIte rAjA mAnato nathI tema tenI udAsI dUra thatI nathI ane pitAnA caraNamathI mastaka uThAvatA nathI tyAre tApasa nAyake rAjAne pUchayuM ke tArUM mana kevI rIte teNI thAya te kahe tyAre rAjAe pitAno bhAva prakaTa karyo ke te tapasvI mahArA hAthathI jyAre pAraNuM karaze tyAre mane saMtoSa thaze. tyAre gurUe te rAjAno pUrNa bhAva ane atyaMta pazcAtApa le tyAre te saMbaMdhamAM tapasvIne ziSyanI salAha levA mATe bolAvyo. bALakoe mAtA pitAnI, patnIe patinI, ane vidyAthIe adhyApakonI tathA prajAe rAjAnI, AzAzArIranA chatra mAphaka svIkArI levI joIe tyAre Avo mahAna tapasvI zA mATe guNanA vacanane ulaMghe ! ziSya ane gurU baMne potapotAnuM mahatva jANI levAne yogya hovAthI rAjAne saMtoSa karavA sudhei te samaye te vAta aMgIkAra karI ane rAjAne baMne e vicArIne kahyuM ke he mahA bhAga! tuM khedanakara, tArA upara kiMcita paNa kAdha ke deva nathI paNa tArI bhakti tathA vinayathI saMtoSa pAmI tane saMtoSa thaze tevI rIte pAraNuM AvatI vakhate tyAre tyAM thaze A pramANe gurUzikhe tene saMtoSathI jyAre rAjAnuM AmaMtraNa tapasvInA pAraNA mATe Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiprabhA. svIkAryuM tyAre tene kAMIka zAMti thaI ane mastaka ucuM karI baMne gara ziSya tarapha vinayathI aMjalimastake lagAvI kahevA lAgyo ke mAre uddhAra karo tamArA hAthamAM ja che ema kahI pharI namaskAra karI rAjA pitAnA sthAnake Avyo. rAjA ke ghere Avyo hato to paNa pUrvanI mAphaka tapasvI sAthe thayelI vAta tathA te tapasvIne ApeluM AmaMtraNa pramAdathI parivArane koIne paNa kahyuM nahIM tethI phakata guziSya ane rAjA sivAya te koI jANatuM ja nahatuM tethI rAjAnA mANasene paNa te vAta bIlakula jANavAno prasaMga maLe nahiM. dayAnudAna ke devakumAra. (lekhaka. puMDarIkama, sANaMda) (anusaMdhAna aMka dAmAnA pAne. 13 ) prakaraNa 9 muM. jyAM dui vRti vasa karavA karma kAMDa racAya che; tyAM ke zuM A che ? koNa chuM ? e ziSTatA bhUlAya che. zuM prabhata siMhanuM rAjataMtra AvuMja haze. jemAM joIe tyAM AvAja banAve najare rekhAya ! A zuM ? atyAre pilIsanA AvA cokI paherA vaccethI gupta rIte pasAra thanAra A ko yuvAna nara che. zuM tene khabara nathI ke A kumArazrI devakumAranuM Alaya che? kharekhara ema che. jo ema na hoya te te ATalI badhI jabarI himata dhareja nahi ! vAha! juo A eNe gho* ne ghA karyo. kevI sapATAbaMdha gha ceTI gaI. juo te saDasaDATa upara caDhI gayo. zuM A suarane koInI dahezata nathI. kevo pApI ! pAcho bArImAM peThe ! mahAlapamAM koNa che ? mahAlayamAM eka jayamAlA ne tenI dAsI beja che. dAsI ghasaghasATa ughe che. jayamAlA lamaNe hAtha daI zuM vicAre che ? kema teno veNuM chuTo che ? kema pApacAM pulI gayAM che ? are ! tene vastranuM paNa kayAM bhAna che ? zuM ATalA badhA dahADA devakumArane zaka hepa ? vaLI kayAM eNe A dunIAno sadevane mATe tyAga karyo che. pAMca para 5Na te A sindurA nagaramAM Avaze. padhAre prANanAtha padhAre " Ama bolatAM veMta jayamAlA Avela purUSa ne vaLagI paDI. zAkhA. zAbAza. AhA, ke anahada prema che. rAtrI bhara mArja smaraNa karatI lAge che. " Avela mAse vicAryuM. birAje ? birAje ! huM ApanA pAdapUjana karUM." jayamAlAe kahyuM, . pahelAMnA vakhatamAM cora leke caMdana gho rAkhatA. tenI pUchaDIe dorI bAMdhI pA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAnuM dAna ke deva kumAra. 1 ja dhI." * paTela pi !" atyAre Ama ezaArAma karavAno samaya nathI. savAra sudhI je ahi rahIma te para pUrI muzkelI. mATe vadhAre sukha karato eja che ke Ane ahithI upADI cAlatAM thavuM. paNa e zI rIte bane ? jo banne jaNane bhAra mIlaze ? kadAca paDIe te zI rahyA ! paNa ghAnuM zuM kAma che. derIne AbhArI sAthe bAMdhIzuM eTale basa. hA, hA, yAda AvyuM. A bAjoTha ke sundara che. teneja utAryo hoya te bahu sugamatA paDe. ethI jayamAlA be bhAna avasthAmAMthI jAgratAvasthAmAM Avaze paNa nahi ne ApaNuM kArya sadhAze-cAla emaja karUM. jotajotAmAM yuktipUrvaka bAjoTha nIce utAryo. dAsI te paDI paDI ghoyA sivAya bIjuM kaMi kAmakAja nahotI karatI. vAha, kevI saphAIthI bAjoTha nIce utAryo. vaLI nIce kaNa ubhuM che! e paNa koI purUSavezamAM sundarAMganAja lAge che. juo, e cora paNa nIce ja hato. bicArI jayamAlA te pativratamAM tallIna che. tene nathI mahelanI khabara ke nathI bAjoThanI khabara. " cAlo kAma kateha ?" purUSe kahyuM. " vAra che hajI phatehane! strIe uttara Ape. " are have zI vAra che. bola kayAM lai jazuM ?" purUSe pUchyuM, mane lAge che mAre tyAM hama rakhAya te ThIka. " strIe kahyuM. gAMDI che? tArUM ne mAruM kayAM juduM che. baMgale raheje ne kaheje ke mane ApanI dAsI tarIke rAkhI che. " purUSe kahyuM. " vApha huM dAsI ! zAbAza, pitAnA paga para kuhADI ke " bIe gAra kahADayA. " ema kAMI dAsI kahe dAsI nahi thavAya. le tyAre kahe tArA sivAya enI pAse rahevAne koNa lAyaka che ? purUSe prazaMsA karI. " tyAre zuM mAre enI pAse rahI enI sevA uThAvavI?" strIe puchayuM. paNa te kayAM sadaivane mATe che. " " are; paNa AkhA janmArAnuM meNuM rahene ?" " vAha gaDI vAha, tuM bahu AgaLa pAchaLano vicAra kare che, e to ThIka paNa ene rAkhavI zI rIte. badhAya dahADA kaMI gupta rakhAze ne kadAca je devakumAra Avaze ne tapAsa karaze to pachI ApaNI zI dazA?" strIe puchayuM. mAre te evo vicAra che ke A rAjya choDI ApaNe traNe jaNa koI pararAjyamAM jatAM rahIe. bhagavAna kRpAe ApaNI pAse dravya puSkaLa che, tyAM jayamAlA paNa ThekANe Avaze. " purUSe kahyuM. zI rIte." " herAnuM rAjInAmuM ApuM." ja paNa Ama ekA eka rAjInAmuM ApavAthI rAjAne ApanA taraphazakaze. " evuM na bane kAraNu rAjA jANe che ke jayamAlA kadAca na hoya to tenA pati Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. "hA have ApaNe bahu samaya gaye. ApaNe kaye raste jaIzuM. paherIgara te nahi maLe ne ?" strIe puchyuM. " rasto bahuja gupta che. mArA sivAya eka paNa paherIgara tyAM bhAgyeja rahe che. A paNe ATale sudhI phateha pAmatAM AvyAM chIe to AgaLa paNa phatehaja samajavI." purUSa vijayanuM bhaviSya kahyuM. juo paNa have kaMI cetana thaI. cAla upADe jaladI Akhe bADaja pAlakhI. mAM mUke. " strIe kahyuM, bane jaNe pAlakhI upADI ne pUrajozamAM cAlyAM. mArga bahu gupta che eTaluM ja nahi. paNa e gupta mArga para A purUSanI ja satA che. juo juo peluM sAme koNa cAlyuM Ave che !" strIe pUchyuM. mArA sivAya A kALI rAtrIe gupta rAja mArga para cAlanAra kezu?" koI rAjavaMzI lAge che. " che te rAjavaMzI paNa haze " " mayasiMha te nahi ke ? kharekhara evuM ja lAge che. zikara nahi lAva kayAM che mArI taravAra kAMti e nahi ne kAM to huM nahi ?" kayAM che taravAra ! atyAre taravAra kevI !" " keNue vagara pUchyuM rAjamArga para cAlanAra ?" purUSe puchayuM. "e te huM sanAdhipati malasiMha." pratiutara maLyo. eTalAmAM te mayalasiMha najIka AvI pahoMcyo ne bolyA " kaNa gajaracha ! A pAchaLa strI jevuM koNa che ? A zuM ?" ema kahI paDado udhA. re, re gajaracha ! A keNu jayamAlA tamArI pAse kapathI ?" mayale prazna pucho. gaDabaDa nahi. koI kAphira laI jatA hatA te choDAvI che. jANe che ke A gupta rAjamArga para mahoro pahere che. " gajarajIe khulAso karyo. " kyAM laI jAo che !" hAla turata te mAre tyAM paraMtu sahavAre rAjya darabAramAM jAhera karazuM." gajarajIe kahyuM. " kema ? A laTakuDI jevuM kazuM lAge che ?" " hA huM teja," laTakuDIe uttara Apyo. oha tuM ahi kayAMthI ?" te paNa hoya saMsAra vyavahAra che ne ?" gajarajIe kahyuM. gajaracha ! tyAre tamane jayamAlA hAtha nathI lAgI paraMtu tameja ANI che. nahi te laTakuDI tamArI pAse kayAMthI hoya ?" mayalasiMhe prazna karyo. nahi, nahi sAheba, ApanA anumAnamAM bhUla thAya che. hajI laI janAra harAmakhokone te pakaDavA che. jayamAlAne mUkI de ApanI pAse ja AvavAno hati. " gaja Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayAnuM dAna ke devA mAre. - gajaracha ! ema hAthathI jAo mAM ? mArA AvAsa ahi najIka che mATe tyAM ja jayamAlAne mUke. pachI tamArI marajI hoya te careharAmakhorone pakaDavA jAo. " mAle kahyuM. ema kema ? " kAraNa ke atyAre jayamAlAnI rAjya darabAramAM bahu kiMmata nathI." nApati e khulAso karyo. " hiMmata nathI tethI kaMi kumAranI strI maTI jaze ! " hA tevuM ja che. have kumAra kyAM enuM medra jevA che?" tyAre ke joze ?" che ke mArA tArA je ?" " vAha, tameya mArA jevAja vicAravA lAge che. " " mATe ja tame bane jayamAlAne upADI lAvyA che kema ?" " hAjI, paNa vAta gupta rAkhazo sAheba !" je mAre ghera japamAlA pahoMcaze te vAta gupta raheze, nahita savAramAM tamAza benI pUrepUrI phajetI. huM koNa ? senApati ! jANe che ke dehAMta daMDanI zikSA paNa mArAja hAthamAM che. " senApatie kahyuM. che ema ke ?" " hAjI. rAjyamAM kelzi rAja che tenI tamane nahi khabara hoya kema ? " " keNa rAjA che ? ". A tamArI pAse ubhe che te. prajatasiMha teja huM ema samaje." mamale kahyuM. samajAyuM ! paNa AthI Apa zuM kahevA mAge che. " gajarajIe pUchyuM. hajI mAre kahevuM tame samajayA nathI ?" nAjI. " ja kharekhara tame koTavAlanA hodA mATe nA lAyaka che. " " mAra karo, ne samajAvo. " " je IchAe jayamAlAne tame upADI lAvyA che teja IcchA mArI che ema samaje." e mArI prathamanI kabulAta che. " " tyAre A parIvAra paNa yAda rAkhajo ke je vAta Taze te siMduranI sIma bhAre thaI paDaze ne je nahi chUTe te senApatinI padavInI kavacita AyA rakhAze. " mamale kara ne AzA ubhayanuM sAthe dAna karyuM. have gajarachane, jayamAlA mayalasiMhane tyAM mUkyA sivAya chuTake nahoto kAraNa ke te be rIte gunahegAra hate. ekate teNe laTakaDI sAthe rahI ziSTatAno tyAga karyo hato, ne bIju jayamAlAne duSTa vAcchanAnI tRpti arthe chetarI-pakaDI-hatI. AthI hAla turatane mATe senApatine vaza rahevuM teja eNe egya dhAryuM. agara je senApati kevI azubha vRttine che te vAcaka jANe che chatAM atyAra sudhI gajarachamAM te tenA viSe bahu pavitratAno mata hate. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 buddhiprabhA vAyA. SELF PRAISE. huM lekhaka, zaMkaralAla DAhyAbhAi kApaDIA. ) para parizutise nAma dharatahe pharata karata dveSa raMgI. rAya raMgI eka rgI hAve takha hAvata nIja saMgI, caitana ( zrImad buddhisAgarajI ) ApaNe aiki caitanya sRSTi saMbaMdhI vicAra karIzu te ApaNane dareke dareka sa'sArI jIva Atmika spiritual ane pugalika Material zaktithI abhinna jAro. have A che zakitamene uparanA lekhanI sAthe zA sakhadha che, te kevA lakSaNane bhaje che, te darekamAM kevuM sAmarthya atabhave che, kaI tyAjaya che ane kai (cakita) AdaraNIya che vige. renuM TuMkANamAM spIkaraNa karavAnI agatyatA hAvAthI prathama huM te bAbata paratve vRdaeNnu lakSya kheMcu chuM. caka AtmA kaheA ke caitanya kahA, te jJAna, darzana, cAritra ane vIryanA guNaeN karI viziSTa che. pudgala varNa, gaMdha rasa, ane sparza guNekarI sahita che. AtmA adrazya invisible che tyAre pudgala drazya Visible che. AtmAnA guNAthI utpanna thatuM sukha zAvatu overl* asting arthAt avyAbAdha che ane jema jema te guNo khIle che tema tema jJAnanA svayaM prakAza vadhatA ne vadhatA jAya che tyAre pudgalathI upajatuM sukha-kSaNika momentary che ane te sukheAnI parisamAptimAM paNa aMte nirAzA udbhave che. pudgalanA pu karavAnA, pAna, saDana, vidhvaMsa svabhAva che tyAre AtmAnA guNa cirasthAyI ane vRddhine bhajanArA che. gmAtmA jJAna, darzana, carcArItra ane vIryanA poSa yukata che pudgala paramANurUpa che. A duniyAmAM je kaMi ApaNe drazya rUpamAM anubhavIe chIe te sadhaLuM pudgalane AbhArI che. AvI rIte caitanya zakti ane pulika zakitanA bhinna bhinna guNNa che. jevI rIte suvaSNu ane kITa mULa sthitimAM sAthe udbhavelAM hoya che, temane jema anAdikALanA sabaMdha yeAjAyalA che tevIja rIte dareka sasArI jIvAnA AtmA ane prakRtinA paNu anAdikALanA sabaMdha che. jema kImIgare koDhamAMthI suvaNaeN rajane bhinna kare che temaja mahAmAyAgIo-mumukSuo-jJAnezvarIe A prakRtinA svarUpane AtmAthI bhinna kare che. A sabaMdhamAM marhuma sAkSara kavi DAhyAbhAI vAlasAjI kahe che ke;-- kAi saMta vIle jANI bhAi e vAta che jhIMNI, pANImAMtA dudha bhelANuM, pAmI jAze ha~sIU kA moTA kuhADA kAMI na kApe, lATu kApe chINII kAi, velyumAMte khAMDa verANI, vINI kADhe kIDIda jJAnI jhadhaDe gAthAM khAtAM, zuddhe zivapada sAdhIyu ---aa i. kArya. A mujaba prakRtinA vilakSaNa svarUpane AtmA e--sa Mta-mahatA AtmasvarUpathI nirALu kare che kAraNa ke Atmika guNe sadA AdaraNIya che ane pugalika sadA rAjya che. pudgala, mAyA, prakRti e sadhaLA samAna artha vAcaka paryAya che. vAstavika rIte ApaNA .... .... - ..... Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama lAdhA. 181 tAthI kevaLa abAdhya che. A pramAda ane pApanI duniyAmAM te kevaLa zuddha nizcayathI niSpApa ane nirmaLa che. vAstavika rIte nipApapAsuM-satyasvarUpa AtmAne dharma che paraMtu te niSpA5paNAnA dharmane chIpamAM rUpAnI brAMtinI paDe ane rajajumAM sarSanI meM bhramathI ApaNe vyavahAradazAmAM ApaNA zarIramAM lagADIe chIe. zarUAtamAM huM ATaluM prAstAvika kahI have mArA lekhanA maLa udeza paratve vAcakavRMdanuM lakSa kheMcu chuM. halakAmAM halakA prANIthI mAMDIne TheTha idra sudhI sI khuzAmata prIya hoya che. svaprazaMsA vahAlI lAge che. dareke dareka jaNa khuzAmatanA dAsa che. dareka jaNane potAnI prazaMsA karAvavAnI IcchA hoya che. dareka jaNane vAha vAha kahevaDAvavAnI ane zAbAzI meLavavAnI abhilASA hoya che. dareka jaNa pitAnA saMbaMdhamAM uce mata dharAvavAmAM IcchA rAkhe che. tApamAM tapelA AdamIne jema chAyA zItaLatA Ape che temaja phAve tevA duHkhamAM paNa manuSya ne potAnAM vakhANa thatAM sAMbhaLe che te tene paNa ghaDIbhara AnaMda thayA sivAya raheto nathI. je koI manuSya kaMI kAma karate haze ne tenA kAmanA mATe ApaNe tenAM vakhANa karIzuM ne tene kahIzuM ke zAbAza, zAbAza, zAbAza, dhanya che dhanya che, khamA khamA, ghaNuM ghaNuM jIvo AvI rItanA tenA kAma karyA badalanA pratyupakAramAM ApaNe zabdoccAra karIzuM te tene sAkara samAna proya ane dAkSa samAna mIThA lAgaze ane ekadama premataraMganA AvezamAM AvI jaze. dhoDA, hAthI, zvAna vigere prANIone paNa jo ApaNe temanI pITha thAbaDIzuM ne kahIzuM ke zAbAza beTA zAbAza, te te prANIo paNa gela karavA maMDI jaze ane premanA teramAM AvI jaze. kutarAo paMchaDI halAvaze, ghoDAo khAMkhAraze. hAthIo madonmatta thaze. AvI rIte prANuM vargane paNa svaprazaMsA-khuzAmata prIya heya che. mudramAM zuddha AdamIne paNa jene ApaNe sAruM lAge tevA zabdo kahIzuM -tenAM vakhANa karIzuM to te paNa AnaMdanA ucharaMgamAM AvI jaze. devatAonI paNa je stuti vaMdana karIzuM te teo paNa prasanna thaze ane ApaNI sevA bajAvavA tatpara thaI jaze. gadheDAne paNa jo hAtha paMpALI zAbAza zAbAzanA pikAra karIzuM te te paNa mastAna banI jaze ane khuzanumAM AvI jaze. AvI rIte sArI AlamamAM sarve aihika duniyAnI lAlasAne bista jIvo khuzAmata-svaprazaMsAne prIya gaNe che ane khuzAmatanuM dAsapaNuM svIkAre che. AvI rIte saMsArI jIvo AtmAnA niSpApapaNA-satyasvarU55NunA dharmane bhramathI vyavahAra dazAmAM prakRtinA-dehanA dharmamAM lagADe che. jyAre mane hamArA satya svarUpane svAnubhava thaze tyAre pachI tame A zudra zarIranI mahattA meLavavAnI khAtara kada vaLakhAM mAraze nahi. tame A zudra zarIrane mATe daMbha karavAnuM kadi pasaMda nahi karo, AtmAne mahimA zarIramAM AropaNa karavAnI ane zarIranA prakRtinA vikArAdi dharma satyasvarUpa AmAnA dharmamAM kalpavAnI ApaNe bhUla karIe chIe. A bhUla, bhrAMti ane ajJAna-avighA e A yuvaka zarIrano mahimA vadhAravAnuM ja kAraNa che. huM moTo gaNAuM. sarvoparI gaNuu. sarvatra mAro amala cAle. sarva dizAmAM mArI kirtinAM baNagAM phUMkAya, sarva mane mAna Ape huM beluM eja paramezvara belyA tema mArA zabda adhara havAmAM na uDI jatAM tene tAtkAlIka amala thAya AvI rItanI saMsArarasta prANIone potapotAnI zakti maMgo ane sthitinA pramANamAM svaprazaMsA karAvavAnI abhilASA prApta thAya che. have Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 buddhiprabhA, je manuSyo duniyAdArInA aMge svaprazaMsA karAvavAnI IcchA rAkhe che te vastutaH konI prazaMsA karAve che te viSe vicAra karo A sthaLe ghaNoja agatyane thaI paDaze. eTaluM vAstavika rIte ApaNe kabula karIzuM ke " prANajIvanane ghoDe" eTale ghoDAno mAlIka prANajIvana che paNa prANajIvana te kaMI gheDe nathI. mohanalAlanI panasIla eTale pinasIane mAlIka mehanalAla che paNa mohanalAla kaMI pinasIla nathI. tevIja rIte amulakhane koTa eTale keTano mAlIka amulakha che paNa kaMi koTa e amulakha nathI, banne bhinna bhinna vyakti che. tevI ja rIte tamArA kAna pakaDIne koI tamane pUche ke belo A zuM che? to tame tarata kahezo ke te kAna chepharI tamane pUchaze ke A kAnano mAlIka kANuM che? te tame tarata kahezo ke huM chuM. AvI rIte tamArA zarIranA koI paNa bhAga baTake tamAruM AkhuM zarIra jhAlIne tamane kaI kaheze ke A kenuM zarIra che. te tame tarata kahezo ke te mAruM zarIra che ane teno mAlIka paNa huM chuM. A uparathI spaSTa samajAya che ke tame A zarIranA mAlIka che eTale tamAruM zarIra ane tame kaMi judI judI vyaktio che, tamAruM zarIra te tame nathI tema to te tamAruM zarIra nathI. Possessor and possessed are quite two different things grAhya ane grAhaka koI divasa eka kahI zakAya nahi. vAstavika rIte tamAre zarIra ane tenI aMdara rahele tamAro smAmA e bhinna bhinna vastu che. ApaNe upara batAvI gayA chIe ke AtmA, ane pudgala-zarIra e vyaktie bhinna bhinna che, AthI ApaNane spaSTa samajAya che ke paramANuvat je je prakRtinAM svarUpa jevAke khuzAmata, daMbha, abhimAna, prazaMsA vigere che te AtmikanA dharmo nathI ane te tadana nakAmA ane nirapagI che kAraNa ke je pArakuM che te kadi pitAnuM thatuM nathI. hamezAM pitAnuM hoya che te ja pitAnI pAse rahe che. deha atyAre jene jeo pitAne mAne che te paNa avasAna kALa puro thae AtmA choDI deI cAlyo javAne. para te pitAnuM nahi thAze, jotAM jAgI jaNAze, khobe paTamAM gurUgama jJAna, zuddha tava parakhAze. ( zrImad buddhisAgara) ApaNe je vAha vAha kahevaDAvA mAgIe chIe, khuzAmata karAvavA mAgIe chIe te je ApaNA AtmAnA hitArthe thatuM hoya to te te yukta che nahi to pachI te kevaLa niSpa jana ane nirarthaka che. mAre nahI te mAruM mAnavuM te nyAyazAstrathI paNa ulaTuM kahI zakAya che. kadi pAraNuM te pitAnuM kahI zakAya nahi, jagatamAM Aje ApaNe je duHkha, bhaya, kaleze, anubhavIe chIe tenuM kAraNa paNa teja che nahIto duHkha kaleza kadi saMbhavI zake ja nahi. duHkha kaleza vigerenuM utpanna kartA ahaMbhAva ane mamatA che ane te AtmAnI apekSAe para che tene potAnA mAnavAmAM loke bhulonA cakrAvAmAM paDe che. je cIja jevA rUpe karI sahita heya tene tatarUpe dhAravAmAM ane kahevAmAMja phAyade samAyalo che ane tene ja jaina dharma samyagadraSTi kahe che. te mujaba amala karavAmAMja garbhita sukha samAyeluM che, nahIta vakhate aDanuM roDa vetaravAmAM eTale ekanuM bIjamAM ane bIjAnuM trIjAmAM ema me. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama lAvI, 283 eka vakhate eka kaTare eka daradIne AMkhamAM aMjana karavAnI ane peTamAM khAvAnI davA ApI. have A daradIe bhulathI je AMkhamAM nAMkhavAnI davA haze te peTamAM nAMkhI ane peTamAM nAkhavAnI davA haze te AMkhamAM AMjI AthI pariNAma e AvyuM ke te akhei aMdha thaze ane peTanuM jaThara bagaDayuM AthI daradIne bicArAne ghaNuM ja khamavuM paDayuM ane tenI jIMdagI barabAda gaI ane pitAnI bhula mATe poka mukI rovA lAgyo, AvI rIte ApaNe paNa ApaNA niSpApa ane satya svarUpa AtmAnA dharmane vahevAramAM zarIra-prakRti-mAyAmAM lagADIe chIe ane tene pariNAme hareka prakAranA kaleze, glAnIo, duHkha ApaNe prApta karI zakIe chIe. keTalAka A dehane sarvasva mAne che, tenuM ja pAlaNapoSaNa karavAmAM ane IdayAdika viSayanI lAlasA tRpta karavAmAM magna rahe che. AzA, tRSNa ahaMbhAva, khudyAmata emAMja tatpara rahe che ane satya svarUpa je AmA tenA guNe pragaTa karavAnuM bhUlI jAya che. rana muchI kAcane grahaNa kare che, pArasamaNI mukI paththarane jhAle che. A saMbaMdhamAM paramayogI mahAtmA AnaMda dhanajI kahe che ke abadhu so jogI gurUmerA ina padakA kare je niveDA, abadhu. tarUvara eka de paMkhI beTha eka gurU eka celA, cale ne juga cutacuna khAvA gurU niraMtara khelA, abadhu. vaLI polika je AtmAnI apekSAe turacha zakita te agAdha sAmarthanA dhaNI AtmA upara amala calAve che te joI jJAnIo hase che ane kahe che ke - bIlI pAchaLa uMdara dhAyo, ghAsa Dhorane khAya. zIlA ghAbIne dhuve tyAM Are UtukapAyabhUpara mIna cAle re agnie baLe pANI jhare- luTAte dhoLe dahADe re, caTA vacce rAja kharo. ( zrImad buddhi sAgarajI ) A duniyAmAM seMkaDe navANu TakA Amaja drazyamAna che. have baMdhuo vicAro ke je prakRtinuM svarUpa tadana AtmIka svarUpathI bhinna che, tadana tenAthI utaratI paMktinuM che, baMne vyaktionA arasparasa dharmo judA che, te have ekane bIjAma AropaNa karavAthI zo phAyado thAya ?siMhane ziyAla ane ziyAla ne siMha mAnavAthI keTalo badho anartha pedA pApa dheDAnA svArane dho. mAnavAmAM keTalI badhI bhula gaNAya ! mATe chevaTa purNAhutI karatAM jaNAvavAnuM ke parAi (pArakI ) varatuo che te kadi pitAne phAyado karatI nathI tema pitAnI thatI nathI mATe temAM lubdha na thatAM dareka jIve potAnA AtmAnuM avalokana karavuM ane ahaMbhAva, mamatA, khuzAmata e sadhaLA mAyA prAyayika prakRtinAM rUpAMtara jANI tene tyAga karavo ane samatAguNa saMpAdana karavo. zrImad AnaMda dhanajI mahArAja parama zAMti nuM svarU5 varNavatAM kahe che ke - mAna apamAna citta sama gaNe, samagaNe kanaka pASANa re vaMdaka niMdaka sama gaNe. I heya tuja jANa -- zatijIna A mujaba dareka paLe, dareka prasaMge, dareka saMyogamAM pachI te sAnukuLa hoya ke prati | muLa darekamAM prasaMsAthI julAI nahi jatAM samatA bhAva Adara ke jethI AtmAnuM A Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. bAlikA subodha. ( jakaDI. jI. zAha. mANekapura.) (1) priya putrI ? je vakhata tArUM lagna thayuM tyArathI tuM parAI thaI cukI che te tu atre jevI dhamanuMsAra vartatI tenAthI paNa adhika tArA svasura vargane AdhIna thaI uttama rIte vartavA lakSa rAkhaje. (2) tArA pUjya patinI Avaka upara khyAla rAkhI yogya kharca karavA-karAvavA dhyAnamAM leje, ane temanA kAmakAjamAM madadagAra thaI karakasarathI ghara saMsAra calAvaje. (3) manane gheryatAthI vaza rAkhI avaLe raste nahi cAlatAM svAmi sevAmAM tatpara rahe che. svAmi eja tArA meTo deva che tethI mana, vacana ane kAyAthI tArA svAmi virUddha kArya koI vakhate karatI nahi. (4) dhaMTI, culo, pANI tathA ghI Adi padArtho, vAsa, pArUM, lAkaDI, chANa vigere sarva vastuo barAbara tapAsIne upayoga karaje ke jethI ahiMsA dharma pALI zakAya. (5) lADakI bALA ! rAtre ekalI paradhara jatI nahi. temaja divase paNa jarUra pramaMga vinA nakAmI vAtA-kuthalI mATe bhaTakavAnuM rAkhIza nahi, lAja, marajAda sAcavavA mATe banate udyama karaje ane jIbhaDIne koIne apriya lAge tevAM vacana-kaMTaka belavAnI A data pADIza nahi. (6) zarIranA guhya bhAga jaNAya tevAM jhINa-bArIka kapaDAM ane ziyala bhaMga thAya tevAM baMgaDI Adi aTita zaNagAre paheratI nahi ke jethI tArI AbarU dina pratidina vadhatI ja jaze. (7) vahAlI bena ! have divase divasa tArI juvAna avasthA AvatI jaze, te te samayamAM tArI manovRttine dabAvI rAkhavA prayanazila thaje, Idine kabaje karavA manane vaza rAkhavuM e prathama kartavya che. (8) yuvAna purUthI vAtacitane prasaMga rAkhIza nahi temaja ekAMta sahavAsamAM bhUlathI paNa ubhI rahIza nahi, vaLI nIca ane halakA kuLanI strIo sAthe paNa sArapaNuM ane bhASaNa suhae karatI nahi. (4) tArA mAtA pitA ane sAsu sasarAnA kuTuMbanI AbarUM ziyala pALIne vadhA raje, paraMtu maraNAMta kaSTa paNa kuLane lAMchana lAge tevuM akattavya karIza nahi. (10) vRddha ane suzIla strIonI sebata rAkhaje. kSaNa vakhata paNa ALasa ane pramAdamAM vyatita karIza nahi. phurasadanA vakhatamAM dharma ane nItipayogI samathe vAMcavAnuM lakSa rAkhaje, = (11) caMcaLatAne tyAga karI nirmaLa dRSTithI cAlavA Teva pADavI, rastAmAM jatAM AvatAM lAja marajAdA rAkhI purUSa varga temaja bIjI bAju tarapha ADuM avaLuM jovA lakSa rAkhavuM nahi. " (12) gharanA tathA dharmanA kAmamAM udyamI thavuM, uMce sAde belivuM nahi, hasavAnI Teva rAkhavI nahi ane rastA upara ubhA rahI bagAvuM, chIMka, ALasa vigere khAvAM nahi, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyano vijaya. satyano vijaya, (lekhaka. dalasukhabhAI giradharalAla zAha. mANekapura.) -vasaMta tilakA che satya zreSTha jagamAMhI pavitra puNya, che jUTha neI jagamAM apavitra pApa ja kasAna dina cAranI cAMdanI e, te satyane vijaya thAya akhila vive. je rAma dharma, naLane sUryakAnta rANA; satye mahAna janamAM nara te gaNuNa; che satya sarva vatanuM vara nAka nice, te satyano vijaya thAya akhila vizle. sarve guNo gaNatamAM nadI rUpa jANo, tene pravAha sata sAgaramAM samANA; pAyA vinA nahi ImArata sthira raheze, te satyano vijaya thAya akhila vizle. mAM sAcI vAsa sthira tyAM rati aciye, jyAM sArA vAsa sthira tyAM bahU saMpa heye; tyAM zAnti siddhi sukhaDI sarave raheje, te satyane vijaya thAya akhila vidhe. che satyatA garIba taNI dayALu mAtA, Ape sukhe bahuja satya vaDe vidhAtA; je satyathI sakaLa loka tareja jate, te satyano vijaya thAya akhila vize. je noTa, ceka, khata, beMka aneka Aje, sATA, sagAI, dhiradhAra videza gAje; e lAja sAkha sadhaLI sata jyAM lagI che, te satyano vijaya thAya akhila vive. je satya sUrya kada atapaNuM dhare te, duHkhada pracAra bahu vega thakI bane te vyApe mahA pralaya kALa karALa jeNe, te satyano vijaya thAya akhila vizle. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA. - ~ - ~ AvI caDe kadIka Aphata rAjamAMthI, sthAmA, suputra, gaja, azva marAya sAthI; cheDe na satya kada jaMgalamAM vasAve, te sAyano vijaya thAya akhila vive. mitta dhare saraLa ciMtana bhAva satya, dehAMta teya na vadAya asatya vAkya; kAyA ja satya pathagAmI karAya prema, te satyane vijaya thAma akhila vidhe. satya meva jayate. zrI aSTama jaina zvetAmbara kaoNnpharansa-multAna. ( adhivezana 19, 20,21 phebruArI 1913) prathama prastAva, (pramukhazrI taraphase AzirvAda. ) paha jaina zvetAMbara konpharansa jisa pAthI briTIza zAsanakI zitala chAyAke nIce hama loga apane dharmakA nirvita pAlana tathA pracAra kara rahe hai, usa briTIza sAmrAjyaka nAyaka vartamAna samarATa zrImAna paMcama jyorja tathA samarAnI zrImatI merIkA yaha konpharansa aMtaH karaNase abhinaMdana karatI hai. era sarvadA sAmrAjyanI abhivRddhi cAhatI hai, aura bhAratakI prajAke je naye haka diye gaye hai usake liye kRtajJatA pradarzIta karatI hai. dvitIya prastAva. (pramukhakI tarapha ) bhAratavarSa ke lokapriya vAIsaroya lorDa hArDi ja mahedayapara jisa narAdhamane emba pheMkakara asahya kaSTa pahuMcAyA usa duSTa ke prati yaha jaina zvetAMbara kenpharansa atyaMta ghaNA pragaTa karatI hai aura ukata duSTa maratha niSkala honese khuzI manAtI hai aura zAsanake adhiSThAtA devatAse prArthanA karatI hai ki zrImAna zIvra Arogya lAba che. tRtIya prastAva (pramukhaka taraphase ) ahamadAbAda nivAsI zeTha lAlabhAI dalapatabhAI, nagarazeTha cImanalAla lAlabhAi, zeTha manasukhabhAI bhagubhAI, zeTha maNubhAI jesIMgabhAI, hoziyArapura nivAsI lAlA maheracaMdajI, bhanivAsI zeTha anupacaMda malakacaMda, aura bhAvanagara nivAsI zeTha tribhovanadAsa bhANajIke akAla mRtyupara yaha jaina kenpharansa atyaMta zaka pragaTa karatI hai aura unakI AtmA lokameM zAMti mile esA cAhatI hai. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 0 0 0 wHrHw che zrImad buddhisAgarajI granthamALAmAM pragaTa thayelA pro. kanyAMka, pRSTha. kIM. rU. A. pA. 0. bhajana saMgraha bhAga 1 lo ... 208 1. adhyAma vyAkhyAna mALA* ... 205 2. bhajana saMgraha bhAga 2 + ... 336 che. bhajana saMgraha. bhAga 3 jo 215 0-8-0 4. samAdhi sataka* 340 0-8-0 5. anulAva pazix 248 0-8---0 che. AmapradIpa 315 0-8-0 . bhajana saMgraha bhAga 4 thax ... 304 0-8-0 8. paramA madarzana ****** 42 0-12---0 4. paramAmayAtix ... 500 0-12-0 10. tabiMdu* 230 0--4-0 11. guNAnurAga (AvRttibIjI) ... 24 12, 13. bhajana saMgraha bhAga 5 mo tathA jJAnadipIkA 190 14. tIrthayAtrAnuM vimAna ( AkRti bIjI ). 15. adhyAtma bhajana saMgraha 190 -6-0 1. gurUdhax 172 17. tattvajJAnadipIkA ... 124 18. garlDalI saMgraha .. 112 ... 0-30 18. zrAvaka dharmasvarUpa bhAga 1 ( Arati trIjI.) 40 20 .. , , , bhAga 2 je ( AvRtti trIjI)40 0-~-- 22 bhajana padasaMgraha bhAga 6The 4.. 208 0-12-0 22. vacanAmRta 388 0-14-0 23 egadIpaka. 268 0-14-0 4jaina atihAsIka rAsamALA ... 408 " 1-0-0 25 adhyA ma zAti (AvRtti bIjI) 132 0 30 26 Ana-dhana bahetarI pada bhAvArtha saha, chapAya che. ra7 kAma praha bhA. 7 . .. + A nIzAnI vAlA pratye mAtra vIzanI aMdara zIlaka che. * A nIzAnI vAlA granthA mAtra ekanI aMdara zIlaka che. * A nIzAnI vAlA grantha mAtra basanI aMdara zIlaka che. grantha nIcalA sthaLethI vecANa maLaze. 1. amadAvAda jaina boDIga-The. nAgarIza rAha. 2. muMbaI-mesarsa medhajI hIrajInI kuM-The. pAyadhaNI. ,, - zrI adhyAtma jJAna prasAraka maMDaLaThe. caMpAgalI. 3. punA--zA. vIracaMda kRSNa.ke. vaitAla paMDa. vAMke para rASa0 pachI paNa 11 thI 314 sadhArI vAMcava. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a0 jJA0pra0 maMDaLa taraphathI. pragaTa thayela navIna grantho. @ jaina aitihAsika rAsamALA-pRSTa 408 - hata pAkI bAinDIMga kI. mAtra rU. 10-0 ) amadAvAdanA nagarazeDanA pUrvaja, jainonI jAhojalAlImAM agatya ne bhAga bhajavanAra, bAdazAhi pharamAno ane mAna meLavanAra, camatkArIka rIte taMtrane prabhAva pAmanAra, gAyakavADa ane aMgreja sarakAranuM sAlIyAnuM (varSazana) meLavanAra, akabaranA samayathI rAja sAthe mAnabharyo saMbaMdha jALavanAra, virya zrI zanidAsajI ane teonA vArasa putronAM jANavA yogyacarItro padyamAM rAsarUpe ane gadyamAM bhAvAtra sAthe atyAra sudhInI navIna aprasiddha jANavAyegya hakIkata sAthe, ane AkhA kuTuMbanI vaMzAvalI je 16 praNanI thaI che te sAthe temaja bAdazAhI-gAyakavADI-aMgreja sarakAranA pharamAnenI nakale hAthe Agrantha ghaNeja upayogI ane jANavA jegya thayela che. mahenatanA pramANamAM kImata kaMIja nathI-kaThINa zabdone zabdArtha keSa paNa Ape - uparAMta 11 prAcIna mahAmunionA raso ane carItro A graMtha mAM ApyAM che je teonI pATe utarI AvelA hAlanA munirAjene jANavA rogya ane anukaraNa karavA gya che. 1 rAsanAM nAma (1) lahimasAgara sUri (2) nemIsAgaropAdhyAya. ( 3 )vijaya devasUri ( 4) vijaya naMda sUri, (5) kalyANuvijaya gaNi, (6) satyavijaya panyAsa, (7) karavijaya gaNi (8) kSamAvijaya gaNi (9) chanavijaya gaNi, (10) uttama vijayajI panyAsa, (11) padmavijayajI gaNi - chachachachachachuTTara chuM A adhyAtmazAnti Avatti bIjI. huM pAkI bAInDIMga praSTa kara, kI. rU. 0-3-0 kharekhara zAntine ApanA re A laghugrantha ahonIza abhyAsapIThanI mAphaka manana karavA yogya che. zrImada buddhisAgarajIe te saM. 159 mAM le che tenI A bIjI AvRtti sudhArA sAthe pragaTa thaI che. anya apUva che, vacanAmRta. yogadIpaka. bha0 bhAga cho. garabodha. tIrthayAtrAvimAna ityAdI. the dareka gharamAM avazya hovA joIe (27 granthonA nAme ane kIMmata mATe vAMce pAchaLanuM pRSTha.).