Book Title: Buddhiprabha 1910 06 SrNo 03
Author(s): Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Publisher: Adhyatma Gyan Prasarak Mandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/522015/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Reg. No. B zrIjaina zvetAMbara mUrtipUjake boDIMganA hitArthe prakaTa thatu sarva paravazaM duHkhaM, sarvamAtmavazaM sukham / etaduktaM samAsena lakSaNaM sukhaduHkhayoH // aMka 3 je. juna. prabhA. nai 2 (LIGHT OF REASON. ) paSa 2ja ba varSa 2 jI, sane 1910. nAI pulabhAvAnAM kartA kArayitA na ca / nAnumantApi cetyAtma-jJAnavAn lipyate katham / / pragaTakattA, adhyAtmajJAna prasAraka maDaLa. vyavasthApaka zrI jene zvetAMbara mRtapujake bADIMga; nAgArIsarAha-amaddAvAda vArSika lavAjama-poTeja sAthe rU. 1-4-8. sthAnike 1-0-0 amadAvAdu. zrI satyavijaya' presamAM sAMkalacaMda harIlAle chAyuM. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha viSayAnukramaNikA viSaya, pRSTa, viSaya, AmAnI sahaja dazAmAM sthiratA. 65 Atmazakti, ... gurUmAdha. ... ... .6 ke jaina dharmanuM tattvajJAna ane siddhAMtA. 87 jIvananA anupama saMdhi. ... 91 keLavaNInuM satya svarUpa. mAganusArInA prAMtrIsa guNa. 74 rDIMga prakaraNa. vidyA ane lakSmIno sadupayoga. chATa | jINoddhAra ke Da, yoganiSTha munizrI buddhisAgarajI racita, citAmaNI. sANaMdanI jainATaya buddhisAgara samAja taraphathI prasiddha thayelA A pustakamAM 307 vacanAmRtono saMgraha che. te uparAMta keTalIka gahelIo tathA strI upayogI hitavacano che. vaLI avaLavANImAM lakhAyelI be traNa harIALIo artha sAthe ApelI che. AvuM 84 pRSThanuM pustaka phakta e AnAmAM paDe che. mATe dareka jainane te vAMcavA bhalAmaNa karavAmAM Ave che. aDhI AnAnI TITa bIDI maMgAvI levuM. jhaverIlalubhAi rAyacaMda hAmaphAra inkayurebalapeparsa. amadAvAda je lokonA rAga koIpaNa rIte maTI zake tema na hoya, tevA asAthe rAmavALA garIbone madada karavAne upara jaNAvelI pITAla tA. 13 janevArI sane 1909 nA roja amadAvAdano maherabAna kalekTara sAhebane hAthe khelavAmAM AvI che. tene je kaI madada ApavAmAM Avaze te AbhAra sAthe svIkAravAmAM Avo. madadanI rakama nIcene zIranAme mokalI ApavI. buddhiprabhA'' ephIsa, nAgarIzAha, amadAvAddha. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhiprabhA (The Light of Reason.) brahmAnandavidhAna ke pataraM zAntigraha dyotakam // satyAsatya vivekadaM bhavabhaya-bhrAntivyavacchedakam // mithyAmArganivartakaM vijayatAM syAdvAdadharmapradam / loke sUryasamaprakAzakamidaM 'buddhiprabhA' mAsikam // varSa 2 jI. tA. 1pa mI jIna sana 1910. AtmAnI sahaja dazAmAM sthiratA. jIvaDA jAgIne-ekAga. Atama anubhavIne caitI lejo, taravuM tArA hAthamAM; nimitta hatu aneka tuM eka, zivapurInA sAthamAM. cAla savA bAhya bhUlI, phleza saghaLA pariharI; Atama te paramAtmA che, zuddha dRSTi AdarI, jJAnane niHsa'gatAthI, nitya Anada pAmavA; zAtA vedanI janya Ana, kSaNika jANI vAmavA. Atama jyeAti jhaLahaLe che, Atma zuddha svabhAvathI; vastu dhamA~ te AtmA che, TaLavuM jeDu vibhAvathI. vadhu jAti bheda nahi . jyAM liMganu abhimAna jI; nAma rupathI bhinna Atama, cidAnanda bhagavAn 3 . Atama. 1 Atama. 2 Atama. 3 Atama. 4 Atama. 5 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anaMta zakti svAmI che tuM, kara tuM zakti prakAzajI, karagare tuM ane kema, dhara tuM nija vizvAsa. bAtama. 6 jina tuM che dInanI are, bhAvanA bhAva na bhavyajI; jevI vRtti te tuM che, siddha tuM ja kartavya. svachaMdatAne tyAgIne jhaTa, cAla zivapura panthajI. buddhisAgara citta nizcaya, nimittavara grantha. Atama. 8 mAtama. 17 gurUdha. vAra. { lekhaka munizrI buddhisAgarajI. ) purUSoe ane strIoe paraspara saMbhogane tyAga kare tene brahmacarya sAmAnyataH kahe che-brahmacaryanA be bheda che. dezathakI brahmacarya bIjuM sarva thakI brahmacarya--potAnI strIvinA anyastrIonI sAthe maithunane tyAga kara tene dezathakI brahmacarya kahe che -ane pitAnI tathA parastrIonI sAthe mithunane tyAgabhAva tene sarvathakI brahmacarya kahe che. A be prakAranA brahmacaryane dravya brahmacarya kahe che ane parapariNatine tyAga karavo tene bhAva brahmacarya kahe che. brahmacarya pAlana karavAthI zarIra majabuta rahe che-magaja majabuta thAya che-aneka prakAranA roga thatA aTake che-jagatamAM kIbahAcaryanuM mAhA- pti thAya che. devatAo paNa sAhAya kare che-brahmacampa, WthI vidyAbhyAsa sArI rIte thaI zake che-gAbhyAsa ane yuddhAbhyAsamAM paNa brahmacaryanI AvazyaktA che. anya vrata nadI samAna che ane brahmacaryavratane te zAstrakAra, samu dranI upamA Ape che-brahmacaryavratanI mahattA eTalI sarvavratamAM brahma- badhI che ke tene samudranI upamA ApavAmAM Ave caryane samudranI uM. temAM kaMI paNa Azcarya nathI. pamA che. brahmacaryanA baLathI maTAM kAryo karI zakAya che-emAM jarAmAtra saMzaya nathI-je purUSa maithuna sevavAmAM Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadAkALa Asakta rahe che te uttama brahmacaryanA phAyadAo jANuM zaktA nathI brahmacarya pALavAmAM dharma che ane mithuna sevavAmAM aneka prakAranA de che mecanamAM aneka prakAranA ghA jhINavAmAM Ave che tyAre brahmacarya pALavAmAM Ave che. kampaH svedaH zramo mUchI-bhramiglAni lakSayaH rAjayakSmAdi rogAzca bhveyumaithunotthitaaH||1|| kaMpa, pasIne, thAka, mUccha, zrama, zarIranI nisteja avasthA baLano phAya, kSaya rogaAdi aneka prakAranA rogo maithunasevavAthI pedA thAya che, moTA baLavAna yoddhA paNa maithuna sevavAthI nirbaLa bane che. cAMdi ane pramehanA roge paNa mithuna sevavAthI thAya che. vidyArthIo ke je strInI sAthe mithuna seve che teo kolejomAM abhyAsa kare che paNa temanuM magaja bagaDI javAthI barAbara abhyAsa karI zakatA nathI, prAya: mithuna vizeSa sevavAthI cazanuM teja ghaTe che ane tethI cazmAM rAkhavA paDe che, canuM teja ghaTavAnAM aneka kAraNo che temAMthI A paNa eka kAraNa che. bALavayamAM chokarAo kumitranI sAbita pAmI vezyA tathA parastrIonI sAbita kare che temAM temanA zarIranI kharAbI thAya che. jyAre teone roga thAya che tyAre dAkAra ane vidyAnAM khIssAM bharAya che, ane jagatamAM ane pakIrti thAya che, keTalAka paramIyAnA regathI ane cAMdInA rogathI pIDAya che temAM methuna dAja mukhyatAe hetubhUta jaNAya che. keTalAMka nAnAM bA. Lakone tera cauda varSanI umare paraNAvavAmAM Ave che temAMthI keTalAkane kSaya roga lAgu paDyA che ane te maraNa pAmyA che, mAbApa vahAlathI bALakone paraNAve che paNa aMte temAMthI sArU pariNAma nathI AvatuM tyAre mA bApa pazcAtApa kare che, bALalagnathI zarIranI taMdurastI rahetI nathI. magaja ghaDI ghaDImAM tapI jAya che. vidyAbhyAsa paDato mUkavo paDe che. Ama manuSyo jANe che chatAM zAmATe bALalagnarUpa homamAM potAnAM putra ane putrIone homatAM haze, bALalagnathI phaLa jJAti dharma ane dezanI pAyamAlI thaI che thAya che ane bhaviSyamAM pAyamAlI thaze. mithuna sevanAra poteja kabula kare che ke tethI mahane amuka rIte hAni thaI. have maithuna sevavAthI jIvono ghAta thAya che te jaNAve che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zloka yAniyaMtrasamutpannAH susUkSmA jaMturAzayaH pIDyamAnA vipadyante yatra tanmaithunaM tyajet strInI cenimAM cakSuthI na dekhAya evA sUkSma jaMtuone jaththA u tpanna thAya che. rUnI banAvelI nalImAM tapAvelA lAkhaMDanA saLIyAne nAkha vAthI jema rUne nAza thAya che tema maithuna sevatAM strInI yAnimAM rahelA jaMtuonA nAza thAya che, ane te jaMtunA nArA thavAthI hiMsA lAge che. kAmazAstranA racayitA vAtsyAyana rUSi paNa strInI caeNnimAM sUkSma jaMtu utpanna thAya che ema mAne che. zloka raktajAH kRmayaH sUkSmA mRdumadhyAdhizaktayaH nampanasenu aMti-nanayaMti tathA virdhA || + || strIonI ceniyAmAMthI rUdhirathI utpanna thatA madhyama tathA adhika zaktivALA ma jaMtuo teonI zakti pramANe aMdara kharaja utpanna kare che ane aMte maithuna sevavAthI te jIvAnA nArA thAya che.-- have je manuSya kAmanbaramAM maithunane ApavarSa kahe che tene kahyuM che. zloka strIsaMbhogena yaH kAmajvaraM prati cikIrSati sa hutAzaM ghRtAhutyA vidhyApayitumicchati // 1 // je purUSa strInA sabhAgathI kAmavaranA upAya che che, te pupta a gnimAM ghI hAmIne tene ThAravAnI icchA kare che. kAraNlR ke kAma jvaranI zAMti mATe te vairAgya bhAvanA ane dharmazAstrAnu` sravaNa vAcanamanana upayegI che ane maithuna te bhava bhramaNa hetu che te darzAve che. zloka varaM jvaladayaHstaMbha pariraMbho vidhIyate na punarnarakadvAraM rAmAjaghanasevanam // baLatA lAkhaDanA staMbhane AliMgana karavuM dvArarUpa strInu` jadhana sevavuM uttama nathI. peAtAnI Asakta thavu ceAgya nathI tyAre parastrInI sAthe te parastromAM Asakta thayelAne zikhAmaNa Ape che. 1 // uttama che. paNa narakanAM strInI sAthe paNa haMmeza kramamathuna sevI zakAya ! Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka bhIro rAkulacittasya duHsthitasya parastriyAm ratirnayujyate kartu mupazUnaM pazoriva / / parastrInI sAthe premarati karavI te yogya nathI kAraNa ke tethI tenA pati ane rAjAnI bIka lAge che. A mane joi gaye. A mahine jANaze ItyAdika bhayathI citta Akula vyAkula thAya che. valI te kArya mATe apavitra sthAnamAM rAkhyA Asana vinA suvuM besavuM paDe che ane tethI kUtarAnI najIkamAM vadha karavA lAyaka pazu sarakhe thAya che. have vizevataH parastrI gamananuM nivAraNa karavA mATe kahe che. zloka prANasaMdeha jananaM paramaM vairakAraNaM lokadvayaviruddhaM ca parastrIgamanaM tyajet // 1 // prANanA saMdehane utpanna karanAra ane parama dhiranuM kAraNa temaja A loka ane paraloka virUddha evuM parastrIgamana pariharavuM joIe. parastrIgamana ubhaya leka duHkha kAraka che. te jaNAve che. sarvasvaharaNaM baMdhaM zarIrAvayavIchadAM mRtazcanarakaM ghoraM labhate pAradArikaH // 1 // A lAkamAM parastrI vanAranA dhanane nAza thAya che. ane pakaDAya che te vadha baMdha kedakhAnuM vagere duHkhakAraka sthiti prApta thAya che. zarIranA nAka kAna vagere aMgAne cheda thAya che. ane mRtyubAda parakamAM narakamAM avatAra levo paDe che. keTalAka vesthAmAM Asakta thAya che temane upadeza Ape che. RA . manasyanyadvacasyanyat kriyAyA manyadeva hi yAsAM sAdhAraNastrINAM tAH kathaM sukhahetavaH // 1 // jeNuonA manamAM anyapurUSa-vacanamAM anya-tathA zarIranI ceSTAomAM paNa anya purUSa hoya che evI vasyAo sukhanA hetubhUta zI rIte thaI zake, alabata thaI zake nahIM. vezyAonA mukhanI asAratA jaNAve che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka mAMsa vidhaM surAmizramanekaviTacumbita ko vezyAvadanaM cumbeducchiSTAmiva bhojanaM // 1 // jalacara, sthalacara prANinAM mAMsa khAvAthI durgaMdhamaya temaja madirAthI vyApta thayeluM evuM je vezyAnuM mukha tene eMThA bhejananI peDa keNi cuMbana kare, vezyAnA saMgamAM rahetAM dharmabuddhine nAza thAya che te jaNAve che. na devAna gurunApi muhado na ca bAMdhavAn asat saMgaratinityaM vezyAvazyo himanyate // 1 // kuSTino'pi smarasamAn pazyaMtI dhanakAMkSayA tanvatI kRtrimasnehAM niHsnehAM gaNikAM tyajet // 2 // vezyAne vaza thaela purUSa kharekhara deva gurU mitra ke bAMdhavone gaNakArato nathI. temanA karatAM vezyAnuM kaheluM vizeSa mAne che-asatyane satya mAne che ane satya ne asatya mAne che. kaDhIAone paNa dhananI IcchAthI kAmadeva sarakhA gaNatI ane upara uparanA snehane dhAraNa karatI evI veyAne dUrathI tyAga karavo joIe. sItAe brahmacarya pALyuM tema anya strIeAe paNa du:khanA samayamAM brahmacarya pALavuM joIe. je purU ane strIo mahinA vaNathai mithunane seve che te kharekhara duHkhanI paraMparAne pAme che. sonAne aneka dhamakIo rAvaNe ApI te paNa brahmacarya vrata bhAgyuM nahi kopadIe paNa kIcakanA prasaMgamAM potAnuM brahmacaryarUpa dhana - LavyuM hatuM tema strIoe brahmacarya vrata pALavuM joIe.-- sthUlibhadra ane sudarzana zeThanAM caritro vAMcI purUSoe paNa brahmacarya pALavuM. brahmacarya amulya ciMtAmaNI che---trIyazovijyajI upAdhyAya bhagavAna kahe che ke - maMtra phala jagajaza va. deva karere sAnidhya. brahmacarya dhare je nara te pAme navanidha-pApasthAnaka-- brahmacarya dhAraNa karavAthI maMtra sAdhatAM maMtrI phaLa Ape che ane devatAo sAhAya kare che. je purU brahmacarya dhAraNa kare che te navanidhi pAme che, ahmacarya caritranuM mULa che - brahmacaryathI saMkalpa baLa vRddhi pAme Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ so che--aneka upadravAne! nAza thAya che--bhUtapreta pizAca vagere kSudra devatAonu jora rahetuM nathI---brahmacarya e mATAmAM moTA maMtra che--uSNatA purUSa AtmazaktiyAne prakArA karI zake che--brahmacaryathI dharmanA tathA dezanA uddhAra thAya che. brahmacarya dhAraNa karanArA amarapadane pAmyA che AtmAnA saja sukhane je vizvAsa hoya te maithunane kANu seve ? alabata kAi saMve nahI-brahmacarya uttama dharma che, brahmacarya pALavAmAM kAI jAtanuM kha karavuM paDatuM nathI. suvarNanAM derAsarA karAvavA karatAM paNa brahmacarya dhAraNa thI vizeSa lAbha maLe che. brahmacaryathI paramadhyahmanI prApti thAya che. OM zAMti rU 66 jIvanano anupama saMdhi. A jagatamAM AyALa vRddha aneka manuSyeAvananA anukULa trasa ga gumAvI pachI tenI upekSA mATe ka pradarzita karatA daSTie paDe che. yuvA zizu ane kizAra vayanA sAnerI samayanI apakava buddhine lIdhe upekSA kare che, ane pachI te upekSA mATe bhaviSyamAM zAgrasta rahe che. yuvako paNa grAma udyAgamAM nidrAne lIdhe ke vyavahAra dakSatAnI khAmIne lIdhe prApta anukuLa sayeAgA gumAve che ane pachI te sacAbAnI prApti mATe valakhAM mAryo kare che. A jagatamAM eve! sAmAnya niyama dRSTie paDe che ke samaya ane sa yAgAnI sAthe amuka amuka banAvAne meLa-uniformity hoya che. amuka phaLe amuka RtumAMja thAya che. zIta, uSNutA, vA~da Adi niyama purvaka AvyAM kare che. divasa ane rAtrI niyama pramANe thAya che. Ala yuvA ane vRddhAvasthA kramazaH Ave che. sthiti ane banAvA uparAMta manuSyanA kArya sAmarthyane paNa samaya AdinI sAthe sAmya meLa hoya che, zizu ane kira vayamAM karavAne! abhyAsa yuvAvasthAmAM thaI zakate nathI. zizuvayamAM uddabhavatu avayavanuM cAMcaNya je jJAneMdriya dvArA upalabdha thatu jJAna prApta karavAmAM sAdhanabhuta che te yuvAvasthA sudhI rahetuM nathI. yuvAvasthAmAM avayavAne! vikAsa pUrNa thayelA hovAthI cacaLatA sthIra thatI jAya che AthI te vaya budi tarkanA viSaye vicAravAne mATe agara udyAgAdi mATe vizeSa anukuLa hoya che. yuvAvasthAnI zakti vRddhAvasthAmAM kSINa thavAthI te vayamAM hunnara udyAgo thaI zakatAM nathI. varSARtunA samaya gALavAthI kRSikAranA sarva nakkI karelA kAmAmAM vikSepa Ave che. kudaratane A meLaIUniformity sabaMdha purvaka hAya che, ane sAMkaLanA eka kAMDA tUTatAM AkhI sAMkLa nakAmI "" Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra thai paDe che, tema kudaratanA mULamAM vidhI AvatAM tene sarva saMbaMdha tuTI jAya che. AthIja e siddha cAya che ke karavA yogya kAmAne prAraMbha yAgya avasareja thavA nee. te samaye upekSA karavI ayogya che. luhAra lAlu tapAvIne tene ghATa ghaDavA mATe TIpe nahi ne tene ThaMDu paDavA de te tene zrama vyartha jAya che, tema je manuSya prApta sadhi gumAve che tenA zrama vya Aya che. keTaleka prasaMge evA lAbha kAraka sadhi punaH prApta thavA rhina ane durlabha thai paDe che. seMkaDo manuSyone lAbhadAyaka saMdhi-anukuLa tarkagumAvavAne mATe dilagIrIthI UccAraNa karatA ghaNAe sAMbhaLyA haze. kA manuSyane anukuLatA chatAM abhyAsa na karavA mATe, kAine vyApAranI anuk LatA chatAM susta rahevA mATe koine dravya prAptinI anuqaLatA chatAM nizcI rahevA mATe, kAine sitArthanAM sAdhanA chatAM tenI kApekSA mATe ema a neka manuSyone temane prApta thaeNlA upayegI avasara gumAvavA mATe dilagIra thatA ApaNe joie chIe, dalapatarAma kavi kahe che keH~ naraseja na buddhi vAvaraze, varase varasAda mare taA. che. arthAt varasAda varasato hevA chatAM paNa buddhihIna manuSyeA tarase mare che. ApaNAmAM kahevata che ke lakSmI cAMllA karavA Ave tyAre manuSya mhAM dhAvA jAya ! o kahevatathI prApta yogya takano lAbha levAmAM dIrghatratA rAkhavAthI thatA nukazAnAnuM sUcana thAya ethI ulaTuM je manuSyo sadhine lAbha levAmAM sakala thayA hAya che, te mahA bhArI kAmA karI zakyA hoya che. saMdhinA lAbha levAnI kApekSA e eka prakAranI tandrA athavA Alasa sUcave che; ane e satya che ke je manuSye! uttama ane mahAna nivaDelA che. temanAmAM tandrA ane ALasanA temanI mahattAnA pramANamAM abhAva haiya che. zekazmIra kavi kahe che keH-- There is a tide in the affairs of men, Which taken at the flood leads on to fortune; Omitted all the voyage of their life, Is bound in shallows & in miseries; On such a full sea are we now afloat; And we must take the current when it serves; Or lose our ventures. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 manuSyanA kAmakAjamAM anukULa saMdhi-taka Ave che; ane ne te takane zarUAtathI lAbha levAmAM Ave te bhAgyadevI sa MtuSTa thAya che; paraMtu jo te takanI upekSA karavAmAM Ave to temane zrvana rUpau musApharI taMgI ane duHkhamAM chAcharA pANImAM karavI paDe che. OM manuSya ! jyAre AvA jaLapUrNa samudrapura tuM tArU ( jIMdagI rUpI ) vahANu haMkAre che ane jyAre te tane upayAgI thAya ema che te! tAre ( anukULa ) pravAhanA lAbha levA joie, agara te tuM tArA sAhasanA lAbha gumAvIza. AthI siddha thAya che ke tyAre vyavahAramAM paNa anukUla sAdhanAnA lAbha levAnI upayegitA siddha thAya che to A manuSya janma phI duSprApya ane amulya sa dhinI upekSA karavI e vu ayogya ane avicArI kRtya che. aneka bhavamAM bhramaNa karI durlabha evA manuSya deha pAmI je manuSyA janmanuM sArthaka na karatAM mAyA prapaMcamAMja mAha pAmI lubdha thai rahe che, te citAmaNI ratna samAna manuSya janma vyartha gumAve che. manuSya janma prApta thave ani durlabha che; chatAM dhAre ke manuSya janma prApta thayA tepaNuM uttama kuLa-dharma AdinI sAmagrI prApta thavI bahu kahni che; chatAM dhArA ke pUrva karmanA yAge A sarva prApta thayuM tApaNu kSaNika sukhanA AhalAdamAM te sarva duHprApya sAdhana sapattinI upekSA karavI e tadana ayogya che. AthIja kahyu che keH kavita. eka zrvAsA zvAsa mata khAe prabhunAma bina, kIcaDa kalaMka aMge dhAila tu dhAa ura aMdhiyArI rena kahyu a na gujata. jJAnakI cirAka citta bele tu zaila; mAnuSya janma esA ri na mileMge! mRta; parama prabhu saMyAre hAi le tu hAI la kSabhaMga daDhatAma janma sudhAravA huM, vIja jhabuke meAtI peAla tu pele. 14 pAparUpI paka arthAt maLathI hRdayane zuddha karavAne mATe paramAtmAnA zuddha guNAnu smaraNu eja zreSTha upAya che; mATe eka kSaNu mAtra paNa samaya te sivAya tuM javAdeiza nahi. he manuSya! dhAra rAtrInA aMdhakAra samAna ajJAnarUpI timira tArA cittamAM vyApavAthI tane kAMI sujhatu nathI; te jJAna rUpI dIpaka vaDe tArA AtmAne tuM nihALa ! huM mRtyu ! A manuSya janma Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evo amUlya che ke te punaH prApta thavA bahu durlabha che, mATe jyAM sudhI A deharUpI sAdhana che tyAM sudhI paramaprabhupara daDha prema rAkhatAM zIkha! A deha kSaNabhaMgura che. kSaNamAtramAM te vinAza pAme tevo che. AvA kSaNabhaMgura deha vaDe tAre tArA jIvananuM sArthaka karavAnuM che, tethI kavi kahe che vijaLInA camakArA rUpI A eka mAtra rahenAra saMdhimAM-tuM metI parevale-arthAta -vivekathI yatnapuraHsara tAre karavA yogya kAma-je tArA janmanuM sArthaka te-tuM karIle ! A kAvyamAM kavi uttama uakSA kare che. vijaLIne camakAra mAtra eka kSaNa mAtra rahe che. paraMtu te kSaNa mAtramAM paNa mAtAnA jhINuM chidrane bArIka najare nihALI paravavuM temAM ekAgratA ane dakSatAnI jarUra paDe che. je vidyutanA camakArAne eka kSaNa mAtra rahe tevo saMdhi gumAvavAmAM Ave che. te punaH prApta thato nathI. AthI vidyutanA camakAranA bodhathI kavi dehanI zuM bhaMguratAne bodha kare che. Avo kSaNa bhaMgura paraMtu durlabha deha jyAre prApta thayela che. te tene yatheccha lAbha levo e manuSya mAtranuM kartavya che. aratu. 23-5-1910. Do. bhogIlAla maganalAla zAha Godhavi. mArganusArInA pAMtrIsa guNa. (lekhaka zeTha. mohanalAla lallubhAi.) ( aMka bIjAnA pAne 40 methI anusaMdhAna. ) 2. samAna phUlavALA, zILavALA tathA samAna vaibhava vepabhApA ItyAdika temaja vistAravALA lokonI sAthe pitAnA putra, putrI Adikane vivAha kara vo, paraMtu ekaja gotrayavALA sAthe karavo nahI. zrImada hemacaMdra AcArya piMga zAstramAM eka gotravALA sAthe vivAha kare nidhadha kahyo che. pitA tene pitA Adika pUrva purUSane vaMza te kuLa kahIe ane magha mAMsa rAtrIbhajana vigere parihAra rUpa je vyavahAra te zIla kahIe. A pramANe karavAnAM kAraNe nIce pramANe che. je kula zILAdika sarakhAM na hoya te nize paraspara visadadhyapaNuM thAya eTale ke zAstramAM kahelAM nirdoSa saMbaMdhane abhAva thAya. jethI karI asaMtapAdika davane saMbhava thAya che. vaLI vaibhavanuM viSamapaNuM chate eTale ke be jaNanA gharanA vaibhavamAM ghaNo taphAvata hoya te Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAna saMbaMdha na kahevAya kemake kanyA potAnA pitAnuM moTuM Azvarya dekhIna alpa vaibhavavALA potAnA patinI avagaNanA kare. vaLI je varanA pitAne tyAM mATe vaibhava hoya to te paNa garIbanI kanyAnI avagaNanA kare. kAraNa ka garIba kanyAnA pitAne vibhavanI khAmIne lIdhe tenI pachavADe thoDI sahAya hoya che. AvI rIte sarakhA bhava na hoya te doSa Ave che. vaLI eka gAtrI sAthe vivAha karavAmAM pitAnA gotramAM cAlate nAnA moTAne vyavahAra lepAya che kAraNa ke avasthA tathA vaibhava karIne moTI e paNa kanyAno pitA kaniTa jamAInA pitAthI nIco gaNAya che. arthAta jeTa hovA chatAM kanyA ApavAthI kaniSTa paMktimAM gaNAya che ane A pramANe gotrIone viSe prathama pravartelA niyamano bhaMga thavAthI moTA anarthanI pravRtti thAya che. vaLI upara kAcA uparAMta ghaNuM puravAnI sAthe jemane virodha che evA purUvA sAthe paNa vivAha karavA nahI. kAraNa ke tema karavAthI bIjA aparAdhI paNa vidhI purUSanA saMbaMdhamAM AvavAthI mArA virodhanuM pAtra thAya che. jethI karI A loka tathA paralokamAM lAbha thato nathI. vaLI sarva sukha saM. pattio avirodha saMbaMdhathI utpanna thAya che. mATe jenuM samAna kuLa tathA samAna zilAdika hAya tathA eka getra na hoya tathA je dhaNane virodhI na hoya te sAthe vivAha saMbaMdha karavA e rahasya che. A jagyAe lokika nI. tizAstra A prakAranuM che. bAra varasanI kanyA ane soLa varasane vara e bane vivAha karavo yogya che. jenI jJAtimAM paraNavAne vidhI je pramANe kahyo che te pramANe je paraNe che te kulavAna kahevAya che ane tethI je ulaTuM kare che te akulavAna kahevAya che. have vivAhanuM lakSaNa kahe che. agni tathA devatA (deva) pramukha sAkSI rAkhIne je pANIgrahaNa karavuM eTale vara kanyAno hAthe hAtha mIlAva enuM nAma vivAha kahIe te vivAha ATha prakArano che 1 je vivAhamAM alaMkAra yukata karelI kanyA varane ApIe ane vaLI kanyAne evuM kahe ke tuM A mahAna bhAgyazALI purUSanI samAna dharma mAM cAlanArI eTale tenI AjJAmAM cAlanArI thaje. e pramANe je vivAha karavA te brAjyavivAha kahIe. che pitAnA gharanA vabhavane ucita varane kanyA pradAna karavuM te prAjApatya vivAha kahIe. 3 gAyanuM jeTaluM ApIne je kanyAnuM ApavuM te arthe vivAha kahIe. ja yajJanA karanArane yajJa (devapujanAdi ) karavAnA artha (zrI vinA yajJa Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI zakato nathI) kanyAdAna ApavuM te de... vivAha kahevAya che. A cAra prakAranA vivAha, dharma vivAha kahevAya che kAraNa ke mAtA pitA baMdhujana vigere sarva leke e prakAranA vivAhane pramANe kahe che. valI A cAra prakAranA vivAha gRhasthAzramane yogya evA deva pUjanAdi vyavahAranuM aMtaraMga kAraNa che. have cAra prakAranA adhama vivAha kahe che, 5 strI purUSane paraspara eka bIja upara prati thavI teNe karIne paraspara saMbaMdha kare to e gAMdharva vivAha kahIe. 6 koI prakAranuM paNa bAMdhIne eTale pratIkSA karIne kanyAnuM ApavuM te Asura vivAha kahIe. che baLAtkAra karIne kanyAnuM prahaNa karIe te rAkSasa vivAha kahIe, 8 sutelI athavA pramAdamAM paDelI kanyAnuM haraNa karavuM te pizAca vivAha kahIe. A cAra vivAha adharma yukta che to paNa je strI purUSane apavAda rahitapaNe paraspara rUpALuM hoya te temane paNa dharmayukta jANavA. have vivAha te zuM kahIe tene uttara kahe che. zuddha strIne lAbha thavA che phaLa te jenuM tene vivAha kahIe te prakAranA vivAhanuM chaLa paNa raDI evI putrarUpa saMtatine lAbha thavo te che. vaLI dukha rahita cittanI samAdhi thavI e paNa tenuM phaLa che. kAraNa ke strI maLavAthI ghara saMbaMdhI sadhaLI cIMtAthI rahita purUSanuM citta thAya che. temaja bAraNethI harakoI prakAranA dukhathI pIDAIne 6 te puruSa natavaMta strI pAse AvIne barasa to tenA dukhanuM nivAraNa thAya che, kAraNake catura ane jAtavaMta strI dukhanuM nivAraNa karI zake che. vaLI gharanA kAmakAje vidha strI sArI rIte DahApaNuM bharela vyavahAra calAvI zake che. vaLI jAtavaMta kulina strImAM svabhAve karIne AcAra vicAranuM vizuddhapaNuM hoya che kemake zukrAcAra pALavAnuM tene zIkhavavuM paDatuM nathI. e enA svabhAvathIja zuddha AcAra pALe che tathA devatA atithi, sagA saMbaMdhI e sarvano satkAra strI kare che, vaLI kulina strIne rakSaNa karavAnA upAya nIce pramANe che tathA dhara saMbaMdhI sarva kAryabhAra strIne sAMpavA kAraNa ke te kAmamAM guMthAvAthI tene nivRtti maLe nahI. tathA ahaMmapaNAthI te gharanuM kAma mana daIne sArI rIte kare ItyAdi dhaNuM guNe Ama karavAmAM rahelA che. vaLI strIne ghara kAma vAste the ghaNuM paNa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ fnwn parimANuM kareluM dhana ApI mukavuM joIe. kemake keAI vakhata purUSa gharamAM na hoya tyAre koI vastu joItI hoya te strI potAnI pAsenA dhanamAMthI paNa te vastu lAvIne jatI lAja rAkhI zake che. ItyAdi emAM ghaNuM guNa che. vaLI evI rIte vartaNuka calAvavI ke te svataMtra ane svecchAcArI thaI naya nahI. vaLI sArI zakhAmaNa ApI hita karanArI evI catura trIAmAM beThaka rAkhavA vAgare kahevuM, sati strIone saMga karAvo. te strI rahANanA upAya che. A prakAranA cAra upAye karIne sArI strInuM sArApaNuM rahe che. have koI manamAM AzaMkA kare ke vagara paraNe tayAra maLelI vezyA strI saMgAthe vyavahAra karIe to temAM zuM khAdha che teno utara e che ke vezyA strI dhAbInI zilA tathA kutarAnI cATa jevI che tethI te viSe kazuM kuLavAna purUSa rAjI thAya ? athaoNt ja thAya jema dhAbInI zilA paDI hoya tenA upara je Ave te huve tyAM kutarAne khAvAnI cATamAM je kutaruM Ave te mAruM ghola tema je pisA kharce tenI strI thatI evI vasyAmAM mukha vInA bIjo koI paNa mANasa Azata thAya ja nahI. vaLI vezyAne kulakramathI AvelA evo svabhAva che ke te dAna puNya karI zake nahI. vaLI je puruSa vezyAne dAna Ape che te dariTI thAya che tathA sAkAra karyo te (vastrAbharaNa ApavuM te ) te pArakAnA upabhogamAM Ave che. vaLI vezyAne lIdhe ghaNI AsI karyuM te parAbhava athavA maraNa thAya che. vaLI e vezyAne mATe upakAra karavAmAM Ave te paNa potAnI thatI ja nathI. vizvA sAthe kALane saMbaMdha hoya to paNa tene tyAga karatAM vAra ja te bALa parAne aMgIkAra kare che. mATe upara pramANenAM kAraNe vicArI pUrva kahyA pramANe strI paraNavI e puruSane sAmAnya dharma che. pratyakSa joyelAM tathA anumAnathI ane AgamathI je jANavA yogya che evA upathI bhaya pAmavuM e mArgAnusArIno trIjo guNa che. koI pUche ke gRhasthanA cittamAM bhaya tathA adabhaya rahyA che ema zI rIte kahevAya. tene uttara jo yathAzaktie te bhaya utpanna thavAnA je kAraNe teno tyAga durathI ja kare tyAre jANIe je enA cittane bhaya rahelo che. paNa te vinA te enA citamAM te uparanA baMne prakAranA bhaya rahyA nathI ema kahI zakAya. have duSTa upavanA kAraNe nIce pramANe laIe chIe. 1. anyAyathI vyavahAra kare che. 2. nUgaTu ramavuM. . para strIne saMga karavo. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e vigere avaguNa alAkamAM sakaLa lAka kANe vInAnA prakA. ramAM vITebanAnA sthAnaka che eTale ke tevA purUne A lAkamAM paNa keTalA prakAranA dukha thatAM najare dekhAya che. have adaSTa upadravanA kAraNe dekhADe che 1 maghamAMsanuM sevanAdika je te zAstramAM kahelA narakAdikanA mahA duHkha pAmavAnuM kAraNa che. A badhAnuM rahasya e che ke dIThAmAM AvatA ane na dIThAmAM AvatA je upadrava tenA kAraNarUpa anyAya madya mAMsAdikathI potAnA AtmAne cheTethIja pAcho vALavA eTale kavya bhAva be prakAre evA kAmamAM AtmAne pravatAvavo nahI. 4. sArA (ziSTAcAra) purUSanA AcaraNanI prazaMsA karavI te mAganusArIne cothe guNa che. sadAcAra ane jJAna karIne vRddha purUSonI pAse rahevAthI je puradhAne zuddha zikSA prApta thaI che. tene ziSTa purA kahIe ane tenA je ziSTha purUSanuM AcaraNa te ziSTAcAra kahIe have te AcAra dekhADe che. 1. lAkanA apavAda thakI bhaya pAmavuM. 2. garIbane uddhAra karavo. 3. karelA guNanuM jANavuM. eTale ke kAie upakAra karyo hoya tene pratvapakAra karavo. 4 sudAkSiNyapaNuM eTale ke potAnA gharanA vyApAra mukIne parano upakAra kare. sudAkSipaNAno artha evo che ke paralAkamAM upakAra thavAnuM prayojana hoya te dAkriyapaNe karavuM paNa pApanA kAraNane viSe dAkSiNyapaNuM na karavuM ATalAja kAraNathI dAkSiNapaNuM zabadanI pUrva su mukavAmAM Avyo che. 5. sarva jagyAe niMdAne saMtyAga karavA eTale ke jIvanI niMdA na karavI. . phaDA purUSonI lAghA karavI che. Apatti Ave che te ati dInapaNuM na karavuM. 8. saMpatti maLe che te namratA karavI paNa ahaMkAra na karavo. che. prasaMga prApta thaye te paNa mita bAlavuM arthAta kAma paM teTaluM ja bolavuM 10 konI sAthe virodha karavA nahI. je aMgIkAra karyuM hoya te barAbara pALavuM 11. kuLa ghamanuM pAlana karavuM eTala pitAnA rUDA kuLAcArane mukavo nahI. 12. asatya mAge dhanAdika vAparavuM nahI. 13. yogya sthAnane viSe niraMtara sArI kriyA karavI. 14 sArA kAryane vidha Agraha rAkhavo. 15. pramAdano tyAga karavA. 16. dharmano bAdha na Ave evI rIte lAkika vyavahAramAM vartavuM. 10 dareka jagyAe ucitapaNAnuM pAlana karavuM. 18 pAtAnA prANa ke AvyA hoya to paNa niMdita kAmamAM pravRtti karavI nahI. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *P. A prakAranA jenAmAM AcaraNa hoya tene ziSTa purUpa kahIe. te puruSanI prazaMsA karavI ane tenA guNa grahaNa karavA viSe prayatna karavo kAraNa ke guNa vinAne uparane sarva Aibara miyA che. jevI rIte dudha vinAnI gA gaLe ghaMTaDI bAMdhavAthI vecAtI nathI tema aMtarnAnAdi guNa vinA kevaLa uparanA juTATopalaMDa AmAnI siddhi thatI nathI. vaLI nAnA evA zreSTha purUSa prasiddhine pAme che paNa moTA evA azuddha purUSa prasiddhine pAmatA nathI. dAkhalA tarIke juo ke aMdhArAnA vize dhoLA evA hAthInA dAMta dekhAya che paNa kALA evA hAthIo dekhAtA nathI. vighA ane lakSmIno sadupayoga, (lekhaka zaMkaralAla DAhyAbhAI kApaDIyA.) jamAnAne anusarIne vidyAvijJAnanuM kSetra bahALA vistAramAM mUkavAnI vizeSa AvazyaktA che. vidyAre ja dezaddhAra ane dharNoddhAra thavAno che. ApaNuM mahAna pavitra tIrtho jevAM ke pAlItANuM, giranAra, Abu tathA sametazIkharajI vigere akhuTa vya kharacI karAvelAM che; temanI adabhUta kArIgarInA namunA jotAM saheja khyAla Avaze ke ApaNe jeno prAcIna samayamAM kevI Arthika sthiti bhAgavatA hatA. tema vidyAvasAna taraka avalokana karIzuM to mAluma paDaze ke mahAtmA haribha surIe pitAnI jIMdagImAM dase cuMvALIsa anya racyA ema zAstradvArA mAluma paDe che. DAkaTara pITarasananA zabdamAM kahIe to "Haribhadrasuree is one of the most interesting figures in the long succession of Jain writers." ( d u gou jaina granthakAronI paMktimAM eka granthakAra hatA.) tathA kalikALasarvajJa zrImada hemacaMdrAcAryajI mahArAjaie sADAtraNa kroDa glAka rasthAnuM kahevAya che. zrImadda haimacaMdrAcArya vize vidAna jekAbI kahe che, 'Hatinachandra is the clever encyclopedist who through his works propagated and made easily accessible the store of learning gathered up to his time hemacanTa eka mahAna saMgraha kartA che, jemaNe pitAnA pustakedrArA te vakhata sudhI jaNAyeluM sarvajJAna phelAvyuM ane loko tene lAbha laI zake tevA rUpamAM ApyuM. AvI AvI agAdha zaktivALA ane sarvatI kaMDAge dhAraNa karanAra mahAna purUSo prA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cIna samaye vidyamAna hatA. tyAre atyAre ApaNe Arthika sthitimAM temaja vidyAmAM keTalI badhI nyUnatA anubhavIe chIe, AnuM vAstavika kAraNa keLavaNInI khAmI che. pArazI, nAgara vigere nAnI keme keLavaNInA sadbhAve unnatinA zikhara para che. mATe te kSetra jema vRddhi pAme tema yojanA racavAnI dareka dharmAnurAgInI pharaja che. jApAna jevA nAnA rAye ziyA jevA vistAra ne vastImAM bahoLA rAjyane haMphAvI dIdhuM AthI mAluma paDe che ke keLavaNIne pratApa keTale badhA che, mATe sarve urdhanuM mULa ropavAmAM ne dezanuM bala dUra karavAmAM keLavaNI eja sArabhUta che. keLavaNuM e ajJAnarUpI aMdhArAmAM dIvo che, ane zAstrAnuM sAra te saMpAdana karanArane mIThe mane mevo che; te dezadvAra ne dhamAddhAranuM bIja che. patita vicArothI paDatA bacAvavAne uttama pagathIyuM che. vidyAthI hadaya vistRta bane che, ucca bhAvanAne aMta:karaNamAM abhiniveza thaI zake che, ukhalapaNa laya pAme che ane zAntatA ane gAMbhIryatA anubhavAya che, hamezAM cittavRttine saMsAranI baLatI javALAmAM vizrAmanuM sthaLa maLe che, mATe tenI vRddhine mATe ahoniza prayatna karavA, karAvo ane anudo e stutya che. hAlamAM ApaNe keTalAka baMdhuonI evI dayA janaka sthiti daSTi gocara che ke temane peTapUratuM prAma karavAne phAMphAM mAratA jovAmAM Ave che, te pachI temanI saMtatine bhaNAvavAnI vAta ja zI ? AvA ApaNA sAdhAraNa sthitinA svAmI bhAdane madada karavI joIe ke jethI karI teo bhukhanA duHkhathI anya dharmanI prapaMcajALamAM sapaDAtA bace. svadharmazubhaka svAmIbhAIonuM temAM mukhya karIne zrImaMta varganuM A bAbata tarapha vadhu lakSa becuM chuM. baMdhuo ! lamI caMcala che, te sadAya karIne koI sthaLe rahI nathI, rahevAnI nathI ane raheze paNa nahi, mATe saMpatti maLe teno sadupayoga kare eja zreSTha che, lakSmI e evI vastu che ke je tene sArI rIte vAparavAmAM Ave che, te ghaNuM puNya prApta thAya che, zivagati paNa prApta thAya che. ane jo tene eza ArAma AdikamAM durupayoga karavAmAM Ave che, te te nIca gatimAM laI jAya che. jema saMpatti sarva sukhanuM sAdhana ane samAdhAnanuM parama sthAnaka che tema te dareka prakAre aniSTanuM paNa maLI che; kAraNa ke tenA mAlekane te prama, ciMtA, kerbalya utpanna kare che. dhananI prAptithI mANasa vakhate madAMdha paNa bane che. (apUrNa) Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ r Atmazakti. mana upara kAbu meLavI zakAya ? ajJAnanA svarAjye pharI pAte kANu che te bhulI javAyuM che, ane rAte kANu ? te naLyA vinA pAtAnI unnati karI zakAya tema na hovAthI dareka manuSya prANI je potAne ALakhavAnuM kAma ghaNA mahatvanuM che prAthamiSTa jarUrI che, te zarU karI vicAre huM kANuM ? paNa Ama vicAravu ane naNuvuM kaMi sahela nathI, jeNe jANyu te A khaTapaTI dunIthI dura tha! akSaya mukhavAsI thayA che ne je jANaze te thoja. game tyAre paNa te vinA kharUM kalyANu dura che to nakkIja. kANu che ? ane te mATe zu karavu ghaTe che? e tenA javAba pahelI draSTie jAya che ke mananI mahATA virodhI che ane te viredhIne AvavA, bee che. nahI samajavAmAM Atmane AtmarUpe na jANavAmAM mahoTa vIdhI svAbhAvika prazna che. ane caMcaLatA, asthiratA, e mana upara kAbu dharAvave "mana nItyuM tene sanuM nItyuM." A vAkya apUrva tatva dharAve che, chatAM te kANuM laNe ! ne manane 6tavAnI nAzA che teja tame. mATe te baNavA, mana ane AtmAne tathA zarIrane zuM saMbaMdha che, ane te upara kAbu dharAvavAne vyavahA mArgo kayA che te vidha vicAra karIe te vyAjakhI kahevAze, zarIra, mana, ane AtmA e sahu nikaTanA sabavAgyA che, mitrA che. ane te traNemAM mana nAdapaNAnA guNa dharAve che, jethI te zubha vicAramAM Aya che te zuddhAtmA najIka thAya che ane mana dunIAdArInI mAmI jaMjAlAmAM Azakta thavA doDe che tyAre hIrAma rANI thai, huM paNAne bhulI ya che kemake upara kahyuM tema tene nikaTano saMbaMdha che. AtmAne eka gavaiyAae samajIa, mana tathA zarIrane vAtra sama e. ane vicArIe ke eka yA ane sArI hAlatamAM nahI haiya te te vagADanAra gadhaiyA (AmA) potAne hunnara batAvI zake nahI ane vagADanAra pAte rIpha na hoya to ja kharUM gAyana tenA mukhathI nIkaLavu joie. te nIkaLI zake nahI eTale AtmAne petAnI vRddhinA arthe zarIra ane mana anukULa hovA uparAMta khuda pAte paNa AgaLa vadhelA hovA joIe, Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI paNa kArya karavA pahelAM darekanA manamAM vicAra phare che. eTaluM ja nahIM paNa hara kSaNe mana judA judA avyavasthita vicAronI zreNImAMja mannula hoya che pachI te vicAro anukaLa che ke pratikuLa, darekanuM mana te rIte vicitra kriyAmAM magUla hoya che. vicitra eTalA mATe ke pitAnI marajI hoya ke nahI hoya te vicAre pitAnA hoya ke bIjAnA hoya chatAM te upara vicAraNA cAluja rahyA kare che. AthI sauthI agatyanI bInA e yAda rAkhavAnI che ke pote potAnA mana upara kAbu dharAvavo joIe. jyAre Ama kahIe tyAre e paNa vicAravuM paDaze ke mana upara kAbu dharAvI zakAya kharo ? ane hA, te kaI rIte ? buddhigamya, te rItanuM zaheja darzana nIce pramANe jaNAya che. vAcake sAra aNuM karaze ane buddhivAne tene anubhavamAM ANavA prayatna karaze te jarUra kaMine kaMI lAbha prApta karazeja. prathama to ApaNe je je vicAro karIe te saghaLA paramAthI-uttama hovA joIe. naThArA azubha vicAro ApaNuM hRdayamAM jarA paNa dAkhala na thAya tenI saMbhALa rAkhavI joIe, nahi te AsapAsanA saMbaMdhIonA kharAba vicAra thoDe ghaNe aMze ApaNane asara karaze mATe ApaNuM manamAM bIja bahAranA vicAronI asara thavA na pAme ane svataMtra rIte pine zubha vicArAja karyA kare tevI Teva pADavI joIe. vicAre bIjA upara asara kare che e have janasamAja jANavA lAgI hovAthI ane anubhave nizcaya thato hovAthI dAkhalA TAMkavAnI jarUra rahetI nathI. mAtra A uparathI eka e sAra kheMcI levo joIe ke sArA, narasA, vicAronI asara bIje thatI hovAthI bIjA azubhannaThArA-vicAronI asara ApaNA upara na thavA detAM ApaNA zubha vicAronI asara bIje thAya te mATe manamAM jarApaNuM naThArA vicArone praveza thavA na de. ApaNe hara ghaDI jAgatAM ke uMghatAM-jANatAM ke ajANe-vicAranI zreNImAM hoIe chIe te upara eka vakhata kahI gayA ane te zreNI kayA prakAranI hoya che te AsapAsanA saMjogo upara AdhAra dharAve che te paNa vicArI gayA. mATe je zIthIla rahIe, pramAdI rahIe to sArA vicAro karatAM naThArA vicAro jera karI prathama praveza kare ane phAvI jAya, jyAre vicAranI AvI zakti che te jevo eka kharAba vicAra ApaNuM manamAM AvyuM ke tarata ja tene tiraskArapUrvaka dura karo ane tenA badale tarataja Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ d kei paNa sAre| pavitra ane pAramArthIka vicAra khuba nesathI karavA jethI naThArA vicAra bhAgI jAya. jo ke zarUAtamAM A kAma madgAbhArata kAma tarIke lAgaze paNa cAlu khatathI te e sahelu thai paDatAM ApaNA mana upara ApaNe jarUra jIta meLavI zakIzuM. hAM kAI paNa dhaMdhAmAM naMkA thaze ke nukazAna te pahelAM zodhavu joie. ane nAnA mArge javuM-nukazAnanA mArga dura karavA-e manuSya mAtranu pahelu kartavya che. nahi tA nukazAnanA mArge ANI ne jatAM durtI hAMzI pharage, ane kare temAM zu navAI ! teja rIte jANI ai azubha vicArenA vyApAranI thatI vRddhi na aTakAvIe te AtmAne zarIradi saMbaMdhI vakhata vakhata levA paDe ane AtmAnI agAdha zakti che, nirmaLa che, ucce yA vAne guNa svabhAva che te chatAM te sabadhAmAMthI mukta dazA na pAme. ke caDatI zreNIe Ata na thAya to ucca zreNIe pAMcela AtmA zI kare temAM zuM navAi ! kAraNa je pote kaSTa veThI ApaNA mATe mArga saraLa, nirbhaya karI gayA che ane te mArge ja tame! sIdhA prayANa karo tema pAkArI gayA che chatAM ApaNe najara karIeja nahI te! ApaNe evakukamAM bhaLIe temAM zu navAi ! mATe dravya vyApAranA nA TeTA tarapha najara rAkhIe chIe teja rIte A pAramAryAMka, AtmIka, vyApAramAM AgaLa vadhIe chIe ke pAchaLa jaie chIe te tarapha najara prathama rAkhavI joie. prathama manane keLavavAnu` mAthe letAM ApaNane lAge che ke ApaNA kabajAmAM mana nathI paNa mananA kabajAmAM ApaNe chIe mATe jo kamara kasI satat udyama karIe teAja mahAbhArata chatAM paNa te kAmamAM phateha meLavIe. nahI / tyAMsudhI mananA gulAmaja kahevAIe. phateha meLavavAnI icchAvALAe te game teTalI muzkelI azubha vicArA bhulAvA khavarAve hatAM. tophAnI raMga akaLAve nu kAma cAlu rAkhe te jIta meLavI zake te nIja, A mATe mahAtmA, ( pUrvAcAryo ane tIrthaMkarA) nA dAkhalA che. ghaNA che tethI vadhu spaSTa karavAnuM bAkI rahetuM nathI. naDe chatAM, chatAM potAthai gayelA ApaNane puratA dhADA lagAmanA kAbuthI chuTA rahetAM kudAkUda karI muke che tema mana u para kAbu na hovAthI te ghaDImAM eka cIja upara dhaDImAM bIjI cIja upara Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 ema bhaTakatu phe che mATe manane vikAronA vaza thAM kudAkuda karavAnA tra khata na ApavA ie. mukhamAM blekAvu' nahIM, dukhamAM gabharAvu nahI, ane hAlatamAM zarmAnta mane rahevuM tathA jJAnapUrvaka udAzIna bhAve rahevu e eka meTAmAM meArI yAvI manane jItavAnI che te yAda rAkhavI bacyuM. A kArya saMsArIonuM nathI AvA kAyarapaNAnA vicArathI dhaNAe te tarapha najara karatA nathI paNa kharI rIte saMsArI avasthAmAMja A kAryanI zarUAta devI joIe. jema karavAthI tyAga dazA jaladI uddaya Ave che e TaluMja nahI paNa pache te dazA svIkAranAra anahada kAma karI zaka che. samAja upara potAnA zubha vicAronI chApa hRdayabaLe ghaNI sacATa rIte masA rI zake che. ane e te nakkI cheka yAgadA sasArI sthiti karatAM ca dIyAtI ane upagArI ekA ghaNI che tyAre vaLI temAM paNa upara jaNAvyA pramANe sasAramAM udAAna bhAve karI anubhava meLavI, jJAnapUrvaka tyAgadA. pahoMcanAranI asara mATe to zuja kahevu. pUrvAcAryo ane tIrthaMkare tarka najara karatAM taja AmA amara tha gayA jaNAya che ke jeNe jJAnapUrvaka tyAga dazA svIkArI janasamAja upara pAtAnA guNAnI asara karI janakalyANa karI gayA che. te paNa upara kahyuM tema dunIArUpI saMsAra zALAmAMthI je atyaMta zIkhavAnuM hoya che te udAsInabhAve jo, Ja, asatyane dura karI satyane pakaDavAthIja kRtArtha thayA che. pAtAnI saMsArI pharaja adA karavI, ane manane vaza karavuM tathA ca tI dazAe pAMcavA jJAnavAna thavuM ane tyAgI dazA svIkArI pudagAne ka paDe chatAM janakalyANa karavA apramAdI rahevuM. e sthiti kRtArtha paNAne lAmaka hoya temAM zuM Azcarya ! paNa ta kayAre ane ! dAdura taya tyAre. AzA, tRSNA, kaMA, vAsanA, AdI durguNone dura karavA mATe ALaka janme te agAuja tAmArI hovI joIe kemake jhADa ugavA bAda tenI vAMkAi kahADavAnI mahenata ghaNI sakhata paDe che mAtA pItAnI raheNI karaNInI asara AdyAka upara thatI hovAthI ne bALakanA janma agAu mAtApItA ane raheNI kaheNImAM caDhIAtA haiAvA hajAma ane tema karavA mATe tee jJAna meLavavuM joie. cAlu samayamAM anI khAmIne lai mAM tyAM klezamaya dukhI sthiti vAya che. sukha AdhAre mananI sthiti upara che: dukhanA khA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAnya rIte jeTaluM dhyAna zArIrika sukha, dukha upara apAya che tene TaluM dhyAna mananI sthiti pachavADe apAtuM nathI te ja rIte dunIAnI najaramAM uparathI sArA mANasa tarIka, mATA mANasa tarIke jANItA thavAne pachADa khAya che. paNa jo aMtaHkaraNapUrvaka nIkhAlasa dI-manathI-khare kharA sArA ane mahaTA thavA cAlu kAzeza thAya teja pite pitAnA AtmAne tema ja bIjAone puSkaLa kArya karI zake. nIsvArthavALI mahenata kaTalIka vakhata nakAmI jatI jovAya che paNa kharI rIte tema heya nahI. dekhIte svArtha na jatA hoya te aMtaraMga vAthI devuM joIe; nahIM te eka kuzaLa, vidvAna, ane baheza mANasa kArya upADe te pAra pADavAne lAyaka hoya chatAM nAsIpAsa thAya, ane abhaNuM jevI thatIvAlAo potAnA kAmamAM AgaLa vadhI jAya-kartavya karI jAya te kema bane! te ema ke sarala rIte aMtakaraNapUrvaka kAma karanAranuM vacana te vacanarUpe manAya che satya manAya che ane kahevAtA keLavAyelA mANase keLavaNIne siMdha upaga karI na jANatAM kapaTa kaLAne vadhuLavavA jatAM, ane te prakAre kAma pAra utAravAnI AzA rAkhatAM kapaTa khulluM paDe che tyAre thoDuM paNa sAruM kAma thayuM hoya tenI kadara thavA badala zabda prahAranA bhAga thaI paDe che nahIM to baLe kAma thAya tenA karatAM kaLe sArU ane jaladI thAya, ajJAna kare tenA karatAM jJAnavAnathI jaladI ane sAruM thAya te nahI paNa upara kahyuM tema hRdayapUrvaka nikhAlasa dIla thAya te sAruM ema che ke kAInA upara asara karavI hoya ane bIjAone sudhAravA hoya te aMtaHkaraNapurvaka ucca rie kAma karatAM zIkho. ApaNI-kharI rIte dunIAnI-Atmaka abhivRddhi mATe ApaNuM caritra (dareka vAMcake A bInA pitAne lAgu pADavI-cAlacalaNa-rahaNa karaNI zuddha ane jhaLakatI banAvavI joIe ane te mATe nArI Tevone badale zArI Teva pADavI joIe ane te mATe haMmeza tapAsatA rahevuM joIe ke ApaNI nItine pAyA keTalA majabuta thatA jAya che-AmATe bIjAone puchavA javAnuM nathI e mATe te potAnuM aMtaHkaraNa ja zAkSI Apaze-khare javAba Apaze ( mana jANe pApa ) ke ApaNe kayAM jaIe chIe. uparanA judA judA prakAranA vivecanathI ema te dhArI zakAze ke mANasa dhAre te ghaNI khuzIthI mana upara kAbu meLavI zake ane tema Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavAnI TevamAM AgaLa vadhe te-manaupara mAtmasvarUpamAM lai naya te nakkIja. nArI devA tyAgavA, manane mATe dina uge nIcalA viSayA paikI karavA, ne tyAga karavA meAgya vicArAne tyAga karyA. tyAga karavA ceAgya naDArA vicAro. ( nIMdA ) 1 hIMsA ane dhAtakIpaNAne jIlamATa karanArA. 2 juThThAine, kapaTAdanA, 7 cArInA, chetarapaDIne, 4 vizvavikAsa sevavAne, 5 lAbha ane lAlacane, 6 ahu kArapaNAne, dhikkAra pedA karanAre, jaya meLave te AtmAne para keLavavA, ane te upara kAbu meLavavA kaheNu karavA yogya vicAre grahaNa 1 badhutva yAnebhAtRbhAva vadhAranAre, 2 paramArtha pharavAnA, chAM karanArA pArakI cADI pharanArA, 8 khInnanuM gussA khaMdA karanArA. apamAna karanAra, 9 bIjAnA avarNavAda khAlavAnA vagere prakArane lagatA kAi paNa vicAre Ave ke tene manamAM praveza thavA devAja nahI. tene badale nIcalA paikI kAi paNa zubha vicArene tesathI manamAM praveza thavA devA karavA~ zubha yAne sArA vicAra. rAkhavAnA. 12 AtmIka jJAnamAM AgaLa vadhavAne 13 vaDIlone yogya mAna ApavAne ( saMvA karavAnA 14 nyAyanA. 3 dayA karavAnA, 4 satyaja khelavAne, 5 pramANIkapaNeja dravya meLavavAnA, 6 viSaya vIkArAne tanAre, cha krAma, deza, dunIone upayogI thavAno, 10 ALasAineA (kaMTALI javAne!) 11 kusaMpa pedA karanArA, 12 eza ArAmamAM maskhala thanAre. 13 baLanuM bhuta sItavanAre zrApa denArA. 14 gA karanArA, geinasApha karavA. 15 nImakarAnIne badale apakAra karavAne 16 vaDIlAnA uDAvanAre. ( upakAra yA hukama nahiM 15 hImatapurvaka udyamane!. 16 sateja ane dhIrajane. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 saMsArI pharajo bajAvavAne 17 sArI sAbatamAM rahevAno, 9 dhArmika vRttimAM AgaLa 18 prabhubhakti karavAne. vadhavAne, 19 upakArIono AbhAra mAnavA10 namratA ane ahaMkAra no-( badalo vALavAne ) 11 satya vicAro upara zraddhA 20 unnati kAryo mATe sakhAvata rAkhavAne. karavAne vagere. Ate mAtra sAmAnya-darzana che. TUMkamAM je vicAramAM mahenata nathI, kapaTajALa pAtharavAnI nathI, saraLa che, svAbhAvIka che, tene sArA vicAro kahevA ane tenI virUdhane naThArA kahevA. nArAne tyAgavA, sArAne AcAramAM mukavA prayatna karo. ahaMkArapaNane sabaMdha dura rAkhavAthI du:kha thatuM nathI. ahaMkAranA chakathI karavAmAM AvatA kAmamAM pAchA paDayA te ( akALe hevA chatAM ) dukhI thavAnI AzA chatAM, te kAmamAM maMDyA rahevAnI bhUla thAya che. jo ke chevaTe pastAya che ne kukamane badale Abha, bhavAMtare, meLave che te nakkIja ane dareka manuSyane te karmane niyama jaNAya che chatAM bhula kare che. upara jaNAvyA pachI sArA, nArA, vIcArone sAMja paDe chuTA pADI dararoja saravaiyu kahADavAmAM Ave ane AkhA dIvasamAM keTalA sArA vicAra kIdhA, ane keTalA naThArA kIdhA te tapAsI nakArAne nAbuda karI sArAne vadhu majabuta karI, naThArA pharI Ave nahIM tenI manaupara puratI ceksI rAkhI je dareka manuSya AgaLa vadha-zubha zreNIvAna rahe te mana upara pUrNa jIta meLavI zake te nakkI ja paramAtmapade pace te nakIja. abhyAsa e apurva kucI che, pahelI nahI te bIjI trIjI-cothI, game te parIkSAmAM pAsa thAyaja vagara abhyAse pAsa thavuM te kyAM paNa parIkSAmAMja kANuM besADe ( A rIta karmanA kAyadA mATe lAgu karavAnI che ) - -10 madhukara. "jaina dharmanuM tattvajJAna ane siddhAMta." (mama veracaMda rAdhavajI gAMdhI bI. e. e cIkAgomAM bharAyelI dharma pariSada AgaLa ApeluM bhASaNa.) jaina dharma dareka vastu be prakArathI jue che. eka vyAkinaya ane bIje paryArthikAya. vyArthika nayanI apekSAe A sRSTinuM mULa nathI tema aMta paNa nathI paNa paryArthika nayanI apekSAe paLe paLe utpatti ane laya cAlyA kare che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 OMna siddhAMtanA Ja vibhAga pADI zakAya, eka to zruta dharma athavA tattvajJAna, ane banneM caritra dharma athavA naitika siddhAMta. mrutadharma nava tattvanA svarUpa viSe, cha prakAranAM jIvatAM prANI viSe ane svarga, manuSya, tiryaMca ane naraka svarUpa cAra prakAranI yarthAta (gati) viSenA svarUpanuM jJAna Ape che. nava tattvamAM prathama tattva jIva che. jainadharma pramANe va nanAra vicAra karanAra ane lAgNI dharAvanAra tattva che. vastutaH te vatAM prANImAM vItattva che. jainA dhAre che ? jJAna, lAgaNI, vicAra ane icchAnA banAva koi paNa vastu upara AdhAra rAkhe che ane te kAi paNa vastu sad hAvI joIe. A jIvAtmA jJAnathI eka apekSAe bhinna che. potAnA jJAnanA saMbaMdhamAM te| AtmA jJAnathI abhinna che paNa oLa kAinA jJAnanA sabaMdhamAM AtmA jJAna bhinna che. AtmAnA khare| svabhAva saddajJAna, sadarzana ane saccAritrAtmaka che, AtmA tyAMsudhI janma maraNanA cakrane vaza che tyAMsudhI unnati ane avanati pAmyA kare che, banne tattva ava che tene artha prakRti ema nathI paNa tenA karatAM kAMIka vadhAre che, java nathI. te ava. te nava tattvamAMnA IjA sAta te ztra ane aghyanA sayAna temaja viyAgathI thayelI vividha sthiti che. trIjuM tattvapukhya che jethI karIne manuSya sukha pAme che. caeNthA tattva pApa che jethI manuSya du:khI thAya che. pAMcamA tattva Ava jethI pApa ane puNya baMdhAya che sAtamA tattva savara che jethI karmanA nArA thAya che Ama tattva na ma sAthe baMdha che navAM tattva vane sarva karI sarvathA sadAne mATe mAla che. jyanA va, pudagala, dharma, adharma AkAza ane kALe e rIte che vibhAga pADavAmAM AvyA che. cha prakAranA jIvatAM prANInA ( chakAyanA hiMDuM bhAga che. jema pRthvIkAyanA jIva, apakAyanA va, tejaskAyanA java, vAyukAyanA jIva, vanaspatikAyanA zrva ane te darekane spoMdriya nAmanI eka IMdriya che. vaLI AnA cAra vilAma pADavAmAM AvyA che. temAM kaTalAMkane ma kriyA hoya che spaseMdriya ane racayi jevAM karama, jaLA vagere keTalAMkane traNa iMdriyA hAya che. prathamanI " ane dhrANeMdriya, jevAM 6 kIDI, jIA vagere keTalAMkane cAra iMdriye! hAya che prathamanI traNa ane cakSuridriya jevAM ke bhramara, vIMchI vagere keTalAMkane pAMca iMdriyA hoya che. prathamanI cAra ane aiAteMdriya paMcadriyamAM manuSya Anavara pakSi ane devatAnA samAveza thAya che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A saghaLA prANIone nIce kahelI zaktio (prata)mAMnI cAra pAMca athavA cha hoya che. pahelI anna levAnI zakti, bIjI zarIra banAvavAnI zakti, trIjI Idi banAvavAnI zakti, cothI zvAsozvAsa levAnI zakita, pAMcamI belavAnI zakti ane chaThThI vicAra karavAnI zakti. eke. diya jIvane cAra zaktio hoya che, be IdivALa, traNa I divALA ane cAra diyavALA jIvane ( vikalaiMdriya jIvane ) pAMca zakti hoya che, paNa paMcendriya prANIne to e zaktio hoya che. jainadharmanA siddhAMta jIvatA prANInA bArIka vibhAganuM pukala varNana Ape che. sukSmadarzaka yaMtranI dha pahelAM paNa tenA tatvavettAo eka nAnAmAM nAnA prANIne keTalI Idiyo che te kahevAne zaktivAna hatA. jeone jaina dharma pramANe Biology ( prANudharma guNa vidyA ) geology ( prANuM vidyA) Botany (vanaspati zAstra ) Anatomy ( zArIrika zAstra ) ane Physiology (idrIyazAstra) zIkhavAnI IcchA haze temane amArI sesAyaTIe prakaTa karelAM dhaNAM pustako vAMcavAnI bhalAmaNa karIza. - have jIvanI hayAtInI cAra sthiti vize vicAra karIzuM. te cAra gati. naraka, tiryaca, manuSya. ane devarUpa che naraka e jIvanI cheka halakI sthiti che. narakane rahevAzI te nArakI, bIja gati tiryaMca che. jethI jIva pRthvIkAya apakAya, tejasakAya, vAyukAya, vanaspatikAya, be traNadadhi, ane cAra IkviALA prANI pazu athavA pakSImAM janma le che. trIjI gati manuSyanI che. cothI gani devanI che. deva aTale svarga ne rahevAzI saiAthI uMcI gati jaina dharma pramANe mekSa che athavA te daivI sthiti che. manuSya sakala karmane nAza karI Atmonnati prApta kare che ane jaDa vastu sAthenA pitAnA saM. baMdhathI mukta thaI pavitra sthitine prApta kare che ane daivI bane che A arthamAM devI zabda vaparAyele che. A pramANe TuMkamAM jaina dharmanA tatvonuM vivecana karI huM have je praznanA uttara sadhaLI dhArmika zodhano uddeza che ane sarva dharmano mukhya hetu che te praznano vicAra karIza. prathamato A sRSTinuM mULa zuM che! AnA uttaramAM IzvaranA praznano samAveza thAya che ane gautama buddha Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhadharma sthApana karanAra vastunuM mULa kAraNa zodhavAnI manA kare che. sRSTinA baMdhAraNa viSayaka brAhmaNadharmazAstromAM brahmAnA divasa ane rAtrI, manvantarano kALa, pralayakALAdinI vAta vAraMvAra karavAmAM Ave che; paNa jeno te AvA saMjJAsUcaka vAkyone anAdara karI prathama thaI gaelA moTA mahAtmAenA pUrve kahelAM vAyothI pharI pharIne jaNAve che ke jIva ane prakRti anAdi kALathI che ane tethI tene koI kartA hoI zake nahi. eka bAjuthI eka vastunuM astitva tame sthApana karI zake, bIjI bAjuthI tame tenuM anastitva kahI zake ane judA judA samaye tame tenuM astitva ane anastitva sthApana karI zake. jo tamAre ekaja samaye ane ekaja bAjuthI kaI paNa vastunuM astitva ane astitva kahevuM hoya to tamAre te avakAvya che ( arthAta kahevAya tema nathI) ema jaNAvavuM, keTalAka saMjogomAM astitvanuM astitvanuM athavA baMnenuM sthApana karavuM asaMbhavita che, A samabhaMgI nayano artha eTalo ja che ke eka vastunuM sarva ThekANe, sarva samaye, sarva rIta ane sarva AkAramAM astitva gaNI zakAya nahi. je vastu eka samaye eka sthAnamAM hoya te ja samaye bIjA sthAnamAM hoI zake nahi. A saptabhaMgIne artha keTalAka dhAre che tema ema nathI ke amArI pAsa kAMI nizcita vastu nathI. A uparathI kahevAnuM eTaluM ja che ke je satya vAta kahevAmAM Ave te dravya, deza, kALa AdinI keTalIka sthitine anusarIne satya che. jaina dharmanuM A eka umadA lakSaNa che ke jyAre bIjA dharmo nisazayatAthI pitAno mata pratipAdana kare che tyAre jaina dharma saghaLI bAjuethI dareka vastu jue che ane samudranI mAphaka dareka vastuno aMgIkAra kare che ane te samudramAM bIjA paMtharUpI nadIo bhaLI jAya che. tyAre Izvara zuM che? raSTi hAranA manuSpAkAranA kartArUpa IzvaravArane jaina dharmamAM jarApaNa mArga nathI. sRSTinuM sAmAnya baMdhAraNa A prakAranA kartAne nyAyarahita tema ja asaMgata gaNe che. paNa te nizcayatAthI jaNAve che ke caitanya tema ja anya saghaLA dravyamAM eka sUma tatva raheluM che, je saghaLA paryAyanuM (rUpAMtaranuM ) zAzvata kAraNa che ane jene Izvara kahevAmAM Ave che. punarjanmano mahAna niyama te paNa jaina dharmano eka moTo siddhAMta che, A punarjanmane sAthI karmane niyama che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ? jevI rIte bIjA prati vartaze tevI rIte tamArAprati vartAze. manuSya je je vAve che te te lahuze AvA kanA gaTTuna niyamathI nikaLatA anumAneA che. cr 32 pharmanA jaina dharmamAM Ardra bhAga karavAmAM AvelA che. ( 1 )je satyanA jJAnane AvaraNarUpa thAya che te ( 2 ) je dareka prakAranA sadarzanane AvararUpa thAya che te ( 3 ) je sukhaduHkha Ape che te ( 4 ) meta utpanna kare che te. khInna cAranA urSAvabhAga eNvI rIte pADavAmAM AvyA che ke jaina dharma pramANe kane! abhyAsI dareka pariNAmanuM ka ( kAraNa ) odhI kADhe. hiMdustAnanI bIjI kAi paNa tatvajJAna vidyA AvI sArI ane spaSTa rIte karmanuM vivecana karatI nathI. je manuSya sAna saddA ( sadana ) ane saccAritrathI sa pharmanA nAza kare che ane AtmAnA svabhAvane saMpUrNa khIlave che te sapUrNatAne prApta kare che jIta nAma karmanA udaye jina thAya che. daivI thAya che ane na kahevAya che je jIne dareka jugamAM dharma upadeze che ane saMdha sthApana kare che. teo tirthaMkara kahevAya che, have jainAnA naitika siddhAMta viSe vicAra karIzuM. cAritra evI rIte pAlavAnu jaNAve che ke jethI AtmAnI saMpUrNa unnati nakkI thaI zake te sapUrNa unnata te uMcAmAM uMcu sukha che. manuSyanA cAritranI icchita vastu che ane manuSyanA kAryanI chevaTanI abhilASA che. jaina dharma potAnI mAphka sarva jIvatAM prANI prati jaivAne karamAve che. tyAre sauthI zre sukha meLavavAnA kaye mA che? brAhmaNunA pavitra pustaka bhakti ane karma mA batAve che, vedAnta mAkSara meLavavAmAM nAna mArgane pradhAnapada Ape che pazu jainadharma eka pagaluM AgaLa vadhe che ane jaNAve che ke jJAna ane kriyAthI mekSa mArga maLI zake che. prANAtipAta viramaNa athavA jIvarakSA, asatya viramaNa, adattAdAna virama, mathuna viramaNu ane parigraha athavA mamatA tyAga-A pAMca jaina sAdhuonA mahAvrata che. Patience. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "vejhavAnuM nA ravA." ( lekhaka sAtamaiyA--amadAvAda, ) hAlA pAThaka gaNajana samAjamAM jJAnane bhAnu asta thavAthI, ane jJAna rUpI asure gADha aMdhakAramAM potAnuM baLa ajamAvyuM che. AvI vakhate pazcimAya hitaciMtaka prajAe ApaNI sanmukha keLavaNIrUpI dIpaka pragaTAvI ApaNane kAMIka egya ane ucca pratimA banAvavA zrama lIdho che. tema chatAM adyApi paryata ajJAnarUpI aMdhakArane paTa khaseDavAnuM ApaNA bhAvimAM nirmAyuM nathI. jJAnarUpI bhAnunA ugra ane prabhAvika kiraNothI ApaNa AtmA ucca ane tamaya banAvavAnuM ApaNuM bhAvimAM nimAyuM nathI. tyAM sudhI ApaNane sahelA ane saraLa mArga sujhato nathI. ApaNe keLavaNI laIe chIe tathApi pUrNatAvALI letA nathI. ApaNe zALAomAM, pAThazALAomAM, kAle tathA yunIvarsITIomAM ucca prakAranI kahevAtI keLavaNuM leI, pUrNa keLavaNI lIdhI ema mAnIe chIe, paraMtu tevA prakAranI phakta mAnasika keLavaNIthI ja ApaNe sarva siddhi meLavI zakIzuM ? eka manuSyanA dareka avayava Arogya rAkhI kAme lagADavAne badale phakta ekaja avayavathI kAma sAdhavAnI IcchAvALA thaIzu to zuM yogya gaNAze ? nA ! tadata kevaLa mAnasika vRttione keLavavI e kharI keLavaNI kahevAze nahi. manuSyanI pravRtti kevaLa manane ja aMgabhuta nathI paraMtu tene samAveza mukhya traNa aMgemAM kare e che. 1 zarIra. 2 mana 3 A. mA. ane jyAre A traNe aMge saMpUrNa rIte vikase ane keLavAya tyAre ja keLavaNInI pUrNatA mAnI zakAya. A udeza hAlamAM apAtI kolejonI keLavaNImAM koI paNa prakAre jaLavAtI nathI. zArIrika, mAnasika, ane A yAtmika unnati pUrNa karavI tenuM nAma ja kharI keLavaNI ane teone temanA muLa svabhAvamAM unnata banAvI utkRSTa ane zAMtimaya jIvana gALI zakAya, tyAre keLavaNInuM satya svarUpa ApaNe jAvuM che ema mAnI zakAya. kAraNa zarIra sAthe manano ane AtmAne e nikaTa saMbaMdha che ke je sarve ekaja pramANamAM vikase nahi, tyAM sudhI jIvananuM mukhya kartavya ane lakSyabiMdu sAdhI zakAya nahi. zarIra, mana, ane AtmAne nikaTa saMbaMdha darzAvavA sArU Imeja tatvavidyAnA keTalAka vicAro huM dAkhala karIza. nyuyorkane vidhAna DAkaTara H. D. Tacques kahe che ke "The Cultivation of Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ inward goodness and Serenity of temper and a life of obedience to the laws which govern our Spiritual being greatly promotes physical beauty and wellbeing." " sAro svabhAva, udAramana, ane AdhyAtmIka niyamone varIbhutathI zarIranuM sauMdarya tathA sukhAkArI vizeSa rUpathI vadhe che " amerikAno vicihANa zArIrikatatvajha DAkaTara Amarat Brighan kahe che ke " The exercise of intellect tends to procure and perpetuate sound health." buddhine keLavyAthI tandurastI utpanna thAya che ane te tandurastIne sAcave che." vaLI DAkaTara H. D. Tacques kahe che ke "Wherever the spiritual natutre of man has been harmoniously developed, there will be found a healthier organisation and a purer type of face." mANasano AtmA samAnarUpathI puSTa thayo che te bIjA lokonA karatAM zarIranI sukhAkArImAM tathA mukhazrImAM pavitra thAya che. " uparokta vacanathI saMpUrNa rIte pratIti thaI zake che ke zarIra, mana, ane AtmAnI aikayatAthI manuSya mAtra uccatva prApta karI zake che. te trazenI zaktione keLavavAthI, khIlavavAthI ane samaye samaye yogyatA mujaba puSTi ApavAthI duHsAdhya lakSyabIMdu je mokSagamana tene mArga saraLatAthI bharapura ane niSkaTaka thaI jAya che. paraMtu kevaLa adhurI rIte mAnasika ke. LavaNI lIdhAthIja keLavaNIne ucca ane vizALatAthI bharapura uddeza jaLa vAto nathI kAraNa ke mana tathA AmA pratye zarIrano prabhAva vizeSa dRSTi gocara thAya che. zarIra Arogya ane sukhAkArI hoya to mAnasika zaktio temaja AdhyAtmika zaktione vizeSa baLavattara banAvI zakAya che. zarIra rUNa puSTa nirogI ane baLavAna hoya te mAnasika ane AdhyAtmika vRttione vizeSa karIne tejadAra ane sthira nigrahayukta karI zakAya che. zarIranI A regyatA zivAya, zArirIka keLavaNuM zivAya mAnasika ane AdhyAtmika zaktione koI paNa prakAre ujata karI zakAya ja nahi. zarIra rogI, dubala yA to kSINa thavAthI ApaNuM mana tathA AmA kSINa zaktihIna ane niteja thaI jAya che tenI puSTimAM IglAMDane DAkaTara Hodgson kahe che ke "The art of preserving the body in health can not be seperated from that of preserving the mind in Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ health." "zarIranI tandurastInI rakSAne upAya mAnasika sukhAkArInA upAyathI judo thaI zakatA nathI.arthAta zarIranI tandurastI heya teja mana temaja AtmAnI sukhAkArI ane unnati hoya, ane je zarIranI durbalatA heya te mana temaja AtmAnI kSINatA ane avanati saMbhave. eTalA mATeja keLavaNInuM satya svarUpa te phakta mAnasika unnati karavAmAMja samAtuM nathI paNa zarIra, mana, tathA AtmA traNa mukhya aMganI ekaja pramANamAM sAthe ja unnati karavAmAM ja samAya che. AvI traNe prakAre nI pUrNatAvALI keLavaNIthI ja manuSya jIvanane uddeza ane layabIMdu sAdhI zakAya. uparokta keLavaNI kelethI maLI zake e kevaLa asaMbhavIta lAge che. paNa kudarata, manuSyo ane vastuo taraphathI ApaNe saMpUrNa rIte te keLavaNI prApta karI zakIe chIe. IdrIonuM saMvardhana e kudarata taraphathI maLatI keLavaNI che. te saMvardhanano upayoga karatAM zIkhavuM e manuSya taraphanI keLavaNI che ane AsapAsanI vastuo pAsethI anubhavArA jJAna meLavavuM te vastuo taraphathI maLatI keLavaNI che. keLavaNInI pUrNatA prApta karavA sArU upara manana karI gayA tema zArIrika mAnasika, temaja AdhyAtmika keLavaNInI khAsa AvazyaktA che. have je vastuo ApaNuthI tadana svataMtra che, jene kAbumAM rAkhavAnuM ati duSkara che. evI vastuo dvArA ApaNe chelI be prakAranI chAvaNI prApta karI zakIe. indrie e zarIranI aMgabhuta che. te tadana svataMtra ane jalada che. teone kAbumAM rAkhI arthAta inDIyanigraha karavo ati viSama che. jyAM sudhI te vipamamArganI saraLatA thaI zakI nathI tyAM sudhI zArIrika ArogyatA paNa saMbhavatI nathI. ane tenA aMge mAnasika tema ja AdhyAtmika unnati ane khIlavaNI paNa kevaLa asaMbhavita che. eTalA mATe keLavaNInI pUrNatA ane satya svarUpa pAmavA sAru Iya nigrahanI prathama ane mukhya AvazyakatA mArA vahAlA vAMcakavaMdane svIkAravI paDaze. ane jyAM te zakita, te ojasvI zakti prApta karI ke pachI te zIvaramaNI mArA vhAlA vaMdanA kaMdane viSe nAnamALA ApavAne taiyAra ja raheze. ne tyAMthI zIvavadhu sAthe muktipurImAM acaLa vilAsa karavA sArU prayANa karavuM ghaNuMja sugama thaI paDaze. astu. OM zAMti zAMti zAMti. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 borDIMga prakaraNa. pUjya munimahArAja zrI muddhisAgarajInA sadupadezathI suratamAM kheorDIMga nA lAbhAthe TIpa thaI hatI te prasaMge atrethI jhaverI bApAlAla nAhAlazA tathA jhaverI DAhyAbhAi kapuracaMda tathA meganA suprInTenDanTa zakalAla DAhayAbhAI gayA hatA. TIpamAM je je saddagRhasthAe rUpI bharyAM che tenI vigata nIce mujabaH-- 601 jhaverI-nagInadAsa kapuracaMda hai--kIrabhAI nagInadAsa 351-0-0 pahelAM bharelA 250-00 navA bharyAM. 601 jhaverI dharamada udecada huM. vaNubhAi dharamacaMda. 101 jhaverI. sAkaracaMda lAlabhAI, hu-gulAbacaMda devacaMda. 21 jhaverI uttamacaMda muLacaMda ha. abheda muLacaMda. 301 jhaverI rUpacaMda lallubhAi 200-00 pahelAM bharelA--11-0- navA 101 jhaverI kalyANacaMda ghelAbhAi. ha. kasturacaMda kalyANuMda. 1906 A sivAya bAkInA je je saddagRhasthAnA bharAze temanAM nAma ve pachInA aMkamAM Avaze. bIjI AvelI madada. 200-0-0 zA. sAMmaladAsa hIrAda. 15-20 zA. prabhudAsa aMbArAmanI vatI. zA. geAkaLabhAi umedarAma. 10-0-0 zA. dheThelAbhAi manasukhabhAi umedarAma ha. gAlabhAI UmaMdarAma. 100-00 zrIjaina zvetAMbarakAransa taraphathI sane 1909nA mAhe jAnevArIthI te eprIla sudhI cAra mAsanA madadanA 10-0 -0 zA. svayaMda dharamada. ha. kezavalAla dharamada. 11-0-0 zA. jalada gulAbacaMda -0-0-hena capA hIrAcaMda. 293-00 100-0-0 zA. turadAsa puAttama Y~~~ rahI. prabhudAsa aMbArAmatI vatI zA. meAtIlAla dolatarAma 6. ratIlAla premacaMda, Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAha khAte-ha. jhaverI vADIlAla vakhatacaMda mAraphata. dhaka maNa 24 dhoLA. zA. kacarAdAsa DuMgarazI. 15-nirAkaraNa niyama che A cepaDIomAM darekanI eka eka lAyabrerI lI. jagatkartutva mimAMsA mATe bAkInI vidyArthIne ApavAnI zrI jaina vidyAzALA taraphathI zrIpAla rAjAne rAza. zA. vADIlAla maganalAla taraphathI rezamI gulanAM pItAMbara naM. 10 mAstara. umedacaMda rAyacaMda. taraphathI prazamarati. upara mujaba je je sadagRhasthAe boDIMgane madada ApI che tene mATe temane upakAra mAnavAmAM Ave che. A phaMDa vivuM ane sucanA karavAmAM AvI hatI tethI tenI yAdI lIdhI che nIddhAra naM. jIrNoddhAra phaDa--surata khAtenA zrI dharamacaMda udecaMda jaina che. dvArakuMDamAM kAratamAM sudI 1 thI tra vadI. 0)) sudhImAM nIce pramANe madada maLI che . 409) zA. jIvaNacaMda lallubhAInI. kuM. ha. gulAbacaMda dharamacaMda bAbate bahena lIlu nA puNyA. 3 21) zA. dIpacaMda suracaMda bAbate bhAI savadacaMda tathA hAkAranA puNarthe. 3. 50) bAI maNakAra za. kalyANacaMda dIpacaMdanI vIdhavA. 3 50) zA. hIrAcaMda dayALacaMda mala nI dhaNIANI bAI magana. rU. 25) zA. rIkhavalAla jecaMda bAbate bhAI caMdulAlanI lagnanI khuzAlImAM. 3. 10) zAha motIcaMda dIpacaMda ha. bAI nemAra rU. cha zA. premacaMda svarUpacaMda rU. 5) zA. dalAbhAI! devacaMda kanasArA rU. 5) zA harakhacaMda semacaMda rU. 2) zA. dharamacaMda motIcaMda 3.2) hAthIvALA jekIzanadAsa rAyacaMda rU. 2) sA. amIcaMda mAnIcaMda 3 2) zA. sarUpacaMda sAMkaLacaMda rU 2 ) mohanalAla cunIlAla rU 1 zA. puraSottama pAnAcaMda jabusaravAlA rU. 1) zA. hemacaMda kesarIcaMda karIANavAlA rU. 1) zA. cunIlAla kapuracaMda rU. 1) zA. ThakerabhAI zIvacaMda rU 1) zA. mAravADI gajA luMbAjI rU. 1) zA. pAnAcaMda maganalAla rU 1) zA. phulacaMda celAbhAI rU. 1 sA. choTAlAla sAkaracaMda rU ne mAravADI zA. gulAbacaMda parAga. 3 5) ratanacaMda dIpacaMda kula 3 785-1ra-0. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cArathI bacavuM che ke ? ? ? AthI jena kAmane magarUra thavA jevuM nathI ke ? ? ? nAkhI duniAnI samagra jaina kAmanuM saiAthI pahelu ne meTAmAM moTuM, mesarsa Ara. sI. mahetAnuM tIjorI banAvavAnuM jena kArakhAnuM. ke jemAM AkhA hiMdustAna karatAM paNa uttama ne vilAyatInA bAbarI karI zake tevI phAyarapruka tIjorI banAvavAmAM Ave che, jene eka namunA pAlaNapura, amadAvAda, tathA vaDAdarAnA sekaDA kArIgarA tathA hajArA mANaseAnI vacce khAlI batAvyA chatAM tenI kharI cAvIthI A divasanI aMdara khAlI ApanArane rU. 500) pAMcaJAnuM inAma ApavAnuM jAhera karyuM hatuM, chatAM kAi paNa khelI zakyuM nahatuM. evI rIte amadAvAdamAM gujarAtanA mArA chatI vAdarA khAte gai tA. 20-4-1910 nA rAja zrImata sapatarAva gAyakavADanA pramukhapaNA nIce bharAyalA pAlaNapuratA tALAM tIjorInA gaMjAvara pradarzanamAM saradArA tathA zrImaMtAmAM mAnapAna pAmI AvelI che. jene joTA hiMdustAnamAM koi anAvI zakatuM nathI. vaLI ame jaina daherAsarA, jAherakhAtAM tathA upAzrayeA mATe khAsa AchA bhAve tIjorIe tALAM pUrAM pADIzuM. sarvottama peDa lAkSa, mAsTara kalAsa, thIArA, TebalaceTA, tathA majabuta eraDA vagere taiyAra tathA ArDarathI amAre tyAM haMmezAM maLaze. AvA kArIgare ApaNI jaina kAma dharAve che te zu e jaina kAmane magarUra thavA jevuM nathI. jaina, jhavarI, vepArIo, zrImatA tathA dareke dareka jainoe A kArakhAnAno dezI banAvaTano mAla vAparavA vinati che. vadhu vigata mATe maLe. yAM lakhA sela ejaTsa, mesarsa ema. ema. vakIlanI kuM. svadezI kensI mAlanA vahepArI rIcIre Da--amadAvAda, dhI DAyamaMDa jyubilI prInTiMga presa amadAvAda. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cazmA pebalanA camA khAsa vilAyatathI maMgAvela kharA pebalanA casmA amAre tyAMthI dhaNAja eAchA bhAvathI maLe che. _vilAyatamAM pAsa thayelA AMkhanA DAkaTara baLavaMtarAya jhIsa halAla kAnugA ela ema. enDa esa, ela. Ara. sI. pI. ne amAre tyAMthI dAktarI cazmAnI peTImAMthI AMkha tapAsI cazmAnA naMbara maphata kADhavA mATe rokavAmAM AvyA che. cazmAnI hemA mIkalanI, elyumInImanI, rolagADa, kereTa vIgerenI maLe che tathA casmAnuM rIpera kAma dhaNAja ochA bhAvathI karavAmAM Ave che, motIAnAM casmA paNa amAre tyAMthI meLe che. amAre tyAMthI lIdhelA pebalanA casmAne eka varasa sudhI paisA lIdhA vInA naMbara badalI ApavAmAM Ave che. eka varasa pachI lIdhelA camA agara junA paibalanA aramAno. naMbara phakta rUpe eka leI kAca pheraphAra karI ApavAmAM Ave che. khAsa jenanA sAdhu sAdhvIone mATe naphrA lIdhA vInA cazmA ApavAmAM Ave che. cAlu jamAnAmAM sAthI sarasa zaktI ApanAra dhAtu puSTInI gALIA, | mahetAnI kampAunDa DemInA pIlsa. je vilAyatathI khAsa banAvI maMgAvavAmAM AvI che. kompAunDa DemIAnA pIsa e svamAmAM ke pIsAbamAM jatI dhAtu baMdha karI avayavone tAkAta Ape che. gayelI maradAI pAchI bakSe che. jJAnataMtunI nabaLAI, dhAtustrAva, kamapurUSatvapUrNa mAthAnA dukhAvA, kaLatara, dama, AMkhe cakarI AvavI vagere dardopara jAduI asara kare che. vadhAthIonA magajane puSTI ApI temanI yAdazaktine sateja kare che. vRddhAne juvAnI lAve che. A gALI zarIranA sarva dadane nAbuda karI TUMka samayamAM zakti Ape che. kiMmata 36 gALInI zIzI 1 nA rU. 1-4-0, traNa zIzI lenArane posTeja mApha. Dajhana zIzI lenAranA rU. 12-0-0. nazcalI mAlathI sAvadha rahejo. cunIlAla mayAcaMda mahetA cazmAvALA, | traNa daravAjA naM. 3614 -amadAvAda Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bADIgane madada. na zAM. vADIlAla maganalAla tathA temanA kuTuMba taraphathI thaelI madada. (150-0-0 AIzrI dIvALIbAI zA. 1 0 0-00 vADIlAla maganalAlanI vADIlAla maganalAlanI mAtuzrI. saubhAgyavatI patnI AI. 150-6-7 zA. ratIlAla vADIlAla. caMcaLabAI. 1pa1-0-0 zA. vADIlAla maganalAla. - 50-0--0 zA. kezavalAla maganalAla 50 o==0 zA. cunIlAla maganalAla. 50=0-7 zA. bhogIlAla maganalAla 10 0 -0 -0 zA. cheTalali vADIlAla. 1 0 0 -0-0 maNIlAla vADIlAla. kula rU. 17pa1) mIjI AvelI madada --0 maranAra zA. bAlAbhAI kALIdAsanA taraphathI temanA vArasa zA. vADIlAla ratanacaMda tathA zakarAbhAI ratanacaMda tathA muLa caMda cakaladAsa tathA mohanalAla nagInadAsa. 17-3-6 zA. vADIlAla maganalAla bA. vidyArthIne baraphIcUramAnuM ja maNa ApyuM tenA bIlanA yuelA. zrI jainavetAMbara mUrti pUjaka Daga sthApaka maMDaLa taraphathI ha. vakIla velacaMdabhAI umedacaMda mahetA. 1 151 30-86. -0 roTha phakIrabhAI kasturabhAI hA. lAlabhAI phakIracaMda. zA. mohanalAla vardhamAnane tyAMthI pApaDa zera, 13.. 2 : 2 -0-0 ) vAMcavA lAyaka uttama pustakA. kImata. gudarza ne...... .... 0-6-0 jJAnadIpaka dayAne jherI..... . 0-4-0 cAga mAMganA bhAmIo... ... 7 -2-che buddhi prabhAnA grAhakoe 11 AnAnI TIkITa bIDI maMgAvI levAM. pAsTejakkI. ne maLavAnuM ThekANuM buddhiprabhA ophIsa-amadAvAda. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka sukhI jenagrahastha. amadAvAdanA gusApAre khanI pALamAM rahenAra visAzrImALI kAmanA sakhI jainagRhastha zA, vADIlAla maganalAla pote paitAnA tathA potAnA kuTuMbInA nAmapara pAchaLa batAvyA mujaba rakama bharI bharAvI A eDIMgane 2. 1351) nI moTI rakama ApI potAnI udAra vRttine bahu dIpAvI che. teonI A pahelIja sakhAvata nathI paNa jyArathI A eDaga zarU thaI. tyArathI judA judA prasaMga nimitta judI judI jAtanI madada karatA AvelA che. anArasa pAThazALA, tathA atrenuM anAthAzrama, pAlItANA bALAzrama vigere aneka upayogI khAtAone teoe sArI madada karI che. eka sArAbhAI vIracaMdabhAI dIpacaMda smAraka skolarazIpa kuMDamAM paNa tio taraphathI rUpIA OM hajAra ApavAmAM AvelA che. tema mahesANA pAzALAmAM paNa teoe madada karI che. AvAM khAtAMomAM madada karavI e atyAre jainAnA udayanA uttamottama mArga hovAthI teoe A khAtAne madada karIne mIjIne anukaraNa karavA lAyaka dakAnta ApyuM che. potAnI sukamAInA AvA savyaya karavA nimitte A beDIMga teozrInA upakAra mAne che, ane bhaviSyamAM teo jenAnI unnatinA kAmamAM vadhAre dravya kharacavA uddhati ane samartha thAo evI amArI prArthanA che. A bhATInA dAkhalAnuM anukaraNa karI bIja jaina baMdhuone AvAM khAtAM tarapha teonI dAnanI praNAlIkA pheravavA ame khAsa bhAra daine vinuM. vIe chIe. - A sivAya rU. 10 0- 00 maranAra zA. bAlAbhAI kAlIdAsa tarathI temnA vArasa zA. vADIlAla ratanalAla tathA zakarAbhAI ratanacaMda tathA muLacaMda cakaladAsa tathA mohanalAla nagInadAsatA AvyA. upara mujeba tathA eDiga prakaraNamAM batAvyA mujaba je je sagRhasthAe beDIMgane madada karI che teono A sthAle upakAra mAnIe chIe. zahenazAhu sAtamA eDavarDanA svargavArA. ApaNA paropakArI dayAvaMta ane suleharAAMtinA khAsa himAyatI zahenazAhe sAtamA eDavarDanA gayA mAsamAM aNaciMtyA maraNathI samasta praja zokAtura thaI che. ane rAjabhakti mATe paMkAyelI jena kAma bahu dIlagIra che. AvA vakhate eka mahAnanaranI khATa paDI che, paNa bhAvIne gamyuM te kharuM. temanA amara AtmAne zAMti mA.