Book Title: Adhyatma Barakshari
Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032384/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeTha mANekalAla cunIlAla cUthamALA puSpa 4 thuM. mA zrI kaiDAsasAgara sUri jJAnamaMdira A sadI trIjA ke, jA ? - ja yanuM ji, vine-2 09 /_. jathI zaUAjara jAta . e dhyAtma bArAkSarI [ adhyAtma batrIzI ane upadezabhAvanI sahita ] prakAzaka zrI jaina dharma prasAraka sabhA De bhAvanagara vIra sa'. 2467 karI na Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeTha mANekalAla cunIlAla JrthamALa zuM zrI - adhyAtma bArAkSarI che (adhyAtmabatrIzIne upadezabAvanIyukta) - prAcIna lakhela buka uparathI prayAsapUrvaka saMzodhana karIne 437 duhA pramANu bArAkSarI tathA bIjI be upagI vastuo taiyAra karI chapAvIne prasiddha karanAra zrI jaina dharma prasAraka sabhA bhAvanagara ka vIra saM. 2467] : : [ vikrama saM. 1997 kiMmata traNa AnA Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a nuM kema 1. adhyAtma bArAkSarI duhA 437 - - 1 2. adhyAtma batrIzI (banArasIdAsakRta) ... pa6 3. upadezabAvanI (zrImAna AtmArAmajI mahArAjakRta sayA dara) ... ... ... 60 AdarapUrvaka vAMce ne bIjAne vAMcavA Ape. mudraka : zAha gulAbacaMda lallubhAI, zrI mahedaya prinTiMga presa-bhAvanagara. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA thANAdevalInivAsI dharmabaMdhu zA. amRtalAla mAvajInI pAse ghaNA jUnA vakhatanI lakhelI adhyAtmabArAkhaDI hatI tene uddhAra karavA te vastu temaNe amane ApI. te uparathI presa kApI karAvI temAM keTalAka sudhAre karI, kaThIna zabdonA artho lakhI A bukamAM prAraMbhamAM dAkhala karI che. temAM kartAe dareka akSara (vyaMjana) upara judA judA svarayuktavyaMjananA prAraMbhavaDe bAra bAra duhA batAvelA che. vyaMjana pAMca varganA (25) uparAMta ya, ra, la, va, za, Sa, sa, ha, La ne kSa e 35 vyaMjana upara bAra bAra duhA hovAthI kula 420 duhA che ane pachI a, A vagere 12 svaranA prAraMbhavALA 12 duhA che ane chevaTe 5 kula 437 duhA che. anunAsika , ga ane ba ne badale ja ne upayoga karavAmAM AvyuM che, tema ja ja ne badale satta ne prayoga uccAramAM ne arthamAM karela che. 4 thI zarU thatA zabda na maLavAthI bIjI vAra 4 nA bAra duhA lakhyA che. saMvata 1853 nA jeTha zudi 3 ne guruvAre kartAe A racanA karI che, paraMtu temAM kartA tarIke potAnuM nAma ApyuM nathI. AvA nirabhimAnI manuSya dhanyavAdane pAtra che. adhyAtmarasika manuSya mATe A duhAo parama upakAraka thAya tevA che. ame tenA kartAne ane amane A duhAo pragaTa karavA ApanAra vyaktine paNa AbhAra mAnIe chIe. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyArapachI bukanuM kada sAruM karavAnA vicArathI banArasIdAsakRta adhyAtma batrIzI jenA 3ra duhA che te Apela che. te sajajanasanmitranI bukamAMthI lIdhela che. tyArapachI suprasiddha AcArya mahArAjazrI vijyAnaMdasUrIzvarajI(AtmArAmajI mahArAja)nI racelI adhyAtmabAvanI ke jemAM 62 ekatrIzA savaiyA che te temanA karela navatattvanA graMthamAM pAchaLa Apela che tyAMthI laIne dAkhala karI che. A savaiyAo chApatI vakhate zuddhatA tarapha vadhAre dhyAna Apela ja|tuM nathI. tema ja tenI bhASA paNa hidI mizra che tethI temAM sahaja mAtra sudhAre karIne dAkhala karI che eno gaMbhIrAthI kaI sajana lakhI mokalaze to bIjI AvRttimAM agara ucIta sthAne pragaTa karIzuM. - e rIte A nAnI sarakhI bukamAM adhyAtmane lagatI traNa vastuone samAveza karyo che. adhyAtmarasika AtmAoe A nAnI pustikAne kaMThAgre karavI egya che. adhyAtma bArAkSarInA dareka duhAmAM saMsAranuM svarUpa, tenI anityatA ne asAratA evI spaSTa rIte samajAvela che kete akSaraza: vAMcavAnI bhalAmaNa karavI te jagya lAge che. A buka paNa muMbaInivAsI udAradila mAnavaMtA zeTha mANekalAla cunIlAla je. pI.nI Arthika sahAyathI temanI graMthamALAnA cothA puSpa tarIke chapAvela che. saMgraha e sAro che ke vAMcatAM AhalAdaupaje ne hitazikSA maLe tema che. saM; 29 zAkha) zrI jena karuM prasAraka sabhA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtma bArAkSarInA mULamAM sudhAre ne arthamAM vizeSa samajaNa. duhAne AMka. 4. "tIrathaMkara " ne badale "tIratha kara" ema samajavuM. 16. " khINa hoya vastu karma jaba" ne badale "khINa heya vasu karma jaba" (vasu-ATha karma) 32. "naina rAja jaba hI mile, mana jaina kara DAra"no artha- mananA taphAna dUra karavAthI jJAnarUpI rAjya prApta thAya che. 34. gaunano artha gamana. 39. dhinano artha chUNu-tiraskAra. 41. dura Aye gata pyArameM' temAM "yArameM' ne badale "cArameM eTale cAra gatimAM bhamIne AvyA. 44. " ghena caDhI tuja mohakI, rahe navi gADI Apa" ne badale ghena caDhI tuja mehakI, rahana bIgADI Apa." eTale jyAre mohanuM ghena caDayuM tyAre tArI raheNI-karaNuM bagaDI. 55. "samatA kara paranAma"--A paMktimAM paranAmano artha adhyavasAya-pariNAma samajavo. 56. nainAno artha svAmI karyo che tene badale nayanA-netra. 57. "noka na kIje kAjasuM ne badale "neka na kIje kahusuM" eTale keInI sAthe paNa judAI na karavI-na rAkhavI. 60. "avicaLa vAta sujAna'ne badale "avicaLa thAna sujAna.' 79. 'pata na lAgekoya"-epaMktine badale pApa na lAge kAya'vAMcavuM. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha 12 nI noTamAM be ekaDA che ne gAthAmAM be pAMcaDA che te sudhArI kula chanA sAta karI levA. 108. "bhAge mithyA Ala" ne badale "bhAge miththA cAla" 113. "nutI meM te le gaye, kanaka ghumacI saMga" ne badale nutI meM taule gaye, kanaka ghumacI saMga. arthamAM samajavuM ke-"ekatrAjavAmAM tenuM ne ghumacI eTale caNoThIne taLyA." 126. "chuTe pApI javAne badale "chUTe pachI jIva paMchI-pakSI. 137. "kumakamaka paga cAlata" mAM paga ne badale maga. eTale mArga samaja. 148. "DIla Devala"ne arthataMdurasta zarIra" 15ra. paMchIeTale pakSI ane paMkhaeTaletenIzukladhyAnarUpI pAMkha. 154. Daula eTale AkRti. 15. Dhaura eTale Adata-Teva. 167. nihALane badale nihAla eTale nyAla thaI javuM. 171. zivapAnane badale zivathAna. 174. "nUtana charana pAyake, mana natI e aba pIra" ne badale nUtana tana charana bhaye, mana na bhaye aba thIra." 177. neca eTale teDa. 194. thAtI eTale thApaNu. 199. theTa eTale chevaTanuM sthAna (mokSa). 208. "zuddha" ne badale sudha. sudha eTale khabara. 215. "baMbha vrata citta pArane badale "baMbha varata cita dhAra." 224. bajeTane badale lIje. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243. tima ne badale tiya ( triyA ) strI. 261. "chUTe "ne badale choTe. choTe eTale laghu-vinayI-namra. 268. "bone" ne badale bIte eTale vIta-upaje. 274. "baurese ane artha bahu prakAre lakhyo che tene badale bahA vara-pAgala samajo. 286. "para caDha kara" ne badale "paramAtmaka' vAMcavuM. 281. "jJAnavaTabIja" ne badale "jJAna ghaTa bIca" karavuM. 304. yIta bhItano artha Iti ane bhIti-bhaya. 306. yUpe ne badale yUe eTale juo. 309. "yoga vare "ne badale "yoga vahe.' 31. "pAme" ne badale pAye. 331. "adA " ne badale naphA. 333. "duSTa prasArane badale "daSTa prasAra." dRSTa eTale dRSTi-najara. 341. "vunase'ne badale "vRtase." vRtase eTale udAsa. 368. paiha ne badale aura. paira eTale kuzaLa. 421. "agamamata'ne badale "agama gata -agamya gati. 4ra7. "joga jagatameM jAga'ne badale "joga jatana jAga.' (yoganI yatnAmAM jAgRta thA) 433. "dare ne badale dehe. 437. "suaMgane badale sucaMga. bhAI zrI amRtalAla mAvajIe chApelA phorama tapAsI zuddhi tathA artha sUcavyA te atre dAkhala karyA che. -ae>>(c) - Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. ghara- sAta che upadeza bAvanInA pa5 mA savaiyAne bhAvArtha. 1. par pAra-cha kAya jIvone pALa 2. sAta DAra-sAta bhayane nivAra 3. ATha chAra-ATha madane cheDa 4. pAMca jAra-pAMca iMdriyanA viSayane bALI de. 5. cAra mAra-cAra kaSAyane mArI nAkha. 6. tIna phAra-traNa daMDane phADa. 7. tIna daha-traNa gAravane daha-bALI nAkha. 8. tIna gaha-traNa guptine grahaNa kara. 9, pAMca kaha-pAMca mahAvratanuM kathana kara. 10. pAMca laha-pAMca samitine svIkAra. 11. pAMca gaha-pAMca mahAvratane grahaNa kara. 12. pAMca baha-pAMca AcArane vahana kara. 13. pAMca dUra kara-pAMca avatane athavA Azravane dUra kara. 14. nava pAra-nava brahmacarya guptine pALa. 15. nava dhAra-nava prakAranA brahmavatane dhAraNa kara. trividha trividha. 16. tera viDAra-tera kAThIyAne vikAradUra kara. 17. daza nihAra-dazayatidharmane je. 18. ATha sAtha lara-ATha karmanI sAthe laDa. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyAtma bArAkSarI 1 c 1 2 dehA karama bharama saba choDake, dharamadhyAna mana lAva; krodhAdika cAre taje, te avicaLa sukha pAva. kAyA thira nahI jAnI, mAyA apanI nAMhi; pAyA punya prabhAvazuM, thita pUre saba jAhi. 2 kisake mAta ru tAta cuta, bhrAta bahina parivAra svArathake saba jAnIe, dharama utAre pAra. , 3 kIrata jagameM vistare, tIrathaMkara nija rUpa; kiriyA vrata citta dhArake, kIje dhyAna anupa. 4 kulakI lajajA rAkhIe, kIje uttama kAma; bhava bharamana saba choDake, japa paramAtama nAma. 5 sa-anI jalabiMda jyu, tima jIvana paramAna; khirata na lAge vAra kahyuM, samaje Apa sujAna. 6 1. sthiti pUrI thavAthI. 2. tRNa-DAbhanI aNu para rahela jaLabiMdu. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 2: kaivaLajJAna prakAza hai, jakha pAve zivadhAma; lakhacArAthI bharamanA, chUTe pudgala nAma. se pAve paramapada, saMgata vinA sujAna; sadguruke parasAdachu, pAve avicaLa thAna. kAu kADhukA nahi, sama sama svArathI svArathI jAna; tana dhana ceAvana thira nahiM, saMdhyA raMga samAna. kAtuka jagakA dekhake, cetana bhae udAsa; ekAkI rahete sadA, samatA sukha hai pAsa. kucana kAminI pariharI, satya kSamA guNu dhAra; tA pAve sukha zAzvatA, bhavASi Utare pAra. kahate seA karate nahIM, bhavasAgarameM Ayake, sAcA jUThe khaDe lakhAra; Utare pAra. kha khakhara nahIM huM AjakI, kala paraseA kayA hAya ? dharma kAja kIje turata, 7 . 9 10 11 12 sAtA jagameM seAya. 13 khAlI AyA jagatame, jAtA khAlI Apa; esI samaje cetanA, tA chUTe sakha pApa. 14 1. maherabAnIthI. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 3: khina, Ika sukhake kAraNe, khAve janama tamAma; ahaM sukha du:khakA mULa hai, samaja kareA nija kAma. khInara hAya vastu karma jakha, tama pAve niravAna; nahiM teA jagameM bharamanA, lakha corAzI jAna. 16 15 jInasa na kIje kAThusa, samasu kIje prIta; satya zIla samatA rakhA, eha dharamakI rIta. 17 khUbI kara jaga Ayake, pAye nara avatAra; janama janamake pApa sakha, chUTa jAya niradhAra. 18 khele mata saMsArameM, khela aleAkIpa khela; jakha pAve paramAtamA, jagatakhela saba Thela. ai hogA janma pApa sama, takha pAve sukhacena divya nayanathuM dekhIe, ghaTame sAhima ana. 19 20 khAve mata tuM ApakeA, amake pAyA dAva; mAnavabhava fi nA mile, dharamadhyAna mana lAva. khIra tilaka biThThI kiye, aMga chApa ura mAla; cAme teA prabhu nA mile, peTa bharAi cAla. 22 21 1. eka kSaNa mAtra. ra. nAza pAme. 3. nirvANu--mAkSa 4. dveSa. 5. alaukika Azcaya pamADe tevA. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMtI sukhakA mUla hai, kSimA dharmaka kaMda je mana dhAre Apane, chuTa jAya jagaphaMda. 23 khagya kSimA kara dhArake, moha aliko jIta, te pAve avicala nagara, miTe manakI bhItara. 24 ga garava na kIje prANiyA, tana dhana jobana pAya; Akhiraka thira nA rahe, thita pUre saba jAya. 25 gADha rahiye dharamaseM, karama na Ave keya; anahonI hAnI nahIM, honI hAya so hoya. rada gira para caDhate jAyake, jihAM tIratha tihAM jA hi; tere prabhu tuja pAsa hai, pai tuja sUjata nahi. 27 gIta gAna prabhukA kare, aMtara dhyAna lagAya; te pAve paramAtamA, sakala pApa miTa jAya. 28 guru sama dAtA ke nahiM, guruvANuM citta dhAra; guru dIvo guru devatA, guru UtAre pAra. 29 gaDha artha eka jAnIye, juga cetana juga hAtha; tiyarasanA juga paga nirakha, sadA nivAuM mAtha. 30 1. kSamArUpI kha -talavAra. 2. bhaya-bIka. 3. dIpaka. * A nizAnIvALA duhAne artha beThe nathI. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ geha choDa vanameM gaye, sare na eke kAma AsAtisanA nA miTI, kaise mile hi rAma? 31 kacena rAja jaba hI mile, mana phena kara DAra; renake divasa sukhacenake, bele vena vicAra. 32 gore gore gAta para, kAhe karata gumAna ? e to kala UDa jAge, dhaMvAM dhavala raMjAna. 33 gAna kare jaba jIvaDA, kauna rakhegA prAna? jagameM terA ke nahIM, savi svArathIyA jAna. 34 gadI dehI6 pAyake, mata kara mAna-gumAna; cetanatA zuddha kIjIe, pAve avicala thAna. 35 gahare te khAyagA, nahi samajegA Apa Teka nAmakI rAkhIe, chUTa jAya saba pApa. 36 gha ghaTameM hai sujhe nahIM, bhaTake sakala jahAMna; mana vaza kIje ApanA, te pAve bhagavAna. 37 ghAta vacana nahIM bolIe, lAge doSa apAra; kemalatA meM guNa baha, sabake lAge pAra. 38 1. ghara. 2-3. AzA-tRNuM. 4. rAtri. 5. vacana. 6. zarIra. 7. gothA. 8. pRthvI. 9. nirdaya-kUra. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhina nahi kIje prANIA, sabajIye eka samAna dayA dharama citta rAkhIe, pAve avicaLa thAna. 39 ghIsaMge jama Ayake, taba nahi rAkhe keya; cetanatA zuddha kIjIe, sukha zAzvatA hoya. 40 ghara Aye gata pyArameM, pAye nara avatAra, abake cete cetanA, te pAve bhavapAra. 41 ghUme mata saMsArameM, thira mana kIje dhyAna, jagatajAlake toDake, jIva cale ziva-thAna. 42 gheregA jama Ayake, rAkhanahAra na kAya; manakhA dehI pAyake, cete te sukha hoya. 3 ghena caDhI taja mohakI, rahe navi gADI Apa; dahana karo mada kAmaka, chUTI jAya saba pApa. 44 ghora pApaka cheDake, kIje punya sudharma tapa-japa-saMyama dhArIe, dUra jAya saba karma. 45 ghora punya-phala lAgate, tapa taruara niradhAra; samatA rasa cAkhe sadA, ApoApa vicAra. 46 1. cha- prANIo. 2. ApoApa-pitAnI meLe. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 7 : ghaMTA anahada vAjate, tana-maMdirameM dekha; . Atama devata zAzvatA, apane ghaTameM pakha. 47, ghaTe pApa tapa jApase, vAdhe puNya bhaMDAra cetana cete jJAnameM, turata jAya bhavapAra. 48 naradehIke pAya ke, mata khevai guNavaMta dharamadhyAna kIje sadA, sumaro zrI bhagavata. 49 nArI-neha nivArIe, sArA kIje kAma; bhArI karama na kIjIe, turata mile zivadhAma. 50 nita UTha prabhuko sumarIe, jaganAyaka jinadeva; mana-vaca-kAyA zuddha karI, kIje nizadina seva. 51 nIta na choDe dharama, karama na lAge keya; zarama rahe saMsArameM, bharama TaLe sukha hoya. para nagarA kachu jAne nahIM, Agama zAstra vicAra, sugurA gurusevana kare, jinazuM Utare pAra. 33 nUra pAya nararUpake, dUra karo aDa karma, dharmadhyAnameM nita rahe, choDo jagake bhama. 54 1. deha-zarIrarUpI maMdiramAM. 2. guru vinAnA. 3. gurUvALA. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nema dharama citta rAkhIe, samatA kara paranAma; satya zIla saMteSa rakha, pUre vaMchita kAma. nainA vehI sarAhie, divya jaina je heya aMtaramuhUrata ApanI, jJAna-dhyAnazuM joya. pa0 neka na kIje kAjasuM, lekalAja mana dhAra saba jIva eka samAna hai, pApa-punya avatAra. 57 nakAravAlI pharIe, thira mana dhyAna lagAya; jIvadayA cittameM dhare, sakala pApa miTa jAya. 58 naMdana nAbhinIMda ke, AdinAtha bhagavAna kRpA kara jana dIna para, sevaka apane jAna. 29 nahi pIvege jJAna vina, avicaLa vAta sujAna; cetanatA zuddha kIjIe, te pAve bhagavAna. 60 ca. caraNakamala gurudevaka, seve mana-vaca-kAya? jIvadayA pratipAlIe, pApa-paka miTa jAya. 61 cAhe tAke cAhIe, nahi cAhe nahi cAha paramAtamazuM prIta kara, jima hoye niravAha. 62 1. svAmI. 2. vakhANIe. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citta parasana nita rAkhIe, hitakI kahIe vAta; vita kharaco zubha kAmameM, punya hoya vikhyAta. 63 cIkhegAra je premarasa, dhyAna amala lava lAya; anubhava jJAna prakAzase, aMdhakAra miTa jAya. 64 cupa thaI rahIe jagatameM, bahu bole dukha hoya jese zuka piMjara paDe, kAga na rAkhe keya. 65 cUra hoya vasui karma jaba, taba pAve zivathAna; sukha anaMta vilase tihAM, zuddha cetanA jAna. 66 cetana ceto Apake, pApa taje saba dUra, jApa kare zuddha hoyake, sukha pAve bharapUra. 67 cena heya jaba mana vasa, rena divasa sukha hoya; vaina muddha bele sadA, uttama prANI soya. 68 cerI pApa nivArIe, kara le uttama kAma; jagatajAlameM Aya ke, bhaja le AtamarAma. 69 corAzI lakha bharamake, pAye nara avatAra aba ke cete cetanA, to pAve bhavapAra. 70 caMcala mana thira rAkhIe, jJAna-dhyAna mana lAya; te pAne sukha zAzvatA, AvAgamana miTAya. 71 1. dravya.2. cAkhIza. 3. piopaTa. 4. ATha. 5. mana. 6. vacana. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 10 : cahu gata' bharame jIvaDA, lakha cArAzI rUpa; akhake cete cetanA, pAve jJAna-anUpa. 72 che chala nahi kIje prANIyA, sarala bhAva citta dhAra; nihuzai pAve paramapada, dharama UtAre pAra. chADA viSayavikAraka, paMca iMdriyakA bhAga rasanA IMdriya jItIe, takha hai terA joga. china china chIje AukhA, samajo cetanarAya; dharamadhyAna kara lIjIe, mAnava bhavake pAya. chIle dUramata kaIMkA, pASe samakita mUla; avicaLa mULa pAve sadA, sA cetana anukUla. 76 chuceSTha na rAmA` pArakI, lAge doSa apAra; apajaza pAve jagatame, pUrA kahe saMsAra. 73 74 75 77 chUTegA jama pApa satra, tama chUTegA karyAM; lUTa avicala sukha sadA, kara legA jakha dharma, 78 chedde mata krIna jIvakAM, sUzcima mAdara joya; kIje yA cha kAyakI, pata na lAge kAya. 79 1. cAre gatimAM. 2. chede. 3. mithyAtma. 4. sparze. 5. strI. 6. pRthvI, ar, teu, vAu, vanaspati ne trasakAya. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 11 : chela saMga taja dIjIe, gela saMtake jAya; melana na lAge Apake, jagameM jasa adhikAya. 800 choDa karamake kuMdaka, jIvana baMdha miTa jAya; sadA rahe AnaMdameM, cintA dUra palAya. 81 cho rasa piSe prANIA, choDe nahIM lagAra; rasanA rasake svAdase, pAve duHkha apAra. 82. cheDe ramana cAlake, DeDe iMdriya pAMca; maDe dharama sudhyAnase, zivasukha pAve sAca. 83 chakakAya pratipAlIe, paMca mahAvrata pAla; cetanatA zuddha kIjIe, hoye Apa nihAla. 84 jagameM apanA ke nahIM, savi svArathI jAna; parabhava jAtAM jIvaDAM, keI na rAkhe prAna. jAge Apa sujAna nara, lAge prabhune dhyAna, je sovega cetanA, te nahi pAve jJAna. 86 jina sAhibake sumarIe, tinake jJAna apAra; rAga-deSake parihare, te pAvo bhavapAra. 87 1. dUSaNa 2. chae rasa. 3. jinezvara bhagavaMta. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 12 : jIte indriya pAMca jaba, pAve paMcama jJAna phera na jagameM avatare, zuddha cetanA jAna. 88 juga kara jerI vinavuM, araja sune bhagavAna AvAgamana nivArIe, sAhiba kRpAnidhAna. 89 jUvAra maMsa surA tajo, parihara ganikAi nAra, zikAra cerI paratiyA, sAte vyasana nivAra. 90 jetA laMbA soDa hai, tetA pApa pasAra Apa aMdAje cAlIe, kabhI na Ave hAra. 91 jenI dayA kyuM pAlate, bhagatimeM ziva bhekha; musalamAna AkanimeM, kayA saIada kayA zekha? 92 jo yaha tIne mana dhare, dayA bhagati AkIna; te pAve sukha zAzvatA, cetana so paravIna. 3 jaile jJAna na Upaje, taile kAma na hoya lakha corAzI bharamanA, kese chUTe soya.? 94 jagameM vAsA kiye, maMdira dInhA tyAga AsA-tisanA nA miTI, e jUThA vairAga. 5 1. be hAtha joDIne. 1. jugAra ra. madirA-dA3. vezyA. * gharanArI-pArakI strI. 5. paga. 6. rahevAsa-nivAsa. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ': 13 : japa tapa kiriyA kare, nema dharama citta lAya mana apanA vaza nA kiyA, savi akAratha jAya. 6 jhagaDe mata jaga Ayake, khimAM khaDaga kara dhAra; ragaDe karama kaThoraka, AvAgamana nivAra. 7 jhADegA saba karamaka, dharmadhyAna phaLa piSa; cAkhe samakti bIjake, taba pAve sukha mekha. 98 jhilamala jota birAjate, sa sAhibake pekha; ghaTake paTake khela ke, divya nayanazuM dekha. 9 jhIleja samatA toyameMpa, pAve jJAna-taraMga; vilase avicaLa sukha sadA, zivasuMdarIke saMga. 100 jhuriye mata duHkha pAyake, rahIe Apa vicAra, kiyA karama nahi chUTI he, sukha-duHkha rahate lAra. 101 jhaDa vacana nahiM bolIe, lAge cheSa apAra; jagameM apajaza vistare, parabhava duHkha na pAra. 102 le mAraga dharamaka, ke viSayavikAra, narabhava lAho lIjIe, bhalA kare saMsAra. 103 1. japa-jApa. 2. tapa-tapazcaryA. 3. mekSa. 4. snAna kare. 5. pANImAM. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 14 : che je eka samAna hai, jhaThA jUThA jAna; sAcA sAhiba samariye, te pAve zivaThAna. 104 jhAlI kIje udaraka, hAtha pAtarA jANa; digara aMbara dhAre sadA, se sAdhu guNakhANa. 105 jhaDa na kIje kAhasuM, krodhe prItakI hAna, mAna vinaya guNanAza hai, kyuTa lebha taja jAna. 106 jhaMkhe mata tuM Apake, cintA dIje TAla; samatA guNako dhArIe, chUTa jAya bhavajAla. 107 jhaDa lAge prabhu nAmakI, bhAge mithyA Ala; jAge anubhava jJAnameM, cetana hoya nihAla. 108 na (ba) namaskAra gurudeva, kIje ziza namAya; pAve mAraga mokSako, jaba guru heya sahAya. 109 nAgA muThI bAMdhake, tuM AyA niradhAra; aMta same nAgA cale, dene hAtha pasAra, 110 niza-vAsara sumarana kare, hare pApa ghanaghora zIla kSamA citta rAkhIe, bhAMge karama-kaThora. 111 1. peTa. 2. dizArUpI vastra. 3. mastaka. 4. rAta-divasa. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 15 : nIma ne mIThA hayagA, je sIMce guDaghIva jisakA jeI subhAva hai, kese phire sadaiva 112 *nutI meM te le gaye, kanaka ghumacI saMga, mAna-gumAna na kIjIe, dekha dekha nija aMga. 113 nUtana vAgA paherate, cevA, attara lagAya; jaine dinA sukhameM rahe, so bhI jamaghara jAya 114 neha jagatake choke, lIje avicaLa geha, abake cete cetanA, pAye manakhA deha. 115 ne rAkho Ika dharamake, bIje nai kara dUra jIvadayA citta rAkhIe, sukha upaje bharapUra. 116 jIva jIva ajIvakuM, samaje catura sujAna, tavAta vicArake, sumaro zrI bhagavAna. 117 nobata bAje kArameM, haya gaya ratha asavAra dharmadhyAna karate nahIM, so kema Utare pAra? 118 naMdA bhaddA kuni jayA, riktA pUrNa" jAna; ekama duja rA tIja hai, cotha paMcamI Ana. 119 1. lIMbaDe. 2. goLa ne ghI. 3. kapaDAM. 4. cuA. 5. rAtri ne divase. 6. manuSya avatAra. 7. neha-prema-sneha. 8. azva-ghoDe. 8. gaja-hAthI. 10. pAMca tithinA nAma. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 16 : nahi vidyA nahi darabahe, kese sarIhe kAma? eka nAmaka AzarA, jAme lage na dAma. 120 Tahala kare gurudevaka, pAve jJAna apAra; jagameM zobhA vistare, bhalA kare saMsAra. 121 TAle karamake kuMdake, pAle apane dharma, zarama rahe saMsArameM, chUTa jAya saba karma. 122 Tike Aya saMsArameM, rahe moha lapaTAya; nikase prabhuke nAmaseM, AvAgamana miTAya. 123 TIkI prabhuke dIjIe, jAke kIje dhyAna jina sarUpa himeM vase, Upaje kevaLajJAna. 124 Tuka dhIraja mana rAkhIe, samatA zIla subhAva, mAnava bhavameM Ayake, mata cuke te dAva. 125 TUTe jAke jAla saba, chUTe pApI jIva lUTe avicaLa sukha sadA, pAve apane pIva. 126 Teka nAthakI rAkhIe, cheDo kAmavikAra, gharama iyAna kIje sadA, te pAve bhavapAra. 127 1. paisA. 2. TIlI. 3. hRdaya. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 17 ; TeDa paiDa cheDe savi, joDe prabhuzuM prIta; toDa karamake jAlake, lIje apanI rIta. 128 nATAM mana TALake, pAle apane dharma, bharama TaLe saMsArake chUTa jAya saba karma. 129 TevA UDe prabhAtameM, gagana-paMthakI ora jagameM cetana khelate, susta lagAye Dera. 130 TaMkArake zabda vAjate, aMtarameM lakha jIva; jJAna vinA nahi sAMbhaLe, cetana Apa sadIva. 131 Tapa bhavasAgara pAra jA, abhuta mahimA dekha; mile tameM ta ce, rUparaMga nahi rekha. 132 Thaga tere aMtara vase, kahe kAThiyA nAma; bace nAma paratAparuM, cora na pAve dAma. 133 ThAma-ThAma Dele mati, karo dhyAna eka Thera; taba pAve paramAtamA, bAkI nahIM hai Ara. 134 ThikarI hATakara eka sama, je jAne so sAdhaka, tinako kIje vaMdanA, meTe sakala upAdha. 135 1. patthara. 2. sapanuM. 3. sAdhupuruSa-sajana. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ThIka rAkho mane apanA, caMcaLa citta kara dUra, ghaTameM sAhiba nirakhIe, sukha Upaje bharapUra 136 kumaka Thumaka paga cAlate, nirakha nirakha paga dhAra; jIvadayA pALe sadA, se sAdhu bhavapAra. 137 phUTha vRkSa zobhe nahiM, koI na pUche tAsa saphaLa phaLe sabako bhalA, kare chAMyake Aza. 138 Tele madanavikAra ke, jhIle samatA zIla, mele ramata pApa saba, te pAve zivalIla. 139 Thera rahe saMsArameM, nikasanakI zuddha nahi, bhava bhava bharameM jIvaDA, lakha corAzImAMhi. 140 helA bahu te khAyagA, je nahi samaje Apa; samajha bujha ke cetanA, choDa dIjIe pApa. 141 Thera Thera bhaTake matI, e ekakI Aza, zivasukha vilase prANIo, pAve avicaLa vAsa. 142 ThaMDA pANI dekhake, mata tarasAve jIva; UnA vArI acita hai, pIve sAdhu sadIva. 143 ThaganI mAyA jagatameM, sabake Thage niHzaMka, Inarse keI na ugare, kayA rAjA kayA raMka? 144 1. TADhA. 2. UgaryA. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 19 : DerIe durjana karyuM, karIe apanA kAma; harIe AThe karmake, te pAve zivadhAma. 145 DAmADoLa na kIjIe, apane manake Apa; thiratA karake sumarIe, taba chUTe saba pApa. 146 Dige na apane dharama, se sAdhu anukULa; dayA zIla samatA rAkhe, vinaya gharamako mULa. 147 DIla Devala saba pAyake, narabhava lAha leya; zubha kAraja kara lIjIe, bUrA phela taja deya. 148 Drale phulAye te mile, kyuM paMkhemeM pina; udyama kIje prANuA, beThA degA kauna? 149 be mata tuM jIvaDA, bhavasAgarameM Aya; nAma nAva caDha pAra jA, sukha pAve adhikAya. 150 DerA Ada nigodameM, saba jIvanake jAna kare karmakI nirjarA, pAve mekSa nidAna. 151 nA bina kaise UDe, pachI jIva sujAna; zukaladhyAnaka paMkha kara lIje zrI zivathAna. upara 1-2 pAMkha. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 20 : DArI lAgI premakI, bhAgIduramata cAla; jAgI ghaTame jyAta jakha, cetana bhaye nihAla. 153 Dola keAna terI manI, DhekhA hRdaya majhAra; manakhA dehI pAyake, 'matI jamArA hAra. 154 DeDa De iMdrI paMca kA, chaDa madanavikAra; khaDe mamatA meAkeA, te pAve bhavapAra. 155 Daga dharIe magara dekhake, calIe rAhu sucAla; takha pAve apanA dhanI, vilase avicaLa mAla. 156 Dhalaka paDe jakha jIvaDA, suddha nahI rahe lagAra; pApa punya je AMdhIA, te pAve niradhAra. 157 hAla dharama kara lIjIe, khimA khaDaga dhara hAtha; meAhu balIkA jItIe, teA pAve zivanAtha. 158 hiMga nahI jaie ke, nahI kIje vizvAsa; saMgata kIje sAdhakI, pUre manakI Aza. 159 DhIla na kIje dharma, turata punya kara Apa; du:kha dAga dUre TaLe, chUTa jAya sakha pApa. 160 1. janmArA. 2. bhAga-rastA. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [: 21 : hule jIva tanazuM che, keI na rAkhaNahAra, mAtapitA baMdhu svajana, je karate bahu pyAra. 161 hUMgA pAve sahI, ghaTameM dekhanahAra; bina dekhe pAve nahi, satya vacana Ura dhAra. 162 Dherara darabake pAyake, kiye na uttama kAma; ghare jama jaba Ayake, dhare rahe saba dAma. 163 Dhe paDiyA bana jabe, keI na pUche vAta, pUMjI hoya to khAIe, nahi te duHkha vikhyAta. 164 ka dIjIe devako, darasana kara nijarUpa; aMtara nIrakhe Apane, ghaTameM dekha anUpa. 165 Dhora choDa bakavAdakI, gaura4 karo saba jIva; dayA dharama kIje sadA, pAve apanA pIva. 166 haMga zIkhIe dharmake, choDa kuDhaMgI cAla; saba janameM zobhA vadhe, parabhava hAya nihALa. 167 hakIpa vAta nahI kholIe, ghaTe mola a) tela; parade meM paramAtamA, dekhe ghaTapaTa khola. 168 * 1. cAlyo jAya. 2. DhagalAM. 3. dravyanA. 4. vicAra. 5. guhya-guptavAta. 6. mUlya. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 22 : - na (Na) naraka tiryaMca devagati, tInomeM nahi mekha; mAnavabhavameM mukti che, je chUTe saba deSa. 169 nAtA teDA jagatazuM, jeDa prabhuzuM heta; meDe mana-vaca-kAyake, to pA ziva kheta. 170 nirmaLa samativaMta ha, nirmaLa kevaLajJAna nirmala cetana haya, jaba pAve zivapAna. 171 nIca saMga nahi kIjIe, UMcI saMgata veTha, dekhe Apa vicAra ke, apane ghaTameM peTha. 172 nukasAna dravya na kIjIe, pUMjI rakhIe pAsa, karo vyApAra dharma ke, bahuta naphA he tAsa 173 nUtana charana pAyake, mana natIe aba pIra; kisavidhi kAraja hoyane? jJAna vinA guNa dhIra. 174 nekI jagameM kIjIe, badI dIjIe cheDa; jagameM zabhA vistare, bhalA kahe lakha keDa. 175 nairI mukta suhAvatI, pAra brahmaka rAja; paTarANI samatA bhalI, kare jIvako kAja. 176 1. mekSa. 2. saMbaMdha. 3. kabaje karo. 4. nagarI. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 23 : nAca jagata ke jAlaka, karama bharama Dhala jAya; Atama bhAvakuM pAyake, bhava bharamana mITa jAya. 177 nakara jinavarake bhaye, te sabake ziratAja aise sAhiba pAyake, kena kare bada kAja ? 178 naMdIzvara jAtrA kare, sura vidyAdhara Aya; labdhavaMta sAdhu tihAM, darazanake nita jAya. 179 nagana Aya saMsArameM, nAgA nAgA Apa; dayA dharama kIje sadA, chuTa jaya saba pApa. 180 tana terA nahi prANIA, choDa calegA prAna, je te piSe Apako, se nahi rahe nidAna. 181 tAta mAta parivAra saba, koI na Ave kAma; ekAkI teM jAyagA, sAtha cale nahi dAma. 182 tila tila chIe AukhA, umara bihAnI jAya; je tuM samajhe Apake, sukha pAve adhikAya. 183 tIna tatvake dhArIe, darazana jJAna caritra, te pAve paramAtamA, ApA hAya pavitra. 184 1. mAThA, kharAba. 2. AtmA. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 24 : turata dharama kara lIjIe, matI lagAve vAra; manakhA dehI pAyake, ApA Apa vicAra. 185 tahevA sAhiba jaba, sevA kara nivameva mana vaca kAyA zuddha hai, pUje apanA deva. 186 terA jagameM ke nahIM, mAtapitA parivAra, ekAkI teM jAyagA, keI na cAle lAra. 187 te jAne saba ApanA, tana-dhana-jobana pAya; jAte vAra na lAgI hai, samaje cetanarAya. 188 toDa karamake jAlake, pALo apanA dharma sadA gurusevA kare, chUTa jAya saba karma. 189 tole jJAna na upaje, nahi pAme vizarAma cAro ugatameM bharamanA, lakha corAzI ThAma. 190 taMtra maMtra aru yaMtra e, sare na Inase kAja; eka nAma citta dhArIe, pAve avicaLa rAja. 191 tapa japa saMjama kIjIe, moha mamatAke TAra; satya zIla saMteSa rakha, te pAve bhavapAra. 12 1. sAthe. 2. jyAM sudhI. 3. cAre gatimAM. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thake na mAraga dharamake, thAya nAmakI Dera; pahuMce zivanagarI turata, choDe karama kaThora. 17 thAtI rakhIe ApanI, dIje nahiM parahAtha; zubha kArajameM kharacIe, se dhana tere hAtha. 194 thiratA manameM rAkhake, dharamadhyAna nita pAlaka karamA tuje lAge nahIM, pAve avicaLa mAla. 195 thIra heya eka cittasuM, sumarana kare sujAna; te pAnA paramapada, pahuMcegA zivathAna. 19 yuniye prabhune gunanake, bhAva bhagata ura Ana, te sukha pAve zAzvatA, samatA manameM ThAna. 197 yUlara paMca vrata Adare, choDe viSayavikAra, zuddha cetanA heya jaba, te pAve bhavapAra. 198 beTa jAyagA jIva saba, meTa kake jAla; kriyA varata cittameM dhare, paMca mahAvrata pAla. 19zailI apanI khelake, kharace daba4 sudharma, parabhava jAtA jIvake, keI na lAge karma. 200 1. stavIe. 2. zrAvakanA pAMca aNuvrata. 3. vrata. 4. daulata. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thoDe sukhake kAraNe, kayuM kheve avatAra? tapa-japa-saMjama kIjIe, te pAve bhavapAra. 201 thAgI ghana dhudhukara baje, tana mRdaMga dhaMkAra; lakha corAzI nameM, jiyo nAce niradhAra. 202 thabha nahIM AkAzameM, dharatI nahI AdhAra, e anAdake bhAva hai, caudaha rAja udAra. 203 tharahara jIva na kIjIe, kara nizcaya mana dhyAna, karama ake jItake, lIje kevaLajJAna. 204 dUrasana jJAna caritraka, apane UrameM dhAra; samakita pAve prANIA, avicaLa sukha niradhAra. 205 dAna zIla tapa bhAvanA, mukti rAha e cAra; lIje cittameM dhArake, taba Utare bhavapAra. 206 dina dina chIe AukhA, aMjalI nIra samAna je abake cete nahIM, te hogA hairAna. 207 dInAnAtha ! anAthakI, zuddha lIje bhagavAna sevaka apane jAnake, dIje avicaLa thAna. 208 1. nimAM. 2. jIva. 3. anAdine. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : ra7 : duramata apane parihare, rakhIo samatA bhAva mAnava bhava tai pAyake, mata ke Iha dAva. 29 dUtapanA kIje nahIM, lAge deSa apAra; apajaza jagameM vistare, bahu bharameM saMsAra. 210 denA rakhe na kAhukAra, karaja mahAduHkha deta; Ihabhava parabhava bagaDe, leve vyAja sameta. 211 devaDa kare se hoyagA, zoca na kIje kaya; devI deva manAvate, karama likhA phaLa hoya. 212 dosa na dIje kAhuke, duHkhasukha bhAgyapradhAna Apa kIyA phaLa pAIe, pApa punya jIva jAna, 213 delata thira nahI kAkI, jobana paNa thira nahI, aMta calegA ekalA, samajha dekha manamAMhi. 214 daMbha na kIje prANayA, khaMbha vrata citta pAra; satya zIla saMteSase, bhavodadhi Utare pAra. 215 dazavidha dharma ja pAlate, paMca mahAvrata dhAra; sumati gupati manameM rakha, le niradoSa AhAra. 216 * 1. bhaTake. 2. keinA 3. karma. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 28 : dha dharamadhyAna kIje sadA, dAna zIla tapa akhake teA cUke matI, narabhava pAye dhArA apane cittame, nija sUratA Apa; jahAM tahAM nita bhaTakake, kAThuM karata kalApa ? 21 dhik jIvana hai tAsakA, jo nahI kInhA dharma; manuSA bhavameM Ayake, kayuM bAMdhe te karma ? 219 dhIraja manameM rAkhIe, kIje nahi utAla; pAvegA te prANIyA, lekha likhA seA bhALa. 22 dhuna rAkhA eka nAmakI, avara vAta saba tyAga; manakhA dehI pAyake, pUrA phailazuM bhAga. 221 bhAva; dAva. 21 dhUmadhAma kIje nahi, rAkhA samatA bhAva; tA pAve sukha zAzvatA, dharamadhyAna mana lAva. 221 zvetu jagameM sarasa hai, kAmadhenu e hAya; mana-icchA pUraNa kare, jina AgamakeA joya. 223 dhaivata huje sadA, sarahe teza kAja; cetanatA zuddha hAya ke, je avicaLa rAja. 224 1. karyAM. 2. utAvaLa. 3, kapALamAM, 4. saraze--siddha thaze. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 29 : mogA jama pApa saba, ujajavaLa hogA Apa; , te pAve paramAtamA, chUTe savi kalApa. 225 dhorAharame baThate, karate UlA bhega; se bhI jama-ghara jAyage, dekheMge saba loga. ra26 dhaMdhA jagake cheDiye, bhajIye zrI bhagavAna rAga doSa na rAkhIe, pAve avicaLa thAna. 227 dhana dailataka pAyake, kAhe karata gumAna ? e te thira nAhI rahe, saMdhyA raMga samAna. 228 nahIM Tare ziralekha je, kare ju koTI upAya henegA sa hayagA, so te kayuM miTa jAya? 229 nAma eka citta dhArIe, duvidhA dIje cheDa, te kAraja saba siddha hai, jagatajAlake teDa. 230 nikalegA bhavakUpasuM, taba pAvegA cena, phira nahi jagameM avatare, jJAnI kahite vena". 231 nIla phUla cAMpe nahI, lAge doSa apAra; jIvadayA pratipAlIe, to pAve bhavapAra. 232 1. dhavaLa gRhamAM. 2. vividha. 3. Sa. 4. koDe. 5. vacana-vAkya. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 30 : nukasA siddha svarUpaka, suniye catura sujANa; paMca mahAvrata sevIe, upaje kevaLajJAna. 233 nUtana ke charaNa kare, kALa kahAve seya samaja lIjIe prANIA, ajIva tatvameM joya. 234 netra ane khelake, divya daSTizuM dekha; ghaTameM sAhiba nIrakhIe, jJAna-dhyAnameM pikha. 235 nina vena aru nAsikA, zravaNa aMga sukha bhega; Inake lAlaca phasa rahe, tinake nahIM te jega. 236 ne cala mAraga pApake, lAge deSa apAra; dharma rAhameM je cale, pAve zivabhaMDAra. 237 nakAra maMtra japo sadA, vaida pUrvaka sAra; eka cittazuM japa kare, e pAve bhavapAra. 238 naMdISeNa susAdhakuM, vaMde sadA trikAla; mana vaca kAyA zuddha hai, paMca mahAvrata pAla. 239 namo arihaMta devaka, siddha sUri uvajhAya; sakala sAdhako vaMdanA, pApa savi miTa jAya. 240 1. sarva prakAranA sAdhu-munirAja. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 31 : parama caiAta paramAtamA, paramezvara paradhAna; namaskAra tAkeA karI, zuddha cetanA jAna. 241 pApa cheADa tapa jApa kara, kle mAratha dayA dharama citta rAkhIe, zIla vratakA pitA dharma mAtA kSamA, badhuM saMcama sAca putra bhaginI dayA, tima satASa pIve pANI chAnake, sA nI kuLavata; jIvadayA cittame dhare, sumare zrI arihaMta. 244 punyavata je prANIyA, vilase sukha zrIkAra; pApI du:kha pAve sadA, bharame bahu saMsAra. 245 mAla; pAla. 242 jAna; pumAna. 243 pUjA prabhukI kIjIe, dravya bhAva DhA bheda; jinavarakI bhakti kareA, mana ANuA matI eda. 246 paise jAya samudrameM, girase pADaye mUrakha pamIta na kIjIe, janama jhUratAM 1. gaLIne. ra. bhaTake-rajhaLe. 2. praveza parathI. 5. mitrAcArI-bhAikhavI. peTa bharana ke kAraNe, karate kroDa upAya; kaleza 'meTe nahIM, samo cetanarAya. 247 thAya; jAya. 248 kare. 4. pata Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 3ra : piSe mata tuM dehake, zeSa tapa kara kAya; te pAve sukha zAzvatA, AvAgamana miTAya. 29 piNa uragara pIve sadA, durbala nahIM zarIra, muni ruSAra bhejana kare, manameM rAkhe dhIra. 250 paMca paramapada samarIe, pALe paMcAcAra; paMca viSayako parihare, pAve sukha niradhAra. 251 parasaMgatako choDake, nija Atamaka jAna; to pAve paramAtamA, dharmadhyAna Ura mAna. 252 pharasa rasa ghANa cakSukA, zravaNa iMdrikA paMca; gaja 'jakhaali pataMga he, nAda'kuraMga tiryaMca. 253 phAsu bhajana kIjIe, sacitta kare parivAra, sAdhuke Iha paMthe ha, bhakSya abhakSya vicAra. 254 phira phira garabhAvAsameM, lakha corAsI rUpa; jJAna vinA bharame sadA, nahi chUTe bhavakUpa. 255 pIke jaga hoya ke, zIkhe uttama cAla; jIvadayA cittameM dhare, paMca mahAvrata pAla. 256 1. pavana. 2. sarpa. 3. lUkhuM. 4. hAthI. 5. matsya. 6. bhramara. 7. pataMgIyuM. 8. haraNa. 9. acita. 10. bhaTake. 15 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 33 : pharake nA dAhine, uparako sukha jAna, naitra vAma nIce bhale, naraka heya kalyANa. 257 kUle mata saMsArameM, jhule karama hiMDala, lakha corAzI pegameM, jIva sadA DamaDala. 258 rere manake Apane, chate viSayavikAra; te pAve sukha AtamA, bhavadadhi Utare pAra. 259 kela barA saba choDake, bhale paMthameM Ava; mAnava bhava kheve matI, abake pAye dAva. 26 rokaTa garava na kIjIe, nahi vidyA nahi dAma; chUTe sabase heyake, kIje apane kAma. 261 keja jItIe mohakI, taba cetana zuddha hoya; zivamagameM paga dIjIe, palAna pakaDe keya. 262 saMda karamake taDake, jIva cale zivathAna, phira bhavameM Ave nahIM, zuddha cetanA jAna. ra63 phase na jagameM Aya ke, viSayasukhake pAya; dharamadhyAna kIje sadA, te avicaLa sukha thAya. 264 1. mokSamArgamAM. 2. cheDo. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 34 : bahuta bola bole nahIM, bele same vicAra, bola yathAratha belIe, sabako lAge pyAra. 265 bAlApanameM khelate, taruNa bhaye rasaraMga; vRddha same nahiM cetIyA, tane beye aMga. 266 bina diye leve nahIM, sAdha parAyA mAla; dAna adattA cheDIe, paMca mahAvrata pAla. 267 #Ine Apa zarIrameM, sukha-duHkha jotA hoya; dharamadhyAna kIje sadA, zivasukha pAve soya. ra68 buddha pAyake prANIyA, kIje tatva vicAra, dravya mile te dAna de, aMga sAra vrata dhAra, 269 baDe mata saMsArameM, jaga sAgara vistAra dharmanAva beThIe, taba Utare bhavapAra. 270 era bera samajAvate, samaje nahIM gamAra, bhavasAgarameM Aya ke, kaise Utare pAra ? 271 aiThe saMgata sAdhake, dara jAya saba vyAdha; bare saMga nahi beThIe, nizadina hAya upAdha. 272 1. buddhi. 2. vAraMvAra. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 35 : bele vAta suhAvanI, sabake lAge yAra, beTI bAta na bhAkhIe, bUrA kahe saMsAra. 273 boresera dere phire, jJAna vinA Iha jIva; jinake samakita upajA, pahuMce mukta sadIva. 274 baMde zIza namAyake, sakala sAdhake pAya; deva dharama aru sevIe, savi pApa miTa jAya. 275 barasAM madhya eka vAra je, kare dhamAM citta lAya; parabhava jAtAM jIvaka, sehI dharma sahAya. 276 bhavijana bhaja bhagavaMtaka, tajIe meDa vikAra; jIvadayA cittameM dhare, te Utare bhavapAra. ra77 bhAgyavaMta je prANIo, pagapaga hoya nidhAna; janameM rasakUpikA, mile pu zuM mAna. ra78 pabhiDe na kAhu jIvazuM, bhAkhe nahIM viparIta zIla dayA citta rAkhIe, kIje sabazuM prIta. 279 bhItara ghaTameM dekhIe, divya nayanake khela; to pAve paramAtamA, avara Thera mata Dola. 280 1. suMdara. 2. bahu prakAre. 3. mokSa. 4. varSa. 5. trAsa , pamADe. 6. hRdayamAM. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 36 : bhuvanapati rIjhe jaba, deve sAra nidhAna; tima tribhuvanapati nAthajI, rIjhe deve zivathAna. 281 bhUla rahe saMsArameM, viSayana sukha lapaTAya; je nahi cete prANuA, se jaga Ave jAya. 282 bhekha dhare je sAdhako, to mamatA mata rAkha; jIvadayA pratipAlIe, asata vaina mata bhAkha. 283 bhe nahi kIje prANIyA, nirbhaya kIje dhyAna; mana vaca kAyA vaza kare, upaje kevaLajJAna. 284 bhega kiye bahu roga hai, yoga kiye sukhacena cetanatA zuddha hoya ke, dhyAna karo dina raina. 285 raznasAgarameM Aya ke, bUDe mata saMsAra; nAma nAva para caDhakara, Utara jAya bhavapAra. 286 bhaMje AThe karamaka, jaga bharamana chUTI jAya; pAve zivasukha zAzvatA, AvAgamana miTAya. 287 bharama jagata choDake, dharamadhyAna mana lAva, chUTe karama anAdake, te avicaLa sukha pAva. 288 1. rAtri-divasa. 2. bhavasAgaramAM. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 37 : mana basa rakha nita dharamameM, karama bharama taja dUra, bhajana karata nara paramapada, milata mukta sukhapUra. 289 mAyA kAyA kArimI, jese saMdhyA raMga; jAtA derI nA lage, cheDe yAko saMga. 290 mile suguru saMsAra miTe, jage jJAnavabIja; bhage karamake kuMdaNuM, paDe nahi bhavakIca. 21 mIta tIna hai jIvane, deha aru parivAra trIje mitra sudharma hai, cetana cittameM dhAra. 22 munivara nita vaMdIe, bhAvabhakti ura Ana, muni sama jagameM ko nahIM, munijana hai guNakhANa. 27 mUThI bAMdhe AvatAM, jAtAM hAtha pasAra diyA liyA saMga jAyagA, pApa-punya hai lAra. 294 mere mana paratIta hai, jina-AgamakI vAta avara vAta mana nA vase, kihAM divasa aru rAta? 25 memeja ke jiya bolate, mai nahi cheDe jIva; mamata mena jaba chUTata hai, tava pAve nija pIva. 26 1.sadaguru.2.zaMkA. 3.jAge-Uge.4. mAruM-mAruM. 5. mArApaNuM. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 38 : mekSa hAya jaba jIvaDA, taba chUTe saba vyAdha nahi te jagameM bharamate, AvAgamana upAdha297 mainI ho bole nahiM, mAge sAna batAya; peTa bharanake kAraNe, karatA keDa upAya. 298 maMgalika prabhunAma hai, mata visaro guNakhANa cetanatA zuddha hoyake, lIje avicaLa ThANuM. 299 manuSA bhavameM Ayake, bhUle mata guNavaMta; dharamadhyAna kIje sadA, samAre zrI arihaMta. 300 ya . yati dharma daza jANIe, khatyAdika guNakhAna; paMcamahAvrata pAlate, jIvadayA citta Ana. 301 yAcaka guNa lajajA dhare, kAmI dhare kalaMka, duSTa virodhI nirdoSakI, bole vAta ni:zaMka. 302 yita tita tuM kAle matI, nija ghaTa dekha vicAra, parasaMgatako choDake, ApoApa nihAra. 303 cIta bhIta saba dUra kara, nirabhayazuM zivazvAsa phira nahIM jagameM bharamanA, zuddha cetanA tAsa. 304 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 39 : yugma jAtake jIva hai, basa thAvara de bheda, InakI rakSA kIjIe, pApa karamake cheda. 305 yUpe yogI jJAnameM, dhyAna kare nitameva; ghaTake paTake khelake, dekhe apanA deva. 306 ceSTa brAtako dekhake, kare vinaya praNAma te sukha pAve jIvaDA, pUre vAMchita kAma. 307 caisA pUrava punya he, taisA upaje jJAna, seca na kIje prANIyA, kIje nirmala dhyAna. 308 coga vare saba munivara, kriyA kare dinarAta, nirdaSana bhajana kare, jIva kare nahiM ghAta. 309 cenara savI phira Ayake, pAme nara avatAra abake samaje cetanA, te pA bhavapAra. 310 yaMtara kara dekhe savi, maMtara paDhe aneka taMtameja kachu nA bhaI, rakhe nAmakI Teka. 311 yaza vadhe je kAma, soI kIje kAma; beTI vAta na kIjIe, havegA badanAma. 312 1. -meTA gurUbhAI. 2. yoni. 3. yaMtra. 4. taMtra. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 40 : ratana tIna manameM dhare, darazana jJAna cAritra; te samakti sukha upaje, cetana hoya pavitra. 313 rAga dveSa saba parihare, samatA rakha paraNAma; moha mamata kIje nahi, to pAve zivadhAma. 314 riddha pAya bhUle matI, dhana kharace zubhakAma; dIje dAna supAtrako, pAve ziva vizarAma. 315 rasa na kIje kAhu para, saba jIva eka samAna; jesA duHkha he Apane, taisA paradu:kha jAna. 316 sale jIva gata cArameM, lakha corAzI rUpa, jJAna vinA bharameM sadA, nahi chUTe bhavakUpa. 317 rUpa dekha nija rUpake, ghaTameM rUpa sarUpa; aMtaradhyAna lagAyake, dekhe rUpa anupa. 318 rekhA likhA lilATameM, se nahIM meTe keya; zoca na kIje prANIyA, karama likhA phaLa hoya. 319 jaina same vAsa kare, prAta bhaye UTha jAya; Inavidha kiriyA je kare, sau jana sAdha kahAya. 320 , 1. bhaTake rajhaLe. 2. rAtrisamaye. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 41 : reka dAma lAye IhAM, naphA karanake heta; se te hAre jAta hai, tanika rahI hai ceta. 321 zailA jagameM mata kare, hAle kahiye bAta; mIThA bola suhAvane, bhalA kahe saba jAta. 3rara raMcaka sukhake kAraNe, lapaTa rahe saMsAra ehI sukha-duHkha hayagA, samaje nahIM gamAra. 323 rasa-iMdriko jItIe, dharamadhyAna mana lAya; laghu bhejana ruSAra kare, tapa kara zeSe kAya. 324 lakha corAzI jaunameM, jIvaDA Ave jAya; jJAna vinA bharameM sadA, mile jJAna sukha thAya. 325 lAkha bAra vinati karI, suniye zrI bhagavAna abake kirapA kIjIe, dIje avicaLa thAna. 326 likhA lekha lilATameM, sukha-duHkha jotA hoya tenA phaLa pAve sahI, adhika na ochA keya. 3ra7 lIje mAraga dharamake, kIje jJAna-vicAra; bhIMje samakita 4teyameM, sukha pAve niradhAra. 328 1.haLave haLave. 2.lUkhA. 3. yonimAM.4. samakitarUpI pANImAM. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 : 4ra : lulatA saba dare hare, rakhe satya sateSa; eka dhyAna kIje sadA, te pAvegA mekha. 329 lUTe dhana saba jAta hai, je lAyA thA sAtha; bAkI rahI se rakhIe, dharama mitrane hAtha. 330 leke kachu nahi jAyage, je nahIM kInhA dharma punya adA karake cale, rahe jagatameM zarma. 331 laika lAgI prabhunAmakI, visara gaye saba kAma; AnaMda ghaTameM Upaje, lIe ziva vizarAma. 33ra locana apanI balake, dekho duSTa prasAra; chAyA apanI dekhIe, ujajavaLa hai sukhakAra. 333 lau4 rAkhe Ika nAmakI, sabI bAta de choDa; to pAve sukha zAzvatA, karamabaMdhaka toDa. 334 laMpaTake Adara nahi, kare na ko vizvAsa; zIlavaMta je prANIyA, saba beThAve pAsa. 335 lagA rahe badakAmameM, cheDe nahIM gamAra; aMta same sukha nA mile, pAve duHkha apAra. 336 1. lelupatA. 2. mokSa-nirvANa. 3. laya. 4. laya. 335 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 43 : vajana rahe terA jabe, pUrA pAve jJAna, tela ghaTe badakAma, keI na deve mAna. 337 vAke darasana kIjIe, jAke rUpa na rekha; nija ghaTake paTa kholake, divya nayanazuM dekha. 338 viSa amRta sama hAyagA, je pAlegA zIla; vighana TaLe sukha upaje, mile sadA zivalIla. 339vIte dina saba jAta hai, Au ochA hoya; je nahi cete prANIA, janama jAyagA khAya. 340 Fbunase kahe he rahe, kare jJAna ghaTamAMha, zivapura jAtA cetanA, koI na pakaDe bAMha. 341 gUThA amRta meha jaba, nija ghaTa Ape joya; cetanatA sudha heyagI, jhIle samati teya. 342. veda tIna chUTe jabe, taba jIva pAve cena ke tIna ratna ghaTa upaje, zivapura jAve ena. 343. vaina vAliye samaja ke, deSa na lAge keya, jIvadayAke kAraNe, caliye mAraga jeya. 344 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 44 : vAsarAvIe pApa sakha, nizadina kIje dhyAna; rAga-doSa nahi rAkhIe, upaje kevaLajJAna. 345 vAre sA dvAre phi, lakha ceArAzImAMhi; jJAna vinA thiratA nahIM, phira Ave phira jAhi. 346 vaza pAya uttama jame, karatAM madhyama kAma; kulakI lAja gamAyake, hue jage madanAma. 347 vazIkaraNa jaga darma hai, jinaNuM saba hai kAma; jo tuM cAhe mukta sukha, jaya paramAtama nAma. 348 za zaraNa Aya bhagavAnake, taje karaNasukha jIva; te pAve paramAtamA, zivapura jAya sahiya. 349 zAstra anekA jo paDhe, paDita jaga khica sAya; rAga dvASa cheADe nahIM, mukta kahAMse hAya ? 350 zivapura avicala rAja hai, bhavya jIvakA hAya; abhavya jagame' bharamate, pAra na pAve seAya. 351 zIlavaMta jo prANIyA, tinakeA rAga na doSa; magana rahe satASame', tama Ave sukha meAkSa, 352 1. indriyajanya sukha. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 5 : zukaladhyAnameM mukti hai, dharmadhyAna sukha hoya; . samatA manameM lAyake, kare dhyAna saba keya. 353 DlI sama jaga jAnIe, bhUle saba saMsAra " bhavya jIva je cetIA, te Utare bhavapAra. 354 zesanAga vasudhA dhare, Ima kahete saMsAra bhAva anAdi jAnIe, tanaghanavAta AdhAra. 355 zailI rakha Ika dhamakI, maila na lAge keya; nirmaLa cetana hoyake, zivapura lIje jeya. 356 zobhA pAve dharamameM, pApa karma de choDa, zivasukha vilase AtamA, aSTa karamako toDa. 357 zaika na kIje viSayaka, pAve duHkha apAra; dharamadhyAna kara lIjIe, sukha upaje niradhAra. 358 zakha baje baharA niTa, uha dekhe phaLa khAya; jJAnahIna je prANIyA, sadA viveka rahAya. 359 zazi kalaMka kaMTaka kamala, niradhana he dAtAra, dhanavaMta kRpaNatA dhare, deSa sabanake lArI 360 . 1. tanuvAta ne ghanavAtane AdhAre che. 2. zekha. 3. pAchaLa. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTakAya jIva pratipAlate, jIvadayAke kAja; tinake deSa na lagata hai, pAme avicaLa rAja. 361 SAnA pInA paheranA, jinake mile apAra; punyavaMta nara jANIe, duHkha nahiM heya lagAra. 36ra. Sirera karma AThe jabe, taba pAve zivathAna, nahiMta jagameM bharamanA, lakha corAsI jAna. 363 pIje mata kuNa jIvazuM, kIje dharma saneha, cetana ceto Apake, phira nahi manakhA deha. 364 pusIka rahe manameM sadA, dilagIrI kare dUra, samatA guNa citta lAyake, sukha pAve bharapUra. 365 paTegA" jaba AukhA, taba thiratA nahi hoya; jIva cale tanazuM nikala, rAkhanahAra na koya. 366 khetI uttama kIjIe, dharma-bhUma sukhakAra; ropa samakita bIjake, phaLe punya niradhAra. 367 paha7 jAnake hAya, jaba sumaregA nAma; sakala bAdha dUre Tale, suphaLa hoya saba kAma. 368 . 1. khAnA-khAvuM. 2. khIre-kSaya thAya. 3. khIje-krodha kare. 4. khusI-sukhI. 5. khUTegA-khUTaze. 6. khetI. 7. kheha-kSaya. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 47 : poTI vAta na kIjIe, jinase hoya upAdha; bhale bhalAI nA taje, jyAM dukha paDe agAdha. 369 pipara na kIje prANIA, samatA manameM lAva; je abake cete nahIM, phera na esA dAva. 370 khaMDana manake kIjIe, chaDo madanavikAra; DaMDo idri pAMca jaba, taba pA bhavapAra. 371 jape karama jaba mukti hai, jape nAma cita lAya; bUre phaila kIje nahIM, AvAgamana miTAya. 372 sa samakita pAve prANIA, pahuMce avicaLa thAna; phira nahiM jagameM bharamanA, chUTe karama nidAna. 373 sAcA saba cAhate, jUThAko nahi mAna; bola yathAratha belIe, cetana hoya kalyAna. 374 siddha barAbara sukha nahi, du:kha nahiM naraka samAna; zuddha cetanA hoya ke, lIje zivapura thAna. 375 sIkhe vedapurANa saba, zIkhe jotiSa sAra; eka dayA nahIM zIkhIyA, gaye janamake hAra. 376 . 1. TI. 2. khopa-krodha. 3. khaMDana. 4. khape. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 48 : sunake kathA purANakI, himeM upajayuM jJAna rAga deSako choDake, sadA kare zubha dhyAna. 377 sama daraba kharace nahIM, joDajoDa mara jAya; sakhI jIva paramAtamA, dhana kharace akhAya. 378 erI serI bharamate, kAhe catura sujAna; ghaTameM dekha nihArake, taba pAve bhagavAna. 379 sainA sanamukha mehake, kare juddha jIva sAtha; jJAna kaTaka samatA liye, chata bhaye jiyanAtha. 380 senA rUpa dekhake, bhUla gaye saba jAta, cAra dinekI cAMdanI, phira aMdhArI rAta. 381 solepa pAse DAlake, cale je avaLe cAla; bina samaje hAre sadA, samaje jIte lAla. 382 saMjama mAraga kaThina hai, je pAle se zara; satya zIla samatA dhare, karama kare cakacUra. 383 samage cetana Apake, sadA kare tapa-jApa; zubha karanI manameM dhare, dUra jAya saba pApa. 384 1 kaMjusa. 2.dAtAra. 3.jIvanI sAthe 4.senA-lazkara-5.savaLA. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 49 : hasa hasa kara mata khAMdhIe, nahi chUTegA rAya; samajo samatA jJAname, cetanatA sukha hAya. 385 hAre mata jaga Ayake, sAre AtamakAja; TAre rAga aru dveSakA, tA pAve zivarAja. 386 hita kIje sakha jIvazuM, vairabhAva taja deya; jo tuM AyA jagatame, zubha karaNI kara leya. 387 hInezu nahi melIe, hIna hAya sama jJAna; jo tuM cInhe. Apaku, tA karale zubha dhyAna 388 hukama khaDekI rAkhIe, zIkha maDekI mAna; kIje karama vicArake, vicArake, pApa-punya pahicAna. 389 hUA manakhA deha teA, pUrava puNyaprabhAva; akhake cetA cetanA, dharamadhyAna mana lAva. 390 haeNlegA bhavasiMdhu jama, tama utaregA pAra; mele karma kucAlake, sukha pAve niradhAra. 391 hai tuja meM paramAtamA, nahi sujhe radRgahIna; divya nayanathu dekhIe, jo hAve 5ravIna. 392 1. samaje. 2. dRSTivihIna. 3. pravINa-vicakSaNa, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 50 : honahAra se hayagA, anahAnI nahiM hoya likhA lekha je bhAlake, meTa sake nahIM keya. 33 haiye haiye sAdhIe, vidyA are abhyAsa mahenatazuM saba siddha che, pUre manakI Aza. 394 haMsA jaba UDa jAyagA, piMjara rahe nidAna , taba basAya kaccha nA cale, samaje Apa sujAna. 395 halakI bAta na bolIe, apane mukhase bena dharmadhyAnakI vAratA, sadA kare dina 4rena. 396 la (bI) lagana lagI prabhunAmazuM, visara gaI saba kAma; samatA manameM upaje, pAve ziva vizarAma. 397 lAja kare badaphelazuM, lapa mata saMsAra apanA jagameM ke nahIM, jUThA meha vikAra. 398 lima lAge jisa vAtameM, so nahIM kahIe vAta bhalI vAtameM jaza vadhe, se kahIe vikhyAta. 39 lIlA kachu kIje nahIM, lIlA doSa vilAsa lIlA jagakI chaDIe, taba pAve zivalAsa. 400 * 1. haLave haLave. 2. vyavasAya. 3. vacana. 4. rAta. 5. hAni jaNAya. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka lukhadha rahe saMsArame, kuvadha kie " sama kAma; suvadha dhyAna Ave jakha, takha pAve visarAma. 401 lUkhA sUkA khAyake, nirmaLa pANI pIva; parakI cApaDI dekhake, mata lalacAve jIva. 402 lekhA jokhA sAph rkha, mata karIe nukasAna; pUjI rakhIe ApanI, tA sukha pAve jAna. 403 ' lailA nArI mADhukI, majanu jIva sujAna; caMtana aisI prIta kara, teA pahu Mce zivathAna. 404 lAce mUDa kezakA, bhAve jaTA vadhAra; mamata mAna miTe nahIM, nahiM pAve bhavapAra. 405 loke anubhava jJAna jakha, ghaTameM zveta prakAza; upaje samakti vAsanA, pUre manakI Aza. 406 laghe bhavasAgara vikaTa, kaTakapa mADhukI chata; pahuMce avicaLa thAname, cheDa jagatakI rIta. 407 lapade mata saMsArameM, kapaTa dIjIe cheDa; jo cAhe sukha zAzvatA, te samatA guNa joDa. 408 1. duSkRtya. 2. sAru. 3. layalA. 4. majatu. layalA-- majanune premakisso mazahUra che. 5. senA-lazkara. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : para : kSamA khaDaga kara lIjIe, kare mehazuM yuddha; jIta nizAna bajAyake, pahuMce avicaLa zuddha. 49 lAyaka samativaMta je, so pAve bhavapAra; lakha corAzI bharamanA, chUTa jAya niradhAra. 410 kSitimeM Ae avatare, manuSa rUpa hai Apaka pApa karamako choDake, kIje tapa aru jApa. 411 kSIra-nIra sama prIta kara, mile jetazuM jeta; zuddha cetanA kIjIe, te avicaLa sukha hata. 412 sudhA parisaha jItake, tapa kIje guNakhANu labdhi aThAvIza Upaje, kiriyA vrata mana Ana. 413 sU5nAke chaDake, sarala bhAva mana Ana, krodha mAna mAyA taje, to sukha upaje mAna. 414 kSetra videha suhAvano, janame zrI bhagavAna viharamAna jinavara tihAM, sImaMdhara guNakhAna. 415 kSe hagA saba karama taba, tuM pAve zivarAja; phira nahI jagameM avatare, chUTa jAya saba kAja. 416 1 hAthamAM. 2. pRthvI para. 3. mahAvideha. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 53 : kSobha na kIje prANIo, samatA manameM mAna; dharamadhyAna kara lIjIe, pAve avicaLa thAna. 417 saira karama kara lIjIe, zubha nakSatra zubha vAra; te sukha pAve AtamA, lage na doSa lagAra. 418 kSace manake Apane, saMce samatA bhAva, manuSa janamameM Ayake, mata eve teM dAva. 419 kSamaseM dharama dhyAnakara, pAve kevaLajJAna, avicala sukha vikase sadA, zuddha AtamA jAna. 420 a, A, I, I vigere 12 svaro. akala sarUpI agamamata, paramata bhagavAna Ina sAhebake dhyAna dhara, meTe mamatA mAna. 421 ApA Apa vicArake, dekhe ghaTa paTa bela aMtarameM paramAtamA, avara Thala mata Dela. 4rara Ita Avata uta jAta hai, janama cavana kaI vAra narabhavameM je cetiyA, so utare bhavapAra, 423 Iti bhIta lAge nahi, dhara samatA aru zIla, satya vacana bhAkhe sadA, te pAve zivalIla. 424 1. kSaurakarma-hajAmata. 2. kSamAyukta. 3. sthAna. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .: 54 : uttama karaNI kIjIe, madhyama dIje TAla; dAna zIla tapa bhAvanA, kIje mana ujamAla. 425 uge anubhava jJAna jaba, niramala Atama hoya; jaga baMdhana saba choDake, zivapada pAve soya. 4ra6 eka nAma citta dhArIe, duvidhA kIje tyAga; tIne tattva vicArake, jaga jagatameM jAga. 4ra7 aizvarya milegA punya, pApa sadA duHkha deta; punya pApa sukha duHkha sakala, meTe zivasukha heta. 428 epe anubhava jJAna jaba, zepe samakita mUla; avicaLa phaLa cAkho sadA, so jIvana anukULa. 4ra9 alavAta suhAvaNI, sabako lAge vAra; barI vAta nahiM bolIe, duHkha pAve saMsAra. 430 aMga pavitra jaba heAyagA, satya zIla mana dhAra; jIva pavitra jinake bhaye, se cetana bhavapAra. 431 adhyAtama bArAkSarI, pUrI bhaI sujAna, saba saitAlisa aMkake, cetana bhAgye jJAna. 432 1. e eka ja vAta. 2. vyaMjana 35 nA bAra bAra ne svara 12 nA 12 ema suDatAlIza akSaranA kula 432 dehA. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 55 : aMka aMka dore dhare, bAra bAra guNakhANa; saba cArase batrIsa hai, bArakhaDI ke jANa. 433 bhASA sugama suhAvanI, racI buddhaparamAna; bhaNe guNe ne sAMbhaLe, tinako upaje jJAna. 434 saMvata aThAra trepane, sukala tIja guruvAra; jeTha mAsa ke jJAna Iha, cetana kiye vicAra. 435 yAme je kachu caka hai, te bakazora aparAdha paMDita dhare sudhArake, te guNa hoya agAdha. 436 jJAnahIna jAnuM nahIM, manameM UThI taraMga dharamadhyAnake kAraNe, cetana race susaMga. 437 (saM. 1853 nA jeTha zudi 3 ne guruvAre A racanA karI che. ) ( kartAe nAma ApyuM nathI ) adhyAtama bArAkSarI-saMpUrNa paNa UHURUTUTERRUTHFUTUREFURBI 1. buddhi pramANe. 2. mApha kare. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banArasIdAsakRta adhyAtma batrIzI zuddha vacana saddaguru kahe, kevalIbhAkhita aMga; lokapuruSa paramAna saba, caMdaha rajaju uttaga. 1 ghata ghaTa pUrita lokameM, dharma adharma AkAza; kAla jIva pudgala sahita, chaDuM dravyakA vAsa. 2 chahuM dravya nyAre sadA, mile na kAhu keya; khIranIra kyuM mIlI rahe, cetana pudgala doya. 3 cetana pudagala yuM mile, kyuM tilameM khala tela; pragaTa ekaseM dekhIe, yaha anAdike khela, 4 vaha vAMke rasazuM rame, vaha vAMcuM lapaTAya; cuMbaka karthe loha cuM, dhaha lage tihAM dhAya. 5 jaDa paragaTa cetana gupata, duvidhA lakhe na keya; yaha duvidhA saMI lakhe, je suviyaskana hoya. 6. ryuM suvAsa phala-phelameM, dahIM dUdhameM ghau; pAvaka kAThe pASANumeM, suM zarIrameM chauM. 7 1. khoLa. 2. samaje. 3. suvicakSaNa. 4. kAi. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 57 : karmasvarUpa che karmameM, ghaTAkAra ghaTamAMhi, praguNa pradeza channa saba, Ane paragaTa nAMhi. 8 sahaja yuddha cetana base, bhAvakarmakI ora, dravyakama ne karmazuM, baMdhI piMDakIra. 9 jJAnarUpa bhagavAna ziva, bhAva karma citta bharma; dravya karma tanakAra mana, yaha zarIra nekarma. 10 nyuM keThImeM dhAnya hai, camImAMhi kaNa bIca camI deI kaNa parakhIe, keThI dhoye kIca. 11 koThIsama nekama mala, dravya karma karyuM dhAna; bhAva karma mala yuM camI, kaNa samAna bhagavAna. 12 dravya karma karma mala, deu pudagala jAla; bhAva karma gAta jJAnamati, duvidha bAkI cAla. 13 duvidha brAkI cAlase, duvidha cakro phera eka jJAnake pariNamana, eka karmake ghera. 14 jJAnacakra aMtara gupata, karma cakra pratyakSa ' jyA, zukalapakSa tamapakSa. 15 nija guNa nija paryAyameM, jJAnacakakI bhUmi; paraguNa parapoyaNuM, karmacakakI ghUmI. 16 1. kRSNapakSa. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 58 : jJAna cakrakI dharaNameM, sajaga bhAti saba Thora, karma cakrakI niMdazuM, mRSA supanakI dera. 17 jJAna cakra javuM darzanI, karma cakra ryuM aMdha jJAna cakrameM nijerA, karma cakameM baMdha. 18 jJAna cakra anusaranako, deva dharma guru dvAra; deva dharma guru je lakhe , te pAme bhavapAra. 19 bhavabhAsIra jAne nahi, deva dha guru bheda, paDyo mehake phaMdameM, kare mekSake kheda. 20 ude kukarma sukake, sale caturgatimAMhi, nirakhe bAhira daSTiseM, tihIM zivamAraga nahI. 21 deva dharma guru he nikaTa, mUDha na jAne ThAra; baMdhyA daSTi mithyAtase, lakhe orakI ora. rara bhekhadhArake guru kahe, punyavaMtake deva dharma kahe kularItike, yaha kukarmakI Teva. ra3 deva niraMjanako kahe, dharma vacana paramAna sAdhupuruSakuM guru kahe, yaha sukarmaka jJAna. 24 jAne mAne anubhave, kare bhakti mana lAya; parasaMgati Azrava save, karma baMdha adhikAya. 25 1. jANe-oLakhe. 2. bhavAbhyAsI. 3. ekane badale bIjuM. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 19 : karmabaMdhaseM bama baDhe, bhramaseM lakhe na vATa, aMdharUpa cetana rahe, bIna sumati uddaghATa. 26 sahaja meha jaba upazame, rUce suguru upadeza tava vibhAva bhavabhIti ghaTe, jage jJAna guNa leza. 27 jJAna leza sehe sumati, lakhe muktikI lIka, nirakhe aMtara daSTieM, deva dharma guru ThIka. 28 je suparIkSaka hari, kAca DArI maNi leI; tyu subuddhi mAraga gahe, deva dharma guru sei. 29 darzana jJAna cAritra guNa, deva dharma guru zuddha parakhe Atama saMpadA, taje neha saviruddha. 30 ace darzana devatA, carca cAritra dharma daDha paricaya gurujJAnIke, yahe sumatike marma. 31 sumati kamaseM ziva saLe, ora upAya na keya; ziva svarUpa parakAzaseM, AvAgamana na hoya. 32 sumati karma samati sahita, deva dharma guru dhAra; kahata banArasI eha tataja, lahI pAve bhavapAra. 33 1. mArga na jANe. 2. lIMTI-mArga 3. jhaverI. 4. tava. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayAnandasUrIzvarajI(AtmArAmajI)kRta upadeza bAvanI savaiyA ekatIsA >> nita paMca mIta samara samara cita ajara amara hita nita cita dharIe, sUri ujhA muni pujA jAnata aratha gujajA manamatha mathana kathanazuM na DarIe bAra ATha SaTvIsa paNavIsa sAtavIsa sataATha guNa isa mALa ? bIca karIe, eso vibhu kAra bAvana varaNa sAra Atama AdhAra pAra tAra mokSa varIe. 1 devastuti nathana karana pana hanana karamaghana dharata anagha mana mathana madana ke, ajara amara aja alakha amala jasa acala paramapada dharata sadanake; samara amara vara ganadhara nagara thakata kathana kara bharama kadanaka, sarana parata tasa namata anagha jasa atama paramapada ramana dadanaka. 2. name nita devadeva Atama amara seva iMda caMda tAra vRMda seve kara joke, pAMca aMtarAya bhIta rati ne arati jIta hAsa zeka kAma vItara mithyAgiri tarake; nida ne 1. navakAravALI. 2. durgA . Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyAga rAga dveSa ne ajJAna yAga aSTAdaza doSa hana nija guNa pharake, rUpa jJAna mekSa jaza vadhu ne vairAga sirI IcchA dharma vIraja jatana Iza ghArake. 3. gurustuti magana bhajana maga dharama sadana jaga Tharata madana aga bhaga taja sarake, kaTata karama vana harata bharama jana bhavavI saghana haTata saba jarake, namata amaravara parata sarana tasa karata sarana bhara agha maga Tarake, dharata amala mana bharata acara dhana karata atama jana paga laga parake. 4. mahAmuni pUra gunI nija guna leta cunI mAra dhAra mAra dhuni vunI sukha sejake, jJAna nihAra chAra dAma dhAma nAra pAra sAtavIsa guNa dhAra tAraka sahajake pugala bharama chora nAtA tAtA jera tAra Atama dharama jera bhaye mahAtejake, jaga bhramajAla mAna jJAna dhyAna tAra dAna sattAke sarUpa Ama mokSame rahena(ja)ke. 5. dharmasvarUpa siddhamata syAdvAda kathana karata Ada bhaMgake taraMga sAda sAta rUpa bhaye hai; anekaMta mAne saMta kathaMcita rUpa ThaMta mithyAmata saba haMta tatva cIna laye hai, 1. avirati. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 62 : niyAnitya ekAneka sAsatIna vatIka bheda ne abheda Teka bhavyAbhavya Thaye hai, zuddhAzuddha cetana acetana mUratirUpa rUpAtIta upacAra paramakuM laye he. 6. - siddhamAna jJAna zeSa ekAeka paradeza dravya kheta kAla bhAva tatva nIranIta hai, naya sAta satasAta bhaMgake taraMga thAta vyaya dhruva utapAta nAnA rUpa kIta he rasakUpa kere rasa lehako kanaka jese taise syAdavAda karI tatvanakI rIta hai, mithyAmata nAza kare Atama anagha dhare siddhavadhu vega vare parama punIta hai. 7. dharatI bhagata hita jAnata amIta jIta mAnata AnaMda cita bhedako darasatI, Agama anupa bhUpa ThAnata anaMta rUpa mithyA bhrama meTanakuM parama pharasatI; jina mukha vena ena tattvajJAna kAmadhena kAma mati sudhi dena megha kyuM varasatI, gaNanAtha cita(tta) bhAI Atama umaMga dhAI saMtakI saphAI mAI sevIe sarasatI. 8. adhika rasIle jhIle sukhameM umaMga kIle AtamasarUpa DhIle rAjata jahAnameM, kamalavadana dIta suMdara radana sIta kanaka varana nIta mohe madapAnameM; raMga badaraMga lAla mugatA kanakajAla paga dharI bhAla lAla 1. sAtaso. 2. zrata dAMta. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ': 63 : rAce tAla tAnameM, chInaka tamAsA karI supanesI rIta dharI ese vIra lAya jese bAira vihAnameM. 9. Alama ajAna mAna jana sukha-du:kha khAna khAna sulatAna rAna aMtakAla roye hai, ratana jarata ThAna rAjata damaka-bhAna karata adhika mAna aMta khAkha hoya che, kesukI kalIsI deha chInaka bhaMgura jeha tInahIke nehuM eha dukhabIja bAye hai, raMbhA dhana dhAna ra Atama ahita bhera karama kaThana jera chAranameM ye hai. 10. Ita uta Dele nIta charata viveka rIta samara samara cita nita hI dharata(ta) hai, raMga rAga lAga mahe karata kUphara dhAre rAmA dhana mana Tahe citameM acetAta) hai; Atama udhAra ThAma samare na nemi nAma kAma dave ATha jAma bhaye mahApretu(ta) hai, tajake dharama ThAma. parake naraka dhAma jare nAnA tuti) dukha bhare nAma kona leta hai. 11. Isa jina bhaja nAtha hiradekamala pAthe nAma vAra sudhArasa pIke mahamahega, dayAvAna jagahIta sataguru. sura nIta caraNakamala mIta seva sukha laheze; AtamasarUpa dhAra mAyAbhrama jAra chAra karama vI(viDAra phAra Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 64 : sadA chata raheze, deha kheha aMta bhaI narakanigoda laI pyAre mIta puna kara phera kena kahe ? 12 ude bhaye puna pUra naradeha bhurI nUra vAjata AnaMda sUra maMgala karAye che, bhavavana saghana dagadha kara agana ryuM siddhavadhu lagana sunata mana bhAye he; saradhAna mUla mAna Atama sujJAna jAna janama maraNa du:kha dUra bhaga jAye he, saMjama khaDjha dhAra karama bharama phAra nahitara pIche hAtha ghasa pachatAye he. 13. UMca nIca jaMka phaMka kITa ne pataMga DhaMka Thera Thera nAnAvidha rUpake dharatu he, zuMgadhAra gAkAra vAja. vAjI narAkAra pRthvI teja vAta vAra racanA racatu he, Atama anaMta rUpa sattA bhUpa roga dhUpa pare jaga aMdha kUpa bharama bharatu he, sattA sarUpa bhUla karana hIM re gula kumatAne vaza jIyA nATaka karatu hai. 14 - addhi siddhi ese jarI khedake patAra dharI karathI na dAna karI hari hara lahero, rasanA rasakuM chAra vasana asana dera aMtakAla chora kera tApa dila daheze hiMsA kara mRSA dhara chora ghera kAma para chara jera kara pApa teha sAthe raheze, teM mita AnapAna 1. ka. 2. jyAM sudhI zvAsozvAsa che tyAM sudhImAM Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 65 : (8) pAna teMle kara kara dAna vaseluM masAna phera kena dede kaheze. 15 ' rIta viparIta karI karatA sarUpa dharI karate burAI lAI ThAne mada mAnakuM, dhUta dhUta (jUTha) maMsa khAta surApAna chavaghAta cerI gerI parajerI vezyAgIta gAnakuM sata karatuta uta jAne na dharamasUtara mAne na sarama bhUta chAra abhedAnakuM, mUta ne purIsa khAta garabha parata jAta naraka nigeda vase tajake jahAnakuM. 16.. likhana paThana dIna zIkhata aneka gina ke nahi tattara cina chInakameM chIe hai, uttama utaMga saMga cheke vividha raMga raMbhA daMbhA bhega lAga nizadina bhIMje he kALa te anaMta baLI sura vIra dhIra dalI ese bhI calata yuM sIMcAnaka ciTa lIje he, orake dharama dvArA Atama vicAra DAra chAranameM bhaI chAra phera kahA kIje hai. 17. - lIlA dhArI naranArI khesaMga jezakuM vArI jJAnakI lagana hArI kare rAga Thamako, vana pataMga raMga chInakarmo hata bhaMga sajana sanehI saMga vijakesA camake 1-sAta vyasana.2.dharmasUtra. 3. tatvajJAna. 4. sIMcANe. 5.cakalAne. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApaka upAya pAya adha pura asara thAya paraparA tere ghAya cero bhaye jamake, are mUDha! cetana acetane tuM kahA bhaya Atama sudhAra tuM bharoso kahA damako ? 18. eka neka rIta kara toSa dhara doSa hara kuphara gumara hara kara saMga jJAnIko, khaMti nirabha bhaja sarala kemala raja sata dhAra mArI taja taja saMga mAnIketapa tyAga dAna jAga zIla mita pIta lAga Atama sahAga bhAga mAga sukha dAnIke, deha neha rUpa eta sadA mIta thira netA aMta hi vilAya jaise budabuda pAnIke. 19. - airAvata nAtha chaMda vadana anUpa caMda raMbhA Ada nAravRMda dhuje draga jemake, khaTa khaMDa rAjamAna teja bhare vara bhAna bhAmanike rUparaMga dIse seja sAyake, haladhara gadAdhara dharAdhara naravara khAnapAna gAnatAna lAga pApa vAyake, Atama udhAra taja bInaka Izaka bhaja aMta vera hAya Tera gaye saba reyake. 20. oDaka5 varasa zata AyumAna mAna sata sevata vihAta Adha leta he vibhAvarI,tata bAla khela khyAla 1. kAmadeva. 2. baLadeva. 3. vAsudeva. 4:hAya hAya karIne. 5. chevaTa-vadhAremAM vadhAre. 6. rAtri. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aradha harata praDha Adha yAdha rega sega seva kAMtA bhAvarI udaga taraMga raMga vana anaMgasaMga sukhakI lagana laze bhaI mati bAvarI, meha keha deha loha jaTaka paTaka oha Atama ajAna mAna phera kahAM dAvarI ? 21. auSadha aneka jarI maMtra taMtra lAkha karI hota na bacAva gharI eka kahu prAnako, sAra vAra karI chare rUpa rasa dhare pare yama nizadina khare hare mAnI mAnake; vAla lAla mAla nAla thAla pAla bhAla sAla DhAla jAla DAla DAla cale chera pAnake, Atama ajara kAra siMcana amRta dhAra amara amara nAma leta bhagavAnaka. 22. aMdha jJAna dvagarita mAnata ahita cita ginata adhama rIta rU5 nija hAra re, alakha anaMta aMza jJAna cina tere haMsa kevata akhaMDa vaMsa vAke karma bhAra re, curA nurA lurA surA zyAmA veta rUpa bhUrA amara naraka kurA nara he na nAra re, sata cita nirAbAdha rUparaMga vinA lAdha pUraNa akhaMDa bhAna Atama saMbhAra re. 23. adhika ajJAna karI pAmara svarUpa dharI mAMge bhikha 1. jaDIbuTTI. 2. ghaDI. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 68 : dhira dhira nAnA du:kha lahIe, gare dharI ridha kharI karamata vija jarI bhUla Ina jJAna bhAna dIna hIna rahIe; guru vibhu vena ena sunata parata cena karata jatana jena phrena saba dahIe, karama kalaMka nAse Atama vimala bhAse khAla Draga dekha lAla tApe saba kahIe, 24. kAcI kAyA mAyAke bhareAse bhamIyA tuM bahu nAnA du:kha pAyA kAcA jAta tAtura cheArake, sAsa khAsa sula hula nIra bhare peTa phula kADha meDha rAja khAja jIrA tuhuka cheArake; surachA bharama rAga sadala Dahala seAga mUta ne purIsa rAka hAka sahe jorake, ityAdi aneka kharI kAyA saMga pIDa parI suMdara masAna jarI parI pyAra tArake. 25. khetI kare cidAnaMda agha bIja meAta vRMda rasahe zIMgAra Ada lAThIrUpa lai hai, rAgadveSa tuva dheAra kasAya khalada jora zirase mithyAta bhAra gabhI lagaI he; tAhAya pramAda Ayu cakrakAra ghaTIlAyu zira prati prazna deSTa hAra kara khaI hai, nAnA avatAra kAra cidAnaMda vAra dhAra ita uta prerakAra Atamaku dai he. 26 gerake vibhAva dUra asi cAra lAkha nUra' ehI dravya 1. dhare dhare. 2. tane. 3. tane. 4. 84 lAkha jIvayeAni. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMjana prajAya nAma laye he, mati Adi jJAna cAra vyaMjana vibhAva guna parajAya nAma suna suddha jJAna Taryo hai, carama zarIra puna Atama kicita nyUna vyaMjana subhAva dravya parajAya gharyo hai, cAra hi anaMta kuna vyaMjana subhAva guna zuddha parajAya thAya dhAya mekSa veryo che. ra7. ghari ghari Au ghaTe ghari kAla mAna vaTe rUparaMga tAna haTe mUDha kaise seIe? jIyA tuM to jAne mere mAta tAta suta cere tAme kena pyAro tero pAna kiya gaIe; cAhata karaNuM sukha pAvata anaMta duHkha dharama vimukha rUkha phera cita reIe. Atama vicAra kara karato dharama vara janama padAratha akAratha na khoIe. 28 narako janama vAra vAra na vicAra kara ride zuddha jJAna dhara parahara kAmaka, padama vadana ghana pada mana aTha bhana kanaka varana tana manamatha vAkepha hari hara brA vara amara sarava bhara mana mada para chare dhare cita bhAmaka, zIla phila care jaba jAke madanataMbu nirAraMga aMgakabu Atama ArAmaka. 29 charada karata pIra calata anaMta rIta jAnata nA hita kita zvAnadazA dharake, surI murI kukha pare nAnA rUpa pIra dhare jAta hI agana jare mare duHkha karake, Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 70 : kuzu kudeva seva jAnata na tatta leva mAna ahameva mUDha kahe hama Darake, mithyAmati AtamasarUpa na pichAne tAte DAlata ja jAlame anata kAla marake. 30 jora nAra garabhase mada mAha leAbha grase rAga raga jaga lase rasaka chaThThAna re, manakI taraga se mAna sanamAna hase khAnapAna dhasamase Atama ajJAna re; riddhisiddhi cita lAve puta ne vibhUta bhAve pugalakuM bhAra dhAve pare du:khakhAna re, karamakA cerA huvA Asa bAMdha jhura muvA krUra mUDha kavA hama huvA brahmajJAna re. 31 1 jananI rAAi jetI janama janama dhAra AMsuno pArAvAra bharIe mahAna re, Atama ajJAna bharI cATata charada karI maname na thI(dhI ?)na pira bhare gada khAna re; tizanA tihArI yArI cheArata na ekagharo bhame jaga jAla lAla bhUle nija thAna re, aMdha matimaH bhayeA tapa tAra cheAra diyA krUra mUDha kahe hama huvA brahmajJAna re. 32 jalake vimala guNu dalake karama kuna halake aTala dhUna agha jora kasIe, Talake sudhAra dhAra galake milana bhAra chalake na puratAra meAkSanAra rasIe; calake sujJAna maga chalake samar Thaga malake bharama jaga-jAlame 1. eTalA AMsu paDAvyA che ke tenAvaDe mATA samudra bharAya. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 71 : na sIe, thalake basanahAra khalake lagana TAra Talake kanaka nAra Atama darasIe. 33. Tahuke sumana jema mahuke suvAsa tema jahuke ratana hema mamatAku mArI he, dahUke. madanavana karake nagana tana gahake kevala dhana AsapAsa DArI he; kaheke sujJAnabhAna lahuke amara thAna gaheMke akhara tAna Atama ujArI hai, cahuke uvAra dIna rAjamati pArakrIna aise sa Mta iza prabhu mAlabrahmacArI he. 34. ThAra ThAra ThAnata vivAda pakhapAta mUDha jAnata na mUra cUra sata mata vAtakI, kanaka tara`ga karI zveta pIta bhAna parI syAdavAda hAna karI nija guNu ghAtakI; paryA brahmajAla gare mithyAmata rIjha dhare rahata magana mUDha jhurI bhare khAtakI, AtamasarUpadhAtI mithyAmatarUpakAti ese brahmaghAtI hai mithyAtI mahApAtakI. 35 Dara nara pApa karI deta guru zikha kharI mAnale e hita dharI janama vihAtu hai, jovana na nita rahe vAga gula jAla mahe Atama Anada cahe rAmA gIta gAtu he; khake parinaMdA jetI tarka para rAmA netI thake punya phera setI mUDha malakAtu he, are ! nara bhAre tAjuM kahuM re saceta hAre piMjare tAre dekha paMkhI uDa jAtu hai. 36. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 72 : , Dheravata rIta dharI khAna pAna tAna karI purana udara bharI bhAra nita vahe hai, pIta anagala nIra karata na para pIra rahata adhIra kahA zeAdha nahI lahyo hai, vAla vina paLa tela bhakSAbhakSa khAta ghola harata karata hAla pApa rAca rahA hai, zIMga pucha dADhI mucha vAta na vizeSa kachu(kucha) Atama nihAra ag (ucha) moTa rUpa kahe che. 37 nIke madhu pIke Take zIkhaMDa sugaMDa lIke karatA kalela cheke nAgabera cAkha re, atara kapUra pUra agara tagara bhUra mRgamada ghanasAra bhare dhare khAta re, seva Aru AMba dAru pIsatA badAma cAru Atama gaMgerA perA cakhata sudAmA re, mRdu tana nAra phAsa sajake jaMjIra pAsa karI narakavAsa aMta bhaI khAkha je. 38 taru khaga vAsa vase rAta bhae kasama se sUra Uge jAta dase dUra karI cIlanA, pyAre tAre sAre cAre aisI rIta jAta nyAre kau na saMbhAre phera meha kahA kIlanA jaise haTavAle mola mAlake vachara jAta taise jaga Atama saMjoga mAna dIlanA, jaina vIra mitta tere jAke tu karata he racenavase tero phera nahI mIlanA.39 1. rAtri mAtra. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 73 : thore sukha kAja mUDha hArata amara rAja * karata akAja jAne levuM jaga lUTake, kuTuMbake kAja kare Atama akAja khare lacchI jora cera hare mare zira kuTake; karama saneha bhera mamatA magana bhera yAre cale chora jora rove zira kuTake, naraka janama pAya vIrathA gamAya tAya bhUle sukha rAha chale rItahAtha uTake. 40 devatA prayAsa kare narabhava kula khare samyaka zraddhAna dhare tana sukhakAra re, karaNa akhaMDa pAya dIragha suhAta Aya suguru saMjoga pAya vANu sudhA dhAra re; tava(navuM) pratIta lAya saMjama ratana pAya AtamasarUpa dhAya dhIraja apAra re, karata sugAra lAla chora jaga bhramajAla mAna mitta jita kALa vRthA mata hAra re. 41 dharata sarUpa khare adhara pravAla ja re suMdara kapura khare radana sahAna re, iMduvata vadana ryuM ratipati madana kuM bhaye sukha magana kyuM pragaTa ajJAna re, pIka dhuna sAda kare dhAma dAma bhura bhare kAmanIke kAma jare pare khAnapAna re, karatA tuM mAna kAha Atama sudhAra rAha nahi bhAre mAna chore sevanA masAna re. 42 1. khAlI hAthe. 2. koyala. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 74 : - naravara hari hara cakrapati haladhara kAma hanumAna vara bhAnateja lase hai, jagata uddhAra kAra saMghanAtha gaNadhAra kurana pumAna sAra teu kAla se hai, haricaMda muMja rAma pAMDasuta zItadhAma nala ThAma kara vAma nAnA duHkha phase hai, deDha dina terI bAjI karato nidAna rAjI Atama sudhAra zira kALa kharo hase hai. 43. parake bharama bhera karake karama ghora garake naraka jera bharake maradameM, dharake kuTuMba pUra jarake Atama nUra larake lagana bhUra parake daradameM; sarake kuTuMba dUra jarake pare hajUra marake vasana mUra kharake laladameM, bharake mahAna mada dharake nivana hada dharake purAna rada mIlake garadameM. 44. phaTake sujJAna saMga maTake madana aMga bhaTake jagata kaMga kaTake karadameM, raTake to nAra nAma khaTake kanaka dAma gaTake abhakSacAma bhaTake vihadameM; haTake dharama nAla DaTake bharama jAla chaTake kaMgAla lAla raTake daradameM, jhaTake karata prAna laTake naraka thAna khaTake vyasana mila Atama garadameM. 45. dvArAmatI nAtha neke sakala jagata Take haladhara brAta nIke seve bahu rAna hai, hATakaprAkAra karI 1. tIrthakara 2. sonAne kille. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 75 : sAjana ratanakAzIza jarI zaiAbhata amarapurI mahAna re; puna vIte hAtharIte saMpata vipata TIte hAya sAda rAda kIte tantyA nija thAna re, sega bhare Thera care vaname vilApa kare . Atama sIyAne kAkA karatA gumAna re. 46. bhUla parI mIta teAya nija zuna saba khAya kITa ne pataMga hAya appA vIsaratu hai, hIna dIna DIna cAsa dAsa vAsa khIna trAsa kAsa pAsa duHkha bhIna jJAnate gIratu hai; du:kha bhare sUra mare ApadAkI tAna gare nAnA suta mitta kare kira visaratu hai, Atama akhaMDa bhUpa karatA anaMta rUpa tIna leAka nAtha hAke dIna yuIratu hai ? mahAjodhA karma sAdhA sattAkA sarUpa AdhA ThArata aganakrodhA jaDati dhAyA huM, ajara amara siddha purana akhaMDa riddha tere vina kAna dIdha sama jaga joyA huM; mujase' tu nyArA bhaye| cAra gati vAsa thaye du:khaku' anaMta lahyo Atama vIgeAyA huM, karatA bharamajAla pharyo. huM khIhAla hAla tere vina mitta maiM anata kAla rAyA huM. 48. Ima Ada kumatAse' prIta karI nAtha mere hare ( 1. ratananA kAMgarA. 2. khAlI hAthe, 3. tArI. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : chaThThuM : sama guna tere sata khAta eTalu huM, mahAsukhakArI pyArI nArI nyArI chArI dhArI mAhapadArI kArI doSa bhare tAruM huM; hita karuM cita dharuM sukhake bhaMDAra bharuM samyaka sarUpa dharuM' kama chAra cheAruM huM, Atama pIyAra kara kumata bharama hara tere vina nAtha huM anAtha bhaI DAluM huM. 49. ruhyA huM anAdi kAla jagame mIhAla hAla kArTa gata cAra jAla dvAra mADhukIrakeA, narabhava nI pAyA duSama aMdhera chAyA jaga cheAra dharma dhAyA gAye nAma vIrakA; kuguru kusaMga tAra sata mata jora dvAra mithyAmati kare sAra kAna deve dhIrakA? Atama garIba kharA ama na visArA dhare tere bina nAtha kona jAne merI pIrakA. 50. rAga sAga du:kha pare mAnasI vIthAkuM dhare mAna sanamAna kare huM... kare jaMjIrakA, maMdamati bhUta rUpa kuguru naraka huta saMga kare hAta bhaMga kAMjI saMga chirake; caMcala viMga mana dvArata ana gavana dharI zIra hAtha kona pUche mRganIrakAra, Atama garIma kharA ama na visAre dharA tere bIna nAtha kAna meTe merI pIrakeA. 51. 1. vyathAne. 2. mRgajaLa-jhAMjhavAnAM pANI. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 77 : leka beka jAne kIta Atama anaMta mIta purana akhaMDa nIta avyAbAdha bhUpake, cetana subhAva dhare jaDatAoM dura pare ajara amara khare chAMData virUpake naranArI brahmacArI veta zyAma rUpadhArI karatA karama kArI chAyA nahi dhrupakA, amara akaMpa dhAma avikAra budha nAma kRpA bhaI terI nAtha jAnyo nija rUpake. para. vAra vAra kahuM teya sAvadhAna kauna hoya mitta nahi te koya UMdhI mati chaI hai, nArI pyArI jAna dhArI phirata jAta bhArI ruddha buddha leta sArI luMTake ThaI hai, saMga karo du:kha bhara mAnasI agana jare pApaka bhaMDAra bhare sudhI mati gaI hai, Atama ajJAna dhArI nAce nAnA saMga dhArI cetanAke nAthakuM acetanA kayA bhaI hai? 53. - zIta sahe tApa dahe nagana zarIra rahe ghara chora vana rahe to dhana thaka hai, veda ne purANa pare tatvamasi tAna ghare taka ne mImAMsa bhare kare kaMTha zoka hai, kSaNamati brahmapati saMkha ne kaNAda gati cAravAka nyAyapati jJAna vinu beka hai, raMga bahIraMga achu mekSake na aMga kachu Atama samyaka vina jA saba pheka hai. pa4. , ; , ' . Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 78 : ; SaTe pAra sAta DAra ATha chAra pAMca jAra cAra mAra tIna phAra lAra terI phare hai, tIna daha tIna gaha pAMca kaha pAMca laha pAMca gata pAMca baha pAMca dUra kare nava pAra nava dhAra teramuM viDAra DAra dazakuM nihAra pAra ATha sAtha lare hai, Atama sujJAna jAna karatA amara thAna harake timira mAna jJAnabhAna care hai. 55. zItala sarUpa dhare rAga-dveSa vAsa jare manakI taraMga hare deSanakI hAna re, suMdara kapAla UMca kanaka varaNa kuca adhara anaMga rUca pIka dhuna gAna re; SoDaza ziMgAra kare je banake mada bhare dekhake nayana care jare kAmarAna re, aisI jina rIta mita Atama anaMga jita kAke mUDha veda dhIta hI brahmAjJAna re. pa6. - hirameM suna bhaye sudhatA visara gaye timira ajJAna cho bhaye mahAduHkhIye, nija guNa suja nahi sata mata bujha nAhi bharama arUjha tAhi paraguna ruzI tApa karavo sura dharama na jAna mUra samara kasAya vali araNameM dhukhIye, Atama ajJAna bala karato aneka chala dhAra aghamalabha mUDhaname mukhIye. pa7. A savaiyAnuM mULa rahasya A pustakanA prAraMbhamAM Apela che. 1 mULa. 2. pAparUpI mela. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 7 : : laMbana mahAna aMga suMdara kanaka raMga sadana vadana caMga cAMdasA ujAsA hai, rasaka rasIla laga dekha mAne hAra mRga zelata maMdAra zRMga Atama barAsA hai, sanatakumAra tana nAkanAtha guNa bhana deva Aya darazana kara mana AsA hai, china meM bigara gayA kayA he mUDha mAna gaye pAnImeM patAsA tesA tanakA tamAsA hai. 58. kSINa bhaye aMga tole mUDha kAma dhana jeu kahA kare guru keu pApamati sAjI hai, aulane zIMghAna cATa mAne sukha kero thATa Anana ucATa mUDha esI mati cAjI hai, mUta ne purIsa parI mahAduragaMdha bharI esI jenivAsa karI phera cahe pAjI hai, karate anita rIta Atama kahata mita gaMdakI kIre bhaye gaMdakImeM rAjI hai. 59 trAtA dhAtA mokSadAtA karatA anaMta sAtA vIra dhIra guNa gAtA tAre aba ceko, tuMja hai mahAna muni nAthanake nAtha guNa evuM nizadina kunI jAne nAtha dere ke, je rUpa Apa dhare taiso muja dAne karo aMtara na kucha kare phera meha cereka, Atama 1. I. 2. garbhavAsa. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ L: 80 : saraNa paryo karato araja khare tere vina nAtha kena meMTe bhava phereke? 60 jJAna bhAna kahA mere khAnapAna dArA jere mana huM vihaMga dere kare nAhi thIratA, mujase kaThora ghera nija guNa cera bhera DAre brA Dera jera phiruM jaga phIratA, aba te ThikAne caryo caraNa saraNa paryo nAtha zira hAtha dharyo agha jAya khIratA, Atama garIba sAtha jesI kRpA karI nAtha pI che je pakare hAtha kAke jaga paratA. 21 zIlIvAra brahmacArI dharamaratana dhArI jIvana AnaMdakArI guru zobhA pAvanI, tinakI kRpA ja karI tatva mata jAna para kuguru kusaMga TarI zuddha mati dhAvanI, paDhate AnaMda kare sunate virAga dhare karato mugata vare Atama sahAyanI, saMvata te muni kara nidhi aMdu (19ra7) saMkha dhara tata cIna nAma kIna upadezabAvanI. da2. iti. wrfrf`wn nfrfrfrmk rfrf sa karatA haratA AtamAM, dharatA niramala jJAna; 6 che varatA bharatA mekSaka, karatA amRta pAna. 1che. an Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiyAbhyo MILLEO alo rajJAna para palaparamAna zrI jaina dharma prasAraka sabhA,