________________
પણ તે સાંભળીને જેના નેત્રોમાં અશ્રુ આવેલ છે તેવી અત્યંત દુઃખી થઈ. માતાને આ પ્રમાણે દુઃખી થયેલી જોઈને સુમિત્રે કહ્યું કે-“હે માતા ! તમે શા માટે દુખી થાઓ છો અને ખેદ કરે છે? મને આજ્ઞા આપો એટલે હું દેશાંતર જાઉં. માતા કહે છે કે-“હે વત્સ ! જે તું દેશાંતર જઈશ ને હું પણ તારી સાથે આવીશ, કેમકે હું તારા વિના અહીં રહેવાને અસમર્થ છું.” સુમિત્ર માતાને કહે છે કે-“હે માતા ! તમારે તે અહીં જ રહેવું યોગ્ય છે, કારણ કે અન્યોન્ય દેશ વિષમ હોય છે અને તમારું શરીર અતિ સુકમળ છે. મારે તે મારા પિતાને આદેશ સર્વથા માન્ય રાખ પડશે, કારણ કે તેમ ન કરું તો રાજા મારા પ્રાણ હરે. રાજા કેઈના મિત્ર હોતા નથી. આ પ્રમાણે કહીને સાથે આવવાને ઈચ્છતી માતાનું મધુર વચનવડે નિવારણ કરી પરમ ભક્તિથી તેને પ્રણામ કરી, અવિનકારી એવી તેની આશીષ મેળવી સુર, સીધર, સુત્રામને સાગર એ ચારે મિની સાથે અને સહાયકપણે લઈને તે નગરની બહાર નીકળ્યો.
પછી ઉત્તર દિશા તરફ ચાલતાં ઘણા ગામ અને નગરવાળી અને અનેક પ્રકારના આશ્ચર્યોવાળા પૃથ્વીને જોતાં અનુક્રમે કાષ્ટ તેમજ પાષાણને પણ ખેંચી જનારી, અતિ વેગવાળી, અતિ ગંભીર અને દુઃખે તરવા એ એક નદી દુર્દશાની જેમ તેઓની નજરે પડી. તે વખતે ત્યાં જળની અંદર જોઈ રહેનાર કેઈક મનુષ્યને તે નદીના તટ ઉપર રહેલે તેઓએ જો . એટલે તેની પાસે જઈને તેમણે પૂછ્યું કે તું આમાં શું જુએ છે ?” તે બોલ્યો કે- મારે બળદ આજે રાત્રે મારે ઘેથી ચોરોએ હરણ કરેલ છે તેનું પગલું હું જળમાં