________________
(૪૫)
યમાન થઇને રાજપુરૂષને હુકમ કર્યા કે−‘અને આખા નગરમાં ફેરવી તેની વિગેાવણા કરીને એને ચારની જેમ મારી નાખેા. તે વખતે મત્રીપુત્રે રાજ્યના પગમાં પડી યાચના કરીને તે મહાધ્રુત્ત ન જીવતા છેડાવી દેશપાર કરાવ્યો. રાજાએ ‘ અહા બુદ્ધિ ! અહા બુદ્ધિ ! અહે તેના ધર્મની પ્રશસ્યતા !’ એમ કહીને મંત્રીઆની પાસેથી તેને લાખ દ્રષ્મ તરતજ અપાવ્યા. લેકે કહેવા લાગ્યા કે– આ પુરૂષને ધન્ય છે કે જેણે આપણા શ્રેષ્ઠીપુંગવન ઉપાધિમુક્ત કર્યા.' આ પ્રમાણે સ` લેાકેાની પ્રશ ંસા સાંભળતા તે મંત્રીપુત્ર ખજારમાં આવ્યો અને તે દ્રવ્યવડે અન્નપાનવસ્રાદિ ગ્રહણ કરી મિત્રા પાસે આવ્યો અને મિત્રાને યથેચ્છ ખાનપાનવડે પ્રસન્ન કર્યો. ‘ ગૃહસ્થાને અથ એ કલ્પવૃક્ષ તુલ્ય છે. ’
પછી તેઓએ વાપી, કૂપ, સરેાવર, કમળે! અને પ્રાસાદે વિગેરે ચિત્રવિચિત્ર એવા ચાતરમ્ ક્રીને જોયા, કારણ કે તેએ કાતુકપ્રિય હતા. સ્વેચ્છાવિહારી એવા તેઓ ત્યાં કેટલેાક કાળ રહીને દૂર દેશ જોવાની ઇચ્છાવડે પાછા ત્યાંથી આગળ ચાલ્યા. મામાં એક મહાઘાર અટવી આવી. તે સિડુ, વાઘ, હાથી વિગેરે સ્થાપદાથી વ્યાપ્ત હતી. યાગી જેમ સંસારનો પાર પામે તેમ તેઓ સુખે સુખે તે અટવીનો પાર પામ્યા. એક દિવસ સંધ્યાકાળે તેઓ એક વિસ્તિણું વડવૃક્ષની નીચે આવ્યા. ગ્રામની નજીકના જ તે ભાગમાં ચાલવાથી થાકેલા અને વિસામાના ઇચ્છક એવા તે ચારે ત્યાં જ રાત્રિવાસેા રહ્યા. રાત્રિના ચાર પહેારે ચાકી કરવા માટે એકેક જણુના વારા ઠરાવી એકેક જણે પહેરેગિર તરીકે જાગૃત રહેવાનું અને બાકીના ત્રણ મિત્રએ મળ સ્થળ જોઈને શયન કરવાનું ઠરાવ્યું.
પહેલે પહેારે રાજપુત્રને વારા ડાવાથી તે જાગતા હતા. તે વખતે અંતરિક્ષમાં રહીને કાઈ એલ્યુ' કે ‘ પડું ? ’આ પ્રમાણે