________________
( ૩ ) હવે તે ગણિકા નદીના ઉપરના ભાગ તરફ ચાલવા લાગી. એ પ્રમાણે નિરંતર ચાલતાં ઘણે દૂર ગઈ, ઘણા વન પર્વતને જોયા, એ પ્રમાણે ચાલતાં તે નદીની નજીક રહેલા એક નગરના સુંદર ઉઘાનમાં આવી. ત્યાં કીડારસમાં પરાયણ એવા દંપતી (સુમિત્ર ને પ્રિયંગુમંજરી)ને તેણે જોયા. તેને જોઈને વિસ્મયથી વ્યાપ્ત થયેલા મનવાળી તે વેરિણું ક્ષણમાત્ર તે વિચારવા લાગી કે- “અહો રૂપ ! અહે કાંતિ ! અહે અદ્ભુત લાવણ્ય! અહો ભાગ્યાધિકતા! અહા એમની લીલા ! શું આ તે કોઈ વિદ્યાધરનું જોડલું છે અથવા શું ઈંદ્રાણી ને ઇંદ્ર ભૂમિપર ક્રીડા કરવા આવ્યા છે?” આ પ્રમાણે વિચારતી તે ગણિકાએ રાજાને મળેલા કંચુકની જેવા જ કંચુકને ધારણ કરનારી પ્રિયંમંજરીને જોઈ. એટલે તેણે નિશ્ચય કર્યો કે
જરૂર આ તે જ સ્ત્રી છે કે જેણે મારા રાજાના મનનું હરણ કર્યું છે. વળી તેણે વિચાર્યું કે-“મારો પ્રયાસ ફળિભૂત થયે છે. જાગતા એવા મારા ભાગ્યવડે જ મને આ સ્ત્રીને પત્તો મળે છે.” પછી સિદ્ધસત્તરીના પ્રભાવથી પ્રિયંગુમંજરીના સર્વ સ્વરૂપને જાણી લઈને કપટ કરવામાં ચતુર એવી તે વેશ્યા તે જ ઉદ્યાનના સમિપના માર્ગને છેડે એક વૃક્ષની નીચે બેસીને રાજા વિગેરેના નામે લઈ અત્યંત રૂદન કરવા લાગી. તેનું રૂદન સાંભળીને તરતજ કીડા તજી દઈને દયાપરાયણ એવા તે દંપતી તેની પાસે આવ્યા. તેને અત્યંત વિલાપ કરતી જોઈને કુમારે પૂછયું કે-“હે મુગ્ધ ! તું કોણ છે અને આ બગીચામાં આવીને શા માટે રૂએ છે?” એટલે તે ગણિકા બેલી કે-“હે દયાના આધારભૂત કુમાર ! મારા દુઃખનું કારણ સાંભળો !