________________
( ૧૦ )
નથી; તેથી તને કેવી રીતે રજા આપી શકું ? ' સુધીરે કહ્યું– ‘જો કે એમ છે તેા પણ અહીં લાભાલાભના વિચાર કરવા ચેાગ્ય છે, કારણ કે અપૂર્વ વિદ્યા મેળવવા માટે આવે યાગ વારવાર મળી શકતા નથી; તેથી વિનયાદિ ગુણાવડે આને આરાધીને છ મહીનાની અંદર વિદ્યા મેળવી હું તમારી પાસે જરૂર આવીશ, તેથી પ્રસન્ન થઇને મને આજ્ઞા આપો.' કુમાર વિચારજ્ઞ હોવાથી તે બુદ્ધિમાનના વર્ચના સાંભળીને તેને વિયેાગ સહન કરવાને અસમર્થ છતાં તે વખતે તેને ત્યાં રહેવાની રજા આપી. પછી તેના નિમિત્તે પેલા વિદ્યાસિદ્ધને વિનતિપૂર્વક કહ્યું કે‘ હે સ્વામિનુ ! તમારી પાસે રહેનાર આ મારા મિત્ર વિદ્યા મેળવવામાં સફળ થાઓ. ' વિદ્યાસિદ્ધ તે વાત સ્વીકારી એટલે પછી સીધરને ત્યાં મૂકીને બાકીના મિત્રો સાથે વિશાળ બુદ્ધિમાન કુમાર આગળ ચાલ્યેા.
"
એ પ્રમાણે ઘણા દૂર દેશમાં ગમન કરતાં એક જગ્યાએ તરતમાં જ યુદ્ધ થયેલી રણભૂમિ જોઇ. તે રૂધિરવડે પથરાયેલી હતી. ચાતરફ કપાઇ ગયેલા હાથ, પગ, શરીર અને મસ્તકવડે વ્યાપ્ત હતી, તેમજ શીયાળા અને ગીધ વિગેરે પક્ષીઓ ત્યાં કરી રહ્યા હતા. તેવી રણભૂમિમાં ધાયેલા વસ્ત્ર પહેરેલા, યજ્ઞોપવીત ધારણ કરેલા શ્રેષ્ઠ શરીરવાળા, સવિશેષ સ્નાન કરેલા, દર્દૂની મુદ્રાઆવડે અંકિત આંગળીઓવાળા કાઈ દ્વિજ મરણ પામેલા મનુષ્યેાના રૂડમુ ંડાને આમતેમ ફેરવતા ને જોતા નાના જળાશયમાં રહેલા કરચલાની જેવા તેમણે દીઠા. તેને એ પ્રમાણે કરતા જોઇને સુમિત્રે પૂછ્યું કે-‘ હે વિપ્ર ! આવા અપવિત્ર સ્થળે અધમ જનને યોગ્ય એવુ કુત્સિત કાય તમે શા માટે કરો છો ? ’ બ્રાહ્મણ એયેા કે“ હું કુમાર !