________________
૫.
ચક્રવતી ચેથા આરાની શરૂઆતમાં થાય છે. છેલ્લા તીર્થકરનું આયુષ્ય, દેહમાન વગેરે અવસર્પિણી કાળના પ્રથમ તીર્થંકરની સમાન જાણવું.
આમાં ઉત્તરોત્તર દેષ અને દુઃખની હાનિ તેમજ ગુણ અને સુખની વૃદ્ધિ થતી રહે છે.
૪ – આરો સુષમદુઃષમ નામનો અને બે કેડીકેડી સાગરોપમ પ્રમાણ કાળને હોય છે. તે અવસર્પિણી કાળના ત્રીજા આરાસમાન જાણ. ચોથા આરાના ૮૪ લાખ પૂર્વ ઉપરાંત ત્રણ વર્ષ અને સાડા આઠ માસ વીત્યા બાદ ૨૪ મા તીર્થંકરનું નિર્વાણ (મોક્ષગમન) થાય છે. બારમા ચકવતી પણ આયુષ્ય પૂર્ણ કરે છે. ત્યાર પછી પાપમના અસંખ્યાતમા ભાગ પ્રમાણ કાળ વીત્યા બાદ દશ પ્રકારના કલ્પવૃક્ષની ઉત્પત્તિ થવા માંડે છે. તેનાથી મનુષ્યની અને પશુ–પંખીઓની ઈચ્છા પૂર્ણ થાય છે. લોકો કામધંધા છેડી દે છે. પુત્ર-પુત્રીના યુગલો ઉત્પન્ન થવા માંડે છે. બાદર અગ્નિ અને ધર્મને વિચછેદ થાય છે. તેથી યુગલિયા અકર્મભૂમીના યુગલિકે જેવા બની જાય છે.
૫ – પાંચમે આરે સુષમ નામનો અને ત્રણ કેડીકેડી સાગરોપમ પ્રમાણ કાળનો છે. તે અવસર્પિણકાળના બીજા આરા સમાન જાણે. આમાં વર્ણાદિ શુભ પર્યાની વૃદ્ધિ જાણવી.