________________
·
૭૩
આમળા પ્રમાણ આહારથી તૃપ્તિ પામનારા ( બાકી હિમવ’તક્ષેત્રના યુગલિકાની સમાન વર્ણનવાળા ) યુગલિક મનુષ્યા વસે છે. અડ્ડી' અવસર્પિણીકાળના ત્રીજા આરાને અંતે જેવા ભાવ હાય, તેવા ભાવ સદાકાળ વર્તે છે.
લઘુદ્ઘિમવ'ત, મહાહિમવત, નિષધ, નીલવંત, સી અને શિખરી આ છ મહાગિરિથી જ ભૂીપના ભરત, હિમવ ંત, હરિવ, મહાવિદેહ, રમ્યકુ, હૅરણ્યવત અને અરવત આ પ્રમાણે સાત ક્ષેત્રા ( વિભાગા) થાય છે.
લવણસમુદ્ર-લવસમુદ્ર જમૂદ્રીપની ફરતે વીટળાઈ ને રહેલા છે. તે બે લાખ જોજન પહાળે છે અને એક હજાર જોજન ઊડે છે. તેમાં ચારે ય ક્રિશાએના મધ્યકેન્દ્રમાં મેટા ઘડાના જેવા આકારવાળા એક એક કળશ છે. તેને પાતાળ કળશ કહેવાય છે. આ ચારેય દિશાએના ચારેય કળશેામાં ૪૨ ૧૪ મુત્ત એટલે ૧૧૫ કલાકે વાયુના પ્રકોપ થાય છે. તેથી આ સમુદ્રમાં પાણીની ભરતી આવ્યા કરે છે. લવણુસમુદ્ર સિવાયના બીજા સમુદ્રોમાં પાતાળ કળશે નથી, માટે ભરતી-ઓટ પણ નથી.
લવણુસમુદ્રની ચાર વિદિશાઓના મધ્યકેન્દ્રમાં અનુવેલ ધર નામના એક એક પર્વત આવેલે છે. તથા ચારેય પાતાલ કળશેાની ડાબી બાજુએ વેલ ધર નામના એક એક પર્વત આવેલા છે.
