________________
૫૦
અત્યંત પાપી અને દુઃખી જીવન પૂર્ણ કરીને, પાપાનુબંધી પાપના પ્રભાવે, છઠ્ઠા આરાના જી પ્રાયઃ નરક કે તિર્યંચ ગતિમાં જનારા થશે.
છઠ્ઠા આરામાં આપણે જન્મ નિવારવા માટે જીવનપર્યત માંસાહાર, રાત્રિભોજન, કંદમૂળભક્ષણ, મહાઆરભસંમારંભ ઈત્યાદિ પાપોનો ત્યાગ અને ધર્મપરાયણ જીવન જીવવું જરૂરી છે. અન્યથા માંસાહાર, રાત્રિભેજન ઇત્યાદિ પાપના પ્રભાવે છઠ્ઠા આરામાં જન્મ્યા તે અનુબંધવાળા પાપ બંધાયે જશે અને નરક–તિર્યંચગતિના ભયંકર દુઃખની પરંપરા સજઈ જશે.
છઠ્ઠો આરે પૂર્ણ થતાં અવસર્પિણ કાળની સમાપ્તિ થાય છે અને ઉત્સર્પિણી કાળની શરૂઆત થાય છે.
ઉપણુકાળના છ આરે ૧ – ઉત્સર્પિણી કાળને પહેલો આ ૨૧ હજાર વરસને દુઃષમદુઃષમ નામને હેાય છે. તે અવસર્પિણુંકાળના છઠ્ઠા આરા સમાન જાણ. ફરક એટલે કે આમાં દુઃખની હાનિ તેમજ પ્રાણુઓના આયુષ્ય, દેહપ્રમાણ અને સારભૂત પદાર્થોના ગુણોની અને શુભ ભાવની ઉત્તરેત્તર વૃદ્ધિ થતી રહે છે.
