________________
પહેલી ટૂક શ્રી નેમિનાથ ભગવાનની મુખ્ય ટૂક, જેમાં નાની નાની બીજી ટૂકો છે. લગભગ ૪૨૦ પગથિયાં ચઢતાં શ્રી નેમિનાથ ભગવાનની મુખ્ય ટ્રકના કોટનો દરવાજો આવે છે. આ શ્વેતાંબર દેરાસર ૧૯૦x૧૩૦ ના વિશાળ ચોકમાં રમણીય, છટાદાર પહાડોથી સુશોભિત
யாப்பருங்கலகா MAHAANAMVAR
પહેલી ટૂક ઉપર પહોંચતાં સામાન્ય ઝડપે થાક ખાતાં–બેથી સવાબે કલાકમાં પહોંચી જવાય છે. થોડાં સાંકડાં પણ પૂર્ણ પગથિયાં છે. ચઢવું થોડું કઠિન છે, પણ અશક્ય નથી. રાણકદેવીના પથ્થર પાસે અડધો રસ્તો થાય છે.
આ દેરાસરનું નિર્માણ થયા બાદ ઘણા પ્રસિદ્ધ શ્રેણીઓ દ્વારા એનો જીર્ણોદ્ધાર થયેલ છે. આ દેરાસરની સામે જ માનસંગ ભોજરાજની ટૂંકમાં મૂળનાયક તરીકે શ્રી સંભવનાથ ભગવાન છે. મેલવસહી ટૂકમાં શ્રી સહસ્ત્રફણા પાર્શ્વનાથ ભગવાન મૂળનાયક તરીકે બિરાજમાન છે. સિદ્ધરાજ રાજાના મહામંત્રી શ્રી સજન શેઠે આ ટૂકનું નિર્માણ કરાવ્યું હોવાનું મનાય છે. આગળ જતાં શ્રી અદ્ભુતજી––શ્રી આદીશ્વર ભગવાન-ની વિશાળકાય પ્રતિમાજી—–સોની સમરસિંહ તથા માલદેવ નિર્મિત ટૂક આવે છે. આ પછીની ટૂકનું મુખ્ય મંદિર બે માળનું છે. સંગ્રામ સોનીની ટૂંકમાં શ્રી સહસ્ત્રફણા પાર્શ્વનાથ ભગવાન બિરાજમાન છે. શ્રી કુમારપાળ રાજા નિર્મિત ટૂકમાં શ્રી અભિનંદન સ્વામી ભગવાન છે. આગળ ભીમકુંડ તથા ગજપદ કુંડ છે. આગળ જતાં વસ્તુપાળ-તેજપાળ નિર્મિત ટૂકમાં ત્રણ દેરાસરો છે. સ્તન પુરાવતાર શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન, શંત્રુજયાવતાર શ્રી શેષભદેવ અને સત્યપુરાવતાર શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવાનનું એમ ત્રણ દેરાસરો છે. ત્યાર બાદ શ્રી સંપતિ રાજાની ટૂક આવે છે. આ દેરાસર પ્રાચીન અને વિશાળ છે. અહીં શ્રી નેમીનાથ ભગવાન બિરાજમાન છે. ત્યા બાદ ચૌમુખજી શ્રી સંભવનાથ ભગવાનની સ્ક, સાનવાવડી, શ્રી ધર્મશી હેમચંદ્રની ટ્રક, શ્રી મલ્લની ટક, શ્રી સતી રાજુલમતીની ગુફા, બીજી ચૌમુખજીની ટ્રક, ચોરીવાળાનું દેરાસર, ગૌમુખી ગંગા તથા ચોવીસ જિનેશ્વરની ચરણપાદુકાઓ છે. આ ઉપરાંત દિગંબર દેરાસર પાર્શ્વનાથ ભગવાન, બાહુબલી વગેરેનાં દેરાસરો છે. ગૌમુખી ગંગાની આગળ એક રસ્તો સહસાવન તરફ જાય છે જ્યાં શ્રી નેમીનાથ ભગવાનની દિક્ષા તથા કેવળજ્ઞાન કલ્યાણકનાં સ્થળો છે.
પહેલી ટ્રક ઉપર મુખ્ય દેરાસરની ભમતીમાં શ્રી મહાવીર સ્વામીજીની પ્રતિમા છે. અહીં જ શ્રી અમીઝરા પાર્શ્વનાથની પ્રાચીન પ્રતિમા છે. બાજુના મકવસહી દેરાસરમાં શ્રી અષ્ટાપદ તીર્થની રચના છે. ઉપરાંત શ્રી સંપ્રતિ રાજાના સમયની એક શ્રી મહાવીર સ્વામીની પ્રાચીન પ્રતિમાજી છે. સહસાવનમાં ભગવાનને કેવળજ્ઞાન થયેલ છે. પાંચમી ટ્રક નજીક
