________________
ઉત્તર પ્રદેશ દિલ્હીથી ૨૦ કી.મી.ના અંતરે દિલ્હી કરનાલ રાષ્ટ્રીય માર્ગ ઉપર શ્રી વિજય વલ્લભ સ્મારકનું નિર્માણ થયેલ છે. સાધ્વી મહતરા શ્રી મૃગાવતી, શ્રીજીના માર્ગદર્શન નીચે આ સંસ્થાનનું નિમણિ થયેલ છે. પ્રાચિન જિનાલયો ધર્મસ્થાનો અને અન્ય જગ્યાઓએ પૂરતી સંભાળ વિના સંગ્રાયેલા પ્રાચિન ગ્રંથોને અહિંયા લાવી આધુનિક વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિઓ દ્વારા રક્ષીત કરેલ છે. આ સંસ્થાન દ્વારા અન્ય ઉપયોગી સામાજિક કાર્યો થઈ રહેલ છે.
૧. શ્રી હસ્તિનાપુર તીર્થ મૂળનાયક: શ્રી શાંતિનાથ ભગવાન, શ્વેત ગુલાબી, પદ્માસનસ્થ. તીર્થસ્થળ: આ મહાન તીર્થસ્થાનનો ઈતિહાસ આદિનાથ ભગવાનના સમયથી શરૂ
થાય છે. ત્યાર પછી શ્રી શાંતિનાથ ભગવાન, શ્રી કુંથુનાથ ભગવાન, શ્રી અરનાથ ભગવાનના ચાર લ્યાણક અવન, જન્મ, દીક્ષા, કેવલજ્ઞાન અહીં થયા હતા. શ્રી આદીશ્વર ભગવાન દીક્ષા પછી નિર્જલ અને નિરાહાર વિચરતાં અહીં પધારેલ અને શ્રી શ્રેયાંસકુમારને હાથે ઈક્ષરસનાં પારણાં કરેલ જે પ્રથા આજે પણ પ્રચલિત છે. અહીં ભગવાન શ્રી મલ્લિનાથનું સમવસરણ રચાયાનો પણ ઉલ્લેખ છે. અહીં શ્રી મુનિસુવ્રત
સ્વામી, શ્રી પાર્શ્વનાથ તથા શ્રી મહાવીર સ્વામી ભગવાનના પદાપર્ણના ઉલ્લેખો છે. આ સ્થળનો મહિમા શબ્દોમાં વર્ણવવો અશક્ય છે. મેરઠ
સ્ટેશનથી ૩૭ કિ.મી. છે, જ્યારે દિલ્હીથી લગભગ ૧૦ કિ.મી. છે રહેવા માટે ધર્મશાળાઓ તથા ભોજનશાળાની વ્યવસ્થા છે. વૈશાખ સુદ ૩ (અક્ષય તૃતીયા)ના દિવસે વરસીતપના પારણાં કરવા હજારો યાત્રાળુઓ અહીં પધારે છે. આ તીર્થનો વહીવટ દિલ્હીની શ્રી આત્માનંદ જૈન સભા કરે છે.
૨. શ્રી કપિલાજી તીર્થ મૂળનાયક: શ્રી વિમલનાથ ભગવાન, શ્વેત વર્ણ, પદ્માસનસ્થ. તીર્થસ્થળ: તેરમા તીર્થંકર શ્રી વિમલનાથ ભગવાનના ચાર કલ્યાણક, અવન, જન્મ,
દીક્ષા તથા કવલજ્ઞાન આ પાવન ભૂમિમાં થયેલ છે. નજીકનું રેલવે સ્ટેશન કામગંજ ૧૦ કિ.મી. છે. ગામનું નામ કમ્પિલપુર છે. અહીં ધર્મશાળામાં રહેવાની સગવડ છે.
૩. શ્રી અહિચ્છત્ર તીર્થ મૂળનાયક: શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન, પદ્માસનસ્થ. તીર્થસ્થળ: યુગાધિદેવ શ્રી આદિનાથ ભગવાન પછીના તીર્થકરોની પણ આ વિહારભૂમિ
અને અગિયાર રાજાઓની આ અધિકારભૂમિ છે. સંકટ હરનાર ત્રેવીસમા તીર્થકર શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનની આ તપોભૂમિ છે. શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુને
