________________
૧૦ સુવાસ: મે ૧૯૪૨
રોશન : પણ આ દાદાજનને કેદખાને ન પૂરાય. દિલદરિયાવને કાજે બન્ધન ન હોય, દાદાજાન!
મુઝફરશાહ બેટી ઝિન્દગી એક કેદખાનું છે. એ કેદખાનામાં રહીને પણ આદમજાતે રહના અતાલિકને ન ભૂલવો જોઈએ. બેટી ! રોશન! હું જુવાનીમાં અતાલિકને-પરવરદિગારને વીસરી ગયે હતો. તેણે મને ઠોકર મારી મારી ફરજ પર મૂકે. (મુઝફરશાહ તખ્ત પર બેસે છે.)
રેશનઃ અબ્બાજાન, સુલતાનને ભલે તમારી જરૂર ન હોય પણ તમારી જરૂર ગુજરાતને છે. ગુજરાતનાં ગાંડાં તમારે દૂર કરવાનાં છે. ગુજરાતનાં ગાંડાં દૂર કરવા સુલતાનને તમારે દેરવા પડશે. ગુજરાતને સુલતાન હજુ કુમળો છેડ છે.
મુઝફરશાહ : બેટી, એ સર્વથી થાકી ગયો છું. તેધ પર હાથ મૂકતાં દેવતા ચંપાય છે. મને ફરી એ શાહી પાપ મૂકતાં થરથરાટ થાય છે. બેટી ! જાફરખાન માટે કેદખાનું ઉત્તમ છે. મુઝફર પ્રજાને પિતૃત્વ દાવ ખેંચી માત્ર અહમ્મદ અબ્બાજાન રહે તે જ મારી મુરાદ છે.
રેશન : સુલતાન, એ મુરાદ શાહનું ખ્યાબ છે. તે ખ્યાબ જ જાણજે. ખ્વાબ કદી ય ખરાં પડયાં સાંભળ્યાં છે ? દાદાજાન, કૂમળા છોડના ઉછેરનું કામ હાથ ધરે, નહિ તે એ છોડ વિકૃત બનશે. વિકારને કીડે એ છોડનાં પાંદડે પાંદડે અત્યારે તે ઘૂમી રહ્યો છે. દાદાજાન, નહીં તો અમ્બાજાનને કેદમાં તે કેમ પૂરે ?
મુઝફરશાહ : રેશન, બેટી, આ ભૂલ નથી. આને ભૂલ પણ ન કહેવાય. આ શાહી સબબ છે. રેશન, મારા દાદાજાના સુલતાન ન હતા નહીં તે હું પણ આ સબબને અનુસર્યો હેત. (મુઝફરશાહ તબીરને બાજુમાં મૂકે છે અગરદાનમાંથી અગેરના ધૂમ્રગટ નીકળે છે. વાતાવરણ પૂંધળું બને છે.).
રેશન: બાબાજાન, બંદગીને વખત થયું છે. આફતાબનાં દીદાર થતાં નથી.
મુઝફરશાહ (હસીને) બેટી, મને અત્યારે તું બંદગી માટે પૂછે છે. પણ જ્યારે મયદાને ધૂમત મુઝફર હતા ત્યારે સિપેહલાલારે બેરખની ગોઠવણ માટે આવતા, પૂછતા. રોશન! કહે ! કેણુ વધુ સુખી ? મુઝફર સુલતાન કે જાફરખાન કેદી ? અલ્લાહ દિલદરિયાવ છે. તે લઅનત કદી દેતું નથી. નહીં તે મારા જેવા વરૂને આ ખિત શેને હેય ? સાપ જેમ કુંફાડતું જહન્નત આવે તે ય મને ખુબ શેને યાદ આવે ! હું બધે બન્યો છું. બેટી, અહમ્મદશાહે મને પ્રકાશના માર્ગે દે છે.
રેશનઃ (આસમાનમાં નઝર કરી) બાબાજાન. આફતાબ આસ્માનમાંથી ગ. જુઓ જુમ્માને ચાંદ દેખાય. (આકાશમાં બંકસીગી ચંદ્રનું સુલતાન મુઝફરશાહ દર્શન કરે છે. સાત સાત સલામે ચંદ્રને મુઝફરશાહ કરે છે.) | મુઝફફરશાહઃ રોશન, બેટી, પાણું લઈ આવ તે! બંદગી કાજે હાથમેં જોઈ લઉં. (રેશન જાય છે.) ખુદાતાલા! મને માફ કરજે. તું જાણે છે કે હું નિર્દોષ છું. મહમદશાહ મારો રૂહ હતો. મેં એને બેહસ્તશીન નથી કર્યો. તે જ મારી ઝિન્દગીને બિયાબાં બનાવી ગયો. મારા ચશ્મને સિતારા હવે છે મારે આ બાબાજાન...ખુદાઓ! રહેમ તે છે ને! હું તારા પનાહ છું. રાહમ કર. રહમ કર ! મહમ્મદશાહ જેવું ગાંડપણ આ સુલતાનને ન આવે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
