________________
૨૨.સુવાસ: મે ૧૯૪૨
ન્યુઝીલેન્ડના એરાલુ ગામ નજીક ૩૦૦ માવરીઓની એક ટુકડી અંગ્રેજ સેનાથી ઘેરાઈ ગઝ, પરંતુ માવરીઓએ ઉત્સાહપૂર્વક સામને ચાલુ રાખ્યો. છેવટે ઘેરે વધારે આકરે બનતાં મારીઓ પાસે પીવાનું પાણું પણ ન રહ્યું, છતાં ત્રણ દિવસ લગી તરસ્યા મોઢે પણ તેઓ લડતા રહ્યા, અંગ્રેજ સેનાપતિએ માવરીઓની આ દશા નિહાળી તેમને માનભરી સુલેહ માટે કહેણ મોકલ્યું. ત્યારે મારી ટુકડીના સરદારે ઉત્તરમાં કહાવ્યું—“ સંધિ હંમેશાં સમાન બળવાળા બે પક્ષ વચ્ચે જ સંભવી શકે છે. તે સિવાયની સંધિ તે દયાના ટુકડા કે ઝેરના લાડુ છે–જે સ્વીકારવા કરતાં અમે મરવાનું વિશેષ પસંદ કરીએ છીએ.”
પિર્સેના નામે પરદેશી નૃપતિએ રેમ પર આક્રમણ કર્યું. તે પ્રસંગે મ્યુટીયસ નામે એક રામન દેશભકત પાસેનાના તંબૂમાં ધસી ગયો ને પેસેનાના તંબૂમાંથી બહાર નીકળતા એક અમલદારને તેણે ઠાર કર્યો. સિપાઈઓએ તરત જ મ્યુટીયસને ઝબ્બે કરી તેને પેસેન સમક્ષ રજૂ કર્યો. પિર્સેનાએ તેને અમલદારના વધનું કારણ પૂછ્યું.
" રાજન” મ્યુટીયસ ગર્વથી મસ્તક ઊંચતાં બે, “તે મારા રામ પર આક્રમણ કર્યું છે. એટલે હું તને ઠાર કરવાને અહીં આવ્યા હતા. પણ શરતચૂકથી અમલદાર મરાયે.”
યુવાન.” પિર્સેના મ્યુટીયસની તલવાર તેને પાછી ઍપતાં સ્મિતપૂર્વક બેજો, “તારાં સાહસ, શેર્ય, દેશપ્રેમ ને સચ્ચાઈની હું કદર કરું છું. જા, તું સ્વતંત્ર છે.”
રાજવી” મ્યુટીયસ પાસે પડેલી આગની ભઠ્ઠીમાં પિતાને હાથ નાંખી બે, “મીઠા વચનથી અમે ભેળવાતા નથી. જો તમે બહાદુરોની ખરેખર કદર કરી જાણતા હે તે રોમ જીતવાને ખ્યાલ તેજી પાછા ચાલ્યા જાઓ. નહિતર યાદ રાખજો કે રેમ મારી જેમ આગ સાથે રની જાણનારા યુવાનેથી જ ભરેલું છે.”
- ત્રીજે જ દિવસે પર્સેના રેમને ઘેરે ઉઠાવી લઈ પાછો ચાલતો થયો.
X
- માલમેસનના મહેલમાં નેપોલિયને સેનાપતિઓને ભોજન માટે આમંત્ર્યા. ભજનની પૂર્ણાહુતિ પછી એ બગીચામાં શિકાર ખેલવાનો કાર્યક્રમ ઘડી કાઢયે. તે પ્રસંગે ત્યાં આવી પહોંચેલી જેસાઈન બોલી આ ઋતુમાં શિકાર ? સર્વે પ્રાણીઓના ખોળે સંતાનથી ભરેલા છે. ગળી ચલાવતાં દિલ નહિ ?”
નહિમને બંને બાજુએ ફેંકી દીધી. ને સેનાપતિઓ પણ તેને અનુસર્યો. તે પછી નેલિબતે શિકાર લગભગ તજી દીધેલ.
: એક અરજ અમીર અમેરિકાના પ્રમુખ લીકનની મુલાકાતે ગમે ત્યાર થી કન પોતાનાં બૂટ સાથે કરૂં હતું. તે જોઈ અમીરે કહ્યું: “અંગ્રેજે પોતાનાં બૂટ જ સાફ નથી કરતા.” -
“ ત્યારે તેઓ કેનાં બૂટ સાફ કરે છે?” લીંકને ધીમેથી પૂછયું.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com