________________
૧ ૩ૐ અર્હમ્ નમઃ |
પ્રાઇથન... કોઈપણ ગ્રન્થ, મહાગ્રન્થ, પુસ્તક કે પુસ્તિકાઓ અંગે પ્રસ્તાવના – પ્રાક્કથન લખવાની પરંપરા ચાલુ છે. અને તે અતિઆવશ્યક છે. કારણ કે દરેક પુસ્તકનાં કે ગ્રન્થનાં સામાન્ય કે વિશેષ ઉદેશ - રહસ્ય અને તેની રૂપરેખા જણાવનાર નાની કે મોટી પ્રસ્તાવના હોય તો જ વાંચક વાંચે એટલે તેની ગ્રન્થ. વાંચવાની શ્રદ્ધા પ્રગટ થાય છે.
સંયમપર્યાયવૃદ્ધ, અનુભવવૃદ્ધ અને વયોવૃદ્ધ પપૂ. લાવણ્યશ્રીજી મ.સા.ના શિષ્યા-પ્રશિષ્યાઓ પ.પૂ. મયૂરકળાશ્રીજી, પ.પૂ. કૈરવયશાશ્રીજી, પ.પૂ. દિવ્યલોચનાશ્રીજી, પ.પૂ. સતત પ્રયત્નશીલ પ્રશાન્તયશાશ્રીજી તથા પ.પૂ. અર્પિતયશાશ્રીજી મ. સાહેબો વ્યાકરણ વિષય ક્લિષ્ટ હોવા છતાં અતિ અંર્તપૂર્વક, સતત પ્રયત્નશીલ રહીને આનંદપૂર્વક અનાયાસે અધ્યયન થઈ જતું હોય તેવી રીતે કલિકાલસર્વજ્ઞ ભગવાનું હેમચન્દ્રસૂરિરચિત સિદ્ધહેમશબ્દાનુશાસન વ્યાકરણનો અભ્યાસ કરતાં હતાં. એમનો આ આનંદ-ઉત્સાહ અને ખંત દશ્યમાન થતાં અધ્યાપન કરાવતાં મારા પણ આનંદ અને ઉત્સાહ વૃદ્ધિ પામતાં હતાં. તેઓશ્રીને આ મહાગ્રન્થનું સામાન્ય અભ્યાસીઓ પણ સરળતાપૂર્વક અનાયાસ અધ્યયન કરી શકે તેવું કંઈક વિવરણ જેવું બને અને મુદ્રિત થાય તેવો ભાવ ચાલુ અભ્યાસમાં હું વારંવાર જણાવતો હતો.
તેઓશ્રીએ ખૂબ ખૂબ આનંદ અને ઉત્સાહપૂર્વક આ વાતને પૂર્ણ ભાવપૂર્વક વધાવી લીધી, અને તે દૃષ્ટિને સામે રાખી અધ્યયન અધ્યાપનમાં સતત પ્રયત્નશીલ રહી પ.પૂ. કરવયશાશ્રીજી અને પ.પૂ. પ્રશાન્તયશાશ્રીજીએ લખવાનું શરૂ કર્યું. તેમાં પ.પૂ. મયૂરકળાશ્રીજી મ. ની અને મારી સતત પ્રેરણા મળતી રહી.
સંધિ, પલિંગ, કારક અને સમાસરૂપ અઢી અધ્યાયરૂપ ચતુષ્ટકવૃત્તિનો પ્રારંભ કર્યો. પ્રથમ ભાગ - સિ.હે.શ. લઘુવૃત્તિ વિવરણમાં સંજ્ઞાપ્રકરણ ૧-૧, સ્વરસન્ધિ ૧-૨ અને વ્યંજન સર્વેિ ૧-૩ મુદ્રિત રૂપે વિ.સં. ૨૦૫૩ માં બહાર પાડવામાં આવેલ. દ્વિતીય ભાગ - સિ.કે.શ. લઘવૃત્તિ વિવરણમાં ૧-૪ અને ૨-૧ પલિંગ – દરેક શબ્દોનાં દરેક જાતનાં