Shrut Mahapooja

Author(s): Kirtiyashsuri
Publisher: Ramchandrasuri Smrutimandir Anjan Pratishtha Mahotsav Samiti

Page 72

કેવી રીતે સુખી થાય છે. આવી તમામ વાતો કથાના માધ્યમે જે રીતે સિદ્ધર્ષિ ગણિએ મૂકી છે, તે પ્રાયઃ ક્યાંય જોવા મળતી નથી. અનાદિકાળથી સાથે રહેલા આત્માના ભાવોને જાણવા અને માણવા આ ગ્રંથનું વાંચન અત્યંત જરૂરી છે.
આ ગ્રંથ ઉપર મોતીલાલ ગીરધરલાલ કાપડીયાનું ભાષાંતર છે. ૪૨. સંવેગરંગશાળા :
ગ્રંથકર્તા આ. જિનચંદ્રસૂરિ મહારાજે આ ગ્રંથમાં સંવેગનો મહિમા મૂળ ૪ દ્વાર અને પેટા ૩૭ દ્વાર દ્વારા ગાયો છે. સંવેગઈમોક્ષની તીવ્ર ઈચ્છા અને તેની રંગશાળા= નાટ્યભૂમિ. અલગ અલગ મુદ્દાઓ દ્વારા સાધકનો સંવેગ કઈ રીતે તીવ્ર બને અને વૈરાગ્યભાવ જાજવલ્યમાન બને તેની કાળજી આ ગ્રંથમાં રાખવામાં આવી છે. ૪૩. ધર્મરત્ન પ્રકરણ :
ત્રણ ભાગમાં વહેંચાયેલા આ ગ્રંથમાં ધર્મરૂપી રત્નનું માર્મિક વિવેચન કર્યું છે. ધર્મ કહેવાય કોને ? ધર્મને યોગ્ય વ્યક્તિના ૨૧ ગુણો કયા ? ભાવશ્રાવકના ક્રિયાગત તથા ભાવગત ગુણો કયા ? ભાવસાધુના લિંગો કયા ? વગેરે વર્ણન રોચક શૈલીમાં કથાના માધ્યમે વાદિવેતાળ શાંતિસૂરિ મહારાજે આ ગ્રંથમાં કરેલ છે. ૪૪. સિદ્ધહેમ શબ્દાનુશાસન પંચાંગી :
સિદ્ધરાજ જયસિંહની વિનંતીને માન આપી કલિકાલ સર્વજ્ઞ આ. હેમચંદ્રસૂરિ મહારાજે તે કાળના અનેક વ્યાકરણોનો અભ્યાસ કરી સંપૂર્ણતા સ્વરૂપે આ વ્યાકરણની રચના કરી છે. સંપૂર્ણ સંસ્કૃત ભાષાનો સમાવેશ સરળ સૂત્રોમાં કરેલ છે. જે ઉપર સ્વોપજ્ઞ રહસ્યવૃત્તિ, લઘુવૃત્તિ, મધ્યમવૃત્તિ, બૃહદ્રવૃત્તિ, બૃહશ્વાસ રચેલ છે. ઉપરાંત, કાવ્યાનુશાસન, છંદાનુશાસન, અલંકારાનુશાસન અને ન્યાયાનુશાસન રચી વ્યાકરણ પંચાંગીને પરિપૂર્ણ બનાવેલ છે. જે વ્યાકરણનો ૭૨ વર્ષની ઉમરે કુમારપાળ મહારાજે અભ્યાસ કર્યો હતો. ૪૫. યોગશાસ્ત્ર ?
કલિકાલ સર્વજ્ઞ આ. ભ. હેમચન્દ્ર સુ.મ. રચિત આ ગ્રંથ ૧૨ પ્રકાશ (વિભાગ)માં વહેંચાયેલો છે. જેનાં મૂળ શ્લોક-૧૦૦૯ તથા ટીકા (વિવરણ) સહિત ૧૨૦૦૦ શ્લોકપ્રમાણ છે.
જો તમારે યોગનાં મર્મને પામવું હોય !, આત્મિક ગુણોનો વિકાસ કરવો હોય !, આરાધનાનો સરળ માર્ગ મેળવવો હોય !, સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત કરવું હોય !, વૈરાગ્યને કેળવવો હોય !, સંસારનું સ્વરૂપ સમજવું હોય !, કષાયોને જીતવા હોય !, ઈન્દ્રિયોને વશ કરવી હોય !, મન ઉપર નિયંત્રણ મેળવવું હોય !, મમત્વનો ત્યાગ કરી સમત્વને પામવું
૯િ૨
શ્રત મહાપૂજા