Shrut Mahapooja

Author(s): Kirtiyashsuri
Publisher: Ramchandrasuri Smrutimandir Anjan Pratishtha Mahotsav Samiti

Page 80

~
CLXOJ ૮૧. ધર્મસંગ્રહ :
ધર્મનું સ્વરૂપ શું? સામાન્ય ધર્મ શું ? દેશનાનું સ્વરૂપ શું? ધર્મ પામવા માટે જીવની યોગ્યતા શું? વગેરે બાબતો પ્રથમ વિભાગમાં તથા બીજા વિભાગમાં સમ્યક્તનું સ્વરૂપ તથા પ્રકારો કયા? મિથ્યાત્વના ભેદો કેટલા? ૧૨ વ્રતો તથા તેના અતિચારો કેટલા? શ્રાવકની દિનર્યા કેવી હોવી જોઈએ ? શ્રાદ્ધકૃત્યો કયા? વગેરે બાબતો તથા ત્રીજા વિભાગમાં દીક્ષા માટે યોગ્યતારૂપ ગુણો-અયોગ્યતા રૂપ દોષો-ગુરુની યોગ્યતા - સાપેક્ષ યતિધર્મનું વગેરેનું વર્ણન તથા વિભાગ ચોથામાં નિરપેક્ષ યતિધર્મનું વર્ણન પૂ. ઉપા. માનવિજયજી મહારાજે કરેલ છે. સરળ ભાષા અને દ્વિવિધ ધર્મનું સ્વરૂપ જાણવા વાંચો આ ગ્રંથને... ૮૨. દ્રવ્યસપ્તતિકા :
મહોપાધ્યાય યશોવિજયજી મહારાજાએ “ધર્મસંગ્રહ'ની પ્રશસ્તિમાં જેમનું વિશિષ્ટ વર્ણન કર્યું છે, તેવા વાચકવર્ય લાવણ્યવિજયજી ગણીએ સપ્તક્ષેત્રોના દ્રવ્યોની સુંદર વ્યવસ્થા આ ગ્રંથમાં બતાવી છે. દેવદ્રવ્યની વિશિષ્ટ પ્રરૂપણા સાથે તેનો ભૂલથી પણ ભોગ કરનારનું અધ:પતન દૃષ્ટાંતપૂર્વક જણાવ્યું છે. અંતે આલોચના આપનારના તથા લેનારના ગુણો, આલોચનાનું સ્વરૂપ વગેરે વિષયો દ્વારા આલોચનાનું સુંદર સ્વરૂપ જણાવેલ છે.
ખરેખર, ધર્મક્ષેત્રોનો જેણે વહીવટ કરવો હોય તેણે આ ગ્રંથ અવશ્ય વાંચવો જોઈએ. ૮૩. વિજય દેવ માહાભ્યમ્ ઃ
જગદ્ગુરુ હરસૂરિ મ., આ. સેનસૂરિ મ, આ. સિંહસૂરિ મ.ની પાટ ઉપર આવેલા આ. દેવસૂરિ મહારાજાનું જીવન ચરિત્ર વર્ણન કરતો આ ગ્રંથ ૧૭મા સૈકાના જૈન ધર્મના ઈતિહાસની દૃષ્ટિએ ઉપયોગી ગ્રંથ છે. ૧૯ સર્ગમાં વહેંચાયેલા આ ગ્રંથમાં વલ્લભ પાઠકે આ. દેવસૂરિ મ. ની જીવન ઘટનાઓ ઉપર સુંદર પ્રકાશ પાડ્યો છે. વર્તમાનકાલીન પ્રશ્નો માટે આ ગ્રંથ સાચો રાહ બતાવે છે. ૮૪. હર પ્રશ્નોત્તર :
જગદ્ગુરુ હરસૂરીશ્વરજી મહારાજા કે જેમણે અકબર રાજાને પ્રતિબોધ્યા હતા, તેમને જીવનકાળ દરમ્યાન જે જે સાધુએ-સંઘે પ્રશ્નો પૂછ્યા હતા, તેનું સંકલન આ ગ્રંથમાં કરવામાં આવ્યું છે. લગભગ કોઈ વિષય બાકી ન હોય કે જેનો પ્રશ્ન પૂછાયો ન હોય અને જેના ઉત્તરો આચાર્ય ભગવંતે શાસ્ત્ર મુજબ આપ્યા ન હોય. જેમાં સાધુ-શ્રાવક સામાચારી, ઉપધાન, પ્રતિક્રમણ, નીવિ, જ્યોતિષ, આગમ આદિ અનેક વિષયોના પ્રશ્નોનો સમાવેશ છે. ૮૫. સેનપ્રશ્નઃ
જગરુ હીરસૂરિ મ. ના પટ્ટપ્રભાવક આ. સેનસૂરીશ્વરજી મહારાજાના જીવનમાં ૭૧ સાધુઓએ પૂછેલ ૮૪૬ પ્રશ્નો તથા ૨૮ સંઘોએ પૂછેલ ૧૭૧ પ્રશ્નોના ઉત્તરોનું સંકલન આ ગ્રંથમાં કરવામાં આવેલ છે. જેમાં વિધિવિધાન-ઉપધાન-ઉત્તરોનું દ્રવ્યવહીવટ વગેરે
અનેક વિષયોના પ્રશ્નોના ઉત્તરો આપવામાં આવેલ છે. ક00 ૭૦
શ્રત મહાપૂજા