________________
અને ઈષ્ટ-અનિટ. વગેરે સ્વરૂપ પારમાર્થિક નથી. પરંતુ મનઃકલ્પિત છે. ૨૪-૪
સ્થિરાદષ્ટિમાં પરમજ્યોતિ સ્વરૂપ આત્મતત્વને છોડીને બાકીનો બધો ભવપ્રપચ ઉપપ્તવસ્વરૂપ ભાસે છે... એ જણાવીને તદન્તર્ગત ભોગની ભયંકરતા હવે જણાવાય છેभवभोगिफणाभोगो, भोगोऽस्यामवभासते । फलं ह्यनात्मधर्मत्वात्, तुल्यं यत्पुण्यपापयोः ॥२४-५॥
આશય એ છે કે અનાદિકાળની સંસારસુખની આસક્તિને લઈને ભવપ્રપરા અત્યાર સુધી તત્ત્વસ્વરૂપ જણાતો હતો. એમાં પણ અત્યાર સુધીની અજ્ઞાનદશા મુખ્ય કારણ હતી. સ્થિરાદષ્ટિમાં સૂક્ષ્મબોધ પ્રાપ્ત થવાથી એ અજ્ઞાનદશાનો વિગમ થાય છે. તેથી સમગ્ર ભવપ્રપરા ઉપપ્લવસ્વરૂપ જણાય છે. એ ભવપ્રપરાના મૂળભૂત ભોગનું સ્વરૂપ આ દષ્ટિમાં જેવું જણાય છે તે જણાવવા આ પાંચમો શ્લોક છે. જેનો અક્ષરાર્થ “આ સ્થિરાદષ્ટિમાં વિષયોનો ભોગ, સંસારસ્વરૂપ સર્પની ફણાના વિસ્તાર જેવો ભયઠ્ઠર ભાસે છે. કારણ કે આત્માનો ધર્મ ન હોવાથી પુણ્ય અને પાપનું ફળ સમાન જ છે.” આ પ્રમાણે છે.
કહેવાનો આશય સ્પષ્ટ છે કે ઈન્દ્રિયોના વિષય રૂપાદિ-જન્ય સુખોનો સંબંધ થવા સ્વરૂપ સુખનો ભોગ
