________________
આત્મસાત્ થયેલી હોય છે. ચંદનનો ગંધ જેમ એકરૂપ થયેલો હોય છે, તેમ અહીં આત્માની સાથે (પરિણામની સાથે) બધી રીતે એરૂપ થયેલી પ્રવૃત્તિ હોય છે. સર્વધા વિશુદ્ધ ઈચ્છામાત્રથી રહિત) હોવાથી એ પ્રવૃત્તિ કરવી છે'... ઈત્યાદિ સ્વરૂપ અધ્યવસાય પણ હોતો નથી. તેથી પ્રવૃત્તિવાસક(પ્રયોજક) એવા ચિત્તનો અભાવ હોય છે. તેને લઈને અહીં પ્રવૃત્તિ, પ્રવૃત્તિના આશયથી ઉત્તીર્ણ (રહિત) હોય છે... ઈત્યાદિ સ્પષ્ટ છે. ૨૪-૨દા
સમાધિસ્વરૂપ યોગાનું નિરૂપણ કરાય છેस्वरूपमात्रनिर्भासं, समाधि ानमेव हि । विभागमनतिक्रम्य, परे ध्यानफलं विदुः ॥२४-२७।।
“સ્વરૂપમાત્રનો નિર્માસ જેમાં છે એવા ધ્યાનને જ સમાધિ કહેવાય છે. અષ્ટાફ યોગ છે-આ પ્રમાણેના યોગના વિભાગને આશ્રયીને ધ્યાનના ફળને કેટલાક વિદ્વાનો સમાધિ કહે છે. આ પ્રમાણે સત્તાવીસમા શ્લોકનો અર્થ છે. કહેવાનો આશય એ છે કે ધ્યાનવિશેષ જ સમાધિ છે અને જ્ઞાનવિશેષસ્વરૂપ ધ્યાન છે. ગ્રાહ્ય(જ્ઞાનના વિષયો અર્થના ગ્રહણથી ભૂતાર્થ(વિષયાકાર) સ્વરૂપ જે જ્ઞાનસ્વરૂપ છે તે સ્વરૂપ વિશેષ ધ્યાન છે. ધ્યાનમાં જ્ઞાન અને શેય(ધ્યેય)નો પ્રતિભાસ હોય છે, પરંતુ જ્યારે અભ્યાસથી જ્ઞાનનું સ્વરૂપ તિરોહિત થવાથી માત્ર ધ્યેયનો જ પ્રતિભાસ થાય છે,