________________
કરી અપ્રાપ્ત સાધનની પ્રાપ્તિ માટે યોગી પૂર્ણપણે પ્રયત્નશીલ હોય છે. આ દષ્ટિની એ એક અદ્ભુત સિદ્ધિ છે. મળેલાં સાધનોનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કરી ન શકવાના કારણે ઘણા-ખરા સાધકો સાધનામાર્ગથી વિચલિત બન્યા છે... ઈત્યાદિ અહીં યાદ રાખવું. ર૪-૧ના
* ઉપર જણાવેલી વાતનું સમર્થન કરાય છે. આશય એ છે કે દશમા શ્લોકમાં યથોહિત-આ પદથી જેમ કે કહ્યું છે એ પ્રમાણે જણાવ્યું હતું, તે હવે જણાવાય છે
मायाम्भस्तत्त्वतः पश्यन्ननुद्विग्नस्ततो द्रुतम् । तन्मध्येन प्रयात्येव, यथा व्याघातवर्जितः ॥२४-११॥
યોગદષ્ટિસમુચ્ચયમાં (શ્લો.નં. ૧૬૫) પૂ.આ.ભ.શ્રી. હરિભદ્ર સૂ. મહારાજાએ ફરમાવ્યું છે કે-“જેમ વૃક્ષની છાયામાં જણાતા પાણીને જેઓ પાણીનો આભાસ સમજે છે-એ પાણી વાસ્તવિક રીતે પાણી નથી એમ માને છે, તેઓ તેમાંથી કોઈ પણ પ્રકારના વિઘ્ન વિના ઉગથી રહિતપણે તરત જ નીકળી જાય છે.'-આ પ્રમાણે અગિયારમા શ્લોકનો સામાન્યર્થ છે.
કહેવાનો આશય સ્પષ્ટ છે કે મૃગજળને જે મૃગજળ સ્વરૂપે જ જાણે છે તે ઉદ્વેગ પામ્યા વિના અવરોધરહિતપણે તે મૃગજળમાંથી જલદીથી નીકળી જાય છે. કારણ કે માયાપાણી વાસ્તવિક રીતે પ્રમાણમાં અવરોધ કરવા સમર્થ
-
૧
