Book Title: Rudhi Prayog Kosh
Author(s): Bhogilal Bhikhabhai Gandhi
Publisher: Gujarat Varnacular Society

View full book text
Previous | Next

Page 11
________________ * અજવાળુ કરવુ. ] કદાચ તે આપણી ગુપ્ત વાત અજવાળામાં મૂકશે. ’’ અરેબિયન નાઈટ્સ. અજવાળું કરવું, ઢંકાયલા સારા ગુણ બહાર પાડવા; નામ કરવું; આબરૂ વધારવી. ૨ કાયદા કરવા; અથવા કરી આપવે. ૩ સંદેહની સફાઈ કરવી; ભ્રાંતિ દૂર કરવી. ૪ અંતરમાં અજવાળુ કરવું; અક્કલ આણુવી; ભાન રાખવું. ધીરા થઈજા સામટા, ખાખા બહુ ખામેાશ; મનનાં અજવાળું કરી, આછા કર તુજ નૅશ.” નર્મકવિતા. ,, ૫. વાંકામાં કાંઈ સારૂં કામ કર્યું ન હોય ત્યારે વપરાય છે. અજવાળું જોવું ( જગતનું ), જન્મ પામવેા; હયાતીમાં આવવું. ૨. જાહેરમાં આવવું; બહાર પડવું, (મા ણુસ અને વસ્તુ અનેને લાગુ પડે છે.) અજાડીમાં પડવું, ( અાડી એટલે હાથીતે પકડવા સારૂ ખોદેલા ખાડા. ) કોઈ જબરા માણસ દુ:ખથી કે રાગથી એરાણા હાય ત્યારે કહે છે કે, · હાથી અાડીમાં પડયા છે. ' અચળવા ઉતારવા, આંખે જે ઝોક લાગ્યા હાય તે મટાડવા તેલમાં દેરડી ખેળી સળગાવો મૂકવી. અજળપાણી, સર્જિત; નશીબ; દાણાપાણી; જ્યાં જે અન્ન પાણી મળવાનાં ત્યાં તે મળી આવવાં એ જે યાગ–સબંધ તે; રજક ળ પાણી ઉડવુ, અજળ ઉઠવુ, અન્નાદક ઉઠવું, વગેરે પ્રયાગ વપરાય છે. અટકળ પચાં દોઢસા, માત્ર ગપ; અડસટ્ટેરામ આશરે ઠોકવું તે. ધકેલ પંચાં ઢાઢસા પણ ખેલાય છે, અટકળ પચ્ચીશી, અટકળથીજ માત્ર ક. ( ૫ ) [ અડદી છાંટા છે. અટકાના ધાડા, નજીવી અને ચેાડી મહેનતે મળેલી કાઈ પણ દરકાર વિનાની વસ્તુને માટે વપરાય છે, ( અટકા=ત્રાંબાનાણું. ) અઠ્ઠલ બળદેવ, ખાવે પીવે કુસ્તી કરવે જખરા; હિંદુસ્તાની પહેલવાન, મથુરાંના ચોખા જેવે. ) અટ્ટા અંધ કરવા, ખેાલતું બંધ કરવું; આંજી નાંખવું; હરાવવું. (તકરારમાં) (અટ્ટા=ારમુખ તે ઉપરથી. ) અટ્ટા અધ થવા, જાણે ગળા લગી ખાધું હાય તેવું હોવું. ઢવામાં આવ્યું હોય તે; માત્ર કલ્પનાજ ( અટકળથી માત્ર દોઢસા કરી આપેલા થાય તે ઉપરથી. ) ૨. હારી જવું. (તકરારમાં) અટીના કરાર, ( મહારમમાં હાથની આસ પાસ ગિત આમળા વાળી દોરી વિઠાળવામાં આવે છે તેને અડ્ડી કહે છેતે ઉપરથી ) સખત ધનવાળા કરાર. ડોક પરબ્રહ્મ, ( અઠોક-ન ઠોકાય-સુધરે એવું; તે ઉપરથી ) શીખવતાં ન શીખી શકે અથવા સુધારતાં પણ ન સુધરે એવા ઠોઠ; બુડથલ; પથ્થર. અઠે દ્વારકાં, લાંબા વખત સુધીના ધામા નાં ખતાં એમ ખેલાય છે. (અહે=અહીંજ) અડદ મગ ભરડી દેવા, જેમ આવે તેમ વિચાર વગરનું ખેલવું; ખેલવાનું કે ન ખેાલવાનું ખેલવું; આડું અવળુ જેમ ફાવે તેમ બકી દેવું. જાય તે જોજે, કાંઈ અડદ મગ ભરડી દૈતી નહિ, ખીજાં તેા તારા ધ્યાનમાં આવે તેમ કરજે. "" અરેબિયન નાઇટ્સ. અડદાળા કાઢવેા, (કામ કરાવી) શકિત ઉપરાંત કામ કરાવી કામ કરનારને છેક શ્ કવી દેવું. ૨. સમ્ર માર મારી હાડકાં પાંસળાં નરમ કરી નાંખવાં. અડદીચ્ય છાંટયા છે, ભૂરકી નાખ્યા છે; મતરી લીધા છે.

Loading...

Page Navigation
1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 ... 378