________________
શ્રી રંગ અવધૂત લાગ્યાં હતાં. આગ શાંત થયા પછી થોડી જ વારમાં બાળ પાંડુરંગનો જન્મ થયો. જગતના ત્રિવિધ તાપને શમાવવા જ આ બાળકનો જન્મ છે એમ પ્રકૃતિમાતા સૂચવતાં હતાં ને પાછળથી સત્ય સાબિત થયું, કારણ કે અનેક બળેલાં હૈયાંને તેમણે શાતા આપી હતી.
૩. બાળપણ અને અભ્યાસકાળ
રામનામનો ગુરુમંત્ર
નવ મહિનાની તદ્દન નાની ઉંમરમાં તો એ શુદ્ધ સ્પષ્ટ ઉચ્ચારથી સમજણપૂર્વક વાતચીત કરવા લાગ્યા હતા. દોઢ વર્ષની ઉમરે તો પિતાની સાથે ગંભીર વિષયોની ચર્ચા કરવા લાગ્યા. ગૂઢ કૂટ પ્રશ્નોની પરંપરા રજૂ કરવા લાગ્યા.
એક વખત એક મડદાને સ્મશાનમાં લઈ જતાં, તેની પાછળ તેનાં સગાંવહાલાંને રડતાં જોઈને બાળ પાંડુરંગે પિતાને પૂછ્યું:
“આ બધાં કેમ રડે છે ? આ માણસને ક્યાં લઈ જાય છે ?'' પિતાએ કહ્યું: ‘‘એ મરી ગયો છે, એને બાળવા માટે
સ્મશાનમાં લઈ જાય છે. એના મરી જવાથી એનાં સગાંવહાલાં રડે છે.'' '““એને બાળી દે તો એ દાઝે નહીં ?'' ફરી પ્રશ્ન થયો.
“મરી જાય તો દાઝે નહીં,'' પિતાએ સમજાવ્યું. ‘‘પણ મરી જાય એટલે શું થાય ?''
ખોળિયામાંથી જીવ જતો રહે અને ફરી પાછો ક્યાંક જન્મ લે.''