________________
શ્રી રંગ અવધૂત એક પ્રસંગે ગોધરા-આણંદની ગાડીમાં પ્રવાસ કરતાં ગાંધીજીનો ભેટો થઈ ગયો. ગાંધીજીએ પૂછ્યું: “ક્યાંથી આવો છો?''
“ડાકોરથી.'' ગાંધીજી તાજેતરમાં જ ડાકોર જઈ આવેલા એટલે સહજભાવે કહેવા લાગ્યા: ‘‘ત્યાં ગંદકી બહુ જ, નહીં?''
“બાપુજી, હું તો ડાકોરનાથનાં દર્શન કરવા ગયો હતો. એ સુરમ્ય મનોહર મૂર્તિનાં દર્શન કરતાં આંખ પરાઈ જ નહીં, એટલે બીજું કશું નજરે પડ્યું નથી.''
આ જવાબથી ગાંધીજીના મન પર જાણે નવો જ પ્રકાશ પડ્યો હોય તેમ બોલ્યા: “વાત વિચારવા જેવી છે. ધ્યાન એક વિષય પર જ કેન્દ્રિત થાય તો તે વાત તરત સિદ્ધ થાય.''
ગૂજરાત વિદ્યાપીઠ સાથે સૌથી પહેલી જોડાયેલ રાષ્ટ્રીય વિનય મંદિરની શાળામાં એ કામ કરતા હતા તે સમયે એક પ્રસંગ બન્યો.
દર ગુરુવારે તેઓ એક વિદ્યાર્થીને દોઢ પાશેર પેંડા લાવવા એક રૂપિયો આપે. તે વિદ્યાર્થી એક જ દુકાનેથી એક જાતના પેંડા દર વખતે લાવે પણ કોઈ વખત પાંચ લાવે તો કોઈ વખત સાડા ચાર. અવધૂતજી તો વિદ્યાર્થીને આ અંગે કહે નહીં; એટલું જ નહીં પૈસા કેટલા પાછા લાવ્યો તેય ગણે નહીં.
મહિનાઓ વહી ગયા પછી તે વિદ્યાર્થી એક દિવસ ધ્રુસકે ને ધ્રુસકે રડી પડ્યો. રડવા માટેનું કારણ પૂછતાં તેણે પેંડા ખાઈ જવાની અને પૈસા ઓછા આપ્યાની ભૂલ કબૂલ કરી માફી માગી.
