Book Title: Punchaastikaai Sangrah
Author(s): Kundkundacharya, 
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust

View full book text
Previous | Next

Page 225
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates १९६] पंचास्तिकायसंग्रह [भगवानश्रीकुन्दकुन्द कर्माण्यवगाहते, तत्परिणामनिमित्तलब्धात्मपरिणामैः मूर्तकर्मभिरपि विशिष्टतयाऽवगाह्यते च। अयं त्वन्योन्यावगाहात्मको जीवमूर्तकर्मणोर्बंधप्रकारः। एवममूर्तस्यापि जीवस्य मूर्तेन पुण्यपापकर्मणा कथञ्चिद्वन्धो न विरुध्यते।।१३४ ।। -इति पुण्यपापपदार्थव्याख्यानम्। अथ आस्रवपदार्थव्याख्यानम्। रागो जस्स पसत्थो अणुकंपासंसिदो य परिणामो। चित्तम्हि णत्थि कलुसं पुण्णं जीवस्स आसवदि।। १३५ ।। रागो यस्य प्रशस्तोऽनुकम्पासंश्रितश्च परिणामः। चित्ते नास्ति कालुष्यं पुण्यं जीवस्यास्रवति।।१३५।। पुनश्च [अमूर्त जीवका मूर्तकर्मोके साथ बन्धप्रकार इस प्रकार है कि], निश्चयनयसे जो अमूर्त है ऐसा जीव, अनादि मूर्तकर्म जिसका निमित्त है ऐसे रागादिपरिणाम द्वारा स्निग्ध वर्तता हुआ, मूर्तकर्मोको विशिष्टरूपसे अवगाहता है [अर्थात् एक-दूसरेको परिणाममें निमित्तमात्र हों ऐसे सम्बन्धविशेष सहित मूर्तकर्मोंके क्षेत्रमें व्याप्त होता है और उस रागादिपरिणामके निमित्तसे जो अपने [ ज्ञानावरणादि] परिणामको प्राप्त होते हैं ऐसे मूर्तकर्म भी जीवको विशिष्टरूपसे अवगाहते हैं [अर्थात् जीवके प्रदेशोंके साथ विशिष्टतापूर्वक एकक्षेत्रावगाहको प्राप्त होते हैं। यह, जीव और मूर्तकर्मका अन्योन्य-अवगाहस्वरूप बन्धप्रकार है। इस प्रकार अमूर्त ऐसे जीवका भी मूर्त पुण्यपापकर्मके साथ कथंचित् [-किसी प्रकार ] बन्ध विरोधको प्राप्त नहीं होता।। १३४।। इस प्रकार पुण्य-पापपदार्थका व्याख्यान समाप्त हुआ। अब आस्रवपदार्थका व्याख्यान है। गाथा १३५ अन्वयार्थ:- [यस्य ] जिस जीवको [प्रशस्तः रागः] प्रशस्त राग है, [अनुकम्पासंश्रितः परिणामः ] अनुकम्पायुक्त परिणाम है [च] और [ चित्ते कालुष्यं न अस्ति ] चित्तमें कलुषताका अभाव है, [ जीवस्य ] उस जीवको [ पुण्यम् आस्रवति ] पुण्य आस्रवित होता है। छे रागभाव प्रशस्त, अनुकंपासहित परिणाम छे, मनमां नहीं कालुष्य छे, त्यां पुण्य-आस्रव होय छे। १३५। Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com

Loading...

Page Navigation
1 ... 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293