Book Title: Punchaastikaai Sangrah
Author(s): Kundkundacharya,
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust
View full book text
________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
२०२]
पंचास्तिकायसंग्रह
[भगवानश्रीकुन्दकुन्द
सण्णाओ य तिलेस्सा इंदियवसदा य अट्टरुद्दाणि। णाणं च दुप्पउत्तं मोहो पावप्पदा होति।।१४०।।
संज्ञाश्च त्रिलेश्या इन्द्रियवशता चार्तरौद्रे। ज्ञानं च दुःप्रयुक्तं मोहः पापप्रदा भवन्ति।।१४०।।
पापास्रवभूतभावप्रपञ्चाख्यानमेतत्। तीव्रमोहविपाकप्रभवा आहारभयमैथुनपरिग्रहसंज्ञाः, तीव्रकषायोदयानुरंजितयोगप्रवृत्ति-रूपाः कृष्णनीलकापोतलेश्यास्तिस्रः, रागद्वेषोदयप्रकर्षादिन्द्रियाधीनत्वम्,
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
कारणभूत हैं इसलिये 'द्रव्यपापासव' के प्रसंगका अनुसरण करके [-अनुलक्ष करके ] वे अशुभ भाव भावपापास्रव हैं और वे [अशुभ भाव] जिनका निमित्त हैं ऐसे जो योगद्वारा प्रविष्ट होनेवाले पुद्गलोंके अशुभकर्मपरिणाम [-अशुभकर्मरूप परिणाम ] वे द्रव्यपापास्रव हैं।। १३९ ।।
गाथा १४०
__ अन्वयार्थ:- [ संज्ञाः च] [ चारों ] संज्ञाएँ, [ त्रिलेश्या ] तीन लेश्याएँ, [इन्द्रियवशता च] इन्द्रियवशता, [ आर्तरौद्रे ] आर्त-रौद्रध्यान, [ दुःप्रयुक्तं ज्ञानं ] दुःप्रयुक्त ज्ञान [-दुष्टरूपसे अशुभ कार्यमें लगा हुआ ज्ञान ] [च ] और [ मोहः ] मोह-[पापप्रदाः भवन्ति ] यह भाव पापप्रद है।
टीका:- यह, पापास्रवभूत भावोंके विस्तारका कथन है।
तीव्र मोहके विपाकसे उत्पन्न होनेवाली आहार-भय-मैथुन-परिग्रहसंज्ञाएँ; तीव्र कषायके उदयसे अनुरंजित योगप्रवृत्तिरूप कृष्ण-नील-कापोत नामकी तीन लेश्याएँ;
१। असातावेदनीयादि पुदगलपरिणामरूप द्रव्यपापास्रवका जो प्रसंग बनता है उसमें जीवके अशुभ भाव निमित्तकारण हैं इसलिये 'द्रव्यपापास्रव' प्रसंगके पीछे-पीछे उनके निमित्तभूत अशुभ भावोंको भी 'भावपापासव' ऐसा नाम है। २। अनुरंजित = रंगी हुई। [कषायके उदयसे अनुरंजित योगप्रवृत्ति वह लेश्या है। वहाँ, कृष्णादि तीन लेश्याएँ तीव्र कषायके उदयसे अनुरंजित योगप्रवृत्तिरूप है।]
संज्ञा, त्रिलेश्या, इन्द्रिवशता, आर्तरौद्र ध्यान बे, वळी मोह ने दुर्युक्त ज्ञान प्रदान पाप तणुं करे। १४०।
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com

Page Navigation
1 ... 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293