________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમકિતના બે ભેદને ત્રીજો પ્રકાર તે દ્રવ્ય સમકિત અને "ભાવ સમકિત.
શ્રી જિનવચનનાં પરમાર્થમાં શ્રદ્ધા તે ભાવ સમકિત છે. આવા પરમાર્થની પરિણતિ સિવાયની શ્રદ્ધા તે દ્રવ્ય-સમિતિ.
શ્રી જિનવચનને પરમાર્થ એટલે જીવ જીવનો સાચો સગો છે. સાચા તે સગપણને જીવંતપણે દીપાવવાનું એક માત્ર સ્થાન તે મોક્ષ છે. માટે જેમ બને તેમ તરત સંસાર સાથેના સગપણને અંત આણીને મિક્ષમાં જવા માટેની આરાધના ભાવ-સમકિતવંત આત્માઓ કરે છે.
દ્રવ્ય-સમકિત ભાવ સમકિત લાવનારું હોઈને તેનું પણ તેના સ્થાને ઉપકારક મૂલ્ય છે. પણ દ્રવ્ય-સમકિતને જ ઉત્કૃષ્ટ ચાને ભાવ-સમકિત માની લેવારૂપ મિથ્યાભિમાન સેવાય છે, તે ભાવ-સમકિતની પ્રાપ્તિ દર ધકેલાય છે.
આ સમકિતના બીજા ત્રણ પ્રકાર છે તે (૧) ઔપશમિક સમકિત, (૨) ક્ષાપશમિક સમક્તિ અને (૩) ક્ષાયિક સમકિતના નામે ઓળખાય છે.
ક્ષાયિક સમકિત આવ્યા પછી જતું નથી. મોક્ષ આપીને રહે છે. સાપશમિક સમકિત અનેકવાર આવે છે, તેમજ જાય છે.
પશમિક સમકિત એક ભવમાં બે વાર પ્રાપ્ત થાય છે. સભ્ય દર્શનની પ્રાપ્તિ પછી જ શ્રી તીર્થકર દેના ભાની ગણત્રી શરૂ થાય છે.
For Private and Personal Use Only
