________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૬પ | વિનય એટલે વડીલોને આદર કરે તે, ગુરુજનેનું બહુમાન કરવું તે, આ પકારી પુરુષોને હૃદયપૂર્વક સત્કારવા તે.
માનરૂપી કષાય પાતળું પડે છે, ત્યારે વિનયરૂપી ગુણ મનમાં પ્રગટે છે.
માનવીને પજવવામાં વધુમાં વધુ ભાગ માન ભજવે છે.
ગૌતમસ્વામીજીને પણ એક કાળે આ કષાય પજવી ચૂક્યા હતે. પણ, દેવાધિદેવના પરમવાયના પ્રભાવે તેને ઉછેદ થયે અને શ્રી ગૌતમસ્વામીજીને શ્રી મહાવીર પ્રભુ ખરેખર મહાન હોવાનું સત્ય પર્યું હતું.
અવિનય એટલે ઉડતા ઉદંડતા એટલે એક પ્રકારની પશુતા.
માનવ-મનમાં પશુતાને પિષવાથી માનવભવનું અવમૂલ્યન થાય છે.
વિનયગુણ સહેજમાં આવતું નથી. તે ગુણને પ્રગટ કરવા માટે પ્રથમ પિતાનાં ઉપકારી માતા-પિતાની સેવા કરવી પડે છે અને તે જ રીતે વૃદ્ધ જનેને આદર કરે પડે છે. જ્ઞાનવૃદ્ધ પુરુષને સત્કારવા પડે છે. અનુભવવૃદ્ધ જનેને સન્માનવા પડે છે.
રૂપ, જાતિ, કુળ, લક્ષ્મી, બળ, વિદ્યા વગેરે આઠ પ્રકારના મદ પૈકી કોઈ એક પણ મદરૂપી મદિરાના પાન વડે ઉન્મત્ત અનેલા મનમા વિવેકરૂપી ગુણ ટકી શક્તા નથી.
વિનયને પાણીની ઉપમા છે. એટલે વિવેકી આત્મા પાણીની જેમ ગમે તેના હૃદયમાં પ્રવેશ પામે છે.
For Private and Personal Use Only