________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२०७ મનને આત્મભાવવાસિત રાખવામાં સ્વાધ્યાય મેટો ઉપકારક ભાગ ભજવે છે. અહંજન્ય સર્વ વિચારેને દૂર કરવામાં તેમ જ સના સર્વ ગુણોની ચિત્તમાં પ્રતિષ્ઠા કરવામાં સ્વાધ્યાય શ્રેષ્ઠ ભાગ ભજવે છે.
મતિજ્ઞાનના ઉત્કૃષ્ટ ૨૮ ભેદ છે. શ્રુતજ્ઞાનના ૨૪ ભેદ છે. અવધિજ્ઞાનના ૬ ભેદ છે. મનઃ પર્યાવજ્ઞાનના ૨ ભેદ છે. કેવળજ્ઞાન ભેદરહિત છે તેથી એક જ છે. પાંચ ઈન્દ્રિયે અને મનદ્વારા થતા જ્ઞાનને મતિજ્ઞાન
સાંભળવાથી જે જ્ઞાન થાય તે કૃતજ્ઞાન છે.
ઈન્દ્રિયની અપેક્ષા સિવાય રૂપી દ્રવ્યનું અમુક મર્યાદાવાળું જે જ્ઞાન થાય તેને અવધિજ્ઞાન કહે છે. અવધિ એટલે મર્યાદા.
અઢી દ્વિપમાં રહેલા મનવાળા જેના મનોગત ભાવને જાણનારું જ્ઞાન તે મન:પર્યવ-જ્ઞાન છે.
ત્રણે કાળના સર્વ જીવેના સર્વ પ્રકારના ભાવેને તેમજ લેકાલેકના સમગ્ર સ્વરૂપને પ્રત્યક્ષરૂપે જેનારું જ્ઞાન તે કેવળજ્ઞાન છે.
પ્રત્યેક પદાર્થ અનંત ધમત્મક છે. પદાર્થના એક ધર્મ ઉપર જ ભાર મૂકીને બીજા ધર્મોને અવગણવા એ એકાંતદષ્ટિ છે, એકાંત જ્ઞાન છે.
For Private and Personal Use Only