________________
( ૪
)
'
વળી વિષ્ટાના ખાનાર આ કુતરા તમે ઉપાડચા છે કે શું? તમે સર્વ શાસ્ત્રના જાણનારા થઈ આટલી વાત સમજતા નથી? ૨૮
કૂતરાં, ગર્દભ, ચાંડાળ, મઘભાંડ, રજસ્વલા, દવલક, એટલાનું દર્શન થતાં પણ સર્ચલ રનાન કરવું. ૪ ૨૮
એવી શાસાણા તમે જાગતા હો આ બધું તમે કેમ કર્યું? ત્યારે તે બોલ્યા કે વિરૂદ્ધ છતાં પણ આ સર્વ અમે લોભથી ક.૩૦
આવું સાંભળી વૃધે વર્ણ ગુરૂને કહ્યું કે આ બધી ચેષ્ટા મેં ઉત્તર આપવાને જ કરી છે. ૩૧
હે વિષે ! તમારા જેવા પંડિતે સાથે યુતિથી વાત કરવી જોઇએ, માટે હવે જાણે કે જે એક લોભથી જગત્ બુડે છે” એ વાત સર્વ સિદ્ધ છે. ૩ર
આવું તેણે કહ્યું એટલે મોહ પામી તેને રજા આપીને બ્રા બ્રણે, થોડા જ વખતમાં સર્વ વાત સમજીને પોતાને દેશ ગયા. ૩૩
આ વૃત્તાંત જાણી બ્રાહ્મણોએ રાજાને તે સર્વ કહ્યા, ત્યારે તેણે કહ્યું કે હવે એ મસ્તક નીકળે નહિ તે ખરી વાત. ૩૪
અનેક પરિવારને સાથે લઈ રાજા તેની પરીક્ષા કરવા માટે સરેવરને તીરે ગયો, અને ત્યાં જઈ તેની સમસ્યાને અર્થે કહ્યા એટલે તે મસ્તક નિવૃત્ત થઈ ગયું. ૩૫
પછી રાજાએ સરોવરના તીર ઉપરજ આ સુંદર ચૈત્ય કરાવ્યું અને પ્રસિદ્ધિને અર્થે એ મસ્તકની તેમાં પ્રતિષ્ઠા કરી. ૩૬
એ મસ્તકની આવી કથા સાંભળીને મનમાં વિસ્મય પામેલ કુમારપાલ કેટલોક વખત રહી વળી પાછો અનેક સ્થાને પૃથ્વી ઉપર મતો મલ્લિ દેશમાં ગયો. ૩૭
* દવલક એટલે જે બ્રાહ્મણ મૂઆિદિની પૂજાથી પિતાની ઉપવિક પ્રાપ્ત કરતે હોય તે સચેલ એટલે પહેરેલાં વસ્ત્ર સમેત