________________
=
( ૧૧૯ ) ' માટે મારી જાતને જ હણીને દેવતા માત્રને પ્રશ્ન કરું અને આ ધર્મ કાયૅને વરાથી પાર ઉતારું, આ પ્રાણ તે જવાના જ છે ને કાલે કરીને જશે જ. માટે અતિ ચંચલ એવા તેમનાથી સ્થિર એવું પુણ્ય આ રીતે પ્રાપ્ત કરી લેઉં. ૧૧
યમના મુખ જેવા પેલા ખાડામાં સાનુકંપ છતે પણ નિષ્કપ અંતઃ કરણવાળા તેણે પોતાની પત્ની સમેત એકદમ ઝંપલાવ્યું, તે જોઈ લોકોમાં હાહાકારના પોકાર થઈ રહ્યા, અથવા સારે પુરૂષ દુ:ખ પામે ત્યાં કોણ દુ:ખી ન થાય?. ૧૨
આ પ્રકારે સાધુઓના આક્રદ ચાલી રહ્યા, મિત્ર અસ્ત પા, સરાક આરંદ કરવા લાગ્યું, અને પૃથ્વી અધિકારથી લિસ થઈ હોય તેવી થઈ ગઈ. ૧૩
એવામાં તેના પરાક્રમથી સંતુષ્ટ થઈ અંતરિક્ષમાં રહીને પેલી વ્યંતરીએ તેને કહ્યું કે વર માગ, તારૂં રક્ષણ કર, અને વિશ્વમાત્રને વિસ્મય પમાડનાર એવું આ સાહસ મા કર. ૧૪
મેં માયા થકી આ બધું તારી પરીક્ષા કરવા વિસ્તાર્યું હતું, તું જ દેવ અસુર માનવ સર્વને આશ્ચર્ય પમાડે તે છે! ૧૫
એમ કહેતી અને પ્રમોદ વિસ્તારતી દેવીએ તે સમયે તેને અક્ષતાંગ કરી દીધો:-જે નરમાં પ્રશસ્ત સાહસ હોય તેની દેવતા પણ સેવા કરે છે. ૧૬ - જીતવી લંકા છે, ચરણે કરીને સમદ્ર પાર ઉતરવો છે, વિપક્ષ જઈએ તો રાવણ છે, રણમાં સહાય તે વાનરો છે, છતા રામે યુદ્ધમાં સમસ્ત રાક્ષસ કુલ સંહાર કર્યો-મહાત્માઓની ક્રિયાસિદ્ધિ તેમના સત્વમાં છે, સાધનમાં નથી. ૧૭
# મિત્ર એટલે મંત્રી જે સર્વના મિત્રરૂપ હતું તે; અને અંધકાર પક્ષે સૂયૅ, સચ્ચક્ર એટલે મંત્રી પક્ષે સત્યરૂષોનું ચક્ર નામ મંડલ, અને અંધકાર પક્ષે સચ્ચક્ર એટલે સારાં જે ચકવાક તે.
