________________
ઘરમાં જ આરામથી રહો.” આ પ્રમાણે કહીને તે પોતે પાઠશાળા ગઈ. ત્યાં અધ્યાપકની સાથે કલહ (ઝઘડો) કર્યો તથા ચોપડિયો-પાટીઓ વગેરે જે ભણવાના સાધનો હતા, તે બધા અગ્નિમાં નાંખી દીધા. જ્યારે જિનદેવને આ વાતની ખબર પડી ત્યારે તે બહુ દુઃખી થયો. એને એની પત્નીને બહુ જ સમજાવી. પરંતુ તેની પત્ની સમજવાની બદલે જિનદેવ પર વધારે ક્રોધ કરવા લાગી.
અહીંયા એ પાંચ પુત્રો મોટા થયા. પાંચે દેખાવમાં તો સુંદર અને સુશીલ હતા. પરંતુ હતા અનપઢ, મૂર્ખ. તેથી કોઈ પણ શ્રેષ્ઠીએ એમને પોતાની પુત્રી આપી નહીં. આ વાત ઉપર જિનદેવ અને એમની પત્ની સુંદરીની વચ્ચે પ્રતિદિવસ ઝઘડો થતો હતો. બન્ને જણ પુત્રોને અનપઢ રહેવાના કારણો એક-બીજાને બતાવતાં. એક દિવસ બન્ને વચ્ચે ઝઘડો બહુ વધી ગયો અને ગુસ્સામાં જિનદેવે એક મોટો પથ્થર સુંદરીના માથામાં મારી દીધો. એનાથી સુંદરીનું માથું ફાટી ગયું અને ત્યાં જ તેનું મૃત્યુ થયું. એ સુંદરી જ મરીને તારી પુત્રી ગુણમંજરી બની છે. એણે પૂર્વભવમાં જ્ઞાન અને જ્ઞાની ની આશાતના કરી હતી, જેથી કરીને આ ભવમાં એની આવી દશા થઈ છે.
આચાર્ય ભગવંતની વાણી સાંભળીને ગુણમંજરીને ત્યાં જ જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું અને એણે પોતાનું પૂર્વભવદેખ્યું. એણે ઈશારો કરીને ગુરુભગવંતને કહ્યું કે તમે જે કીધું તે સત્ય અને યથાર્થ છે. સિંહદાસે ગુરુભગવંતને ગુણમંજરીના રોગને દૂર કરવાનો ઉપાય પૂક્યો. ત્યારે ગુરુભગવંતે કહ્યું કે “નિકાચિત કર્મોનો ક્ષય માટે તપ અમોઘ ઉપાય છે.” એમણે ગુણમંજરીને જ્ઞાન-પંચમીના તપની વિધિ બતાવી. એજ સમયે રાજા અજિતસેને પણ જ્ઞાની ગુરુને પોતાના પુત્ર વરદત્તના રોગોત્પત્તિનું કારણ પૂછ્યું. ત્યારે જ્ઞાની ગુરુ એ વરદત્તનો પૂર્વભવ સંભળાવ્યો.
ભરતક્ષેત્રના શ્રીપુર નામના નગરમાં વસુ નામક એક ધનાઢ્ય શેઠ રહેતા હતા. એ શેઠને વસુસાર અને વસુદેવ નામના બે પુત્રો હતા. મુનિસુંદર નામના આચાર્યથી પ્રતિબોધિત થઈને બંનેએ દીક્ષા લીધી. નાનો ભાઈ વસુદેવ બુદ્ધિમાન હોવાથી ગુરુએ એમને આચાર્યપદ પર પ્રતિષ્ઠિત કર્યા. હવે વસુદેવ આચાર્ય પ્રતિદિવસ પાંચસો સાધુઓને ભણાવતા હતા. એક દિવસ વસુદેવાચાર્ય મધ્યાહ્ન સમયે આરામ કરવા જઈ રહ્યા હતા એટલામાં જ એક મુનિએ આવીને કોઈ સૂત્ર પદનો અર્થ પૂછ્યો. આચાર્યશ્રીએ એનું સમાધાન કરીને મોકલ્યા કે એટલા માં બીજા મુનિ આવ્યા, બીજાના પછી ત્રીજા, ત્રીજાના પછી ચોથા મુનિ આવ્યા. આચાર્યએ બધાને સંતુષ્ટ કરીને મોકલ્યા. એના પછી આચાર્યશ્રી સુઈ ગયા. હજુ ઉંઘ આવી હતી કે એક ક્ષુલ્લક શિષ્યએ આવીને આચાર્યશ્રીની ઉંધ ભંગ કરી દીધી. આવી રીતે વારંવાર ઉંઘમાં સ્કૂલના થવાથી આચાર્યશ્રી સંતપ્ત થઈને વિચાર કરવા લાગ્યા કે મારો મોટો ભાઈ વાસ્તવમાં પુણ્યશાળી છે. એ શાંતિપૂર્વક ખાઈ, પીને, ઉંઘી શકે છે. પણ હું તો મારી ઇચ્છાથી ઉંઘી પણ નથી શકતો. વાસ્તવમાં મૂર્ખતાએ એને સુખી કર્યો છે. હું પણ મારા ભાઈની જેમ મૂર્ખ હોત તો આજે શાંતિથી ઉંઘી શકત.
84)
