________________
વિધિ : ભાભી ! હું મારા મનને આઈનો બનાવવાની પૂરી કોશિશ કરીશ, પરંતુ છતાં પણ જો મને દક્ષના દોષ દેખાવવા લાગ્યા તો શું કરવું ?
મોક્ષા : વિધિ ! સામેવાળાનો દોષ દેખાય તો તરત જ એમના ગુણોને સામે લાવજે. આવું કરતી વખતે ક્યારેક મન ન માને છતાં પણ મન મારીને તારે આ કાર્ય કરવું પડશે. આ પ્રમાણે ગુણરુપી પુષ્પોની સુવાસથી તમારુ જીવન બાગ મહેંકી ઉઠશે. હું તને એક દૃષ્ટાંત બતાવું છું. જેથી મારી વાત તારા દિમાગમાં એકદમ ફીટ થઈ જશે. એક રબારી પોતાની પત્નીની સાથે બળદગાડામાં ઘી વેચવા ગયો. નિશ્ચિત જગ્યાએ પહોંચીને રબારણ ઘીના મટકા રબારીને આપી રહી હતી અને રબારી એને નીચે રાખી રહ્યો હતો.
એકાએક ઘીનું એક મટકું પડી ગયું અને બધું ઘી ઢોળાઈ ગયું. આ જોતાં જ રબારી ગુસ્સામાં લાલચોળ થઈને બોલ્યો ‘‘જરૂર કોઈ યુવકને જોતી હશે. જેથી મારે મટકુ પકડ્યા પહેલાં જ તે છોડી દીધું.’’ ત્યારે એની પત્ની પણ ગુસ્સામાં બોલી ‘‘તમારી નજર પણ કોઈ યુવતી ઉપર જ હશે, જેથી તમે ઘડો વ્યવસ્થિત ન પકડ્યો.’' વાત વધી ગઈ અને ઝઘડો કરતાં-કરતાં ક્યાં સાંજ થઈ ગઈ એની ખબર જ ન પડી. આ ઝઘડામાં ઢોલાઈ ગયેલું ઘી કુતરાઓ ચાટી ગયા અને બાકી રહેલા ઘીના ઘડા પણ વેચવાનું ભૂલી ગયા. બધા રબારી ઘી વેચીને ચાલ્યા ગયા હતા. માત્ર એ બંને સાંજ સુધી અંદર અંદર ઝઘડી રહ્યા હતા. જ્યારે એમને સાંજ થયાનો અહેસાસ થયો ત્યારે ઘી વેચ્યા વિના જ બંને દંપતિ પોતાના ગામમાં જવા લાગ્યા. ત્યારે અંધારામાં ચોરોએ વધેલું ઘી પણ ચોરી લીધું.
આવો જ કિસ્સો બીજા એક રબારી યુવકની સાથે બન્યો. ઘી ઢળતાં જ પત્ની બોલી - ‘અરે માફ કરજો. તમારા મટકું પકડ્યાના પહેલાં જ મેં મટકું છોડી દીધું.’ એટલે પતિ બોલ્યો – ‘‘નહીનહી - તેં તો બરાબર જ આપ્યું હતું. મેં જ ધ્યાનથી ન પકડ્યું.’ અને બન્ને નીચે ઉતરી બની શકે એટલું ઢોળાયેલું ઘી પણ બચાવી લીધું. ઘીના અન્ય મટકા પણ વેચીને ખુશી-ખુશી ઘરે ગયા. બસ આવું જ આપણા જીવનમાં પણ થાય છે જે દંપતિ એકબીજામાં ભૂલ જુએ છે તેઓ આવેશમાં આવીને અંદરોઅંદર ઝઘડે છે. એના બદલે દંપતિ આપસમાં પોતાની ભૂલ સ્વીકાર કરી લે તો - એ ઘરનું વાતાવરણ કેવું હશે તે કંહેવાની જરૂર નથી. કદાચ હવે તું મારા કહેવાનો આશય સમજી ગઈ હશે. વિધિ : તો પછી આનો મતલબ એ થયો કે દક્ષ ચાહે ગમે તેટલી પણ ભૂલ કરે, કેવી પણ ભૂલ કરે મારે એને નજર અંદાજ કરતાં જ રહેવાનું, એની ભૂલો ઉપર ધ્યાન જ નહી આપવાનું. ભાભી ! સાસુવહુના સંબંધોમાં તિરાડ હોય તો વહુને જ સુધારવી જોઈએ કેમકે એ કાચા ઘડાની જેમ હોય છે. આ વાત તો બરાબર છે. પરંતુ જ્યારે પતિ-પત્નીની વાત આવે છે. ત્યાં પણ સુધરવા માટે પત્નીને જ આગળ કરવામાં આવે એ ક્યાંનો ન્યાય છે ? પતિ-પત્ની જેમની વય સમાન હોય છે, એકબીજાને
175
