________________
જૈન યુગ
તા. ૧-૩-૩૬
જૈન યુગ.
પવિત્ર સતિષ સમુવીર્વાય નાથ! દશઃ વિના માણસે પરના અંધ વિશ્વાસથી હજારોના આંધણ ન જ સમુ માન આચરે, યમરામુ મ#િaોધઃ | મુકાયાં છે, આડાઅવેલા હવાલા નાંખી દેવાયા છે ! અર્થ–સાગરમાં જેમ સર્વ સરિતાઓ સમાય છે તેમ
જ્યારે કેઈ પૂછનાર બડાર પડે ત્યારે જવાબ આપતાં હે નાથ ! તારામાં સર્વ દ્રષ્ટિએ સમાય છે. પણ જેમ પૃથક
ગહલા તલા વાળવામાં આવ્યા છે. અફસોસજનક
તે એજ છે કે આવા ઉડાઉ જવાબ આપવામાં અને પૃથક સરિતાઓમાં સાગર નથી દેખાતે તેમ પૃથક પૃથક દનિટમાં તારું દર્શન થતું નથી.
વહીવટને સુધારી પદ્ધત્તિસર રાખવામાં-ધર્મ માટે અપાર
પ્રેમ હોવાનો દાવો કરનારા અને ધમાંત્મા કે વીસમી શ્રી તિદ્દન વિતા..
સદીના ભામાશા જેવા બિરૂદ હડપ કરનારા પ્રહસ્થ એવી જાતના ઢાંક પિછાડા કરે છે ! મુંબઈના આયંબિલ વર્ધમાન ખાતાને કે ખંભાતની જૈન શાળાના હિસાબની
વાતને આ પ્રકારના ઉદાહરણ તરિક મુકી શકાય. તા. ૧-૩-૩૬
રવિવાર,
આમ છતાં અમદાવાદનું એક અઠવાડીક અને ભદ્રંભદ્ર જેવા કેટલાકની ટોળકી જે જાતને ઉલ્ટો પ્રચાર
એ કાયદા પ્રત્યે કરી રહ્યાં છે તે સમાજને ઉધા પાટા ધર્માદા ટ્રસ્ટ રજીસ્ટ્રેશન એકટ. બંધાવવા રૂપ નથી તે બીજું શું છે ?
ધર્માદા ખાતાંઓના હિસાબ ચોકખા રહે એમ તે આ કાયદાથી હિસાબે જફર ચેકખા રાખવા પડશે સ કાઈ કહે છે પણ જૈન સમાજને એક નાનો વર્ગ એના સરવૈયા દરવર્ષે સરકારમાં રજુ કરવાં પડશે. અને એ પણ છે કે જે એ માટે કાયદાની આવશ્યકતા એમાં ગાફલ રહેનાર અવશ્ય શિક્ષા પાત્ર ગણાશે. એમ. સ્વીકારતા નથી. અગાઉ અમે અમારી વેંધ અને કરવામાં છેડો ખર્ચ પણ લાગશે. આટલે સીધે કાયદાનો ચર્ચામાં જણાવી ગયા છીએ કે ત્રીજી સ-તાની ડખલગીરી હેતુ છે એ સમજાય તેવી વાત હોવા છતાં એને મારી ઈષ્ટ તે નથી, પણ જે સમાજને કારભારી વર્ગ તદ્દન મચડીને કોઈ જુદાજ લબાસમાં ચીતરવી અને એ સાથે બેદરકારી સેવતા હોય અને ધર્મ કે નીતિના ઘેરણને એ કાયદાને ટેકો આપનાર પ્રસિદ્ધ આગેવાનોને યેનકેન પણ અવગણતા હોય ત્યાં અચ ઉપાય પણ શ? દિવસ પ્રકારેણુ ભાંડવા કે ઉતારી પાડવા બહાર પડવું એ ઉગે છાપાના કાલ પર નજર નાંખતાં હેજે જણાઈ શુકરવારીયા સિવાય ભાગ્યેજ બીજાથી બને ? અરે ધર્મ આવશે કે અમુક દહેરાના વહીવટકર્તાઓ હિસાબના પર મહાસંકટ આવેલ છે, સુધારક ધર્મનો નાશ કરવા ચોપડા બતાવતા નથી, અમુક નાણુ પોતાના ઉપયોગમાં બેડા છે, ઈત્યાદિ ભડકામણુ હવાલાનો પ્રચાર કરી લીધા છે જયારે અમુંકે તે મૂડી હજમ કરેલી છે! ભલ ભલતું સમજાવી સહીઓ એકઠી કરવામાં સાચી આમ કંઈ એકાદ બે વ્યકિતઓના સંબંધમાં કહેવાય ધર્મદાઝ નથી પણ પિતાની પિલ ઉઘડવાને ભય છે, છે એમ નથી. મોટા મેટા શહેરમાં-સારા અને પ્રતિષ્ઠિત અને એ ઢાંકવા સારૂ કરવામાં આવતા બાલિશ પ્રયત્ન ગણાતા વહીવટદારો માટે પણ આવી વાત બહાર આવે છે એમ અમારે છાતી ઠોકીને જાહેર કરવું પડે છે. શેઠ છે ! એટલું તે કબુલ્યા સિવાય ચાલે તેમ નથીજ કે આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ કે શ્રીમતી કોન્ફરન્સ જૈન સમાજના ધમાંદા ખાતાઓના વહીવટદારે પોતાની એ કાયદાને ટકે આપવામાં કઈપણ જાતની ભૂલ નથી જાતને સંધના સેવક નહિ પણ માલીકે સમજીને કરી પણું દીર્ધદર્શિતા દાખવી છે. કારણ કે અત્યારે વહીવટ કરે છે, અને તેથી સંઘ સમક્ષ હિસાબ બતાવ. જે નધણિયાતિ અને બીનજવાબદાર રિથતિ પ્રવર્તે છે વાની જવાબદારીમાંથી સાવ છટકી જાય છે. ઘણીયે અને જે રીતે ધાર્મિક ખાતાના દ્રવ્યને અંધેર એકહથ્થુ વાર એકાદ બે વ્યકિતઓ જે એ સંબંધમાં કંઈ પૂછવા અને ચા પાડતે વહીવટ ચલાવાય છે તેને અંત તે જાય તે એને સીધે જવાબ દેવાને બદલે તરતજ પરખાવી વગર આવે તેમ નથી, દે છે કે તમને હક શું છે? તમે તે એમાં છે પૈસા શાસ્ત્રમાં દેવદ્રવ્યના સંરક્ષણ અને વહીવટ માટે આપ્યા નથીને ? હા આપનારા તે અમે શ્રીમંતે જે જાતની સુચનાઓ અપાયેલી છે એ પ્રમાણે આજે છીએને?” કઈક વધુ મીજાજી તે એમ પણ કહી દે કે એક પણ સંસ્થા કિંવા કોઈપણ ખાતુ ચાલતું દ્રષ્ટિ અમાએ આપેલાં છે અને અમે ખાઈ ગયા-જા થાય ગોચર થાય છે ? વારંવાર પકાર કરવા છતાં અને એક તે કરી લે.’ આવા ઉતરે ઘણી વખત મળવાથી અને કરતાં વધુવાર ઠરાવ કરી ધ્યાન ખેંચ્યા છતાં ધાર્મિક એ બાબતની ખાંખત રાખનાર વગરની ન્યાય મેળવવા ખાતાના વહીવટદારોએ હિસાબ સંધ સમક્ષ વાંચી જવાની આગળ વધવાની અશકિતથી ઘણી જગ્યાએ એ જીતના તસ્દી કઈવાર લીધી છે ખરી? નાણુ સ્વાહા પણ થઈ ચુક્યા છે ! હિંસાની પિલનો એક તરફથી દેવદ્રવ્યાદિના ભક્ષણમાં પાપ માને પાર નથી રહ્યા. કેટલીક જગાએ વહીવટદારની યથાર્થ નાર માત્ર હિસાબની આવડતથી કે બેદરકારીના સેવનથી દેખરેખ વિના જમા ઉધાર તપાસનાર યોગ્ય નિરીક્ષક
(વધુ માટે જુઓ પાનું ૭ મું)