________________
જેન યુગ
=
*
*
*
-
**--
--
જૈન યુગ.
જૈન લતામાં વાંચનાલયની જરૂર.
વાંચનાલયની બેટની ફરીયાદ પ્રત્યે તાકીદે જેન કામના લાભને માટે કામના આગેવાન ખાતાંઓએ પિતાનું લક્ષ
દેરવવું જરૂરી છે. || તા. ૧૪-૩૬
બુધવાર.
પાધુની અને ઝવેરી બજાર જેવા જેનાથી ખીચેખીચ ભરેલા, લતામાં જૈન કામને માટે એક પણ વાંચનાલય કે ક્રી રીડીંગ રૂમ હયાતિ ધરાવતું નથી. જેના યુવાન કે વૃદ્ધ વિદ્યાથી કે ધંધાદારીને પિતાની વાંચનની
વૃત્તિને કાંતિ આડોશપાડોશમાં આવતાં એકાદ વર્તમાન આજે વિશ્વના સમસ્ત દેશ તરફ નજર નાખતાં પત્ર દ્વારા સંકુચિતરીતે પકવી પડે છે, વાત બહાર સહેજે માલમ પડશે કે વિવિધ પ્રકારનાં વાંચનને શેખ, બીજા લતાએામાં આવેલાં સારાં પુસ્તકાલયમાં યાત વાંચનની જિજ્ઞાસા અને વાંચનની પ્રકૃત્તિ વિશાળ વાચનાલયમાં જઇ પોતાનું ધારેલું વાંચન મેળવવું પડે પ્રમાણમાં દરેક દેશોમાં ચાલી રહી છે, હજારો માઈલ દર છે. પરંતુ તે સ્થાને પણ ખાસ જેન કામ માટે નહિ પડેલા દેરોના ખબર અંતરે, વ્યાપાર વાણિજ્યના હોવાથી જનોનાં પત્ર મેળવવા ત્યાં પણ મુકેલ પડે છે; ખબરે, રાજદ્વારી અને સામાજિક પ્રવૃત્તિઓ, આર્થિક આ બધામાં રૂપીયે બેચાર આનાની ખોટને પૂરું પાડતી આંદોલનના અહેવાલ આદિ ક્ષણના પણ વિલંબ વિના માધવબાગમાં એક ખુણામાં છુપાયેલી મેહનલાલજી અત્યારે જે મેળવી શકાય છે, તે વર્તમાનપત્રોની વિશાળ સંત્રલ લાયબ્રેરી જરાતરા ડોકીયું કરે છે, પરંતુ શું ની પ્રગતિને આધીન છે. આ દિશામાં એક ભારતવર્ષ વ્યવસ્થા, એનું સ્થાન આદિ એટલાં કદ્રમાં છે, કે જેને કરતાં અન્ય દેશોએ ઘણી વધારે પ્રગતિ કરી છે, છતાં ભાંગ્યે તુટયો પણ લામ્ જન જા સંપૂર્ણપણે લઈ શકતી પણ આધુનિક સમયમાં સાધનાએ ભારતવર્ષને પણ નથી. માં સંસ્થા વિશે અન્ય પત્રાએ પણ ફરિયાદ કેટલેક અંશે સ્પર્શ કર્યો છે, એ અત્રેના દિન પ્રતિદિન કરી છે, પરંતુ વ્યવસ્થિત સુધારણ થઈ હોય એમ વર્તમાનપત્રોના અને સામાયિકાના વધતા જતા કેલાને લાગતું નથી. આ ઉપરાંત ભીડીબજારમાં આવેલા વાથી જોઈ શકીએ છીએ, અને એ ફેલાવાએ સ્પષ્ટ શ્રી શાંતિનાથજીના મંદિરની બાજુમાં એક મજલા ઉપર દેખાડી આપ્યું છે કે જનસમાજની રૂચિ વાંચન પ્રત્યે એક રીડીંગરૂમ ૫-૭ પત્ર સહિતની થોડાં વર્ષ ઉપર દિવસાનદિવસે વધતી રહી છે, પરંતુ એ રૂચિને પિષણું નજરે પડતી હતી, પરંતુ તેની પણ હસ્તિ મકાન પડી મળે. અને વાંચનની જિજ્ઞાસાની તૃપ્તિ થાય એવાં જવાથી કે બીજી કોઈ કારણથી હવે જણાતી નથી. સાધનને મોટે ભાગે અભાવ છે, તેમજ અન્ય દેશોના એટલે કે ઉપર જણાવ્યું તેમ તેના મુખ્ય લતામાં પ્રમાણમાં હિન્દુસ્થાન દેશ એટલો વધારે ગરીબ છે કે ડો.. પણ કદી કી એ નથી. જેથી આ વિષયમાં વાંચનને માટે પિતાની આજીવિકાને સાધનમાંથી કોઈપણ બાઈ જેવી મહાન નગરીમાં વસતી ઉદાર ન કામે રકમ ફાજલ પાડી શકવા લાચાર બને છે. આવાં કારથી કેટલી વખત વાંચનની જિજ્ઞાસા પુરી કરી લતામાં એક નમૂનેદાર વાંચનાલય રથપાય એ માટેના
છે કંઇક સક્રિય પગલાં ભરવાં-વેદ એ અને નાના મધ્ય શકાતી નથી.
કોઈ યોજના ઘડી કહાડવી જોઈએ. આ ખેટ વાંચનાલયે, પુસ્તકાલયે, કીરીડીંગરૂમે પાયધુની લતામાં આવેલાં દહેરાસરની વિશાળ કરતી લાયબ્રેરીઓ દ્વારા પુરી પાડી શકાય છે; મેટાં જગ્યાઓમાંથી એકાદ રસ્તાપરની જગ્યા એ 'સંસ્થા માટે મેટાં વાંચનાલયો અને પુસ્તકાલમાં એક એક પત્રને મેળવવામાં આવે, અને ત્યાં નમુનેદાર વાંચનાલય જો કે પુસ્તકને સેંકડો માણસ લાભ લઈ શકે છે, જ્યારે એજ પત્ર કે પુસ્તક વ્યક્તિગત મંગાવતાં માત્ર તે
ખુલ્લું મુકાય તે મુંબઈની જૈન પ્રાની અનેક જરૂરીઆસામી કે આસપાસના ૪-૫ માણસે તેનો લાભ
યાતમાંની એક પણ થશે, અને વાંચન કે જેના ઉપર લઈ શકે છે. આટલા ઉપરથી સ્પષ્ટ સમજી શકાશે કે જીવનના ભાવિ ઘડતરનો આધાર છે તેનો લાભ જેના વાચનાલયે, અને શ્રી રીડીંગ દ્વારા ઘણું જ્ઞાન પ્રાપ્ત મેળવી પોતાના સંતેષ જાહેર કરશે. કરી શકાય છે, અને એ દ્વારા જીવનની ભાવિ પ્રવૃત્તિ- જે ઉપર કહ્યા મુજબ પાચધુની જેવા લનામાં એને પણ અનેકગણે વેગ આપી શકાય છે. આ વિષય વાંચનાલય ખુલ્લું મુકાય તે જૈન વિદ્યાર્થિ આ જેન ઘણોજ મહત્વ હોવાથી, તેમજ આ વિષયમાં બીજી યુવાનો અને રાત્રિના સમયે નિવૃત્ત થતા ધંધાદારીઓ કેમે ક તાં જૈન કેમને વિશેષ ફરિયાદ કરવાપણું હોવાથી એ સંસ્થાને અચૂક લાભ મેળવે એટલું જ નહિ પણ બીજાઓની વાતે બાજુએ રાખી અત્યારે આપણે મુંબઈના તેઓને સમય નિરર્થક વાતામાં અને ગામગપાટામાં જેનેની આ વિષયમાં શું પરિસ્થિતિ છે, અને તેઓની શું જરૂરીયાત છે, તેનો વિચાર કરવો વધારે ઠીક થઈ પડશે.
ગાળવા કરતાં વાંચનમાં વિશેષ પ્રકારે ગાળી શકે, અને
એ રીતે આડકતરી રીતે પણ જૈન મને એ વાંચનાલય દ્વારા આજે મુંબઈમાં વસતી જેને પ્રજાની સસ્તાં ભાડાની આર્થિક તેમજ નૈતિક લાભની પણ પ્રાપ્તિ થશે. માટે ચાલી, મેટર્નીટી હેમ, સભાસ્થાના હૈાલે આદિની આ બહુજ ઉપયોગી ચીજની ખાટ વહેલામાં વહેલી ખામીની અનેક ફરીયાદો તે વર્ષો થયાં કાનમાં અથડાયા તકે જેને કામના આગેવાને કોઈપણ સ્કીમ ઘડી કાઢી. કરે છે, પરંતુ એનાથી પણ વિશેષ જરૂરી ચીજ એક સારાં પરિપૂર્ણ કરશે એવી અમને આશા રાખીએ છીએ.
