Jain Tattvagyan Chitravali Prakash

Author(s): Bhuvanbhanusuri
Publisher: Divya Darshan Trust

Page 34

»
૮ જીવોની અવગાહના = શરીરનું માપ તથા આધ્યસ્થ
:
જીવ
| દેવ
શરીરમાન
પૃથ્વી
૭ હાથ
અપૂO તેઉ0 વાયુ પ્રત્યેક વન૦ સાધારણ વન બેઈન્દ્રિય તેઈન્દ્રિય ચઉન્દ્રિય
અગવાહના
આયુષ્ય અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ ૨૨૦૦૦વર્ષ અંગુલની અસંખ્યાતમો ભાગ ૭000વર્ષ અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ ૩ અહોરાત્ર અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ 3000 વર્ષ
૧૦00યોજન ૧0000વર્ષ અંગુલનો અસંવભાગ અંતર્મુહૂર્ત ૧૨ યોજન
૧૨ વર્ષ ૩ ગાઉ
૪૯ દિવસ ૧ યોજન
૬ માસ
આયુષ્ય ભવનપતિ સા)=સાગરોપમ વ્યંતર
૧ સાગરોપમ જ્યોતિષ વૈમાનિક ૧-૨ ૨ સાઇ, અધિક ૩-૪ વૈમા ૭ સાઇ, અધિક ૫-૬ વૈમા) ૧૦-૧૪ સાવ ૭-૮ વૈમા
૧૭-૧૮ સાવ ૯ થી ૧૨ વૈમાં. ૧૯-૨૦-૨૧-૨૨ સાવ ૯ રૈવયેક ૨૩ થી ૩૧ ક્રમશઃ સાવ ૫ અનુત્તર જઘ૦૩૧ સાઉ. ૩૩ સાવ
૭ હાથ $ હાથ ૫ હાથ ૪ હાથ ૩ હાથ
૨ હાથ
૧ હાથ
દેવી
આયુષ્ય |
દેવી
આયુષ્ય
તિર્યંચ ગર્ભજ - આયુષ્ય સંમૂર્છાિમ આયુષ્ય અવગાહના
અવગાહના જલચર ૧૦૦ ક્રોડપૂર્વ ૧૦ ક્રોડપૂર્વ
યોજન આયુ ઈ યોજન વર્ષ ઉરપરિસર્પ ૧૦૦ગ્યો. ક્રોડપૂર્વ ૨ થી લ્યો. ૫૩COO. ભૂજપરિસર્પ ર થી ૯ ૧ ક્રોડપૂર્વ ૧ ૨ થી ૯ 1.
ગાઉ આય ઘનુષ્ય ૪૨000 ચોપગા ૬ ગાઉ ૩ પલ્યોપમ રથી ગાઉ ૮૪OO ખેચર ૨ થી ૯ ] પલ્યનો ૨ થી ૯ ] ધનુષ્ય અસંખ્યમ) ધનુષ્ય ૭૨OO
ભાગ પ્રત્યેક વનસ્પતિ 1000 યોજન ઊંડા પાણીમાં કમળનો નાળ. બેઈ. તેઈ. ચતુ. ઉત્કૃષ્ટમારે મનુષ્ય લોકની બહાર હોય છે. પંચેન્દ્રિય ઉત્કૃષ્ટ શરીરે મત્સ્ય સ્વયંભૂરમણ સમુદ્રમાં, સર્પ-ગિરોલી-પક્ષી વગેરે મનુષ્ય લોકની બહાર દ્વીપોમાં, હાથી દેવકુર-ઉત્તરકુરુમાં હોય છે.
થી ૯
૧
૧ લા દેવલોકે પલ્યોપમ | ૨ જા દેવલોકે પલ્યોપમ પરિગૃહીત દેવી ૭’’ | પરિગૃહીતાદેવી ૯'' અપરિગૃહીતાદેવી ૫૦'' | અપરિગૃહીતાદેવી પ૫?' દેવ
આયુષ્ય દેવીનું આયુષ્ય ભવનપતિ
૧ સાગ0થી 5 અસુરકુમાર
અધિક .
જા પલ્યો, બાકી ૯ નિકાય ૨ પલ્યો. માં ન્યૂન ૧ પલ્યો. ન્યૂન વ્યંતર
૧ પલ્યોપમ અડધો પલ્યો, જયો ચંદ્ર
૧ પલ્યો. + ૧લાખ અડધો પલ્યો) સૂર્ય
૧ પલ્યો. + ૧000વર્ષ અડધો પલ્યો) ગ્રહ
૧ પલ્યો
અડધો પલ્યો) નક્ષત્ર
અડધો પલ્યો. સાધિક ૧/૪ પલ્યો, તારા
૧/૪ પલ્યોપમ સાધિક ૧૮ પલ્યો, દેવનું જઘન્ય આયુષ્ય દશહજાર વર્ષ. નારકી
શરીર
આયુષ્ય ધનુષ્ય-આંગળ ૧ લી નારક
કલા-૬ અં૦ ઉત્કૃષ્ટ ૧ સાગર. ૨ જી નારક ૧પ-૧૨ અં૦ ૩ સાગર. ૩ જી નારક ૩ના ધનુષ્ય
૭ સાગર. ૪ થી નારક
ફરા ધનુષ્ય ૧૦સાગર. ૫ મી નારક
૧૨૫ ધનુષ્ય ૧૭ સાગર. શ્રી નારક
૨૫૦ધનુષ્ય ૨૨ સાગર. ૭ મી નારક
૫OOધનુષ્ય ૩૩ સાગર. ૧ લી નરકનું જઘન્ય આયુ૦૧૦ હજાર વર્ષ. બેથી સાત નારકમાં ક્રમશઃ જઘન્ય આયુષ્ય પોતાના ઉપરની નારકનું જે ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય તે જધન્ય આયુષ્ય જાણવું.
મનુષ્ય ગભેજ
કર્મભૂમિને શરીર આયુ. અવસર્પિણી ઉત્સર્પિણી અકર્મભૂમિ અવગાહના ૧ આરો ૬ ૧૦ કર્મ0 દેવ-ઉત્તરકુરુ ૩ ગાઉ ૩ પલ્યો૦ ૨ આરો ૫ ૧૦ કર્મ0 હરિવર્ષ-૨મ્યકુ) ૨ ગાઉ ૨ પલ્યો, ૩ આરો ૪ ૧૦ કર્મ0 હિમવંત-ઐરણ્ય ૧ ગાઉ ૧ પલ્યો, ૪ આરો ૩ ૧૦ (મહાવિદેહ)-ભરત-ઐરા.૫૦૦ ધનુ૦ ક્રોડપૂર્વ ૫ આરો ૨ ભરત-ઐરાવત ૭ હાથ ૧૩૦ વર્ષ ૬ આરો ૧ ભરત-ઐરાવત ૧ હાથ ૨૦ વર્ષ • મહાવિદેહક્ષેત્રમાં કાયમ ચોથો આરો હોય છે. • સમુદ્ઘિમ અપર્યાપ્તા મનુષ્યનું અંતર્મુહૂર્ત આયુષ્ય.