________________
( ૩૪ )
સી કેળવણી.
જિનધમ પ્રાપ્ત થવા અતિ દુર્લભ છે. જેમ પુણ્યહીન જીવને ચિંતામણિ-રત્ન પ્રાપ્ત થવું મુશ્કેલ છે, તેમ પાત્રતા વગર જીવને સજ્ઞભાષિત સત્રમ મળવા દુર્લભ છે. તેથી જે ઉત્તમ સામગ્રી આ મનુષ્યભવમાં મળેલી છે, તેને સંપૂર્ણ લાભ લેવા વિવેકબુદ્ધિ વાપરી ભવ્ય વાએ પેાતાનામાં ધર્મની ચોગ્યતા ઉત્પન્ન કરવાની જરૂર છે. જો પ્રથમથી ચેાગ્યતા ઉત્પન્ન નહિ કરાય તા ધની પ્રાપ્તિ થઈ શકશે નિહ. જેમ કસ વગરની અયેાગ્ય ભૂમીમાં ખીજ વાવવાથી તે નિષ્ફળ જાય છે, અને પાયા મજબુત કર્યા વિના કોઈ મહેલ બનાવવા ધારે તા તે મહેલ બરાબર ટકી શકે તેવા મજબુત થઇ શકતા નથી, તેમ યાગ્યતા વિના જીવને સદ્ધર્મની પ્રાપ્તિ થઇ શકતી નથી.
જેમ ચિંતામણિરત્ન ભાગ્યહીન જીવને મળવું મુશ્કેલ છે તેમ અક્ષુદ્રતા, ગંભીરતા અદ્દેિ ઉત્તમ ૨૧ ગુણ રહિત જીવને પણ ધર્મ મહારત્ન સાંપડવુ ઘણુ જ મુશ્કેલ છે. ઉક્ત એકવીશ ગુણચુક્ત જીવને જિનમતમાં ધ રત્નને યાગ્ય કહેલા છે, માટે જેનામાં એ ગુણેા ન હોય યા એછા પ્રમાણમાં હોય તેમણે તે મેળવી લેવા જરૂર પ્રથમ પ્રયત્ન કરવો ઘટે છે. તે સદ્ગુણેના નામ નીચે પ્રમાણે છે.
૧ અક્ષુદ્ર ૨ રૂપનિધ. ૩ સામ્ય.
૪ જનપ્રિય.
૫ અક્રૂર. ૬ પાપભીરુ. ૭ અશ.
૮ સુદાક્ષિણ્ય.
૯ લાગુ.
૧૦ દયાળુ.
૧૧ સમદ્રષ્ટિ-મધ્યસ્થ.
૧૨ ગુણાનુરાગી.
૧૩ સત્ય.
૧૪ સુપક્ષી.
૧૫ દીદી.
૧૬ વિશેષજ્ઞ.
૧૭ વૃદ્ધાનુગામી. ૧૮ વિનયવંત.
૧૯ કૃતજ્ઞ.
૨૦ પરિહતકારી.
૨૧ લબ્ધલક્ષ
